Beginning
32 O langit, pamati kay mahambal ako!
O duta, pamatii ang akon mga pulong.
2 Ang akon mga pagpanudlo magatupa pareho sa ulan ukon tun-og.
Ang akon mga pulong pareho sa dabodabo sa mga hilamon ukon talithi sa mga tanom.
3 Ibantala ko ang ngalan sang Ginoo.
Dayawon ko ang pagkagamhanan sang aton Dios!
4 Siya ang akon palalipdan nga bato;
husto gid ang iya mga binuhatan, kag matarong ang tanan niya nga mga pamaagi.
Matutom siya nga Dios kag wala nagakasala; matarong siya kag husto ang iya mga ginahimo.
5 Pero kamo nagpakasala sa iya kag wala na niya kamo pagkabiga nga iya mga anak tungod sa inyo kalautan.
Mga makasasala kag balingag nga henerasyon!
6 Amo bala ini ang inyo ibalos sa Ginoo?
Mga buang-buang gid kamo kag kulang sang pag-intiendi.
Indi bala nga siya ang inyo Amay nga nagtuga sa inyo?
7 Dumduma ninyo ang nagligad nga mga tinuig; hunahunaa ninyo ang mga nagligad nga henerasyon.
Pamangkuta ninyo ang inyo mga katigulangan kon ano ang mga natabo kay sugiran nila kamo.
Pamangkuta ninyo ang inyo mga manugdumala kay ipaathag nila ini sa inyo.
8 Sang ginhatagan sang Labing Mataas nga Dios ang mga nasyon sang ila duta kag sang ginbahin-bahin niya ang mga katawhan,
ginbutangan niya sila sang mga dulunan suno sa kadamuon sang mga anghel sang Dios.[a]
9 Pero ang bahin sang Ginoo amo ang iya katawhan; sila nga mga kaliwat ni Jacob amo ang iya palanublion.
10 Nakita niya sila sa desierto, sa lugar nga halos wala sing may nagatubo nga tanom.
Gin-atipan niya sila kag ginhalungan pareho sa paghalong sang tawo sa iya mata.
11 Ginbantayan niya sila pareho sa agila nga nagabantay sang iya mga buto samtang iya ini ginatudluan sa paglupad.
Ginahumlad niya ang iya mga pakpak sa pagsalo kag pagdala sa ila.
12 Ang Ginoo lang gid ang nagtuytoy sa iya katawhan, nga wala ang bulig sang iban nga dios.
13 Ginpagahom niya sila sa mga kabukiran, kag ginpakaon sang mga patubas sang duta.
Ginsagod niya sila sang dugos halin sa banglid kag sang lana halin sa mga olibo nga nagatubo sa batuhon nga duta.
14 Ginhatagan niya sila sang mga keso kag gatas halin sa mga baka kag karnero,
kag ginhatagan sang matambok nga mga karnero kag mga kanding halin sa Bashan.
Ginhatagan man niya sila sang pinakamaayo nga mga trigo kag ginpainom sang pinakamaayo nga bino halin sa ubas.
15 Nagmauswagon ang mga Israelinhon[b] pero nagrebelde sila.
Nagtambok sila kag nagbakod, pero gintalikdan nila ang Dios nga nagtuga sa ila,
kag ginsikway nila ang ila palalipdan nga bato nga amo ang ila Manluluwas.
16 Ginpaimon nila kag ginpaakig ang Ginoo sa ila makangilil-ad nga mga dios.
17 Naghalad sila sa mga demonyo nga indi matuod nga dios—mga dios nga indi nila kilala kag bag-o lang nagtuhaw, kag wala pagtahura sang ila mga katigulangan.
18 Ginkalimtan nila ang Dios nga ila palalipdan nga bato nga nagtuga sa ila.
19 Nakita ini sang Ginoo, kag tungod sa iya kaakig ginsikway niya sila nga iya mga anak.
20 Nagsiling siya, “Talikdan ko sila, kag tan-awon ko abi kon ano ang ila madangatan,
kay malaot sila nga henerasyon, mga anak nga indi matutom.
21 Ginpaimon nila ako sa indi matuod nga dios,
kag ginpaakig nila ako sa ila wala sing pulos nga mga dios-dios.
Gani paimunon ko man sila sa iban nga katawhan.
Paakigon ko sila paagi sa pagpakamaayo sa buang-buang nga nasyon.
22 Kay ang akon kaakig nagadabadaba nga daw kalayo.
Magasunog ini sa duta kag sa tanan nga patubas sini,
pati sa kadadalman sang duta,[c] kag sa mga pundasyon sang mga bukid.
23 Padal-an ko sila sang mga kalamidad, kag iguon ko sila sang akon mga pana.
24 Pagutuman ko sila; magakalamatay sila sa gutom kag sa balatian.
Padal-an ko sila sang mapintas nga mga sapat sa paghalit sa ila kag mga man-og nga dalitan sa pagkagat sa ila.
25 Sa guwa sang ila balay madamo ang magakalamatay sa inaway, kag sa sulod magahari ang kahadlok.
Magakalamatay ang mga tigulang, mga pamatan-on, kag mga kabataan.
26 Nagsiling ako nga laptahon ko sila hasta nga indi na sila madumduman sa kalibutan.
27 Pero indi ko pagtugutan nga magpabugal ang ila mga kaaway kag magsiling, ‘Napierdi naton sila. Indi ang Ginoo ang naghimo sini.’ ”
28 Ang Israel isa ka nasyon nga wala sing kaalam kag pag-intiendi.
29 Kon maalamon lang sila, maintiendihan kuntani nila ang ila madangatan.
30 Paano bala malagas sang isa ka tawo ang isa ka libo nga mga Israelinhon?
Paano madaog sang duha ka tawo ang napulo ka libo sa ila?
Luwas lang kon gintugyan sila sang Ginoo nga ila palalipdan nga bato.
31 Kay ang palalipdan nga bato sang aton mga kaaway indi pareho sang aton palalipdan nga bato, kag bisan sila nakahibalo sini.
32 Ang aton mga kaaway, nga pareho kalaot sa mga pumuluyo sang Sodom kag Gomora, kaangay sang ubas nga mapait kag makahililo ang bunga,
33 kag kaangay sang bino nga halin sa dalit sang man-og.
34 Nakahibalo ang Ginoo sang ila ginahimo;
ginasupot niya lang anay ini kag nagahulat sang husto nga tion sa pagsilot sa ila.
35 Nagsiling siya, “Ako ang magatimalos kag magasilot sa ila,
kay magaabot ang tion nga makadalin-as gid sila.
Madali na lang mag-abot ang ila kalaglagan. Indi na ini magdugay.”
36 Magahukom ang Ginoo pabor sa iya katawhan;
kaluoyan niya sila nga iya mga alagad, kon makita niya nga wala na sila sang kusog kag diutay na lang ang nabilin sa ila, ulipon man ukon indi ulipon.
37 Dayon mamangkot ang Ginoo sa iya katawhan, “Diin na karon ang ila mga dios, ang bato nga ila palalipdan?
38 Diin na karon ang ila mga dios nga nagakaon sang tambok kag nagainom sang bino sang ila mga halad?
Pabuliga sila sa inyo, kag himua ninyo sila nga inyo proteksyon!
39 Tan-awa ninyo karon; ako amo lang gid ang Dios!
Wala na sing iban nga dios luwas sa akon.
Ako ang nagapatay kag ako man ang nagahatag sang kabuhi; ako ang nagapilas kag ako man ang nagaayo,
kag wala sing may makaluwas sa akon mga kamot.
40 Karon, bayawon ko ang akon mga kamot kag magsumpa,
‘Subong nga buhi ako sa wala sing katapusan,
41 bairon ko ang nagaidlak ko nga espada kag gamiton ko ini sa pagsilot.
Balusan ko ang akon mga kaaway kag pabayaron ang mga nagasikway sa akon.
42 Ang akon pana mabulit sang ila mga dugo, kag ang akon espada magapanglabo sang ila mga lawas.
Magakalamatay pati ang mga madakpan sa ila kag ang ila mga pangulo.’ ”
43 Kamo nga mga nasyon, dayawa ninyo ang katawhan sang Ginoo,[d] kay balusan sang Ginoo ang nagpatay sa ila nga iya mga alagad.
Balusan niya ang iya mga kaaway, kag tinluan niya ang iya duta kag ang iya katawhan.
44 Ginhambal ni Moises kaupod ni Josue[e] nga anak ni Nun ang mensahi sang sini nga kanta sa mga tawo. 45 Pagkatapos hambal ni Moises sini, 46 nagsiling siya sa mga tawo, “Itanom gid ninyo sa inyo mga tagipusuon ang tanan nga ginhambal ko sa inyo subong. Itudlo man ninyo ini sa inyo mga anak agod matuman nila sing maayo ang tanan nga ginasiling sa sini nga mga sugo. 47 Ini nga mga sugo indi ordinaryo lang nga mga pulong; ini magahatag sa inyo sang kabuhi. Kon tumanon ninyo ini magakabuhi kamo sing malawig sa duta nga inyo panag-iyahan sa tabok sang Jordan.”
Ginsugid ang Kamatayon ni Moises
48 Sa sina mismo nga adlaw nagsiling ang Ginoo kay Moises, 49 “Magkadto ka sa Moab, sa kabukiran sang Abarim kag magsaka ka sa Bukid sang Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Tan-awa didto ang Canaan, ang duta nga ginahatag ko sa mga Israelinhon nga ila panag-iyahan. 50 Kag dira sa sina nga bukid mapatay ka, kag isimpon ka sa imo mga paryente nga nagkalamatay na, subong nga si Aaron nga imo utod napatay sa Bukid sang Hor kag ginsimpon man sa iya mga paryente. 51 Kay duha kamo nadulaan sang pagsalig sa akon sa atubangan sang mga Israelinhon sang didto kamo sa tuburan sang Meriba Kadesh,[f] sa kamingawan sang Zin. Wala ninyo pagpadunggi ang akon pagkabalaan sa ila atubangan. 52 Gani makita mo lang sa malayo ang duta nga ginahatag ko sa mga Israelinhon, pero indi ka makasulod didto.”
Ginbendisyunan ni Moises ang mga Tribo sang Israel
33 Amo ini ang bendisyon nga ginhambal ni Moises nga alagad sang Dios sa mga Israelinhon sa wala pa siya mapatay. 2 Nagsiling siya,
“Nag-abot ang Ginoo halin sa Sinai;
nagpahayag siya sa aton halin sa Bukid sang Seir pareho sang pagbutlak sang adlaw.
Nagsilak siya halin sa Bukid sang Paran.
Nag-abot siya upod sa mga linibo ka mga anghel,
kag ang iya tuo nga kamot nagabitbit sang nagadabadaba nga kalayo.[g]
3 Ginahigugma gid sang Ginoo ang iya katawhan.
Ginaprotektaran niya ining mga tawo nga iya pinili.
Gani ginasunod nila siya kag ginatuman ang iya mando.
4 Ginhatag sa aton ni Moises ang kasuguan bilang palanublion naton nga mga kaliwat ni Jacob.
5 Nangin hari ang Ginoo sang Israel[h] sang magtipon ang ila mga pangulo kag ang ila mga tribo.”
6 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Reuben,
“Kabay pa nga indi madula ang mga kaliwat ni Reuben bisan diutay lang sila.”
7 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Juda,
“O Ginoo, pamatii ang pagpangayo sang bulig sang tribo ni Juda.
Ibalik sila liwat sa mga tribo sang Israel.
Protektari sila kag buligi kontra sa ila mga kaaway.”
8 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Levi,
“O Ginoo, ginhatag mo ang Thumim kag Urim[i] sa imo matutom nga mga alagad nga amo ang mga kaliwat ni Levi.
Gintilawan mo sila sa Masa kag ginsabdong sa tuburan sang Meriba.
9 Nagpakita sila sing dako nga pag-unong sa imo sang sa ila mga ginikanan, mga utod, kag mga kabataan.
Gintuman nila ang imo pulong, kag gintipigan nila ang imo kasugtanan.
10 Tudluan nila ang mga Israelinhon sang imo mga pagsulundan kag mga sugo,
kag magahalad sila sang mga insenso kag mga halad nga ginasunog sa imo halaran.
11 O Ginoo, pakamaayuha sila, kag kabay pa nga malipay ka sa tanan nila nga ginahimo.
Laglaga ang ila mga kaaway agod indi na makabangon pa.”
12 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Benjamin,
“Palangga sang Ginoo ang tribo ni Benjamin,
kag ginapalayo niya sila sa katalagman kag ginaprotektaran sa bilog nga adlaw.”
13 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Jose,
“Kabay pa nga pakamaayuhon sang Ginoo ang ila duta kag padal-an permi sang ulan kag sang tubig halin sa idalom sang duta.
14 Kabay pa nga sa bulig sang adlaw magapamunga ang ila mga tanom sang maayo nga mga bunga sa tion sang tigbulunga sini.
15 Kabay pa nga ang ila madugay na nga mga bukid magapatubas sing maayo kag bugana nga mga bunga.
16 Kabay pa nga ang ila duta magapatubas sang pinakamaayo nga mga produkto sa kaayo sang Dios nga nagpahayag sa nagadabadaba nga kahoy-kahoy.
Kabay pa nga ini nga mga pagpakamaayo magapabilin sa tribo ni Jose kay labaw siya sa iya mga utod.
17 Ang iya kusog pareho sa kusog sang turo nga baka nga kamagulangan.
Ang iya gahom pareho sa gahom sang sungay sang talunon nga baka.
Paagi sini laglagon niya ang mga nasyon bisan ang sa pinakamalayo nga parte sang kalibutan.
Amo ini ang akon pagpakamaayo sa madamo nga mga katawhan sang Efraim kag Manase.”
18 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Zebulun kag ni Isacar,
“Magkalipay ang tribo ni Zebulun, kay magauswag sila sa ila pagnegosyo sa iban nga mga lugar.
Magkalipay man ang tribo ni Isacar kay magauswag sila sa ila lugar.
19 Hagaron nila ang mga tawo sa pagkadto sa bukid sa paghalad sang husto nga mga halad sa Dios.
Magaselebrar sila tungod sa madamo nga pagpakamaayo nga nakuha nila sa dagat kag sa baybayon.”
20 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Gad,
“Dalayawon ang Dios nga nagapalapad sang teritoryo sang tribo ni Gad!
Nagakabuhi sila sa sini nga duta pareho sa leon nga handa sa paggus-ab sang butkon ukon sang ulo sang iya mga kaaway.
21 Ginpili nila ang pinakamaayo nga duta nga bagay para sa mga pangulo.
Kon magtipon ang mga manugdumala sang katawhan sang Israel, ginasunod nila ang mga ginapatuman sang Ginoo kag ang iya mga pagsulundan para sa Israel.”
22 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Dan,
“Ang tribo ni Dan pareho sa bata sang leon nga nagalumpat halin sa Bashan.”
23 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Naftali,
“Ang tribo ni Naftali bugana sang pagpakamaayo sang Ginoo. Kabay pa nga maangkon nila ang duta sa nakatundan [j] kag sa bagatnan.”
24 Nagsiling si Moises parte sa tribo ni Asher,
“Kabay pa nga pakamaayuhon ang tribo ni Asher labaw sa tanan nga tribo sang Israel.
Kabay pa nga malipay sa ila ang ila kapareho nga mga Israelinhon kag mangin bugana ang ila lana.
25 Kabay pa nga ang mga puwertahan sang ila mga banwa protektado sang mga trangka nga salsalon kag saway,
kag kabay pa nga magpabilin ang ila pagkagamhanan samtang buhi sila.
26 Wala sing pareho sa Dios sang Israel.[k]
Nagasakay siya sa mga panganod sa pagbulig sa inyo. Sa iya gahom nagaagi siya sa kalangitan.
27 Ang wala sing katapusan nga Dios amo ang inyo dalangpan;
alay-ayan niya kamo sang iya wala sing katapusan nga gahom.
Ipatabog niya sa inyo ang inyo mga kaaway,
kag magsugo siya sa inyo sa paglaglag sa ila.
28 Gani ang Israel magapuyo nga malayo sa katalagman, sa duta nga bugana sang uyas kag duga sang ubas,
kag sa diin ang tun-og nga halin sa langit nagahatag sang tubig sa duta.
29 Bulahan kamo, O katawhan sang Israel!
Wala sing pareho sa inyo—isa ka katawhan nga ginluwas sang Ginoo.
Ang Ginoo amo ang magaprotektar kag magabulig sa inyo,
kag siya ang magapakig-away para sa inyo.
Magakamang ang inyo mga kaaway pakadto sa inyo, kag tapakon ninyo sila sa likod.”[l]
Ang Pagkapatay ni Moises
34 Halin sa kapatagan sang Moab, nagsaka si Moises sa Bukid sang Nebo, sa may putokputokan sang Pisga nga nagaatubang sa Jerico. Didto ginpakita sa iya sang Ginoo ang bug-os nga duta—halin sa Gilead pakadto sa Dan, 2 ang bug-os nga duta sang Naftali, ang duta sang Efraim kag sang Manase, ang bug-os nga duta sang Juda hasta sa Dagat sang Mediteraneo,[m] 3 ang Negev, kag ang bug-os nga duta halin sa Patag sang Jerico (ang banwa sang mga palma) hasta sa Zoar.
4 Dayon nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Amo ina ang duta nga akon ginpromisa kay Abraham, Isaac, kag Jacob, kag nagsiling ako sa ila nga ihatag ko ina sa ila mga kaliwat. Ginpakita ko ina sa imo, pero indi ka makakadto dira.”
5 Gani napatay si Moises nga alagad sang Ginoo didto sa Moab, suno gid sa ginsiling sang Ginoo. 6 Ginlubong siya sa Moab, sa pulopatag nga nagaatubang sa Bet Peor, pero sa karon wala sing may nakahibalo kon sa diin gid siya ginlubong. 7 Nagaedad si Moises sing 120 ka tuig sang napatay siya, pero makusog pa siya gihapon, kag maayo pa ang iya panan-aw. 8 Nagpangasubo ang mga Israelinhon kay Moises didto sa kapatagan sang Moab sa sulod sang 30 ka adlaw.
9 Karon, si Josue nga anak ni Nun ginhatagan sang Espiritu sang kaalam kay ginpili siya ni Moises nga magbulos sa iya paagi sa pagtungtong sang iya kamot sa iya. Gani nagtuman sa iya ang mga Israelinhon, kag ginhimo nila ang tanan nga ginsugo sang Ginoo paagi kay Moises.
10 Halin sadto wala gid sing propeta sa Israel nga pareho kay Moises, nga nakilal-an gid sang Ginoo. 11 Ginpadala sang Ginoo si Moises sa paghimo sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang sa Egipto kontra sa ila hari[n] kag sa iya mga opisyal kag sa iya bug-os nga nasyon. 12 Wala sing may nakahimo sang mga gamhanan kag makatilingala nga mga butang pareho sang ginhimo ni Moises sa atubangan sang tanan nga Israelinhon.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.