Beginning
24 “Halimbawa, nagpangasawa ang isa ka lalaki, kag sang ulihi nadula ang iya luyag sa iya asawa kay may natukiban siya sa iya asawa nga wala niya naluyagi. Gani naghimo siya sang kasulatan sang pagbulagay kag ginhatag sa iya asawa, kag ginpahalin niya siya sa iya balay. 2 Kon magpamana liwat ang amo nga babayi, 3 kag bulagan naman siya sang iya ikaduha nga bana ukon mapatay ang iya ikaduha nga bana, 4 indi na siya puwede nga pangasaw-on liwat sang nahauna niya nga bana kay nangin mahigko na siya.[a] Kon pangasaw-on siya liwat sang iya nahauna nga bana, makangilil-ad ini sa panulok sang Ginoo. Kinahanglan nga indi ninyo paghimuon ina nga sala sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo.
5 “Kon ang isa ka tawo bag-o lang makasal, kinahanglan nga indi siya pagpaintrahon sa inaway ukon hatagan sang bisan ano nga responsibilidad sa banwa sa sulod sang isa ka tuig, agod makatiner siya sa iya balay kag mahatagan niya sang kalipay ang iya asawa.
6 “Indi pagkuhaa nga garantiya sa utang ang galingan sang nag-utang sa imo, kay ginakuhaan mo siya sang iya palangabuhian.
7 “Kon madakpan ang isa ka tawo nga nagkidnap sa iya kapareho nga Israelinhon kag ginhimo niya ini nga ulipon ukon ginbaligya niya, kinahanglan nga patyon ang nagkidnap. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan sa inyo.[b]
8 “Kon parte sa delikado nga balatian sa panit[c], sunda ninyo sing maayo ang mga pagsulundan nga ginapahimo sa inyo sang mga pari nga mga kaliwat ni Levi. Tumana gid ninyo ang akon mga ginsugo sa ila. 9 Dumduma ninyo kon ano ang ginhimo sang Ginoo nga inyo Dios kay Miriam sang nagalakat kamo halin sa Egipto.
10 “Kon magpahulam kamo sang bisan ano sa inyo kapareho nga Israelinhon, indi kamo magsulod sa iya balay sa pagkuha sang bisan ano nga iya igarantiya. 11 Maghulat lang kamo sa guwa kag dal-on niya ang iya igarantiya sa inyo. 12-13 Kon imol ang tawo kag kunop ang iya gin-garantiya sa inyo, indi ini pagpaagahi sa inyo. Iuli ini sa iya sa indi pa magsalop ang adlaw agod magamit niya ini sa pagtulog, kag pasalamatan ka pa niya. Kabigon ini sang Ginoo nga inyo Dios nga matarong nga buhat.
14 “Indi kamo magpamintaha sa imol nga trabahador, Israelinhon man siya ukon indi Israelinhon nga nagaestar sa inyo banwa. 15 Bayari siya sang iya inadlaw nga suweldo sa indi pa magsalop ang adlaw tungod kay imol siya kag nagasalig siya sa sina nga suweldo. Kay kon indi, basi magdangop siya sa Ginoo batok sa imo, kag isipon ini nga sala kontra sa imo.
16 “Ang mga ginikanan indi dapat pagpatyon tungod sa sala sang ila mga anak, ukon ang mga anak tungod sa sala sang ila mga ginikanan; ang kada isa patyon tungod sa iya kaugalingon nga sala.
17 “Hatagan ninyo sang hustisya ang mga ilo kag ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. Indi ninyo pagkuhaa ang kunop sang balo nga babayi bilang garantiya sa iya utang. 18 Dumdumon ninyo nga mga ulipon kamo sadto sa Egipto kag ginluwas kamo sang Ginoo nga inyo Dios. Amo ina nga ginasugo ko kamo sa paghimo sini.
19 “Kon nagaani kamo kag may nabilin kamo nga pungpong sa uma, indi na ninyo ini pagbalikan kag kuhaon. Ibilin na lang ini sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo, kag sa mga balo nga babayi, agod pakamaayuhon kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa tanan ninyo nga ginahimo. 20 Kon magdugos kamo sang inyo mga olibo, indi na ninyo pagbalikan ang nabilin. Ibilin na lang sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo, kag sa mga balo nga babayi. 21 Kon magdugos kamo sang inyo mga ubas, indi na ninyo pagbalikan ang mga nabilin. Ibilin na lang ini sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo, kag sa mga balo nga babayi. 22 Dumdumon ninyo nga mga ulipon kamo sadto sa Egipto. Amo ina nga ginasugo ko kamo sa paghimo sini.”
25 “Halimbawa, may ginbaisan ang duha ka tawo kag gindala nila ang ila kaso sa korte, kag gindeklarar sang mga manughukom kon sin-o sa ila ang may sala kag ang wala sing sala. 2 Kon ang may sala ginsentensyahan sang manughukom nga hanuton, pahapaon siya sa atubangan sang manughukom kag hanuton nga ang kadamuon suno sa sala nga iya nahimo. 3 Pero indi magsobra sa 40 ka hanot, kay kon sobra sa 40, mahuy-an siya.
4 “Indi pagbusali ang baka samtang nagalinas ini.
5 “Kon ang mag-utod nga lalaki nagaestar sa isa lang ka duta, kag napatay ang isa sa ila nga wala sing bata, ang iya asawa indi dapat magpamana sa iban luwas lang sa pamilya sang iya bana. Ang utod sang iya bana amo ang magpangasawa sa iya. Katungdanan ini sang iya bayaw sa iya. 6 Ang kamagulangan nila nga anak kabigon nga anak sang napatay nga utod agod indi madula ang iya ngalan sa Israel.
7 “Pero kon indi gusto pangasaw-on sang utod sang napatay ang balo, magkadto ang balo sa mga manugdumala didto sa puwertahan sang banwa kag magsiling, ‘Indi magsugot ang akon bayaw nga hatagan niya sang kaliwat ang iya utod sa Israel. Indi niya pagtumanon ang iya katungdanan sa akon bilang bayaw.’ 8 Dayon ipatawag siya sang mga manugdumala sang banwa kag magpakigsugilanon sila sa iya. Kon magpamilit gid siya nga indi niya gusto pangasaw-on ang balo, 9 mapalapit ang balo sa atubangan sang mga manugdumala kag kuhaon niya ang sandalyas sang iya bayaw kag duplaan niya siya sa guya kag magsiling, ‘Amo ini ang ginahimo sa tawo nga indi magsugot nga hatagan niya sang kaliwat ang iya utod nga napatay.’ 10 Ang panimalay sang sini nga tawo pagatawgon sa Israel nga panimalay sang tawo nga ginkuhaan sang sandalyas.
11 “Kon may duha ka lalaki nga nagaaway kag nagpalapit ang asawa sang isa sa pagbulig sa iya bana paagi sa pagkumos sang kinatawo sang kontra, 12 kinahanglan utdon ang kamot sang babayi nga wala sing luoy-luoy.
13-14 “Indi kamo magdaya sa inyo pagkilo ukon pagsukob. 15 Maggamit kamo sang husto nga kilohan kag sulukban, agod magakabuhi kamo sing malawig sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. 16 Kay ginakangil-aran sang Ginoo nga inyo Dios ang tawo nga nagapangdaya.
17 “Dumduma ninyo kon ano ang ginhimo sang mga Amaleknon sa inyo sang nagguwa kamo sa Egipto. 18 Ginsalakay nila kamo sang kapoy na gid kamo, kag ginpamatay nila ang inyo mga kaupod nga ara sa ulihi. Wala sila sing kahadlok sa Dios. 19 Gani laglaga gid ninyo ang tanan nga Amaleknon kon hatagan na kamo sang Ginoo nga inyo Dios sang kalinong sa tanan ninyo nga mga kaaway didto sa duta nga ginahatag niya sa inyo nga inyo panag-iyahan. Indi gid ninyo pagkalimtan ini.
Ang mga Halad halin sa Patubas kag ang Ikanapulo
26 “Kon mapanag-iyahan na ninyo ang duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo, kag didto na kamo nagaestar, 2 ibutang ninyo ang nahauna nga parte sang inyo patubas sa basket. Dayon dal-a ninyo ini sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios nga sa diin padunggan siya. 3 Magkadto kamo sa pari nga nagaalagad sa sina nga tion kag magsiling sa iya, ‘Paagi sa sini nga halad, ginakilala ko subong nga adlaw nga ang Ginoo nga aton Dios amo ang nagdala sa akon sa sini nga duta nga iya ginsumpa sa aton mga katigulangan nga ihatag sa aton.’
4 “Kuhaon dayon sang pari ang basket sa inyo kag ibutang ini sa atubangan sang halaran sang Ginoo nga inyo Dios. 5 Dayon, isiling ninyo ini sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios: ‘Ang amon katigulangan nga si Jacob isa ka Arameanhon nga wala sing permanente nga puluy-an sadto. Nagkadto siya sa Egipto kag nag-estar didto kaupod ang iya panimalay. Diutay lang sila sadto, pero sang ulihi nagdamo sila kag nangin gamhanan nga nasyon. 6 Pero ginpintasan kami sang mga Egiptohanon. Ginpaantos nila kami kag ginpilit sa pag-obra. 7 Nagpangayo kami sang bulig sa imo, Ginoo, ang Dios sang amon mga katigulangan, kag ginpamatian mo kami. Nakita mo ang amon mga pag-antos, mga kabudlayan kag ang mga pagpigos sa amon. 8 Gani ginkuha mo kami, Ginoo, sa Egipto paagi sa imo puwerte nga gahom kag makahaladlok nga buhat. Naghimo ka sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang. 9 Gindala mo kami sa sini nga lugar, kag ginhatag sa amon ining maayo kag mapatubason nga duta.[d] 10 Gani karon, O Ginoo, ginadala namon ang nahauna nga parte sang patubas sang duta nga ginhatag mo sa amon.’ Pagkatapos ninyo hambal sini, ibutang dayon ninyo ang basket sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios, kag magluhod kamo sa iya presensya. 11 Dayon magkinalipay kamo tungod sa maayo nga mga butang nga ginahatag sang Ginoo nga inyo Dios sa inyo kag sa inyo pamilya. Upda man ninyo sa pagselebrar ang mga Levita kag ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo.
12 “Sa kada ikatatlo nga tuig, ihatag ninyo ang ikanapulo sang inyo mga patubas sa mga Levita, sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo kag sa mga balo nga babayi, agod may bastante sila nga pagkaon. 13 Dayon masiling kamo sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios: ‘Ginkuha ko na sa akon balay ang balaan nga bahin nga amo ang ikanapulo, kag ginhatag sa mga Levita, sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo, kag sa mga balo nga babayi suno sa tanan mo nga ginsugo sa amon. Wala ako naglapas ukon nagkalipat sa bisan isa sang imo mga sugo. 14 Wala ko ginkaon ini samtang nagapangasubo ako; wala ko ini gintandog samtang ginakabig ako nga mahigko; kag wala ko ini ginhalad sa patay. O Ginoo nga akon Dios, gintuman ko ikaw. Ginhimo ko ang tanan nga ginsugo mo sa amon. 15 Talupangda kami halin sa imo balaan nga puluy-an sa langit, kag pakamaayuha ang imo katawhan nga mga Israelinhon kag ang maayo kag mapatubason nga duta nga ginhatag mo sa amon suno sa imo ginsumpa sa amon mga katigulangan.’
Sunda Ninyo ang mga Sugo sang Dios
16 “Ginasugo kamo subong sang Ginoo nga inyo Dios nga tumanon ninyo ining tanan nga sugo kag pagsulundan. Tumana gid ninyo ini sing maayo sa bug-os ninyo nga tagipusuon kag kalag. 17 Ginpahayag ninyo subong nga ang Ginoo amo ang inyo Dios kag magakabuhi kamo suno sa iya mga pamaagi, kag tumanon ninyo ang iya mga sugo kag mga pagsulundan, kag sundon ninyo siya. 18 Kag ginpahayag man sang Ginoo subong nga kamo iya espesyal nga katawhan suno sa iya ginpromisa, kag dapat magtuman kamo sa tanan niya nga mga sugo. 19 Kag suno sa iya ginpromisa himuon niya kamo nga labaw sa tanan nga nasyon, kag pagadayawon kag padunggan kamo. Mangin katawhan kamo nga pinili sang Ginoo nga inyo Dios.”
Ang Halaran sa Bukid sang Ebal
27 Karon ginmanduan ni Moises kag sang mga manugdumala sang Israel ang katawhan: “Tumana ninyo ining tanan nga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong. 2 Kon makatabok na kamo sa Jordan, didto sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, magtumpok kamo sang dalagko nga mga bato, kag pahiran ninyo ini sang apog. 3 Isulat ninyo sa sini nga mga bato ang tanan nga kasuguan kon makasulod na kamo sa maayo kag mapatubason nga duta[e] nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios, ang Dios sang inyo mga katigulangan, suno sa iya ginpromisa sa inyo. 4 Kon makatabok na kamo sa Jordan, patinduga ninyo ini nga mga bato sa Bukid sang Ebal, suno sa ginmando ko sa inyo subong, kag pahiran ninyo ini sang apog. 5 Dayon maghimo kamo didto sang halaran nga bato para sa Ginoo nga inyo Dios. Indi ninyo pagbasbasan ang mga bato nga inyo gamiton. 6 Dapat wala mabasbasi ang mga bato nga himuon ninyo nga halaran. Dayon maghalad kamo sa sini nga halaran sang mga halad nga ginasunog para sa Ginoo nga inyo Dios. 7 Maghalad man kamo sang halad nga para sa maayo nga relasyon, kag kauna ninyo ini didto kag magkinalipay kamo sa presensya sang Ginoo nga inyo Dios. 8 Kag isulat ninyo sing maathag ining mga kasuguan sang Dios sa mga bato nga ginpahiran ninyo sang apog.”
9 Nagsiling pa gid si Moises kag ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi sa tanan nga Israelinhon, “Pamati kamo, O katawhan sang Israel! Subong nga adlaw nangin katawhan na kamo sang Ginoo nga inyo Dios. 10 Sunda ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag tumana ang iya mga sugo kag mga pagsulundan nga ginahatag ko sa inyo subong.”
Ang mga Pagpakamalaot
11 Sa amo man nga adlaw ginmanduan ni Moises ang katawhan: 12 “Kon makatabok na gani kamo sa Jordan, amo ini ang mga tribo nga magtindog sa Bukid sang Gerizim sa pagbendisyon sa katawhan: ang tribo ni Simeon, Levi, Juda, Isacar, Jose, kag Benjamin. 13 Kag amo man ini ang mga tribo nga magtindog sa Bukid sang Ebal sa pagpakamalaot sa katawhan: ang tribo ni Reuben, Gad, Asher, Zebulun, Dan, kag Naftali.
14 “Ang mga Levita magsinggit sing mabaskog sa tanan nga Israelinhon:
15 “Pakamalauton ang tawo nga maghimo sang bisan ano nga mga dios-dios nga hinimo halin sa bato ukon saway kag simbahon ini bisan sa sekreto. Kay ini nga mga dios-dios nga hinimo lang sang tawo ginakaugtan sang Ginoo.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”[f]
16 “Pakamalauton ang tawo nga wala nagatahod sa iya mga ginikanan.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
17 “Pakamalauton ang tawo nga nagahalin sang muhon sang duta sang iya isigkatawo agod kawaton ang duta.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
18 “Pakamalauton ang tawo nga nagapatalang sang bulag sa dalan.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
19 “Pakamalauton ang tawo nga wala nagahatag sang hustisya sa mga indi Israelinhon, sa mga ilo kag sa mga balo nga babayi.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
20 “Pakamalauton ang tawo nga magpakighilawas sa asawa sang iya amay, kay ginapakahuy-an niya ang iya amay.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
21 “Pakamalauton ang tawo nga magpakighilawas sa bisan ano nga sapat.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
22 “Pakamalauton ang tawo nga magpakighilawas sa iya utod nga babayi, utod man niya sa amay ukon sa iloy.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
23 “Pakamalauton ang tawo nga magpakighilawas sa iya ugangan nga babayi.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
24 “Pakamalauton ang tawo nga magpatay sang iya kapareho bisan sa sekreto.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
25 “Pakamalauton ang tawo nga magbaton sang suhol sa pagpatay sang inosente nga tawo.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
26 “Pakamalauton ang tawo nga indi magsunod ukon magtuman sining tanan nga sugo.” Masabat dayon ang tanan nga tawo, “Amen!”
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.