Beginning
Si Manase Kag si Efraim
48 Sang ulihi may nagsugid kay Jose nga nagamasakit ang iya amay nga si Jacob. Gani gindala niya ang iya duha ka anak nga si Manase kag si Efraim kag nagkadto sa iya. 2 Sang ginsugiran si Jacob nga nag-abot ang iya anak nga si Jose, gintinguhaan niya nga makapungko sa iya hiligdaan. 3 Nagsiling si Jacob kay Jose, “Sang didto pa ako sa Luz, sa duta sang Canaan, nagpakita sa akon ang Makagagahom nga Dios kag ginbendisyunan niya ako. 4 Siling niya, ‘Hatagan ko ikaw sang madamo nga mga kaliwat agod mangin amay ka sang madamo nga mga katawhan. Kag ihatag ko ang ini nga duta sang Canaan sa imo mga kaliwat kag mangin ila ini hasta san-o.’ ”
5 Nagpadayon si Jacob sa pagsiling, “Ang duha mo ka anak nga si Efraim kag si Manase, nga natawo diri sa Egipto antes ako mag-abot, kabigon ko nga akon mga anak. Gani pareho kay Reuben kag kay Simeon, magahalin man sa ila ang mga Israelinhon nga mga tribo. 6 Pero ang masunod mo nga mga anak magapabilin nga imo, kag makabaton sila sang palanublion halin kay Efraim kag kay Manase.
7 “Nadumduman ko nga sang paghalin namon sa Padan kag nagapanglakaton kami sa duta sang Canaan, napatay ang imo iloy.[a] Natabo ini sang malapit na kami sa Efrata, gani ginlubong ko na lang siya sa higad sang dalan nga pakadto sa Efrata”[b] (nga amo man ang Betlehem.)
8 Sang makita ni Israel[c] ang mga anak ni Jose, nagpamangkot siya, “Sin-o sila?” 9 Nagsabat si Jose, “Sila ang akon mga anak nga ginhatag sa akon sang Dios diri sa Egipto.” Dayon nagsiling si Israel, “Dal-a sila diri sa akon agod mabendisyunan ko sila.” 10 Daw indi na makakita si Israel tungod sa iya katigulangon, gani gindala ni Jose ang iya mga anak palapit kay Israel. Ginhakos sila ni Israel kag ginhalukan. 11 Nagsiling si Israel kay Jose, “Wala na gid ako maglaom nga makita ko pa ikaw, pero karon gintugot sang Dios nga indi lang ikaw ang akon makita kundi pati man ang imo mga anak.”
12 Ginkuha dayon ni Jose ang iya mga anak sa sabak ni Israel kag nagluhod siya bilang pagtahod sa iya amay. 13 Dayon ginpapalapit niya liwat ang iya mga anak sa ila lolo agod bendisyunan sila. Si Efraim sa may tuo ni Jose, bali sa wala ni Israel; kag si Manase sa may wala ni Jose, bali sa tuo ni Israel. 14 Pero gintungtong ni Israel ang iya tuo nga kamot sa ulo ni Efraim nga amo ang manghod, kag gintungtong niya ang iya wala nga kamot sa ulo ni Manase nga amo ang magulang. 15 Dayon ginbendisyunan niya sila nga nagasiling,
“Kabay pa nga bendisyunan ini nga mga bata sang Dios nga gin-alagad sang akon katigulangan nga si Abraham kag si Isaac, nga amo man ang Dios nga nagabantay sa akon halin sang akon pagkatawo hasta subong.
16 Kag kabay pa nga bendisyunan man sila sang anghel nga nagluwas sa akon sa tanan nga katalagman.
Kabay pa nga madumduman ako kag ang akon katigulangan nga si Abraham kag si Isaac paagi sa ila.
Kag kabay pa nga magdamo gid sila sa kalibutan.”
17 Pagkakita ni Jose nga ginatungtong sang iya amay ang iya tuo nga kamot sa ulo ni Efraim, naglain iya buot. Gani gin-uyatan niya ang kamot sang iya amay agod sayluhon kay Manase, 18 kag nagsiling, “Tay, indi ina amo. Ari ang magulang; itungtong ang imo tuo nga kamot sa iya ulo.” 19 Pero nagsabat ang iya amay, “Huo, nahibaluan ko man anak. Ang mga kaliwat ni Manase mangin bantog man nga katawhan. Pero mas mangin bantog ang mga kaliwat ni Efraim kag mangin madamo sila nga mga grupo sang mga katawhan.” 20 Gani ginhimo niya si Efraim nga labaw sang sa kay Manase. Kag sang sadto nga adlaw, ginbendisyunan niya sila nga nagasiling, “Pagagamiton sang mga Israelinhon ang inyo mga ngalan sa pagbendisyon. Magasiling sila, ‘Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Dios pareho kay Efraim kag kay Manase.’ ”
21 Dayon nagsiling si Israel kay Jose, “Madali na lang ako mapatay, pero indi kamo magkabalaka kay pagaupdan kamo sang Dios kag pabalikon sa duta sang inyo katigulangan. 22 Kag ikaw Jose ang magapanubli sang Shekem kag indi ang imo mga utod. Ina nga lugar naangkon ko sa pagpakig-away sa mga Amornon.”
Ginbendisyunan ni Jacob ang Iya mga Anak
49 Dayon gintawag ni Jacob ang iya mga anak kag ginsilingan, “Magtipon kamo kay sugiran ko kamo kon ano ang matabo sa inyo sa palaabuton. 2 Mga anak, magpalapit kamo kag magpamati sa akon nga inyo amay.
3 “Ikaw Reuben, nga akon kamagulangan nga anak, ikaw ang nahauna nga bunga sang akon pagkalalaki. Mas dungganon ka kag mas gamhanan sang sa imo mga utod. 4 Pero pareho ka sa nagabukal nga tubig, kay indi ka makapugong sang imo kailigbon. Kag tungod kay nagpakighilawas ka sa akon asawa nga suluguon, madula ang imo pagkadungganon.
5 “Kamo Simeon kag Levi nga magkadampig, ginagamit ninyo ang inyo armas sa pagpamintas. 6 Indi ako mag-intra ukon magtambong sa inyo pagtilipon kay sa inyo kaakig nagpamatay kamo sang tawo kag nagpagusto kamo pamiang sang mga turo nga baka. 7 Pakamalauton kamo tungod sa inyo kaakig nga may kapintas. Laptahon ko ang inyo mga kaliwat sa Israel.
8 “Ikaw Juda, pagadayawon ka kag pagatahuron sang imo mga utod. Pierdihon mo ang imo mga kaaway. 9 Pareho ka sang bataon pa nga leon nga pagkatapos niya pangita sang tulukbon, nagabalik siya sa iya palanaguan kag didto nagaluko. Kag wala gid sing may nagapangahas nga mag-disturbo sa iya. 10 Padayon ka nga magadumala, Juda. Magahalin sa imo mga kaliwat ang mga manugdumala. Gani magahatag ang mga nasyon sang buhis sa imo kag magatuman sila sa imo. 11 Mangin bugana ang imo duta; gani bisan ihigot mo ang asno malapit sa pinakamaayo nga tanom sang ubas, indi niya ini pagkaunon. Kag bisan ipanglaba mo pa ang ilimnon indi ini maubos. 12 Gani sa sobra nga inom sang ilimnon magapula ang imo mata kag sa sobra nga inom sang gatas magaputi ang imo ngipon.
13 “Ikaw Zebulun, magaestar ka malapit sa dagat. Ang imo lugar mangin dulungkaan sang mga sakayan. Ang imo duta magalambot hasta sa Sidon.
14 “Ikaw Isacar, pareho ka sa makusog nga asno pero nagaluko lang sa elistaran sang mga karnero.[d] 15 Agwantahon mo nga magpaulipon bisan papas-anon ka sang mabug-at kag puwersahon nga magtrabaho, basta maayo kag bugana lang ang lugar nga imo estaran.
16 “Ikaw Dan, pagadumalahan mo sing maayo ang imo katawhan bilang isa sa mga tribo sang Israel. 17 Mangin pareho ka sa dalitan nga man-og sa higad sang dalan nga nagapanukob sang tiil sang nagaagi nga kabayo, gani nagakahulog ang nagasakay sini.”
18 Dayon nagsiling si Jacob, “O Ginoo, nagahulat ako sa imo pagluwas.” 19 Nagpadayon pa gid siya sa pagsiling,
“Ikaw Gad, pagasalakayon ka sang grupo sang mga tulisan, pero balusan mo sila samtang nagapalagyo sila.
20 “Ikaw Asher, mangin bugana ka sa pagkaon. Magapatubas ka sang mga pagkaon nga para sa mga hari.
21 “Ikaw Naftali, pareho ka sa ginbuy-an nga usa nga nagabata sang matahom nga mga tinday.
22 “Ikaw Jose, pareho ka sa maila nga asno sa higad sang tuburan ukon sa higad sang banglid.[e] 23 Dumtan ka sang mga manugpana. Sa ila kaugot pan-on ka nila, 24 pero sige man ang pana mo sa ila. Kag ang imo butkon padayon nga mabaskog, tungod sa bulig sang akon Gamhanan nga Dios, ang manugbantay kag ang palalipdan nga bato sang Israel. 25 Siya ang Makagagahom nga Dios sang imo mga katigulangan nga nagabulig kag nagapakamaayo sa imo. Bugayan niya ikaw sang ulan kag sang tubig sa tuburan. Bugayan niya ikaw sang madamo nga kabataan kag kasapatan. 26 Karon, madamo gid ang akon mga pagpakamaayo; sobra pa sa kabuganaan sang madugay na nga mga bukid. Kabay pa nga mabaton mo ini nga mga pagpakamaayo, Jose—ikaw nga labaw sang sa imo mga utod.
27 “Ikaw Benjamin, pareho ka sa mabangis nga ido[f] nga kon adlaw nagapangaon sang iya mabiktima, kag kon gab-i ginabahin-bahin niya ang nabilin.”
28 Ini sila amo ang dose ka anak ni Jacob nga ginhalinan sang mga tribo sang Israel. Kag amo ato ang pamilin-bilin ni Jacob sa kada isa sa ila.
Ang Pagkapatay ni Jacob
29 Dayon ginbilinan ni Jacob ang iya mga anak. Siling niya, “Madali na lang ako isimpon sa akon mga paryente nga nagkalamatay na. Kon matabo na ina, ilubong ninyo ako sa lulubngan sang akon mga katigulangan, didto sa kuweba nga ara sa uma ni Efron nga Hithanon. 30 Ina nga uma didto sa Macpela, sa sidlangan sang Mamre, nga sakop sang Canaan. Ginbakal sang akon lolo nga si Abraham ato nga uma kay Efron para himuon nga lulubngan. 31 Didto siya ginlubong pati ang akon lola nga si Sara kag ang akon amay kag iloy nga si Isaac kag si Rebeka, kag didto ko man ginlubong si Lea. 32 Ini nga uma kag kuweba ginbakal sa mga Hithanon.”
33 Pagkatapos hambal ni Jacob sa iya mga kabataan, naghigda siya kag nabugtuan sang ginhawa. Kag ginsimpon siya sa iya mga paryente nga nagkalamatay na.
50 Ginhakos dayon ni Jose ang iya amay kag ginhalukan nga nagahibi. 2 Dayon ginsugo niya ang iya mga manugbalsamar nga balsamaron ang iya amay. Gani ginbalsamar nila siya. 3 Ang kalawigon sang pagbalsamar sa iya 40 ka adlaw, suno sa kinaandan sang mga taga-Egipto. Nagpangasubo ang mga Egiptohanon para kay Jacob sa sulod sang 70 ka adlaw.
4 Sang matapos ang ila pagpangasubo, nagsiling si Jose sa mga opisyal sang hari sang Egipto, “Kon mahimo hambala ninyo ang hari 5 nga tugutan niya ako nga ilubong ko ang akon amay sa Canaan. Kay antes siya mapatay, ginpasumpa niya ako nga ilubong ko siya sa lulubngan nga iya ginpahimo sa Canaan. Pagkatapos lubong mabalik man dayon ako.” 6 Pagkahibalo sang hari, nagsiling siya kay Jose, “Tumana ang imo ginsumpa sa imo amay. Lakat ka kag ilubong siya.”
7 Gani naglakat si Jose kaupod ang madamo nga mga opisyal sang hari: ang mga manugdumala sang palasyo kag ang mga manugdumala sang Egipto. 8 Kaupod man ang panimalay ni Jose kag ang panimalay sang iya mga utod, ang bilog nga panimalay ni Jacob. Ang nabilin sa Goshen amo lang ang ila magagmay nga mga kabataan kag ang ila mga kasapatan. 9 Kaupod man nila ang mga karwahe kag mga manugkabayo. Madamo gid sila.
10 Pag-abot nila sa linasan sa Atad, malapit sa Suba sang Jordan, nagpangasubo sila didto para kay Jacob kag puwerte gid ang ila paghibi. Nagpangasubo si Jose sing pito ka adlaw para sa iya amay. 11 Pagkakita sang mga Canaanhon sang ila pagpangasubo sa may linasan sa Atad, nagsiling sila, “Puwerte gid ang pagpangasubo sang mga Egiptohanon.” Gani ato nga lugar nga malapit sa Suba sang Jordan gintawag nga Abel Mizraim.[g]
12 Gintuman sang mga anak ni Jacob ang iya ginbilin sa ila. 13 Kay gindala nila ang iya bangkay sa Canaan kag ginlubong sa kuweba nga ara sa uma sa Macpela, sa sidlangan sang Mamre. Ginbakal ni Abraham ang ini nga uma kay Efron nga Hithanon para himuon nga lulubngan. 14 Pagkatapos sang lubong, nagbalik si Jose sa Egipto upod ang iya mga utod kag ang tanan nga nag-upod sa paglubong.
Nagpasalig si Jose sa Iya mga Utod
15 Karon nga patay na ang ila amay, nagsiling ang mga utod ni Jose, “Basi nagadumot pa si Jose sa aton kag balusan niya kita sa ginhimo naton sa iya.” 16 Gani nagpadala sila sang mensahi kay Jose nga nagasiling, “Nagbilin ang aton amay antes siya mapatay 17 nga hambalon ka nga patawaron mo kami sa malain nga ginhimo namon sa imo. Gani karon, kabay pa nga patawaron mo kami nga alagad man sang Dios sang aton amay.” Sang makaabot ang ila mensahi kay Jose, naghibi siya.
18 Sang ulihi nagkadto mismo ang iya mga utod sa iya. Pag-abot nila, nagluhod sila sa iya atubangan bilang pagtahod. Dayon nagsiling sila, “Handa kami nga mangin ulipon mo.” 19 Pero nagsabat si Jose sa ila, “Indi kamo magkahadlok. Dios bala ako para magsilot sa inyo? 20 Matuod nga nagplano kamo sang malain sa akon, pero ginplano na sang Dios nga magaresulta ato sang kaayuhan nga amo ang pagluwas subong sang madamo nga tawo sa gutom. 21 Gani indi kamo magkahadlok. Sustentuhan ko kamo sang pagkaon pati ang inyo mga kabataan.” Ginpasalig sila ni Jose kag napahamtang ang ila balatyagon.
Ang Pagkapatay ni Jose
22 Nagtiner si Jose sa Egipto upod ang bug-os nga panimalay sang iya amay. Nagkabuhi siya sing 110 ka tuig, 23 kag iya pa nakita ang iya mga apo sa tuhod sa iya anak nga si Efraim kag sa iya apo nga si Makir nga anak ni Manase. Ginkabig niya bilang kaugalingon nga anak ang mga anak ni Makir.
24 Karon, nagsiling si Jose sa iya mga paryente, “Madali na lang ako mapatay, pero indi gid kamo pagpabay-an sang Dios. Kuhaon niya kamo sa sini nga lugar kag dal-on sa lugar nga iya ginpromisa kay Abraham, Isaac kag Jacob.” 25 Dayon ginpasumpa ni Jose ang mga Israelinhon. Siling niya, “Ipromisa ninyo nga kon pahalinon na kamo diri sang Dios, dal-on man ninyo ang akon tul-an sa inyo paghalin sa sini nga lugar.”
26 Napatay si Jose sa edad nga 110 ka tuig. Ginbalsamar siya kag ginbutang sa lungon didto sa Egipto.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.