Book of Common Prayer
Pagtuytoy sang Dios sa Iya Katawhan
78 Mga kasimanwa,[a] pamatii ninyo ang akon mga pagpanudlo.
2 Tudluan ko kamo paagi sa mga paanggid.[b]
Sugiran ko kamo sang tinago nga mga kamatuoran sang una
3 nga nahibaluan na naton,
kay ginsugid ini sa aton sang aton mga katigulangan.
4 Indi naton ini pagtaguon sa aton mga kabataan;
isugid naton ini sa masunod nga mga henerasyon.
Sugiran ta sila sang gahom sang Ginoo kag sang iya dalayawon kag makatilingala nga mga binuhatan.
5 Ginhatagan niya sang kasuguan ang katawhan sang Israel nga mga kaliwat ni Jacob.
Ginmanduan niya ang aton mga katigulangan nga itudlo ini sa ila mga kabataan,
6 agod ang masunod nga henerasyon makahibalo man sini,
kag matudlo man nila ini sa ila mga kabataan.
7 Sa sini nga paagi magasalig sila sa Dios kag indi nila pagkalimtan ang iya mga ginhimo kundi tumanon nila ang iya mga sugo.
8 Indi sila mangin pareho sa ila mga katigulangan nga mga matig-a sing ulo, indi matinumanon, indi malig-on ang ila pagsalig sa Dios, kag indi matutom sa iya.
9 Ang mga soldado sang Efraim, bisan may armas sila nga mga pana, nagpalalagyo sang tion sang inaway.
10 Wala nila gintuman ang ila kasugtanan sa Dios;
wala nila ginsunod ang iya kasuguan.
11 Ginkalimtan nila ang iya makatilingala nga mga binuhatan nga ginpakita sa ila.
12 Naghimo ang Dios sang milagro didto sa Zoan, sa duta sang Egipto
kag nakita ini sang aton[c] mga katigulangan.
13 Gintunga niya ang dagat kag ginpaagi sila;
ginhimo niya ang tubig nga daw mga pader.
14 Kon adlaw, ginatuytuyan niya sila paagi sa panganod,
kag kon gab-i, paagi sa kasanag sang kalayo.
15 Ginpalitik niya ang mga bato sa kamingawan kag nagtubod ang tubig
kag ginpaayawan niya sila inom sang tubig nga daw halin sa kadadalman sang duta.
16 Ginpatubod niya ang tubig sa bato kag nag-ilig ang tubig nga daw sa suba.
17 Pero ang aton mga katigulangan nagpadayon sa pagpakasala sa iya.
Didto sa kamingawan nagrebelde sila sa Labing Mataas nga Dios.
18 Gintilawan nila sing hungod ang Dios paagi sa pagpangayo sang kalan-on nga gusto gid nila.
19 Gin-insulto nila ang Dios paagi sa pagsiling, “Makapapunsyon bala ang Dios diri sa kamingawan?
20 Matuod nga ginpahampak niya ang bato kag nagsagawak ang tubig,
pero makahatag bala siya sang tinapay kag karne sa aton nga iya katawhan?”
21 Gani naakig ang Ginoo sang mabatian niya sila.
Sa iya kaakig sa ila nga mga Israelinhon, nga mga kaliwat ni Jacob, ginsalakay niya sila sang kalayo.
22 Kay wala sila sing pagtuo sa iya, kag wala sila magsalig nga luwason niya sila.
23 Pero bisan pa sina, ginmanduan niya ang langit nga mag-abri,
24 kag ginpaulanan niya sila sang pagkaon nga ginatawag manna.
Ginhatag niya sa ila ini nga pagkaon nga halin sa langit agod ila kaunon.
25 Sila nga tawo nagkaon sang pagkaon sang mga anghel, kag ginpagustuhan gid sila sang Dios sini.
26 Ginpahuyop niya ang hangin nga halin sa sidlangan kag sa bagatnan paagi sa iya gahom.
27 Kag ginpaulanan niya sila sang mga pispis nga daw pareho kadamo sa balas sa baybayon.
28 Ginpahugpa niya ini sa palibot sang ila mga tolda didto sa ila nga kampo.
29 Gani nagkaon sila kag nagkalabusog, kay ginhatag sang Dios sa ila ang gusto nila.
30 Pero samtang nagapagusto sila sang kaon,
31 naakig ang Dios sa ila.
Ginpamatay niya ang makusog nga mga pamatan-on sang Israel.
32 Bisan pa sining tanan nga ginpanghimo niya, nagpadayon sila sa pagpakasala. Bisan naghimo siya sang mga milagro, wala sila nagtuo sa iya.
33 Gani gulpi lang niya gintapos ang ila kabuhi paagi sa hinali nga kalaglagan.
34 Sang ginpatay niya ang iban sa ila, ang nabilin nagdangop sa iya kag naghinulsol, nga nagahandom gid sa iya.
35 Nadumduman nila nga ang Labing Mataas nga Dios amo ang ila palalipdan nga bato kag manunubos.
36 Pero nagadayaw-dayaw lang sila sa iya. Mga butigon sila.
37 Indi sila mainunungon sa iya;
indi sila matutom sa ila kasugtanan sa iya.
38 Pero bisan pa sini, maluluy-on gihapon ang Dios sa ila.
Ginpatawad niya ang ila mga sala kag wala niya sila paglaglaga.
Sa madamo nga tion ginpunggan niya ang iya kaakig bisan puwerte na gid ang iya kaugot.
39 Naisip niya nga sila mga tawo lang, nga pareho sa nagalabay nga hangin nga nagakadula lang.
40 Pila ka beses sila nga nagrebelde sa Dios kag nagpasubo sa iya didto sa kamingawan.
41 Liwat-liwat nila nga gintilawan ang Dios;
ginsakit nila ang balatyagon sang Balaan nga Dios sang Israel.
42 Ginkalimtan nila ang iya gahom nga ginpakita sadtong tion nga ginluwas niya sila sa ila mga kaaway
43 kag sang tion nga ginhimo niya ang iya mga milagro kag makatilingala nga mga binuhatan didto sa Zoan, sa duta sang Egipto.
44 Ginhimo niya nga dugo ang mga suba kag mga sapa sang mga Egiptohanon,
kag tungod sini wala na sila sing mainom.
45 Nagpadala siya sang panong sang mga sapat-sapat sa pagpaantos sa ila,
kag sang mga paka sa paghalit sang ila mga duta.
46 Ginpakaon niya sa mga apan ang ila mga tanom kag mga patubas.
47 Ginpamatay niya ang ila mga ubas kag mga kahoy nga higera paagi sa ulan nga yelo.
48 Ginpamatay niya ang ila mga kasapatan paagi man sa ulan nga yelo kag sa kilat.
49 Tungod sa iya puwerte gid nga kaakig sa ila,
ginpadal-an niya sila sang mga anghel sa paglaglag sa ila.
50 Wala niya pagpunggi ang iya kaakig;
wala niya sila pagluwasa sa kamatayon,
kundi ginpamatay niya sila paagi sa mga kalalat-an.
51 Ginpamatay niya ang tanan nga kamagulangan nga lalaki sa Egipto,
nga amo ang lugar sang mga kaliwat ni Ham.
52 Dayon ginpaguwa niya sa Egipto ang iya katawhan nga pareho sa mga karnero
kag gintuytuyan niya sila sa kamingawan.
53 Gin-ubayan niya sila, gani wala sila mahadlok.
Pero ang ila mga kaaway nagkalalumos sa dagat.
54 Gindala niya sila sa duta nga iya ginpili, didto sa bukid[d] nga gin-agaw niya paagi sa iya gahom.
55 Gintabog niya ang mga pumuluyo didto palayo sa iya katawhan,
kag ginbahin-bahin niya ang duta sa mga tribo sang Israel agod ila panag-iyahan,
kag didto niya sila ginpaestar.
56 Pero gintilawan nila ang Labing Mataas nga Dios kag nagrebelde sila sa iya.
Wala nila gintuman ang iya mga sugo.
57 Nagpalayo sila kag nagluib sa Dios pareho sang ila mga katigulangan.
Indi sila masaligan pareho sa guba nga pana.
58 Ginpaimon kag ginpaakig nila ang Dios tungod sang ila mga dios-dios sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar.
59 Nahibaluan[e] sang Dios ining ginhimo sang mga Israelinhon,
gani naakig siya kag ginsikway niya sila sing bug-os.
60 Ginbayaan niya ang iya tolda sa Shilo nga iya ginpuy-an diri sa kalibutan.
61 Gintugutan niya nga agawon sang kaaway ang Kahon sang Kasugtanan nga simbolo sang iya pagkagamhanan kag pagkahalangdon.
62 Naakig siya sa katawhan nga iya ginapanag-iyahan,
gani ginpapatay niya sila sa inaway.
63 Ginsunog ang ila bataon nga mga lalaki,
gani nawad-an sang palamanahon ang ila mga dalaga.
64 Nagkalamatay sa inaway ang ila mga pari,
kag ang ila mga balo nga wala makapangasubo para sa ila.[f]
65 Dayon daw sa nakamata ang Ginoo;
pareho siya sa isa ka makusog nga tawo nga ginpaisog sang bino.
66 Ginpatal-as niya ang iya mga kaaway;
ginpakahuy-an niya sila sa wala sing katapusan.
67 Wala niya pagpilia ang tribo ni Efraim[g] nga mga kaliwat ni Jose.
68 Sa baylo, ginpili niya ang tribo ni Juda kag ang Bukid sang Zion nga iya ginapakamahal.
69 Didto ginpatindog niya ang iya templo nga pareho kataas sa mga kabukiran, kag magapabilin ini hasta san-o pareho sang duta.
70-71 Ginpili sang Dios si David nga mangin iya alagad.
Ginkuha niya siya sa iya trabaho nga manugbantay sang karnero kag ginhimo nga hari sang Israel, ang katawhan nga iya ginapanag-iyahan.
Pareho si David sa isa ka manugbantay sang mga karnero,
72 gin-atipan niya ang mga Israelinhon sing sinsero
kag gindumalahan niya sila sing maayo.
21 Nagpadayon sa pagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, “Kuhaa na lang ninyo ang inyo mga halad nga ginasunog kag ang iban pa ninyo nga mga halad. Kamo na lang ang magkaon sang karne sina! 22 Sang ginpaguwa ko ang inyo mga katigulangan sa Egipto wala lang ako nagsugo sa ila nga maghalad sang mga halad nga ginasunog kag sang iban pa nga mga halad, 23 kundi nagsugo man ako sini sa ila: ‘Tumana ninyo ako, kag mangin Dios ako ninyo kag mangin katawhan ko kamo. Magkabuhi kamo sa mga pamaagi nga ginsugo ko sa inyo agod mangin maayo ang inyo kahimtangan.’
24 “Pero wala sila magtuman ukon magsapak sa akon ginsiling. Sa baylo, ginsunod nila ang dikta sang ila matig-a kag malaot nga tagipusuon. Imbes nga magpalapit sila sa akon, nagtalikod pa gani sila. 25 Halin sang pagguwa sang inyo mga katigulangan sa Egipto hasta subong padayon ako nga nagapadala sa inyo sang akon mga alagad nga mga propeta. 26 Pero wala kamo magpamati ukon magsapak sa ila. Mas matig-a pa ang inyo mga ulo kag mas malain pa gid ang inyo ginhimo sang sa inyo mga katigulangan.
27 “Jeremias, kon ihambal mo ini tanan sa ila, indi sila mamati sa imo. Kon tawgon mo sila nga magpalapit sa akon, indi sila magsabat. 28 Gani isiling ini sa ila: Amo ini ang nasyon nga ang iya katawhan indi magtuman sa Ginoo nga ila Dios, kag indi magpadisiplina. Wala na sa ila ang kamatuoran; indi na sila maghambal sing matuod. 29 Mga taga-Jerusalem, magpakiskis kamo sang inyo ulo kag ihaboy dayon ang inyo buhok sa pagpakita sang inyo pagpangasubo. Magpangasubo kamo didto sa mahawan nga mga bukid, kay ginsikway kag ginpabay-an sang Ginoo ang inyo henerasyon nga nagpaakig sa iya.”
Ang Pulopatag nga Palatyan
30 Nagsiling ang Ginoo, “Naghimo sang kalautan ang katawhan sang Juda. Didto nila ginbutang ang ila makangilil-ad nga mga dios-dios sa templo nga akon ginpili nga lugar para padunggan ako, kag tungod sini nadagtaan ini. 31 Nagpatindog man sila sang simbahan sa Tofet, sa Pulopatag sang Ben Hinom, agod didto nila sunugon ang ila mga anak bilang mga halad. Wala gid ako magsugo sini sa ila; wala gani ini magsulod sa akon hunahuna. 32 Gani mag-andam kamo, kay ako, ang Ginoo, nagasiling nga magaabot ang tion nga ang mga tawo indi na magtawag sa sini nga lugar nga Tofet ukon Pulopatag sang Ben Hinom kundi Pulopatag nga Palatyan. Kay didto ipanglubong ang madamo gid nga mga patay hasta wala na sing lugar nga malubngan. 33 Ang mga bangkay sang sini nga katawhan pagakaunon sang mga pispis kag talunon nga mga sapat, kag wala sing may magtabog sa ila. 34 Pauntaton ko na ang pagkinalipay kag pagkinasadya sa mga dalan sang Jerusalem. Ang malipayon nga tingog sang bag-ong kasal indi na mabatian sa mga banwa sang Juda. Kay ini nga duta mangin mamingaw.”
Ang Promisa sang Dios Nabaton Paagi sa Pagtuo
13 Sang una, nagpromisa ang Dios kay Abraham kag sa iya mga kaliwat nga ang kalibutan mangin ila. Ginpromisa ini indi tungod nga gintuman ni Abraham ang Kasuguan, kundi tungod nga ginpakamatarong siya paagi sa iya pagtuo. 14 Kon ang mga nasakop sa Kasuguan[a] amo lang ang makabaton sang ginpromisa sang Dios, wala sing pulos ang aton pagtuo sa Dios, kag amo man ang promisa sang Dios.[b] 15 Ang Kasuguan amo ang kabangdanan kon ngaa ginapaagom sang Dios ang iya kaakig. Kon wala sing Kasuguan, wala man sing paglapas.
16 Gani ang promisa sang Dios ginabasi sa pagtuo, agod mangin regalo sang Dios kag mangin pamatuod nga ini mabaton sang tanan nga kaliwat ni Abraham—indi lamang sa mga Judio nga nasakop sa Kasuguan kundi sa mga indi Judio nga nagatuo man pareho kay Abraham. Kay si Abraham amo ang amay sang tanan nga nagatuo, Judio man ukon indi. 17 Nagasiling ang Dios sa Kasulatan, “Ginhimo ko ikaw nga amay sang madamo nga mga nasyon.”[c] Gani sa atubangan sang Dios, si Abraham aton amay. Kag ang Dios nga gintuohan ni Abraham amo man ang Dios nga nagahatag sang kabuhi sa mga patay[d] kag nagatuga sang mga butang nga wala pa. 18 Bisan wala na gid sing paglaom nga mangin amay, nagtuo gihapon si Abraham kag padayon nga naglaom nga tumanon sang Dios ang iya ginpromisa sa iya nga siya mangin amay. Gani sa iya pagtuo, nangin amay siya sang madamo nga mga nasyon, suno gid sa ginsiling sang Dios sa iya nga, “Pareho man kadamo sa mga bituon ang imo mga kaliwat.”[e] 19 Sang nagpromisa ang Dios kay Abraham, mga 100 na ka tuig ang iya edad, kag nahibaluan niya nga tigulang na siya kag imposible nga makapabata pa. Nahibaluan man niya nga ang iya asawa indi makabata tungod nga baw-as si Sara. Pero wala nagluya ang iya pagtuo sa Dios. 20 Wala gid siya nagduhaduha sa promisa sang Dios, kundi nagtuo siya. Gani ginpabakod siya sang Dios. Kag gindayaw niya ang Dios 21 tungod nga nagsalig gid siya nga sarang ang Dios magtuman sang iya ginpromisa. 22 Gani tungod sa pagtuo ni Abraham ginpakamatarong siya sang Dios. 23 Pero ang ginsulat sa Kasulatan nga “ginpakamatarong siya” ginsulat indi lang para kay Abraham, 24 kundi para man sa aton. Pakamatarungon man kita kon nagatuo kita sa nagbanhaw kay Jesus nga aton Ginoo. 25 Ginpatay si Jesus tungod sa aton mga sala, kag ginbanhaw siya agod pakamatarungon kita.
Ang Tubig nga Nagahatag sang Kabuhi
37 Karon, nag-abot ang katapusan nga adlaw sang piesta. Amo ini ang pinakaimportante nga adlaw sang piesta. Sa sadto nga adlaw nagtindog si Jesus kag naghambal sing mabaskog, “Ang bisan sin-o nga ginauhaw magpalapit sa akon kag mag-inom. 38 Kay nagasiling ang Kasulatan nga ang bisan sin-o nga magtuo sa akon, magailig halin sa iya tagipusuon ang tubig nga nagahatag sang kabuhi.” 39 (Ang buot silingon ni Jesus sa tubig nga nagahatag sang kabuhi amo ang Espiritu Santo nga madali na lang ihatag sa mga tawo nga nagatuo sa iya. Sadto nga tiyempo wala pa mahatag ang Espiritu Santo, tungod kay wala pa makabalik si Jesus sa langit.)
Lain-lain ang Pagpati sang mga Tawo Parte kay Jesus
40 Madamo sa mga tawo ang nakabati sang ginhambal ni Jesus, kag nagsiling ang iban, “Ini nga tawo amo na gid ang Propeta nga aton ginapaabot.” 41 Nagsiling man ang iban, “Amo na ini ang Cristo!” Pero nagsiling pa gid ang iban, “Indi, kay indi mahimo nga ang Cristo magahalin sa Galilea. 42 Indi bala nagasiling ang Kasulatan nga ang Cristo magahalin sa kaliwat ni David, kag matawo sa banwa sang Betlehem nga lugar ni David?” 43 Gani lain-lain ang pagpati sang mga tawo parte kay Jesus. 44 Ang iban didto gusto magdakop sa iya, pero wala gid sing may nagpangisog sa pagdakop sa iya.
Indi Magtuo kay Jesus ang mga Lider sang mga Judio
45 Karon, nagbalik ang mga guwardya sang templo sa mga manugdumala nga mga pari kag mga Pariseo nga nagsugo sa ila agod dakpon si Jesus. Pag-abot sang mga guwardya, nagsiling dayon ang nagsugo sa ila, “Ngaa wala ninyo siya pagdakpa kag dal-on diri?” 46 Nagsiling ang mga guwardya, “Karon pa gid lang kami nakabati sang tawo nga nagahambal pareho sadto.” 47 Nagsiling ang mga Pariseo, “Ang buot ninyo silingon pati kamo natunto man niya? 48 May nakita bala kamo nga mga Pariseo kag mga manugdumala nga nagatuo sa iya? 49 Wala gid! Ang mga tawo lang gid nga wala kahibalo sang Kasuguan ni Moises ang nagatuo sa iya. Pakamalauton gid sila sang Dios.” 50 Ang isa sini sa ila nga mga Pariseo amo si Nicodemus. Amo ini siya ang tawo nga nagpakigkita anay kay Jesus. 51 Nagsiling siya sa iya mga kaupod, “Indi bala nga kontra sa aton kasuguan ang pagsentensya sa tawo nga wala ta pa nabatian sa iya mismo kon ano ang iya ginhimo?” 52 Nagsiling sila kay Nicodemus, “Ano, daw sa taga-Galilea ka man. Usisaa bala ang Kasulatan kag makita mo nga wala gid sing propeta sang Dios nga magahalin sa Galilea.”
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.