Book of Common Prayer
Pagtuytoy sang Dios sa Iya Katawhan
78 Mga kasimanwa,[a] pamatii ninyo ang akon mga pagpanudlo.
2 Tudluan ko kamo paagi sa mga paanggid.[b]
Sugiran ko kamo sang tinago nga mga kamatuoran sang una
3 nga nahibaluan na naton,
kay ginsugid ini sa aton sang aton mga katigulangan.
4 Indi naton ini pagtaguon sa aton mga kabataan;
isugid naton ini sa masunod nga mga henerasyon.
Sugiran ta sila sang gahom sang Ginoo kag sang iya dalayawon kag makatilingala nga mga binuhatan.
5 Ginhatagan niya sang kasuguan ang katawhan sang Israel nga mga kaliwat ni Jacob.
Ginmanduan niya ang aton mga katigulangan nga itudlo ini sa ila mga kabataan,
6 agod ang masunod nga henerasyon makahibalo man sini,
kag matudlo man nila ini sa ila mga kabataan.
7 Sa sini nga paagi magasalig sila sa Dios kag indi nila pagkalimtan ang iya mga ginhimo kundi tumanon nila ang iya mga sugo.
8 Indi sila mangin pareho sa ila mga katigulangan nga mga matig-a sing ulo, indi matinumanon, indi malig-on ang ila pagsalig sa Dios, kag indi matutom sa iya.
9 Ang mga soldado sang Efraim, bisan may armas sila nga mga pana, nagpalalagyo sang tion sang inaway.
10 Wala nila gintuman ang ila kasugtanan sa Dios;
wala nila ginsunod ang iya kasuguan.
11 Ginkalimtan nila ang iya makatilingala nga mga binuhatan nga ginpakita sa ila.
12 Naghimo ang Dios sang milagro didto sa Zoan, sa duta sang Egipto
kag nakita ini sang aton[c] mga katigulangan.
13 Gintunga niya ang dagat kag ginpaagi sila;
ginhimo niya ang tubig nga daw mga pader.
14 Kon adlaw, ginatuytuyan niya sila paagi sa panganod,
kag kon gab-i, paagi sa kasanag sang kalayo.
15 Ginpalitik niya ang mga bato sa kamingawan kag nagtubod ang tubig
kag ginpaayawan niya sila inom sang tubig nga daw halin sa kadadalman sang duta.
16 Ginpatubod niya ang tubig sa bato kag nag-ilig ang tubig nga daw sa suba.
17 Pero ang aton mga katigulangan nagpadayon sa pagpakasala sa iya.
Didto sa kamingawan nagrebelde sila sa Labing Mataas nga Dios.
18 Gintilawan nila sing hungod ang Dios paagi sa pagpangayo sang kalan-on nga gusto gid nila.
19 Gin-insulto nila ang Dios paagi sa pagsiling, “Makapapunsyon bala ang Dios diri sa kamingawan?
20 Matuod nga ginpahampak niya ang bato kag nagsagawak ang tubig,
pero makahatag bala siya sang tinapay kag karne sa aton nga iya katawhan?”
21 Gani naakig ang Ginoo sang mabatian niya sila.
Sa iya kaakig sa ila nga mga Israelinhon, nga mga kaliwat ni Jacob, ginsalakay niya sila sang kalayo.
22 Kay wala sila sing pagtuo sa iya, kag wala sila magsalig nga luwason niya sila.
23 Pero bisan pa sina, ginmanduan niya ang langit nga mag-abri,
24 kag ginpaulanan niya sila sang pagkaon nga ginatawag manna.
Ginhatag niya sa ila ini nga pagkaon nga halin sa langit agod ila kaunon.
25 Sila nga tawo nagkaon sang pagkaon sang mga anghel, kag ginpagustuhan gid sila sang Dios sini.
26 Ginpahuyop niya ang hangin nga halin sa sidlangan kag sa bagatnan paagi sa iya gahom.
27 Kag ginpaulanan niya sila sang mga pispis nga daw pareho kadamo sa balas sa baybayon.
28 Ginpahugpa niya ini sa palibot sang ila mga tolda didto sa ila nga kampo.
29 Gani nagkaon sila kag nagkalabusog, kay ginhatag sang Dios sa ila ang gusto nila.
30 Pero samtang nagapagusto sila sang kaon,
31 naakig ang Dios sa ila.
Ginpamatay niya ang makusog nga mga pamatan-on sang Israel.
32 Bisan pa sining tanan nga ginpanghimo niya, nagpadayon sila sa pagpakasala. Bisan naghimo siya sang mga milagro, wala sila nagtuo sa iya.
33 Gani gulpi lang niya gintapos ang ila kabuhi paagi sa hinali nga kalaglagan.
34 Sang ginpatay niya ang iban sa ila, ang nabilin nagdangop sa iya kag naghinulsol, nga nagahandom gid sa iya.
35 Nadumduman nila nga ang Labing Mataas nga Dios amo ang ila palalipdan nga bato kag manunubos.
36 Pero nagadayaw-dayaw lang sila sa iya. Mga butigon sila.
37 Indi sila mainunungon sa iya;
indi sila matutom sa ila kasugtanan sa iya.
38 Pero bisan pa sini, maluluy-on gihapon ang Dios sa ila.
Ginpatawad niya ang ila mga sala kag wala niya sila paglaglaga.
Sa madamo nga tion ginpunggan niya ang iya kaakig bisan puwerte na gid ang iya kaugot.
39 Naisip niya nga sila mga tawo lang, nga pareho sa nagalabay nga hangin nga nagakadula lang.
40 Pila ka beses sila nga nagrebelde sa Dios kag nagpasubo sa iya didto sa kamingawan.
41 Liwat-liwat nila nga gintilawan ang Dios;
ginsakit nila ang balatyagon sang Balaan nga Dios sang Israel.
42 Ginkalimtan nila ang iya gahom nga ginpakita sadtong tion nga ginluwas niya sila sa ila mga kaaway
43 kag sang tion nga ginhimo niya ang iya mga milagro kag makatilingala nga mga binuhatan didto sa Zoan, sa duta sang Egipto.
44 Ginhimo niya nga dugo ang mga suba kag mga sapa sang mga Egiptohanon,
kag tungod sini wala na sila sing mainom.
45 Nagpadala siya sang panong sang mga sapat-sapat sa pagpaantos sa ila,
kag sang mga paka sa paghalit sang ila mga duta.
46 Ginpakaon niya sa mga apan ang ila mga tanom kag mga patubas.
47 Ginpamatay niya ang ila mga ubas kag mga kahoy nga higera paagi sa ulan nga yelo.
48 Ginpamatay niya ang ila mga kasapatan paagi man sa ulan nga yelo kag sa kilat.
49 Tungod sa iya puwerte gid nga kaakig sa ila,
ginpadal-an niya sila sang mga anghel sa paglaglag sa ila.
50 Wala niya pagpunggi ang iya kaakig;
wala niya sila pagluwasa sa kamatayon,
kundi ginpamatay niya sila paagi sa mga kalalat-an.
51 Ginpamatay niya ang tanan nga kamagulangan nga lalaki sa Egipto,
nga amo ang lugar sang mga kaliwat ni Ham.
52 Dayon ginpaguwa niya sa Egipto ang iya katawhan nga pareho sa mga karnero
kag gintuytuyan niya sila sa kamingawan.
53 Gin-ubayan niya sila, gani wala sila mahadlok.
Pero ang ila mga kaaway nagkalalumos sa dagat.
54 Gindala niya sila sa duta nga iya ginpili, didto sa bukid[d] nga gin-agaw niya paagi sa iya gahom.
55 Gintabog niya ang mga pumuluyo didto palayo sa iya katawhan,
kag ginbahin-bahin niya ang duta sa mga tribo sang Israel agod ila panag-iyahan,
kag didto niya sila ginpaestar.
56 Pero gintilawan nila ang Labing Mataas nga Dios kag nagrebelde sila sa iya.
Wala nila gintuman ang iya mga sugo.
57 Nagpalayo sila kag nagluib sa Dios pareho sang ila mga katigulangan.
Indi sila masaligan pareho sa guba nga pana.
58 Ginpaimon kag ginpaakig nila ang Dios tungod sang ila mga dios-dios sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar.
59 Nahibaluan[e] sang Dios ining ginhimo sang mga Israelinhon,
gani naakig siya kag ginsikway niya sila sing bug-os.
60 Ginbayaan niya ang iya tolda sa Shilo nga iya ginpuy-an diri sa kalibutan.
61 Gintugutan niya nga agawon sang kaaway ang Kahon sang Kasugtanan nga simbolo sang iya pagkagamhanan kag pagkahalangdon.
62 Naakig siya sa katawhan nga iya ginapanag-iyahan,
gani ginpapatay niya sila sa inaway.
63 Ginsunog ang ila bataon nga mga lalaki,
gani nawad-an sang palamanahon ang ila mga dalaga.
64 Nagkalamatay sa inaway ang ila mga pari,
kag ang ila mga balo nga wala makapangasubo para sa ila.[f]
65 Dayon daw sa nakamata ang Ginoo;
pareho siya sa isa ka makusog nga tawo nga ginpaisog sang bino.
66 Ginpatal-as niya ang iya mga kaaway;
ginpakahuy-an niya sila sa wala sing katapusan.
67 Wala niya pagpilia ang tribo ni Efraim[g] nga mga kaliwat ni Jose.
68 Sa baylo, ginpili niya ang tribo ni Juda kag ang Bukid sang Zion nga iya ginapakamahal.
69 Didto ginpatindog niya ang iya templo nga pareho kataas sa mga kabukiran, kag magapabilin ini hasta san-o pareho sang duta.
70-71 Ginpili sang Dios si David nga mangin iya alagad.
Ginkuha niya siya sa iya trabaho nga manugbantay sang karnero kag ginhimo nga hari sang Israel, ang katawhan nga iya ginapanag-iyahan.
Pareho si David sa isa ka manugbantay sang mga karnero,
72 gin-atipan niya ang mga Israelinhon sing sinsero
kag gindumalahan niya sila sing maayo.
Nagreklamo ang mga Israelinhon kay Moises
11 Nagreklamo ang mga Israelinhon tungod sa ila kabudlayan. Pagkabati sini sang Ginoo, naakig siya kag nagpadala siya sang kalayo nga nagsunog sang dulunan sang kampo. 2 Tungod sini, nagpangayo sang bulig ang mga Israelinhon kay Moises, kag nagpangamuyo si Moises sa Ginoo. Kag napatay ang kalayo. 3 Gani ang amo nga lugar gin-ngalanan nga Tabera,[a] kay nagpadala ang Ginoo sang kalayo sa ila.
4 Karon, ang grupo sang mga indi Israelinhon nga nag-upod sa mga Israelinhon nagapangita sang mga pagkaon nga gusto nila kaunon, gani pati ang mga Israelinhon nagreklamo nga nagasiling, “Kuntani makakaon kita sang karne. 5 Sang didto kita sa Egipto, makakaon kita sang isda nga libre kag sang mga pipino, mga melon, mga sibuyas, kag mga ahos. 6 Pero diri wala kita gana magkaon;[b] puro lang manna ang aton ginakaon.”
7 Inang manna daw sa mga liso nga magagmay kag maputi.[c] 8-9 Ginapamulot ini sang mga Israelinhon sa duta kada aga, kag ginagaling nila ukon ginabayo sa lusong. Pagkatapos ginaluto nila sa kolon kag ginahimo nga manipis nga tinapay. Ang sabor sini pareho sa tinapay nga ginluto sa mantika nga halin sa olibo.
10 Nabatian ni Moises ang reklamo sang kada pamilya sa puwertahan sang ila mga tolda. Puwerte gid ang kaakig sang Ginoo sa ila, kag si Moises nalainan man sa ila ginhimo. 11 Nagpamangkot siya sa Ginoo, “Ngaa bala nga ginhatagan mo ako nga imo alagad sang dako nga problema? Ano bala ang ginhimo ko nga wala ka malipay, nga ginhatag mo sa akon ang problema sang sini nga mga tawo? 12 Mga anak ko bala sila? Amay bala nila ako? Ngaa ginahambalan mo ako nga atipanon ko sila pareho sa isa ka yaya nga nagakugos sang isa ka lapsag, kag dal-on sila sa duta nga ginpromisa mo sa ila mga katigulangan? 13 Sa diin bala ako makuha sang karne para sa sini nga katawhan? Kay nagasagi sila reklamo sa akon nga hatagan ko sila sang karne nga ila makaon. 14 Indi ko masarangan nga atipanon sila tanan kon ako lang. Tama ini kabudlay para sa akon. 15 Kon amo man lang sini ang pagtratar mo sa akon, patya na lang ako subong. Kon nalipay ka sa akon, indi ako pagpabay-i nga mag-antos.”
16 Gani nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Patipuna ang 70 sa mga manugdumala sang Israel nga kilala mo gid nga mga pangulo sang katawhan, kag pakadtua sila sa Tolda nga Ginapakigkitaan kag patinduga sila didto upod sa imo. 17 Magakunsad ako kag magapakighambal sa imo didto, kag ihatag ko ang iban mo nga awtoridad[d] sa ila agod makabulig sila sa imo sa pagdumala sa mga tawo, agod indi lang ikaw isa ang magpas-an sang sini nga mga responsibilidad.
18 “Dayon silinga ang mga tawo nga magpakatinlo sila,[e] kay sa buwas may makaon sila nga karne. Isiling ini sa ila: ‘Nabatian ko ang inyo reklamo nga gusto ninyo magkaon sang karne. Kag nagasiling kamo nga mas maayo pa ang inyo kahimtangan sa Egipto. Gani sa buwas hatagan ko kamo sang karne agod makakaon kamo. 19 Indi lang isa ka adlaw, ukon duha, ukon lima, ukon napulo, ukon beinte ka adlaw ang inyo pagkaon sini, 20 kundi isa ka bulan, hasta nga masum-oran kamo[f] kag indi na kamo magkaon sini. Kay ginsikway ninyo ako nga nagaupod sa inyo, kag nagreklamo kamo sa akon nga kuntani wala na lang kamo naghalin sa Egipto.’ ”
21 Pero nagsiling si Moises, “600,000 tanan ang mga tawo nga kaupod ko, kag karon nagasiling ka nga hatagan mo sila sang karne nga ila kan-on sa sulod sang isa ka bulan? 22 Bisan ihawon pa namon ang tanan nga karnero kag baka ukon dakpon ang tanan nga isda sa dagat indi ini makaigo sa ila.” 23 Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “May limitasyon bala ang akon gahom? Makita mo karon kon matabo ang ginsiling ko ukon indi.”
Ang Gahom sang Maayong Balita
16 Wala ko ginakahuya ang pagwali sang Maayong Balita. Kay amo ini ang gahom sang Dios sa pagluwas sa tanan nga nagatuo, una sa mga Judio, kag dason sa mga indi Judio. 17 Kay ginapahayag sa Maayong Balita nga ginapakamatarong sang Dios ang mga tawo paagi gid lang sa pagtuo. Nagasiling ang Kasulatan, “Ang tawo nga ginpakamatarong sang Dios tungod sa iya pagtuo magakabuhi.”[a]
Ang Sala sang Tawo
18 Ginapakita sang aton Dios nga sa langit ang iya kaakig sa mga malain nga ginahimo sang mga tawo nga kontra sa iya kabubut-on. Ang mga malain nga ila ginahimo amo ang nagapugong sa ila sa pagkilala sang kamatuoran. 19 Kay sarang nila kuntani mahibaluan ang parte sa Dios tungod nga ginpakita ini sang Dios sa ila. 20 Matuod nga indi ta makita ang Dios, pero halin pa sang pagtuga sang kalibutan, ang iya wala katapusan nga gahom kag pagka-Dios napahayag na paagi sa mga butang nga iya gintuga. Gani wala sila sang may ibalibad nga wala sila nakahibalo nga may Dios. 21 Bisan nahibaluan nila nga may Dios, wala sila nagapadungog kag nagapasalamat sa iya. Sa baylo, nangin wala sing pulos ang ila mga panghunahuna. Nadulman ang ila mga hunahuna nga indi makaintiendi sang kamatuoran. 22 Nagasiling sila nga sila mga maalam, pero nagaguwa nga sila mga buang-buang. 23 Kay wala sila nagasimba sa Dios nga wala sing kamatayon, kundi ang ila ginasimba amo ang ginhimo nga mga dios-dios nga pareho sang mga tawo nga may kamatayon kag mga sapat nga nagalupad, nagalakat, kag nagakamang.
24 Tungod sang ila kabuangan ginpabay-an sila sang Dios sa paghimo sang malaw-ay nga mga butang nga ila nagustuhan, kag ang resulta, makahuluya ang ginahimo nila sa ila kapareho nga lalaki ukon babayi. 25 Ginabayluhan nila sang kabutigan ang kamatuoran parte sa Dios. Ginasimba nila kag ginaalagad ang mga tinuga sang Dios, kag indi ang Manunuga nga dalayawon sa wala sing katapusan. Amen.
Ginsambit Liwat ni Jesus ang Parte sa Iya Kamatayon(A)
22 Samtang nagatilipon ang iya mga sumulunod didto sa Galilea, nagsiling si Jesus sa ila, “Ako nga Anak sang Tawo kinahanglan na[a] nga itugyan sa mga tawo 23 nga magapatay sa akon. Pero sa ikatlo nga adlaw mabanhaw ako.” Nagkasubo gid ang mga sumulunod ni Jesus sa iya ginsiling.
Ang Pagbayad sang Buhis para sa Templo
24 Sang pag-abot nila ni Jesus sa Capernaum, ginpalapitan si Pedro sang mga manugsukot sang buhis sa templo kag ginpamangkot, “Nagabayad bala ang inyo manunudlo sang buhis para sa templo?” 25 Nagsabat si Pedro sa iya, “Huo, nagabayad siya.”
Pagsulod ni Pedro sa balay ginpamangkot siya dayon ni Jesus, “Simon, kon sa imo abi, sin-o bala ang ginapabayad sang mga hari diri sa kalibutan sang buhis, ang ila bala mga anak ukon ang iban?” 26 Nagsabat si Pedro, “Siyempre ang iban.” Dayon nagsiling si Jesus, “Kon amo sina, nagakahulugan nga ang mga anak indi kinahanglan nga magbayad.[b] 27 Ugaling kon indi kita magbayad basi kon maglain ang ila buot sa aton, gani magkadto ka sa dagat kag magpamunit. Abrihan mo ang baba sang una nga isda nga imo makuha kag makita mo didto ang kuwarta nga sarang naton ibayad para sa aton buhis nga duha. Kuhaon mo ang kuwarta kag ibayad dayon sa mga nagasukot sang buhis para sa templo.”
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.