Proverbs 30
New International Version
Sayings of Agur
30 The sayings(A) of Agur son of Jakeh—an inspired utterance.
This man’s utterance to Ithiel:
“I am weary, God,
but I can prevail.[a]
2 Surely I am only a brute, not a man;
I do not have human understanding.
3 I have not learned wisdom,
nor have I attained to the knowledge of the Holy One.(B)
4 Who has gone up(C) to heaven and come down?
Whose hands(D) have gathered up the wind?
Who has wrapped up the waters(E) in a cloak?(F)
Who has established all the ends of the earth?
What is his name,(G) and what is the name of his son?
Surely you know!
5 “Every word of God is flawless;(H)
he is a shield(I) to those who take refuge in him.
6 Do not add(J) to his words,
or he will rebuke you and prove you a liar.
7 “Two things I ask of you, Lord;
do not refuse me before I die:
8 Keep falsehood and lies far from me;
give me neither poverty nor riches,
but give me only my daily bread.(K)
9 Otherwise, I may have too much and disown(L) you
and say, ‘Who is the Lord?’(M)
Or I may become poor and steal,
and so dishonor the name of my God.(N)
10 “Do not slander a servant to their master,
or they will curse you, and you will pay for it.
11 “There are those who curse their fathers
and do not bless their mothers;(O)
12 those who are pure in their own eyes(P)
and yet are not cleansed of their filth;(Q)
13 those whose eyes are ever so haughty,(R)
whose glances are so disdainful;
14 those whose teeth(S) are swords
and whose jaws are set with knives(T)
to devour(U) the poor(V) from the earth
and the needy from among mankind.(W)
15 “The leech has two daughters.
‘Give! Give!’ they cry.
“There are three things that are never satisfied,(X)
four that never say, ‘Enough!’:
16 the grave,(Y) the barren womb,
land, which is never satisfied with water,
and fire, which never says, ‘Enough!’
17 “The eye that mocks(Z) a father,
that scorns an aged mother,
will be pecked out by the ravens of the valley,
will be eaten by the vultures.(AA)
18 “There are three things that are too amazing for me,
four that I do not understand:
19 the way of an eagle in the sky,
the way of a snake on a rock,
the way of a ship on the high seas,
and the way of a man with a young woman.
20 “This is the way of an adulterous woman:
She eats and wipes her mouth
and says, ‘I’ve done nothing wrong.’(AB)
21 “Under three things the earth trembles,
under four it cannot bear up:
22 a servant who becomes king,(AC)
a godless fool who gets plenty to eat,
23 a contemptible woman who gets married,
and a servant who displaces her mistress.
24 “Four things on earth are small,
yet they are extremely wise:
25 Ants are creatures of little strength,
yet they store up their food in the summer;(AD)
26 hyraxes(AE) are creatures of little power,
yet they make their home in the crags;
27 locusts(AF) have no king,
yet they advance together in ranks;
28 a lizard can be caught with the hand,
yet it is found in kings’ palaces.
29 “There are three things that are stately in their stride,
four that move with stately bearing:
30 a lion, mighty among beasts,
who retreats before nothing;
31 a strutting rooster, a he-goat,
and a king secure against revolt.[b]
32 “If you play the fool and exalt yourself,
or if you plan evil,
clap your hand over your mouth!(AG)
33 For as churning cream produces butter,
and as twisting the nose produces blood,
so stirring up anger produces strife.”
Footnotes
- Proverbs 30:1 With a different word division of the Hebrew; Masoretic Text utterance to Ithiel, / to Ithiel and Ukal:
- Proverbs 30:31 The meaning of the Hebrew for this phrase is uncertain.
Kawikaan 30
Ang Salita ng Dios (Tagalog Contemporary Bible)
Ang mga Kawikaan ni Agur
30 Ito ang mga kawikaan ni Agur na anak ni Jakeh na taga-Masa. Sinabi niya ito kina Itiel at Ucal:
2 “Ako ang pinakamangmang sa lahat ng tao.
Ang isip koʼy parang hindi sa tao.
3 Hindi ako natuto ng karunungan,
at tungkol naman sa Dios ay wala akong nalalaman.
4 May tao bang nakaakyat na sa langit at bumaba sa mundo?
May tao bang nakadakot ng hangin sa kanyang mga kamay o kaya ay nakabalot ng tubig sa kanyang damit?
May tao bang nakapaglagay ng hangganan sa mundo?
Kung may kilala ka, sabihin mo sa akin ang kanyang pangalan at ang pangalan ng kanyang anak.
5 Ang bawat salita ng Dios ay tunay na mapagkakatiwalaan.
Siya ay tulad ng panangga sa mga umaasa ng kanyang pag-iingat.
6 Huwag mong dadagdagan ang kanyang mga salita,
dahil kung gagawin mo ito, sasawayin ka niya at ipapakita na ikaw ay sinungaling.”
7 Panginoon, may dalawang bagay akong hihilingin sa inyo. Kung maaari ibigay nʼyo ito sa akin bago ako mamatay. 8 Una, tulungan nʼyo ako na huwag magsinungaling. Pangalawa, huwag nʼyo akong payamanin o pahirapin, sa halip bigyan nʼyo lamang ako ng sapat para sa aking mga pangangailangan. 9 Dahil kung yumaman ako, baka sabihin kong hindi ko na kayo kailangan; at kung ako naman ay maghirap, baka matuto akong magnakaw at mailagay ko kayo sa kahihiyan.
Dagdag pang mga Kawikaan
10 Huwag mong sisiraan ang katulong sa harap ng kanyang amo, baka isumpa ka niya at magdusa ka.
11 May mga anak na hindi nananalangin sa Dios na pagpalain ang kanilang mga magulang, sa halip sinusumpa pa nila sila.
12 May mga tao na ang tingin sa sarili ay tunay na perpekto, ngunit ang totoo ang buhay nila ay madumi.
13 May mga taong mapagmataas na kung tumingin akala mo kung sino.
14 May mga tao namang sakim at napakalupit, pati mahihirap ay kanilang ginigipit.
15 Ang mga taong sakim ay parang linta. Ang laging sinasabi ay, “Bigyan mo ako!”
May apat[a] na bagay na hindi kontento:
16 ang libingan,
ang babaeng baog,
ang lupang walang tubig,
at ang apoy.
17 Ang anak na kumukutya at sumusuway sa kanyang magulang ay tutukain ng uwak sa mga mata, at kakainin ng mga agila ang bangkay niya. 18 May apat[b] na bagay na para sa akin ay kahanga-hanga at hindi ko maunawaan:
19 Kung paano nakakalipad ang agila sa kalangitan,
kung paano nakakagapang ang ahas sa batuhan,
kung paano nakapaglalayag ang barko sa karagatan,
at ang pamamaraan ng lalaki sa babae.
20 Ganito ang ginagawa ng babaeng nagtataksil sa kanyang asawa: Sumisiping siya sa ibang lalaki pagkatapos sasabihin niyang wala siyang ginagawang masama.
21 May apat[c] na bagay na hindi matanggap ng mga tao sa mundo:
22-23 Ang aliping naging hari,
ang mangmang na sagana sa pagkain,
ang babaeng masungit na nakapag-asawa,
at ang babaeng alipin na pumalit sa kanyang amo.
24 May apat na hayop dito sa mundo na maliit ngunit may pambihirang kaisipan:
25 Ang mga langgam, kahit mahina, nag-iipon sila ng pagkain kung tag-araw.
26 Ang mga badyer,[d] kahit mahihina sila, nakagagawa sila ng kanilang tirahan sa mabatong lugar.
27 Ang mga balang, kahit walang namumuno, maayos na lumilipad nang sama-sama.
28 Ang mga butiki, kahit madaling hulihin ng kamay, matatagpuan kahit sa palasyo ng hari.
29 May apat[e] na nilalang na akala mo kung sino kapag lumakad:
30 ang leon (pinakamatapang sa lahat ng hayop at walang kinatatakutan),
31 ang tandang,
ang lalaking kambing,
at ang haring nangunguna sa kanyang mga kawal.
32 Kung sa kahangalan moʼy nagmamayabang ka at nagbabalak ng masama, tigilan mo na iyan! 33 Hindi ba kapag hinalo nang hinalo ang malapot na gatas ay magiging mantikilya?[f] Hindi ba kapag sinuntok mo ang ilong ng isang tao ay magdurugo ito? Kaya kapag ginalit mo ang tao tiyak na magkakaroon ng gulo.
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.
Ang Salita ng Dios (Tagalog Contemporary Bible) Copyright © 2009, 2011, 2014, 2015 by Biblica, Inc. ®