The Usefulness of Proverbs

The (A)proverbs of Solomon (B)the son of David, king of Israel:

To know (C)wisdom and instruction,
To discern the sayings of (D)understanding,
To (E)receive instruction in wise behavior,
(F)Righteousness, justice, and integrity;
To give (G)prudence to the naive,
To the youth (H)knowledge and discretion,
A wise person will hear and (I)increase in learning,
And a (J)person of understanding will acquire wise counsel,
To understand a proverb and a saying,
The words of the wise and their (K)riddles.

(L)The fear of the Lord is the beginning of knowledge;
Fools despise wisdom and instruction.

The Enticement of Sinners

(M)Listen, my son, to your father’s instruction,
And (N)do not ignore your mother’s teaching;
For they are a (O)graceful wreath for your head
And (P)necklaces for your neck.
10 My son, if sinners (Q)entice you,
(R)Do not consent.
11 If they say, “Come with us,
Let’s (S)lie in wait for blood,
Let’s (T)ambush the innocent without cause;
12 Let’s (U)swallow them alive like Sheol,
Even whole, like those who (V)go down to the pit;
13 We will find all kinds of precious wealth,
We will fill our houses with plunder;
14 Throw in your lot [a]with us;
We will all have one money bag,”
15 My son, (W)do not walk on the way with them.
(X)Keep your feet from their path,
16 For (Y)their feet run to evil,
And they are quick to shed blood.
17 Indeed, it is [b]useless to spread the baited net
In the sight of any [c]bird;
18 But they (Z)lie in wait for their own blood;
They ambush their own lives.
19 Such are the ways of everyone who (AA)makes unjust gain;
It takes away the life of its possessors.

Wisdom Warns

20 (AB)Wisdom shouts in the street,
She [d]raises her voice in the public square;
21 At the head of the noisy streets she cries out;
At the entrance of the gates in the city she declares her sayings:
22 “How long, you (AC)naive ones, will you love simplistic thinking?
And how long will (AD)scoffers delight themselves in scoffing
And fools (AE)hate knowledge?
23 Turn to my rebuke,
Behold, I will (AF)pour out my spirit on you;
I will make my words known to you.
24 Because (AG)I called and you (AH)refused,
I (AI)stretched out my hand and no one paid attention;
25 And you (AJ)neglected all my advice
And did not (AK)want my rebuke;
26 I will also (AL)laugh at your (AM)disaster;
I will mock when your (AN)dread comes,
27 When your dread comes like a storm
And your disaster comes like a (AO)whirlwind,
When distress and anguish come upon you.
28 Then they will (AP)call on me, but I will not answer;
They will (AQ)seek me diligently but will not find me,
29 Because they (AR)hated knowledge
And did not choose the fear of the Lord.
30 They (AS)did not accept my advice,
They disdainfully rejected every rebuke from me.
31 So they shall (AT)eat of the fruit of their own way,
And be (AU)filled with their own schemes.
32 For the (AV)faithlessness of the naive will kill them,
And the complacency of fools will destroy them.
33 But (AW)whoever listens to me will live securely
And will be at ease from the dread of evil.”

Footnotes

  1. Proverbs 1:14 Lit in the midst of us
  2. Proverbs 1:17 Lit in vain
  3. Proverbs 1:17 Lit possessor of wing
  4. Proverbs 1:20 Lit gives

Fjalët e urta të Salomonit, birit të Davidit, mbret i Izraelit,

për të njohur diturinë dhe për të mësuar gjykimet e mënçura;

për të ditur si të veprosh me urti, me drejtësi, me gjykim dhe ndershmëri,

për t’u dhënë shkathtësi njerëzve të thjeshtë, njohje dhe reflektim të riut.

I urti do të dëgjojë dhe do të rritë diturinë e tij; njeriu i zgjuar do të përfitojë këshilla të urta,

për të kuptuar një sentencë dhe një enigmë, fjalët e të urtëve dhe thëniet e tyre të errëta.

Frika e Zotit është fillimi i njohjes; por njerëzit e pamend përçmojnë diturinë dhe arsimin.

Dëgjo, o biri im, mësimet e atit tënd dhe mos i lër pas dore mësimet e nënes sate,

sepse janë një nur që zbukuron kokën tënde dhe një stoli në qafën tënde.

10 Biri im, në qoftë se mëkatarët duan të të mashtrojnë, mos prano,

11 në qoftë se thonë: "Eja me ne; kemi ngritur një pritë për të derdhur gjak; i ngritëm gracka të pafajmit pa ndonjë shkak;

12 le t’i kapërdimë të gjallë, ashtu si Sheoli, tërësisht si ata që zbresin në gropë;

13 ne do të gjejmë lloj-lloj pasurish të çmueshme, do t’i mbushim shtëpitë tona me plaçka;

14 ti do ta hedhësh në short pjesën tënde me ne, dhe të gjithë ne do të kemi një qese të vetme";

15 biri im, mos shko me ta në po atë rrugë, ndale hapin nga shtegu i tyre,

16 sepse këmbët e tyre turren drejt së keqes dhe ata nxitojnë të derdhin gjak.

17 Shtrihet më kot rrjeta përpara çdo lloji zogjsh;

18 por këta kurdisin prita kundër gjakut të vet dhe ngrenë kurthe kundër vetë jetës së tyre.

19 Të tilla janë rrugët e çdo njeriu të etur për pasuri; ajo ia heq jetën atyre që e kanë.

20 Dituria bërtet nëpër rrugë, zëri i saj dëgjohet nëpër sheshe;

21 ajo thërret në vendet ku ka turma dhe ligjëron në hyrje të portave të qytetit;

22 "Deri kur, o njerëz të thjeshtë, do t’ju pëlqejë thjeshtësia dhe tallësit do të kënaqen duke u tallur dhe budallenjtë do të urrejnë dijen?

23 Ejani në vete nga qortimi im; ja, unë do të derdh mbi ju Frymën time dhe do t’ju bëj të njohura fjalët e mia.

24 Sepse unë thirra dhe ju nuk keni dashur, shtriva dorën time dhe askush prej jush nuk i kushtoi vëmendje,

25 përkundrazi hodhët poshtë të gjitha këshillat e mia dhe nuk pranuat ndreqjen time,

26 edhe unë do të qesh me fatkeqësinë tuaj, do të tallem kur të vijë ajo që ju druani,

27 kur ajo që druani të vijë si një furtunë, dhe fatkeqësia juaj të vijë si një stuhi, kur t’ju mbulojnë fatkeqësia dhe ankthi.

28 Atëherë ata do të më thërrasin mua, por unë nuk do të përgjigjem; do të më kërkojnë me kujdes, por nuk do të më gjejnë.

29 Sepse kanë urryer dijen dhe nuk kanë zgjedhur frikën e Zotit,

30 nuk kanë dashur të pranojnë këshillën time dhe kanë përbuzur të gjitha qortimet e mia.

31 Prandaj do të hanë frytin e sjelljes së tyre dhe do të ngopen me këshillat e tyre.

32 Sepse përdalja e njerëzve të thjeshtë i vret dhe qetësia e rreme e budallenjve i zhduk;

33 por ai që më dëgjon do të banojë një vend të sigurt, do të jetë me të vërtetë i qetë, pa frikë nga çfarëdo e keqe".