Add parallel Print Page Options

Dugang Kamahinungdanon sa Kaalam

Anak, ayaw gayod kalimti ang gitudlo ko kanimo; tipigi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo, kay makapauswag ug makapataas kini sa imong kinabuhi. Pabiling maayo ug matinud-anon. Ayaw kini walaa, hinuon tipigi gayod kini sa imong kasingkasing.[a] Kon himuon mo kini, kahimut-an ka sa Dios ug sa mga tawo, ug maayo ilang pagtan-aw kanimo.

Salig sa Ginoo sa tibuok mong kasingkasing, ug ayaw pagsalig sa imong kaugalingong kaalam. Hinumdomi ang Ginoo sa tanan mong ginabuhat, ug tultolan ka niya sa hustong dalan. Ayaw paghunahuna nga maalamon ka na gayod. Tahora hinuon ang Ginoo ug ayaw paghimog daotan. Kay makapabaskog kini sa imong lawas. Pasidunggi ang Ginoo pinaagi sa paghalad kaniya sa unang bahin sa tanan mong abot. 10 Kon himuon mo kini, manghinobra ang mga abot diha sa imong mga bodega ug ang duga sa ubas sa imong mga pug-anan.

11 Anak, ayaw ipakadaotan ang pagdisiplina sa Ginoo kanimo.[b] Ayaw ikasakit kon badlongon ka niya. 12 Kay disiplinahon sa Ginoo ang iyang pinangga, sama sa ginahimo sa usa ka amahan ngadto sa anak nga iyang gikahimut-an.

13 Bulahan ang tawo nga nakaangkon sa kaalam ug pagsabot. 14 Kay mas mapuslanon pa kini kaysa pilak ug bulawan, 15 ug mas bililhon pa sa mga alahas. Wala gayoy butang nga imong ginapangandoy nga makatupong niini. 16 Magpauswag ug magpataas kini sa imong kinabuhi, ug maghatag kadungganan kanimo. 17 Makatabang kini sa imong kinabuhi ug maghatag kanimog maayong kahimtang. 18 Bulahan ang tawong padayong nagmaalamon; ang kaalam maghatag kaayohan ug magpataas sa iyang kinabuhi.[c]

19-20 Pinaagi sa kaalam ug kahibalo, gimugna sa Ginoo ang kalibotan ug ang kalangitan, ug mibugwak ang mga tuboran ug naghatag ang mga panganod ug ulan.

21 Anak, tipigi gayod ang kaalam ug kahibalo sa pagdesisyon kon unsay ensakto. Ayaw tugoti nga mawala kini kanimo, 22 kay makahatag kini kanimog taas ug matahom nga kinabuhi. 23 Ug magkinabuhi ka nga luwas sa katalagman ug dili ka maunsa. 24 Makatulog ka ug mahinanok nga walay gikahadlokan. 25 Busa dili ka angayng mahadlok kon kalit nga moabot ang makalilisang nga panghitabo o laglagon ang mga daotan, 26 kay makasalig ka nga bantayan ka sa Ginoo; ilikay ka niya sa katalagman.

27 Tabangi ang angayng tabangan kutob sa imong mahimo. 28 Ayaw na paugmai ang pagtabang sa imong isigka-tawo, kon mahimo mo ang pagtabang kaniya karon.

29 Ayaw pagplano ug daotan sa imong isigka-tawo nga nagsalig kanimo nga iyang isigka-ingon.

30 Ayaw pakiglalis sa imong isigka-tawo sa walay hinungdan kon wala siyay nahimong daotan kanimo.

31 Ayaw kasina sa tawong bangis ni mosunod sa iyang mga binuhatan. 32 Kay ngil-aran ang Ginoo sa mga walay puangod, apan saligan niya ang nagakinabuhing matarong.

33 Tinunglo sa Ginoo ang panimalay sa mga daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa mga matarong.

34 Ginatamay niya ang mga nagapangtamay, apan ginakaloy-an niya ang mga mapainubsanon.

35 Ang mga maalamon pasidunggan, apan ang mga buang-buang pakaulawan.

Footnotes

  1. 3:3 Ayaw… kasingkasing: sa literal, Ihigot kana sa imong liog ug isulat sa imong kasingkasing.
  2. 3:11 pagdisiplina sa Ginoo kanimo: o, pagtul-id sa Ginoo sa imong pamatasan.
  3. 3:18 maghatag kaayohan… kinabuhi: sa literal, kahoy nga nagahatag ug kinabuhi.

Wisdom Bestows Well-Being

My son,(A) do not forget my teaching,(B)
    but keep my commands in your heart,
for they will prolong your life many years(C)
    and bring you peace and prosperity.(D)

Let love and faithfulness(E) never leave you;
    bind them around your neck,
    write them on the tablet of your heart.(F)
Then you will win favor and a good name
    in the sight of God and man.(G)

Trust in the Lord(H) with all your heart
    and lean not on your own understanding;
in all your ways submit to him,
    and he will make your paths(I) straight.[a](J)

Do not be wise in your own eyes;(K)
    fear the Lord(L) and shun evil.(M)
This will bring health to your body(N)
    and nourishment to your bones.(O)

Honor the Lord with your wealth,
    with the firstfruits(P) of all your crops;
10 then your barns will be filled(Q) to overflowing,
    and your vats will brim over with new wine.(R)

11 My son,(S) do not despise the Lord’s discipline,(T)
    and do not resent his rebuke,
12 because the Lord disciplines those he loves,(U)
    as a father the son he delights in.[b](V)

13 Blessed are those who find wisdom,
    those who gain understanding,
14 for she is more profitable than silver
    and yields better returns than gold.(W)
15 She is more precious than rubies;(X)
    nothing you desire can compare with her.(Y)
16 Long life is in her right hand;(Z)
    in her left hand are riches and honor.(AA)
17 Her ways are pleasant ways,
    and all her paths are peace.(AB)
18 She is a tree of life(AC) to those who take hold of her;
    those who hold her fast will be blessed.(AD)

19 By wisdom(AE) the Lord laid the earth’s foundations,(AF)
    by understanding he set the heavens(AG) in place;
20 by his knowledge the watery depths were divided,
    and the clouds let drop the dew.

21 My son,(AH) do not let wisdom and understanding out of your sight,(AI)
    preserve sound judgment and discretion;
22 they will be life for you,(AJ)
    an ornament to grace your neck.(AK)
23 Then you will go on your way in safety,(AL)
    and your foot will not stumble.(AM)
24 When you lie down,(AN) you will not be afraid;(AO)
    when you lie down, your sleep(AP) will be sweet.
25 Have no fear of sudden disaster
    or of the ruin that overtakes the wicked,
26 for the Lord will be at your side(AQ)
    and will keep your foot(AR) from being snared.(AS)

27 Do not withhold good from those to whom it is due,
    when it is in your power to act.
28 Do not say to your neighbor,
    “Come back tomorrow and I’ll give it to you”—
    when you already have it with you.(AT)
29 Do not plot harm against your neighbor,
    who lives trustfully near you.(AU)
30 Do not accuse anyone for no reason—
    when they have done you no harm.

31 Do not envy(AV) the violent
    or choose any of their ways.

32 For the Lord detests the perverse(AW)
    but takes the upright into his confidence.(AX)
33 The Lord’s curse(AY) is on the house of the wicked,(AZ)
    but he blesses the home of the righteous.(BA)
34 He mocks(BB) proud mockers(BC)
    but shows favor to the humble(BD) and oppressed.
35 The wise inherit honor,
    but fools get only shame.

Footnotes

  1. Proverbs 3:6 Or will direct your paths
  2. Proverbs 3:12 Hebrew; Septuagint loves, / and he chastens everyone he accepts as his child