Kawikaan 24
Ang Dating Biblia (1905)
24 Huwag kang mananaghili sa mga masamang tao, ni magnasa ka man na masama sa kanila:
2 Sapagka't ang kanilang puso ay nagaaral ng pagpighati, at ang kanilang mga labi ay nagsasalita ng kalikuan.
3 Sa karunungan ay natatayo ang bahay; at sa pamamagitan ng unawa ay natatatag.
4 At sa pamamagitan ng kaalaman ay napupuno ang mga silid, ng lahat na mahalaga at maligayang mga kayamanan.
5 Ang pantas na tao ay malakas; Oo, ang taong maalam ay lumalago ang kapangyarihan.
6 Sapagka't sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka: at sa karamihan ng mga tagapayo ay may kaligtasan.
7 Karunungan ay totoong mataas sa ganang mangmang: hindi niya ibinubuka ang kaniyang bibig sa pintuang-bayan.
8 Siyang kumakatha ng paggawa ng kasamaan, tatawagin siya ng mga tao na masamang tao.
9 Ang pagiisip ng kamangmangan ay kasalanan: at ang mangduduwahagi ay karumaldumal sa mga tao.
10 Kung ikaw ay manglupaypay sa kaarawan ng kasakunaan, ang iyong kalakasan ay munti.
11 Iligtas mo silang nangadala sa kamatayan, at ang mga handang papatayin, ay tingnan mo na iyong ibalik.
12 Kung iyong sinasabi, narito, hindi kami nakakaalam nito: hindi ba niya binubulay na tumitimbang ng mga puso? At siyang nagiingat ng iyong kaluluwa, hindi ba niya nalalaman? At hindi ba niya gagantihin ang bawa't tao ayon sa gawa niya?
13 Anak ko, kumain ka ng pulot, sapagka't mabuti; at ng pulot-pukyutan na matamis sa iyong lasa:
14 Sa gayo'y matututo ka ng karunungan na malalagay sa iyong kaluluwa: kung iyong nasumpungan ito, sa gayo'y magkakaroon ka nga ng kagantihan, at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.
15 Huwag kang bumakay, Oh masamang tao, sa tahanan ng matuwid; huwag mong sirain ang kaniyang dakong pahingahan:
16 Sapagka't ang matuwid ay nabubuwal na makapito, at bumabangon uli: nguni't ang masama ay nabubuwal sa kasakunaan.
17 Huwag kang magalak pagka ang iyong kaaway ay nabubuwal, at huwag matuwa ang iyong puso pagka siya'y nabubuwal:
18 Baka makita ng Panginoon, at ipagdamdam ng loob siya, at kaniyang ihiwalay ang poot niya sa kaniya.
19 Huwag kang mabalisa dahil sa mga manggagawa ng masama; ni maging mapanaghiliin ka man sa masama:
20 Sapagka't hindi magkakaroon ng kagantihan sa masamang tao; ang ilawan ng masama ay papatayin.
21 Anak ko, matakot ka sa Panginoon at sa hari: at huwag kang makisalamuha sa kanila na mapagbago:
22 Sapagka't ang kanilang kasakunaan ay darating na bigla; at sinong nakakaalam ng kasiraan nila kapuwa?
23 Ang mga ito man ay sabi rin ng pantas. Magkaroon ng pagtangi ng mga pagkatao sa kahatulan, ay hindi mabuti.
24 Siyang nagsasabi sa masama, Ikaw ay matuwid; susumpain siya ng mga bayan, kayayamutan siya ng mga bansa:
25 Nguni't silang nagsisisaway sa kaniya ay magkakaroon ng kaluguran, at ang mabuting pagpapala ay darating sa kanila.
26 Siya'y humahalik sa mga labi niyaong nagbibigay ng matuwid na sagot.
27 Ihanda mo ang iyong gawa sa labas, at ihanda mo sa iyo sa parang; at pagkatapos ay itayo mo ang iyong bahay.
28 Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapuwa ng walang kadahilanan; at huwag kang magdaya ng iyong mga labi.
29 Huwag mong sabihin, gagawin kong gayon sa kaniya na gaya ng ginawa niya sa akin: aking ibibigay sa tao ang ayon sa kaniyang gawa.
30 Ako'y nagdaan sa tabi ng bukid ng tamad, at sa tabi ng ubasan ng taong salat sa unawa;
31 At, narito, tinubuang lahat ng mga tinik, ang ibabaw niyaon ay natakpan ng mga dawag, at ang bakod na bato ay nabagsak.
32 Ako nga'y tumingin, at aking binulay na mabuti: aking nakita, at tumanggap ako ng turo.
33 Kaunti pang tulog, kaunti pang idlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog:
34 Gayon darating ang iyong karalitaan na parang magnanakaw; at ang iyong kasalatan na parang nasasandatahang tao.
Kawikaan 24
Ang Salita ng Dios (Tagalog Contemporary Bible)
… 19 …
24 Huwag kang mainggit sa mga taong masama o hangarin mang makipagkaibigan sa kanila. 2 Sapagkat ang iniisip nila at sinasabi ay para sa kapahamakan ng iba.
… 20 …
3-4 Sa pamamagitan ng karunungan, maitatayo mo at mapapaunlad ang iyong tahanan. Mapupuno rin ito ng mahahalagang kayamanan.
… 21 …
5 Ang taong marunong ay malaki ang maitutulong upang lalong lumakas ang mga nakikipaglaban, 6 sapagkat kailangan nila ng mga payo sa pakikipaglaban. At higit na matitiyak ang tagumpay kung maraming nagpapayo.
… 22 …
7 Ang karunungan ay hindi maunawaan ng mangmang. Wala siyang masabi kapag mahahalagang bagay ang pinag-uusapan.
… 23 …
8 Ang taong laging nagpaplano ng masama ay kikilalaning may pakana ng kasamaan. 9 Anumang pakana ng hangal ay kasalanan, at kinasusuklaman ng mga tao ang sinumang nangungutya.
… 24 …
10 Kapag ikaw ay nawalan ng pag-asa sa panahon ng kahirapan, nagpapakita lang ito na ikaw ay mahina.
… 25 …
11 Huwag kang mag-atubiling iligtas ang walang kasalanan na hinatulan ng kamatayan. 12 Maaaring sabihin mo na wala kang nalalaman sa nangyari, pero alam ng Dios kung totoo o hindi ang iyong sinasabi, dahil binabantayan ka niya at alam niya ang nasa puso mo. Gagantimpalaan ka niya ayon sa iyong mga ginawa.
… 26 …
13-14 Anak, kung papaanong matamis at mabuti para sa iyo ang pulot, ganoon din naman ang karunungan. Sapagkat kung marunong ka, mapapabuti ang iyong kinabukasan at mapapasaiyo ang iyong mga hinahangad.
… 27 …
15 Huwag kang gagaya sa taong masama na palihim na sumasalakay sa bahay ng matuwid. 16 Ang taong matuwid, mabuwal man ng pitong ulit ay tiyak na makakabangon ulit. Hindi tulad ng taong masama na kapag nabuwal ay hindi na makakabangon pa.
… 28 …
17 Huwag kang matuwa kapag napapahamak ang iyong kaaway, 18 dahil kapag nakita ng Panginoon na natutuwa ka, hindi niya ito magugustuhan, at hindi na niya parurusahan ang iyong kaaway.
… 29 …
19 Huwag kang mabalisa o mainggit sa mga taong masama, 20 sapagkat wala silang mabuting kinabukasan at magiging tulad sila ng ilaw na namatay.
… 30 …
21 Anak, igalang mo ang Panginoon at ang hari. Huwag kang makisama sa mga taong sumusuway sa kanila, 22 sapagkat hindi mo alam kung anong kapahamakan ang biglang ibibigay ng Panginoon o ng hari sa kanila.
Dagdag pang Kawikaan
23 Narito pa ang ilang kawikaan ng marurunong na tao:
Hindi dapat magtangi ng tao sa paghatol ng katarungan.
24 Kapag pinalaya mo ang taong may kasalanan, susumpain ka at kamumuhian ng mga tao.
25 Ngunit kapag pinarusahan mo ang may kasalanan, matutuwa ang mga tao at pagpapalain ka.
26 Ang tapat na kasagutan ay tanda ng mabuting pagkakaibigan.
27 Ihanda mo muna ang iyong pagkakakitaan, tulad ng iyong bukid na taniman bago ka magtatag ng sariling tahanan.
28 Huwag kang sasaksi sa iyong kapwa nang walang sapat na dahilan, o magsalita laban sa kanya ng kasinungalingan.
29 Huwag mong sasabihin, “Gaganti ako, gagawin ko sa kanya ang ginawa niya sa akin.”
30 Dumaan ako sa bukid ng taong tamad at mangmang. 31 Puno na ito ng mga damo at matitinik na halaman, at giba na ang mga bakod nito. 32 Nang makita ko ito, napaisip ako ng mabuti, at natutunan ko ang aral na ito: 33 Sa kaunting pahinga, kaunting pagtulog, at paghalukipkip mo, taong tamad, 34 ay biglang darating sa iyo ang kahirapan na para kang ninakawan ng armadong tulisan.
Proverbs 24
Easy-to-Read Version
— 19 —
24 Don’t be jealous of evil people. Have no desire to be around them. 2 In their hearts they plan to do evil. All they talk about is making trouble.
— 20 —
3 Good homes are built on wisdom and understanding. 4 Knowledge fills the rooms with rare and beautiful treasures.
— 21 —
5 Wisdom makes a man more powerful. Knowledge gives a man strength. 6 Get good advice before you start a war. To win, you must have many good advisors.
— 22 —
7 Fools cannot understand wisdom. They have nothing to say when people are discussing important things.
— 23 —
8 If you start planning ways to do wrong, people will learn that you are a troublemaker. 9 Such foolish plans are wrong, and people have no respect for someone who laughs at what is right.
— 24 —
10 If you are weak in times of trouble, that is real weakness.
— 25 —
11 If you see someone on their way to death or in danger of being killed, you must do something to save them. 12 You cannot say, “It’s none of my business.” The Lord knows everything, and he knows why you do things. He watches you, and he will pay you back for what you do.
— 26 —
13 My son, eat honey; it is good. Honey straight from the honeycomb is the sweetest. 14 In the same way, know that wisdom is good for you. Wisdom will give you something to hope for that will not disappoint you.
— 27 —
15 Don’t be like a criminal who makes plans to rob those who are good or take away their homes. 16 Good people might fall again and again, but they always get up. It is the wicked who are defeated by their troubles.
— 28 —
17 Don’t be happy when your enemy has troubles. Don’t be glad when they fall. 18 The Lord will see this, and he might be upset with you and decide not to punish your enemy.
— 29 —
19 Don’t let those who are evil upset you, and don’t be jealous of them. 20 They have no hope. Their light will burn out.
— 30 —
21 Son, respect the Lord and the king, and don’t join with those who are against them, 22 because people like that can quickly be destroyed. You have no idea how much trouble God and the king can make for their enemies.
More Wise Sayings
23 These are also words from the wise:
A judge must be fair. He must not support some people simply because he knows them. 24 The people will turn against a judge who lets the guilty go free. Even the people of other nations will curse him. 25 But if a judge punishes the guilty, then people will be happy with him, and he will be a blessing to them.
26 An honest answer is as pleasing as a kiss on the lips.
27 First get your fields ready, next plant your crops, and then build your house.
28 Don’t speak against someone without a good reason, or you will appear foolish.
29 Don’t say, “You hurt me, so I will do the same to you. I will punish you for what you did to me.”
30 I walked past a field that belonged to a lazy man. It was a vineyard that belonged to someone who understood nothing. 31 Weeds were growing everywhere! Wild vines covered the ground, and the wall around the vineyard was broken and falling down. 32 I looked at this and thought about it. This is what I learned: 33 a little sleep, a little rest, folding your arms, and taking a nap— 34 these things will make you poor very quickly. Soon you will have nothing, as if a thief broke in and took everything away.
Proverbs 24
New International Version
Saying 20
24 Do not envy(A) the wicked,
do not desire their company;
2 for their hearts plot violence,(B)
and their lips talk about making trouble.(C)
Saying 21
3 By wisdom a house is built,(D)
and through understanding it is established;
4 through knowledge its rooms are filled
with rare and beautiful treasures.(E)
Saying 22
5 The wise prevail through great power,
and those who have knowledge muster their strength.
6 Surely you need guidance to wage war,
and victory is won through many advisers.(F)
Saying 23
7 Wisdom is too high for fools;
in the assembly at the gate they must not open their mouths.
Saying 24
8 Whoever plots evil
will be known as a schemer.
9 The schemes of folly are sin,
and people detest a mocker.
Saying 25
10 If you falter in a time of trouble,
how small is your strength!(G)
11 Rescue those being led away to death;
hold back those staggering toward slaughter.(H)
12 If you say, “But we knew nothing about this,”
does not he who weighs(I) the heart perceive it?
Does not he who guards your life know it?
Will he not repay(J) everyone according to what they have done?(K)
Saying 26
13 Eat honey, my son, for it is good;
honey from the comb is sweet to your taste.
14 Know also that wisdom is like honey for you:
If you find it, there is a future hope for you,
and your hope will not be cut off.(L)
Saying 27
15 Do not lurk like a thief near the house of the righteous,
do not plunder their dwelling place;
16 for though the righteous fall seven times, they rise again,
but the wicked stumble when calamity strikes.(M)
Saying 28
17 Do not gloat(N) when your enemy falls;
when they stumble, do not let your heart rejoice,(O)
18 or the Lord will see and disapprove
and turn his wrath away from them.(P)
Saying 29
19 Do not fret(Q) because of evildoers
or be envious of the wicked,
20 for the evildoer has no future hope,
and the lamp of the wicked will be snuffed out.(R)
Saying 30
21 Fear the Lord and the king,(S) my son,
and do not join with rebellious officials,
22 for those two will send sudden destruction(T) on them,
and who knows what calamities they can bring?
Further Sayings of the Wise
23 These also are sayings of the wise:(U)
To show partiality(V) in judging is not good:(W)
24 Whoever says to the guilty, “You are innocent,”(X)
will be cursed by peoples and denounced by nations.
25 But it will go well with those who convict the guilty,
and rich blessing will come on them.
26 An honest answer
is like a kiss on the lips.
27 Put your outdoor work in order
and get your fields ready;
after that, build your house.
28 Do not testify against your neighbor without cause(Y)—
would you use your lips to mislead?
29 Do not say, “I’ll do to them as they have done to me;
I’ll pay them back for what they did.”(Z)
30 I went past the field of a sluggard,(AA)
past the vineyard of someone who has no sense;
31 thorns had come up everywhere,
the ground was covered with weeds,
and the stone wall was in ruins.
32 I applied my heart to what I observed
and learned a lesson from what I saw:
33 A little sleep, a little slumber,
a little folding of the hands to rest(AB)—
34 and poverty will come on you like a thief
and scarcity like an armed man.(AC)
Ang Salita ng Dios (Tagalog Contemporary Bible) Copyright © 2009, 2011, 2014, 2015 by Biblica, Inc. ®
Copyright © 2006 by Bible League International
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.