Genesis 30
Common English Bible
30 When Rachel realized that she could bear Jacob no children, Rachel became jealous of her sister and said to Jacob, “Give me children! If you don’t, I may as well be dead.”
2 Jacob was angry at Rachel and said, “Do you think I’m God? God alone has kept you from giving birth!”
3 She said, “Here’s my servant Bilhah. Sleep with her, and she will give birth for me. Because of her, I will also have children.” 4 So Rachel gave her servant Bilhah to Jacob as his wife, and he slept with her. 5 Bilhah became pregnant and gave birth to a son for Jacob. 6 Rachel said, “God has judged in my favor, heard my voice, and given me a son.” So she named him Dan.[a] 7 Rachel’s servant Bilhah became pregnant again and gave birth to a second son for Jacob. 8 Rachel said, “I’ve competed fiercely with my sister, and now I’ve won.” So she named him Naphtali.[b]
9 When Leah realized that she had stopped bearing children, she took her servant Zilpah and gave her to Jacob as his wife. 10 Leah’s servant Zilpah gave birth to a son for Jacob, 11 and Leah said, “What good luck!” So she named him Gad.[c] 12 Leah’s servant Zilpah gave birth to a second son for Jacob, 13 and Leah said, “I’m happy now because women call me happy.” So she named him Asher.[d]
14 During the wheat harvest, Reuben found some erotic herbs[e] in the field and brought them to his mother Leah. Rachel said to Leah, “Give me your son’s erotic herbs.”
15 Leah replied, “Isn’t it enough that you’ve taken my husband? Now you want to take my son’s erotic herbs too?”
Rachel said, “For your son’s erotic herbs, Jacob[f] may sleep with you tonight.”
16 When Jacob came back from the field in the evening, Leah went out to meet him and said, “You must sleep with me because I’ve paid for you with my son’s erotic herbs.” So he slept with her that night.
17 God responded to Leah. She became pregnant and gave birth to a fifth son for Jacob. 18 Leah said, “God gave me what I paid for, what I deserved for giving my servant to my husband.” So she named him Issachar.[g] 19 Leah became pregnant again and gave birth to a sixth son for Jacob, 20 and she said, “God has given me a wonderful gift. Now my husband will honor me since I’ve borne him six sons.” So she named him Zebulun.[h] 21 After this, she gave birth to a daughter and named her Dinah.
22 Then God remembered Rachel, responded to her, and let her conceive. 23 She became pregnant and gave birth to a son and said, “God has taken away my shame.” 24 She named him Joseph,[i] saying to herself, May the Lord give me another son.
God blesses Jacob and Laban
25 After Rachel gave birth to Joseph, Jacob said to Laban, “Send me off so that I can go to my own place and my own country. 26 Give me my wives and children whom I’ve worked for, and I will go. You know the work I’ve done for you.”
27 Laban said to him, “Do me this favor. I’ve discovered by a divine sign that the Lord has blessed me because of you, 28 so name your price and I will pay it.”
29 Jacob said to him, “You know how I’ve worked for you, and how well your livestock have done with me. 30 While in my care, what little you had has multiplied a great deal. The Lord blessed you wherever I took your livestock.[j] Now, when will I be able to work for my own household too?”
31 Laban said, “What will I pay you?”
Jacob said, “Don’t pay me anything. If you will do this for me, I will take care of your flock again, and keep a portion.[k] 32 I will go through the entire flock today, taking out all of the speckled and spotted sheep, all of the black male lambs, and all of the spotted and speckled female goats. That will be my price. 33 I will be completely honest with you: when you come to check on our agreement, every female goat with me that isn’t speckled or spotted and every male lamb with me that isn’t black will be considered stolen.”
34 Laban said, “All right; let’s do it.” 35 However, on that very day Laban took out the striped and spotted male goats and all of the speckled and spotted female goats—any with some white in it—and all of the black male lambs, and gave them to his sons. 36 He put a three-day trip between himself and Jacob, while Jacob was watching the rest of Laban’s flock.
37 Then Jacob took new branches from poplar, almond, and plane trees; and he peeled white stripes on them, exposing the branches’ white color. 38 He set the branches that he had peeled near the watering troughs so that they were in front of the flock when they drank, because they often mated when they came to drink. 39 When the flock mated in front of the branches, they gave birth to striped, speckled, and spotted young. 40 Jacob sorted out the lambs, turning the flock to face the striped and black ones in Laban’s flock but keeping his flock separate, setting them apart from Laban’s flock. 41 Whenever the strongest of the flock mated, Jacob put the branches in front of them near the watering troughs so that they mated near the branches. 42 But he didn’t put branches up for the weakest of the flock. So the weakest became Laban’s and the strongest Jacob’s. 43 The man Jacob became very, very rich: he owned large flocks, female and male servants, camels, and donkeys.
Footnotes
- Genesis 30:6 Or he judged
- Genesis 30:8 Or my competition or my wrestling
- Genesis 30:11 Or good fortune
- Genesis 30:13 Or happy
- Genesis 30:14 Or mandrakes
- Genesis 30:15 Or he
- Genesis 30:18 Or there is payment
- Genesis 30:20 Or honor
- Genesis 30:24 Or he adds
- Genesis 30:30 Or them
- Genesis 30:31 Heb uncertain
Genesis 30
Ang Pulong Sang Dios
30 Si Raquel wala gihapon nagbusong, gani nahisa siya kay Lea. Nagsiling siya kay Jacob, “Hatagi ako sang anak kay kon indi, mapatay gid ako!” 2 Naakig si Jacob sa iya kag ginsilingan siya, “Ngaa, Dios ako haw? Siya ang nagbuot nga indi ka makabata.” 3 Nagsiling si Raquel, “Kon amo sina, maghulid ka kay Bilha nga akon suluguon agod bisan paagi na lang sa iya makabaton man ako sang anak.” 4 Gani ginhatag niya si Bilha kay Jacob bilang asawa, kag naghulid si Jacob kay Bilha.
5 Sang ulihi nagbusong si Bilha kag nagbata sing lalaki. 6 Nagsiling si Raquel, “Ginkuha na sang Dios ang akon kahuy-anan. Ginsabat niya ang akon pangamuyo kay ginhatagan niya ako sang isa ka anak nga lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Dan.[a]
7 Nagbusong liwat si Bilha nga suluguon ni Raquel kag nagbata sang lalaki nga ikaduha nila nga anak ni Jacob. 8 Nagsiling si Raquel, “Puwerte gid ang akon pakigsumpong sa akon utod, kag nagdaog ako.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Naftali.[b]
9 Sang indi na si Lea makapamata, ginpaasawa niya kay Jacob ang iya suluguon nga si Zilpa. 10 Nagbusong si Zilpa kag nagbata sing lalaki. 11 Nagsiling si Lea, “Daw ano nga suwerte.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Gad.[c]
12 Nagbata liwat si Zilpa sang lalaki nga ikaduha nila nga anak ni Jacob. 13 Nagsiling si Lea, “Malipayon gid ako! Karon magatawag ang mga babayi sa akon nga malipayon.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Asher.[d]
14 Isa sadto ka tion sang tig-alani sang trigo,[e] nagkadto si Reuben sa uma kag may nakita siya nga mga tanom nga mandragora. Nagpanguha siya sang bunga kag gindala sa iya iloy nga si Lea. Pagkakita sadto ni Raquel nagsiling siya kay Lea, “Hatagi man ako sang mga mandragora nga gindala sang imo anak.” 15 Pero nagsabat si Lea, “Indi ka pa bala kontento nga ginkuha mo ang akon bana? Kag karon kuhaon mo pa gid ang mga mandragora sang akon anak?” Nagsiling si Raquel, “Kon hatagan mo ako sang mga mandragora pahuliron ko si Jacob sa imo karon sa gab-i.”
16 Pag-abot ni Jacob halin sa uma sang sirom na, ginsugata siya ni Lea kag ginsilingan, “Kinahanglan diri ka sa akon maghulid karon nga gab-i, tungod kay ginbayaran ko na ikaw kay Raquel sang mga mandragora nga gindala sang akon anak.” Gani kay Lea naghulid si Jacob sadto nga gab-i.
17 Ginsabat sang Dios ang pangamuyo ni Lea kag nagbusong siya. Nagbata siya sang lalaki nga ikalima nila nga anak ni Jacob. 18 Nagsiling si Lea, “Ginpadyaan ako sang Dios kay ginhatag ko ang akon suluguon sa akon bana.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Isacar.[f]
19 Nagbusong liwat si Lea kag nagbata sing lalaki nga ikaanom nila nga anak ni Jacob. 20 Nagsiling siya, “Ginhatagan ako sang Dios sing maayo gid nga regalo. Padunggan na ako sini karon sang akon bana kay nahatagan ko na siya sing anom ka anak nga puro lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Zebulun.[g]
21 Sang ulihi nagbata si Lea sing babayi kag gin-ngalanan niya nga Dina.
22 Wala man pagkalimti sang Dios si Raquel. Ginsabat niya ang iya pangamuyo nga makabata man siya. 23 Nagbusong siya kag nagbata sing lalaki. Nagsiling siya, “Ginkuha sang Dios ang akon kahuy-anan.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Jose,[h] kay siling niya, 24 “Kabay pa nga hatagan ako sang Ginoo sang isa pa ka bata.”
Ang Kasugtanan ni Jacob kag ni Laban
25 Pagkatapos nga nabata ni Raquel si Jose, nagsiling si Jacob kay Laban, “Tuguti na ako nga makapauli sa amon lugar. 26 Ihatag sa akon ang akon mga asawa nga ginserbisyuhan ko sa imo kag ang akon mga anak, kay mapauli na ako. Nakahibalo ka kon daw ano ang akon pagserbisyo sa imo.” 27 Nagsabat si Laban, “Kon mahimo indi anay. Suno sa akon pagpapakot, nahibaluan ko nga[i] ginpakamaayo ako sang Ginoo tungod sa imo. 28 Isiling lang kon pila ang isuhol ko sa imo kay bayaran ko ikaw.” 29 Nagsiling si Jacob, “Nakahibalo ka kon daw ano ang akon pagserbisyo sa imo kag kon daw ano ang pagdamo sang imo kasapatan tungod sa akon pagtatap. 30 Sang pag-abot ko diri diutay pa lang ang imo kasapatan, pero subong madamo na gid, kay ginpakamaayo ka sang Ginoo tungod sa akon. Karon dapat na siguro nga magpaninguha ako para sa akon kaugalingon nga panimalay.” 31 Nagpamangkot si Laban, “Ano bala ang gusto mo nga ibayad ko sa imo?” Nagsabat si Jacob, “Indi na lang ako pagsuhuli. Padayunon ko ang pagtatap sang imo kasapatan kon magsugot ka sa sini nga kondisyon: 32 Tan-awon ko karon ang imo mga kasapatan kag kuhaon ko ang itom nga mga karnero kag kambang nga mga kanding. Amo lang ina ang suhol ko. 33 Sa ulihi nga mga inadlaw, mahibaluan mo kon masaligan ako ukon indi kon usisaon mo ang mga sapat nga ginsuhol mo sa akon. Kon may makita ka nga kanding nga indi kambang ukon karnero nga indi itom, isipa ina nga kinawatan ko.” 34 Nagsabat si Laban, “Kon amo ina ang gusto mo, sugot ako.”
35 Pero sadto mismo nga adlaw, ginpain ni Laban ang kambang nga mga kanding nga lalaki kag babayi, pati ang itom nga mga karnero. Ginpaatipan niya ini sa iya mga anak nga lalaki. 36 Ginseparar niya ini kay Jacob sa kalayuon nga tatlo ka adlaw kon lakton. Ang nabilin nga mga sapat amo ang ginbantayan ni Jacob.
37 Karon, nagkuha si Jacob sang mga sanga sang alamo, abilyano, kag platano kag ginpanitan niya ang iban nga mga parte sini, gani may guray-guray nga puti kon tan-awon ang mga sanga. 38-39 Ginbutang niya dayon ato nga mga sanga sa atubangan sang ilimnan sang mga sapat agod makita sang mga sapat kon mag-inom sila. Didto sa atubangan sang sadto nga mga sanga nagakastahanay ang mga kanding kon mag-inom sila. Kon magbata sila, ang ila bata kambang. 40 Pero lain ang ginhimo ni Jacob sa mga karnero: Samtang nagakastahanay ini nga mga sapat, ginapaatubang niya sila sa iya kambang nga mga kanding kag sa itom nga mga kanding ni Laban. Sa sini nga paagi nakatipon man si Jacob sang iya kaugalingon nga mga sapat kag wala niya ini gin-impon sa mga sapat ni Laban. 41 Kon nagakastahanay na gani ang mga sapat nga maayo sing lawas didto sa ilimnan, ginabutang dayon ni Jacob ato nga mga sanga sa ila atubangan. 42 Pero kon ang mga sapat nga maluya ang nagakastahanay, wala niya ginabutang ang mga sanga. Gani ang mga maluya iya ni Laban kag ang mga maayo sing lawas iya ni Jacob. 43 Sa sini nga paagi, nagmanggaranon gid si Jacob. Madamo ang iya mga kasapatan pati na ang mga kamelyo kag mga asno. Madamo man ang iya mga suluguon nga lalaki kag babayi.
Footnotes
- 30:6 Dan: buot silingon sa Hebreo, ginkuha niya ang akon kahuy-anan.
- 30:8 Naftali: buot silingon sa Hebreo, pagpakigsumpong.
- 30:11 Gad: buot silingon sa Hebreo, suwerte.
- 30:13 Asher: buot silingon sa Hebreo, malipayon.
- 30:14 trigo: sa English, wheat.
- 30:18 Isacar: posible ang buot silingon sa Hebreo, padya.
- 30:20 Zebulun: posible ang buot silingon sa Hebreo, regalo; ukon, kadungganan.
- 30:23 Jose: buot silingon sa Hebreo, ginkuha niya; ukon, hatagan sang isa pa.
- 30:27 Suno… ko nga: ukon, Nagmanggaranon ako kay.
Copyright © 2011 by Common English Bible
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.