Genesis 24-30
Ang Pulong Sang Dios
Asawa para kay Isaac
24 Tigulang na gid katama si Abraham kag ginbendisyunan siya sang Ginoo sa tanan nga butang. 2 Isa sadto ka adlaw, ginsilingan niya ang iya manugdumala[a] nga suluguon nga nagaasikaso sang tanan niya nga pagkabutang, “Ibutang ang imo kamot sa tunga-tunga sang duha ko ka paa,[b] 3 kag magsumpa ka sa akon sa ngalan sang Ginoo, ang Dios sang langit kag sang duta, nga indi ka magpili sang palangasaw-on sang akon anak nga si Isaac diri sa taga-Canaan nga kaupod naton nga nagaestar subong. 4 Magkadto ka sa lugar nga akon ginhalinan, kag didto ka magpili sang babayi halin sa akon mga paryente nga ipaasawa sa akon anak nga si Isaac.” 5 Pero nagpamangkot ang suluguon, “Ti, paano abi kon indi mag-upod ang babayi sa sini nga lugar? Dal-on ko na lang bala si Isaac didto?” 6 Nagsabat si Abraham, “Indi gid pagdal-a si Isaac didto! 7 Gindala ako diri sang Ginoo, ang Dios sang langit, halin sa panimalay sang akon amay, sa lugar nga sa diin ako natawo. Kag nagpanumpa siya nga ihatag niya ini nga duta sang Canaan sa akon mga kaliwat. Gani maglakat ka kay magapadala ang Ginoo sang iya anghel sa pag-upod sa imo agod makakita ka didto sang palangasaw-on sang akon anak. 8 Kon indi mag-upod ang babayi sa imo, wala ka sing salabton sa sining sumpa mo sa akon. Pero indi lang pagdal-a didto ang akon anak.” 9 Gani ginbutang sang suluguon ang iya kamot sa tunga-tunga sang duha ka paa ni Abraham nga iya agalon, kag nagsumpa siya nga tumanon niya ang ginsugo sa iya. 10 Pagkatapos nagkuha ang suluguon sang napulo ka kamelyo kag mga malahalon nga pangregalo halin sa iya agalon nga si Abraham. Naglakat dayon siya pakadto sa Aram Naharaim,[c] ang banwa nga ginaestaran ni Nahor.
11 Pag-abot sang suluguon sa banwa, ginpaluko niya ang mga kamelyo malapit sa bubon sa guwa sang banwa. Sirom na sadto kag tion sang pagpanag-ob sang mga babayi. 12 Nagpangamuyo ang suluguon, “Ginoo, Dios sang akon agalon nga si Abraham, kabay pa nga patigayunon mo ang akon katuyuan diri, kag ipakita mo ang imo kaayo sa akon agalon. 13 Nagatindog ako diri sa higad sang bubon samtang nagasag-ob ang mga babayi sang sini nga banwa. 14 Kon mangayo gani ako sang tubig sa tibod sang isa ka dalaga, kag magsugot siya nga paimnon ako pati ang akon mga kamelyo, kabay pa nga siya ang babayi nga imo ginpili nga mangin asawa sang imo suluguon nga si Isaac. Sa sini mahibaluan ko nga ginpakita mo ang imo kaayo sa akon agalon nga si Abraham.”
15 Wala pa siya makatapos pangamuyo, nag-abot si Rebeka nga may ginapas-an nga tibod. Si Rebeka anak ni Betuel, kag si Betuel anak ni Nahor kag ni Milca. Si Nahor utod ni Abraham. 16 Matahom gid nga dalaga si Rebeka kag birhen pa. Nagdulhog siya pakadto sa bubon kag ginsudlan niya sang tubig ang iya tibod. Dayon nagsaka siya agod magpauli. 17 Nagdali-dali ang suluguon sa pagsugata sa iya kag nagsiling, “Palihog paimna ako sa imo tibod bisan diutay lang.” 18 Nagsabat si Rebeka “Sige sir, inom ka.” Ginpaidalom niya dayon ang tibod kag gin-uyatan samtang nagainom ang suluguon. 19 Pagkatapos niya painom sa suluguon, nagsiling siya, “Masag-ob man ako para sa imo mga kamelyo hasta nga makainom sila tanan.” 20 Dali-dali niya nga ginbubo ang tubig sa ilimnan sang mga sapat kag nagbalik siya sa bubon sa pagsag-ob liwat. Sige ang iya sag-ob hasta nga nakainom ang tanan nga kamelyo. 21 Nagapanilag lang ang suluguon kag ginahunahuna niya kon bala ginapatigayon na sang Ginoo ang iya katuyuan sa pagkadto sa sina nga lugar.
22 Pagkatapos inom sang mga kamelyo, ginpaguwa sang suluguon ang dala niya nga singsing nga bulawan nga ang kabug-aton mga anom ka gramo. Ginpaguwa man niya ang duha ka pulseras[d] nga bulawan nga ang kabug-aton mga 120 ka gramo. Kag ginhatag niya ini kay Rebeka. 23 Dayon nagpamangkot siya kay Rebeka, “Kay sin-o ka bata? May lugar pa bala sa inyo nga puwede namon matulugan karon nga gab-i?” 24 Nagsabat si Rebeka, “Bata ako ni Betuel nga anak nga lalaki ni Nahor kag ni Milca. 25 May matulugan kamo didto sa amon, kag may madamo man nga mga dagami kag kumpay para sa inyo mga kamelyo.” 26 Nagluhod dayon ang suluguon kag nagsimba sa Ginoo. 27 Siling niya, “Dalayawon ang Ginoo, ang Dios sang akon agalon nga si Abraham. Iya gid ginpakita ang iya padayon nga kaayo sa akon agalon. Ako mismo gintuytuyan niya sa pagkadto sa mga paryente sang akon agalon.”
28 Nagdalagan pauli si Rebeka sa balay sang iya iloy kag ginsugid niya sa ila ang tanan nga natabo. 29-30 Ang iya utod nga si Laban didto man nagapamati sa ginasugid niya parte sa ginpanghambal sang tawo sa iya. Nakita mismo ni Laban ang singsing kag pulseras nga ginasuksok ni Rebeka. Gani nagdalagan siya pakadto sa bubon kag nagkadto sa tawo nga ginsiling ni Rebeka. Didto gihapon nagatindog ang tawo malapit sa bubon, sa tupad sang mga kamelyo. 31 Nagsiling si Laban sa iya, “Ikaw gali ang tawo nga ginapakamaayo sang Ginoo. Ngaa diri ka lang nagatindog? Dali sa balay, kay ginpreparar ko na ang kuwarto para sa inyo kag ang lugar para sa imo mga kamelyo.”
32 Nag-upod ang suluguon kay Laban. Pag-abot nila sa balay, ginkuha ni Laban ang mga karga sang mga kamelyo kag ginhatagan niya dayon ang mga kamelyo sang dagami kag kumpay. Gindal-an man niya sang tubig ang suluguon kag ang iya mga kaupod, agod makapanghinaw sila sang ila mga tiil. 33 Sang mabutangan na sila sang pagkaon, nagsiling ang suluguon, “Indi ako magkaon kon indi ko anay masugid ang akon katuyuan sa pagkadto diri.” Nagsabat si Laban, “Sige, sugiri kami.”
34 Nagsiling siya, “Suluguon ako ni Abraham. 35 Ginpakamaayo sang Ginoo ang akon agalon kag manggaranon na gid siya subong. Ginhatagan siya sang Ginoo sang madamo nga mga karnero, kanding, baka, kamelyo, asno, pilak, bulawan, kag mga suluguon nga lalaki kag babayi. 36 Bisan tigulang na gid si Sara nga iya asawa, nakabata pa siya. Kag ining bata nila nga lalaki amo ang magapanubli sang tanan niya nga pagkabutang. 37 Ginpasumpa ako sang akon agalon nga tumanon ko ang iya sugo nga nagasiling, ‘Indi ka magpili sang pangasaw-on sang akon anak diri sa mga taga-Canaan nga ang ila duta amo ang ginaestaran naton subong. 38 Magkadto ka sa panimalay sang akon amay, kag didto ka magpili sang babayi halin sa akon mga paryente nga ipaasawa sa akon anak.’ 39 Pero nagpamangkot ako, ‘Ti, paano abi kon indi mag-upod ang babayi sa akon?’ 40 Nagsabat siya, ‘Ang Ginoo nga akon ginatuman permi magapadala sang iya anghel sa pag-upod sa imo agod mapatigayon ang imo katuyuan didto. Makakita ka sang palangasaw-on sang akon anak halin sa akon mga paryente, sa panimalay sang akon amay. 41 Kon didto ka magkadto sa akon mga paryente, wala ka sing salabton sa sumpa mo sa akon kon indi nila pag-ipadala ang babayi sa imo.’
42 “Gani pag-abot ko kaina sa bubon, nagpangamuyo ako. Siling ko, ‘Ginoo, Dios sang akon agalon nga si Abraham, kabay pa nga patigayunon mo ang akon katuyuan sa pagkadto diri. 43 Karon, nagatindog ako diri sa higad sang bubon. Kon may mag-abot gani nga dalaga nga magsag-ob, mangayo ako sang diutay lang nga tubig sa iya tibod. 44 Kon magsugot gani siya nga paimnon ako pati ang akon mga kamelyo, kabay pa nga siya ang babayi nga ginpili mo nga mangin asawa sang anak sang akon agalon.’
45 “Wala pa gani ako makatapos pangamuyo, nag-abot si Rebeka nga may ginapas-an nga tibod. Nagdulhog siya pakadto sa bubon kag nagsag-ob. Nagsiling ako sa iya, ‘Palihog paimna ako.’ 46 Ginpaidalom niya dayon ang tibod sa iya abaga, kag nagsiling, ‘Sige, inom ka, kag paimnon ko man ang imo mga kamelyo.’ Gani nag-inom ako, kag dayon ginpainom man niya ang mga kamelyo. 47 Pagkatapos sadto, ginpamangkot ko siya kon kay sin-o siya bata. Nagsabat siya, ‘Kay Betuel nga anak nga lalaki ni Nahor kag ni Milca.’ Dayon ginbutangan ko sang singsing ang iya ilong kag ginsuksukan sang mga pulseras ang iya butkon. 48 Nagluhod dayon ako kag nagsimba sa Ginoo. Gindayaw ko ang Ginoo, ang Dios sang akon agalon nga si Abraham. Siya ang nagtuytoy sa akon sa husto nga lugar, nga sa diin nakita ko ang anak sang paryente sang akon agalon nga mangin asawa sang iya anak.
49 “Karon, gusto ko mahibaluan kon ipaasawa ninyo si Rebeka kay Isaac bilang pagpakita sang inyo matuod nga kaayo sa akon agalon. Siling nga daan kamo agod mahibaluan ko man kon ano ang akon himuon.” 50 Nagsabat si Laban kag si Betuel, “Tungod kay ini kabubut-on sang Ginoo, wala na kami sing may masiling pa. 51 Ari si Rebeka, dal-a siya kon magpauli ka agod mangin asawa siya sang anak sang imo agalon, suno sa ginsiling sang Ginoo.” 52 Pagkabati sadto sang suluguon, nagluhod siya kag nagsimba sa Ginoo. 53 Ginpaguwa niya dayon ang iya dala nga mga alahas nga pilak kag bulawan kag pati mga bayo, kag ginhatag kay Rebeka. Ginhatagan man niya sang malahalon nga mga regalo ang utod nga lalaki kag ang iloy ni Rebeka. 54 Dayon nagkaon ang suluguon kag ang iya mga kaupod. Kag didto sila nagtulog sadto nga gab-i.
Pagbugtaw nila pagkaaga, nagsiling ang suluguon, “Mapauli na ako sa akon agalon.” 55 Pero nagsabat ang utod kag ang iloy ni Rebeka, “Patinera anay diri si Rebeka sa amon bisan napulo lang ka adlaw, pagkatapos sina makalakat na kamo.” 56 Pero nagsiling ang suluguon, “Indi man ninyo ako pagpadugaya diri. Ginpatigayon na sang Ginoo ang akon katuyuan sa pagkadto diri, gani pabalika na ninyo ako sa akon agalon.” 57 Nagsabat sila, “Tawgon ta anay si Rebeka kag pamangkuton kon ano sa iya.” 58 Gani gintawag nila si Rebeka kag ginpamangkot, “Gusto mo bala nga mag-upod sa iya subong?” Nagsabat si Rebeka, “Huo, maupod ako.” 59 Gani, ginpaupod nila si Rebeka pati ang iya manug-atipan sa suluguon ni Abraham kag sa iya mga kaupod. 60 Ginbendisyunan nila si Rebeka sa iya paglakat. Siling nila,
“Utod namon, kabay pa nga magahalin sa imo ang madamo gid nga mga kaliwat.
Kabay pa nga pierdihon sang imo mga kaliwat ang ila mga kaaway.”
61 Sang handa na ang tanan, nagsakay si Rebeka kag ang iya mga suluguon nga babayi sa mga kamelyo, kag nagsunod sila sa suluguon ni Abraham.
62 Karon, si Isaac nga didto na nagaestar sa Negev bag-o lang nag-abot halin sa Beer Lahai Roi. 63 Sang mga sirom na, nagguwa si Isaac kag naglakat-lakat sa latagon. May nakita siya nga mga kamelyo nga nagapadulong. 64 Sang makita ni Rebeka si Isaac, nagpanaog siya sa iya kamelyo 65 kag nagpamangkot sa suluguon ni Abraham, “Sin-o inang tawo sa latagon nga nagapadulong sa aton?” Nagsabat ang suluguon, “Siya ang akon agalon nga si Isaac.” Gani gintabunan ni Rebeka ang iya guya sang belo.
66 Ginsugid sang suluguon kay Isaac ang tanan niya nga ginhimo. 67 Dayon gindala ni Isaac si Rebeka didto sa tolda nga gin-estaran sadto sang iya iloy nga si Sara. Nangin asawa niya si Rebeka kag palangga gid niya siya. Gani naumpawan si Isaac sa iya kasubo tungod sa pagkapatay sang iya iloy.
Ang Iban nga mga Kaliwat nga Lalaki ni Abraham(A)
25 Nagpangasawa liwat si Abraham, kag ang ngalan sang iya asawa si Ketura. 2 Ang ila mga anak amo sila ni Zimran, Jokshan, Medan, Midian, Ishbak, kag Shua. 3 Si Jokshan amo ang amay ni Sheba kag ni Dedan. Ang mga kaliwat ni Dedan amo ang mga Ashurnon, Letushnon, kag Leumnon. 4 Ang mga anak nga lalaki ni Midian amo sila ni Efa, Efer, Hanoc, Abida, kag Eldaa. Amo ini sila tanan ang mga kaliwat ni Ketura.
5-6 Antes napatay si Abraham, ginbilin niya ang tanan niya nga pagkabutang kay Isaac. Pero ginhatagan niya sang mga regalo ang iban niya nga mga anak sa iban niya nga mga asawa, kag ginpaestar niya sila sa mga kadutaan sa sidlangan, palayo sa iya anak nga si Isaac.
Ang Pagkapatay kag Paglubong kay Abraham
7 Nagkabuhi si Abraham sing 175 ka tuig. 8 Napatay siya nga tigulang na gid, kag ginsimpon siya sa iya mga paryente nga nagkalamatay na. 9 Ginlubong siya sang iya mga anak nga si Isaac kag si Ishmael didto sa kuweba sa Macpela, sa sidlangan sang Mamre, sa uma nga iya anay ni Efron nga anak ni Zohar nga Hithanon. 10 Ato nga uma ginbakal ni Abraham sa presensya sang mga Hithanon. Didto ginlubong si Abraham kag ang iya asawa nga si Sara. 11 Pagkatapos nga napatay si Abraham, ginbendisyunan sang Dios si Isaac kag didto siya nag-estar sa Beer Lahai Roi.
Ang mga Kaliwat ni Ishmael(B)
12 Amo ini ang estorya parte sa pamilya ni Ishmael nga anak ni Abraham kay Hagar nga Egiptohanon, nga suluguon ni Sara.
13 Amo ini ang mga ngalan sang mga anak nga lalaki ni Ishmael halin sa kamagulangan: Nebayot, Kedar, Adbeel, Mibsam, 14 Mishma, Duma, Masa, 15 Hadad, Tema, Jetur, Nafish, kag Kedema. 16 Sila ang mga anak ni Ishmael, kag nangin pangulo sila sang dose ka tribo nga mga kaliwat ni Ishmael. Ang ila mga ngalan amo ang ginpangalan sa mga lugar nga ila gin-estaran.
17 Nagkabuhi si Ishmael sing 137 ka tuig. Napatay siya kag ginsimpon siya sa iya mga paryente nga nagkalamatay na. 18 Nag-estar ang iya mga kaliwat sa mga lugar nga halin sa Havila hasta sa Shur, sa sidlangan dampi sang Egipto nga pakadto sa Asiria. Ginkontra nila ang tanan nila nga mga paryente nga mga kaliwat ni Isaac.
Ang Pagkatawo ni Esau kag ni Jacob
19 Amo ini ang estorya parte sa pamilya ni Isaac nga anak ni Abraham.
20 Nagaedad si Isaac sing 40 ka tuig sang magpangasawa siya kay Rebeka nga anak ni Betuel nga Arameanhon nga taga-Padan Aram.[e] Si Rebeka utod ni Laban nga Arameanhon man. 21 Tungod kay baw-as si Rebeka, nagpangamuyo si Isaac sa Ginoo nga makabata siya. Ginsabat sang Ginoo ang iya pangamuyo, gani nagbusong si Rebeka. 22 Nabatyagan niya nga nagadis-uganay ang kapid nga bata sa sulod sang iya tiyan. Nagsiling si Rebeka, “Ngaa amo ini ang nagakatabo sa akon?”[f] Gani nagpamangkot siya sa Ginoo parte sini. Nagsiling ang Ginoo sa iya,
23 “Magahalin sa duha ka bata nga ara sa imo tiyan ang duha ka nasyon;
duha ka grupo sang mga katawhan nga magakontrahanay.
Ang isa mangin gamhanan sang sa isa.
Ang magulang magaalagad sa manghod.”
24 Sang nagbata na si Rebeka, ang iya bata kapid. 25 Ang una nga nagguwa mapula-pula kag balahibuhon, gani gin-ngalanan nila siya nga Esau.[g] 26 Sang pagguwa sang ikaduha, ang iya kamot nagauyat sa tikod sang iya kapid, gani gin-ngalanan nila siya nga Jacob.[h] Nagaedad si Isaac sang 60 ka tuig sang magbata si Rebeka sang kapid.
Ginbaligya ni Esau ang Iya Kinamatarong Bilang Magulang
27 Sang nagdako na ang duha ka bata, nangin maabtik nga mangangayam si Esau kag permi lang siya sa latagon samtang si Jacob iya hipuson nga tawo kag permi lang nagatiner sa mga tolda. 28 Mas nagustuhan ni Isaac si Esau tungod kay gusto niya permi magkaon sang mga pinangayaman ni Esau, pero si Jacob amo ang mas nagustuhan ni Rebeka.
29 Isa ka adlaw, samtang nagaluto si Jacob sang sopas, nag-abot si Esau halin sa pagpangayam nga gutom gid katama. 30 Nagsiling siya kay Jacob, “Abi, pakan-a ako sinang ginaluto mo nga mapula kay gutom gid ako katama.” (Amo ina nga gintawag si Esau nga Edom.)[i]
31 Pero nagsabat si Jacob, “Hatagan ko ikaw sini kon ihatag mo sa akon ang imo kinamatarong bilang magulang.” 32 Nagsiling si Esau, “Sige, kay anhon ko man ina nga kinamatarong kon mapatay man lang ako sa kagutom.” 33 Nagsabat si Jacob, “Kon amo sina, magsumpa ka anay sa akon.” Gani nagsumpa si Esau nga mangin iya na ni Jacob ang iya kinamatarong bilang magulang.
34 Ginhatagan dayon siya ni Jacob sang tinapay kag sopas. Pagkatapos niya kaon kag inom, naglakat siya dayon. Sa sadtong ginhimo ni Esau, ginbaliwala niya ang iya kinamatarong bilang magulang.
Nag-estar si Isaac sa Gerar
26 May gutom nga nag-abot sa lugar nga ginaestaran ni Isaac, wala labot sadtong gutom nga nag-abot sang panahon pa ni Abraham. Gani nagkadto si Isaac kay Abimelec nga hari sang mga Filistinhon sa Gerar. 2 Nagpakita ang Ginoo sa iya kag nagsiling, “Indi ka magkadto sa Egipto; magpabilin ka sa lugar nga itudlo ko sa imo. 3 Diri ka lang anay mag-estar kay pagaupdan ko ikaw kag pakamaayuhon. Ihatag ko sa imo kag sa imo mga kaliwat ini tanan nga duta. Tumanon ko ang akon ginpromisa sa imo amay nga si Abraham. 4 Padamuon ko ang imo mga kaliwat pareho sa kadamuon sang mga bituon sa langit, kag ihatag ko sa ila ini tanan nga duta. Kag paagi sa ila, pakamaayuhon ko ang tanan nga katawhan sa kalibutan. 5 Himuon ko ini tungod kay nagtuman si Abraham sa akon. Nagtuman siya sa tanan ko nga kasuguan kag pagpanudlo.” 6 Gani didto nag-estar si Isaac sa Gerar.
7 Matahom si Rebeka, gani kon magpamangkot ang mga taga-Gerar sa kay Isaac parte sa iya asawa ginasabat niya nga utod niya si Rebeka. Nahadlok siya magsiling nga asawa niya kay basi kon patyon nila siya agod makuha si Rebeka. 8 Madugay-dugay na ang pagtiner nila ni Isaac didto sa Gerar. Kag isa sina ka adlaw, natabuan nga nagpamintana si Abimelec nga hari sang mga Filistinhon kag nakita niya nga nagaanggaanay si Isaac kag Rebeka. 9 Gani ginpatawag niya si Isaac kag ginsilingan, “Asawa mo gali siya? Ngaa nagsiling ka nga utod mo siya?” Nagsabat si Isaac, “Nahadlok abi ako nga basi patyon ninyo ako tungod sa iya.” 10 Nagsiling si Abimelec, “Indi maayo ang ginhimo mo sa amon. Kon natabo abi nga ang isa sa akon mga tinawo naghulid sa iya, ikaw kuntani ang kabangdanan sang amon pagpakasala.” 11 Ginpaandaman dayon ni Abimelec ang tanan nga tawo. Siling niya, “Ang bisan sin-o nga maghimo sang malain sa sini nga lalaki ukon sa iya asawa pagapatyon gid.”
12 Nagpananom si Isaac sa sadto nga lugar kag nakapatubas siya sing 100 ka pilo sa sina mismo nga tuig, tungod kay ginpakamaayo siya sang Ginoo. 13 Nagpadayon ang iya pag-uswag hasta nga nagmanggaranon na gid siya katama. 14 Nahisa sa iya ang mga Filistinhon tungod kay madamo na ang iya mga karnero, kanding, baka, kag mga suluguon. 15 Sa ila kahisa kay Isaac, ginpangtampukan nila sang duta ang mga bubon nga ginpangkutkot sadto sang mga suluguon sang iya amay nga si Abraham.
16 Karon, nagsiling si Abimelec kay Isaac, “Halin ka na diri, kay madamo na kamo katama para sa amon.” 17 Gani naghalin si Isaac, kag nagpatindog siya sang iya tolda sa Gerar nga ililigan sang tubig,[j] kag didto na nag-estar. 18 Ginpakutkutan niya liwat ang mga bubon sang iya amay nga si Abraham nga gintabunan sang mga Filistinhon pagkatapos nga napatay si Abraham. Gin-ngalanan ni Isaac ang mga bubon sang amo man gihapon nga ngalan nga ginhatag sadto anay ni Abraham.
19 Didto sa hubas nga ililigan sang tubig, nagkutkot sang bag-o nga bubon ang mga suluguon ni Isaac kag nakasapo sila sang tuburan. 20 Pero ginbais sang mga bakiro nga taga-Gerar ang mga bakiro ni Isaac nga ila kuno atong bubon. Gani gin-ngalanan ni Isaac ang bubon nga Esek,[k] tungod kay nagpakigbais ang mga taga-Gerar sa iya.
21 Nagkutkot liwat ang mga suluguon ni Isaac sang lain nga bubon, pero ginlalisan man nila ini gihapon sang mga taga-Gerar. Gani gin-ngalanan ni Isaac ang bubon nga Sitna.[l] 22 Naghalin sila ni Isaac didto kag nagkutkot liwat sang lain pa gid nga bubon. Wala na nila ini paglalisi, gani gin-ngalanan ini ni Isaac nga Rehobot.[m] Kay siling niya, “Karon ginhatagan kita sang Ginoo sang malapad nga lugar agod magdamo pa gid kita diri.”
23 Sang ulihi naghalin si Isaac sa sadto nga lugar kag nagkadto sa Beersheba. 24 Sadto gid nga gab-i sang pag-abot niya, nagpakita ang Ginoo sa iya kag nagsiling, “Ako ang Dios sang imo amay nga si Abraham. Indi ka magkahadlok kay kaupod mo ako. Pakamaayuhon ko ikaw kag hatagan sang madamo nga mga kaliwat tungod kay Abraham nga akon alagad.” 25 Gani naghimo si Isaac sang halaran kag nagsimba sa Ginoo. Nagpatindog siya sang tolda sa sadto nga lugar kag nagpakutkot sang bubon sa iya mga suluguon.
Ang Kasugtanan ni Isaac kag ni Abimelec
26 Nagkadto si Abimelec kay Isaac halin sa Gerar kaupod si Ahuzat nga iya manuglaygay kag si Ficol nga pangulo sang iya mga soldado. 27 Nagpamangkot si Isaac sa ila, “Ngaa nagkadto kamo sa akon? Indi bala nga akig kamo sa akon, kag amo gani nga ginpahalin ninyo ako sa inyo lugar?” 28 Nagsabat sila, “Nareyalisar namon nga ang Ginoo kaupod mo, gani naghunahuna kami nga dapat maghimo kita sang kasugtanan nga may panumpa. Ipromisa mo sa amon 29 nga indi mo kami pag-anhon, tungod kay wala ka man namon pag-anha sang didto ka pa sa amon. Gintratar ka namon sing maayo kag ginpahalin nga maayo ang aton relasyon. Karon, kabay pa nga pakamaayuhon ka pa gid sang Ginoo.” 30 Gani nagpapunsyon si Isaac para sa ila kag nagkinaon sila kag nag-ininom.
31 Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagpanumpa sila sa isa kag isa. Dayon ginpalakat sila ni Isaac nga maayo ang ila relasyon.
32 Sadto man nga adlaw, nag-abot ang mga suluguon ni Isaac kag nagsugid sa iya nga may tubig ang bubon nga ila ginkutkot. 33 Gin-ngalanan ni Isaac ato nga bubon nga Shiba. Gani hasta subong ang ato nga lugar ginatawag nga Beersheba.[n]
Nangasawa si Esau sang Indi Nila Kalahi
34 Sang nagaedad na si Esau sang 40 ka tuig, nagpangasawa siya kay Judit nga anak ni Beeri nga Hithanon. Ginpangasawa pa gid niya si Basemat nga anak ni Elon nga Hithanon man. 35 Ining duha ka babayi nakapasubo gid sa kay Isaac kag kay Rebeka.
Ginbendisyunan ni Isaac si Jacob
27 Tigulang na gid si Isaac kag halos indi na makakita. Isa sadto ka tion, gintawag niya ang kamagulangan niya nga anak nga si Esau. Siling niya, “Anak.” Nagsabat si Esau, “Ano, tay?” 2 Nagsiling si Isaac, “Tigulang na gid ako kag sa indi siguro madugay mapatay na ako. 3 Maayo pa nga kuhaon mo ang imo pana kag magkadto ka sa latagon kag magpangayam para sa akon. 4 Dayon, lutui ako sang akon paborito nga pagkaon kag dal-on mo dayon sa akon kay kaunon ko. Pagkatapos bendisyunan ko ikaw sa wala pa ako mapatay.”
5 Nagapamati gali si Rebeka samtang nagahambal si Isaac kay Esau. Gani sang nakalakat na si Esau sa latagon sa pagpangayam, 6 ginsilingan ni Rebeka ang iya anak nga si Jacob, “Nabatian ko nga ginsilingan ni tatay mo si Esau nga 7 magpangayam kag lutuan siya dayon sang iya paborito nga pagkaon. Kay sa wala pa kuno siya mapatay bendisyunan niya si Esau sa presensya sang Ginoo. 8 Gani anak, tumana ang akon isugo sa imo: 9 Kadto didto sa aton mga kasapatan kag magkuha ka sang duha ka bataon kag matambok nga kanding, kay lutuan ko ang imo amay sang paborito niya nga pagkaon. 10 Dayon dal-on mo ini sa iya agod bendisyunan ka niya sa wala pa siya mapatay.”
11 Pero nagsiling si Jacob sa iya iloy, “Nakahibalo ka nga balahibuhon si Esau kag ako iya indi. 12 Basi hikapon ako ni tatay kag mahibaluan niya nga ginatunto ko lang siya kag pakamalauton niya ako imbes nga bendisyunan.” 13 Nagsabat si Rebeka, “Anak, ako ang manabat kon pakamalauton ka, basta himua lang ang akon ginasugo sa imo. Lakat na kag kuhai ako sang kanding.”
14 Gani nagkuha si Jacob sang duha ka kanding kag gindala niya sa iya iloy, kag ginluto ni Rebeka ang paborito nga pagkaon ni Isaac. 15 Dayon ginkuha niya ang pinakamaayo nga bayo ni Esau nga didto sa balay kag ginpasuksok kay Jacob. 16 Ginbutangan niya sang panit sang kanding ang butkon ni Jacob pati ang iya liog nga indi balahibuhon. 17 Dayon ginhatag niya kay Jacob ang pagkaon kag ang tinapay nga ginluto niya.
18 Gindala ato ni Jacob sa iya amay kag nagsiling, “Tay!” Nagsiling si Isaac, “Sin-o ka nga anak ko?” 19 Nagsabat si Jacob, “Ako si Esau, ang kamagulangan mo nga anak. Nahimo ko na ang imo ginsugo sa akon. Bangon anay kag magkaon sining akon pinangayaman agod mabendisyunan mo ako.” 20 Nagsiling si Isaac, “Anak, paano mo ini nakuha dayon?” Nagsabat si Jacob, “Ginbuligan ako sang Ginoo nga imo Dios.” 21 Nagsiling si Isaac, “Palapit pa gid sa akon anak agod mahikap ko kon ikaw gid bala matuod si Esau.” 22 Gani nagpalapit si Jacob, kag ginhikap siya sang iya amay kag nagsiling, “Ang imo tingog daw iya ni Jacob pero ang imo butkon daw iya ni Esau.” 23 Wala ni Isaac makilal-i si Jacob, kay ang iya butkon balahibuhon pareho sang iya ni Esau.
Antes niya ginbendisyunan si Jacob, 24 nagpamangkot pa gid siya, “Ikaw gid bala matuod si Esau?” Nagsabat si Jacob, “Huo, ako gid.” 25 Nagsiling si Isaac, “Abi, dal-a diri ang imo ginluto halin sa imo pinangayaman, kay pagkatapos ko kaon bendisyunan ko ikaw.” Gani ginhatagan siya ni Jacob sang pagkaon kag ilimnon, kag nagkaon siya kag nag-inom. 26 Dayon nagsiling si Isaac sa iya, “Palapit sa akon, anak, kag haluki ako.” 27 Nagpalapit si Jacob sa iya kag naghalok. Sang nasimhutan ni Isaac ang iya bayo, ginbendisyunan niya dayon si Jacob nga nagasiling,
“Ining baho sang akon anak pareho sa baho sang latagon nga ginbendisyunan sang Ginoo.
28 Kabay pa nga hatagan ka sang Dios sang mapatubason nga duta nga permi may tun-og nga bugay niya,[o] agod bugana ang imo mga uyas kag duga sang ubas.
29 Kabay pa nga magapasakop sa imo ang madamo nga mga katawhan kag magaalagad sila sa imo.
Kabay pa nga magagahom ka sa imo mga paryente kag magapasakop sila sa imo.
Kabay pa nga ang nagapakamalaot sa imo pakamalauton man,
kag ang nagapakamaayo sa imo pakamaayuhon man.”
Nagpakitluoy si Esau nga Bendisyunan man Siya
30 Pagkatapos bendisyon ni Isaac kay Jacob, naglakat dayon si Jacob. Bag-o lang gid siya nakalakat kag umabot man dayon si Esau halin sa pagpangayam. 31 Nagluto man siya sang manamit nga pagkaon kag iya ini gindala sa iya amay. Nagsiling siya, “Tay, bangon ka kag magkaon sining akon pinangayaman agod mabendisyunan mo ako.” 32 Nagpamangkot si Isaac sa iya, “Sin-o ka?” Nagsabat siya, “Ako si Esau, ang kamagulangan mo nga anak.” 33 Pagkabati sadto ni Isaac, nagpalangurog siya kag nagsiling, “Sin-o gali atong nagpangayam kag nagdala diri sa akon sang pagkaon? Bag-o ko pa lang ato ginkaon kag umabot ka dayon. Ginhatag ko na sa iya ang akon bendisyon kag indi ko na gid ato mabawi.” 34 Pagkabati sadto ni Esau, puwerte gid ang iya hilibion. Siling niya, “Tay, bendisyuni man ako!” 35 Pero nagsabat si Isaac, “Gintunto ako sang imo manghod kag nakuha na niya ang akon bendisyon nga para kuntani sa imo.” 36 Nagsiling si Esau, “Ikaduha na ini ka beses nga iya ako gintunto. Gai ko man nga Jacob[p] ang iya ngalan. Ginkuha na niya ang akon kinamatarong bilang magulang, kag karon ginkuha pa gid niya ang bendisyon nga para sa akon.” Dayon nagpamangkot siya, “Tay, wala ka na gid bala sing nabilin nga bendisyon para sa akon?” 37 Nagsabat si Isaac, “Ginhimo ko na siya nga imo agalon kag ginhimo ko man ang tanan niya nga mga paryente nga iya mga suluguon. Nahatag ko na sa iya ang bugana nga mga uyas kag duga sang ubas. Gani ano pa ang akon mahimo para sa imo anak?” 38 Nagpakitluoy pa gid si Esau sa iya amay, “Tay, wala ka na gid bala sing bisan isa lang ka bendisyon? Bendisyuni man ko bi.” Kag naghibi pa gid siya.
39 Nagsiling si Isaac sa iya,
“Indi mapatubason ang duta nga imo pagaestaran,
kag wala ini permi sang tun-og nga bugay sang Dios.[q]
40 Permi ka lang magapakig-away,
kag magaalagad ka sa imo manghod.
Pero kon magpamatok ka sa iya,
mahilway ka sa iya gahom.”
41 Gindumtan ni Esau si Jacob tungod sa bendisyon nga ginhatag sang iya amay kay Jacob. Nagsiling si Esau sa iya kaugalingon, “Dali na lang mapatay si tatay; kon mapatay na gani siya, patyon ko si Jacob.” 42 Pero nabalitaan ni Rebeka ang plano ni Esau, gani ginpatawag niya si Jacob kag ginhambalan, “Ang imo magulang nga si Esau nagaplano sa pagpatay sa imo agod maumpawan siya sa iya kaakig sa imo. 43 Gani pamati ka sa akon isiling: Magpalagyo ka sa Haran, didto sa akon utod nga si Laban. 44 Didto ka lang anay hasta nga maghaganhagan ang kaakig sang imo magulang, 45 kag malipatan na niya ang imo ginhimo sa iya. Ipasugat ko lang ugaling ikaw didto kon indi na siya akig sa imo. Indi ko gusto nga madula kamo nga duha sa akon sa isa lang ka adlaw kon magpatyanay kamo.”
Ginpakadto ni Isaac si Jacob kay Laban
46 Karon, nagsiling si Rebeka kay Isaac, “Ginatak-an na gid ako sang akon kabuhi tungod sining mga asawa ni Esau nga mga Hithanon. Kon ang mangin asawa ni Jacob taga-diri man nga babayi nga Hithanon maayo pa nga mapatay na lang ako.”
28 Gani ginpatawag ni Isaac si Jacob. Pag-abot niya, ginbendisyunan niya siya kag ginmanduan, “Indi ka gid magpangasawa sang taga-Canaan. 2 Maghimos ka kag magkadto sa Padan Aram, didto kay lolo mo Betuel nga amay sang imo iloy. Pangasaw-a didto ang isa sa mga dalaga nga anak ni Laban nga utod sang imo iloy. 3 Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Makagagahom nga Dios kag hatagan sang madamo nga mga kaliwat agod mangin amay ka sang madamo nga grupo sang mga katawhan. 4 Kabay pa nga ihatag man niya sa imo kag sa imo mga kaliwat ang pagpakamaayo nga ginhatag niya kay Abraham, agod mangin imo ini nga duta nga imo ginaestaran subong bilang dumuluong. Ini nga duta ginhatag sang Dios kay Abraham.” 5 Ginpalakat dayon ni Isaac si Jacob sa Padan Aram, sa lugar ni Laban nga anak ni Betuel nga Arameanhon. Si Laban utod ni Rebeka nga iloy ni Jacob kag ni Esau.
Nagpangasawa Liwat si Esau
6 Nahibaluan ni Esau nga ginbendisyunan ni Isaac si Jacob kag ginpakadto sa Padan Aram agod didto mangita sang palangasaw-on. Nahibaluan man niya nga sang pagbendisyon ni Isaac kay Jacob, ginmanduan niya siya nga indi magpangasawa sang taga-Canaan. 7 Kag nahibaluan man niya nga nagtuman si Jacob sa ila ginikanan kag nagkadto sa Padan Aram. 8 Gani natalupangdan ni Esau nga indi gali gusto sang iya amay ang mga babayi nga taga-Canaan. 9 Gani nagkadto siya sa iya tiyo nga si Ishmael nga anak ni Abraham kay Hagar. Luwas sang iya duha ka asawa, ginpangasawa pa gid niya si Mahalat nga anak ni Ishmael kag utod ni Nebayot.
Nagdamgo si Jacob sa Betel
10 Naghalin si Jacob sa Beersheba kag naglakat pakadto sa Haran. 11 Sang nagsalop na ang adlaw, nakaabot siya sa isa ka lugar kag didto siya nagpabilin sadto nga gab-i. Nagkuha siya sang isa ka bato kag iya gin-unlan sa iya pagtulog. 12 Karon, nagdamgo siya nga may isa ka hagdan nga nagatindog sa duta nga lambot hasta sa langit. Nakita niya ang mga anghel sang Dios nga nagasaka-panaog sa hagdan. 13 Nakita man niya ang Ginoo nga nagatindog sa ibabaw sang hagdan[r] kag nagsiling sa iya, “Ako amo ang Ginoo, ang Dios ni Abraham kag ni Isaac. Ihatag ko sa imo kag sa imo mga kaliwat ini nga duta nga imo ginahigdaan. 14 Ang imo mga kaliwat mangin pareho kadamo sang yab-ok sa duta. Magalapta sila sa nagkalain-lain nga bahin sang sini nga duta. Paagi sa imo kag sa imo mga kaliwat, pakamaayuhon ko ang tanan nga katawhan sa kalibutan. 15 Tandai gid permi nga kaupod mo ako kag bantayan ko ikaw bisan diin ka makadto. Pabalikon ko ikaw sa sini nga duta kag indi ko ikaw pagbayaan hasta nga matuman ko ang akon promisa sa imo.”
16 Nakabugtaw dayon si Jacob kag nagsiling sa iya kaugalingon, “Wala ako kahibalo nga ari gali diri ang Ginoo sa sini nga lugar.” 17 Kinulbaan siya kag nagsiling, “Daw ano ka makatilingala ang ini nga lugar! Puluy-an ini sang Dios kag diri mismo ang puwertahan pakadto sa langit.”
18 Aga pa gid nagbangon si Jacob. Ginkuha niya ang bato nga iya gin-unlan kag ginpatindog bilang isa ka handumanan. Dayon ginbubuan niya ini sang lana agod mangin sagrado. 19 Gin-ngalanan ni Jacob ato nga lugar nga Betel.[s] Pero sang una Luz ang ngalan sang ato nga lugar. 20 Nagsumpa dayon si Jacob nga nagasiling, “O Dios, kon updan mo ako kag bantayan sa sining akon pagpanglakaton kag hatagan sang pagkaon kag bayo, 21 kag kon makabalik ako sa balay sang akon amay nga wala sing malain nga natabo sa akon, kilalahon ko ikaw, Ginoo, nga akon Dios. 22 Ining bato nga akon ginpatindog bilang isa ka handumanan magapamatuod sang imo presensya sa sini nga lugar.[t] Kag ihatag ko sa imo ang ikanapulo sang tanan nga ihatag mo sa akon.”
Nakaabot si Jacob sa Balay ni Laban
29 Nagpadayon si Jacob sa iya pagpanglakaton hasta nga nakaabot siya sa duta sang mga taga-sidlangan. 2 Didto may nakita siya sa latagon nga isa ka bubon nga sa tupad sini may nagaluko nga tatlo ka panong sang mga karnero, kay didto nagakuha ang mga tawo sang tubig nga ipainom sa mga karnero. Ini nga bubon ginatakpan sang dako nga bato. 3 Ginahulat anay sang mga manugbantay sang karnero nga makatipon ang tanan nga karnero antes nila paligiron ang takop nga bato. Pagkatapos nila painom sang mga karnero, ginauli nila ang bato.
4 Karon, nagpamangkot si Jacob sa mga manugbantay sang karnero, “Mga abyan, taga-diin kamo?” Nagsabat sila, “Taga-Haran.” 5 Nagpamangkot liwat si Jacob, “Kilala bala ninyo si Laban nga apo ni Nahor?” Nagsabat sila, “Huo, kilala namon.” 6 Nagpadayon sa pagpamangkot si Jacob, “Ti, kamusta siya?” Nagsabat sila, “Maayo man. Tan-awa, ara ang iya anak nga si Raquel nga nagapakadto diri upod sang mga karnero.” 7 Nagsiling si Jacob sa ila, “Tungod kay temprano pa man kag indi pa tion sa pagtipon sang mga karnero, maayo siguro nga paimnon ninyo sila kag pahalbon liwat.” 8 Nagsabat sila, “Indi namon ina mahimo kon indi anay matipon ang tanan nga karnero. Kon diri na gani ang tanan, amo na ina ang pagpaligid namon sa takop nga bato agod paimnon sila.”
9 Nagahambal pa si Jacob sa ila sang mag-abot si Raquel dala ang mga karnero sang iya amay, tungod kay siya ang nagabantay sini. 10 Pagkakita ni Jacob kay Raquel nga anak sang iya tiyo nga si Laban, kaupod sang mga karnero ni Laban, nagkadto siya sa bubon kag ginpaligid niya ang bato kag ginpainom ang mga karnero sang iya tiyo nga si Laban. 11 Pagkatapos ginhalukan niya si Raquel kag naghibi siya sa kalipay. 12 Nagsiling siya kay Raquel, “Bata ako ni Rebeka, gani hinablos ako ni tatay mo.” Nagdalagan pauli si Raquel kag ginsugiran ang iya amay. 13 Pagkabati ni Laban nga ara si Jacob nga iya hinablos kay Rebeka, nagdali-dali siya sa pagsugata sa iya. Ginhakos niya si Jacob kag ginhalukan kag gindala sa ila balay. Kag didto ginsugid ni Jacob kay Laban ang tanan nga nagkalatabo. 14 Nagsiling si Laban sa iya, “Matuod gid nga magkadugo kita.”
Nagserbisyo si Jacob kay Laban Tungod kay Raquel kag kay Lea
Pagkaligad sang isa ka bulan nga pagtiner ni Jacob sa ila ni Laban, 15 nagsiling si Laban sa iya, “Indi maayo nga mag-obra ka para sa akon nga wala sing suhol tungod lang kay hinablos ko ikaw. Sugiri ako kon ano ang gusto mo nga isuhol ko sa imo.”
16 May duha ka anak si Laban nga dalaga. Si Lea ang magulang kag si Raquel ang manghod. 17 Manami[u] ang mata ni Lea, pero mas guwapa kag manami sang lawas si Raquel. 18 Tungod kay naluyag si Jacob kay Raquel, nagsiling siya kay Laban, “Magaserbisyo ako sa imo sing pito ka tuig kon ipaasawa mo sa akon si Raquel.” 19 Nagsabat si Laban, “Mas maayo pa nga sa imo ko siya ipaasawa sang sa iban nga lalaki. Pabilin ka lang diri.” 20 Gani nagserbisyo si Jacob kay Laban sing pito ka tuig agod lang mapangasawa niya si Raquel. Tungod sa iya paghigugma kay Raquel daw pila lang ka adlaw sa iya ang pito ka tuig.
21 Pagkaligad sang pito ka tuig, nagsiling si Jacob kay Laban, “Natapos na ang akon pagserbisyo sa imo, gani ihatag na sa akon si Raquel agod mag-upod na kami.” 22 Nagsugot si Laban, gani naghiwat siya sang punsyon kag gin-imbitar niya ang tanan nga tawo sa sina nga lugar. 23 Pero pagkagab-i, imbes nga si Raquel ang dal-on ni Laban kay Jacob, si Lea ang iya gindala. Kag naghulid si Jacob kay Lea. 24 (Ginhatag ni Laban kay Lea ang iya suluguon nga babayi nga si Zilpa agod mangin suluguon ni Lea.)
25 Pagkaaga, nahibaluan ni Jacob nga si Lea gali ang iya kahulid. Gani ginkadtuan niya si Laban kag ginsilingan, “Ngaa ginhimo mo ini sa akon? Nagserbisyo ako sa imo agod mapangasawa ko si Raquel. Karon ngaa nga gintunto mo ako?” 26 Nagsabat si Laban, “Indi ina kinabatasan diri sa amon lugar nga ipaasawa ang manghod una sa magulang. 27 Hulata lang nga matapos ang isa ka semana nga pagsaulog sining kasal kay ipaasawa ko dayon sa imo si Raquel, ina kon magserbisyo ka liwat sa akon sing pito pa gid ka tuig.”
28 Nagsugot si Jacob sa ginsiling ni Laban. Pagkatapos sang isa ka semana nga pagsaulog sang kasal nila ni Lea, ginpaasawa ni Laban sa iya si Raquel. 29 (Ginhatag ni Laban kay Raquel ang iya suluguon nga babayi nga si Bilha agod mangin suluguon ni Raquel.) 30 Gani naghulid man si Jacob kay Raquel. Mas palangga niya si Raquel sang sa kay Lea. Nagserbisyo si Jacob kay Laban sing pito pa gid ka tuig.
Ang mga Anak ni Jacob
31 Nakita sang Ginoo nga indi palangga ni Jacob si Lea, gani ginbuot niya nga makapamata si Lea, pero si Raquel iya indi. 32 Nagbusong si Lea kag nagbata sing lalaki kag gin-ngalanan niya nga Reuben,[v] kay siling niya, “Nakita sang Ginoo ang akon kalisod, kag karon sigurado nga higugmaon na ako sang akon bana.” 33 Nagbusong siya liwat kag nagbata sing isa naman ka lalaki. Nagsiling siya, “Ginhatagan liwat ako sang Ginoo sing isa ka anak nga lalaki kay nakabati siya nga wala ako ginahigugma sang akon bana.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Simeon.[w] 34 Nagbusong liwat si Lea kag nagbata sing isa pa gid ka lalaki. Nagsiling siya, “Karon mangin malapit na sa akon ang akon bana kay tatlo na ang amon anak nga lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Levi.[x] 35 Nagbusong pa gid liwat si Lea kag nagbata sing isa naman ka lalaki. Nagsiling siya, “Karon dayawon ko ang Ginoo.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Juda.[y] Halin sadto, wala na siya nakapamata.
30 Si Raquel wala gihapon nagbusong, gani nahisa siya kay Lea. Nagsiling siya kay Jacob, “Hatagi ako sang anak kay kon indi, mapatay gid ako!” 2 Naakig si Jacob sa iya kag ginsilingan siya, “Ngaa, Dios ako haw? Siya ang nagbuot nga indi ka makabata.” 3 Nagsiling si Raquel, “Kon amo sina, maghulid ka kay Bilha nga akon suluguon agod bisan paagi na lang sa iya makabaton man ako sang anak.” 4 Gani ginhatag niya si Bilha kay Jacob bilang asawa, kag naghulid si Jacob kay Bilha.
5 Sang ulihi nagbusong si Bilha kag nagbata sing lalaki. 6 Nagsiling si Raquel, “Ginkuha na sang Dios ang akon kahuy-anan. Ginsabat niya ang akon pangamuyo kay ginhatagan niya ako sang isa ka anak nga lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Dan.[z]
7 Nagbusong liwat si Bilha nga suluguon ni Raquel kag nagbata sang lalaki nga ikaduha nila nga anak ni Jacob. 8 Nagsiling si Raquel, “Puwerte gid ang akon pakigsumpong sa akon utod, kag nagdaog ako.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Naftali.[aa]
9 Sang indi na si Lea makapamata, ginpaasawa niya kay Jacob ang iya suluguon nga si Zilpa. 10 Nagbusong si Zilpa kag nagbata sing lalaki. 11 Nagsiling si Lea, “Daw ano nga suwerte.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Gad.[ab]
12 Nagbata liwat si Zilpa sang lalaki nga ikaduha nila nga anak ni Jacob. 13 Nagsiling si Lea, “Malipayon gid ako! Karon magatawag ang mga babayi sa akon nga malipayon.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Asher.[ac]
14 Isa sadto ka tion sang tig-alani sang trigo,[ad] nagkadto si Reuben sa uma kag may nakita siya nga mga tanom nga mandragora. Nagpanguha siya sang bunga kag gindala sa iya iloy nga si Lea. Pagkakita sadto ni Raquel nagsiling siya kay Lea, “Hatagi man ako sang mga mandragora nga gindala sang imo anak.” 15 Pero nagsabat si Lea, “Indi ka pa bala kontento nga ginkuha mo ang akon bana? Kag karon kuhaon mo pa gid ang mga mandragora sang akon anak?” Nagsiling si Raquel, “Kon hatagan mo ako sang mga mandragora pahuliron ko si Jacob sa imo karon sa gab-i.”
16 Pag-abot ni Jacob halin sa uma sang sirom na, ginsugata siya ni Lea kag ginsilingan, “Kinahanglan diri ka sa akon maghulid karon nga gab-i, tungod kay ginbayaran ko na ikaw kay Raquel sang mga mandragora nga gindala sang akon anak.” Gani kay Lea naghulid si Jacob sadto nga gab-i.
17 Ginsabat sang Dios ang pangamuyo ni Lea kag nagbusong siya. Nagbata siya sang lalaki nga ikalima nila nga anak ni Jacob. 18 Nagsiling si Lea, “Ginpadyaan ako sang Dios kay ginhatag ko ang akon suluguon sa akon bana.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Isacar.[ae]
19 Nagbusong liwat si Lea kag nagbata sing lalaki nga ikaanom nila nga anak ni Jacob. 20 Nagsiling siya, “Ginhatagan ako sang Dios sing maayo gid nga regalo. Padunggan na ako sini karon sang akon bana kay nahatagan ko na siya sing anom ka anak nga puro lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Zebulun.[af]
21 Sang ulihi nagbata si Lea sing babayi kag gin-ngalanan niya nga Dina.
22 Wala man pagkalimti sang Dios si Raquel. Ginsabat niya ang iya pangamuyo nga makabata man siya. 23 Nagbusong siya kag nagbata sing lalaki. Nagsiling siya, “Ginkuha sang Dios ang akon kahuy-anan.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Jose,[ag] kay siling niya, 24 “Kabay pa nga hatagan ako sang Ginoo sang isa pa ka bata.”
Ang Kasugtanan ni Jacob kag ni Laban
25 Pagkatapos nga nabata ni Raquel si Jose, nagsiling si Jacob kay Laban, “Tuguti na ako nga makapauli sa amon lugar. 26 Ihatag sa akon ang akon mga asawa nga ginserbisyuhan ko sa imo kag ang akon mga anak, kay mapauli na ako. Nakahibalo ka kon daw ano ang akon pagserbisyo sa imo.” 27 Nagsabat si Laban, “Kon mahimo indi anay. Suno sa akon pagpapakot, nahibaluan ko nga[ah] ginpakamaayo ako sang Ginoo tungod sa imo. 28 Isiling lang kon pila ang isuhol ko sa imo kay bayaran ko ikaw.” 29 Nagsiling si Jacob, “Nakahibalo ka kon daw ano ang akon pagserbisyo sa imo kag kon daw ano ang pagdamo sang imo kasapatan tungod sa akon pagtatap. 30 Sang pag-abot ko diri diutay pa lang ang imo kasapatan, pero subong madamo na gid, kay ginpakamaayo ka sang Ginoo tungod sa akon. Karon dapat na siguro nga magpaninguha ako para sa akon kaugalingon nga panimalay.” 31 Nagpamangkot si Laban, “Ano bala ang gusto mo nga ibayad ko sa imo?” Nagsabat si Jacob, “Indi na lang ako pagsuhuli. Padayunon ko ang pagtatap sang imo kasapatan kon magsugot ka sa sini nga kondisyon: 32 Tan-awon ko karon ang imo mga kasapatan kag kuhaon ko ang itom nga mga karnero kag kambang nga mga kanding. Amo lang ina ang suhol ko. 33 Sa ulihi nga mga inadlaw, mahibaluan mo kon masaligan ako ukon indi kon usisaon mo ang mga sapat nga ginsuhol mo sa akon. Kon may makita ka nga kanding nga indi kambang ukon karnero nga indi itom, isipa ina nga kinawatan ko.” 34 Nagsabat si Laban, “Kon amo ina ang gusto mo, sugot ako.”
35 Pero sadto mismo nga adlaw, ginpain ni Laban ang kambang nga mga kanding nga lalaki kag babayi, pati ang itom nga mga karnero. Ginpaatipan niya ini sa iya mga anak nga lalaki. 36 Ginseparar niya ini kay Jacob sa kalayuon nga tatlo ka adlaw kon lakton. Ang nabilin nga mga sapat amo ang ginbantayan ni Jacob.
37 Karon, nagkuha si Jacob sang mga sanga sang alamo, abilyano, kag platano kag ginpanitan niya ang iban nga mga parte sini, gani may guray-guray nga puti kon tan-awon ang mga sanga. 38-39 Ginbutang niya dayon ato nga mga sanga sa atubangan sang ilimnan sang mga sapat agod makita sang mga sapat kon mag-inom sila. Didto sa atubangan sang sadto nga mga sanga nagakastahanay ang mga kanding kon mag-inom sila. Kon magbata sila, ang ila bata kambang. 40 Pero lain ang ginhimo ni Jacob sa mga karnero: Samtang nagakastahanay ini nga mga sapat, ginapaatubang niya sila sa iya kambang nga mga kanding kag sa itom nga mga kanding ni Laban. Sa sini nga paagi nakatipon man si Jacob sang iya kaugalingon nga mga sapat kag wala niya ini gin-impon sa mga sapat ni Laban. 41 Kon nagakastahanay na gani ang mga sapat nga maayo sing lawas didto sa ilimnan, ginabutang dayon ni Jacob ato nga mga sanga sa ila atubangan. 42 Pero kon ang mga sapat nga maluya ang nagakastahanay, wala niya ginabutang ang mga sanga. Gani ang mga maluya iya ni Laban kag ang mga maayo sing lawas iya ni Jacob. 43 Sa sini nga paagi, nagmanggaranon gid si Jacob. Madamo ang iya mga kasapatan pati na ang mga kamelyo kag mga asno. Madamo man ang iya mga suluguon nga lalaki kag babayi.
Footnotes
- 24:2 manugdumala: ukon, pinakatigulang.
- 24:2 Ibutang… paa: buot silingon, ibutang sa kinatawo bilang tanda sang pagsumpa.
- 24:10 Aram Naharaim: isa ka lugar sa Mesopotamia.
- 24:22 pulseras: sa iban nga Bisaya, punseras.
- 25:20 Padan Aram: isa ka lugar sa Mesopotamia.
- 25:22 Ngaa amo ini ang nagakatabo sa akon?: Indi klaro ang Hebreo sini.
- 25:25 Esau: posible ang buot silingon sa Hebreo, balahibuhon.
- 25:26 Jacob: posible ang buot silingon sa Hebreo, gin-uyatan niya ang tikod; ukon, nangtunto siya.
- 25:30 Edom: buot silingon sa Hebreo, mapula.
- 26:17 ililigan sang tubig: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod.
- 26:20 Esek: buot silingon sa Hebreo, pagpakigbais.
- 26:21 Sitna: buot silingon sa Hebreo, kaawayon.
- 26:22 Rehobot: buot silingon sa Hebreo, malapad nga lugar.
- 26:33 Beersheba: Tan-awa ang footnote sa 21:31.
- 27:28 tun-og nga bugay niya: sa literal, tun-og sang langit.
- 27:36 Jacob: buot silingon sa Hebreo, nangtunto.
- 27:39 tun-og nga bugay sang Dios: sa literal, tun-og sang langit.
- 28:13 sa ibabaw sang hagdan: ukon, sa tupad niya.
- 28:19 Betel: buot silingon sa Hebreo, puluy-an sang Dios.
- 28:22 magapamatuod… lugar: sa literal, mangin puluy-an sang Dios.
- 29:17 Manami: ukon, Huloy.
- 29:32 Reuben: posible ang buot silingon sa Hebreo, nakita niya ang akon kalisod.
- 29:33 Simeon: posible ang buot silingon sa Hebreo, nakabati siya.
- 29:34 Levi: posible ang buot silingon sa Hebreo, ginpalapit.
- 29:35 Juda: posible ang buot silingon sa Hebreo, dayawon siya.
- 30:6 Dan: buot silingon sa Hebreo, ginkuha niya ang akon kahuy-anan.
- 30:8 Naftali: buot silingon sa Hebreo, pagpakigsumpong.
- 30:11 Gad: buot silingon sa Hebreo, suwerte.
- 30:13 Asher: buot silingon sa Hebreo, malipayon.
- 30:14 trigo: sa English, wheat.
- 30:18 Isacar: posible ang buot silingon sa Hebreo, padya.
- 30:20 Zebulun: posible ang buot silingon sa Hebreo, regalo; ukon, kadungganan.
- 30:23 Jose: buot silingon sa Hebreo, ginkuha niya; ukon, hatagan sang isa pa.
- 30:27 Suno… ko nga: ukon, Nagmanggaranon ako kay.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.