Lu-ca 1
New Vietnamese Bible
Thưa Ngài Thê-ô-phi-lơ:
1 Nhiều người đã dụng công[a] ký thuật các sự việc đã hoàn thành giữa vòng chúng tôi, 2 theo những người chứng kiến và những người phụng sự[b] Lời Chúa từ ban đầu đã truyền lại cho chúng tôi. 3 Vì thế, sau khi cẩn trọng tra cứu chính xác mọi việc từ ban đầu, tôi thiết nghĩ nên theo thứ tự viết cho ngài, 4 để ngài biết chắc chắn những lời giáo huấn[c] ngài đã học[d] là chân xác.
Báo Tin Giăng Báp-tít Ra Đời
5 Vào thời Hê-rốt, vua chư hầu Giu-đê, có một thầy tế lễ tên Xa-cha-ri, thuộc ban A-bi-gia và Ê-li-sa-bét, vợ ông, cũng là dòng dõi của A-rôn. 6 Cả hai ông bà là người công chính[e] dưới[f] mắt Đức Chúa Trời, vâng giữ trọn vẹn các điều răn và giới luật của Chúa. 7 Hai vợ chồng không có con vì bà[g] hiếm muộn mà tuổi ông bà cũng đã cao.
8 Khi đến phiên phân ban mình dâng lễ trước mặt Đức Chúa Trời, 9 theo tục lệ của các thầy tế lễ, Xa-cha-ri bắt thăm trúng phần dâng hương trong đền thờ Chúa. 10 Đang khi tất cả dân chúng nhóm họp bên ngoài cầu nguyện, trong giờ dâng hương, 11 một thiên sứ của Chúa hiện ra cùng Xa-cha-ri, đứng bên phải bàn thờ dâng hương. 12 Thấy thiên sứ, Xa-cha-ri bối rối sợ hãi. 13 Nhưng thiên sứ bảo: “Xa-cha-ri, đừng sợ! Lời khẩn cầu của ông đã được nhậm. Ê-li-sa-bét, vợ ông, sẽ sinh cho ông một trai, hãy đặt tên là Giăng. 14 Ông sẽ vui mừng hớn hở, và nhiều người cũng sẽ hân hoan vì nó ra đời. 15 Con trẻ sẽ được tôn trọng trước mắt Chúa, sẽ không uống rượu nho hay rượu mạnh, và sẽ được đầy dẫy Đức Thánh Linh từ khi còn trong lòng mẹ. 16 Giăng sẽ đưa nhiều người Y-sơ-ra-ên quay về với Chúa, là Đức Chúa Trời của họ, 17 sẽ đi trước mặt Chúa với tinh thần[h] và quyền năng của Ê-li, để đổi lòng cha quay về với con cái, hướng kẻ không vâng phục đến sự khôn ngoan của sự công chính, và để chuẩn bị một dân tộc sẵn sàng cho Chúa.”
18 Xa-cha-ri nói với thiên sứ: “Làm sao tôi biết sẽ có việc này? Vì tôi đã già và vợ tôi cũng đã cao tuổi!”
19 Thiên sứ đáp: “Tôi chính là Gáp-ri-ên, thần hằng đứng chầu trước mặt Đức Chúa Trời.[i] Tôi được sai đến nói chuyện và báo tin mừng này cho ông. 20 Này, ông sẽ bị câm, không nói được cho đến ngày nào những việc này xảy ra, vì ông không tin lời tôi là lời sẽ ứng nghiệm đúng kỳ.”
21 Dân chúng đang chờ đợi Xa-cha-ri, ngạc nhiên không hiểu tại sao ông ở quá lâu trong thánh điện. 22 Khi Xa-cha-ri ra, ông không nói được gì với họ, nên họ biết ông vừa thấy một khải tượng trong thánh điện. Ông ra dấu cho họ hiểu chứ không nói được.
23 Mãn phiên phụng vụ, ông trở về nhà. 24 Sau đó, Ê-li-sa-bét, vợ ông thụ thai, ở ẩn năm tháng, 25 bà nói rằng: “Chúa đã ưu đãi tôi, trong những ngày Ngài đoái thương tôi và cất bỏ điều nhục nhã tôi giữa thiên hạ.”
Báo Trước Sự Giáng Sinh Của Chúa Giê-su
26 Vào tháng thứ sáu, Đức Chúa Trời sai thiên sứ Gáp-ri-ên đến thành Na-xa-rét, thuộc miền Ga-li-lê, 27 gặp một trinh nữ đã đính hôn với một người tên Giô-sép, thuộc gia tộc Đa-vít; trinh nữ này tên Ma-ri. 28 Vào gặp Ma-ri, thiên sứ nói: “Xin chúc mừng cô, người được hồng phúc, Chúa ở cùng cô!”
29 Nghe lời chào ấy, Ma-ri rất bối rối, ngẫm nghĩ xem lời chào đó có nghĩa gì. 30 Nhưng thiên sứ tiếp: “Ma-ri, đừng sợ! Vì cô được Đức Chúa Trời ban ân sủng.[j] 31 Này, cô sẽ thụ thai và sinh một trai, và đặt tên là Giê-su. 32 Người con trai đó sẽ nên cao trọng và sẽ được xưng[k] là Con Đấng Chí Cao. Chúa là Đức Chúa Trời sẽ ban cho Ngài ngôi vua Đa-vít, tổ phụ Ngài. 33 Ngài sẽ trị vì nhà Gia-cốp đời đời; nước Ngài sẽ không bao giờ chấm dứt.”
34 Ma-ri hỏi: “Tôi còn là trinh nữ, làm sao có việc đó?”[l]
35 Thiên sứ đáp: “Thánh Linh sẽ giáng trên cô, quyền năng của Đấng Chí Cao sẽ bao phủ cô, cho nên Con Thánh sinh ra sẽ được xưng là Con Đức Chúa Trời. 36 Kìa, Ê-li-sa-bét, người họ hàng với cô dù trong tuổi già nua, cũng thụ thai đã sáu tháng rồi. Bà này có tiếng là hiếm hoi. 37 Vì không có điều[m] gì Đức Chúa Trời không làm được!”
38 Ma-ri nói: “Vâng, con là đầy tớ Chúa, nguyện việc đó xảy đến cho con như lời ông nói!” Rồi thiên sứ rời khỏi Ma-ri.
Ma-ri Thăm Bà Ê-li-sa-bét
39 Trong những ngày đó, Ma-ri vội vã lên đường đến một thành phố miền đồi núi Giu-đê, 40 vào nhà Xa-cha-ri và chào mừng Ê-li-sa-bét. 41 Vừa khi Ê-li-sa-bét nghe tiếng Ma-ri chào, bào thai trong bụng bà liền nhảy mừng và Ê-li-sa-bét được đầy dẫy Đức Thánh Linh, 42 reo lên: “Cô có phước nhất trong giới phụ nữ. Phước cho bào thai trong lòng cô! 43 Do đâu tôi được vinh dự này, mẹ Chúa tôi đến thăm tôi? 44 Vì khi tai tôi nghe tiếng cô chào, thì thai nhi trong lòng tôi liền nhảy mừng. 45 Phước cho người nữ đã tin[n] rằng những điều Chúa phán bảo nàng sẽ hoàn thành!”
Bài Ca Của Ma-ri
46 Và Ma-ri ca tụng:
“Linh hồn tôi tôn vinh Chúa!
47 Tâm linh tôi mừng rỡ nơi Đức Chúa Trời, Đấng Cứu Rỗi tôi.
48 Vì Ngài đã đoái đến
Người tớ gái hèn mọn của Ngài.
Tất cả các thế hệ từ nay sẽ gọi tôi là người có phước.
49 Vì Đấng Toàn Năng đã làm những việc trọng đại cho tôi,
Thánh thay là danh Ngài!
50 Ngài thương xót những người kính sợ Ngài,
Từ thế hệ này qua thế hệ khác.
51 Tay Ngài làm những việc đại năng.
Đánh tan những kẻ có tâm trí kiêu căng.
52 Truất ngôi kẻ thống trị,
Nâng cao người khiêm nhường.
53 Ngài cho người đói no đầy thức ngon,[o]
Nhưng đuổi kẻ giàu ra đi tay trắng.
54 Ngài phù hộ Y-sơ-ra-ên, đầy tớ Ngài,
Và nhớ tỏ lòng thương xót họ,
55 Như Ngài đã phán cùng tổ phụ chúng ta,
Cùng Áp-ra-ham và dòng dõi người đến muôn đời.”
56 Ma-ri ở với Ê-li-sa-bét độ ba tháng rồi trở về nhà.
Giăng Báp-tít Ra Đời
57 Đến ngày sinh nở, Ê-li-sa-bét sinh được một con trai. 58 Nghe tin Chúa đoái thương bà nhiều, họ hàng láng giềng chung vui với bà.
59 Ngày thứ tám, người ta đến làm lễ cắt bì cho em bé, họ định đặt tên nó là Xa-cha-ri, theo như tên cha. 60 Nhưng mẹ nó nói “Không, phải gọi nó là Giăng!”
61 Họ cãi: “Trong vòng họ hàng bà, không ai có tên đó!”
62 Rồi họ ra dấu hỏi người cha xem ông muốn đặt tên gì cho con. 63 Ông xin tấm bảng, rồi viết: “Tên nó là Giăng,” khiến mọi người đều kinh ngạc. 64 Lập tức ông nói được,[p] và ca ngợi Đức Chúa Trời. 65 Cả láng giềng đều sợ hãi, và người ta bàn tán về các việc này khắp miền đồi núi Giu-đê. 66 Ai nghe cũng đều suy nghĩ không biết rồi đây đứa bé sẽ trở nên người như thế nào?[q] Vì thật có tay Chúa ở cùng nó!
Bài Ca Của Xa-cha-ri
67 Xa-cha-ri, cha đứa trẻ, được đầy dẫy Đức Thánh Linh và nói tiên tri:
68 “Ngợi khen Chúa là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên,
Vì đã thăm viếng và cứu chuộc dân Ngài.
69 Ngài đã dấy lên một Chiếc Sừng Cứu Rỗi[r] cho chúng ta.
Trong nhà Đa-vít, đầy tớ Ngài.
70 Như đã dùng môi miệng các tiên tri thánh thời xưa phán dạy.
71 Ngài giải cứu chúng ta khỏi các cừu địch,
Và khỏi tay mọi kẻ thù ghét chúng ta,
72 Ngài thương xót tổ phụ chúng ta
Và nhớ lại giao ước thánh của Ngài,
73 Tức là lời Ngài đã thề với Áp-ra-ham, tổ phụ chúng ta,
74 Hứa giải thoát chúng ta khỏi tay quân thù,
Để phục vụ Ngài không hề sợ hãi
75 Trong sự thánh khiết, công chính trước mặt Ngài trọn đời chúng ta.
76 Còn con, hài nhi, con sẽ được gọi là tiên tri của Đấng Chí Cao.
Vì con sẽ đi trước mặt Chúa, dọn đường cho Ngài,
77 Để cho dân Ngài biết sự cứu rỗi,
Bởi ơn tha tội,
78 Do lòng thương xót của Đức Chúa Trời chúng ta,
Bình minh từ trời cao sẽ tỏa sáng trên chúng ta,
79 Soi sáng cho những người ngồi trong cõi tối tăm
Và trong bóng sự chết,
Để dìu dắt bước chân chúng ta vào nẻo an bình.”
80 Con trẻ lớn lên, tâm linh càng mạnh mẽ, sống trong đồng hoang cho đến ngày xuất hiện trước dân Y-sơ-ra-ên.
Footnotes
- 1:1 Ctd: cố gắng
- 1:2 Nt: người phục vụ
- 1:4 Lời
- 1:4 Nt: được truyền thụ bằng miệng
- 1:6 Ctd: người tuân giữ luật pháp
- 1:6 Nt: trước
- 1:7 Nt: Ê-li-sa-bét
- 1:17 Ctd: tâm linh
- 1:19 Ctd: đứng phục vụ Đức Chúa Trời
- 1:30 Đã tìm được ân sủng nơi Đức Chúa Trời
- 1:32 Ctd: được nhìn nhận
- 1:34 Nt: Tôi chưa biết đàn ông làm sao có con được? Ctd: tôi còn là con gái
- 1:37 Nt: lời
- 1:45 Ctd: phước cho người nữ đang tin
- 1:53 Làm đầy những vật tốt
- 1:64 Nt: miệng và lưỡi ông được giải tỏa
- 1:66 Nt: vậy đứa bé sẽ ra như thế nào?
- 1:69 Chỉ về sức mạnh vô địch của Chúa Cứu Thế
Luke 1
New Century Version
Luke Writes About Jesus’ Life
1 Many have tried to report on the things that happened among us. 2 They have written the same things that we learned from others—the people who saw those things from the beginning and served God by telling people his message. 3 Since I myself have studied everything carefully from the beginning, most excellent[a] Theophilus, it seemed good for me to write it out for you. I arranged it in order, 4 to help you know that what you have been taught is true.
Zechariah and Elizabeth
5 During the time Herod ruled Judea, there was a priest named Zechariah who belonged to Abijah’s group.[b] Zechariah’s wife, Elizabeth, came from the family of Aaron. 6 Zechariah and Elizabeth truly did what God said was good. They did everything the Lord commanded and were without fault in keeping his law. 7 But they had no children, because Elizabeth could not have a baby, and both of them were very old.
8 One day Zechariah was serving as a priest before God, because his group was on duty. 9 According to the custom of the priests, he was chosen by lot to go into the Temple of the Lord and burn incense. 10 There were a great many people outside praying at the time the incense was offered. 11 Then an angel of the Lord appeared to Zechariah, standing on the right side of the incense table. 12 When he saw the angel, Zechariah was startled and frightened. 13 But the angel said to him, “Zechariah, don’t be afraid. God has heard your prayer. Your wife, Elizabeth, will give birth to a son, and you will name him John. 14 He will bring you joy and gladness, and many people will be happy because of his birth. 15 John will be a great man for the Lord. He will never drink wine or beer, and even from birth, he will be filled with the Holy Spirit. 16 He will help many people of Israel return to the Lord their God. 17 He will go before the Lord in spirit and power like Elijah. He will make peace between parents and their children and will bring those who are not obeying God back to the right way of thinking, to make a people ready for the coming of the Lord.”
18 Zechariah said to the angel, “How can I know that what you say is true? I am an old man, and my wife is old, too.”
19 The angel answered him, “I am Gabriel. I stand before God, who sent me to talk to you and to tell you this good news. 20 Now, listen! You will not be able to speak until the day these things happen, because you did not believe what I told you. But they will really happen.”
21 Outside, the people were still waiting for Zechariah and were surprised that he was staying so long in the Temple. 22 When Zechariah came outside, he could not speak to them, and they knew he had seen a vision in the Temple. He could only make signs to them and remained unable to speak. 23 When his time of service at the Temple was finished, he went home.
24 Later, Zechariah’s wife, Elizabeth, became pregnant and did not go out of her house for five months. Elizabeth said, 25 “Look what the Lord has done for me! My people were ashamed[c] of me, but now the Lord has taken away that shame.”
An Angel Appears to Mary
26 During Elizabeth’s sixth month of pregnancy, God sent the angel Gabriel to Nazareth, a town in Galilee, 27 to a virgin. She was engaged to marry a man named Joseph from the family of David. Her name was Mary. 28 The angel came to her and said, “Greetings! The Lord has blessed you and is with you.”
29 But Mary was very startled by what the angel said and wondered what this greeting might mean.
30 The angel said to her, “Don’t be afraid, Mary; God has shown you his grace. 31 Listen! You will become pregnant and give birth to a son, and you will name him Jesus. 32 He will be great and will be called the Son of the Most High. The Lord God will give him the throne of King David, his ancestor. 33 He will rule over the people of Jacob forever, and his kingdom will never end.”
34 Mary said to the angel, “How will this happen since I am a virgin?”
35 The angel said to Mary, “The Holy Spirit will come upon you, and the power of the Most High will cover you. For this reason the baby will be holy and will be called the Son of God. 36 Now Elizabeth, your relative, is also pregnant with a son though she is very old. Everyone thought she could not have a baby, but she has been pregnant for six months. 37 God can do anything!”
38 Mary said, “I am the servant of the Lord. Let this happen to me as you say!” Then the angel went away.
Mary Visits Elizabeth
39 Mary got up and went quickly to a town in the hills of Judea. 40 She came to Zechariah’s house and greeted Elizabeth. 41 When Elizabeth heard Mary’s greeting, the unborn baby inside her jumped, and Elizabeth was filled with the Holy Spirit. 42 She cried out in a loud voice, “God has blessed you more than any other woman, and he has blessed the baby to which you will give birth. 43 Why has this good thing happened to me, that the mother of my Lord comes to me? 44 When I heard your voice, the baby inside me jumped with joy. 45 You are blessed because you believed that what the Lord said to you would really happen.”
Mary Praises God
46 Then Mary said,
“My soul praises the Lord;
47 my heart rejoices in God my Savior,
48 because he has shown his concern for his humble servant girl.
From now on, all people will say that I am blessed,
49 because the Powerful One has done great things for me.
His name is holy.
50 God will show his mercy forever and ever
to those who worship and serve him.
51 He has done mighty deeds by his power.
He has scattered the people who are proud
and think great things about themselves.
52 He has brought down rulers from their thrones
and raised up the humble.
53 He has filled the hungry with good things
and sent the rich away with nothing.
54 He has helped his servant, the people of Israel,
remembering to show them mercy
55 as he promised to our ancestors,
to Abraham and to his children forever.”
56 Mary stayed with Elizabeth for about three months and then returned home.
The Birth of John
57 When it was time for Elizabeth to give birth, she had a boy. 58 Her neighbors and relatives heard how good the Lord was to her, and they rejoiced with her.
59 When the baby was eight days old, they came to circumcise him. They wanted to name him Zechariah because this was his father’s name, 60 but his mother said, “No! He will be named John.”
61 The people said to Elizabeth, “But no one in your family has this name.” 62 Then they made signs to his father to find out what he would like to name him.
63 Zechariah asked for a writing tablet and wrote, “His name is John,” and everyone was surprised. 64 Immediately Zechariah could talk again, and he began praising God. 65 All their neighbors became alarmed, and in all the mountains of Judea people continued talking about all these things. 66 The people who heard about them wondered, saying, “What will this child be?” because the Lord was with him.
Zechariah Praises God
67 Then Zechariah, John’s father, was filled with the Holy Spirit and prophesied:
68 “Let us praise the Lord, the God of Israel,
because he has come to help his people and has given them freedom.
69 He has given us a powerful Savior
from the family of God’s servant David.
70 He said that he would do this
through his holy prophets who lived long ago:
71 He promised he would save us from our enemies
and from the power of all those who hate us.
72 He said he would give mercy to our ancestors
and that he would remember his holy promise.
73 God promised Abraham, our father,
74 that he would save us from the power of our enemies
so we could serve him without fear,
75 being holy and good before God as long as we live.
76 “Now you, child, will be called a prophet of the Most High God.
You will go before the Lord to prepare his way.
77 You will make his people know that they will be saved
by having their sins forgiven.
78 With the loving mercy of our God,
a new day from heaven will dawn upon us.
79 It will shine on those who live in darkness,
in the shadow of death.
It will guide us into the path of peace.”
80 And so the child grew up and became strong in spirit. John lived in the desert until the time when he came out to preach to Israel.
Footnotes
- 1:3 excellent This word was used to show respect to an important person like a king or ruler.
- 1:5 Abijah’s group The Jewish priests were divided into twenty-four groups. See 1 Chronicles 24.
- 1:25 ashamed The Jewish people thought it was a disgrace for women not to have children.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)
The Holy Bible, New Century Version®. Copyright © 2005 by Thomas Nelson, Inc.