Old/New Testament

7 Busa gikuha sa mga taga-Kiriat Jearim ang Kahon sa Ginoo ug gidala ngadto sa balay ni Abinadab nga anaa mahimutang sa bungtod. Ug gipili nila si Eleazar, nga anak ni Abinadab sa pag-atiman niini.

Nangulo si Samuel sa Israel

² Nagpabilin ang Kahon sa Ginoo didto sa Kiriat Jearim sa taas nga panahon—mga 20 ka tuig. Ug sulod niadtong mga tuiga, nagbangotan ug nagpakitabang ang tibuok katawhan sa Israel ngadto sa Ginoo. ³ Unya miingon si Samuel kanila, “Kon tinuoray gayod ang inyong pagbalik sa Ginoo, ilabay ninyo ang inyong mga dios apil na ang imahen ni Ashtarot, ug itugyan ninyo ang inyong kinabuhi sa Ginoo, ug siya lang ang inyong alagaran. Kon himuon ninyo kini, luwason niya kamo gikan sa kamot sa mga Filistihanon.” ⁴ Busa gilabay nila ang mga imahen ni Baal ug ni Ashtarot, ug ang Ginoo na lang gayod ang ilang gialagaran.

⁵ Unya miingon si Samuel ngadto sa mga Israelinhon, “Pagtigom kamong tanan didto sa Mizpa, ug mag-ampo ako sa Ginoo alang kaninyo.” ⁶ Sa dihang nagtigom na silang tanan sa Mizpa, nagkuha silag tubig ug ilang gibubo sa presensya sa Ginoo. Niadtong adlawa nagpuasa sila ug nagsugid sa ilang mga sala ngadto sa Ginoo. Si Samuel ang nangulo sa mga Israelinhon didto sa Mizpa.

⁷ Sa dihang nabalitaan sa mga Filistihanon nga ang mga Israelinhon nagtigom sa Mizpa, nangandam ang mga pangulo sa mga Filistihanon sa pagsulong sa mga Israelinhon. Ug sa dihang nabalitaan kini sa mga Israelinhon, nahadlok sila. ⁸ Miingon sila kang Samuel, “Ayawg undang sa pag-ampo ngadto sa Ginoo nga atong Dios nga luwason niya kita gikan sa mga Filistihanon.” ⁹ Busa nagkuha si Samuel ug masuso pa nga karnero ug gisunog niya kini nga tibuok isip halad nga sinunog ngadto sa Ginoo. Nangayo siyag tabang sa Ginoo alang sa Israel ug gitubag siya sa Ginoo.

¹⁰ Samtang naghalad si Samuel, miabot ang mga Filistihanon aron sa pagpakiggira sa mga Israelinhon. Apan nianang adlawa, gipadalogdog sa Ginoo ug labihan kakusog busa nataranta ang mga Filistihanon, ug napildi sila sa mga Israelinhon. ¹¹ Gigukod sila sa mga Israelinhon gikan sa Mizpa hangtod sa ubos sa Bet Kar ug gipamatay.

¹² Unya mikuha si Samuel ug bato ug gibutang sa tunga-tunga sa Mizpa ug Shen. Ginganlan niya kinig Ebenezer^[a] kay miingon siya, “Hangtod karon ginatabangan kami sa Ginoo.” ¹³ Busa napildi ang mga Filistihanon, ug wala na sila mosulong pag-usab sa dapit sa mga Israelinhon, kay nakigbatok gayod ang Ginoo kanila samtang buhi pa si Samuel. ¹⁴ Ang mga lungsod gikan sa Ekron hangtod sa Gat nga giilog sa mga Filistihanon nabawi sa Israel. Ug naundang usab ang panaggira sa mga Israelinhon ug mga Amorihanon.

¹⁵ Nangulo si Samuel sa Israel sa tibuok niyang kinabuhi. ¹⁶ Matag tuig, molibot siya sa Betel, Gilgal, ug sa Mizpa, aron mangulo sa mga Israelinhon niining mga dapita. ¹⁷ Apan pagkahuman mopauli gayod siya sa Rama, diin siya nagpuyo, aron usab sa pagpangulo sa mga tawo didto. Ug naghimo siyag halaran alang sa Ginoo.

Nangayo ug Hari ang mga Israelinhon

8 Sa dihang tigulang na si Samuel, gihimo niyang mga pangulo sa Israel ang iyang mga anak nga lalaki. ² Ang ngalan sa iyang kamagulangang anak mao si Joel, ug ang manghod mao si Abia. Ug nagaalagad sila isip mga pangulo sa Beersheba. ³ Apan wala sila mosunod sa mga binuhatan sa ilang amahan. Nawong silag kuwarta, nagadawat silag suborno, ug gituis nila ang hustisya.

⁴ Busa nagtigom ang tanang tigdumala sa Israel, ug miadto kang Samuel sa Rama. ⁵ Miingon sila kaniya, “Tigulang ka na; ug ang imong mga anak wala mosunod sa imong binuhatan. Karon, hatagi kami ug hari nga mangulo kanamo sama sa ubang mga nasod.” ⁶ Apan nasakit pag-ayo si Samuel sa ilang gihangyo, busa nagaampo siya ngadto sa Ginoo. ⁷ Ug miingon ang Ginoo kaniya, “Tumana ang gisulti nila kanimo; dili ikaw ang ilang gisalikway. Ako ang ilang gisalikway isip ilang hari. ⁸ Sukad pa sa pagpagawas ko kanila gikan sa Ehipto, gisalikway na nila ako ug nagaalagad sila sa ubang mga dios. Ug karon mao gihapon kini ang ilang ginahimo kanimo. ⁹ Sige, tumana ang ilang gihangyo. Apan pasidan-i sila kon unsa ang himuon sa hari nga modumala kanila.”

¹⁰ Gisulti ni Samuel sa mga tawong nagapangayo kaniyag hari ang tanang giingon sa Ginoo. ¹¹ Miingon si Samuel, “Mao kini ang himuon sa hari nga modumala kaninyo: kuhaon niya ang inyong mga anak nga lalaki ug himuon niyang mga sundalo. Ang uban kanila himuon niyang tigkarwahe, ang uban tigkabayo, ug ang uban tig-una sa iyang karwahe. ¹² Ang uban kanila himuon niyang mga opisyal nga modumala sa 1,000 ka mga sundalo, ug ang uban sa 50 ka mga sundalo. Ang uban padarohon niya sa iyang uma. Ang uban mangani sa iyang anihonon. Ang uban pa gayod maghimog mga armas alang sa gira ug mga kagamitan alang sa iyang mga karwahe. ¹³ Kuhaon niya ang inyong mga anak nga babaye ug himuon niyang mga kusinera, tighimo ug pahumot, ug tigluto ug pan. ¹⁴ Kuhaon niya ang labing maayo ninyong mga uma, mga tamnanan ug ubas, mga tamnanan sa olibo, ug ihatag niya kini sa iyang mga alagad. ¹⁵ Kuhaon niya ang ikapulo sa inyong mga trigo ug mga ubas, ug ihatag ngadto sa iyang mga opisyal ug sa uban pa niyang mga alagad. ¹⁶ Kuhaon usab niya ang inyong mga sulugoon nga lalaki ug babaye ug ang labing maayo ninyong mga baka ug mga asno aron magtrabaho alang kaniya. ¹⁷ Kuhaon pa gayod niya ang ikapulo sa inyong mga mananap, ug kamo mismo mahimong iyang mga ulipon. ¹⁸ Kon moabot na kana nga panahon, mangayo kamo ug tabang sa Ginoo tungod sa pagsakit kaninyo sa hari nga inyong gipili, apan dili kamo tubagon sa Ginoo.”

¹⁹ Apan wala mamati ang mga tawo kang Samuel. Miingon sila, “Dili mahimo! Gusto namo nga adunay hari nga modumala kanamo. ²⁰ Unya mahimo kaming sama sa ubang mga nasod nga may hari nga modumala ug mangulo kanamo sa pagpakiggira.” ²¹ Sa dihang nadungog ni Samuel ang tanan nga giingon sa mga tawo, gisugilon niya kini ngadto sa Ginoo. ²² Mitubag ang Ginoo kaniya, “Tumana ang ilang gusto; hatagi silag hari.” Unya miingon si Samuel ngadto sa mga Israelinhon, “Sige, mosugot ako. Pauli na kamo sa inyong mga lungsod.”

Gipili ni Samuel si Saul nga Mahimong Hari

9 May usa ka adunahan ug inila nga tawo sa tribo ni Benjamin. Ang iyang ngalan si Kish, ug anak siya ni Abiel. Si Abiel anak ni Zeror. Si Zeror anak ni Bekorat. Ug si Bekorat anak ni Afia nga kaliwat ni Benjamin. ² Si Kish adunay anak nga si Saul. Batan-on pa si Saul, ug siya ang pinakaguwapo ug pinakataas nga tawo sa Israel.

³ Karon, kini si Kish nawad-an ug mga asno, busa miingon siya sa iyang anak nga si Saul, “Ubana ang usa sa mga sulugoon ug pangitaa ang mga asno.” ⁴ Busa milakaw si Saul ug ang sulugoon. Miadto sila sa mga kabungtoran sa Efraim hangtod sa dapit sa Shalisha apan wala nila makit-i ang mga asno. Busa miadto sila sa dapit sa Shaalim ug sa mga dapit sa Benjamin apan wala usab nila makit-i didto. ⁵ Sa dihang nakaabot sila sa dapit sa Zuf, miingon si Saul sa iyang sulugoon, “Dali, mobalik na lang kita, kay tingalig kita na hinuon ang kabalak-an sa akong amahan imbis nga ang mga asno!” ⁶ Apan mitubag ang sulugoon. “Hulat una! May usa ka propeta sa Dios^[b] nga nagapuyo dinhi niini nga lungsod. Tinahod siya kaayo sa mga tawo, ug ang tanan niyang gisulti natuman gayod. Moadto kita didto karon, basin pa kon masultihan niya kita kon asa nato makita ang mga asno.” ⁷ Miingon si Saul sa iyang sulugoon, “Kon moadto kita kaniya, unsa may atong dad-on ngadto kaniya? Ang atong pagkaon nahurot na, ug wala kitay ikagasa.” ⁸ Mitubag ang sulugoon, “Ania akoy sinsilyo nga pilak. Ihatag ko kini sa propeta sa Dios aron sultihan niya kita kon asa nato makita ang mga asno.” ^9-10 Miingon si Saul kaniya, “Maayo! Dali, moadto kita sa manalagna.” (Kaniadto sa Israel, kon may tawo nga gustong mangayo ug mensahe gikan sa Dios, moingon siya, “Dali, moadto kita sa manalagna,” kay ang gitawag karon nga propeta gitawag kaniadto nga manalagna.)

Miadto si Saul ug ang sulugoon sa bahin sa lungsod diin atua nagapuyo ang propeta sa Dios. ¹¹ Samtang nagatungas sila sa bungtod sa lungsod, may natagboan silang mga dalaga nga nanggawas gikan sa lungsod aron magsag-ob. Nangutana sila sa mga dalaga, “Ania ba dinhi ang manalagna?” ¹² Mitubag sila, “Oo, ania siya. Nauna lang siya gamay kaninyo. Bag-o pa lang siyang miabot sa among lungsod aron mangulo sa mga tawo sa ilang paghalad didto sa simbahanan sa habog nga dapit. Pagdali kamo! ¹³ Apasa ninyo siya sa dili pa siya makatungas ngadto sa halaran aron mokaon didto. Dili mosugod ug kaon ang mga tawo nga giimbitar kon dili pa siya moabot, tungod kay kinahanglan nga panalanginan una niya ang halad. Busa tungas na kamo karon dayon, kay maabtan pa ninyo siya samtang adlaw pa.”

¹⁴ Busa mitungas sila sa lungsod. Ug samtang nagapasulod sila, nakita nila si Samuel nga nagapaingon sa ilaha sa pag-adto sa simbahanan sa habog nga dapit.

¹⁵ Usa ka adlaw sa wala pa moabot si Saul, miingon nang daan ang Ginoo kang Samuel, ¹⁶ “Ugma, sa sama niining orasa, paanhaon ko kanimo ang usa ka tawo nga gikan sa dapit sa Benjamin. Dihogi ug lana ang iyang ulo sa pagpaila nga siya ang pangulo sa akong katawhan nga mga Israelinhon. Luwason niya ang akong katawhan gikan sa mga Filistihanon, kay nakita ko ang mga pag-antos sa akong katawhan, ug nadungog ko ang ilang pagpangayo ug tabang.”

¹⁷ Sa dihang nakita ni Samuel si Saul, miingon ang Ginoo kang Samuel, “Siya ang tawo nga giingon ko kanimo. Siya ang mangulo sa akong katawhan.”

¹⁸ Miduol si Saul kang Samuel didto sa may pultahan sa lungsod ug nangutana, “Mahimo bang mangutana kon asa ang balay sa manalagna?” ¹⁹ Mitubag si Samuel kang Saul, “Ako ang manalagna. Pag-una kamo kanako sa simbahanan sa habog nga dapit, kay niining adlawa mokaon kamo uban kanako. Ug ugma sa buntag, isulti ko kanimo, ang tanan nga anaa sa imong hunahuna, ug unya palakwon ko kamo. ²⁰ Bahin sa mga asno nga nawala tulo na ka adlaw ang milabay, ayawg kabalaka kay nakit-an na sila. Ug karon sultihan ko ikaw nga ikaw ug ang panimalay sa imong amahan mao ang gilaoman sa mga Israelinhon nga mangulo kanila.” ²¹ Mitubag si Saul, “Apan naggikan lang ako sa tribo ni Benjamin, ang labing gamay nga tribo sa Israel, ug ang among pamilya mao ang labing ubos sa among tribo. Nganong giingnan mo ako niana?”

²² Sa dihang didto na sila sa simbahanan sa habog nga dapit, gidala ni Samuel si Saul ug ang sulugoon didto sa hawanan diin naglingkod ang 30 ka tawo nga gipang-imbitar. Unya gipalingkod niya si Saul ug ang sulugoon sa lingkoranan nga alang sa pinasidunggang mga bisita. ²³ Miingon si Samuel sa kusinero, “Dad-a dinhi ang karne nga gipalain ko kanimo.” ²⁴ Busa gikuha sa kusinero ang paa ug gibutang sa atubangan ni Saul. Miingon si Samuel, “Sige, kan-a kana. Kay gitagana ko kana kanimo alang niini nga higayon, uban sa mga tawo nga akong gipang-imbitar.” Busa mikaon si Saul uban kang Samuel niadtong adlawa.

^25-26 Pagbalik nila sa lungsod gikan sa simbahanan sa habog nga dapit, giandaman ni Samuel ug higdaanan si Saul didto sa patag nga atop sa iyang balay, ug didto natulog si Saul. Sayo sa buntag,^[c] gitawag ni Samuel si Saul. Miingon siya, “Panghipos na, kay papaulion ko na ikaw.” Sa nakahipos na si Saul, nagauban sila ug gawas ni Samuel. ²⁷ Sa dihang didto na sila sa gawas sa lungsod, miingon si Samuel kang Saul, “Paunaha ang imong sulugoon kay mag-estorya kita sa makadiyot. Isulti ko kanimo ang giingon sa Dios.” Busa miuna ang sulugoon.

Ang Gipahayag ni Pedro bahin kang Jesus

(Mat. 16:13-19; Mar. 8:27-29)

¹⁸ Usa ka adlaw niana nagainusara sa pag-ampo si Jesus ug ang iyang mga tinun-an naa sa iyang duol. Nangutana si Jesus kanila, “Kinsa man ako sumala sa mga tawo?” ¹⁹ Mitubag sila, “May nagaingon nga ikaw si Juan nga Tigbautismo. Ang uban nagaingon nga ikaw si Elias, ug ang uban pa gayod nagaingon nga ikaw usa sa mga propeta kaniadto nga nabanhaw.” ²⁰ Miingon si Jesus kanila, “Apan alang kaninyo kinsa man ako?” Mitubag si Pedro, “Ikaw mao ang Cristo nga gisaad sa Dios nga maghari.”

Naghisgot si Jesus bahin sa Iyang Kamatayon ug Pagkabanhaw

(Mat. 16:20-28; Mar. 8:30–9:1)

²¹ Unya gipasidan-an sila ni Jesus nga dili gayod nila isulti kang bisan kinsa nga siya mao ang Cristo. ²² Miingon siya, “Ako nga Anak sa Tawo kinahanglan nga mag-antos gayod sa pagahimuon kanako sa mga pangulo sa mga Judio, sa kadagkoan sa mga pari, ug sa mga magtutudlo sa Kasugoan. Isalikway nila ako ug patyon, apan sa ikatulo ka adlaw mabanhaw ako.”

²³ Unya miingon si Jesus sa tanan, “Kon may tawo nga buot mosunod kanako, dili niya palabihon ang iyang kaugalingon, kondili mosunod siya kanako adlaw-adlaw bisan pa kon kamatayon ang iyang dangatan. ²⁴ Tungod kay si bisan kinsa nga nagtinguha sa pagluwas sa iyang kinabuhi mawad-an hinuon niini. Apan si bisan kinsa nga maghalad sa iyang kinabuhi tungod kanako makaangkon sa kinabuhi nga walay kataposan. ²⁵ Unsa man ang makuha sa tawo kon maangkon niya ang tanang butang dinhi sa kalibotan, apan mawala ang iyang kinabuhi? Wala gayod! ²⁶ Kon ikaulaw ako ug ang akong mga pagtulon-an ni bisan kinsa, ikaulaw ko usab siya kon ako nga Anak sa Tawo mobalik na dinhi nga nagadan-ag sa akong gahom ug sa gahom sa akong Amahan ug sa balaang mga anghel. ²⁷ Sa pagkatinuod, may mga tawo dinhi nga dili mamatay hangtod nga makita nila ang paghari sa Dios.”

Ang Pagkausab sa Panagway ni Jesus

(Mat. 17:1-8; Mar. 9:2-8)

²⁸ Mga walo ka adlaw human kadto isulti ni Jesus, gidala niya si Pedro, si Juan, ug si Santiago sa pagtungas sa bukid aron mag-ampo. ²⁹ Sa dihang nagaampo si Jesus nausab ang iyang panagway, ug ang iyang bisti miputi ug misidlak. ³⁰ Sa kalit may nagpakita nga duha ka tawo nga nakigsulti kaniya. Sila mao si Moises ug si Elias. ³¹ Nagsidlak usab sila ug nakigsulti kang Jesus mahitungod sa iyang kamatayon nga hapit nang matuman diha sa Jerusalem. ³² Nahinanok pag-ayo sila si Pedro. Sa dihang nakamata na sila, nakita nila si Jesus nga nagsidlak ug ang duha ka tawo nga nagtindog tapad kaniya. ³³ Sa dihang mobiya na ang duha ka tawo kang Jesus, miingon si Pedro kaniya, “Ginoo, maayo nga ania kami^[a] dinhi. Maghimo kami ug tulo ka payag, ang usa alang kanimo, ang usa alang kang Moises, ug ang usa alang kang Elias.” (Ang tinuod, wala mahibalo si Pedro kon unsa ang iyang gipanulti.) ³⁴ Sa wala pa makahuman pagsulti si Pedro natabonan sila sa panganod, ug nangahadlok sila. ³⁵ Unya may nadunggan sila nga tingog gikan sa panganod nga nagaingon, “Kini ang akong Anak nga pinili. Paminawa ninyo siya!” ³⁶ Sa dihang mihunong na ang tingog, nakita nila nga si Jesus na lang ang nabilin. Sa sunod nga mga adlaw nagpakahilom lang una sila si Pedro sa ilang nakita.