Old/New Testament
Nagkombira si Belshazar
5 1-3 Sa dihang si Belshazar na ang hari sa Babylon, naghimo siya ug dakong kombira alang sa iyang 1,000 ka dungganon nga mga tawo ug nakig-inom siya kanila. Samtang nagainom sila, nimando si Belshazar nga kuhaon ang bulawan ug plata nga mga imnanan nga nakuha sa iyang amahan[a] nga si Nebucadnezar sa templo sa Dios sa Jerusalem, aron maoy paimnan sa iyang mga dungganon nga mga bisita, sa iyang mga asawa, ug sa iyang mga asawa nga sulugoon. Busa gidala kini ngadto kaniya ug giimnan nila kini. 4 Samtang nagainom sila, gidayeg nila ang mga dios nga hinimo sa bulawan, plata, bronsi, puthaw, kahoy ug bato.
5 Diha-diha, may mitunga nga kamot sa tawo ug misulat sa dingding duol sa suga sa palasyo, ug nakita kini sa hari. 6 Nangurog ug nangluspad ang hari sa tumang kahadlok. 7 Busa misinggit siya nga tawgon ang mga maalamon nga mga tawo sa Babylon, mga astrologo, ug mga espiritista.
Pag-abot nila, miingon ang hari, “Kon kinsa ang makabasa nianang nasulat sa dingding ug makahubad sa kahulogan niini, pasul-oban ko ug harianong bisti ug pakuwintasan ug bulawan, ug himuon ko siyang ikatulong labing labaw nga opisyal sa akong gingharian.”
8 Miduol ang mga maalamon aron sa pagbasa niadtong nasulat sa dingding. Apan dili sila makabasa niini o makahubad ngadto sa hari sa kahulogan niini. 9 Nalisang pag-ayo si Haring Belshazar ug misamot ang iyang pagpangluspad. Naglibog usab ang iyang mga opisyal.
10 Pagkadungog sa rayna[b] sa ilang gipanagsultihan, miadto siya sa dapit nga gikombirahan ug miingon, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari! Ayaw kahadlok o kabalaka, 11 kay may usa ka tawo diha sa imong gingharian diin anaa kaniya ang espiritu sa balaan nga mga dios.[c] Sa panahon ni Haring Nebucadnezar nga imong amahan, nagpakita kining tawhana sa iyang kaalam nga sama sa kaalam sa mga dios. Gihimo siya sa imong amahan nga pangulo sa mga madyikero, mga espiritista, mga maalamon nga mga tawo sa Babylon, ug mga astrologo. 12 Siya si Daniel nga ginganlan sa imong amahan ug Belteshazar. May pinasahi siya nga abilidad ug kaalam. Mahibalo siyang mohubad sa kahulogan sa mga damgo, mosaysay sa mga tinago, ug mosulbad sa lisod nga mga suliran. Busa ipatawag siya ug ipahubad kaniya ang kahulogan nianang nasulat sa dingding.”
13 Busa gipatawag sa hari si Daniel. Ug miingon ang hari kaniya, “Ikaw diay si Daniel nga usa sa mga binihag nga Judio nga gidala dinhi sa akong amahan gikan sa Juda? 14 Nakadungog ako nga ang espiritu sa mga dios anaa kanimo ug may pinasahi kang abilidad ug kaalam. 15 Gipatawag ko na ang mga maalamon ug ang mga espiritista, aron ipabasa ug ipahubad kanila ang kahulogan nianang nasulat sa dingding, apan wala sila makahimo. 16 Nakadungog ako nga mahibalo kang mohubad ug makahibalo ka usab mosulbad sa lisod nga mga suliran. Karon, kon imong mabasa kanang nasulat ug mahubad ang kahulogan niini, pasul-oban ko ikaw ug harianong bisti ug pakuwintasan ug bulawan. Ug himuon ko ikaw nga ikatulong labing taas nga opisyal sa akong gingharian.”
17 Mitubag si Daniel, “Imo na lang kanang imong mga gasa, Mahal nga Hari, o kaha ihatag na lang kana ngadto sa uban. Apan basahon ko gihapon alang kanimo kanang nasulat sa dingding ug ipasabot kon unsa ang kahulogan niana.
18 “Mahal nga Hari, gihimo sa Labing Halangdong Dios ang imong amahan nga si Nebucadnezar nga hari. Nahimo siyang gamhanan ug pinasidunggan. 19 Tungod sa gahom nga gihatag sa Dios kaniya, nahadlok kaniya ang mga tawo gikan sa nagkalain-laing mga nasod, tribo, ug pinulongan. Patyon niya si bisan kinsa nga buot niyang patyon. Ug ang gusto niyang magpabilin nga buhi, mabuhi. Pasidunggan niya ang gusto niyang pasidunggan; ipaubos niya ang gusto niyang ipaubos. 20 Apan sa dihang nahimo siyang garboso ug gahi ug kasingkasing gipakanaog siya sa iyang trono ug gikuha gikan kaniya ang dungog ug gahom sa pagkahari. 21 Giabog siya gikan sa katilingban sa mga katawhan ug nahimong sama sa mananap ang iyang panghunahuna. Nagpuyo siya uban sa ihalas nga mga asno, nanabsab ug sagbot sama sa baka, ug nabasa ang iyang lawas sa yamog. Mao kadto ang iyang kahimtang hangtod nga giila niya nga ang Labing Halangdong Dios nagagahom sa mga gingharian sa mga tawo ug iyang padumalahon ang gusto niyang magdumala niini.
22 “Ug ikaw, Haring Belshazar nga iyang anak, bisan nasayod ka na niining tanan, wala ka gihapon magpaubos sa imong kaugalingon, 23 giisip mo hinuon ang imong kaugalingon nga labaw sa Ginoo sa langit. Gipakuha mo ang mga imnanan nga gikan sa templo sa Dios ug giimnan mo kini kauban ang imong mga dungganon nga mga bisita, mga asawa, ug uban pa nga mga asawa nga sulugoon. Gawas pa niana, imong gidayeg ang mga dios nga hinimo sa plata, bulawan, bronsi, puthaw, kahoy, ug bato. Mga dios-dios nga dili makakita, makadungog, o makasabot. Apan wala mo dayega ang Dios nga nagakupot sa imong kinabuhi ug nagabuot sa tanan mong himuon. 24-25 Busa gipadala niya kadtong kamot aron mosulat niining mga pulonga:
“Mene, Mene, Tekel, Parsin. 26 Mao kini ang ilang kahulogan:
Ang Mene nagakahulogan nga giihap na sa Dios ang nahibilin nga adlaw sa imong paghari, ug gitapos na niya kini.
27 Ang Tekel nagakahulogan nga gitimbang-timbang ka, ug nakita nga nagkulang ka.
28 Ang Parsin[d] nagakahulogan nga mabahin ang imong gingharian ug ihatag sa Media ug Persia.”
29 Human ug sulti niini ni Daniel, nimando dayon si Belshazar nga sul-oban si Daniel sa harianon nga bisti ug kuwintasan ug bulawan. Unya giproklamar si Daniel nga ikatulong labing taas nga opisyal sa gingharian sa Babylon.
30 Niadtong gabhiona, gipatay si Belshazar nga hari sa mga taga-Babylon. 31 Ang mipuli kaniya nga hari mao si Darius nga Medianhon, nga nagpanuigon ug 62 ka tuig.
Gihulog si Daniel ngadto sa Bangag nga may mga Liyon
6 Unya, nagpili si Haring Darius ug 120 ka mga gobernador nga modumala sa tibuok niyang gingharian. 2 Kini nga mga gobernador ubos sa pagdumala sa tulo ka administrador, nga ang usa kanila mao si Daniel, aron mahapsay ang pagdumala sa hari. 3 Napakita ni Daniel nga mas maayo siya kay sa uban tungod sa iyang pinasahi nga abilidad, busa naghunahuna ang hari nga padumalahon niya si Daniel sa tibuok niyang gingharian. 4 Tungod niadto, ang duha niya ka kauban nga administrador ug ang mga gobernador nangita ug sayop sa pagdumala ni Daniel aron nga may ikaakusar sila batok kaniya. Apan wala gayod silay nakitang sayop nga mahimo nilang ikaakusar kaniya tungod kay kasaligan gayod si Daniel ug maayo ang iyang pagdumala. 5 Busa miingon sila, “Wala gayod kitay makitang sayop nga ikaakusar kang Daniel, gawas kon may kalabotan kini sa Kasugoan sa iyang Dios.”
6 Busa miadto sila sa hari ug miingon, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari! 7 Kaming mga administrador, mga mayor, mga gobernador, mga magtatambag, ug mga tinugyanan sa imong gingharian nagkauyon nga hangyoon ka nga magpakanaog ug usa ka balaod nga sulod sa 30 ka adlaw walay si bisan kinsa nga mag-ampo sa bisan unsa nga dios o tawo gawas kanimo. Si bisan kinsa nga molapas niini itambog ngadto sa bangag nga may mga liyon. 8 Busa, Mahal nga Hari, ipatuman kini nga balaod. Ipasulat kini ug unya pirmahi aron dili na mausab o mahimong bakwion pa sumala sa balaod sa Media ug Persia.”
9 Misugot si Haring Darius ug gipirmahan niya ang maong balaod. 10 Sa pagkahibalo ni Daniel nga mipirma na ang hari, mipauli siya ug miadto sa iyang kuwarto nga anaa sa taas sa balay, diin may mga abli nga bintana nga nagaatubang sa Jerusalem. Didto nagaampo siya ug nagpasalamat sa Dios nga nagaluhod, katulo sa usa ka adlaw, sumala sa iyang naandang ginahimo. 11 Miadto ang mga opisyal nga nagkasabot sa pagpaniid kaniya ug nakita nila nga nagaampo siya ug nagpasalamat ngadto sa iyang Dios. 12 Busa miadto sila sa hari aron isulti ang paglapas ni Daniel sa balaod. Miingon sila sa hari, “Mahal nga Hari, dili ba nga mipirma ka man sa balaod nga sulod sa 30 ka adlaw walay si bisan kinsa nga mag-ampo sa bisan unsa nga dios o tawo gawas lang gayod kanimo? Ug si bisan kinsa nga molapas niining maong balaod itambog ngadto sa bangag nga may mga liyon?” Mitubag ang hari, “Tinuod kana! Ug sumala sa balaod sa Media ug Persia dili gayod kana mahimong bakwion.”
13 Miingon sila sa hari, “Angay kang masayod nga si Daniel nga usa sa mga bihag gikan sa Juda wala nanumbaling kanimo o sa imong balaod. Nagaampo siya sa iyang Dios makatulo sa usa ka adlaw.” 14 Sa pagkadungog niini sa hari, naguol kaayo siya. Busa nagdesisyon siya nga tabangan si Daniel. Hangtod sa pagsalop sa adlaw, nangita siya ug paagi nga maluwas si Daniel.
15 Miadto pag-usab ang mga opisyal sa hari ug miingon, “Nahibalo ka, Mahal nga Hari, nga sumala sa balaod sa Media ug Persia, ang kasugoan nga gipakanaog sa hari dili na mahimong bakwion pa.”
16 Busa gipadakop sa hari si Daniel ug gipatambog ngadto sa bangag nga may mga liyon. Miingon ang hari kang Daniel, “Hinaut pa nga luwason ka sa imong Dios nga padayon mong gialagaran.”
17 Unya gitakloban ug usa ka dakong bato ang bangag sa mga liyon, ug giselyohan kini sa hari sa iyang singsing ug sa singsing sa mga kadagkoan sa gingharian aron walay makaluwas kang Daniel. 18 Unya mipauli ang hari sa palasyo. Wala siya mokaon niadtong gabhiona ug wala usab siya maglingaw-lingaw. Wala usab siya makatulog.
19 Pagkabuntag, sa dihang kadlawon pa lang, nagdali-dali ug adto ang hari sa bangag nga may mga liyon. 20 Sa pag-abot niya didto, masub-anon siyang misinggit, “Daniel, alagad sa buhi nga Dios, giluwas ka ba gikan sa mga liyon sa imong Dios nga padayon mong gialagaran?” 21 Mitubag si Daniel, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari! 22 Wala ako unsaa sa mga liyon tungod kay nagpadala ang akong Dios ug mga anghel aron patak-omon ang baba sa mga liyon. Gihimo kini sa Dios tungod kay nahibaloan niya nga hinlo ang akong konsensya ug wala akoy nahimong daotan batok kanimo.” 23 Nalipay pag-ayo ang hari ug nimando siya nga kuhaon si Daniel gikan sa bangag. Sa dihang nakuha na si Daniel, wala gayod silay nakita nga bisan gamay lang nga samad o garas sa iyang lawas, tungod kay misalig siya sa Dios.
24 Unya, nimando ang hari nga ang tanang miakusar kang Daniel itambog didto sa bangag nga may mga liyon apil ang ilang mga asawa ug mga anak. Wala pa gani sila makaabot sa ubos giataki na sila sa mga liyon ug gibali-balian ug mga bukog.
25 Human niini nagsulat si Haring Darius ngadto sa tanang katawhan sa nagkalain-laing mga nasod, tribo, ug pinulongan sa kalibotan. Mao kini ang nasulat:
“Hinaut nga magmauswagon pa gayod ang inyong kahimtang.
26 “Nagamando ako nga ang tanang katawhan nga sakop sa akong gingharian kinahanglan nga mahadlok ug motahod sa Dios ni Daniel.
Kay siya ang buhi nga Dios ug nagakinabuhi sa walay kataposan.
Magapadayon ang iyang paghari sa walay kataposan,
ug walay makagun-ob niini.
27 Nagaluwas siya ug nagahimog mga milagro ug katingalahang mga butang didto sa langit ug dinhi sa yuta.
Giluwas niya si Daniel gikan sa mga liyon.”
28 Nagmauswagon si Daniel sa panahon sa paghari ni Darius ug ni Cyrus nga Persianhon.
Ang Damgo ni Daniel bahin sa Upat ka Mananap
7 Sa unang tuig sa paghari ni Belshazar sa Babylon, nakakita siya ug mga panan-awon sa iyang damgo ug Mao kini ang iyang damgo nga iyang gisulat:
2 “Usa niana ka gabii, nakita ko sa akong damgo ang usa ka halapad nga dagat nga giuyog sa kusog nga hangin nga naggikan sa nagkalain-laing direksyon. 3 Sa kalit lang mitungha gikan sa dagat ang upat ka mananap nga lain-lain ug hitsura.
4 “Ang una nga mananap morag liyon, ug may pako sa agila. Unya, nakita ko nga gilangkat ang iyang mga pako. Gialsa siya ug gipatindog nga daw tawo ug gihatagan sa panghunahuna nga sama sa tawo.
5 “Ang ikaduha nga mananap morag oso[e] nga nagtindog sa iyang duha ka ulahing tiil ug nagtangag kini ug tulo ka gusok. May tingog nga miingon kaniya, ‘Sige, kaon ug daghang karne.’
6 “Ang ikatulo nga mananap morag leopardo. May upat kini ka pako sa likod ug may upat ka ulo. Gihatagan siya ug katungod sa pagdumala.
7 “Ang ikaupat nga mananap lahi kaysa tulo, ug may napulo ka sungay. Makalilisang kining tan-awon ug kusgan kaayo. Pinaagi sa iyang dagkong ngipon nga puthaw gidugmok ug gilamoy niya ang iyang mga biktima, ug gitamak-tamakan ang mga nahibilin.
8 “Samtang nagtan-aw ako sa mga sungay, nakita ko nga may mitubo nga gamayng sungay taliwala niini ug naibot ang unang tulo ka sungay. Kining sungaya may mata nga morag iya sa tawo ug may baba nga nagapanghambog.
9 “Unya nakita ko nga may gibutang nga mga trono, ug milingkod sa usa niini ang Nagkinabuhi sa Walay Kataposan. Sulaw kaayo ang iyang bisti ug buhok tungod sa kaputi. Nagdilaab ang iyang trono nga may mga ligid. 10 Ug may suba nga kalayo nga nagdagayday gikan kaniya. Minilyon nga anghel ang nagaalagad kaniya. Andam na siya sa paghukom, ug giablihan na ang mga libro.
11 “Nagpadayon ako sa pagtan-aw tungod kay nadungog ko ang pagpanghambog niadtong sungay. Unya akong nakita nga gipatay ang ikaupat nga mananap, gitambog ang lawas sa nagadilaab nga kalayo ug nasunog. 12 Ang nahibilin nga tulo ka mananap gikuhaan ug gahom, apan gitugotan silang mabuhi sa mubo lang nga panahon.
13 “Unya nakita ko ang morag anak sa tawo nga gilibotan sa panganod. Miduol siya sa Nagakinabuhi sa Walay Kataposan. 14 Gipasidunggan siya ug gihatagan ug gahom sa paghari, nagaalagad kaniya ang tanang katawhan sa nagkalain-laing nasod, tribo, ug pinulongan. Magpadayon ang iyang paghari sa walay kataposan ug walay makaguba niini.”
Ang Kahulogan sa Damgo
15 “Nahasol ako pag-ayo sa akong panan-awon. 16 Busa miduol ako sa usa sa mga nagtindog didto ug nangutana kon unsa ang kahulogan niadtong akong nakita. 17 Miingon siya, ‘Kadtong upat ka mananap nagkahulogan sa upat ka hari nga magahari sa kalibotan. 18 Apan ang mga balaan[f] sa Labing Halangdon nga Dios mao ang hatagan ug gahom sa paghari nga magpadayon sa walay kataposan.’
19 “Unya gipangutana ko pa siya kon unsa ang kahulogan niadtong ikaupat nga mananap nga lahi kaysa tulo ka mananap. Labihan kadto ka makalilisang tan-awon, ug ang iyang mga ngipon puthaw ug ang iyang mga kuko bronsi. Gidugmok ug gilamoy niini ang iyang mga biktima, ug ang mahibilin, tamak-tamakan niya. 20 Gipangutana ko usab siya kon unsa ang kahulogan niadtong napulo ka sungay sa ikaupat nga mananap ug sa usa pa ka sungay nga mitubo ug nakapaibot sa tulo ka sungay. Kining sungaya may mga mata ug may baba nga nagapanghambog, ug kon tan-awon mas gamhanan siya kaysa uban nga mga sungay. 21 Samtang ako nag tan-aw nakita ko kining sungaya nga nakiggira sa mga balaan sa Dios, ug napildi niya sila. 22 Pagkahuman, miabot ang Nagkinabuhi sa Walay Kataposan, ang Labing Halangdon nga Dios, ug naghukom dapig sa mga balaan. Ug miabot ang panahon sa paghari sa mga balaan.
23 “Unya, mao kini ang iyang gisulti kanako: Ang ikaupat nga mananap mao ang ikaupat nga gingharian nga mogahom dinhi sa kalibotan ug lahi kini sa ubang mga gingharian. Sulongon ug gun-ubon niya ang tibuok kalibotan. 24 Ang napulo ka sungay mao ang napulo ka hari nga magahari niadto nga gingharian. Mopuli kanila ang usa ka hari nga lahi kay kanila, ug pildihon niya ang tulo ka hari. 25 Mosulti siya batok sa Labing Halangdon nga Dios, ug lutoson niya ang mga balaan sa Dios. Sulayan niya ang pag-usab sa mga pista[g] ug Kasugoan. Sulod sa tulo ka tuig ug tunga itugyan ngadto kaniya ang mga balaan sa Dios. 26 Apan moabot ang panahon nga hukman siya, kuhaon ang iyang gahom, ug laglagon siya sa walay kataposan. 27 Unya ihatag ngadto sa mga balaang katawhan sa Labing Halangdon nga Dios ang pagdumala ug paggahom sa mga gingharian sa tibuok kalibotan. Busa magahari sila sa walay kataposan, ug ang tanang mga gingharian magpasakop kanila.
28 “Mao kini ang kataposan. Nakapahasol gayod kini kanako ug nangluspad ako sa kahadlok. Apan kini nga damgo wala ko gayod isugilon kang bisan kinsa.”
1 Ako nga tigdumala sa mga tumutuo nangumusta kanimo, kanimo nga sama sa usa ka babayeng pinili sa Dios, ug ngadto usab sa imong mga anak. Gihigugma ko gayod kamo, ug dili lang ako kondili ang tanan usab nga nakaila sa kamatuoran. 2 Gihigugma namo kamo tungod sa kamatuoran nga atong nadawat, ug kana nga kamatuoran magpabilin dinhi kanato hangtod sa kahangtoran.
3 Hinaut nga magpabilin dinhi kanato ang grasya, kalooy, ug kalinaw nga gikan sa Dios nga Amahan ug kang Jesu-Cristo nga iyang Anak samtang nagakinabuhi kita sumala sa kamatuoran ug gugma.
Ang Kamatuoran ug ang Gugma
4 Nalipay gayod ako sa akong pagkasayod nga may mga anak ka nga nagasunod sa kamatuoran, ingon sa gisugo kanato sa Dios nga Amahan. 5 Busa, nanghangyo ako kanimo nga maghigugmaay kitang tanan. Kining akong gisulat kanimo dili bag-o nga sugo. Mao kini ang sugo nga gihatag na kanato sukad nga kita mituo. 6 Ang gugma makita dinhi kanato kon tumanon nato ang mga sugo sa Dios. Ug ang iyang sugo nga inyong nadunggan sukad nga kamo mituo mao kini: kinahanglan magkinabuhi kamo nga may paghigugma.
7 Mahinungdanon kini, kay daghan na nga mga malimbongon ang midagsang sa kalibotan. Kining mga tawhana wala moila nga si Jesu-Cristo nagpakatawo. Sila mao ang mga tigpahisalaag ug ang mga anti-Cristo. 8 Busa pagbantay gayod kamo aron dili mawala ang inyong gihagoan, kondili makadawat hinuon kamo sa tibuok nga ganti.
9 Ang wala magsunod sa mga pagtulon-an ni Cristo, apan nagatudlo hinuon ug dugang pagtulon-an mahitungod niini, wala kaniya ang Dios. Apan ang nagasunod sa mga pagtulon-an ni Cristo, anaa kaniya ang Amahan ug ang Anak. 10 Busa kon may moanha kaninyo nga dili magtudlo sa mga pagtulon-an ni Cristo, ayaw ninyo siya pasudla sa inyong balay, ug ayaw abi-abiha. 11 Kay ang moabiabi kaniya makaambit sa iyang daotang binuhatan.
12 Daghan pa unta ang akong isulti kaninyo, apan dili ko na lang kini isulat, kay nagalaom ako nga makabisita diha ug makigsulti kaninyo aron magmalipayon gayod kita.
13 Nangumusta kanimo ang mga anak sa imong igsoong babaye nga usa usab ka pinili sa Dios.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.