Old/New Testament

Gipabalik ni Haring Cyrus ang mga Judio sa Ilang Dapit

(2 Cro. 36:22-23)

1 Sa unang tuig sa paghari ni Cyrus sa Persia, gituman sa Ginoo ang iyang gisaad pinaagi kang Jeremias.^[a] Gitandog sa Ginoo ang kasingkasing ni Cyrus sa pagbuhat ug pahibalo aron imantala sa tibuok gingharian.

² Mao kini ang pahibalo ni Cyrus nga hari sa Persia: “Ang Ginoo, ang Dios sa langit^[b] naghatag kanako sa tanang gingharian dinhi sa kalibotan, ug gihatagan niya ako sa responsibilidad sa pagpatukod ug templo alang kaniya didto sa Jerusalem nga sakop sa Juda. ³ Kamong tanang katawhan sa Dios, hinaut nga ubanan niya kamo. Balik kamo sa Jerusalem ug tukora ninyo pag-usab didto ang templo sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga anaa niana nga siyudad. ⁴ Ang mga katawhan^[c] sa mga dapit nga gipuy-an ninyo kinahanglan motabang kaninyo sa inyong paglakaw pinaagi sa paghatag ug pilak ug bulawan, mga kagamitan, mga hayop, ug kinabubut-on nga halad alang sa templo sa Dios sa Jerusalem.”

⁵ Busa ang mga pangulo sa pamilya sa tribo ni Juda ug ni Benjamin, ang mga pari, mga Levita, ug ang mga Israelinhon kang kinsang kasingkasing gitandog sa Ginoo nangandam pag-adto sa Jerusalem aron pagtukod pag-usab sa templo sa Ginoo. ⁶ Ang uban nga mga katawhan^[d] mitabang kanila pinaagi sa paghatag sa mga sudlanan nga hinimo sa pilak, mga bulawan, mga kagamitan, mga hayop, mga mahalon nga mga gasa, wala pay labot sa mga kinabubut-on nga halad alang sa templo.

⁷ Giuli usab ni Haring Cyrus ang mga galamiton sa templo sa Ginoo nga gipanguha ni Haring Nebucadnezar gikan sa Jerusalem ug gidala ngadto sa templo sa iyang mga dios. ⁸ Gitugyan kini ni Haring Cyrus kang Mitredat nga tresurero sa iyang gingharian. Giihap kini ni Mitredat ug gihatag ang lista kang Sheshbazar, ang gobernador sa Juda. ^9-10 Mao kini ang mga galamiton nga gihatag ni Haring Cyrus:

¹¹ Sa kinatibuk-an, may 5,400 ka mga galamiton nga bulawan ug pilak, ug gidala kini tanan ni Sheshbazar sa dihang mibalik siya sa Jerusalem kauban sa uban nga mga binihag gikan sa Babilonia.

Ang Lista sa mga Binihag nga Namalik sa Jerusalem

(Neh. 7:4-73)

2 May mga Israelinhon sa probinsya sa Juda nga gibihag kaniadto ni Haring Nebucadnezar ug gidala sa Babilonia. Karon, mihawa na kini sila sa Babilonia ug namalik sa Jerusalem ug sa ilang kaugalingong mga lungsod sa Juda. ² Ang nangulo kanila sa pagbalik mao sila si Zerubabel, Jeshua, Nehemias, Seraya, Reelaya, Mordecai, Bilshan, Mispar, Bigvai, Rehum, ug Baana.

Mao kini ang lista sa katawhan sa Israel nga namalik gikan sa pagkabihag:

^3-20 Mga kaliwat ni:

^21-35 Mao kini ang gidaghanon sa mga tawo kang kinsang mga katigulangan nagpuyo niining mosunod nga mga lungsod:

^36-39 Mao kini ang mga kaliwat sa mga pari nga namalik gikan sa pagkabihag:

^40-42 Mao kini ang mga kaliwat sa mga Levita nga namalik usab gikan sa pagkabihag:

^43-54 Mao kini ang mga kaliwat sa mga sulugoon sa templo nga namalik usab gikan sa pagkabihag:

Mga kaliwat ni Ziha, Hasufa, Tabaot, Keros, Siaha, Padon, Lebana, Hagaba, Akub, Hagab, Shamlai, Hanan, Gidel, Gahar, Reaya, Rezin, Nekoda, Gazam, Uza, Pasea, Besai, Ashna, Meunim, Nefusim, Bakbuk, Hakufa, Harhur, Bazlut, Mehida, Harsha, Barkos, Sisera, Tema, Nezia, ug Hatifa.

^55-57 Namalik usab gikan sa pagkabihag ang mga kaliwat sa mga sulugoon ni Solomon:

Ang mga kaliwat ni Sotai, Hasoferet, Peruda, Jaala, Darkon, Gidel, Shefatia, Hatil, Pokeret Hazebaim, ug Ami.

⁵⁸ Ang gidaghanon sa mga kaliwat sa mga sulugoon sa templo ug mga kaliwat sa mga sulugoon ni Solomon, 392.

^59-60 May 652 usab nga namalik sa Juda gikan sa mga lungsod sa Tel Mela, Tel Harsha, Kerub, Adon, ug Imer. Kini sila mga kaliwat nila ni Delaya, Tobia ug Nekoda, apan dili nila mapamatud-an nga mga Israelinhon sila.

^61-62 Dili usab mapamatud-an sa mga kaliwat ni Hobaya, Hakoz, ug Barzilai nga mga pari sila. (Kini si Barzilai nga pari kuno, nangasawa sa anak ni Barzilai nga taga-Gilead, ug sukad niadto gidala na niya ang ngalan sa iyang ugangan.) Tungod kay dili nila makita ang lista sa ilang mga katigulangan, giisip sila nga mahugaw ug wala dawata ingon nga mga pari. ⁶³ Giingnan sila sa gobernador sa Juda nga dili sila mahimong mokaon sa mga pagkaon nga gihalad ngadto sa Dios hangtod nga adunay pari nga makapangutana sa Dios mahitungod sa ilang pagkapari pinaagi sa Urim ug Thumim.^[f]

^64-67 Ang kinatibuk-ang gidaghanon sa mga namalik gikan sa pagkabihag 42,360, walay labot sa 7,337 nila ka mga sulugoon nga mga lalaki ug babaye, 200 ka mga mag-aawit nga babaye ug lalaki, 736 ka kabayo, 245 ka mula, 435 ka kamelyo, ug 6,720 ka asno.

⁶⁸ Sa pag-abot nila sa templo sa Ginoo sa Jerusalem, ang ubang mga pangulo sa mga pamilya mihatag sa ilang kinabubut-ong mga halad sa pagpatukod pag-usab sa templo sa gitukoran niini kaniadto. ⁶⁹ Mihatag sila sumala sa ilang makaya alang niining buluhaton, ug nakatigom sila ug 500 ka kilo nga bulawan, 3,000 ka kilo nga pilak, ug 100 ka buok nga bisti alang sa mga pari. ⁷⁰ Ang matag usa kanila namalik sa mga lungsod nga gigikanan sa ilang mga pamilya, apil na ang mga pari, ang mga Levita, ang mga mag-aawit, ang mga guwardya sa mga pultahan sa templo, ug ang mga sulugoon sa templo.

²³ Sa dihang nalansang na sa mga sundalo si Jesus sa krus, gikuha nila ang iyang bisti ug gibahin kaupat, matag sundalo adunay usa ka bahin. Gikuha usab nila ang iyang pang-ilalom nga bisti nga hinabol ug walay tinahian. ²⁴ Nagaingnanay ang mga sundalo sa usag usa, “Dili lang nato kini bahin-bahinon, kondili ripahan nato kon kinsa ang makaangkon niini.” Kini nahitabo aron matuman ang giingon sa Kasulatan:

Ug mao gayod kini ang gihimo sa mga sundalo.

²⁵ Didto duol sa krus ni Jesus nagtindog ang iyang inahan, ang igsoon sa iyang inahan, si Maria nga asawa ni Cleopas, ug si Maria nga taga-Magdala. ²⁶ Pagkakita ni Jesus sa iyang inahan ug sa iyang pinanggang tinun-an nga nagtindog didto, miingon siya sa iyang inahan, “Ania ang imong anak.” ²⁷ Miingon usab siya sa iyang tinun-an, “Ania ang imong inahan.” Ug sukad niadto, ang inahan ni Jesus didto na nagpuyo sa balay niadtong tinun-an.

Ang Pagkamatay ni Jesus

(Mat. 27:45-56; Mar. 15:33-41; Luc. 23:44-49)

²⁸ Nahibalo si Jesus nga human na ang tanan, ug aron matuman ang Kasulatan miingon siya, “Giuhaw ako.” ²⁹ May usa didto ka sudlanan nga puno sa aslom nga bino. Busa gituslob sa mga sundalo ang espongha sa bino ug gitaod dayon nila kini sa tumoy sa usa ka isopo nga tanom ug gipaduol sa baba ni Jesus. ³⁰ Sa dihang nasupsop na niya kini, miingon siya, “Nahuman na!” Unya midungo siya ug nabugto ang iyang gininhawa.

Gidunggab ang Kilid ni Jesus

³¹ Disperas kadto sa pista. Ug dili gusto sa mga Judio nga ang mga patayng lawas sa mga tawo nga gilansang sa krus magpabilin didto sa krus tungod kay ang sunod nga adlaw, Adlaw nga Igpapahulay. Ug importante gayod kini nga adlaw alang sa mga Judio, kay natunong sa pista. Busa gihangyo nila kang Pilato nga kon mahimo pamalion ang mga batiis sa mga tawo nga gilansang sa krus aron dali silang mangamatay, ug aron makuha dayon ang ilang mga patayng lawas. ³² Busa miadto didto ang mga sundalo ug gipamali nila ang mga batiis sa duha ka tawo nga gilansang uban ni Jesus. ³³ Apan pag-abot nila kang Jesus, nakita nila nga patay na siya, busa wala na lang nila balia ang iyang mga batiis. ³⁴ Apan ang gihimo sa usa sa mga sundalo, gidunggab niya ang kilid ni Jesus sa bangkaw ug diha-diha miagas ang dugo ug tubig. ³⁵ Tinuod kini nga mga panghitabo tungod kay nakita ko gayod. Busa nahibalo ako nga kining akong gisulat tinuod, ug gisulat ko kini aron motuo usab kamo.^{[b] 36} Kini nahitabo aron matuman ang nahisulat sa Kasulatan nga nagaingon, “Wala gayoy bisan usa ka bukog nga mabali kaniya.”^{[c] 37} Ug may nahisulat pa gayod sa Kasulatan nga nagaingon, “Tan-awon nila ang tawo nga ilang gidunggab.”^[d]

Ang Paglubong kang Jesus

(Mat. 27:57-61; Mar. 15:42-47; Luc. 23:50-56)

³⁸ Human niadto, miadto si Jose nga taga-Arimatea kang Pilato ug nananghid nga kon mahimo tugotan siya nga kuhaon ang patayng lawas ni Jesus didto sa krus. (Kini si Jose usa sa mga tinun-an ni Jesus, apan sa tago lang kay nahadlok siya sa mga kadagkoan sa mga Judio.) Gitugotan siya ni Pilato, busa gikuha niya ang patayng lawas ni Jesus. ³⁹ Miuban usab kaniya si Nicodemo. (Kini si Nicodemo mao kadtong miadto kang Jesus usa niana ka gabii.) May dala siyang pahumot nga sinagol nga mira ug aloe nga mga 35 ka kilo. ⁴⁰ Gikuha nila ang patayng lawas ni Jesus ug ila kining gibuliboran ug mga panapton nga puti nga gibutangag pahumot. Kay mao kini ang nabatasan sa mga Judio kon maglubong ug patay. ⁴¹ Didto sa gilansangan kang Jesus, may usa ka lugar nga gitamnan ug mga kahoy nga olibo, ug didto may usa ka bag-o nga lubnganan nga gibangag sa bakilid nga wala pa gayod malubngi. ⁴² Ug tungod kay disperas na sa pista sa mga Judio, ug tungod kay duol ra man kadto nga lubnganan, didto na lang nila gilubong si Jesus.