Old/New Testament
30 Verba Congregantis, filii Vomentis. Visio quam locutus est vir cum quo est Deus, et qui Deo secum morante confortatus, ait:
2 Stultissimus sum virorum, et sapientia hominum non est mecum.
3 Non didici sapientiam, et non novi scientiam sanctorum.
4 Quis ascendit in caelum, atque descendit? quis continuit spiritum in manibus suis? quis colligavit aquas quasi in vestimento? quis suscitavit omnes terminos terrae? quod nomen est ejus, et quod nomen filii ejus, si nosti?
5 Omnis sermo Dei ignitus: clypeus est sperantibus in se.
6 Ne addas quidquam verbis illius, et arguaris, inveniarisque mendax.
7 Duo rogavi te: ne deneges mihi antequam moriar:
8 vanitatem et verba mendacia longe fac a me; mendicitatem et divitias ne dederis mihi: tribue tantum victui meo necessaria,
9 ne forte satiatus illiciar ad negandum, et dicam: Quis est Dominus? aut egestate compulsus, furer, et perjurem nomen Dei mei.
10 Ne accuses servum ad dominum suum, ne forte maledicat tibi, et corruas.
11 Generatio quae patri suo maledicit, et quae matri suae non benedicit;
12 generatio quae sibi munda videtur, et tamen non est lota a sordibus suis;
13 generatio cujus excelsi sunt oculi, et palpebrae ejus in alta surrectae;
14 generatio quae pro dentibus gladios habet, et commandit molaribus suis, ut comedat inopes de terra, et pauperes ex hominibus.
15 Sanguisugae duae sunt filiae, dicentes: Affer, affer. Tria sunt insaturabilia, et quartum quod numquam dicit: Sufficit.
16 Infernus, et os vulvae, et terra quae non satiatur aqua: ignis vero numquam dicit: Sufficit.
17 Oculum qui subsannat patrem, et qui despicit partum matris suae, effodiant eum corvi de torrentibus, et comedant eum filii aquilae!
18 Tria sunt difficilia mihi, et quartum penitus ignoro:
19 viam aquilae in caelo, viam colubri super petram, viam navis in medio mari, et viam viri in adolescentia.
20 Talis est et via mulieris adulterae, quae comedit, et tergens os suum dicit: Non sum operata malum.
21 Per tria movetur terra, et quartum non potest sustinere:
22 per servum, cum regnaverit; per stultum, cum saturatus fuerit cibo;
23 per odiosam mulierem, cum in matrimonio fuerit assumpta; et per ancillam, cum fuerit haeres dominae suae.
24 Quatuor sunt minima terrae, et ipsa sunt sapientiora sapientibus:
25 formicae, populus infirmus, qui praeparat in messe cibum sibi;
26 lepusculus, plebs invalida, qui collocat in petra cubile suum;
27 regem locusta non habet, et egreditur universa per turmas suas;
28 stellio manibus nititur, et moratur in aedibus regis.
29 Tria sunt quae bene gradiuntur, et quartum quod incedit feliciter:
30 leo, fortissimus bestiarum, ad nullius pavebit occursum;
31 gallus succinctus lumbos; et aries; nec est rex, qui resistat ei.
32 Est qui stultus apparuit postquam elevatus est in sublime; si enim intellexisset, ori suo imposuisset manum.
33 Qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum; et qui vehementer emungit elicit sanguinem; et qui provocat iras producit discordias.
31 Verba Lamuelis regis. Visio qua erudivit eum mater sua.
2 Quid, dilecte mi? quid, dilecte uteri mei? quid, dilecte votorum meorum?
3 Ne dederis mulieribus substantiam tuam, et divitias tuas ad delendos reges.
4 Noli regibus, o Lamuel, noli regibus dare vinum, quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas;
5 et ne forte bibant, et obliviscantur judiciorum, et mutent causam filiorum pauperis.
6 Date siceram moerentibus, et vinum his qui amaro sunt animo.
7 Bibant, et obliviscantur egestatis suae, et doloris sui non recordentur amplius.
8 Aperi os tuum muto, et causis omnium filiorum qui pertranseunt.
9 Aperi os tuum, decerne quod justum est, et judica inopem et pauperem.
10 Mulierem fortem quis inveniet? procul et de ultimis finibus pretium ejus.
11 Confidit in ea cor viri sui, et spoliis non indigebit.
12 Reddet ei bonum, et non malum, omnibus diebus vitae suae.
13 Quaesivit lanam et linum, et operata est consilia manuum suarum.
14 Facta est quasi navis institoris, de longe portans panem suum.
15 Et de nocte surrexit, deditque praedam domesticis suis, et cibaria ancillis suis.
16 Consideravit agrum, et emit eum; de fructu manuum suarum plantavit vineam.
17 Accinxit fortitudine lumbos suos, et roboravit brachium suum.
18 Gustavit, et vidit quia bona est negotiatio ejus; non extinguetur in nocte lucerna ejus.
19 Manum suam misit ad fortia, et digiti ejus apprehenderunt fusum.
20 Manum suam aperuit inopi, et palmas suas extendit ad pauperem.
21 Non timebit domui suae a frigoribus nivis; omnes enim domestici ejus vestiti sunt duplicibus.
22 Stragulatam vestem fecit sibi; byssus et purpura indumentum ejus.
23 Nobilis in portis vir ejus, quando sederit cum senatoribus terrae.
24 Sindonem fecit, et vendidit, et cingulum tradidit Chananaeo.
25 Fortitudo et decor indumentum ejus, et ridebit in die novissimo.
26 Os suum aperuit sapientiae, et lex clementiae in lingua ejus.
27 Consideravit semitas domus suae, et panem otiosa non comedit.
28 Surrexerunt filii ejus, et beatissimam praedicaverunt; vir ejus, et laudavit eam.
29 Multae filiae congregaverunt divitias; tu supergressa es universas.
30 Fallax gratia, et vana est pulchritudo: mulier timens Dominum, ipsa laudabitur.
31 Date ei de fructu manuum suarum, et laudent eam in portis opera ejus.
11 Utinam sustineretis modicum quid insipientiae meae, sed et supportare me:
2 aemulor enim vos Dei aemulatione. Despondi enim vos uni viro, virginem castam exhibere Christo.
3 Timeo autem ne sicut serpens Hevam seduxit astutia sua, ita corrumpantur sensus vestri, et excidant a simplicitate, quae est in Christo.
4 Nam si is qui venit, alium Christum praedicat, quem non praedicavimus, aut alium spiritum accipitis, quem non accepistis: aut aliud Evangelium, quod non recepistis: recte pateremini.
5 Existimo enim nihil me minus fecisse a magnis Apostolis.
6 Nam etsi imperitus sermone, sed non scientia, in omnibus autem manifestati sumus vobis.
7 Aut numquid peccatum feci, meipsum humilians, ut vos exaltemini? quoniam gratis Evangelium Dei evangelizavi vobis?
8 Alias ecclesias expoliavi, accipiens stipendium ad ministerium vestrum.
9 Et cum essem apud vos, et egerem, nulli onerosus fui: nam quod mihi deerat, suppleverunt fratres, qui venerunt a Macedonia: et in omnibus sine onere me vobis servavi, et servabo.
10 Est veritas Christi in me, quoniam haec gloriatio non infringetur in me in regionibus Achaiae.
11 Quare? quia non diligo vos? Deus scit.
12 Quod autem facio, et faciam: ut amputem occasionem eorum qui volunt occasionem, ut in quo gloriantur, inveniantur sicut et nos.
13 Nam ejusmodi pseudoapostoli sunt operarii subdoli, transfigurantes se in apostolos Christi.
14 Et non mirum: ipse enim Satanas transfigurat se in angelum lucis.
15 Non est ergo magnum, si ministri ejus transfigurentur velut ministri justitiae: quorum finis erit secundum opera ipsorum.