M’Cheyne Bible Reading Plan

Gisulong ni Ben Hadad ang Samaria

20 Gitigom ni Ben Hadad nga hari sa Aram^[a] ang tanan niyang sundalo aron makiggira. Miuban kanila ang 32 ka mga hari nga kaabin ni Ben Hadad, uban sa ilang mga kabayo ug mga karwahe. Misulong sila sa Samaria ug gilibotan nila kini. ² Nagpadala si Ben Hadad ug mga mensahero ngadto sa Samaria sa pagsugilon niini nga mensahe kang Ahab nga hari sa Israel: “Mao kini ang giingon ni Ben Hadad: ³ ‘Ang imong mga pilak ug mga bulawan ako, ug ang imong mga asawa ug maayong mga anak ako usab.’ ” ⁴ Nagpadala ug tubag si Ahab nga hari sa Israel nga nagaingon, “Sumala sa giingon mo, Mahal nga Hari, imo ako ug ang tanan nga ania kanako.”

⁵ Mibalik ang mga mensahero kang Ahab ug miingon, “Mao kini ang giingon ni Ben Hadad: ‘Miingon ako nga kinahanglang ihatag mo kanako ang imong mga pilak, mga bulawan, mga asawa, ug mga kabataan. ⁶ Apan ugma sa sama niini nga oras, paanhaon ko ang akong mga opisyal sa pagsusi sa imong palasyo ug sa mga balay sa imong mga opisyal. Kuhaon nila ang tanang bililhon mo nga mga butang.’ ”

⁷ Gipatawag sa hari sa Israel ang tanang tigdumala sa Israel ug giingnan, “Nangita gayod ug samok kini si Ben Hadad. Misugot na gani ako sa dihang gipangayo niya ang akong mga asawa, mga anak, mga pilak, ug mga bulawan.” ⁸ Mitubag ang mga tigdumala ug ang mga katawhan, “Ayaw na pagsugot sa iyang gipangayo.” ⁹ Busa giingnan niya ang mga mensahero ni Ben Hadad, “Ingna ninyo ang mahal nga hari nga ihatag ko ang iyang unang gipangayo, apan ang ikaduha dili ko na ikahatag.” Namauli ang mga mensahero ug gisulti nila kang Ben Hadad ang tubag ni Ahab.

¹⁰ Nagpadala pag-usab si Ben Hadad ug mensahe kang Ahab, “Hinaut pa nga silotan ako sa mga dios sa labihan gayod kon dili ko malaglag sa hingpit ang Samaria. Sigurohon ko nga bisan abog walay mabilin nga bisan igo mahakop sa akong mga sundalo.” ¹¹ Mitubag ang hari sa Israel, “Ingna ninyo siya nga ang sundalo nga nangandam pa lang sa pagpakiggira dili angayng magpasigarbo sama sa sundalo nga nakahuman na sa pagpakiggira.” ¹² Nadawat ni Ben Hadad ang tubag ni Ahab samtang nagainom siya ug ang kauban niya nga mga hari didto sa ilang mga tolda. Unya gimandoan niya ang iyang mga tawo nga mangandam sa pagsulong sa Samaria. Ug gituman nila kini.

Gipildi ni Ahab si Ben Hadad

¹³ Sa laing bahin, may miabot nga usa ka propeta nga miadto kang Ahab ug miingon, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: Nakita mo ba ang labihan kadaghang mga sundalo ni Ben Hadad? Apan ipapildi ko sila kanimo karong adlawa, ug unya mahibaloan mo nga ako mao ang Ginoo.” ¹⁴ Nangutana si Ahab, “Apan kinsa ang mopildi kanila?” Mitubag ang propeta, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Ang mga batan-ong sundalo, nga ubos sa mga gobernador sa mga probinsya, mao ang mopildi kanila.’ ” Nangutana si Ahab, “Kinsa ang unang mosulong?” Mitubag ang propeta, “Kamo.”^[b]

¹⁵ Busa gipatawag ni Ahab ang 232 ka mga batan-ong sundalo nga ubos sa pagdumala sa mga gobernador sa mga probinsya. Gitigom usab niya ang 7,000 ka mga sundalong Israelinhon. ¹⁶ Misulong sila sa panahon sa kaudtohon, samtang si Ben Hadad ug ang 32 ka hari nga iyang kaabin naghubog sa ilang mga tolda. ¹⁷ Unang misulong ang mga batan-ong sundalo.

Unya, ang tigpaniid nga gipadala ni Ben Hadad sa Samaria mibalita kaniya niini, “May mga sundalo nga nagapadulong dinhi gikan sa Samaria.” ¹⁸ Miingon si Ben Hadad, “Dakpa ninyo sila kon moanhi sila dinhi sa pagpakiggira o bisan sa pagpakighusay.”

¹⁹ Nagauna ang mga batan-ong sundalo sa mga sundalo sa Israel, ²⁰ ug matag usa kanila mipatay sa ilang kaaway. Busa nangikyas ang ubang mga sundalo sa Aram, ug gigukod sila sa mga Israelinhon. Apan si Ben Hadad ug ang uban niyang mga kauban nangikyas sakay sa mga kabayo.

²¹ Mao kadto ang pagsulong ni Ahab nga hari sa Israel. Daghan kaayong mga Aramehanon ang ilang gipamatay, ug gipanguha^[c] nila ang mga kabayo ug mga karwahe sa mga Aramehanon. ²² Pagkahuman niadto, miduol ang propeta sa hari sa Israel ug miingon, “Pangandam ug pagplano ug maayo, kay mosulong pag-usab ang hari sa Aram sa sunod nga tuig.”

²³ Sa laing bahin, ang mga opisyal sa hari sa Aram miingon kaniya, “Ang dios sa mga Israelinhon dios sa mga bungtod; mao kana nga midaog sila. Apan kon makig-away kita kanila sa kapatagan, sigurado gayod nga mapildi nato sila. ²⁴ Mao kini ang buhata: Pulihi ug mga komander sa kasundalohan ang 32 ka mga hari. ²⁵ Unya pagtigom ug mga sundalo, mga kabayo, ug mga karwahe nga sama niadtong nawala kanimo. Makiggira kita sa mga Israelinhon didto sa kapatagan, ug sigurado gayod nga mapildi nato sila.” Miuyon si Ben Hadad, ug gihimo niya kini.

²⁶ Pagkasunod tuig, gitigom ni Ben Hadad ang mga Aramehanon, ug unya nangadto sila sa lungsod sa Afek sa pagpakiggira sa mga Israelinhon. ²⁷ Nagtigom usab ang mga Israelinhon ug nangandam sa ilang mga kinahanglanon, ug unya nanglakaw sila sa pagpakiggira sa mga Aramehanon. Nagkampo sila nga nagaatubang sa kampo sa mga Aramehanon. Apan nahisama lang sila sa duha ka gamayng mga panon sa kanding kompara sa mga Aramehanon nga milukop sa kapatagan. ²⁸ Miduol sa hari sa Israel ang alagad sa Dios ug miingon, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Naghunahuna ang mga Aramehanon nga dios ako sa mga bungtod ug dili dios sa mga kapatagan. Busa ipapildi ko kanimo ang ilang mga sundalo nga labihan kadaghan aron mahibaloan ninyo nga ako mao ang Ginoo.’ ”

²⁹ Nagkampo nga nagaatbangay ang mga Israelinhon ug ang mga Aramehanon sulod sa pito ka adlaw. Ug sa ikapito ka adlaw naggira sila. Sa usa lang ka adlaw nakapatay ang mga Israelinhon ug 100,000 ka mga sundalo nga mga Aramehanon. ³⁰ Ang nahibiling mga Aramehanon nangikyas paingon sa lungsod sa Afek, diin ang 27,000 kanila nalumpagan sa paril sa lungsod. Miikyas usab didto si Ben Hadad, ug nagtago sa kinasuloran nga kuwarto sa balay. ³¹ Miingon ang iyang mga opisyal kaniya, “Nakadungog kami nga maloloy-on kuno ang mga hari sa Israel. Busa moadto kami sa hari sa Israel ug magpakita sa among pagpaubos pinaagi sa pagtapis ug sako ug paghigot ug pisi sa among ulo. Basin pa ug dili ka niya patyon.”

³² Busa nagtapis sila ug sako ug gihiktan nila ug pisi ang ilang mga ulo. Unya miadto sila sa hari sa Israel ug miingon, “Si Ben Hadad nga imong alagad nagahangyo nga kon mahimo dili mo lang siya patyon.” Mitubag ang hari, “Buhi pa diay siya? Si Ben Hadad mora lang ug akong igsoon.” ³³ Giisip sa mga opisyal ang tubag sa hari nga usa ka timailhan nga may paglaom sila, busa miingon dayon sila, “Oo, si Ben Hadad morag imong igsoon.” Miingon ang hari, “Dad-a ninyo siya dinhi kanako.”

Pag-abot ni Ben Hadad, gipasakay siya ni Ahab sa iyang karwahe. ³⁴ Miingon si Ben Hadad kang Ahab, “Iuli ko kanimo ang mga lungsod nga giilog sa akong amahan gikan sa imong amahan. Ug mahimo kang magpatukod ug mga baligyaanan sa Damascus, sama sa gihimo sa akong amahan sa Samaria.” Miingon si Ahab, “Himuon ta kining usa ka kasabotan, ug unya, buhian ko ikaw.” Busa naghimo sila ug kasabotan ug gibuhian ni Ahab si Ben Hadad.

³⁵ Unya, gisugo sa Ginoo ang usa ka tawo, nga miyembro sa mga propeta, sa pag-ingon sa iyang kauban, “Sumbaga ako.” Apan mibalibad ang tawo. ³⁶ Busa miingon siya sa tawo, “Tungod kay wala mo tumana ang Ginoo, patyon ikaw sa liyon pagbiya mo gayod dinhi.” Pagbiya sa tawo, nakita siya sa liyon ug gipatay.

³⁷ May nakita na usab ang propeta nga usa ka tawo ug miingon siya, “Sumbaga ako.” Busa gisumbag siya sa tawo ug nasamdan siya. ³⁸ Unya milakaw ang propeta, mitindog sa dalan, ug naghulat sa hari sa Israel nga moagi. Gibutangan niya ug bendahi ang iyang mga mata aron dili siya mailhan. ³⁹ Pag-agi sa hari, misinggit ang propeta ngadto kaniya, “Sir, miuban ako sa gira, ug didto may tawo nga nagdala kanako ug bihag ug miingon, ‘Bantayi kining tawhana. Kon makaikyas siya, patyon ka o pabayron ug 35 ka kilo nga pilak.’ ⁴⁰ Apan samtang nagkapuliki ako sa ubang mga buluhaton, nakaikyas ang bihag.”

Miingon ang hari, “Silotan ka basi sa imong giingon.” ⁴¹ Unya gikuha sa propeta ang bendahi sa iyang mga mata, ug nailhan siya sa hari sa Israel nga usa sa mga propeta. ⁴² Miingon siya sa hari, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Tungod kay gibuhian mo ang tawo nga giingon ko nga angayng patyon, patyon ka puli kaniya, ug patyon usab ang imong katawhan puli sa iyang katawhan.’ ” ⁴³ Mipauli ang hari sa Israel sa iyang palasyo sa Samaria nga masuk-anon ug nagmugtok.

3 Sa dihang dili na namo maantos ang among kamingaw kaninyo nakahukom kami nga mas maayo nga magpabilin na lang kami sa Atenas ² ug si Timoteo ang paanhaon namo diha kaninyo. Ato siyang igsoon ug kauban namo nga nagaalagad sa Dios pinaagi sa pagpanudlo sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo. Gipaanha namo siya kaninyo aron madasig kamo ug malig-on ang inyong pagtuo, ³ aron nga dili kamo matarog sa mga paglutos nga inyong nasinati. Kay nasayod man kamo nga masinati gayod nato kini. ⁴ Sa diha pa kami uban kaninyo, nagpasidaan na kaming daan nga lutoson gayod kita. Ug karon nasayran na ninyo nga mao gayod kini ang nahitabo. ⁵ Mao nga gipaanha ko diha si Timoteo aron masayran ko ang kahimtang sa inyong pagtuo. Dili gayod ako mahimutang, kay nabalaka ako nga basig napildi na kamo ni Satanas ug ang among pagtudlo kaninyo mahimong walay kapuslanan.

⁶ Karon nahibalik na dinhi si Timoteo ug maayo ang iyang gibalita kanamo. Nagsugilon siya nga ang inyong pagtuo sa Dios lig-on pa gihapon ug nagahigugmaay kamo sa usag usa. Gisuginlan usab niya kami nga kanunay kamong malipayon sa inyong paghinumdom kanamo, ug nangandoy kamo nga makigkita kanamo sama sa among pagpangandoy nga makigkita kaninyo. ⁷ Busa mga igsoon, bisan daghan ang among giantos, nadasig kami tungod sa inyong pagtuo. ⁸ Nahimutang na kami, kay nasayran namo nga ang inyong pagtuo sa Ginoo lig-on pa gihapon. ⁹ Hilabihan ang among pagpasalamat sa Dios sa kalipay nga iyang gihatag kanamo tungod sa inyong pagtuo. ¹⁰ Adlaw ug gabii nagaampo gayod kami nga magkita kita pag-usab aron makatudlo pa kami kaninyo ug madugangan ang unsa man nga kulang sa inyong pagtuo.

¹¹ Hinaut nga ang Dios nga atong Amahan ug ang atong Ginoong Jesus mohatag kanamo sa kahigayonan nga makaanha kami diha kaninyo. ¹² Ug hinaut nga tabangan kamo sa Ginoo nga magdugang pa gayod ang inyong paghigugma sa usag usa ug sa tanan nga katawhan sama sa among paghigugma kaninyo. ¹³ Sa ingon niini nga pamaagi mapalig-on niya ang inyong mga kasingkasing, ug mahimo niya kamong matarong ug walay ikasaway atubangan sa atong Dios nga Amahan sa adlaw nga ang Ginoong Jesus mobalik dinhi uban sa tanan niya nga mga pinili.^[a]

Ang Damgo ni Nebucadnezar

2 Sa ikaduhang tuig sa paghari ni Nebucadnezar, kadaghan siya nagdamgo. Gisamok gyud siya niini nga mga damgo, busa dili siya makatulog. ² Gipatawag niya ang iyang mga madyikero, mga espiritista, mga mamamarang, ug mga manalagna,^[a] aron isaysay ang iyang mga damgo. Busa miadto sila sa hari ³ ug miingon ang hari kanila, “May damgo ako nga nakapasamok gayod kanako, busa gipatawag ko kamo kay gusto kong mahibaloan kon unsay kahulogan niadtong damgoha.”

⁴ Mitubag ang mga manalagna sa hari sa pinulongang Aramico,^[b] “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Hari! Sultihi kami nga imong mga alagad sa imong damgo, ug hubaron namo kanimo ang kahulogan niini.”

⁵ Apan miingon ang hari kanila, “Nakahukom ako nga kon dili ninyo ikasaysay kanako kon unsay akong gidamgo ug mahubad ang kahulogan niini, ipatadtad ko kamo ug ipaguba ang inyong mga balay. ⁶ Apan kon masaysay ninyo ang akong damgo ug mahubad ang kahulogan niini, gantihan ko kamo ug pasidunggan. Sige, isaysay na ninyo ang damgo ug hubara ang kahulogan niini.”

⁷ Miingon sila pag-usab sa hari, “Mahal nga Hari, isulti nalang kanamo ang imong damgo aron hubaron namo kanimo ang kahulogan niini.” ⁸ Miingon ang hari, “Nahibalo ako nga gituyo ninyo ang paglangan-langan kay nasayod kamo nga tumanon ko gayod ang akong giingon kaninyo, ⁹ nga kon dili gani ninyo masaysay ug mahubad ang akong damgo silotan ko kamo. Nagkauyon kamo nga mamakak kanako kay naghuna-huna kamo nga mausab ang sitwasyon. Karon, isaysay na ninyo ang akong gidamgo aron motuo ako nga makahimo gayod kamo sa paghubad sa kahulogan niini.”

¹⁰ Mitubag sila sa hari, “Wala pa gayoy tawo sa tibuok kalibotan nga makahimo nianang imong gipangayo, mahal nga hari. Ug wala pa usay hari, bisan unsa pa siya kagamhanan, nga nagsugo sa mga madyikero, espiritista, o manalagna sa paghimo ug sama niana. ¹¹ Lisod kaayo kanang imong gipangayo, Mahal nga Hari. Ang mga dios lang gayod ang makahimo niana, apan wala sila magpuyo uban sa mga tawo.”

¹² Tungod sa ilang tubag, napungot pag-ayo ang hari ug nimando nga pamatyon ang tanang maalamon^[c] nga mga tawo sa Babylon. ¹³ Sa dihang gipakanaog ang mando nga ang mga maalamon pamatyon, gipangita si Daniel ug ang iyang mga kauban aron patyon usab.

¹⁴ Unya, miduol si Daniel kang Arioc nga kapitan sa mga guwardya sa hari. Kini si Arioc mao ang gisugo sa hari sa pagpatay sa maalamon nga mga tawo sa Babylon. ¹⁵ Matinahoron nga nangutana si Daniel kaniya kon unsa ang hinungdan niining mabug-at nga mando sa hari. Busa gisuginlan siya ni Arioc sa nahitabo.

¹⁶ Miadto dayon si Daniel sa hari ug mihangyo nga hatagan siya ug panahon aron mahubad niya ang kahulogan sa damgo niini. ¹⁷ Misugot ang hari, busa mipauli si Daniel ug gisultihan niya ang iyang mga kauban nga sila si Hananiah, Mishael, ug Azaria sa nahitabo. ¹⁸ Giingnan sila ni Daniel nga mag-ampo aron kaloy-an sila sa Dios sa langit^[d] nga mahibaloan nila ang kahulogan sa damgo sa hari, aron dili sila mamatay uban sa maalamon nga mga tawo sa Babylon.

¹⁹ Nianang gabhiona, gipadayag sa Dios kang Daniel ang damgo sa hari ug ang kahulogan niini pinaagi sa panan-awon. Unya gidayeg ni Daniel ang Dios sa langit. ²⁰ Miingon siya,

Gihubad ni Daniel ang Damgo sa Hari

²⁴ Unya mibalik si Daniel kang Arioc nga mao ang gisugo sa hari sa pagpatay sa mga maalamon nga tawo sa Babylon. Miingon si Daniel kaniya, “Ayaw patya ang maalamon nga mga tawo sa Babylon. Dad-a ako didto sa hari kay hubaron ko ang iyang damgo.”

²⁵ Busa diha-diha dayon gidala ni Arioc si Daniel ngadto sa hari. Miingon si Arioc, “Mahal nga Hari, may nakita akong bihag nga gikan sa Juda nga makasaysay ug makahubad sa imong damgo.” ²⁶ Gipangutana sa hari si Daniel nga gitawag usab ug Belteshazar, “Masaysay mo ba kon unsa ang akong damgo ug ang kahulogan niini?” ²⁷ Mitubag si Daniel, “Mahal nga Hari, walay bisan kinsang maalamon, espiritista, madyikero, o manalagna nga makahubad sa imong damgo. ²⁸ Apan may Dios sa langit nga nagapadayag sa mga tinago. Pinaagi sa imong damgo, Mahal nga Hari, gipahibalo sa Dios kanimo kon unsa ang mahitabo sa umaabot. Karon, isaysay ko kanimo ang mga panan-awon nga nakita mo sa imong damgo.

²⁹ “Ang imong damgo, Mahal nga Hari, bahin sa mahitabo sa umaabot ug gipahibalo kana kanimo sa Dios nga nagapadayag sa mga tinago. ³⁰ Ang imong damgo gipadayag kanako sa Dios, dili tungod kay mas maalam ako kaysa uban nga mga tawo, kondili aron masaysay ko kanimo ug imong masabtan kon unsa ang kahulogan sa mga butang nga anaa sa imong hunahuna.

³¹ “Sa imong damgo, may nakita kang usa ka dakong estatuwa nga labihan kasulaw. Nagtindog kini diha sa imong atubangan ug makalilisang ang hitsura niini. ³² Ang ulo niini puro bulawan, ang iyang dughan ug mga kamot plata, ug ang iyang tiyan ug mga paa bronsi. ³³ Ang iyang mga batiis puthaw ug ang iyang mga tiil may bahin nga puthaw ug may bahin usab nga yutang kolonon. ³⁴ Samtang nagtan-aw ka sa estatuwa, may usa ka bato nga natipak,^[e] apan dili tawo ang nagtipak niini. Naigo ang mga tiil sa estatuwa, ug nadugmok kini. ³⁵ Diha-diha nangagupok ang estatuwa nga puthaw, yutang kolonon, bronsi, plata, ug bulawan. Nahisama kini sa tahop sa giokanan ug gipalid sa hangin. Wala gayoy nahibilin niini. Apan ang bato nga nakadugmok sa tiil sa estatuwa nahimong dako nga bukid ug milukop sa tibuok kalibotan.

³⁶ “Mao kadto ang imong damgo, ug mao kini ang kahulogan niini: ³⁷ Mahal nga Hari, ikaw ang hari sa mga hari. Gihimo ka sa Dios sa langit nga hari, ug gihatagan sa gahom, kusog, ug kadungganan. ³⁸ Gitugyan niya kanimo ang mga tawo, mga mananap, ug mga langgam, sa bisan asa nga dapit. Ikaw mao ang nagasimbolo niadtong ulo nga bulawan sa estatuwa.

³⁹ “Human sa imong paghari may motungha nga laing gingharian nga huyang kaysa imong gingharian. Ang sunod niini mao ang ikatulo nga gingharian nga gisimbolohan sa bronsi nga bahin sa estatuwa, ug modumala kini sa tibuok kalibotan. ⁴⁰ Ang ikaupat nga gingharian sama kalig-on sa puthaw. Kay sama nga ang puthaw makadugmok sa tanan, kini nga gingharian modugmok usab sa uban nga gingharian. ⁴¹ Sumala sa imong nakita, puthaw ug yutang kolonon ang mga tiil sa estatuwa. Kini nagkahulogan nga ang gingharian mabahin. Apan aduna kini kalig-on, sama sa imong nakita nga gisagol ang puthaw ug ang yutang kolonon. ⁴² Ang puthaw ug yutang kolonon nga mga tudlo sa tiil nagakahulogan nga may parte niini nga gingharian nga lig-on ug may parte nga dali rang mapukan. ⁴³ Ang panagsagol sa puthaw ug yutang kolonon nagakahulogan usab nga maghiusa ang mga pangulo niini nga gingharian pinaagi sa pagminyoay sa ilang mga kaanakan. Apan dili magdugay ang ilang panaghiusa, sama nga ang puthaw ug yutang kolonon dili gayod mahimong isagol.

⁴⁴ “Sa panahon niining mga hari, ang Dios sa langit mopatukod ug usa ka gingharian nga dili gayod mapukan bisan kanus-a. Dili gayod kini mapildi o madumalahan sa uban. Laglagon hinuon niini ang tanang mga gingharian ug magapabilin kini sa walay kataposan. ⁴⁵ Mao kini ang kahulogan sa nakita nimong bato nga natipak gikan sa bukid nga dili tawo ang nagtipak, ug midugmok sa estatuwa nga puthaw, bronsi, yutang kolonon, plata, ug bulawan.

“Mahal nga Hari, nagpadayag ang gamhanan nga Dios kanimo kon unsa ang mahitabo sa umaabot. Mao kadto ang imong damgo ug ang iyang kahulogan. Tinuod gayod ang tanan kong gisulti.”

⁴⁶ Unya miluhod si Haring Nebucadnezar sa pagpasidungog kang Daniel. Pagkahuman, nagmando siya nga maghalad ug magsunog ug insenso alang kang Daniel. ⁴⁷ Miingon siya kang Daniel, “Tinuod gayod nga ang imong Dios mao ang labing gamhanan sa tanang dios, Ginoo sa mga hari, ug tigpadayag sa mga tinago, tungod kay nakahimo ka man sa pagpadayag niini nga tinago.”

⁴⁸ Unya gipasidunggan pag-ayo sa hari si Daniel ug gihatagan ug daghang matahom nga mga gasa. Gihimo niya kini nga tigdumala sa tibuok nga probinsya sa Babylon ug pangulo sa tanang maalamon sa Babylon. ⁴⁹ Gihangyo ni Daniel ang hari nga himuon sila si Shadrach, Meshach, ug Abednego nga iyang katabang sa pagdumala sa probinsya sa Babylon. Ug misugot ang hari. Unya didto nagpuyo si Daniel sa palasyo sa hari.

Ang Kaayo sa Dios sa Iyang Katawhan