M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Kataposang mga Adlaw ni Haring David

1 Tigulang na kaayo si Haring David, ug bisan habolan pa siyag baga nga mga habol tugnawon gihapon siya. ² Busa miingon kaniya ang iyang mga alagad, “Mahal nga Hari, tugoti kami nga mangitag batan-ong dalaga nga moatiman kanimo. Padulga siya kanimo aron dili ka tugnawon.” ³ Busa nangita silag matahom nga dalaga sa tibuok Israel, ug nakita nila si Abishag nga taga-Shunem, ug gidala nila kini ngadto sa hari. ⁴ Matahom kaayo si Abishag, ug nahimo siyang tig-atiman sa hari. Apan wala gayod siya hilabti sa hari.

Buot si Adonia nga Mahimong Hari

⁵ Unya, si Adonia nga anak ni David kang Hagit mipasigarbo nga siya ang mahimong hari. Busa nagaandam siyag mga karwahe, mga kabayo,^[a] ug 50 ka mga kalalakin-an nga mouna kaniya ingon nga mga guwardya. ⁶ Wala gayod siya sukad badlonga sa iyang amahan nga si David, bisan sa pag-ingon na lang ug, “Nganong gibuhat mo man kini?” Guwapo kaayo si Adonia ug natawo siya sunod kang Absalom. ⁷ Nakigsabot siya kang Joab nga anak ni Zeruya ug kang Abiatar nga pari mahitungod sa iyang plano nga mahimong hari, ug miuyon kining duha sa pagtabang kaniya. ⁸ Apan wala mouyon kaniya si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, si Propeta Natan, si Shimei, si Rei, ug ang mga badigard ni David.

⁹ Usa ka adlaw, miadto si Adonia sa Bato sa Zohelet duol sa En Rogel, ug naghalad siya didto ug mga karnero, mga baka, ug pinatambok nga mga toriyong baka. Giimbitar niya ang tanan niyang mga igsoon nga lalaki nga mga anak ni David, ug ang halos tanang mga opisyal sa Juda. ¹⁰ Apan wala niya imbitara sila si Propeta Natan, si Benaya, ang mga badigard sa hari, ug si Solomon nga iyang igsoon.

¹¹ Miadto si Natan kang Batsheba nga inahan ni Solomon ug nangutana, “Wala ka ba masayod nga gihimo ni Adonia nga anak ni Hagit, ang iyang kaugalingon nga hari, ug wala masayod niini si Haring David? ¹² Kon buot mo nga maluwas ang imong kinabuhi ug ang kinabuhi sa imong anak nga si Solomon, sunda ang akong tambag. ¹³ Adtoa si Haring David ug ingna siya, ‘Mahal nga Hari, dili ba nga nagsaad ka kanako nga ang atong^[b] anak nga si Solomon mao ang mopuli kanimo ingon nga hari? Nganong si Adonia man ang nahimong hari?’ ¹⁴ Ug samtang nakigsulti ka sa hari, mosulod ako ug pamatud-an ko ang imong gisulti.”

¹⁵ Busa miadto si Batsheba sa kuwarto sa hari. Tigulang na kaayo ang hari ug si Abishag nga taga-Shunem mao ang nagaatiman kaniya. ¹⁶ Miyukbo si Batsheba agig pagtahod sa hari. Nangutana kaniya ang hari, “Unsay imong tuyo?”

¹⁷ Mitubag si Batsheba, “Mahal nga Hari, misaad ka kanako sa ngalan sa Ginoo nga imong Dios nga ang atong anak nga si Solomon mao ang mopuli kanimo ingon nga hari. ¹⁸ Apan karon si Adonia na ang nahimong hari, ug wala ka man lang gani masayod niini. ¹⁹ Naghalad na siya ug daghang mga baka, pinatambok nga mga toriyong baka, ug mga karnero, ug giimbitar niya ang tanan mong mga anak nga lalaki, si Abiatar nga pari, ug si Joab nga komander sa imong mga sundalo, apan wala niya imbitara si Solomon nga imong alagad. ²⁰ Ug karon, Mahal nga Hari, nagahulat ang mga Israelinhon nga mosulti ka kon kinsa ang mopuli kanimo ingon nga hari. ²¹ Kon dili ka mohatag sa imong hukom, ako ug ang akong anak nga si Solomon isipon na unya nga mga traidor kon patay ka na.”

²² Samtang nakigsulti si Batsheba sa hari, miabot si Propeta Natan. ²³ May nagsulti sa hari nga miabot si Natan, busa gipasulod kini ngadto sa atubangan sa hari. Miyukbo si Natan agig pagtahod sa hari, ²⁴ ug miingon, “Mahal nga Hari, miingon ka ba nga si Adonia mao ang mopuli kanimo ingon nga hari? ²⁵ Karong adlawa naghalad siya ug daghang mga baka, pinatambok nga toriyong mga baka, ug mga karnero. Ug gipang-imbitar niya ang tanan mong mga anak nga lalaki, ang komander sa imong mga sundalo, ug si Abiatar nga pari. Karon nangaon ug nagainom sila uban kaniya, ug nagaingon, ‘Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Haring Adonia!’ ²⁶ Apan ako nga imong alagad wala niya imbitara, apil si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, ug si Solomon nga imong alagad. ²⁷ Gitugotan mo ba kini Mahal nga Hari, ug wala mo lang kami pahibaloa kon kinsa ang mopuli kanimo ingon nga hari?”

Gihimo ni David si Solomon nga Hari

²⁸ Miingon si Haring David, “Paanhia dinhi si Batsheba.” Busa miadto si Batsheba sa hari. ²⁹ Unya nanumpa si Haring David, “Ipanumpa ko sa buhi nga Ginoo, nga nagluwas kanako sa tanang katalagman, ³⁰ nga tumanon ko karon ang akong gipanumpa kanimo sa ngalan sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga si Solomon nga atong^[c] anak mao ang mopuli kanako ingon nga hari.”

³¹ Unya miyukbo si Batsheba agig pagtahod sa hari, ug miingon, “Mahal nga Haring David, hinaut nga magkinabuhi ka pa ug dugay!^[d]” ³² Miingon si Haring David, “Paanhia dinhi si Zadok nga pari, si Propeta Natan, ug si Benaya nga anak ni Jehoyada.” Busa miadto sila sa hari, ³³ ug miingon ang hari kanila, “Pasakya ninyo sa akong mula^[e] si Solomon nga akong anak. Dad-a ninyo siya sa Gihon uban sa akong mga opisyal, ³⁴ ug didto dihogan ni Zadok ug ni Natan ug lana ang ulo ni Solomon sa pagpaila nga siya ang pinili nga hari sa Israel. Unya patingoga ninyo ang budyong ug singgit kamo, ‘Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Haring Solomon!’ ³⁵ Pagkahuman, ubani ninyo siya sa pagbalik dinhi. Molingkod siya sa akong trono ug mopuli kanako ingon nga hari. Siya ang akong gipili nga magdumala sa tibuok Israel ug Juda.”

³⁶ Mitubag si Benaya nga anak ni Jehoyada, “Tumanon namo kana! Hinaut nga itugot kana sa Ginoo nga imong Dios, Mahal nga Hari. ³⁷ Ug maingon nga ang Ginoo nagauban kanimo, Mahal nga Hari, hinaut nga magauban usab siya kang Solomon, ug himuon niya nga mas mauswagon ang iyang gingharian kaysa imong gingharian.”

³⁸ Busa milakaw sila si Zadok nga pari, si Propeta Natan, si Benaya nga anak ni Jehoyada, ug ang mga badigard ni David nga mga Keretnon ug mga Pelethanon. Gipasakay nila si Solomon sa mula ni Haring David ug gidala sa Gihon. ³⁹ Ug didto, gikuha ni Zadok gikan sa tolda ang sungay nga sudlanan ug lana, ug gidihogan niya si Solomon. Gipatingog nila ang budyong ug naninggit silang tanan, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Haring Solomon!” ⁴⁰ Misunod ang mga tawo kang Haring Solomon ngadto sa Jerusalem nga nagahugyaw sa kalipay ug nagapatukar ug mga plawta. Daw sa natay-og ang yuta sa ilang kasaba.

⁴¹ Nadungog kini ni Adonia ug sa iyang mga bisita nga niadtong tungora nahuman na sa ilang pagkombira. Pagkadungog ni Joab sa budyong, nangutana siya, “Unsa bay nahitabo nga labihan man kasaba sa siyudad?” ⁴² Samtang nagsulti pa siya, miabot si Jonatan nga anak ni Abiatar nga pari. Miingon si Adonia, “Sulod, kay maayo kang tawo, ug sigurado nga may dala kang maayong balita.” ⁴³ Mitubag si Jonatan, “Dili maayong balita, kay gihimo ni Haring David si Solomon nga hari. ⁴⁴ Gipaadto niya kini sa Gihon inubanan nila ni Zadok nga pari, Propeta Natan, Benaya nga anak ni Jehoyada, ug sa iyang mga badigard nga mga Keretnon ug mga Pelethanon. Gipasakay pa nila si Solomon sa mula sa hari. ⁴⁵ Pag-abot nila sa Gihon, gidihogan nila ni Zadok ug ni Natan si Solomon sa pagpaila nga siya na ang gipili nga hari. Bag-o lang sila nakabalik, maoy hinungdan nga nagahugyaw ang mga tawo sa siyudad. Mao kanang kasaba nga inyong nadungog. ⁴⁶ Ug karon si Solomon na ang nagalingkod sa trono ingon nga hari. ⁴⁷ Dugang pa gayod niini, miadto kang Haring David ang iyang mga opisyal sa pagpasidungog kaniya. Miingon sila, ‘Hinaut nga himuon sa imong Dios si Solomon nga mas bantogan kay kanimo, ug himuon niya nga mas mauswagon ang iyang gingharian kay sa imong gingharian.’ Miduko dayon si David diha sa iyang katre sa pagsimba sa Ginoo, ⁴⁸ ug miingon, ‘Dalaygon ang Ginoo, ang Dios sa Israel, nga mitugot nga makita ko karong adlawa ang mopuli kanako ingon nga hari.’ ”

⁴⁹ Pagkadungog niini sa mga bisita ni Adonia, nanindog sila nga labihan ang kahadlok, ug nagaiyahay ug panglakaw. ⁵⁰ Nahadlok usab si Adonia kang Solomon, busa miadto siya sa balaang tolda ug nanggunit sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran.^[f]

⁵¹ Unya may nakasulti kang Solomon, “Nahadlok kanimo si Adonia, ug nanggunit siya karon sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran. Nagahangyo siya nga mosaad ka nga dili mo siya patyon.” ⁵² Miingon si Solomon, “Kon magtinarong siya, dili gayod siya maunsa.^[g] Apan kon moluib siya mamatay siya.” ⁵³ Unya gipakuha ni Haring Solomon si Adonia didto sa halaran, ug pag-abot ni Adonia, miyukbo siya agig pagtahod kang Haring Solomon. Miingon si Solomon kaniya, “Pauli na.”

Ayaw Kamo Pagpaulipon Pag-usab sa Kasugoan

5 Gihatagan kita ni Cristo ug kagawasan aron dili na kita maulipon sa Kasugoan. Busa magmalig-on kita sa atong pagtuo ug dili na kita magpaulipon pa pag-usab.

² Hinumdomi ninyo kini, ug ako mismo, si Pablo, ang nagasulti niini kaninyo. Kon magpatuli pa kamo isip pagtuman sa Kasugoan, gibale-wala ninyo ang gibuhat ni Cristo aron maluwas kamo. ³ Ug moingon ako pag-usab nga ang mga tawo nga nagatuo nga kinahanglan nga magpatuli aron maluwas, kinahanglan nga tumanon usab nila ang tanan nga anaa sa Kasugoan. ⁴ Kon nagasalig kamo nga pakamatarungon kamo sa Dios pinaagi sa inyong pagtuman sa Kasugoan, kini nagkahulogan lang nga nahimulag kamo kang Cristo, ug wala na kamo mahilakip sa kalooy sa Dios. ⁵ Apan kita nga anaa kang Cristo nagasalig ug nagapaabot nga pakamatarungon kita pinaagi sa atong pagtuo ug sa gahom sa Espiritu Santo. ⁶ Tungod kay kon anaa na kita kang Cristo Jesus, dili na importante kon tinuli kita o dili. Ang atong pagtuo mao ang importante, ang pagtuo nga makita pinaagi sa atong paghigugma sa atong isigka-tawo.

⁷ Maayo ang inyong gibuhat kaniadto. Kinsa man ang misanta kaninyo sa pagsunod sa kamatuoran? ⁸ Dili mahimo nga ang Dios nga nagtawag kaninyo mao usab ang misanta kaninyo sa pagsunod sa kamatuoran. ⁹ Kanang mga tawo nga nahisalaag kaninyo sama sa patubo nga bisag gamay lang, makapatubo na sa tibuok nga minasang harina. ¹⁰ Apan may pagsalig gayod ako sa Ginoo nga ang akong gitudlo kaninyo mao ang inyong sundon. Ug kana nga mga tawo nga anaa diha nga nagasamok kaninyo, bisan kinsa pa kana sila, silotan sila sa Dios.

¹¹ May nagaingon nga nagatudlo kuno ako nga ang tawo kinahanglang tulion aron maluwas. Mga igsoon, ayaw kamo pagtuo niana. Tungod kay kon tinuod kana, nganong ginalutos pa nila ako? Ug kon nagatudlo ako niana, wala untay kapuslanan ang akong pagtudlo nga ang tawo maluwas pinaagi sa kamatayon ni Cristo sa krus, nga alang sa uban binuang lang. ¹² Maayo pa nga ang mga tawo nga nagasamok kaninyo pinaagi sa pagtudlo nga kinahanglan kamong magpatuli dili lamang magpatuli kondili kapnon gayod nila ang ilang kaugalingon!

¹³ Mga igsoon, gitawag kamo sa Dios aron mahimong gawasnon. Apan dili kamo maghunahuna nga gawasnon na kamo karon sa pagtuman sa inyong lawasnong kinaiya. Ang angay ninyong buhaton, maghigugmaay kamo ug magtinabangay. ¹⁴ Tungod kay ang tibuok nga Kasugoan natingob sa usa lang ka sugo: “Higugmaa ang imong isigka-tawo sama sa imong paghigugma sa imong kaugalingon.”^{[a] 15} Apan kon manggiaway kamo sama sa mabangis nga mga mananap, pagbantay kamo kay basig maguba ninyo ang pagtuo sa usag usa.

Ang Gitinguha sa Espiritu Santo Lahi kaysa Tawo

¹⁶ Ang akong buot ipasabot, sunda ninyo ang Espiritu Santo aron dili ninyo mabuhat ang daotan nga tinguha sa inyong tawhanon nga kinaiya. ¹⁷ Tungod kay ang tinguha sa atong tawhanon nga kinaiya supak sa tinguha sa Espiritu Santo, ug ang tinguha sa Espiritu Santo supak usab sa tinguha sa atong tawhanon nga kinaiya. Kining duha nagakasumpaki, busa dili nato mahimo ang atong gusto nga buhaton. ¹⁸ Ug kon nagapasakop kita sa Espiritu Santo, dili kita ilalom sa Kasugoan.

¹⁹ Ang mga tawo nga nagasunod lamang sa ilang tawhanon nga kinaiya maila gayod pinaagi sa ilang binuhatan: nagapakighilawas sila gawas sa kaminyoon, hugaw ug malaw-ay ang ilang mga binuhatan, ²⁰ nagasimba sila sa mga dios-dios, mga mambabarang, madinumtanon, palaaway, abughoan,^[b] masuk-anon, hakog, hinungdan sa pagbahin-bahin ug pagpundok-pundok, ²¹ masinahon, palahubog, mahigugmaon sa mga kalibotanon nga kalipay, ug uban pang gibuhat nila nga mahugaw. Giingnan ko na kamo kaniadto ug karon pasidan-an ko kamo pag-usab, nga ang mga tawo nga nagabuhat niini dili makapanunod sa gingharian sa Dios.

²² Apan kini ang makita sa kinabuhi sa tawo kon ang Espiritu Santo mao ang nagagahom kaniya: mahigugmaon siya, malipayon, may kalinaw, mainantuson, maayo sa iyang isigka-tawo, manggihatagon, kasaligan, ²³ buotan ug makapugong sa iyang kaugalingon. Kon mao kini ang atong buhaton dili nato malapas ang mga sugo sa Dios kanato. ²⁴ Gilansang na sa mga tawo nga iya na ni Cristo Jesus ang ilang tawhanon nga mga kinaiya ug tinguha didto sa krus. ²⁵ Ug tungod kay gihatagan na kita ug bag-o nga kinabuhi sa Espiritu Santo, kinahanglan nga mosunod kita kaniya. ²⁶ Dili kita magpasigarbo o makig-away; ug likayan nato ang pagsinahay.

Ang Hari sa Ehipto Gipakasama sa Buaya

32 Sa nahaunang adlaw sa ika-12 nga bulan, sa ika-12 nga tuig sa amo nga pagkabihag, miingon ang Ginoo kanako, ² “Tawo, pag-awit ug awit sa pagbangotan mahitungod sa Faraon nga hari sa Ehipto. Isulti kini kaniya: Nagahunahuna ka nga nahisama ka sa usa ka liyon nga nagtabok-tabok sa mga nasod. Apan ang tinuod, sama ka lang sa usa ka buaya nga nagalangoy-langoy sa imo nga mga suba. Kutawon mo sa imo nga tiil ang tubig ug malubog kini. ³ Karon, mao kini ang ginaingon sa Ginoo nga Dios: Dakpon ko ikaw sa pukot ug ipahaw-as sa daghang mga tawo. ⁴ Ilabay ko ikaw sa yuta ug ipakaon sa mga langgam ug sa ihalas nga mga mananap. ⁵ Katagon ko ang imo nga mga unod ngadto sa kabukiran ug sa kapatagan. ⁶ Pabanawon ko ang imo nga dugo nganha sa yuta ug ngadto sa kabukiran ug sa mga agianan sa tubig. ⁷ Kon wagtangon ko na ikaw, salipdan ko sa mga panganod ang langit, busa dili na mohayag ang mga bitoon, ang adlaw, ug ang bulan. ⁸ Pangitngiton ko ang tanang nagasiga sa langit. Busa mo ngaitngit gyud ang tibuok mo nga nasod. Ako, ang Ginoo nga Dios, ang nagaingon niini.

⁹ “Mahasol ang katawhan sa mga nasod nga wala mo maila sa higayon nga laglagon ko ikaw. ¹⁰ Daghang mga nasod ang akong palisangon sa mahitabo kanimo, apil ang ilang mga hari magkurog sa kalisang. Magkurog gyud sa kalisang ang matag usa kanila sa higayon nga iwara-wara ko ang akong espada sa ilang atubangan sa panahon sa imo nga pagkapukan. ¹¹ Ako, ang Ginoo nga Dios, nagaingon nga mahiagom ka gyud sa espada sa hari sa Babylon. ¹² Ipapatay ko ang daghan mo nga katawhan pinaagi sa espada sa gamhanan nga mga tawo nga pinakabangis sa tanang nasod. Laglagon gyud nila ang tanang katawhan sa Ehipto apil ang mga butang nga gipasigarbo niini. ¹³ Pamatyon ko ang tanang mga mananap sa Ehipto nga nagasabsab^[a] duol sa abundang tubig.^[b] Busa wala na unyay tawo o mananap nga molubog sa tubig. ¹⁴ Unya patin-awon ko ang tubig sa Ehipto, ug modagayday kini nga daw lana. Ako, ang Ginoo nga Dios, ang nagaingon niini. ¹⁵ Sa higayon nga himuon ko nang awaaw ang Ehipto, ug laglagon ang tanang anaa niini apil ang iyang mga nagpuyo, mahibaloan nila nga ako mao ang Ginoo.

¹⁶ “Mao kini ang awit sa pagbangotan nga awiton sa mga nagpuyo sa mga nasod alang sa Ehipto ug sa tanan niya nga mga nagpuyo. Ako, ang Ginoo nga Dios, ang nagaingon niini.”

¹⁷ Unya, sa ika-15 nga adlaw sa mao gihapon nga bulan ug tuig, miingon ang Ginoo kanako, ¹⁸ “Tawo, pagsubo alang sa mga nagpuyo sa Ehipto ug sa mga nagpuyo sa uban nga gamhanan nga mga nasod. Kay itambog ko sila sa kinahiladman sa yuta uban niadtong mga nangamatay na. ¹⁹ Ingna sila, ‘Mas labaw pa ba kamo kaysa uban? Itambog usab kamo didto sa kinahiladman uban sa mga wala nakaila sa Dios^{[c] 20} nga nangamatay sa gubat.’ Malaglag ang mga Ehiptohanon kay andam na ang espada sa mga kaaway sa pagpatay kanila. Guyoron ang Ehipto ug ang iyang katawhan ngadto sa kalaglagan. ²¹ Didto sa dapit sa mga patay, abi-abihon sa gamhanan nga mga pangulo ang Ehipto ug ang iyang kaabin nga mga nasod. Moingon sila, ‘Nanaog usab sila dinhi! Kauban na nila karon ang mga wala nakaila sa Dios nga nangamatay sa gubat.’

^22-23 “Atua usab didto ang hari sa Asiria nga nalibotan sa lubnganan sa iyang mga sundalo nga nangamatay sa gubat. Ang ilang mga lubnganan atua nahimutang sa kinahiladman nga bahin sa dapit sa mga patay. Sila nga gikahadlokan kaniadto sa mga tawo nangamatay na sa gubat.

²⁴ “Atua usab didto ang hari sa Elam. Nalibotan ang iyang lubnganan sa lubnganan sa iyang mga katawhan. Nangamatay silang tanan sa gubat. Nanaog sila didto sa dapit sa mga patay uban sa mga wala motuo sa Dios. Sa buhi pa sila, gikahadlokan sila sa mga tawo, apan karon naulawan sila uban niadtong mga nangamatay na. ²⁵ May dapit nga gipahimutangan didto alang sa hari sa Elam uban sa mga nangamatay sa gubat. Nalibotan ang iyang lubnganan sa lubnganan sa iyang katawhan. Silang tanan nga wala nakaila sa Dios nangamatay sa gubat. Gikahadlokan sila sa mga tawo sa buhi pa sila, apan karon nahiagom sila sa kaulawan ug nagbuy-od uban sa mga nangamatay sa gubat.

²⁶ “Atua usab didto ang hari sa Meshech ug ang hari sa Tubal. Nalibotan ang ilang lubnganan sa lubnganan sa ilang mga katawhan. Silang tanan nga wala nakaila sa Dios, nangamatay sa gubat. Gikahadlokan gyud sila kaniadto sa buhi pa sila. ²⁷ Apan nangamatay sila nga wala mahatagig dungganon nga lubong sama sa bantogan nga mga tawo nga wala nakaila sa Dios, nga gilubong nga ang ilang mga espada anaa sa ilang ulohan ug ang ilang mga taming anaa sa ilang dughan. Kini nga mga tawhana gikahadlokan usab sa mga tawo sa buhi pa sila.

²⁸ “Ug ikaw, hari sa Ehipto, malaglag usab ug magbuy-od uban sa mga wala nakaila sa Dios nga nangamatay sa gubat.

²⁹ “Atua usab didto sa dapit sa mga patay ang hari sa Edom ug ang tanan niya nga opisyal. Gamhanan sila kaniadto, apan karon gilubong sila uban sa mga wala nakaila sa Dios nga nangamatay sa gubat.

³⁰ “Atua usab didto ang tanang opisyal sa mga dapit sa amihan ug ang mga taga-Sidon. Gikahadlokan usab sila sa mga tawo sa buhi pa sila. Gamhanan usab sila kaniadto, apan karon nahiagom sila sa kaulawan ug tua na sa dapit sa mga patay uban sa mga wala nakaila sa Dios nga nangamatay sa gubat. ³¹ Inigkakita sa hari sa Ehipto niini nga mga nangamatay didto sa dapit sa mga patay malipay siya ug ang iyang mga sundalo tungod kay dili lang diay sila ang nangamatay sa gubat. ³² Bisan gitugotan ko nga kahadlokan sila sa mga tawo sa buhi pa sila, mamatay sila ug magbuy-od uban sa mga wala nakaila kanako nga nangamatay sa gubat. Ako, ang Ginoo nga Dios, ang nagaingon niini.”

Pag-ampo alang sa Tabang sa Dios sa Nasod