M’Cheyne Bible Reading Plan
Ô-sê, vua cuối cùng của Ít-ra-en
17 Ô-sê, con trai Ê-la, lên ngôi vua Ít-ra-en vào năm thứ mười hai đời A-cha, vua Giu-đa. Ô-sê cai trị ở Xa-ma-ri chín năm. 2 Vua làm điều ác trước mặt CHÚA, nhưng không tệ hại bằng các vua Ít-ra-en trước mình.
3 Sanh-ma-na-xe, vua A-xy-ri, kéo lên tấn công Ô-sê. Ô-sê đã phải thần phục Sanh-ma-na-xe và nộp triều cống cho vua ấy.
4 Nhưng vua A-xy-ri khám phá ra Ô-sê âm mưu phản nghịch mình bằng cách phái sứ giả đến Sô, vua Ai-cập. Ô-sê cũng ngưng nộp triều cống cho Sanh-ma-na-xe như trước kia vua vẫn làm hằng năm. Vì thế vua A-xy-ri bắt nhốt Ô-sê.
5 Rồi vua A-xy-ri đến tấn công toàn xứ Ít-ra-en. Vua vây Xa-ma-ri và tấn công nó trong ba năm. 6 Đến năm thứ chín đời vua Ô-sê thì vua đánh thắng Xa-ma-ri và đày dân Ít-ra-en qua A-xy-ri. Ông cho họ định cư ở Ha-lát, miền Gô-san, trên sông Ha-bo, và trong các thành phố nước Mê-đi.
Dân Ít-ra-en bị trừng phạt vì tội lỗi mình
7 Tất cả những điều đó xảy ra vì dân Ít-ra-en đã phạm tội cùng CHÚA là Thượng Đế mình. Ngài đã mang họ ra khỏi Ai-cập và giải cứu họ khỏi quyền lực của vua Ai-cập nhưng dân Ít-ra-en lại kính thờ các thần khác. 8 Họ sống như các dân tộc mà CHÚA đã đuổi ra khỏi xứ trước khi họ đến. Họ sống theo như các vua làm ác của họ xúi giục, 9 lén lút phạm tội nghịch cùng CHÚA là Thượng Đế mình.
Họ xây các nơi thờ cúng địa phương trong các thành phố mình, từ tháp canh cho đến thành có vách kiên cố. 10 Họ dựng các trụ đá cho các tà thần và tượng A-sê-ra trên mỗi đồi cao và dưới mỗi cây xanh. 11 Dân Ít-ra-en đốt hương tại nơi nào họ thờ cúng địa phương [a] giống như các dân sống trước họ ở đó đã làm, các dân mà CHÚA đã đuổi ra khỏi xứ. Dân Ít-ra-en làm những điều ác chọc giận CHÚA. 12 Họ thờ các thần tượng mặc dù CHÚA đã cảnh cáo, “Các ngươi không được làm như thế.”
13 CHÚA dùng mọi nhà tiên tri và tiên kiến để cảnh cáo Ít-ra-en và Giu-đa. Ngài bảo, “Hãy từ bỏ đường lối gian ác của các ngươi và vâng theo mệnh lệnh cùng luật lệ ta. Hãy vâng theo những lời giáo huấn ta truyền cho tổ tiên các ngươi, những huấn lệnh mà ta ban cho các ngươi qua các tôi tớ ta là các nhà tiên tri.”
14 Nhưng dân chúng không chịu nghe. Họ ương ngạnh giống y như tổ tiên họ là những kẻ không chịu tin nơi CHÚA là Thượng Đế mình. 15 Họ gạt bỏ luật lệ CHÚA và giao ước mà Ngài đã lập với tổ tiên họ. Họ không chịu nghe lời cảnh cáo của Ngài. Họ thờ lạy các thần tượng vô dụng và chính mình cũng trở nên vô dụng. Họ làm giống như các dân tộc sống quanh họ, điều mà CHÚA cảnh cáo họ không được làm.
16 Dân chúng gạt bỏ mọi mệnh lệnh của CHÚA là Thượng Đế mình. Họ đúc hai tượng bò con và làm một tượng A-sê-ra. Họ thờ lạy các ngôi sao trên trời và phục vụ Ba-anh. 17 Họ thiêu sống con trai con gái mình và tìm cách đoán tương lai bằng ma thuật và bùa ếm. Họ chọn làm điều ác trước mặt CHÚA, chọc giận Ngài. 18 Vì CHÚA nổi giận cùng dân Ít-ra-en nên Ngài dẹp bỏ họ khỏi trước mặt Ngài, chỉ còn chừa lại chi tộc Giu-đa mà thôi.
Giu-đa cũng phạm tội
19 Thậm chí Giu-đa cũng không vâng theo mệnh lệnh CHÚA là Thượng Đế mình. Họ làm giống y như Ít-ra-en đã làm,
20 cho nên CHÚA gạt bỏ toàn dân Ít-ra-en. Ngài trừng phạt họ và để cho các dân khác tiêu diệt họ; Ngài ném họ ra khỏi trước mặt Ngài. 21 Khi CHÚA tách họ ra khỏi gia đình Đa-vít thì dân Ít-ra-en lập Giê-rô-bô-am, con Nê-bát làm vua. Giê-rô-bô-am dẫn dụ dân Ít-ra-en xa cách CHÚA và dẫn họ phạm tội tày đình. 22 Họ vẫn tiếp tục phạm các tội như Giê-rô-bô-am. Họ không ngưng phạm các tội đó 23 cho đến khi CHÚA dẹp bỏ dân Ít-ra-en ra khỏi trước mặt Ngài, như Ngài đã phán qua tất cả các tôi tớ Ngài là các nhà tiên tri. Vì thế dân Ít-ra-en bị đày đi khỏi xứ sang đất A-xy-ri, nơi họ vẫn ở cho đến ngày nay.
Nguồn gốc dân Xa-ma-ri
24 Vua A-xy-ri mang các dân từ Ba-by-lôn, Cu-tha, A-va, Ha-mát và Sê-phạt-va-im đến cho định cư trong các thành phố Xa-ma-ri thay thế cho dân Ít-ra-en. Các dân nầy chiếm Xa-ma-ri và ở trong các thành của họ. 25 Lúc đầu họ không thờ lạy CHÚA cho nên Ngài sai sư tử đến giết một số người trong vòng họ. 26 Vua A-xy-ri được báo cáo, “Vua cho một số người ngoại quốc vào ở trong các thành Xa-ma-ri. Họ không biết luật lệ của thần xứ đó cho nên Ngài sai sư tử đến. Sư tử giết họ vì họ không biết ý muốn của thần.”
27 Vua A-xy-ri liền truyền lệnh, “Hãy mang trả về một trong các thầy tế lễ mà các ngươi đã đày đi. Để người ở đó dạy dân chúng biết ý muốn của thần.”
28 Vậy một trong các thầy tế lễ đã bị đày từ Xa-ma-ri trở về sống ở Bê-tên. Ông dạy cho dân chúng biết cách thờ phụng CHÚA.
29 Nhưng mỗi một dân lập các thần lấy cho mình và đặt chúng trong các điện thờ nơi thành họ cư ngụ. Những điện thờ nầy trước kia do người Xa-ma-ri xây nên. 30 Dân Ba-by-lôn dựng thần Su-cốt-Bê-nốt. Dân Cu-tha thờ thần Nẹt-ganh. Dân Ha-mát thờ thần A-si-ma. 31 Người A-vít thờ thần Níp-ha và Tạc-tắc. Người Sê-phạt-va-im thiêu con mình trong lửa, dâng chúng nó cho Ách-ra-mê-léc và A-na-mê-léc, hai thần của Sê-phạt-va-im.
32 Họ cũng tôn thờ CHÚA nhưng tự chọn cho mình các thầy tế lễ cho nơi nào họ thờ tà thần. Họ tự chọn các thầy tế lễ trong số họ để dâng sinh tế cho dân chúng. 33 Dân chúng thờ phụng CHÚA nhưng cũng thờ phụng thần của mình như các dân tộc mà họ rời bỏ khi bị đày.
34 Cho đến ngày nay họ cũng làm y như thuở trước. Họ không thờ phụng CHÚA hay vâng theo qui tắc và mệnh lệnh Ngài. Họ không nghe theo lời giáo huấn hay mệnh lệnh của CHÚA mà Ngài đã truyền cho con cháu Gia-cốp, người mà Ngài đặt tên là Ít-ra-en. 35 CHÚA đã lập một giao ước với họ và truyền lệnh cho họ rằng, “Đừng tôn thờ các thần khác. Đừng quì lạy trước chúng nó, thờ phụng hay dâng sinh tế cho chúng. 36 Hãy thờ phụng CHÚA là Đấng mang ngươi ra khỏi xứ Ai-cập bằng quyền năng và sức mạnh Ngài. Hãy thờ lạy một mình Ngài và dâng sinh tế cho Ngài mà thôi. 37 Hãy luôn luôn vâng theo các qui tắc, mệnh lệnh, lời giáo huấn, và điều răn Ngài viết ra cho ngươi. Đừng tôn kính thần nào khác. 38 Đừng quên giao ước ta lập với ngươi, đừng tôn thờ thần nào khác. 39 Hãy thờ phụng CHÚA là Thượng Đế ngươi, Đấng giải cứu ngươi khỏi mọi kẻ thù.”
40 Nhưng dân Ít-ra-en không chịu nghe lời. Con cháu họ ngày nay vẫn tiếp tục làm giống như tổ tiên mình trước kia. 41 Cho nên các dân tộc đó tôn thờ CHÚA nhưng cũng thờ lạy các thần mình. Con cháu họ cũng làm y như tổ tiên mình cho đến ngày nay.
Phải sống cách nào
3 Nhắc nhở các tín hữu phải vâng phục các bậc cầm quyền, các nhà lãnh đạo, sẵn sàng làm điều lành. 2 Đừng nói xấu ai, hãy sống trong hòa thuận, ân cần và lễ độ với mọi người.
3 Trước kia chúng ta dại dột, không vâng phục, lầm lạc, làm nô lệ cho đủ thứ ham mê và dục vọng. Chúng ta chuyên làm ác, đố kỵ. Mọi người ghét chúng ta đồng thời chúng ta cũng ghét nhau nữa. 4 Nhưng khi Thượng Đế, Cứu Chúa chúng ta tỏ lòng nhân từ và yêu thương 5 thì Ngài đã cứu chúng ta do lòng nhân ái của Ngài chứ không phải nhờ vào việc lành nào của chúng ta cả. Ngài cứu chúng ta do sự rửa sạch chúng ta bằng sự tái sinh và đổi mới qua Thánh Linh. 6 Thượng Đế đã ban Thánh Linh dồi dào trên chúng ta qua Chúa Cứu Thế Giê-xu 7 để chúng ta được Thượng Đế chấp nhận qua ân phúc của Ngài, và chúng ta trở thành người thừa kế vì mang niềm hi vọng đời đời. 8 Lời dạy nầy là đáng tin, ta muốn con nhấn mạnh để ai nấy đều am hiểu mọi điều ấy. Như thế các tín hữu sẽ thận trọng biết dùng đời mình làm việc phúc đức vì những việc đó rất tốt và có ích cho mọi người.
9 Nhưng hãy tránh xa những kẻ tranh luận ngu dại về gia phổ vô bổ, hoặc tranh cãi về luật pháp. Những điều ấy thật vô dụng, không ích lợi gì cho ai cả. 10 Sau khi cảnh cáo họ một hai lần thì nên tránh xa những kẻ hay gây sự. 11 Con có thể biết những người như thế thuộc loại gian ác vì chính tội lỗi của họ tự kết án họ.
Vài điều cần nhớ
12 Khi ta sai Át-tê-ma và Ti-chi-cơ đến với con thì con hãy cố gắng gặp ta ở Ni-cô-bô-li vì ta định ở suốt mùa đông tại đó. 13 Cố gắng giúp luật sư Xê-na và A-bô-lô đủ đồ cần dùng trong cuộc hành trình của họ. 14 Những người của chúng ta phải học cách dùng đời mình vào những việc phúc đức để cung ứng nhu cầu khẩn cấp cho người khác và để đời mình khỏi trở thành vô dụng.
15 Tất cả anh em ở với ta chào thăm con. Hãy chào thăm những thân hữu có cùng niềm tin như chúng ta.
Nguyền xin ân phúc Thượng Đế ở với các anh em.
Ít-ra-en sa vào việc cúng thờ thần tượng vì giàu có
10 Ít-ra-en giống như cây nho lớn
sinh ra nhiều trái.
Khi dân cư trở nên giàu có hơn,
liền xây thêm nhiều bàn thờ
cho các thần tượng.
Khi xứ trở nên phì nhiêu hơn,
chúng liền dựng thêm nhiều trụ đá đẹp hơn để cúng các thần.
2 Lòng chúng nó giả dối,
bây giờ chúng phải trả giá cho tội lỗi mình.
CHÚA sẽ phá sập các bàn thờ chúng;
Ngài sẽ tiêu hủy các trụ đá thánh của chúng.
3 Rồi chúng sẽ bảo, “Chúng tôi không có vua,
vì chúng tôi không kính sợ CHÚA.
Còn vua thì chẳng làm được gì cho chúng tôi.”
4 Chúng hứa dối, và lập giao ước
mà chúng không giữ.
Cho nên dân chúng sẽ thưa kiện nhau trước tòa;
Chúng giống như cỏ dại độc mọc trong ruộng đã cày.
5 Dân Ít-ra-en lo lắng
về tượng bò con ở Bết A-ven [a].
Dân chúng sẽ than khóc về nó,
và các thầy tế lễ cũng sẽ kêu khóc về nó.
Chúng thường reo vui
về vinh hiển của thần tượng đó,
6 nhưng nó sẽ bị đày qua A-xy-ri
để làm quà cho vua lớn.
Dân Ít-ra-en sẽ bị sỉ nhục,
và dân chúng sẽ xấu hổ vì không vâng lời.
7 Ít-ra-en sẽ bị tiêu diệt;
vua [b] của nó sẽ giống như mảnh gỗ
nổi lềnh bềnh trên nước.
8 Những nơi thờ phụng giả dối
sẽ bị phá hủy,
là những nơi mà Ít-ra-en phạm tội.
Gai gốc và cỏ dại sẽ phủ kín
các bàn thờ chúng.
Rồi chúng sẽ bảo cùng núi rằng,
“Hãy che lấp chúng ta đi!”
và nói cùng các đồi rằng,
“Hãy rơi trên chúng ta!”
Dân Ít-ra-en sẽ đền tội mình
9 “Hỡi Ít-ra-en, ngươi đã phạm tội
từ thời Ghi-bê-a,
và dân chúng đã tiếp tục phạm tội ở đó.
Nhưng chiến tranh chắc chắn
sẽ bao trùm chúng ở Ghi-bê-a,
vì những điều ác chúng làm nơi đó.
10 Khi ta sẵn sàng,
ta sẽ đến trừng phạt chúng.
Các dân sẽ đến nghịch lại chúng,
chúng sẽ bị trừng phạt
vì tội lỗi tràn đầy của mình [c].
11 Ít-ra-en giống như con bò tơ cái
thuần thục, thích đạp lúa.
Ta sẽ đặt ách lên cổ nó
bắt nó làm việc cực nhọc ngoài đồng áng.
Ít-ra-en sẽ cày, Giu-đa sẽ vỡ đất.
12 Ta bảo, ‘Hãy gieo sự nhân từ,
gặt bông trái của sự thành tín,
hãy cày đất mới cho sự hiểu biết.
Hãy trông đợi CHÚA cho tới lúc Ngài đến
đổ nhân từ Ngài trên các ngươi như nước.’
13 Nhưng các ngươi đã cày sự gian ác,
gặt hái chuyện lôi thôi;
các ngươi đã ăn hoa quả của sự dối gạt.
Vì các ngươi cậy sức riêng mình,
ỷ vào quân số đông đảo của các ngươi,
14 dân ngươi sẽ nghe tiếng chiến trận,
tất cả các thành có vách kiên cố của ngươi sẽ bị tiêu diệt.
Giống như khi vua Sanh-man [d]
tiêu diệt Bết Ạc-bên trong chiến trận,
khi mẹ và con đều bị đập chết.
15 Hỡi dân Bê-tên, chuyện đó cũng sẽ xảy đến cho ngươi,
vì ngươi làm ác quá lắm.
Khi mặt trời mọc lên,
vua Ít-ra-en sẽ chết.”
Cầu nguyện xin Chúa phạt kẻ thù
Bài ca khi đang đi lên đền thờ.
129 Ít-ra-en hãy nói,
Suốt đời tôi bị kẻ thù tấn công.
2 Tuy chúng đã ngược đãi tôi suốt đời tôi
nhưng chưa đánh thắng tôi.
3 Như nông gia cày ruộng, chúng cày bừa trên lưng tôi,
để lại những luống thương tích dài.
4 Nhưng Chúa đã làm điều phải;
Ngài đã giải thoát tôi khỏi tay kẻ ác.
5 Nguyện những người ghét Giê-ru-sa-lem
phải lùi lại vì xấu hổ.
6 Nguyện họ giống như cỏ mọc trên mái nhà,
bị chết héo trước khi đâm rễ.
7 Không đầy một nắm tay
hay bó cho được một ôm.
8 Người qua kẻ lại cũng không nói,
“Cầu Chúa ban phước cho ngươi.
Chúng tôi nhân danh quyền năng Chúa ban phúc lành cho ngươi.”
Cầu xin ơn thương xót
Bài ca khi đang đi lên đền thờ.
130 Chúa ôi, tôi đang gặp nguy khốn,
nên kêu cứu cùng Ngài.
2 Lạy Chúa, xin nghe tiếng tôi;
lắng nghe lời cầu cứu tôi.
3 Chúa ôi, nếu Ngài trừng phạt con người theo tội lỗi họ,
thì Chúa ôi, còn ai sống sót?
4 Nhưng Chúa tha tội lỗi chúng tôi,
vì thế Ngài được tôn kính.
5 Tôi trông đợi Chúa giúp tôi,
tôi tin cậy lời Ngài.
6 Tôi mong đợi Ngài cứu giúp tôi
hơn người lính canh trông chờ sáng.
7 Hỡi dân Ít-ra-en, hãy đặt hi vọng của các ngươi trong Chúa
vì Ngài là Đấng yêu thương và đầy lòng cứu rỗi.
8 Ngài sẽ cứu Ít-ra-en khỏi mọi tội lỗi của họ.
Hãy tin cậy Thượng Đế như trẻ thơ
Bài ca khi đang đi lên đền thờ. Do Đa-vít sáng tác.
131 Lạy Chúa, lòng tôi không tự phụ;
tôi không xem thường kẻ khác.
Tôi không nghĩ đến những việc lớn lao,
hay những điều không thể làm được.
2 Nhưng tôi nằm yên lặng,
như hài nhi nằm trong tay mẹ.
Tôi an bình như hài nhi nằm với mẹ.
3 Hỡi dân Ít-ra-en, hãy đặt hi vọng mình trong Chúa từ nay cho đến đời đời.
© 2010 Bible League International