M’Cheyne Bible Reading Plan
यहोआहाजच्या कारकिर्दीला सुरुवात
13 येहूचा मुलगा यहोआहाज शोमरोन मधून इस्राएलवर राज्य करु लागला. अहज्याचा मुलगा योवाश यहूदात राज्यावर आल्याला तेविसावे वर्ष चालू होते तेव्हाची ही हकीकत. यहोआहाजने सतरा वर्षे राज्य केले.
2 परमेश्वराच्या दृष्टीने वाईट अशा गोष्टी यहोआहाजने केल्या. नबाटचा मुलगा यराबाम याने इस्राएलला जी पापे करायला लावली तीच यहोआहाजने केली, त्यात खंड पडू दिला नाही. 3 मग परमेश्वराचा इस्राएलवर कोप झाला. अरामचा राजा हजाएल आणि हजाएलचा मुलगा बेनहदाद यांच्या हाती परमेश्वराने इस्राएलची सत्ता सोपवली.
इस्राएली लोकांवर परमेश्वराची दया
4 तेव्हा यहोआहाजने मदतीसाठी परमेश्वराची याचना केली. देवानेही त्याची विनंती ऐकली. अरामच्या राजाने इस्राएली लोकांचा केलेला छळ आणि इस्राएलांच्या हाल अपेष्टा परमेश्वराने पाहिल्या होत्या.
5 त्यातून इस्राएलला तारण्यासाठी परमेश्वराने एक्राला पाठवले. तेव्हा मग अराम्यांच्या हातून इस्राएलींची मुक्तता झाली आणि इस्राएली लोक पूर्वीप्रमाणेच आपापल्या मुक्कामी परतले.
6 तरीही यराबामच्या घराण्याने जी पापे इस्राएल लोकांना करायला लावली ती करायचे काही त्यांनी सोडले नाही.यराबामची सर्व पापाचरणे त्यांनी चालूच ठेवली शोमरोनमध्ये अशेरा देवतेचे स्तंभ त्यांनी ठेवलेच.
7 अरामच्या राजाने यहोआहाजच्या सैन्याचा पराभव केला. सैन्यातील बहुतेक लोकांना त्याने ठार केले. फक्त पन्नास घोडेस्वार, दहा रथ आणि दहा हजारांचे पायदळ एवढेच शिल्लक ठेवले. खळ्यातील धान्याच्या मळणीच्या वेळी उडून जाणाऱ्या फोलकटाप्रमाणे यहोआहाजच्या सैनिकांची अवस्था होती.
8 इस्राएलच्या राजांचा इतिहास या पुस्तकात यहोआहाजने केलेली थोर कृत्ये लिहून ठेवली आहेत. 9 पुढे यहोआहाज मरण पावला आणि पूर्वजांसमवेत त्याचे दफन झाले. शोमरोनमध्ये लोकांनी त्याला पुरले. त्याचा मुलगा योवाश (किंवा यहोआश) त्याच्या जागी राज्य करु लागला.
योवाशची इस्राएलचा राजा म्हणून कारकीर्द
10 यहोआहाजचा मुलगा योवाश शोमरोनमध्ये इस्राएलचा राजा झाला. यहूदाचा राजा योवाश याचे ते सदतिसावे वर्ष होते. योवाशने इस्राएलवर सोळा वर्षे राज्य केले. 11 परमेश्वराने जे जे करु नका म्हणून सांगितले ते सर्व त्याने केले. नबाटचा मुलगा यराबाम याने इस्राएलला जी पापे करायला लावली ती करण्याचे योवाशने सोडले तर नाहीच, उलट तोही त्याच मार्गाने गेला. 12 इस्राएलच्या राजांचा इतिहास या पुस्तकात, योवाशने केलेले पराक्रम आणि यहूदाचा राजा अमस्या याच्याशी झालेल्या लढाया यांची हकीकत आलेली आहे. 13 योवाशच्या निधनानंतर त्याचे आपल्या पूर्वजांशेजारी दफन झाले. यराबाम सिंहासनावर आला आणि योवाशचे शोमरोनमध्ये इस्राएलच्या राजांबरोबर दफन झाले.
योवाश अलीशाला भेटतो
14 अलीशा आजारी पडला. त्या आजारातच पुढे तो मरण पावला. इस्राएलचा राजा योवाश त्याला भेटायला गेला. अलीशाबद्दल दु:खातिशयाने त्याला रडू आले. योवाश म्हणाला, “माझ्या बापा, माझ्या बापा, ही इस्राएलच्या रथांची आणि घोड्यांची वेळ आहे का?”
15 अलीशा योवाशला म्हणाला, “धनुष्य आणि काही बाण घे.”
तेव्हा योवाशने धनुष्य व काही बाण घेतले 16 अलीशा मग राजाला म्हणाला, “धनुष्यावर हात ठेव.” योवाशने त्याप्रमाणे केले. अलीशाने मग आपले हात राजाच्या हातांवर ठेवले. 17 अलीशा त्याला म्हणाला, “पूर्वेकडची खिडकी उघड.” योवाशने खिडकी उघडली. तेव्हा अलीशाने त्याला बाण मारायला सांगितले.
योवाशने बाण सोडला. अलीशा त्याला म्हणाला, “परमेश्वराचा हा विजयाचा तीर होय. अरामवरील विजयाचा बाण. अफेक येथे तू अराम्यांचा पाडाव करशील, त्यांना नेस्तनाबूत करशील.”
18 अलीशा पुढे म्हणाला, “बाण घे.” योवाशने ते घेतले. अलीशाने मग इस्राएलच्या राजाला भूमीवर बाण मारायला सांगितले.
योवाशने जमिनीवर तीन बाण मारले. मग तो थांबला. 19 अलीशा संदेष्टा योवाशवर रागावला. तो त्याला म्हणाला, “तू पाच सहावेळा तरी मारायला हवे होतेस. तरच तू अराम्यांना पुरते नेस्तनाबूत करु शकला असतास. आता तू फक्त तीनदाच त्यांचा पराभव करशील.”
अलीशाच्या कबरेवरचा चमत्कार
20 अलीशाने देह सोडला आणि लोकांनी त्याला पुरले.
पुढे वसंतात मवाबी सैन्यातील काहीजण इस्राएलला आले. लढाईनंतर लूट करायला ते आले होते. 21 काही इस्राएली लोक एका मृताला पुरत असताना त्यांनी या सैनिकांना पाहिले. तेव्हा त्या लोकांनी अलीशाच्या कबरीतच तो मृतदेह टाकला आणि पळ काढला. अलीशाच्या अस्थींना त्या देहाचा स्पर्श होताच तो मृत पुन्हा जिवंत झाला आणि आपल्या पायावर उभा राहिला.
योवाश अराम्यांकडून इस्राएल नगरे जिंकून घेतो
22 यहोआहाजच्या कारकिर्दीमध्ये अरामचा राजा हजाएल याने इस्राएलचा छळ केला होता. 23 पण परमेश्वरालाच इस्राएलची दया आली. इस्राएलवर त्याने आपली कृपादृष्टी वळवली. अब्राहाम, इसहाक आणि याकोब यांच्याशी त्याने केलेल्या करारामुळे त्याने हे केले. परमेश्वराला इस्राएल लोकांचा समूळ नाश करायचा नव्हता. त्याला त्यांना अद्याप टाकून द्यायचे नव्हते.
24 अरामचा राजा हजाएल मरण पावला. त्याच्यानंतर बेन-हदाद राज्य करु लागला. 25 मृत्यूपूर्वी हजाएलने योवाशचे वडील यहोआहाज ह्यांच्या कडून युध्दात काही नगरे हस्तगत केली होती. पण योवाशने ती आता हजाएलचा मुलगा बेन-हदाद याच्याकडून परत मिळवली. योवाशने बेनहदादचा तीनदा पराभव केला आणि इस्राएलची नगरे जिंकून घेतली.
शेवटचे दिवस
3 हे लक्षात ठेव: शेवटच्या दिवसांत कठीण समय आपल्यावर येतील. 2 लोक स्वार्थी, धनलोभी, बढाईखोर, गर्विष्ठ, शिव्याशाप देणारे, आईवडिलांची आज्ञा न मानणारे, कृतघ्र, अधार्मिक 3 इतरांवर प्रीती नसणारे, क्षमा न करणारे, चहाडखोर, मोकाट सुटलेले, क्रूर, चांगल्याच्या विरुद्ध असले. 4 विश्वासघातकी, उतावीळ, गर्वाने फुगले, देवावर प्रेम करण्यापेक्षा चैनीची अधिक आवड धरणारे असे होतील; 5 ते देवाच्या सेवेचे बाहेरचे स्वरूप चांगले राखतील, परंतु त्याचे सामर्थ्य नाकारतील. त्यांच्यापासून नेहमी दूर राहा.
6 मी हे म्हणतो कारण त्यांच्यांपैकी काही घरात शिरकाव करतात व पापाने भरलेल्या, सर्व प्रकारच्या वासनांनी बहकलेल्या, कमकुवत स्त्रियांवर ताबा मिळवितात. 7 अशा स्त्रिया नेहमी शिकण्याचा प्रयत्न करतात. पण सत्याच्या पूर्ण ज्ञानापर्यंत त्या कधीही जाऊ शकत नाहीत. 8 यान्रेस व यांब्रेस यांनी जसा मोशेला विरोध केला तसा ही माणसे सत्याला विरोध करतात. ज्यांची मने भ्रष्ट आहेत व सत्य अनुसरण्यात अयशस्वी ठरलेली अशी ही माणसे आहेत. 9 ते पुढे अधिक प्रगती करणार नाहीत. कारण जसा यान्रेस व यांब्रेस यांचा मूर्खपणा प्रकट झाला तसा यांचा मूर्खपणा सर्वांना प्रकट होईल.
शेवटच्या सूचना
10 तरीही तू माझी शिकवण, वागणूक, जीवनातील माझे ध्येय, माझा विश्वास, माझा धीर, माझी प्रीति, माझी सहनशीलता ही पाळली आहेस. 11 अंत्युखिया, इकुन्या, आणि लुस्त्र येथे ज्या गोष्टी माझ्या बाबतीत घडल्या, जो भयंकर छळ मीसोसला ते माझे दु:ख तुला माहीत आहे! परंतु प्रभूने या सर्व त्रासांपासून मला सोडविले. 12 खरे पाहता, जे जे ख्रिस्त येशूमध्ये शुद्ध जीवन जगू इच्छितात, त्या सर्वांचा छळ होईल. 13 पण दुष्ट लोक व भोंदू लोक इतरांना वरचेवर फसवीत राहतील आणि स्वतःही फसून अधिक वाईटाकडे जातील.
14 पण तुझ्या बाबतीत, ज्या गोष्टी तू शिकलास व ज्याविषयी तुझी खात्री झाली आहे त्या तू तशाच पुढे चालू ठेव. ती सत्ये ज्या कोणापासून तू शिकलास ते तुला ठाऊक आहे. तू त्यांच्यावर विश्वास ठेवू शकतोस. 15 तुला माहीत आहे की, तू आपल्या अतिबाल्यावस्थेत असल्यापासूनच तुला पवित्र शास्त्र वचनांची माहिती आहे. त्यांच्या ठायी तुला शहाणे बनविण्याचे व तारणाकडे घेऊन जाण्याचे सामर्थ्य आहे. ते तुला तारणाकडे नेण्यासाठी लागणारे ज्ञान देण्यास समर्थ आहे. 16 प्रत्येक शास्त्रलेख देवाच्या प्रेरणेने लिहिला असल्यामुळे तो सत्य समजण्यास, वाईटाचा निषेध करण्यास, चुका सुधारण्यास व योग्य जीवन जगण्याचे मार्गदर्शन करण्यास उपयुक्त आहे. 17 यासाठी की, देवाचा माणूस प्रवीण होऊन पूर्णपणे प्रत्येक चागंल्या कामासाठी सज्ज व्हावा.
नेत्यांनी इस्राएलला व यहूदाला पाप करायाला भाग पाडले
5 “यायकांनी, इस्राएल राष्ट्रा आणि राजाच्या घराण्यातील लोकांनो, माझे म्हणणे ऐका. कारण हा निवाडा तुमच्यासाठी आहे.
“तुम्ही मिस्पातील सापळ्याप्रमाणे आहात. 2 तुम्ही पुष्कळ वाईट कृत्ये केली आहेत, म्हणून मी तुम्हा साऱ्याना शिक्षा करीन. 3 एफ्राईमला मी ओळखून आहे. इस्राएलची कृत्ये मला महीम आहेत. एफ्राईम, आता, यावेळी तू वश्येप्रमाणे वागत आहेस. इस्राएल पापाने बरबटली आहे. 4 इस्राएलच्या लोकांनी खूप वाईट गोष्टी केल्या आहेत, त्या वाईट गोष्टी त्यांना परमेश्वराकडे परत येण्यास अडथळा करतात. ते नेहमी दुसऱ्या दैवतांच्या मागे मागे जाण्याच्या मार्गाचाच विचार करतात. ते परमेश्वराला ओळखत नाहीत. 5 इस्राएलचा अहंकार त्यांच्याविरुध्द पुरावा आहे. म्हणून इस्राएल आणि एफ्राईम त्यांच्या पापांना अडखळतील. त्याच्याबरोबर यहूदाही अडखळेल.
6 “लोकांचे नेते परमेश्वराचा शोध घेतील. ते त्यांच्याबरोबर त्यांच्या ‘मेंढ्या’ व ‘गायी’ घेतील. पण त्यांना परमेश्वर सापडणार नाही. का? कारण त्यांने त्या लोकांचा त्याग केला आहे. 7 ते परमेश्वराशी प्रामाणिक राहात नाहीत. त्यांची मुले परक्यांपासून झालेली आहेत. आता परमेश्वर त्यांचा आणि त्यांच्या देशाचा पून्हा नाश करील”
इस्राएलच्या नाशाचे भविष्य
8 “गिबात शिंग फुंका,
रामात तुतारी फुंका.
बेथ-आवेनमध्ये इषारा द्या.
बन्यामीन, तुझ्यामागे शत्रू लागला आहे.
9 शिक्षेच्या वेळी एफ्राईम ओसाड होईल
ह्या गोष्टी नक्की घडून येतील,
असा खात्रीपूर्वक इषारा मी (परमेश्वर)
इस्राएलच्या घराण्यांना देतो.
10 दुसऱ्यांची मालमत्ता चोरणाव्या
चोरांसारखे यहूदाचे नेते आहेत.
म्हणून मी (परमेश्वर) माझ्या रागाचा
त्यांच्यावर पाण्याप्रमाणे वर्षाव करीन.
11 एफ्राईमला शिक्षा होईल.
द्राक्षांप्रमाणे तो चिरडला व दाबला जाईल. का?
कारण त्याने ओंगळाला अनुसरण्याचे ठरविले.
12 कसर ज्याप्रमाणे कापडाच्या तुकड्याचा नाश करते,
तसाच मी एफ्राईमचा नाश करीन.
लाकडाचा तुकडा सडून नष्ट होता,
तसेच मा यहूदाला नष्ट करीन.
13 एफ्राईमने स्वतःचा आजार व यहूदाने स्वतःची जखम पाहिली. म्हणून मदतीसाठी ते अश्शुरकडे गेले.
त्यांनी सम्राटाला त्यांच्या समस्या सांगितल्या.
पण तो सम्राट तुम्हाला बरे करु शकत नाही.
तो तुमची जखम भरून काढू शकत नाही.
14 का? एफ्राईमच्या दृष्टीने मी सिंहाप्रमाणे होणार आहे.
यहूदा राष्ट्राला मी तरुण सिंहासारखा होणार आहे.
मी, हो मी, त्यांचे फाडून तुकडे तुकडे करीन.
मी त्यांचे हरण करीन.
आणि कोणीही त्यांना माझ्यापासून वाचवू शकणार नाही.
15 लोक त्यांचा अपराध कबूल करे पर्यंत
आणि माझा शोध घेईपर्यंत
मी माझ्या जागी परत जाईन. हो!
त्यांच्या अडचणीच्या वेळी ते माझी कसून शोध करतील.”
परमेश्वराकडे परत येण्याची फळे
6 “चला! आपण परमेश्वराकडे परत जाऊ या!
त्याने आपल्याला दुखविले, पण तोच आपल्याला बरे करील.
त्याने आपल्याला जखमी केले, पण तोच त्यावर मलमपट्टी करील.
2 दोन दिवसांनी तो आपल्याला जिवंत करील.
आणि तिसऱ्या दिवशी उठवील
मग आपण त्यांच्याजवळ पाहू शकू.
3 आपण परमेश्वराबद्दल जाणून घेऊ
या परमेश्वराला समजून घ्यायचा कसून प्रयत्न करू या.
पहाट येते हे जसे आपल्याला माहीत आहे,
हेही आपल्याला माहीत आहे.
जमिनीला पाणी पुरविणाव्या वसंतातील
पावसाप्रमाणे परमेश्वर येईल.”
लोक निष्ठावान नाहीत
4 “एफ्राईम व यहूदा, मी तुमचे काय करावे बरे?
तुमची निष्ठा सकाळच्या धूक्याप्रमाणे आहे.
प्रातःकाळीच नाहीशा होणाऱ्या
दवाप्रमाणे तुमची निष्ठा आहे.
5 मी संदेष्ट्यांचा उपयोग करुन
लोकांसाठी नियम केले.
माझ्या आज्ञेप्रमाणे लोकांना ठार मारले गेले.
त्या निर्णयांतून चांगल्या गोष्टी निर्माण होतील.
6 का? कारण मला निष्ठावंत प्रेम पाहिजे,
बळी नको.
लोकांनी होमार्पणे आणण्यापेक्षा,
परमेश्वराला जाणून घ्यावे असे मला वाटते.
7 पण लोकांनी आदामासारखाच करार मोडला
त्यांच्या देशातच त्यांनी माझा विश्वासघात केला.
8 गिलाद दुष्कर्मे करणाव्यांची नगरी आहे.
लोकांनी दुसऱ्यांना फसविले व ठार मारले.
9 लुटारू ज्याप्रमाणे कोणावर तरी हल्ला
करण्यासाठी वाट बघत लपून बसतात,
त्याचप्रमाणे धर्मगुरु शेखमला जाणाव्या रस्त्यावर वाटसंरूची वाट बघतात.
त्यांनी दुष्कृर्त्ये केली आहेत.
10 इस्राएलमध्ये भयंकर गोष्ट मी पाहीली आहे.
एफ्राईम परमेश्वाशी निष्ठावान नाही
इस्राएल पापाने बरबटली आहे.
11 यहूदा, तुझ्यासाठी सुगीची वेळ ठेवलेली आहे.
माझ्या लोकांना मी कैदेतून परत आणीन, तेव्हा ती वेळ येईल.”
कोफ
145 मी अगदी मनापासून तुला बोलावतो परमेश्वरा,
मला उत्तर दे मी तुझ्या आज्ञा पाळीन.
146 परमेश्वरा, मी तुला बोलावतो माझा उध्दार कर
आणि मी तुझा करार पाळीन.
147 तुझी प्रार्थना करण्यासाठी मी सकाळी लवकर उठतो.
तू ज्या गोष्टी सांगतोस त्यावर मी विश्वास ठेवतो.
148 तुझ्या वचनाचा अभ्यास करण्यासाठी
रात्रभर मी जागा राहिलो.
149 तुझ्या सगळ्या प्रेमासकट माझ्याकडे लक्ष दे परमेश्वरा,
ज्या गोष्टी योग्य आहेत असे तू सांगतोस त्या कर आणि मला जगू दे.
150 लोक माझ्याविरुध्द वाईट योजना आखीत आहेत
ते लोक तुझ्या शिकवणुकी प्रमाणे वागत नाहीत.
151 परमेश्वरा, तू माझ्या खूप जवळ आहेस आणि
तुझ्या सगळ्या आज्ञांवर विश्वास ठेवणे शक्य आहे.
152 मी खूप पूर्वी तुझ्या करारावरुन शिकलो की
तुझी शिकवण सदैव राहाणार आहे.
रेश
153 परमेश्वरा, माझे दु:ख बघ आणि माझी सुटका कर.
मी तुझी शिकवण विसरलो नाही.
154 परमेश्वरा, माझ्यासाठी माझी लढाई लढ.
तू वचन दिल्याप्रमाणे मला जगू दे.
155 दुष्ट लोक जिंकणार नाहीत कारण
ते तुझे नियम पाळत नाहीत.
156 परमेश्वरा, तू खूप दयाळू आहेस.
तू ज्या गोष्टी योग्य आहेत असे सांगतोस त्या कर आणि मला जगू दे.
157 मला दु:ख देण्याचा प्रयत्न करणारे अनेक शत्रू मला आहेत
पण मी तुझ्या कराराप्रमाणे वागणे सोडले नाही.
158 मी त्या विश्वासघातक्यांना बघतो. परमेश्वरा,
ते तुझा शब्द पाळत नाहीत आणि मी त्यांचा तिरस्कार करतो.
159 बघ, मी तुझ्या आज्ञा पाळण्याचा आटोकाट प्रयत्न करतो.
परमेश्वरा, तुझ्या सगळ्या प्रेमासकट मला जगू दे.
160 परमेश्वरा, अगदी सुरुवाती पासून तुझे सर्व शब्द विश्वसनीय होते
आणि तुझे चांगले नियम सदैव राहातील.
शीन
161 शक्तिमान पुढाऱ्यांनी माझ्यावर विनाकारण हल्ला केला.
पण मी फक्त तुझ्या नियमांना भितो आणि मान देतो.
162 परमेश्वरा, तुझा शब्द मला आनंदी करतो,
नुकताच एखादा खजिना सापडलेल्या माणसासारखा मी आनंदित होतो.
163 मला खोटे आवडत नाही.
मला त्याचा वीट आहे पण परमेश्वरा, मला तुझी शिकवण आवडते.
164 मी दिवसातून सात वेळा तुझ्या चांगल्या
नियमांसाठी मी तुझी स्तुती करतो.
165 जे लोक तुझ्या शिकवणुकीवर प्रेम करतात त्यांना खरी शांती लाभेल.
कुठलीही गोष्ट त्यांचा अधपात घडवणार नाही.
166 परमेश्वरा, तू माझा उध्दार करावास म्हणून मी वाट बघत आहे.
मी तुझ्या आज्ञा पाळल्या आहेत.
167 मी तुझ्या कराराप्रमाणे वागलो, परमेश्वरा,
मला तुझे नियम खूप आवडतात.
168 मी तुझा करार आणि तुझ्या आज्ञा पाळल्या.
परमेश्वरा, मी जे काही केले ते सर्व तुला माहीत आहे.
ताव
169 परमेश्वरा, माझे आनंदी गाणे ऐक.
तू कबूल केल्याप्रमाणे मला शहाणा कर.
170 परमेश्वरा, माझी प्रार्थना ऐक.
वचन दिल्याप्रमाणे माझा उध्दार कर.
171 तू मला तुझे नियम शिकवलेस म्हणून
मी एकदम गुणगान गायला सुरुवात केली.
172 तुझ्या शब्दाला उत्तर देण्यासाठी मला मदत कर आणि मला माझे गाणे म्हणून दे.
परमेश्वरा, तुझे नियम चांगले आहेत.
173 परमेश्वरा, मला मदत करण्यासाठी माझ्यापर्यंत
पोहोच कारण मी तुझ्या आज्ञांप्रमाणे वागणे पसंत केले.
174 परमेश्वरा, तू माझा उध्दार करावास असे मला वाटते.
पण तुझी शिकवण मला आनंद देते.
175 परमेश्वरा, मला जगू दे
आणि तुझे गुणगात करु दे. तुझ्या निर्णयाला मला मदत करु दे.
176 मी हरवलेल्या मेंढीप्रमाणे रस्ता चुकलो.
परमेश्वरा, मला शोधायला ये.
मी तुझा सेवक आहे
आणि मी तुझ्या आज्ञा विसरलो नाही.
2006 by World Bible Translation Center