M’Cheyne Bible Reading Plan

47 Dayon naglakat si Jose kag nagkadto sa hari sang Egipto^[a] upod ang lima niya ka utod. Nagsiling si Jose sa hari, “Nag-abot na ang akon amay kag mga utod halin sa Canaan, kag dala nila ang ila mga kasapatan kag ang tanan nila nga pagkabutang. Didto sila subong sa Goshen.” ² Ginpakilala niya dayon sa hari ang lima niya ka utod. ³ Ginpamangkot sila sang hari, “Ano ang inyo trabaho?” Nagsabat sila, “Mga manugbantay kami sang sapat, pareho sa amon mga ginikanan. ⁴ Nagkadto kami diri agod diri lang anay mag-estar tungod kay puwerte gid ang gutom sa Canaan, kag wala na sing mahalab ang amon mga kasapatan. Nagapangabay kami sa imo nga kon mahimo tugutan mo kami nga mag-estar sa Goshen.”

⁵ Nagsiling ang hari kay Jose, “Karon nga nag-abot na ang imo amay kag mga utod, ⁶ bukas ang Egipto para sa imo pamilya. Paestara sila sa Goshen, nga isa ka maayo nga duta sa Egipto. Kon may nahibaluan ka sa ila nga masaligan, himua sila nga manugbantay sang akon mga kasapatan.”

⁷ Gindala ni Jose ang iya amay sa hari kag ginpakilala. Pagkatapos bendisyon^[b] ni Jacob sa hari, ⁸ ginpamangkot siya sang hari, “Pila na ang imo edad?” ⁹ Nagsabat siya, “130 na ka tuig. Malip-ot kag mabudlay ang akon nga pagkabuhi diri sa duta. Indi ini makatupong sa kalawigon sang pagkabuhi sang akon mga katigulangan.” ¹⁰ Pagkatapos ginbendisyunan liwat ni Jacob ang hari,^[c] kag dayon naghalin siya sa presensya sang hari.

¹¹ Suno sa sugo sang hari, ginpaestar ni Jose ang iya amay kag mga utod sa Egipto; ginhatag niya sa ila ang lugar sang Rameses,^[d] nga isa ka maayo nga duta sa Egipto. ¹² Ginsustentuhan ni Jose sang pagkaon ang iya amay, mga utod, kag ang bug-os nga panimalay sang iya amay, suno sa kadamuon sang ila kabataan.

¹³ Karon, puwerte na gid ang gutom, gani wala na sang pagkaon bisan diin nga lugar. Nagluya na ang mga tawo sa Egipto kag sa Canaan tungod sa gutom. ¹⁴ Gintipon ni Jose ang tanan nga kuwarta nga ginbayad sang mga taga-Egipto kag taga-Canaan sa pagkaon nga ila ginbakal, kag gindala niya ini sa palasyo sang hari. ¹⁵ Nag-abot ang tiyempo nga naubos na ang kuwarta sang taga-Egipto kag taga-Canaan. Nagkadto ang mga taga-Egipto kay Jose kag nagsiling, “Wala na kami sang kuwarta. Tagai na lang kami sang pagkaon kay daw mapatay na kami sa gutom.” ¹⁶ Nagsiling si Jose, “Kon wala na gid man kamo sang kuwarta, dal-a ninyo diri ang inyo mga sapat kag amo ang ibayad ninyo sa pagkaon.” ¹⁷ Gani gindala nila kay Jose ang ila mga kabayo, karnero, baka, kag asno, kag ginbaylo sa pagkaon. Sa bug-os nga tuig, ginsustentuhan sila ni Jose sang pagkaon sa baylo sang ila mga sapat.

¹⁸ Pagkaligad sang isa ka tuig, nagkadto naman ang mga tawo kay Jose kag nagsiling, “Indi lipod sa imo nga wala na kami sing kuwarta kag ang amon mga kasapatan ara na sa imo. Wala na gid sing may nabilin sa amon, luwas sa amon kaugalingon kag mga duta. ¹⁹ Gani buligi man kami nga indi kami mapatay kag indi mapabay-an ang amon mga duta. Sugot kami nga mangin ulipon sang hari kag mangin iya ang amon mga duta para lang may pagkaon kami. Tagai kami dayon sang mga binhi nga matanom agod indi kami mapatay kag agod indi mapabay-an ang amon mga duta.” ²⁰ Gani ginbaligya sang tanan nga taga-Egipto ang ila mga duta sa kay Jose tungod puwerte na gid ang gutom. Ginbakal ini tanan ni Jose para sa hari, gani ang ato nga mga duta nangin iya sang hari. ²¹ Ginhimo ni Jose nga ulipon sang hari ang mga tawo sa bug-os nga duta sang Egipto. ²² Ang mga duta gid lang sang mga pari ang wala mabakal ni Jose. Indi nila kinahanglan nga ibaligya ang ila mga duta tungod kay ginasustentuhan sila sang hari sang ila pagkaon.

²³ Nagsiling si Jose sa mga tawo, “Karon nga ginbakal ko na kamo kag ang inyo mga duta para sa hari, ari ang binhi para makatanom kamo. ²⁴ Kon mag-ani na gani kamo, ihatag ninyo sa hari ang ikalima nga parte sang inyo patubas. Kag ang nabilin inyo na, para may matanom kamo kag may pagkaon ang inyo bug-os nga panimalay.” ²⁵ Nagsiling ang mga tawo, “Sir, maayo ka gid sa amon; ginluwas mo ang amon kabuhi. Sugot kami nga mangin ulipon sang hari.” ²⁶ Gani ginhimo ni Jose nga kasuguan sa duta sang Egipto nga ang ikalima nga parte sang patubas para sa hari. Ini nga kasuguan nagapadayon pa hasta subong. Ang mga duta gid lang sang mga pari ang wala ginapanag-iyahan sang hari.

²⁷ Didto nag-estar ang mga Israelinhon sa Goshen nga sakop sang Egipto. Nakaangkon sila didto sang duta kag nagdamo pa gid ang ila kabataan. ²⁸ Nag-estar si Jacob sa Egipto sang 17 ka tuig; nagkabuhi siya hasta sa edad nga 147 ka tuig. ²⁹ Sang nabatyagan niya nga dali na lang siya mapatay, gintawag niya si Jose kag nagsiling sa iya, “Kon mahimo ibutang ang imo kamot sa tunga-tunga sang duha ko ka paa^[e] kag magpromisa ka nga ipakita mo ang imo padayon nga kaayo sa akon. Indi mo ako pag-ilubong diri sa Egipto. ³⁰ Kon mapatay na ako, ilubong mo ako sa lulubngan sang akon mga katigulangan.” Nagsabat si Jose, “Tumanon ko ang imo ginsiling.” ³¹ Nagsiling dayon si Jacob, “Magsumpa ka sa akon nga tumanon mo gid ini.” Gani nagsumpa si Jose sa iya. Dayon nagluhod si Jacob^[f] sa iya hiligdaan sa pagpasalamat sa Dios.

Panguna

1 ^1-3 Talahuron nga Teofilus:

Madamo na ang mga nagsulat parte sa mga butang nga nagkalatabo sa aton. Ginsulat nila ang parte kay Jesus nga ginsaysay man sa aton sang mga tawo nga nagbantala sang Maayong Balita kag nakakita mismo sang mga nagkalatabo halin pa gid sang una. Gin-usisa ko gid ini tanan halin pa sang una, kag naisipan ko nga isulat man ang nagkalatabo kag isaysay sing maathag sa imo ⁴ agod masiguro mo nga matuod gid ang mga butang nga ginsugid sa imo.

Nagpakita ang Anghel kay Zacarias

⁵ Sang si Herodes ang hari sa Judea, may pari didto nga ang iya ngalan si Zacarias nga halin sa linya sang pagkapari ni Abia. Ang iya asawa si Elizabet nga kaliwat man sang mga pari. ⁶ Ining mag-asawa nagkabuhi sing matarong sa atubangan sang Dios. Ginasunod gid nila ang tanan nga mga sugo kag mga pagsulundan sang Ginoo. ⁷ Pero wala sila sing bata, kay baw-as si Elizabet kag tigulang na sila.

⁸ Karon, nag-abot ang adlaw nga ang grupo nila ni Zacarias amo na ang magaalagad sa Dios didto sa templo. ⁹ Naggabot-gabot ang mga pari suno sa ila kinabatasan, kag si Zacarias amo ang napilian nga magsunog sang insenso sa halaran. Gani nagsulod siya sa templo sang Ginoo. ¹⁰ Samtang nagasunog siya sang insenso didto sa sulod, madamo nga mga tawo sa guwa ang nagapangamuyo sa Dios. ¹¹ Dayon nagpakita sa iya ang anghel sang Ginoo nga nagatindog sa tuo dampi sang halaran nga iya ginasunugan sang insenso. ¹² Sang pagkakita ni Zacarias sa anghel nagulpihan siya kag hinadlukan. ¹³ Pero nagsiling ang anghel sa iya, “Zacarias, indi ka magkahadlok! Ginsabat sang Dios ang imo pangamuyo; si Elizabet nga imo asawa magabata sang lalaki. Ngalanan mo siya nga Juan. ¹⁴ Magamalipayon ka gid tungod sa iya, kag madamo ang magakalipay tungod sang pagkatawo niya. ¹⁵ Kay mangin gamhanan siya sa atubangan sang Ginoo. Indi siya dapat mag-inom sang bino ukon bisan ano nga ilimnon nga makahulubog. Halin pa sa tiyan sang iya iloy ang Espiritu Santo ara na sa iya. ¹⁶ Kag pabalikon niya ang madamo nga mga Israelinhon sa Ginoo nga ila Dios. ¹⁷ Magauna siya sa Ginoo agod nga ipreparar niya ang mga tawo para sa pag-abot sang Ginoo. Himuon niya ini sa bulig sang Espiritu Santo kag sa gahom nga pareho sang iya sadto ni Elias. Pabalikon niya ang kalulo sang mga ginikanan^[a] sa ila mga kabataan, kag pabalikon man niya ang mga tawo nga wala nagatuman sa Dios sa matarong nga panghunahuna.”

¹⁸ Nagsiling si Zacarias sa anghel, “Paano ko masiguro nga matuman ang ginhambal mo, kay kami nga mag-asawa tigulang na?” ¹⁹ Nagsabat ang anghel, “Ako si Gabriel nga alagad sang Dios nga didto gid sa iya atubangan. Ginpadala niya ako para magsugid sa imo sining maayong balita. ²⁰ Pero tungod nga wala ka nagpati sang akon ginsugid, magaapa ka hasta sa adlaw nga matuman ang akon ginhambal sa imo. Kag matuman gid ini kon mag-abot na ang adlaw nga gintalana sang Dios.”

²¹ Ang mga tawo sa guwa nagapadayon sa paghulat kay Zacarias. Natingala gid sila ngaa nga kadugay gid sa iya sa sulod sang templo. ²² Sang pagguwa na niya indi na siya makahambal kag nagasinyas na lang siya sa mga tawo. Naintiendihan nila nga may ginpakita sa iya ang Dios didto sa sulod sang templo. Halin sadto nangin apa siya.

²³ Pagkatapos sang iya turno sa pag-alagad sa templo, nagpauli siya. ²⁴ Pagkaligad sang pila ka adlaw, nagbusong si Elizabet nga iya asawa. Sa sulod sang lima ka bulan wala gid siya nagguwa-guwa sa ila balay. ²⁵ Nagsiling siya, “Ginkaluoyan gid man ako sang Ginoo, kay sa sini nga tion ginkuha niya ang akon kahuy-anan sa mga tawo bilang isa ka baw-as.”

Nagpakita ang Anghel kay Maria

²⁶ Sang anom na ka bulan ang pagbusong ni Elizabet, ginsugo liwat sang Dios ang anghel nga si Gabriel nga magkadto sa Nazaret, nga isa sang mga banwa sa Galilea. ²⁷ Ginpadala siya didto sa isa ka birhen nga ang ngalan si Maria. Si Maria kalaslon na kay Jose, nga isa sang mga kaliwat ni Haring David. ²⁸ Pag-abot sang anghel kay Maria, nagsiling siya, “Maria, magkalipay ka, kay ang Ginoo kaupod mo kag ginpakamaayo niya ikaw.”^{[b] 29} Pagkabati sini ni Maria naglibog gid ang iya ulo, kag ginhunahuna niya kon ano bala ang kahulugan sini. ³⁰ Gani nagsiling ang anghel sa iya, “Maria, indi ka magkahadlok, kay ginpakita sang Dios ang iya kaayo sa imo. ³¹ Magabusong ka kag magabata sang lalaki, kag ngalanan mo siya nga Jesus. ³² Mangin bantog siya kag kilalahon nga Anak sang Labing Mataas nga Dios. Ihatag sa iya sang Ginoong Dios ang ginharian sang iya katigulangan nga si David. ³³ Magahari siya sa mga kaliwat ni Jacob hasta san-o; ang iya paghari wala sing katapusan.”

³⁴ Nagsiling si Maria sa anghel, “Paano bala ang pagkahimo sini, kay birhen pa ako?”

³⁵ Nagsabat ang anghel, “Magaabot sa imo ang Espiritu Santo, kag magalikop sa imo ang gahom sang Labing Mataas nga Dios. Gani ang balaan nga bata nga matawo sa imo kilalahon nga Anak sang Dios. ³⁶ Tan-awa bala ang imo paryente nga si Elizabet. Nagsiling ang iban nga indi na siya makabata kay tigulang na gid siya. Pero karon anom na ka bulan ang iya ginabusong, ³⁷ tungod kay sa Dios, ang tanan sarang mahimo.”

³⁸ Gani nagsiling si Maria, “Alagad lang ako sang Ginoo. Kabay pa nga matuman sa akon ang imo ginsiling.” Dayon naghalin ang anghel.

13 “Nakita kag nabatian ko ang tanan nga ginsiling ninyo, kag naintiendihan ko ini. ² Kon ano ang inyo nahibaluan, nahibaluan ko man; indi kamo labaw sa akon. ³ Pero indi ako magpakigbais sa inyo sang akon kaso kundi sa Dios nga Makagagahom. ⁴ Kay ginatinguhaan ninyo nga bulngon ako sing mga binutig. Tanan kamo pareho sa doktor nga wala sing pulos. ⁵ Mas maayo pa nga maghipos na lang kamo tanan. Amo ina ang pinakamaayo ninyo nga himuon.

⁶ “Palihog pamatii ninyo ang akon mga rason. ⁷ Ginadepensahan bala ninyo ang Dios sa inyo nga pagbinutig? ⁸ Ginaapinan bala ninyo siya, nga daw sa ginadepensahan ninyo sa korte? ⁹ Kon usisaon kamo sang Dios, may maayo ayhan siya nga makita sa inyo? Indi kamo maghunahuna nga madayaan ninyo siya pareho sang inyo pagdaya sa mga tawo. ¹⁰ Sigurado gid nga sabdungon kamo sang Dios bisan ginaapinan pa ninyo siya. ¹¹ Wala bala kamo mahadlok sa iya gahom? ¹² Ang inyo mga hulubaton wala sing pulos pareho sa abo; ang inyo mga rason kapigaw pareho sa kolon.

¹³ “Hipos kamo samtang nagahambal ako, kag pabay-i lang ninyo ako bisan ano ang matabo sa akon. ¹⁴ Handa ako sa pagtaya sang akon kabuhi. ¹⁵ Sigurado nga patyon ako sang Dios; wala na ako sing paglaom.^[a] Pero sa gihapon depensahan ko ang akon kaugalingon sa iya atubangan. ¹⁶ Basi pa lang paagi sini maluwas ako, kay ang tawo nga indi diosnon indi gid makapalapit sa iya atubangan.

¹⁷ “Pamatii sing maayo ang akon mga ginahambal. ¹⁸ Karon nga preparado na ako sa pagdepensa sang akon kaugalingon, nahibaluan ko nga ideklarar ako nga inosente. ¹⁹ Sin-o bala ang makaakusar sa akon nga nakasala ako? Kon may ara gid man, mahipos na ako kag mapatay.

²⁰ “O Dios, ihatag ining duha ka butang sa akon kag indi na ako magpanago sa imo: ²¹ untati na ang pagpaantos mo sa akon, kag indi na ako pagpahadluka sa imo makahaladlok nga ginahimo sa akon. ²² Karon, maghambal ka sa akon kag sabton ko ikaw, ukon ako ang maghambal sa imo kag sabton mo ako. ²³ Sugiri ako kon ano bala nga sala ang akon nahimo. Ipakita sa akon ang akon mga paglapas kag mga sala. ²⁴ Ngaa bala nagalikaw ka sa akon, kag ginakabig mo ako nga imo kaaway? ²⁵ Ngaa ginapahadlok kag ginalagas mo ako? Pareho man lang ako sa dagami ukon sa dahon nga ginapalid sang hangin. ²⁶ Nagasulat ka sang masakit nga mga akusasyon kontra sa akon, kag ginapabayad mo ako sa mga sala nga nahimo ko sang bataon pa ako. ²⁷ Daw pareho lang nga ginakadenahan mo ang akon mga tiil. Ginabantayan mo ang tagsa ko ka tikang, kag ginasunod mo ang agi sang akon mga tiil. ²⁸ Gani pareho ako sa gabok nga butang nga nagakadunot ukon pareho sa bayo nga ginaut-ot sang sapat-sapat.”

1 Ako si Pablo nga ginpili sang Dios nga mangin apostol ni Cristo Jesus. Ako kag si Sostenes nga aton utod kay Cristo ² nagapangamusta sa iglesya^[a] sang Dios dira sa Corinto. Ginpain na kamo sang Dios agod mangin iya tungod sa inyo paghiusa kay Cristo Jesus. Ginpili niya kamo nga mangin iya mga katawhan upod sang tanan nga nagakilala sa aton Ginoong Jesu-Cristo sa bisan diin nga lugar. Siya Ginoo naton tanan.

³ Kabay pa nga mabaton ninyo ang bugay^[b] kag paghidaet^[c] halin sa Dios nga aton Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.

Mga Pagpakamaayo Halin kay Cristo

⁴ Nagapasalamat ako permi sa Dios sa mga pagpakamaayo nga iya ginhatag sa inyo tungod nga kamo ara kay Cristo Jesus. ⁵ Kay sa inyo pagpakighiusa kay Cristo, ginpakamaayo gid kamo sang Dios sa tanan nga butang—sa ihibalo kag sa paghambal. ⁶ Sa sini napamatud-an sa inyo nga matuod ang amon mga gintudlo parte kay Cristo. ⁷ Gani wala gid kamo makulangi sang espirituhanon nga mga abilidad nga ginahatag sang Dios samtang nagahulat kamo sang pagbalik sang aton Ginoong Jesu-Cristo. ⁸ Si Cristo amo ang magapalig-on sang inyo pagtuo hasta sa katapusan, agod sa pag-abot sang adlaw nga siya maghukom, wala siya sing may ikasaway sa inyo. ⁹ Masaligan ang Dios nga nagtawag sa inyo sa pagpakighiusa sa iya Anak nga si Jesu-Cristo nga aton Ginoo.

Ang mga Nagatuo kay Cristo Dapat Mag-isa

¹⁰ Mga utod kay Cristo, nagapangabay ako sa inyo sa ngalan^[d] sang aton Ginoong Jesu-Cristo, nga mag-isa kamo tanan kag likawan ninyo ang pagbinahin-bahin. Mag-isa kamo sa inyo mga panghunahuna kag sa inyo katuyuan. ¹¹ Nasambit ko ini tungod nga may nagsugid sa akon halin sa pamilya ni Cloe nga may nagailinaway dira sa inyo. ¹² Ang buot ko silingon amo ini: may ara kuno dira sa inyo nga nagasiling, “Ako sa kay Pablo,” kag may ara man nga nagasiling, “Ako sa kay Apolos,” ang iban pa gid nagasiling, “Ako sa kay Pedro,”^[e] kag ang iban nagasiling, “Ako sa kay Cristo.” ¹³ Indi ina maayo! Ngaa, ginapartida bala si Cristo? Si Pablo wala nagpalansang sa krus para sa inyo. Wala man kamo pagbautisuhi sa ngalan ni Pablo.

¹⁴ Nagapasalamat ako sa Dios nga wala ako sing may ginbautisohan sa inyo magluwas lang kay Crispus kag kay Gaius. ¹⁵ Gani wala sing may makasiling nga ginbautisohan kamo sa akon ngalan. ¹⁶ (Ginbautisohan ko man gali si Stefanas kag ang iya pamilya. Pero magluwas sa sini nga mga tawo wala na ako sing may nadumduman pa.) ¹⁷ Kay wala ako pagsugua ni Cristo sa pagbautiso kundi sa pagtudlo sang Maayong Balita. Kag ang akon pagtudlo indi paagi sa mga matahom nga paghambal, kay basi madala ko ang mga tawo kay Cristo paagi sa akon abilidad kag madulaan na sang gahom ang kamatayon ni Cristo sa krus.

Si Cristo Amo ang Gahom kag ang Kaalam sang Dios

¹⁸ Sa mga tawo nga nagakalawala^[f], ang pagtudlo parte sa kamatayon ni Cristo sa krus kabuangan lang, pero sa aton nga nagakalaluwas, ini gahom sang Dios. ¹⁹ Kay nagasiling ang Kasulatan, “Gub-on ko ang kaalam sang mga tawo nga maalam, kag ipakita ko nga wala sing pulos ang pag-intiendi sang mga may tinun-an.”^{[g] 20} Ano karon ang pulos sang mga maalam, sang mga manunudlo sang Kasuguan, kag sang mga puwerte magdibati sa sini nga panahon? Kay ginpakita sang Dios nga kabuangan lang ang kalibutanon nga kaalam.

²¹ Kay sa kaalam sang Dios wala siya magtugot nga makilala siya sang mga tawo paagi sa kalibutanon nga kaalam. Kundi ginpakamaayo sang Dios nga luwason ang mga tawo paagi sa ila pagtuo sa ginawali nga Maayong Balita, nga suno sa mga tawo nga wala nagatuo kabuangan lang. ²² Ang mga Judio indi magtuo kon wala sing milagro nga makita, kag ang mga Griego, ginatimbang-timbang nila kon ang ginatudlo sa ila nagakomporme sa ila ginasiling nga kaalam. ²³ Pero kami iya, ginawali namon si Cristo nga ginlansang sa krus. Ini nga pagwali indi mabaton sang mga Judio kag kabuangan para sa mga indi Judio. ²⁴ Pero sa mga tawo nga gintawag sang Dios, Judio man ukon indi, si Cristo amo ang gahom kag ang kaalam sang Dios. ²⁵ Kay ang ginahunahuna nila nga kabuangan sang Dios mas labaw pa sang sa kaalam sang mga tawo, kag ang ginahunahuna nila nga kaluyahon sang Dios mas makusog pa sang sa kusog sang mga tawo. ²⁶ Mga utod kay Cristo, dumduma ninyo kon ano ang inyo kahimtangan sang wala pa kamo pagtawga sang Dios, pila gid lang sa inyo ang ginakabig nga maalam ukon may ikasarang, kag pila man lang ang naghalin sa kilala nga mga pamilya. ²⁷ Pero ginpili sang Dios ang mga tawo nga ginakabig sang katawhan nga indi maalam agod pakahuy-an ang mga maalam, kag ginpili man niya ang mga tawo nga wala gid sing gahom agod pakahuy-an ang mga tawo nga gamhanan. ²⁸ Ginpili sang Dios ang mga kubos kag ang mga talamayon, nga mga ginakabig nga wala sing pulos, agod ipakita niya nga indi importante ang ginakabig sang mga tawo nga importante. ²⁹ Gani wala sing may makapabugal sa atubangan sang Dios. ³⁰ Sa pagbuot sang Dios ara kita kay Cristo Jesus. Si Cristo amo ang kaalam sang Dios^[h] para sa aton. Paagi sa iya, ginpakamatarong kita sang Dios, iya na kita, kag gintubos na ang aton mga sala. ³¹ Gani, pareho sang ginasiling sang Kasulatan, “Ang bisan sin-o nga gusto magpabugal, dapat ipabugal lamang niya ang ginhimo sang Ginoo.”^[i]