Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Historical

Read the books of the Bible as they were written historically, according to the estimated date of their writing.
Duration: 365 days
Chinanteco de Comaltepec (CCO)
Version
Hechos 20-22

Mɨ˜ cangóˉtu̱ Paaˉ fɨˊ Macedonia có̱o̱ˈ˜ Grecia

20  Jo̱ mɨ˜ casóongˉ e taˈˊ dseaˋ mɨ́ɨˈ˜ do, catǿˈˉ i̱ Paaˉ do jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e laco̱ˈ lɨɨng˜ eeˋ niféngˈˊneiñˈ do. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caˈɨ́ɨˉbre júuˆ i̱ dseaˋ íˋ jo̱ cangóbˉtu̱r fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Macedonia. Jo̱ laco̱o̱ˋ laco̱o̱ˋ fɨɨˋ e téeˈ˜ fɨˊ jo̱ cangórˉ e dsiˈeer˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ jo̱, jo̱ eáangˊ jmɨcó̱o̱ˈ˜reiñˈ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱ caguiébˉtu̱r fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Grecia, jo̱ fɨˊ jo̱b caje̱rˊ gaangˋ sɨˈˋ.

Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, dseángˈˉ nɨˈiuuiñˉ fɨˊ e nisó̱ˈrˋ móoˊ e nidséˉtu̱r fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Siria mɨ˜ calɨñirˊ e jaléngˈˋ i̱ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel do nɨcasɨ́ɨiñˉ røøˋ e lɨɨng˜ eeˋ nijmeáiñˈˋ i̱ Paaˉ do. Jo̱baˈ caˈɨ́ˋ dsíiˊ Paaˉ e caquɨmˈˉtu̱r fɨˊ guóoˈ˜ uǿˉ jo̱ cangɨ́ɨngˊtu̱r caléˈˋ catú̱ˉ fɨˊ Macedonia. Jo̱ có̱o̱ˈ˜bre jaléngˈˋ i̱ dseaˋ la: jaangˋ i̱ siiˋ Sópater dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Berea, jó̱o̱ˊ jaangˋ dseaˋ i̱ siiˋ Pirro; jo̱guɨ Aristarco, có̱o̱ˈ˜ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Segundo i̱ seengˋ fɨˊ Tesalónica; jo̱guɨ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Gayo i̱ seengˋ fɨˊ Derbe; jo̱guɨ Timoteo, jo̱guɨ lajo̱bɨ Tíquico có̱o̱ˈ˜ Trófimo, dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Asia. Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ la jéemˊbre cangolíiñˆ, jo̱ doguɨb cajéeiñˋ jneaˈˆ cartɨˊ ooˉ jmɨɨˋ lɨ˜ siiˋ Troas. Jo̱guɨ jnea˜, Lucas, cají̱ˈˉ rúˈˋnaaˈ có̱o̱ˈ˜ Paaˉ fɨˊ Filipos, jo̱ fɨˊ jo̱b caˈuøøˉnaaˈ cangóˉnaaˈ e téeˈ˜naaˈ dsíiˊ móoˊ mɨ˜ cangɨ́ˋ jmɨɨ˜ e gøˈˊ dseaˋ iñíˈˆ e jaˋ quie̱ˈˆ quiéengˋ. Jo̱ lajeeˇ ˈñiáˋ jmɨɨ˜guɨbaˈ caguiéˉnaaˈ cartɨˊ Troas, jo̱ fɨˊ jo̱b cataang˜naaˈ guiéˉ jmɨɨ˜; jo̱guɨ fɨˊ jo̱b cajo̱ cají̱ˈˉ rúˈˋnaaˈ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ caguiaangˉ do.

Mɨ˜ cateáangˋ Paaˉ fɨˊ Troas

Jo̱ e jmɨɨ˜ laˈuii˜ quiáˈˉ semaan˜ caseángˈˊ rúˈˋnaaˈ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e quiáˈˉ niquiee˜naaˈ iˋnaaˈ co̱lɨɨng˜ e laco̱ˈ jmiguiéngˈˊ dsiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ lajeeˇ jo̱ caféˈˋ Paaˉ güɨ́ˉ quiáˈrˉ fɨˊ quiniˇ dseaˋ i̱ caseángˈˊ e uǿøˋ do. Jo̱ co̱ˈ iuungˉ Paaˉ fɨˊ e nigüɨˈɨ́ɨˊbre mɨ˜ nijneáˋ e uǿøˋ jo̱, jo̱baˈ cueebˋ júuˆ quiáˈrˉ cajméerˋ cartɨˊ uǿøˋ guienʉ́ʉbˊ. Jo̱ fɨˊ jo̱b téeˈ˜naaˈ lajɨɨˉnaaˈ fɨˊ co̱o̱ˋ ˈnʉ́ʉˊ yʉ́ˈˆ, jo̱ fɨˊ jo̱b seaˋ jmiguiʉˊ jɨˋ e jneáˋ. Jo̱ jee˜ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do quiéengˋ jaangˋ sɨmingˈˋ i̱ siiˋ Eutico, jo̱ i̱ sɨmingˈˋ íˋ dob guiiñ˜ otooˋ e núurˋ júuˆ guiaˊ Paaˉ. Jo̱ co̱ˈ eáamˊ cueeˋ júuˆ quiáˈˉ Paaˉ e caféˈrˋ, jo̱baˈ cajáˉ jaligüɨ́ngˋ i̱ sɨmingˈˋ do lajeeˇ guiiñˈ˜ do, jo̱ caquiamˈˉbre e eáangˊ. Jo̱ lajeeˇ guiing˜ i̱ sɨmingˈˋ do e güɨɨiñˋ lanab, co̱o̱ˋ catǿmˈˋbre cartɨˊ ni˜ uǿˆ. Jo̱ e otooˋ tɨˊ lɨ˜ catǿiñˈˋ do gui˜ tɨˊ lɨ˜ catɨ́ˋ ˈnɨˊ fɨ́ngˉ e ˈnʉ́ʉˊ do. Jo̱ mɨ˜ cangoseáangˈˇneiñˈ do nɨˈlɨɨm˜biñˈ do. 10 Jo̱baˈ cajgángˉ Paaˉ e lɨ˜ iuuiñˉ guiarˊ güɨ́ˉ do, jo̱ cangoseáaiñˈ˜ i̱ sɨmingˈˋ do, jo̱ carǿøngˋneiñˈ do jo̱ cajíñˈˉ casɨ́ˈrˉ i̱ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ caguiaangˉ do:

—¡Jaˋ fǿøngˈ˜naˈ, dseaˋ rúˈˋnaaˈ! Co̱ˈ jí̱bˈˊtu̱ i̱ sɨmingˈˋ la.

11 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e caseangˈˊ Paaˉ i̱ sɨmingˈˋ do, cajgóobˉtu̱r fɨˊ lɨ˜ iuuiñˉ guiarˊ júuˆ fɨˊ lɨ˜ catɨ́ˋ ˈnɨˊ fɨ́ngˉ e ˈnʉ́ʉˊ do. Jo̱ fɨˊ jo̱b cafíiñˋ iñíˈˆ, jo̱ caquiee˜naaˈ co̱lɨɨng˜. Jo̱ mɨ˜ calɨ́ˉ e jo̱, canaamˋtu̱r féˈrˋ júuˆ quiáˈrˉ cartɨˊ cajneáˉ e uǿøˋ jo̱. Jo̱ mɨ˜ calɨ́ˉ e jo̱, jo̱ ngɨ́ˋ jo̱guɨbaˈ caˈírˉ fɨˊ cangórˉ. 12 Jo̱ mɨ˜ catǿˉ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈˉ i̱ sɨmingˈˋ do fɨˊ quiáˈrˉ e nɨcají̱bˈˊtu̱iñˈ, jo̱baˈ eáamˊ calɨˈiáangˋ dsíiˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do.

Mɨ˜ cagüɨˈɨ́ɨˊ Paaˉ fɨˊ Troas jo̱ cangórˉ fɨˊ Mileto

13 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, jneaˈˆ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ caguiaangˉguɨ do cangojéemˊbaaˈ quiáˈˉ Paaˉ e téeˈ˜naaˈ dsíiˊ móoˊ cartɨˊ caguiéˉnaaˈ tɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Aso. Jo̱ fɨˊ jo̱guɨb sɨˈíˆ e dsiteeˉnaaˈ Paaˉ laco̱ˈ nɨcasɨɨ˜naaˈ røøˋ jéengˊguɨ, co̱ˈ ˈñiaˈrˊ calɨˈiiñ˜ e cangórˉ e ngɨrˊ la tó̱o̱ˋ ni˜ guóoˈ˜ uǿˉ. 14 Jo̱ mɨ˜ cají̱ˈˉ rúˈˋnaaˈ có̱o̱ˈr˜ fɨˊ Aso, jo̱ caˈíˉbre dsíiˊ móoˊ lɨ˜ téeˈ˜naaˈ, jo̱ cangóˉbaaˈ fɨˊ fɨɨˋ lɨ˜ siiˋ Mitilene.

15 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caˈuøøˉbaaˈ fɨˊ Mitilene, jo̱ mɨ˜ cajneáˉ e jmɨɨ˜ co̱o̱ˋguɨ do, cangɨɨng˜naaˈ fɨˊ quiniˇ e fɨɨˋ e siiˋ Quío. Jo̱ mɨ˜ catɨ́ˋ tú̱ˉ jmɨɨ˜ lajo̱, cangɨɨng˜naaˈ co̱o̱ˋ ni˜ guóoˈ˜ uǿˉjiʉ e néeˊ ni˜ jmɨñíˈˆ e siiˋ Samos. Jo̱ co̱o̱ˋguɨ jmɨɨ˜ calɨˈɨɨ˜naaˈ e téeˈ˜naaˈ fɨˊ, jo̱guɨbaˈ caguiéˉnaaˈ fɨˊ Mileto.

16 Jo̱ cajmóˆnaaˈ lajo̱, co̱ˈ i̱ Paaˉ do jaˋ calɨˈiiñ˜ ngórˉ fɨˊ Éfeso ie˜ do lɨ́ˈˆ laco̱ˈ jaˋ niquɨ́iñˋ eáangˊ e dsérˉ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Asia, dsʉco̱ˈ iiñ˜ e niguieiñˈˊ lajmɨnábˉ fɨˊ Jerusalén e nidsitíiñˈ˜ jmɨɨ˜ Pentecostés e tɨˊ fɨˊ jo̱.

Júuˆ güɨ́ˉ e cacuøˊ Paaˉ fɨˊ quiniˇ dseaˋ cǿøngˈ˜ i̱ seengˋ fɨˊ Éfeso

17 Jo̱ lajeeˇ táangˋ Paaˉ fɨˊ Mileto, catǿˈrˉ jaléngˈˋ dseaˋ cǿøngˈ˜ quiáˈˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ Éfeso e nidsilíiñˈˉ do fɨˊ lɨ˜ táaiñˋ fɨˊ Mileto. 18 Jo̱ mɨ˜ caguilíingˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ cǿøngˈ˜ do, jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ jo̱ cajíñˈˉ:

—Ñíbˆ ˈnʉ́ˈˋ guiʉ́ˉ jial guiʉ́ˉ nɨcaˈeeˉ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ latɨˊ mɨ˜ cagüénˉn fɨˊ la fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Asia. 19 Jo̱guɨ contøømˉ nɨcangɨ́ˋɨ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ e jmóoˋo lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ e jaˋ jmiféngˈˊ ˈñiáˈˋa, jo̱guɨ e jiuung˜ dsiˋbaa có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e lamɨ˜ iing˜ dseaˋ góoˋo dseaˋ Israel nijmeáiñˈˋ jnea˜ uíiˈ˜ e guiaaˉ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. 20 Dsʉˈ jaˋ catʉ́ˋʉ e guiaaˉ jaléˈˋ e júuˆ na, co̱ˈ jmangˈˉ jaléˈˋ júuˆ e guiʉ́ˉ quíiˉbaˈ e nɨcaˈéeˉe ˈnʉ́ˈˋ lacaangˋ jee˜ dseaˋ jo̱guɨ cajo̱ lacaangˋ sɨnʉ́ʉˆ quíiˉnaˈ. 21 Jo̱ eáangˊ nɨcafɨ́ɨˉɨ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ góoˋo dseaˋ Israel, có̱o̱ˈ˜guɨ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel, e niquɨ́ˈˉ jíingˈ˜ yaang˜naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ jo̱guɨ e jáˈˉ nilíingˋnaˈ júuˆ quiáˈˉ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ. 22 Jo̱guɨ lanaguɨ nii˜i fɨˊ Jerusalén laco̱ˈ ta˜ quiʉˈˊ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e jí̱i̱ˈ˜ jaˋ ñiiˉ eeˋ nɨsɨjé̱e̱ˇ quiéˉe jo̱guɨ eeˋ nidsingɨ́ɨnˉn fɨˊ jo̱. 23 Jo̱ lají̱i̱ˈ˜ e ñiiˉ e laco̱o̱ˋ fɨɨˋ lɨ˜ níiˋi, jmabˈˊ jnea˜ júuˆ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e nɨsɨjé̱e̱ˇ ˈnʉñíˆ quiéˉe o̱si jaléˈˋ iihuɨ́ɨˊ e jiéˈˋguɨ é. 24 Dsʉˈ jaˋ e lɨ́ɨˊ quiéˉe e seenˉ táˈˉ e júunˉn dsʉˈ lɨfaˈ e jmiti˜baa jaléˈˋ e ta˜ na e iáangˋ dsiiˉ, lají̱i̱ˈ˜ ta˜ e caˈíinˈ˜n quiáˈˉ Fíiˋnaaˈ Jesús e nijmiti˜baa carˋ catóˈˊ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ ta˜ guiaˊ júuˆ e Fidiéebˇ dseaˋ nijmiˈneáaiñˋ jneaa˜aaˈ nañiˊ faˈ jaˋ catɨ́ɨˉnaaˈ e jo̱.

25 ’Jo̱guɨ lana nɨñiˋbaa e jí̱i̱ˈ˜ jaangˋ ˈnʉ́ˈˋ joˋ nimáang˜guɨˈ jnea˜ caléˈˋ catú̱ˉ fɨˊ jmɨgüíˋ la, dsʉˈ lajeeˇ táanˋn có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ nɨcanʉ́ʉˉnaˈ júuˆ e guiaaˉ quiáˈˉ jial iing˜ Fidiéeˇ quie̱rˊ nifɨˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ. 26 Jo̱baˈ iin˜n fɨ́ɨˆɨ ˈnʉ́ˈˋ lana, jaléngˈˋ dseaˋ cǿøngˈ˜, e song seengˋ ˈnʉ́ˈˋ i̱ jaˋ cajmicuíingˋ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱baˈ o̱ˈ dseeˉ quiéˉe song lajo̱. 27 Dsʉco̱ˈ lajɨbˋ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e sɨˈíˆ guiaaˉ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ nɨcajmiti˜baa, jo̱ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ faˈ cajméˉe e jaˋ cajmitiiˉ. 28 Jo̱ lajo̱b eáangˊ ˈnéˉ ñiing˜ óoˊnaˈ, jo̱guɨ jmeeˉ íˆ yaang˜naˈ có̱o̱ˈ˜guɨ lajaléngˈˋ dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ ta˜ nɨcaquiʉˈˊ quíiˉnaˈ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e nɨlɨ́ɨngˊnaˈ laco̱ˈ dseaˋ jmóoˋ íˆ guiʉ́ˉ joˈseˈˋ quiáˈˉ. Jo̱ lajo̱b ˈnéˉ nijmeeˉnaˈ íˆ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, co̱ˈ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ jmɨˈøøiñˉ ˈñiaˈrˊ dob e caˈuíingˉnaˈ dseaˋ quiáˈrˉ. 29 Jo̱ nɨñibˋ jnea˜ e mɨ˜ ningɨ́ˋ e ninínˈˆn do, nijalíingˉ dseaˋ jiéngˈˋguɨ i̱ iing˜ nijmɨgǿøngˋ ˈnʉ́ˈˋ, jo̱ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ laco̱ˈ ieˈdsinúuˆ i̱ nɨˈˋ ooˉ i̱ iing˜ nijmiguiéengˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ e laco̱ˈ nitiúungˉ dseaˋ Dseaˋ Jmáangˉ. 30 Jo̱ lajeeˇ yaam˜bɨˈ nigüeángˈˋ i̱ lɨɨng˜ ˈnʉ́ˈˋ i̱ niˈéˉ júuˆ e o̱ˈ jáˈˉ e laco̱ˈ nijmɨgǿøngˋnaˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e nijmitir˜ e júuˆ e o̱ˈ jáˈˉ do. 31 Jo̱baˈ ˈnéˉ e sɨñiimˇ áaˊnaˈ contøøngˉ; jo̱guɨ té̱e̱ˊ óoˊnaˈ e lajeeˇ ˈnɨˊ ji̱i̱ˋ e calɨsénˋn có̱o̱ˈ˜ ˈnʉ́ˈˋ, dseángˈˉ jaˋ catʉ́ˋʉ e fǿnˈˋn ˈnʉ́ˈˋ jaléˈˋ juguiʉ́ˉ júuˆ røøˋ cartɨˊ quɨ́ˈˉbaa uii˜ quíiˉnaˈ na.

32 ’Jo̱guɨ lana, dseaˋ rúˈˋnaaˈ, nijáanˈ˜n ˈnʉ́ˈˋ fɨˊ jaguóˋ Fidiéeˇ jo̱guɨ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ júuˆ e iáangˋ dsíiˊ quiáˈrˉ. Co̱ˈ jí̱i̱ˈ˜ íbˋ dseaˋ líˈrˋ e jmɨcó̱o̱ˈr˜ ˈnʉ́ˈˋ e laco̱ˈ nilɨcuíingˋguɨˈ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ nicuǿˈrˉ ˈnʉ́ˈˋ jaléˈˋ e sɨˈíˆ nicuǿˈrˉ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ güeangˈˆ quiáˈrˉ, lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ jí̱i̱ˈ˜ júuˆ e nɨcacuørˊ jéengˊguɨ. 33 Dsʉˈ jaˋ e mɨˊ camɨ́ɨˈ˜ɨ ˈnʉ́ˈˋ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ, o̱ˈguɨ cuuˉ o̱ˈguɨ ˈmɨˈˊ. 34 Jo̱ jaˋ cajméˉe lajo̱, co̱ˈ nɨñíbˉ ˈnʉ́ˈˋ guiʉ́ˉ e cajméˉe ta˜ có̱o̱ˈ˜ layaang˜ guóoˋbaa e laco̱ˈ seaˋbaˈ jaléˈˋ e ˈnéˉ quiéˉe có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ngɨˊ có̱o̱ˈ˜o̱ cajo̱. 35 Jo̱ contøømˉ nɨcaˈéeˉe ˈnʉ́ˈˋ e lajo̱b ˈnéˉ nijmeeˉnaˈ ta˜, jo̱guɨ e jmɨcó̱o̱ˈˇnaˈ jaléngˈˋ dseaˋ ˈnéˉ quiáˈˉ lajo̱, jo̱ lajeeˇ jo̱ jmiguiéngˈˊ óoˊnaˈ lají̱i̱ˈ˜ júuˆ e cajíngˈˉ Fíiˋnaaˈ Jesús lajeeˇ táaiñˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la mɨ˜ cajíñˈˉ lala: “Juguiʉ́ˉguɨ quiáˈˉ i̱ dseaˋ i̱ lɨɨng˜ eeˋgo̱ cuøˈrˊ dseaˋ rúiñˈˋ laco̱ˈguɨ i̱ dseaˋ i̱ lɨɨng˜ eeˋgo̱ íngˈˋ quiáˈˉ dseaˋ rúiñˈˋ.”

36 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e cajíngˈˉ Paaˉ jaléˈˋ e júuˆ na, jo̱ casíˈrˋ uǿˉ jnir˜, jo̱ caféiñˈˊ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ caguiaangˉ do. 37 Jo̱ lajɨɨmˋ i̱ dseaˋ do calɨjiuung˜ dsíirˊ jo̱guɨ canaaiñˋ rǿøiñˋ Paaˉ jo̱guɨ casá̱ˈrˉ guooˋ dseaˋ do, 38 jo̱guɨ eáamˊbɨ fɨˈíˆ calɨ́iñˉ cajo̱, co̱ˈ e cajíngˈˉ Paaˉ e joˋ niníingˉguɨ rúiñˈˋ có̱o̱iñˈ˜ do. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, cangojeáamˆ i̱ dseaˋ do Paaˉ cartɨˊ lɨ˜ caˈíˉ dseaˋ do fɨˊ dsíiˊ móoˊ.

Mɨ˜ cangángˈˉtu̱ Paaˉ fɨˊ Jerusalén

21  Jo̱ ie˜ jo̱, dob caˈíˈˆnaaˈ júuˆ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱, jo̱guɨ jneaˈˆ cangóˉbaaˈ condséeˊ fɨˊ co̱o̱ˋ guóoˈ˜ uǿˉjiʉ e néeˊ ni˜ jmɨñíˈˆ e siiˋ Cos e téeˈ˜naaˈ fɨˊ dsíiˊ móoˊ. Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, caguiéˉnaaˈ fɨˊ Rodas. Jo̱ fɨˊ jo̱b caˈuøøˉnaaˈ e cangóˉnaaˈ fɨˊ Pátara. Jo̱ fɨˊ jo̱b cajíngˈˊnaaˈ co̱o̱ˋ móoˊ e iʉ˜ fɨˊ ngóoˊ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Fenicia, jo̱baˈ có̱o̱ˈ˜ e jo̱b cangóˉnaaˈ. Jo̱ lajeeˇ ngóoˊnaaˈ ladob caneˋnaaˈ Chipre e néeˊ ni˜ jmɨñíˈˆ, jo̱ caje̱ˊ lɨ́ˈˉ lɨˊ guóoˋnaaˈ tuung˜ mɨ˜ cangɨɨng˜naaˈ fɨˊ jo̱. Jo̱ cangóˉbaaˈ cartɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Siria. Jo̱ co̱ˈ e móoˊ do ngóoˊ ngoca̱ˊ lee˜ fɨˊ co̱o̱ˋ ooˉ jmɨɨˋ lɨ˜ siiˋ Tiro e néeˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Fenicia, jo̱baˈ có̱o̱ˈ˜ e móoˊ jo̱b cangóˉnaaˈ.

Jo̱ e fɨɨˋ jo̱b cajíngˈˊ rúˈˋnaaˈ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ jo̱, jo̱ có̱o̱ˈ˜ íbˋ cajé̱ˆnaaˈ lajeeˇ guiéˉ jmɨɨ˜. Jo̱ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ nɨnicasɨ́ˈˉ i̱ dseaˋ íˋ e laco̱ˈ nijmeáiñˈˉ do júuˆ Paaˉ e jaˋ nidséˉ dseaˋ do fɨˊ Jerusalén co̱ˈ dseáamˈ˜ quiáˈrˉ.

Jo̱ mɨ˜ casúungˉ e guiéˉ jmɨɨ˜ do, caˈuøøˉbaaˈ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ jo̱, jo̱ jéeiñˋ latøøngˉ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈˉbre cangojeáaiñˆ jneaˈˆ fɨˊ ˈnɨˈˋ jmɨñíˈˆ, dseañʉˈˋ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseamɨ́ˋ quiáˈrˉ jo̱guɨ jaléngˈˋ jiuung˜ quiáˈrˉ, jo̱ co̱lɨɨm˜ caˈuøøˉnaaˈ catɨˊ ˈnɨˈˋ fɨɨˋ do. Jo̱ mɨ˜ caguiéˉnaaˈ fɨˊ ˈnɨˈˋ jmɨñíˈˆ, lajaléˈˋnaaˈ do casíˈˆnaaˈ uǿˉ jniˋnaaˈ, jo̱ caféengˈ˜naaˈ Fidiéeˇ. Jo̱ lɨ́ˉ jo̱, caˈíiˈ˜ júuˆ rúˈˋnaaˈ, jo̱ mɨfɨ́ɨngˋ casóˆbaaˈ dsíiˊ móoˊ, jo̱guɨ i̱ dseaˋ do caquɨmˈˉtu̱r cangolíiñˋ fɨˊ quiáˈrˉ.

Jo̱ mɨ˜ caˈuøøˉnaaˈ fɨˊ Tiro, jo̱ caguiéˉnaaˈ fɨˊ Tolemaida. Jo̱ fɨˊ jo̱b catóˈˊ e ngɨˋnaaˈ có̱o̱ˈ˜ móoˊ. Jo̱ fɨˊ jo̱b cajo̱ caféengˈ˜naaˈ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ jo̱, jo̱ cajé̱ˆbaaˈ có̱o̱ˈr˜ co̱o̱ˋ jmɨɨ˜.

Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, caˈuøøˉbaaˈ fɨˊ Tolemaida, jo̱ caguiéˉnaaˈ fɨˊ Cesarea. Jo̱ mɨ˜ caguiéˉnaaˈ fɨˊ jo̱, cangóˉnaaˈ fɨˊ quiáˈˉ i̱ Lii˜ do, dseaˋ i̱ guiaˊ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ quíingˈ˜ jee˜ dseaˋ guiángˉ i̱ jmɨcó̱o̱ˈ˜ dseaˋ i̱ óoˋ ta˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ, jo̱ fɨˊ jo̱b cajé̱ˆnaaˈ có̱o̱ˈr˜. Jo̱ i̱ Lii˜ do niseengˋ quiúungˉ jó̱o̱rˊ sɨmɨ́ˆ i̱ nicangɨ́ɨngˋ e jmóorˋ ta˜ féˈˋ cuaiñ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ.

10 Jo̱ nɨngóobˊjiʉ jmɨɨ˜ e taang˜naaˈ fɨˊ do mɨ˜ caguiéˉ jaangˋ dseaˋ Israel i̱ jáaˊ fɨˊ Judea i̱ nisiiˋ Agabo; jo̱ i̱ dseañʉˈˋ íˋ niˈóorˋ ta˜ e féˈrˋ cuaiñ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ. 11 Jo̱ mɨ˜ cangoquiéengˊ i̱ dseaˋ do fɨˊ quiniˇnaaˈ, jo̱ catɨ́ɨiñˉ e ˈmɨˈˊ e ˈñʉ́ʉˊ tuˈˊ Paaˉ, jo̱ có̱o̱ˈ˜ e jo̱b caˈñʉ́ˈrˋ guóorˋ có̱o̱ˈ˜ tɨɨrˉ jo̱ cajíñˈˉ:

—Lalab nɨcajíngˈˉ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e niˈñúngˈˋ dseaˋ góoˋooˈ dseaˋ Israel i̱ fii˜ quiáˈˉ e ˈmɨˈˊ ˈñʉ́ʉˊ tuˈˊ la, jo̱guɨ nijáiñˈˋ dseaˋ do jaguóˋ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel.

12 Jo̱ mɨ˜ canʉ́ˆnaaˈ e júuˆ na, jneaˈˆ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ Cesarea, jo̱ camɨ́ɨˈ˜naaˈ Paaˉ jmɨˈeeˇ e laco̱ˈ jaˋ niˈírˋ fɨˊ e nidsérˉ fɨˊ Jerusalén.

13 Dsʉˈ Paaˉ cañíirˋ jo̱ cajíñˈˉ:

—¿Jialɨˈˊ jiuung˜ óoˊ ˈnʉ́ˈˋ uii˜ quiéˉ jnea˜, jo̱guɨ jmáangˈ˜naˈ jnea˜ e lɨ́ɨnˉn fɨˈíˆ? Co̱ˈ jaˋ e lɨ́ɨˊ quiéˉ jnea˜ e niˈñúngˈˋ dseaˋ jnea˜, co̱ˈ jaˋ ˈgóˈˋo e cartɨˊ jngámˈˉbre jnea˜ fɨˊ Jerusalén song lajo̱ uíiˈ˜ e jmóoˋo ta˜ guiaˊ júuˆ quiáˈˉ Fíiˋnaaˈ Jesús.

14 Jo̱ co̱ˈ jaˋ calɨ́ˈˉguɨ́ɨˈ e caˈíˉ júungˆ Paaˉ faˈ e jaˋ nidsérˉ fɨˊ Jerusalén, jo̱ jí̱i̱ˈ˜ e labaˈ casíiˈ˜guɨ́ɨˈr:

—Güɨlíbˋ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜ ˈnʉˋ.

15 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e jo̱, caguiáˆbaaˈ guiʉ́ˉ quíˉnaaˈ, jo̱ cangóˉbaaˈ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ Paaˉ fɨˊ Jerusalén. 16 Jo̱ cangolíimˉbɨ có̱o̱ˈ˜ jneaˈˆ co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngˈ˜ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ Cesarea.

Jo̱ mɨ˜ caguiéˉnaaˈ fɨˊ Jerusalén, jo̱ cangojé̱ˆnaaˈ fɨˊ quiáˈˉ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ nɨlɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ lají̱i̱ˈ˜ lɨɨ˜, jo̱ siirˋ Mnasón, jaangˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Chipre.

Mɨ˜ cangoˈeeˇ Paaˉ i̱ Tiáa˜ do

17 Jo̱ mɨ˜ caguiéˉnaaˈ fɨˊ Jerusalén, jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ jo̱ caˈíñˈˋ jneaˈˆ e iáangˋ dsíirˊ.

18 Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, cangóbˉ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ jneaˈˆ e cangoˈeeˇnaaˈ i̱ Tiáa˜ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ Jerusalén. Jo̱guɨ ie˜ jo̱, fɨˊ jo̱b sɨseángˈˊ jaléngˈˋ dseaˋ cǿøngˈ˜ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ cajo̱. 19 Jo̱ mɨ˜ caguiéˉnaaˈ quiáˈˉ i̱ dseaˋ do, cacuøˈˊ Paaˉ guicó̱o̱ˈˇ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ sɨseángˈˊ do. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, casɨ́ˈˉreiñˈ laˈuiing˜ lanʉ́ˈˉ jaléˈˋ e cajméeˋ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜ írˋ lajeeˇ e caguiarˊ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ jee˜ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel. 20 Jo̱ mɨ˜ canúuˉ Tiáa˜ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ cǿøngˈ˜ do jaléˈˋ e guiʉ́ˉ e cajméeˋ Paaˉ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ güeaˈˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ jo̱ canaaiñˋ jmiféiñˈˊ Fidiéeˇ. Jo̱baˈ casɨ́ˈrˉ Paaˉ jo̱ cajíñˈˉ:

—Lajo̱b lɨ́ɨˊ, ruuˈˇ. Nɨñíbˆ ˈnʉˋ e lajeeˇ dseaˋ góoˋooˈ dseaˋ Israel, i̱ lɨ́ˈˆ lɨˊ milbingˈ i̱ nɨjáˈˉ calɨ́ngˉ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ lajɨɨmˋ i̱ dseaˋ íˋ jmoˈrˊ ˈgooˋ jo̱ féˈrˋ e dseángˈˉ guíimˋbaˈ ˈnéˉ e nijmitíˆbɨ́ɨˈ jaléˈˋ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ e caséeˊ Moi˜. 21 Jo̱guɨ nɨcajméebˋ i̱ dseaˋ na júuˆ e ˈnʉˋ nɨcaˈéeˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ Israel i̱ seengˋ jee˜ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel e joˋ ˈnéˉ nijmitir˜ lají̱i̱ˈ˜ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ Moi˜, jo̱guɨ nɨcasíiˈ˜re e jaˋ ˈnéˉ té̱rˉ li˜ fɨˊ ngúuˊ táangˋ jiuung˜ sɨñʉʉˆ quiáˈrˉ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ lɨtɨ́ɨngˋ jaléngˈˋ jneaˈˆ, dseaˋ lɨ́ɨˊɨɨˈ dseaˋ Israel, o̱ˈguɨ ˈnéˉ jmitir˜ jaléˈˋ e tɨ́ɨˋnaaˈ, dseaˋ lɨ́ɨˊnaaˈ dseaˋ Israel cajo̱. 22 Jo̱ ¿e˜guɨˈ nijmóˆooˈ jóng? Co̱ˈ nilɨñibˊ jaléngˈˋ dseaˋ góoˋnaaˈ la e nɨcagüénˈˉ fɨˊ la. 23 Jo̱ jí̱i̱ˈ˜ mɨ́ɨˊ labaˈ seaˋ e ˈnéˉ jméeˈˆ lala: Lana seengˋ quiúungˉ dseañʉˈˋ jee˜ jneaa˜aaˈ e iiñ˜ nijmitir˜ lají̱i̱ˈ˜ júuˆ e cacuøˈrˊ Fidiéeˇ lamɨ˜ jéengˊguɨ. 24 Jo̱baˈ gua˜ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ íˋ jo̱ güɨjmeeˉ jaléˈˋ e tɨ́ɨngˋ dseaˋ na laco̱ˈ nilɨguiúnˈˉ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈr˜. Jo̱guɨ qui˜ quiáˈˉ jaléˈˋ e ˈnéˉ i̱ dseaˋ quiúungˉ do e laco̱ˈ nilɨti˜ lají̱i̱ˈ˜ e sɨˈíˆ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ, jo̱ lajo̱baˈ cuǿøngˋ e nihuí̱ˈˋ guir˜ e laco̱ˈ cuøˊ li˜ e cajmitir˜ e júuˆ do fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ; jo̱ lajo̱b nilɨñirˊ lajɨɨiñˋ e o̱ˈ jáˈˉ jaléˈˋ e nɨcajíngˈˉ dseaˋ góoˋooˈ dseaˋ Israel uii˜ quíiˈˉ do, co̱ˈ nɨcalɨñíˆbre e ˈnʉˋ nʉ́ʉˈ˜baˈ lají̱i̱ˈ˜ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ Moi˜ do. 25 Jo̱guɨ nɨcasiing˜naaˈ júuˆ e nɨcasɨɨ˜naaˈ røøˋ jaléˈˋnaaˈ, dseaˋ té̱e̱ˉnaaˈ nifɨˊ quiáˈˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ caguiéengˈ˜naaˈ júuˆ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel i̱ nɨjáˈˉ calɨ́ngˉ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e féˈˋ lala: Jaˋ cuǿøngˋ cøˈˆnaˈ ngúuˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ jóˈˋ i̱ nɨcajíngˈˋ dseaˋ jiéngˈˋ fɨˊ quiniˇ diée˜ quiáˈrˉ, o̱ˈguɨ cuǿøngˋ cøˈˆnaˈ jmɨˈøøngˉ jaléngˈˋ jóˈˋ, o̱ˈguɨ ngu˜ jaléngˈˋ jóˈˋ i̱ nɨsɨyáangˈˇ jmɨˈøøngˉ, o̱ˈguɨ cuǿøngˋ ˈléerˊ e güɨɨngˋ dseañʉˈˋ o̱si dseamɨ́ˋ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ i̱ o̱ˈ quiáˈrˉ.

Mɨ˜ casó̱ˈˉtu̱ dseaˋ quiáˈˉ Paaˉ fɨˊ dsíiˊ guáˈˉ féˈˋ e siˈˊ fɨˊ Jerusalén

26 Jo̱ lajo̱b cajméeˋ Paaˉ, cangóˉbre có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ quiúungˉ do mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, jo̱ cajméerˋ jaléˈˋ e caquiʉˈˊ Moi˜ ta˜ laco̱ˈ cuǿøngˋ e nilɨguiúngˉ dseaˋ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caˈíˉbre e dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáˈˉ féˈˋ e siˈˊ fɨˊ Jerusalén do quiáˈˉ e nijmérˉ júuˆ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈˉ guáˈˉ do lɨ˜ jmɨɨ˜ e i̱ dseaˋ quiúungˉ do nijmitéˈrˊ jaléˈˋ e ta˜ caquiʉˈˊ Moi˜ do e laco̱ˈ cuǿøngˋ nidsica̱rˊ jaléˈˋ e sɨˈíˆ e nicuøˈrˊ Fidiéeˇ lajaangˋ lajaaiñˋ.

27 Jo̱ mɨ˜ nɨjaquiéemˊbaˈ e nidsíngˉ e jmɨɨ˜ guiéˉ do mɨ˜ cangáˉ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ Israel i̱ seengˋ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Asia e iuungˉ Paaˉ fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáˈˉ do. Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b canaaiñˋ taˈrˊ mɨ́ɨˈ˜ jee˜ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ teáangˉ do, jo̱ casaiñˈˉ dseaˋ do, jo̱ canaaiñˋ féˈrˋ teáˋ jo̱ cajíñˈˉ:

28 —Jaléngˈˋ dseaˋ rúˈˋuuˈ dseaˋ Israel ñilíingˉnaˈ ñijmɨcó̱o̱ˈˇnaˈ jneaˈˆ fɨˊ la, co̱ˈ lab singˈˊ i̱ dseañʉˈˋ dseaˋ góoˋooˈ i̱ ngɨˊ ta˜ guiaˊ júuˆ e jaˋ cǿøngˋ røøˋ có̱o̱ˈ˜ lají̱i̱ˈ˜ e tɨ́ɨˋɨɨˈ fɨˊ góoˋnaaˈ, o̱ˈguɨ cǿøngˋ røøˋ có̱o̱ˈ˜ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ Moi˜ có̱o̱ˈ˜guɨ guáˈˉ quíˉiiˈ cajo̱. Jo̱ jaˋ mɨˊ cajmɨˈgórˋ guáˈˉ güeangˈˆ quíˉiiˈ, co̱ˈ cajajéeiñˋ fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáˈˉ quíˉiiˈ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ góoˋooˈ dseaˋ Israel.

29 Jo̱ caféˈˋ i̱ dseaˋ do lajo̱, co̱ˈ cangárˉ lamɨ˜ jéengˊguɨ e ngɨˊ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel i̱ seengˋ fɨˊ Éfeso i̱ siiˋ Trófimo có̱o̱ˈ˜ Paaˉ fɨˊ Jerusalén, jo̱ lɨ́ɨiñˉ e caguijéengˋ i̱ Paaˉ do i̱ Trófimo do fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ guáˈˉ, dsʉˈ o̱ˈ jáˈˉ e cajméerˋ lajo̱.

30 Jo̱ mɨ˜ canúuˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ caseángˈˊ ie˜ jo̱ jaléˈˋ e féˈˋ i̱ do uii˜ quiáˈˉ Paaˉ, jo̱ sóongˆ canaaiñˋ taˈrˊ mɨ́ɨˈ˜. Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b caguilíingˉ dseaˋ cuí̱i̱rˋ fɨˊ lɨ˜ singˈˊ Paaˉ dsʉˈ núurˋ e téeˈ˜ mɨ́ɨˈ˜, jo̱ caseángˈˊ latøøngˉ fɨɨˋ fɨˊ lɨ˜ taang˜ i̱ Paaˉ do. Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do casamˈˉbre Paaˉ jo̱ cajñúuiñˋ dseaˋ do cartɨˊ caluuˇ e guáˈˉ do, jo̱guɨ cajníiˊbre jnɨ́ˆ quiáˈˉ e sɨnʉ́ʉˆ guáˈˉ do cajo̱. 31 Jo̱ sɨˈíˆ e tɨˊ nijngámˈˉbre i̱ Paaˉ do mɨ˜ caguiéˉ júuˆ fɨˊ quiniˇ fii˜ féngˈˊ quiáˈˉ ˈléeˉ romano e sóongˆ taˈˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Jerusalén do mɨ́ɨˈ˜. 32 Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b cangolíiñˉ cuí̱i̱rˋ có̱o̱ˈ˜ i̱ ˈléeˉ quiáˈrˉ có̱o̱ˈ˜guɨ i̱ quiʉˈˊ ta˜ jee˜ írˋ fɨˊ lɨ˜ taˈˊ i̱ dseaˋ do mɨ́ɨˈ˜. Dsʉˈ mɨ˜ cangáˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ sɨseángˈˊ fɨˊ lɨ˜ singˈˊ Paaˉ do e ngolíingˉ i̱ ˈléeˉ romano do có̱o̱ˈ˜guɨ fiir˜, jo̱ caquiumˈˊbre e bǿøiñˉ i̱ Paaˉ do dsifɨˊ lado. 33 Jo̱ i̱ fii˜ féngˈˊ quiáˈˉ i̱ ˈléeˉ do cangoquiéeiñˊ fɨˊ lɨ˜ singˈˊ Paaˉ jo̱ casangˈˉneiñˈ, jo̱ caquiʉˈrˊ ta˜ e niˈñúiñˈˋ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ tú̱ˉ ñíˆ cadena. Jo̱ mɨ˜ calɨ́ˉ e caˈñúiñˈˋ i̱ Paaˉ do, jo̱ canaaiñˋ jmɨngɨ́ˈrˉ i̱ dseaˋ sɨseángˈˊ do jo̱ cajíñˈˉ:

—¿I̱˜guɨ i̱ dseaˋ ná? ¿E˜guɨ e nɨcajméerˋ?

34 Jo̱ teáˋguɨ eáangˊ caféˈˋ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do. Jo̱ i̱ lɨɨng˜ féˈˋ e jiéˈˋ, jo̱guɨ e jiéˈˋguɨ féˈˋ i̱ lɨɨng˜, jo̱ jaˋ calɨ́ˈˉ i̱ fii˜ ˈléeˉ do faˈ calɨñirˊ e˜ uiing˜ e taˈˊ i̱ dseaˋ do mɨ́ɨˈ˜. Jo̱ lɨ́ˈˆ caquiʉˈrˊ ta˜ e cangángˈˉ i̱ Paaˉ do fɨˊ ˈnʉ́ʉˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ i̱ ˈléeˉ do. 35 Jo̱ mɨ˜ caguilíingˋ i̱ ˈléeˉ i̱ téeˋ Paaˉ do fɨˊ lɨ˜ téeˈ˜ jó̱o̱˜ lɨ˜ sooˋ dseaˋ e nidsitáaiñˈ˜ e fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈˉ jaléngˈˋ i̱ ˈléeˉ do, jo̱ cadsíimˋbre i̱ Paaˉ do fɨˊ yʉ́ˈˆ ˈnar˜, co̱ˈ dsíngˈˉ gaˋ jmóoˋ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ teáangˉ do e iiñ˜ nijmeáiñˈˋ gaˋ Paaˉ. 36 Jo̱ lajɨɨmˋ i̱ dseaˋ do ngolíiñˉ tɨˈleáaiñˊ laco̱ˈ ngangˈˊ i̱ Paaˉ do e jéeˊ i̱ ˈléeˉ do, jo̱ taˈrˊ mɨ́ɨˈ˜ jo̱ féˈrˋ:

—¡Jngangˈˊnaˈ i̱ dseañʉˈˋ ná!

Mɨ˜ cajmɨˈǿngˈˋ Paaˉ ˈñiaˈrˊ fɨˊ quiniˇ jaléngˈˋ dseaˋ fɨɨˋ

37 Jo̱ tɨˊ lɨ˜ nitámˈˊ i̱ ˈléeˉ do Paaˉ fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈˉ jaléngˈˋ ˈléeˉ mɨ˜ caféngˈˊ Paaˉ i̱ fii˜ ˈléeˉ do có̱o̱ˈ˜ jmíiˊ griego jo̱ casɨ́ˈrˉ:

—¿Su cuǿøngˋ nisɨɨng˜teáa có̱o̱ˈ˜ ˈnʉˋ cateáˋ?

Jo̱baˈ cañíiˋ i̱ fii˜ ˈléeˉ do quiáˈˉ Paaˉ:

—¿Su tɨɨmˋbaˈ foˈˆ jmíiˊ griego? 38 ¿Su o̱ˈ ˈnʉbˋ i̱ dseaˋ egipto i̱ ˈníˈˋ níingˉ jaléngˈˋ dseata˜ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ ie˜ jaˋ mɨˊ ngóoˊ na i̱ calɨ́ˈˉ caseángˈˊ quiʉ̱́ˋ mil dseañʉˈˋ fɨˊ jee˜ móˈˋ, jo̱ cangɨrˊ ta˜ jngangˈˊ dseaˋ?

39 Jo̱ cañíiˋ i̱ Paaˉ quiáˈˉ i̱ fii˜ ˈléeˉ do:

—U̱˜, o̱ˈ íˋ jnea˜. Jnea˜ lɨ́ɨnˊn jaangˋ dseaˋ Israel, jo̱ calɨsénˋn fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ niingˉ e siiˋ Tarso e néeˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Cilicia. Jo̱ carˋ uii˜ diée˜ cuǿøˈ˜teaˈ jnea˜ fɨˊ e nifǿnˈˆn jaléngˈˋ dseaˋ fɨɨˋ lana.

40 Jo̱ cacuøbˊ i̱ fii˜ ˈléeˉ do fɨˊ e niféˈˋ i̱ Paaˉ do. Jo̱guɨ dob nɨsiñˈˊ cartɨˊ yʉ́ˈˆ jó̱o̱˜ lɨ˜ teáangˉ dseaˋ fɨ́ɨngˊ do, jo̱ có̱o̱ˈ˜ guóoˋbre cajméerˋ li˜ e caquiungˈˊ i̱ dseaˋ do e taˈrˊ mɨ́ɨˈ˜. Jo̱ mɨ˜ caˈɨ́ɨˉ tiiˉ, jo̱guɨbaˈ canaangˋ Paaˉ e féiñˈˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do có̱o̱ˈ˜ jmíiˊ hebreo jo̱ cajíñˈˉ casɨ́ˈˉreiñˈ:

22  —Dseaˋ rúˈˋuuˈ, dseaˋ góoˋo dseaˋ Israel, có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ mogui˜ quíˉiiˈ, nʉ́ʉˉnaˈ júuˆ quiéˉe e nifáˈˆa quiáˈˉ jaléˈˋ e nɨcajméˉe e laco̱ˈ ningángˈˋnaˈ e o̱ˈ jáˈˉ jaléˈˋ dseeˉ e cuøˈˊnaˈ jnea˜.

Jo̱ mɨ˜ canúuˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ Israel i̱ teáangˉ do e féˈˋ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ jmíiˊ quiáiñˈˉ do, eáangˊguɨ tiiˉ caje̱rˊ. Jo̱ caféˈˋguɨ Paaˉ:

—Jnea˜ lɨ́ɨnˊn dseaˋ Israel laco̱ˈ ˈnʉ́ˈˋ, jo̱guɨ calɨsénˋn fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Tarso lɨ˜ se̱ˈˊ Cilicia. Dsʉˈ fɨˊ Jerusalén lab lɨ˜ cacuánˉn, jo̱guɨ cajmɨtɨ́ɨnˋn có̱o̱ˈ˜ jaangˋ tɨfaˈˊ i̱ niingˉ quíˉiiˈ i̱ siiˋ Gamaliel. Jo̱ fɨˊ jo̱b cajmɨtɨ́ɨnˋn jaléˈˋ e tɨ́ɨngˋ dseaˋ góoˋnaaˈ e jmóorˋ lají̱i̱ˈ˜ tɨˊ malɨɨ˜ jo̱guɨ latɨˊ lana. Jo̱guɨ contøømˉ nɨcajmɨˈúunˋn e nɨcajmitiiˉ jaléˈˋ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ carˋ ngocángˋ dsiiˉ laco̱ˈguɨ la jmooˋ ˈnʉ́ˈˋ lana cajo̱. Jo̱ lamɨ˜ jéengˊguɨ gabˋ cajmeáanˈ˜n jaléngˈˋ dseaˋ teáangˉ fɨˊ guiʉ́ˉ có̱o̱ˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ caˈñúnˈˋnre, jo̱guɨ catánˈˋnre dsíiˊ ˈnʉñíˆ co̱o̱ˋ guiˈnábˈˆ, dseañʉˈˋ dseamɨ́bˋ, jo̱ seemˋ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ do cartɨˊ cajúmˉbre. Jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ mogui˜ quiáˈˉ fii˜ jmidseaˋ quíˉiiˈ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ cǿøngˈ˜ quíˉnaaˈ ñiˊbre guiʉ́ˉ dseángˈˉ e jábˈˉ lajo̱b cajméˉe. Dsʉco̱ˈ íˋbingˈ i̱ cacuøˈˊ jnea˜ jaléˈˋ jiˋ e quie̱e̱ˉ quiáˈˉ dseata˜ i̱ neáangˊ fɨˊ Damasco e laco̱ˈ nicuǿˈrˉ jnea˜ fɨˊ e nijmánˈˆn dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱, jo̱ nitøøˉre fɨˊ Jerusalén, jo̱guɨ nijmɨhuɨ́ɨnˋnre fɨˊ jo̱ cajo̱.

Mɨ˜ cajíngˈˉ Paaˉ jial calɨcuíiñˋ Dseaˋ Jmáangˉ

’Dsʉˈ ie˜ jo̱, lajeeˇ e iuunˉ fɨˊ ngóoˊo fɨˊ Damasco, jo̱ mɨ˜ catɨ́ˋ íˈˋ e guieñíˈˉ jóoˋ, jo̱ lajeeˇ e nɨjaquiéeiñˊ niguiéeˊe fɨˊ Damasco, co̱o̱ˋ cajnémˉ co̱o̱ˋ jɨˋ e jɨˈˋ eáangˊ e jáaˊ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ, jo̱ dsíngˈˉ cajneáˉ lacúngˈˊ lajíingˋ lɨ˜ ngóoˊnaaˈ. Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b caquɨ́nˈˉn fɨˊ ni˜ uǿˉ, jo̱ canúˉu e lɨɨng˜ i̱i̱ˋ guicaféˈˋ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ jo̱ guicajíñˈˉ sɨ́ˈrˋ jnea˜: “Saulo, Saulo, ¿jialɨˈˊ ngɨˈˋ jmáanˈ˜ jnea˜ gaˋ?” Jo̱baˈ cangɨɨˉ quiáˈˉ i̱ guicaféˈˋ do jo̱ cafáˈˉa: “¿I̱˜ ˈnʉˋ, Fíiˋi?” Jo̱baˈ cañíiˋtu̱ i̱ guicaféˈˋ do jo̱ guicajíñˈˉ: “Jneab˜ Jesús i̱ calɨséngˋ fɨˊ Nazaret i̱ ngɨˋ ˈnʉˋ jmáanˈ˜ gaˋ lana.” Jo̱guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ngolíingˉ có̱o̱ˈ˜ jnea˜ ie˜ jo̱ cangáˉbre e jɨˋ do jo̱baˈ eáamˊ cafǿiñˈˊ, dsʉˈ jaˋ canúurˉ luu˜ i̱ guicaféˈˋ do i̱ catǿˈˉ jnea˜ do, jí̱i̱ˈ˜ jneab˜ dseaˋ canúˉu. 10 Jo̱ cangɨɨˉ jnea˜ quiáˈˉ i̱ guicaféˈˋ do jo̱ cafáˈˉa: “¿E˜ ˈnéˉ nijmee˜e, Fíiˋi?” Jo̱ cañíiˋtu̱ i̱ guicaféˈˋ do jo̱ guicajíñˈˉ: “Ráanˈˉ jo̱ gua˜ fɨˊ iuunˈˉ fɨˊ Damasco, jo̱ fɨˊ jo̱b nilɨjmeáˈˆ júuˆ jaléˈˋ e ˈnéˉ nijméeˈˆ.” 11 Jo̱guɨ dsʉco̱ˈ tiuumˉbaa cajá̱ˋa̱ uíiˈ˜ e jɨˋ e jɨˈˋ e cajnéngˉ do, jo̱baˈ i̱ dseaˋ i̱ ngolíingˉ có̱o̱ˈ˜o̱ do, íˋbingˈ i̱ cajéengˋ jnea˜ cartɨˊ caguiéˉe tɨˊ Damasco.

12 ’Jo̱ e fɨˊ jo̱ niseengˋ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ nisiiˋ Ananías i̱ eáangˊ jmɨˈgóˋ Fidiéeˇ jo̱guɨ eáamˊ nʉ́ʉˈr˜ júuˆ quiʉˈˊ ta˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ Moi˜. Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ góoˋooˈ i̱ seengˋ e fɨˊ Damasco do guiʉ́bˉ féˈrˋ uii˜ quiáˈˉ i̱ Ananías do. 13 Jo̱ i̱ Ananías do cangórˉ fɨˊ lɨ˜ cajá̱ˋa̱. Jo̱ mɨ˜ caguiérˉ fɨˊ jo̱, jo̱ casɨ́ˈrˉ jnea˜: “Saulo ruuˈˇ, güɨlɨjnébˈˋtu̱ˈ caléˈˋ catú̱ˉ.” Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b calɨjnéˈˋtú̱u̱, jo̱ nɨcuǿømˋ jǿøˆø caléˈˋ catú̱ˉ. 14 Jo̱ cajíngˈˉguɨ i̱ Ananías do casɨ́ˈrˉ jnea˜: “Tiquíˆiiˈ Fidiéeˇ nɨcaˈnáaiñˉ ˈnʉˋ e laco̱ˈ nilɨñíˈˆ jaléˈˋ e iing˜ Fidiéeˇ e nijméeˈˆ, jo̱guɨ caˈnáaiñˉ ˈnʉˋ cajo̱ e laco̱ˈ nimáanˈ˜ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ lɨ́ɨngˊ Fidiéeˇ i̱ jaˋ dseeˉ óoˋ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ jo̱guɨ ninúuˈˆ jaléˈˋ e féˈrˋ dseángˈˉ ˈñiaˈrˊ. 15 Co̱ˈ ˈnʉbˋ dseaˋ niˈuíinˈˉ dseaˋ quiáˈrˉ, jo̱guɨ nijméeˈ˜ dseaˋ júuˆ laˈúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ lajaléˈˋ e nɨñíiˈˉ jo̱guɨ lajaléˈˋ e nɨnʉ́ʉˈˉ cajo̱ cuaiñ˜ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. 16 Jo̱guɨ lana, ¿e˜ e sɨjeengˇguɨˈ? Sínˈˉ jo̱ nisánˈˋ jmɨɨˋ e laco̱ˈ cuøˊ li˜ e caˈuíinˈˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ mɨ́ɨˈ˜ dseaˋ do e niˈíiñˉ dseeˉ quíiˈˉ.”

Mɨ˜ cajméeˋ Paaˉ júuˆ jial mɨ˜ cangoˈeerˇ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel

17 ’Jo̱ mɨ˜ caquɨnˈˉn e cagüeanˈˉn fɨˊ la fɨˊ Jerusalén, jo̱ cangóˉo fɨˊ guáˈˉ féˈˋ e cangofǿnˈˋn Fidiéeˇ. Jo̱ lajeeˇ jo̱ camóˉo lɨɨng˜ eeˋ camóˉo lafaˈ mɨ˜ quɨˊ dseaˋ. 18 Jo̱ camánˉn Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ e jíñˈˉ sɨ́ˈrˋ jnea˜ lala: “Jmɨˈúungˋ quíiˈˉ, jo̱ júuˊ lajmɨnáˉ fɨˊ na fɨˊ Jerusalén co̱ˈ jaˋ nijmijíiˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ na lají̱i̱ˈ˜ júuˆ e guiaˈˋ quiéˉe.” 19 Jo̱baˈ jnea˜ lalab cangɨɨˉ quiáˈˉ dseaˋ na jo̱ cafɨ́ɨˉɨre: “Fíiˋi, ñibˊ i̱ dseaˋ do guiʉ́ˉ e jnea˜ ngɨɨˉ laco̱o̱ˋ laco̱o̱ˋ lɨ˜ té̱e̱ˉ guáˈˉ quiáˈˉ dseaˋ góoˋooˈ e jmánˈˋn jaléngˈˋ dseaˋ i̱ cuíingˋ ˈnʉˋ, jo̱guɨ tøøˉre fɨˊ ˈnʉñíˆ jo̱guɨ jmɨhuɨ́ɨnˋnre cajo̱. 20 Jo̱guɨ ie˜ do mɨ˜ cajngangˈˊ dseaˋ i̱ Tée˜ do, jaangˋ dseaˋ i̱ cajméeˋ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ ˈnʉˋ jo̱guɨ caguiarˊ júuˆ quíiˈˉ cajo̱, dob síngˈˋ jnea˜ ie˜ jo̱ e cuøøˉ júuˆ quiéˉe e cajngaˈˊ dseaˋ quiáˈˉ i̱ Tée˜ do. Jo̱guɨ jnea˜bɨ cajo̱ dseaˋ cajméˉe íˆ sɨ̱ˈˆ i̱ dseaˋ i̱ cajngaˈˊ quiáˈˉ i̱ dseaˋ do lajeeˇ e cajngangˈˊneiñˈ.” 21 Jo̱ dsʉˈ cajíngˈˉ Fíiˋi Dseaˋ Jmáangˉ casɨ́ˈrˉ jnea˜: “Teángˈˊ fɨˊ uøˈˊ, dsʉco̱ˈ lana nisɨ́ɨnˆn ˈnʉˋ fɨˊ fɨɨˋ lɨ˜ huí̱i̱ˆ lɨ˜ seengˋ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ góoˈˋ dseaˋ Israel.”

Mɨ˜ casɨ́ɨngˉ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ jaangˋ fii˜ ˈléeˉ

22 Jo̱ jí̱i̱ˈ˜ jo̱b jí̱i̱ˈ˜ caquiuiñˈˊ núurˋ júuˆ quiáˈˉ Paaˉ, co̱ˈ mɨ˜ canúurˉ e nidséˉ dseaˋ do e niguiárˉ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ jee˜ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jaˋ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel, jo̱baˈ canaaiñˋ óoˋtu̱r jo̱ féˈrˋ: “¡Jaˋ ˈnéˉ e seengˋ i̱ dseaˋ na fɨˊ jmɨgüíˋ la! ¡Jngangˈˊnaiñˈ na!” 23 Jo̱guɨ taˈˊbɨguɨr mɨ́ɨˈ˜ jo̱guɨ bóˈrˋ ˈleeˋ to̱o̱˜ sɨ̱ˈrˆ, jo̱guɨ bírˋ ˈleeˋ fɨˊ yʉ́ˈˆ có̱o̱ˈ˜ jaguórˋ co̱ˈ dsíngˈˉ guíiñˉ.

24 Jo̱baˈ i̱ fii˜ ˈléeˉ do caquiʉˈrˊ ta˜ e nitáiñˈˊ Paaˉ fɨˊ dsíiˊ ˈnʉ˜ jaléngˈˋ i̱ ˈléeˉ do. Jo̱guɨ caquiʉˈrˊ ta˜ cajo̱ e nibǿøngˉ dseaˋ do có̱o̱ˈ˜ looˋ e laco̱ˈ dseaˋ do nijmérˉ júuˆ jialɨˈˊ e taˈˊ jaléngˈˋ dseaˋ mɨ́ɨˈ˜ uii˜ quiáˈrˉ. 25 Dsʉˈ lajeeˇ e nɨˈñúumˈ˜ Paaˉ røøˋ e lɨco̱ˈ dsiˈíingˊguɨ e nibǿømˉbreiñˈ do, lajeeˇ jo̱b cajmɨngɨ́ˈˉ Paaˉ i̱ dseaˋ nʉˈluu˜ quiáˈˉ fii˜ ˈléeˉ i̱ sɨˈíˆ nijmeángˈˋ gaˋ írˋ do jo̱ cajíñˈˉ casɨ́ˈˉreiñˈ:

—¿Su seabˋ fɨˊ quíiˉ ˈnʉ́ˈˋ e nijmɨhuɨ́ɨngˋnaˈ jaangˋ dseaˋ i̱ calɨséngˋ fɨˊ lɨ˜ quiʉˈˊ dseaˋ romano ta˜ e jí̱i̱ˈ˜ jaˋ mɨˊ calɨta˜bɨ dsíiˊ su dseángˈˉ óorˋ dseeˉ?

26 Jo̱ mɨ˜ canúuˉ i̱ dseaˋ nʉˈluu˜ quiáˈˉ i̱ fii˜ ˈléeˉ do e cajíngˈˉ i̱ Paaˉ do lajo̱, jo̱baˈ dsifɨˊ ladob cangáiñˈˉ e cangojméeˈrˇ júuˆ i̱ fii˜ ˈléeˉ do quiáˈrˉ jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ:

—¿E˜ nijméeˆ ˈnʉˋ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseañʉˈˋ do, co̱ˈ dseaˋ calɨséngˋ fɨˊ lɨ˜ quiʉˈˊ dseaˋ romano tab˜ jíñˈˉ e lɨ́ɨiñˊ?

27 Jo̱ dsifɨbˊ cangoquiéengˊ i̱ fii˜ ˈléeˉ do fɨˊ lɨ˜ singˈˊ Paaˉ, jo̱ cajmɨngɨ́ˈˉreiñˈ do jo̱ cajíñˈˉ:

—¿Su jábˈˉ e dseaˋ romanob lɨ́ɨngˊ ˈnʉˋ?

Jo̱ cañíiˋ Paaˉ quiáˈˉ i̱ fii˜ ˈléeˉ do jo̱ cajíñˈˉ:

—E jábˈˉ, íbˋ jnea˜.

28 Jo̱ cañíiˋtu̱ i̱ fii˜ ˈléeˉ do quiáˈˉ Paaˉ jo̱ cajíñˈˉ:

—Jial jnea˜ eáamˊ cacángˉ cuuˉ quiéˉe e caˈuíinˉn dseaˋ romano.

Jo̱ cañíiˋtu̱ Paaˉ casɨ́ˈrˉ i̱ fii˜ ˈléeˉ do:

—Dsʉˈ jnea˜ lɨ́ɨnˊn dseaˋ romano latɨˊ mɨ˜ cangáamˈ˜baa.

29 Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ sɨˈíˆ nijmɨhuɨ́ɨngˋ i̱ Paaˉ do, caliúumˋ yaaiñ˜ fɨˊ quiniˇ dseaˋ do. Jo̱ jɨˋguɨ i̱ fii˜ ˈléeˉ do caliúumˋ ˈñiaˈrˊ cajo̱ mɨ˜ calɨñirˊ e dseaˋ romanob lɨ́ɨngˊ i̱ Paaˉ do; jo̱guɨ caˈíbˉ føˈˊ quiáˈrˉ dsʉˈ e nɨcaˈñúngˈˋneiñˈ jéengˊguɨ.

Mɨ˜ cangojéeiñˋ Paaˉ fɨˊ quiniˇ dseaˋ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈˉ dseaˋ Israel

30 Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ e jmɨɨ˜ jo̱, co̱ˈ eáamˊ iing˜ i̱ fii˜ ˈléeˉ do e nilɨñirˊ røøˋ e˜ uiing˜ e dseeˉ e jmóoˋ dseaˋ Israel quiáˈˉ i̱ Paaˉ do, jo̱ cajé̱ˈˋbre e ñíˆ cadena e ˈñúungˈ˜ dseaˋ do, jo̱ caquiʉˈrˊ ta˜ e niseángˈˊ jaléngˈˋ fii˜ jmidseaˋ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseata˜ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈˉ dseaˋ Israel e niseáiñˈˊ do co̱lɨɨng˜ e quiáˈˉ nisɨ́iñˉ uii˜ quiáˈˉ i̱ Paaˉ do. Jo̱ mɨ˜ nɨsɨseángˈˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do, jo̱ caquiʉˈrˊ ta˜ e cagüɨˈɨ́ɨbˊ i̱ Paaˉ do fɨˊ dsíiˊ ˈnʉñíˆ, jo̱ cangojéengˋneiñˈ fɨˊ quiniˇ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ caseángˈˊ do.