Historical

Ang Pagpangandam alang sa Pista sa Paglabay sa Anghel

30 Unya, nagpadala si Hezekia ug mensahe ngadto sa tanang katawhan sa Israel ug Juda, apil na ang katawhan sa Efraim ug Manase. Giimbitar niya sila sa pag-adto sa templo sa Ginoo sa pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel sa pagpasidungog sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ² Nakahukom si Haring Hezekia ug ang iyang mga opisyal, ug ang tibuok katilingban sa Jerusalem, nga saulogon ang Pista sa Paglabay sa Anghel sa ikaduha nga bulan. ³ Wala sila makasaulog sa maong pista sa unang bulan, tungod kay pipila ra ang mga pari nga nakapanghinlo sa ilang kaugalingon, ug wala pa magkatigom ang mga tawo sa Jerusalem.

⁴ Nagustohan sa hari ug sa tibuok katilingban ang plano sa pagsaulog sa pista, ⁵ busa nagpadala silag pahibalo sa tibuok Israel, gikan sa Beersheba paingon sa Dan, nga kinahanglan mangadto ang tanan sa Jerusalem sa pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel alang sa Ginoo, ang Dios sa Israel. Sa nangaging mga selebrasyon, gamay ra ang nanambong, sukwahi sa kasugoan nga nagaingon nga kinahanglan manambong ang tanan.

⁶ Sa mando sa hari, nanglakaw ang mga mensahero sa tibuok Israel ug Juda dala ang mga sulat gikan sa hari ug sa iyang mga opisyal. Mao kini ang giingon sa sulat:

“Katawhan sa Israel, karon nga nakalingkawas kamo sa kamot sa mga hari sa Asiria, panahon na nga mamalik kamo sa Ginoo, ang Dios sa inyong mga katigulangan nga sila si Abraham, Isaac, ug Jacob,^[a] aron mobalik usab siya kaninyo. ⁷ Ayaw kamo pagsunod sa inyong mga katigulangan ug mga paryente nga wala magmatinumanon sa Ginoo nga ilang Dios, ug tungod niini gihimo sila sa Ginoo nga kahadlokan sama sa inyo nang nakita. ⁸ Ayaw kamo pagpagahi sa inyong ulo sama sa inyong mga katigulangan, kondili pagpasakop hinuon kamo sa Ginoo. Pangadto kamo sa templo nga iyang gipakabalaan sa walay kataposan, ug pag-alagad kamo sa Ginoo nga inyong Dios, aron mawala ang iyang labihan nga kasuko kaninyo. ⁹ Kay kon mamalik kamo sa Ginoo, kaloy-an ang inyong mga kabataan ug mga kaparyentehan sa mga nagbihag kanila, ug pabalikon sila niini nga yuta. Kay mabalak-on ug maloloy-on ang Ginoo nga inyong Dios. Dili gayod siya motalikod kaninyo kon mobalik kamo kaniya.”

¹⁰ Gitagsa-tagsa pag-adto sa mga mensahero ang mga lungsod sa tibuok nga Efraim ug Manase, hangtod sa Zebulun, apan gikataw-an lang sila ug gibugalbugalan sa mga tawo. ¹¹ Apan adunay pipila gikan sa Asher, Manase, ug Zebulun nga nagpaubos sa ilang kaugalingon ug nangadto sa Jerusalem. ¹² Gitugotan usab sa Ginoo nga magkahiusa ang mga taga-Juda sa pagtuman sa mando sa hari ug sa mga opisyal, subay sa sugo sa Ginoo. ¹³ Busa sa ikaduha nga bulan, daghan kaayong mga tawo ang nagtigom sa Jerusalem sa pagsaulog sa Pista sa Pan nga Walay Patubo. ¹⁴ Gipanguha nila ang mga halaran sa mga dios-dios sa Jerusalem, apil ang mga halaran nga sunoganan sa insenso, ug gilabay nila kining tanan sa yuta sa Kidron.

¹⁵ Sa ika-14 nga adlaw sa ikaduhang bulan, giihaw sa mga tawo ang ilang mga karnero alang sa Pista sa Paglabay sa Anghel. Naulaw ang mga pari ug mga Levita nga mahugaw, busa nanghinlo sila sa ilang kaugalingon ug naghalad ug mga halad nga sinunog didto sa templo sa Ginoo. ¹⁶ Unya mipahimutang sila sa ilang mga pwesto sa templo, sumala sa tulumanon sa Kasugoan ni Moises nga alagad sa Dios. Gisablig dayon sa mga pari didto sa halaran ang dugo nga gidala sa mga Levita ngadto kanila.

¹⁷ Tungod kay kadaghanan sa mga tawo didto wala makapanghinlo sa ilang kaugalingon, ang mga Levita mao ang nagaihaw sa ilang mga karnero alang kanila aron mahimo silang hinlo alang sa Ginoo. ¹⁸ Kadaghanan niadtong nangadto nga mga taga-Efraim, Manase, Isacar, ug Zebulun wala makapanghinlo sa ilang kaugalingon. Apan nangaon gihapon sila sa gihalad alang sa Pista sa Paglabay sa Anghel, bisan ug supak kini sa kasugoan tungod kay nagaampo si Haring Hezekia alang kanila. Miingon siya, “Ginoo, hinaut nga sa imong kaayo pasayloon mo ang matag tawo ¹⁹ nga nagahandom gayod sa pagdangop kanimo, ang Dios sa ilang mga katigulangan, bisan pa ug dili siya hinlo basi sa mga tulumanon sa templo.” ²⁰ Gidungog sa Ginoo si Hezekia ug gipasaylo niya sila.

²¹ Sulod sa pito ka adlaw, ang mga Israelinhon nga didto sa Jerusalem nagsaulog sa Pista sa Pan nga Walay Patubo uban sa dakong kalipay. Adlaw-adlaw nagaawit ang mga Levita ug ang mga pari ug mga pagdayeg ngadto sa Ginoo, dinuyogan sa kusog nga tingog sa mga instrumento nga gigamit sa pagdayeg sa Ginoo. ²² Gidasig ni Haring Hezekia ang tanang Levita sa gipakita nilang kahanas sa ilang trabaho sa pag-alagad sa Ginoo. Busa nagpadayon ang ilang pagsaulog sulod sa pito ka adlaw. Gikaon nila ang ilang bahin sa mga halad, ug naghalad silag mga halad alang sa maayong relasyon, ug nagdayeg sa Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan.

²³ Unya nagdesisyon ang tibuok katawhan nga padayonon ang pagsaulog sa lain pang pito ka adlaw. Busa nagsaulog sila sulod sa lain pang pito ka adlaw uban ang dakong kalipay. ²⁴ Mihatag si Haring Hezekia sa mga tawo ug 1,000 ka torong baka ug 7,000 ka karnero ug kanding. Mihatag usab ang mga opisyal ug 1,000 ka torong baka ug 10,000 ka karnero ug kanding. Sa laing bahin, daghan pa usab nga mga pari ang nanghinlo sa ilang kaugalingon. ²⁵ Nagsadya ang tibuok katilingban sa Juda, ang mga pari, ang mga Levita, ug ang tanang gikan sa Israel, apil ang mga langyaw nga nagapuyo sa Israel ug Juda. ²⁶ Labihan gayod kasadya sa Jerusalem. Walay sama niini nga nahitabo sa Jerusalem sukad sa panahon nga si Solomon, nga anak ni David, ang hari sa Israel. ²⁷ Unya mitindog ang mga pari ug ang mga Levita ug gibendisyonan nila ang katawhan. Ug gidungog kini sa Dios sa iyang balaan nga puloy-anan sa langit.

Ang mga Kausaban nga Gihimo ni Hezekia

31 Pagkahuman sa pista, nangadto ang mga Israelinhon nga nanambong niini didto sa mga lungsod sa Juda, ug gipangdugmok nila ang handomanan nga mga bato ug gipangputol ang mga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera. Gipangguba nila ang mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit sa tibuok Juda, Benjamin, Efraim, ug Manase. Pagkahuman nilag guba sa tanan, namauli sila sa ilang mga lungsod ug yuta.

² Gigrupo-grupo ni Haring Hezekia ang mga pari ug ang mga Levita basi sa tagsa-tagsa nila ka buluhaton—sa paghalad sa mga halad nga sinunog ug mga halad alang sa maayong relasyon, sa pag-alagad sa templo sa Ginoo, sa pagpasalamat, ug sa pag-awit ug mga pagdayeg diha sa mga pultahan sa templo. ³ Gihatag ni Haring Hezekia ang pipila sa iyang kaugalingong mga hayop alang sa mga halad nga sinunog nga ginahalad buntag ug gabii, ug alang usab sa mga Adlaw nga Igpapahulay, sa Pista sa Pagsugod sa Bulan, ug sa uban pang mga pista, sumala sa nahisulat sa kasugoan sa Ginoo. ⁴ Gimandoan usab niya ang mga taga-Jerusalem sa paghatag sa bahin sa mga pari ug sa mga Levita, aron ikahatag nila ang ilang tibuok panahon sa pag-alagad sa kasugoan sa Ginoo. ⁵ Sa dihang napahibalo na kini ngadto sa mga tawo, malipayon nga nanghatag ang mga Israelinhon sa unang abot sa ilang trigo, bino, lana, dugos, ug sa uban pang abot sa yuta. Gihatag nila ang ikapulo sa tanan nilang abot. ⁶ Ang mga taga-Israel nga namalhin sa Juda, ug ang mga taga-Juda mismo, nanghatag usab sa ikapulo sa ilang mga baka, karnero ug kanding, ug sa ikapulo sa mga butang nga ilang gigahin ngadto sa Ginoo nga ilang Dios, ug ila kining gitapok. ⁷ Nagsugod sila sa pagtapok niini sa ikatulo nga bulan, ug nahuman sa ikapito ka bulan. ⁸ Sa dihang nakita ni Hezekia ug sa iyang mga opisyal ang dagkong mga tapok, gidayeg nila ang Ginoo ug ang iyang katawhan nga mga Israelinhon.

⁹ Gipangutana ni Haring Hezekia ang mga pari ug ang mga Levita mahitungod sa tinapok nga mga halad. ¹⁰ Mitubag si Azaria, ang pangulong pari nga kaliwat ni Zadok, “Sukad sa pagsugod ug dala sa mga tawo sa ilang mga halad sa templo sa Ginoo abunda na ang among pagkaon ug daghan pa ang sobra, tungod kay gipanalanginan sa Ginoo ang iyang katawhan.”

¹¹ Unya nagmando si Haring Hezekia nga maghimo ug mga bodega sa templo sa Ginoo, ug natuman kini. ¹² Ug matinumanon nga gidala didto sa mga tawo ang ilang mga halad, mga ikapulo, ug ang mga butang nga gigahin nila ngadto sa Ginoo. Si Konanias nga usa ka Levita mao ang gitugyanan niini nga mga butang, ug ang iyang katabang mao ang iyang igsoon nga lalaki nga si Shimei. ¹³ Mitabang usab kanila ingon nga mga tigdumala sila si Jehiel, Azazia, Nahat, Asahel, Jerimot, Jozabad, Eliel, Ismakia, Mahat, ug Benaya. Gipili sila ni Haring Hezekia ug ni Azaria nga pangulong opisyal sa templo sa Dios.

¹⁴ Si Kore nga anak ni Imna nga Levita, nga guwardya sa sidlakan nga pultahan sa templo, mao ang gitugyanan sa kinabubut-on nga mga halad ngadto sa Dios, ug sa mga butang nga gigahin ngadto sa Ginoo, ug sa pag-apod-apod niini. ¹⁵ Ang iyang matinumanon nga mga katabang mao sila si Eden, Miniamin, Jeshua, Shemaya, Amaria, ug Shecania. Giapod-apod nila ang mga halad ngadto sa mga pari sumala sa ilang grupo ug katungdanan, bata man sila o tigulang. ¹⁶ Gipanghatagan usab nila ang mga kalalakin-an nga nagaedad ug tulo ka tuig pataas ug nalista sa listahan sa mga kaliwat, nga nagaadto sa templo sa paghimo sa ilang adlaw-adlaw nga buluhaton sumala sa ilang grupo ug katungdanan. ¹⁷ Gipanghatagan usab nila sa ilang bahin ang mga pari nga nalista sa listahan sa mga kaliwat, ug ang mga Levita nga nagaedad ug 20 ka tuig pataas nga nalista sumala sa ilang grupo ug katungdanan. ¹⁸ Gipanghatagan usab ang mga pamilya sa mga Levita—ang ilang mga asawa, mga anak, apil ang ilang gagmayng mga kabataan, nga nalista sa listahan sa mga kaliwat kay nagmatinumanon man sila sa paghinlo sa ilang kaugalingon. ¹⁹ Ug alang usab sa mga pari nga kaliwat ni Aaron nga nagpuyo sa mga uma sa palibot nga mga lungsod, may mga tawo nga gitugyanan sa pag-apod-apod sa ilang bahin ug sa bahin sa tanang Levita nga nalista sa listahan sa ilang kaliwat.

²⁰ Mao kini ang gihimo ni Haring Hezekia sa tibuok Juda. Gibuhat niya ang maayo ug husto, ug nagmatinumanon siya atubangan sa Ginoo nga iyang Dios. ²¹ Nagmalampuson siya, tungod kay sa tanan niyang gibuhat alang sa templo sa Dios ug sa pagtuman sa kasugoan ug balaod, midangop siya sa iyang Dios sa tibuok niyang kasingkasing.

Gisulong sa Asiria ang Juda

(2 Hari 18:13-37; Isa. 36:1-22)

32 Human mahimo ni Hezekia sa tumang kakugi ang iyang mga buluhaton, gisulong ni Senakerib nga hari sa Asiria ang Juda. Gilibotan niya ug sa iyang mga sundalo ang pinarilan nga mga lungsod sa tinguha nga mailog niya kini alang sa iyang kaugalingon. ² Sa dihang nakita ni Hezekia nga apil ang Jerusalem sulongon ni Senakerib, ³ nakigsulti siya sa iyang mga opisyal ug sa mga pangulo sa iyang mga sundalo. Nakadesisyon sila nga paundangon ang pagtubod sa tubig sa mga tuboran paingon sa gawas sa siyudad. ⁴ Busa nagtigom silag daghan kaayong mga tawo ug gisampongan nila ang mga tuboran ug sapa-sapa nga nagadagayday sa kayutaan sa maong dapit. Kay matod nila, “Nganong tugotan ta man nga makakaplag ug daghang tubig ang mga taga-Asiria inig-abot nila dinhi?”

⁵ Unya gipalig-on pa pag-ayo ni Hezekia ang iyang mga depensa pinaagi sa pagpaayo sa mga paril ug sa pagpatukod ug mga tore. Gipadoblehan pa gayod niya ug paril ang siyudad, ug gilig-on ang mubong bahin^[b] sa Lungsod ni David. Nagpahimo usab siyag daghang mga hinagiban ug mga taming.

⁶ Nagbutang siyag mga komander nga modumala sa mga tawo, ug gipatigom niya sila sa plasa, sa may pultahan sa siyudad. Unya gidasig niya ang katawhan pinaagi niini nga mga pulong, ⁷ “Pagmalig-on kamo ug pagmaisogon. Ayaw kamo kahadlok ni kaluya tungod sa hari sa Asiria o sa iyang daghang mga sundalo. Kay may mas gamhanan pa kay kaniya nga nagauban kanato. ⁸ Mga tawo lang ang iyang kauban. Apan ang Ginoo nga atong Dios mao ang atong kauban. Siya ang motabang kanato ug makig-away alang kanato.” Nadasig ang mga tawo sa gisulti ni Hezekia nga hari sa Juda.

⁹ Samtang gilibotan ni Haring Senakerib ug sa iyang mga sundalo ang lungsod sa Lakish, gipadala niya ang iyang mga opisyal ngadto sa Jerusalem sa pagsulti kang Haring Hezekia ug sa mga katawhan niini nga mensahe:

¹⁰ “Mao kini ang giingon ni Senakerib nga hari sa Asiria: Unsa may inyong gisaligan nga nagapabilin pa man gihapon kamo sa Jerusalem bisag gilibotan na kamo? ¹¹ Miingon si Hezekia kaninyo nga luwason kamo sa Ginoo nga inyong Dios gikan sa kamot sa hari sa Asiria. Apan gilingla lang niya kamo, kay kon magpabilin kamo sa Jerusalem, mangamatay kamo sa kagutom ug sa kauhaw. ¹² Dili ba nga si Hezekia man mismo ang nagpaguba sa mga simbahanan sa Ginoo sa habog nga mga dapit ug mga halaran? Dili ba nga miingon siya kaninyong mga lumulupyo sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda nga, ‘Sa usa lang kamo ka halaran magsimba ug magsunog ug mga halad?’

¹³ “Nahibalo kamo kon unsay gihimo ko ug sa akong mga katigulangan ngadto sa mga katawhan sa ubang mga nasod. Naluwas ba sila sa ilang mga dios gikan sa akong mga kamot? ¹⁴ Kinsa sa mga dios niining mga nasod nga gipanglaglag sa hingpit sa akong mga katigulangan ang nakaluwas sa iyang katawhan gikan sa akong mga kamot? Makaluwas ba ang inyong dios kaninyo gikan kanako? ¹⁵ Ayaw kamo pagpalingla o pagpatunto kang Hezekia. Ayaw kamo pagtuo kaniya. Wala gayoy dios sa bisan unsa nga nasod o gingharian nga nakaluwas sa iyang katawhan gikan sa akong mga kamot o sa kamot sa akong mga katigulangan. Ang inyong Dios pa kaha?”

¹⁶ Daghan pa gayong gidugang nga daotang mga pulong ang mga opisyal ni Senakerib batok sa Ginoong Dios ug sa iyang alagad nga si Haring Hezekia. ¹⁷ Nagpadala usab si Haring Senakerib ug mga sulat sa pagbiaybiay sa Ginoo, ang Dios sa Israel. Mao kini ang iyang sulat: “Sama nga ang mga dios sa uban nga mga nasod wala makaluwas sa ilang katawhan gikan sa akong mga kamot, ang dios ni Hezekia dili usab makaluwas sa iyang katawhan gikan sa akong mga kamot.” ¹⁸ Gikusog kini pagsulti sa mga opisyal ni Senakerib sa pinulongang Hebreo aron hadlokon ug lisangon ang mga lumulupyo sa Jerusalem nga didto sa paril, ug aron dali nilang mailog ang siyudad. ¹⁹ Sa ilang paghisgot bahin sa Dios sa Jerusalem, daw gipakasama lang nila siya sa mga dios sa ubang nasod nga hinimo lang sa tawo.

²⁰ Busa tungod niini, nagaampo si Haring Hezekia ug si Propeta Isaias nga anak ni Amos ngadto sa Dios sa langit. ²¹ Unya nagpadala ang Ginoo ug anghel nga milaglag sa maisog nga mga sundalo, mga komander, ug mga opisyal sa kampo sa hari sa Asiria. Busa mipauli si Haring Senakerib nga naulawan. Ug sa pagsulod niya sa templo sa iyang dios, gipatay siya sa pipila sa kaugalingon niyang mga anak pinaagi sa espada.

²² Giluwas sa Ginoo si Hezekia ug ang katawhan sa Jerusalem gikan sa kamot ni Senakerib nga hari sa Asiria ug sa kamot sa uban pang mga kaaway, ug gihatagan niya silag kalinaw sa ilang palibot. ²³ Daghan ang nagdalag mga halad ngadto sa Jerusalem alang sa Ginoo. Nagdala usab silag mga mahalon nga mga gasa alang kang Haring Hezekia. Sukad niadto, gitahod na si Hezekia sa tanang nasod.

Ang Pagsakit ni Hezekia

(2 Hari 20:1-11; Isa. 38:1-8)

²⁴ Unya nagsakit ug grabe si Hezekia ug daw mamatay na siya. Nagaampo siya sa Ginoo, ug gitubag siya sa Ginoo pinaagi sa usa ka ilhanan. ²⁵ Apan nahimong mapasigarbohon si Hezekia ug wala niya hatagig bili ang kaayo nga gipakita sa Ginoo kaniya. Busa nasuko ang Ginoo kaniya ug sa mga katawhan sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda. ²⁶ Apan naghinulsol si Hezekia ug nagpaubos, ingon man ang katawhan sa Jerusalem. Busa wala ipatagamtam sa Ginoo ang iyang kasuko kanila samtang buhi pa si Hezekia.

²⁷ Nahimong hilabihan kaadunahan ug kabantugan si Hezekia. Nagpahimo siyag mga bodega alang sa iyang mga pilak, bulawan, mahalong mga bato, pahumot, taming, ug uban pang bililhon nga mga butang. ²⁸ Nagpahimo usab siyag mga bodega alang sa iyang mga abot nga trigo, bino, ug lana. Gawas pa niini, nagpahimo usab siyag mga toril alang sa iyang mga kahayopan, ²⁹ kay labihan gayod kadaghan ang iyang mga kahayopan. Nagpatukod usab siyag mga lungsod, tungod kay gihatagan siya sa Ginoo ug daghang katigayonan.

³⁰ Si Hezekia ang nagsugo nga sampongan ang agianan sa tubig sa ibabaw nga tuboran sa Gihon, ug gipadagayday kini ngadto sa kasadpang bahin sa Lungsod ni David. Nagmalampuson si Hezekia sa tanan nga iyang gihimo. ³¹ Apan sa dihang miabot ang mga opisyal gikan sa Babilonia aron pagsusi bahin sa katingalahang mga panghitabo sa Juda, gipasagdan siya sa Dios, aron sulayan kon unsa gayod ang anaa sa iyang kasingkasing.

Ang Kataposan sa Paghari ni Hezekia

(2 Hari 20:20-21)

³² Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Hezekia ug sa iyang gihimo ingon nga matinud-anon nga alagad sa Ginoo, nahisulat sa Panan-awon ni Propeta Isaias nga anak ni Amos, nga nalakip sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda ug Israel. ³³ Sa pagkamatay ni Hezekia, gilubong siya sa ibabaw nga bahin sa lubnganan sa mga kaliwat ni David. Gipasidunggan siya sa tanang katawhan sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda sa pagkamatay niya. Ang iyang anak nga si Manase mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.