Historical
Giê-hô-sa-phát Bị Tiên Tri của Chúa Quở Trách
19 Cuối cùng Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa đã trở về cung điện của ông tại Giê-ru-sa-lem được bình an. 2 Bấy giờ Giê-hu con của Ðấng Tiên Kiến Ha-na-ni ra đón và nói với Vua Giê-hô-sa-phát, “Sao ngài lại giúp đỡ kẻ ác và thương kẻ ghét Chúa? Vì cớ đó Chúa giận ngài. 3 Tuy nhiên ngài đã làm được vài điều tốt. Ngài đã diệt trừ khỏi đất nước các trụ thờ Nữ Thần A-sê-ra, và ngài đã để lòng tìm kiếm Ðức Chúa Trời.”
Cải Tổ Ngành Tư Pháp
4 Vậy Giê-hô-sa-phát ở Giê-ru-sa-lem một thời gian. Sau đó ông ra đi thăm dân, từ Bê-e Sê-ba đến các vùng trên Cao Nguyên Ép-ra-im, để đem họ trở về với Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên họ. 5 Ông bổ nhiệm các quan án trong khắp nước, đặt họ trong các thành kiên cố của Giu-đa, thành nào cũng có. 6 Ông ra lịnh cho họ, “Khá cẩn trọng trong những việc các ngươi làm. Không phải các ngươi xét xử cho người, nhưng các ngươi xét xử cho Chúa, Ðấng ở với các ngươi mỗi khi các ngươi tuyên án. 7 Vậy bây giờ các ngươi hãy hết lòng kính sợ Chúa. Hãy cẩn thận và thi hành công lý, vì Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta sẽ không dung tha kẻ nào bẻ cong công lý, thiên vị, và nhận của hối lộ.”
8 Ngoài ra ở Giê-ru-sa-lem, Giê-hô-sa-phát bổ nhiệm một số người Lê-vi, một số tư tế, và một số trưởng tộc làm thẩm phán để xét xử cho Chúa và giải quyết những vụ tranh tụng. Sau khi trở về Giê-ru-sa-lem,[a] 9 ông ra lịnh cho họ, “Các ngươi phải thi hành chức vụ của mình như thế nầy: kính sợ Chúa, trung tín, và giữ lòng thanh liêm một cách trọn vẹn. 10 Bất cứ vụ kiện tụng nào anh chị em[b] các ngươi sống ở các thành đưa đến các ngươi, bất kể là giết người đổ máu, hoặc vi phạm luật pháp, điều răn, luật lệ, hay mạng lịnh, các ngươi phải cảnh cáo họ rằng đừng vì muốn thắng kiện mà phạm tội với Chúa, để cơn giận của Chúa sẽ không giáng trên các ngươi và trên anh chị em[c] các ngươi. Các ngươi phải làm như thế để khỏi mắc tội. 11 Này, Trưởng Tế A-ma-ri-a sẽ chịu trách nhiệm mọi việc liên quan đến Chúa; Xê-ba-ri-a con của Ích-ma-ên, thủ lãnh của chi tộc Giu-đa, sẽ chịu trách nhiệm mọi việc liên quan đến vua; và những người Lê-vi sẽ là những quan chức phụ giúp để công lý được thi hành. Hãy cam đảm thi hành chức vụ của mình, vì Chúa sẽ ở với những ai làm theo lẽ phải.”
Ðược Giải Cứu Lạ Lùng
20 Sau việc đó, quân Mô-áp, quân Am-môn, và các đồng minh của quân Am-môn kéo nhau đến tấn công Giê-hô-sa-phát. 2 Lúc ấy một số người đến báo cáo với Giê-hô-sa-phát rằng, “Một đại quân đông đúc từ hướng Ê-đôm, phía bên kia Biển Chết, đang tiến qua đánh ngài. Hiện giờ chúng đang hạ trại tại Ha-xa-xôn Ta-ma, tức Ên Ghê-đi.” 3 Nghe thế Giê-hô-sa-phát lấy làm sợ hãi. Ông quyết tâm tìm kiếm Chúa và truyền lịnh cho cả nước Giu-đa phải kiêng ăn cầu nguyện. 4 Thế là toàn dân Giu-đa đều họp lại với nhau để tìm kiếm Chúa. Thật vậy dân chúng trong tất cả các thành của Giu-đa cùng nhau kéo về để tìm kiếm Chúa. 5 Bấy giờ Giê-hô-sa-phát đứng trước hội chúng của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem trong sân mới của Ðền Thờ Chúa, 6 và cầu nguyện rằng, “Lạy Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên chúng con, Ngài chẳng phải là Ðức Chúa Trời đang ngự trị trên trời sao? Ngài chẳng phải đang cầm quyền thống trị trên mọi vương quốc của mọi dân tộc sao? Quyền năng và sức mạnh đều ở trong tay Ngài. Quả thật không ai có thể chống cự Ngài. 7 Lạy Ðức Chúa Trời của chúng con, chẳng phải Ngài đã đuổi các dân trong xứ nầy trước mặt dân I-sơ-ra-ên của Ngài, và ban nó cho dòng dõi của Áp-ra-ham bạn Ngài vĩnh viễn sao? 8 Họ đã ở trong xứ đó và xây dựng trong đó một đền thánh cho danh Ngài, mà rằng, 9 ‘Nếu tai họa xảy đến cho chúng con, bất kể là gươm đao vì bị đoán phạt, hay ôn dịch, hoặc nạn đói, nhưng khi chúng con đứng trước Ðền Thờ nầy, đứng trước thánh nhan Ngài –vì Ðền Thờ nầy mang danh Ngài– mà kêu cầu Ngài trong cơn hoạn nạn, thì Ngài sẽ nghe chúng con và giải cứu chúng con.’ 10 Kìa, bây giờ, dân Mô-áp, dân Am-môn, và dân ở trên Núi Sê-i-rơ, những kẻ Ngài đã không cho phép dân I-sơ-ra-ên xâm phạm đến khi họ ra khỏi đất Ai-cập, vì thế họ đã phải đi vòng để khỏi phải đụng chạm đến chúng, và họ đã không tiêu diệt chúng, 11 nhưng giờ đây, kính xin Ngài xem cách chúng báo đáp chúng con. Chúng đang tiến đến đánh đuổi chúng con ra khỏi sản nghiệp mà Ngài đã cho chúng con thừa hưởng. 12 Lạy Ðức Chúa Trời của chúng con, chẳng lẽ Ngài sẽ không đoán phạt chúng sao? Thật chúng con không đủ sức đối phó với đạo quân đông đảo nầy. Bây giờ chúng con không biết phải làm gì ngoài việc ngước mắt ngưỡng vọng nơi Ngài.”
13 Lúc ấy toàn dân Giu-đa, cùng với vợ của họ, các con lớn của họ, và các con thơ của họ đều đứng trước mặt Chúa. 14 Bấy giờ Thần của Chúa ngự trên Gia-ha-xi-ên con của Xa-cha-ri-a –ông là hậu duệ của Bê-na-gia, hậu duệ của Giê-i-ên, hậu duệ của Mát-ta-ni-a, một người Lê-vi thuộc dòng dõi của A-sáp– đang lúc ông đứng giữa hội chúng. 15 Ông nói, “Hỡi toàn dân Giu-đa, dân cư Giê-ru-sa-lem, và Vua Giê-hô-sa-phát, xin quý vị hãy lắng nghe: Chúa phán với quý vị thế nầy: ‘Chớ sợ hãi và đừng mất tinh thần, vì cuộc chiến nầy không phải của các ngươi nhưng là của Ðức Chúa Trời. 16 Ngày mai các ngươi sẽ xuống đương đầu với chúng. Này, chúng sẽ tiến lên qua ngả Dốc Xi-xơ. Các ngươi sẽ gặp chúng ở cuối thung lũng, nơi sắp vào Ðồng Hoang Giê-ru-ên. 17 Các ngươi không cần phải chiến đấu trong cuộc chiến nầy. Hãy dàn trận, rồi đứng yên, và nhìn xem sự giải cứu của Chúa, Ðấng ở với các ngươi, hỡi Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.’ Chớ sợ hãi và đừng mất tinh thần. Ngày mai hãy tiến ra đương đầu với chúng, vì Chúa ở với quý vị.”
18 Giê-hô-sa-phát bèn cúi đầu và sấp mặt xuống đất; toàn dân Giu-đa và dân cư Giê-ru-sa-lem đều phủ phục xuống trước mặt Chúa và thờ lạy Chúa. 19 Bấy giờ những người Lê-vi con cháu của Kê-hát và các con cháu của Cô-ra đứng dậy lớn tiếng ca ngợi Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, vang lừng cả một vùng trời.
20 Sáng hôm sau họ thức dậy sớm và tiến vào Ðồng Hoang Tê-cô-a. Khi họ sắp sửa xuất quân, Giê-hô-sa-phát đứng và nói, “Hãy nghe ta, hỡi dân Giu-đa và các ngươi, dân cư Giê-ru-sa-lem: Hãy tin cậy Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, các ngươi sẽ được vững lập. Hãy tin các tiên tri Ngài, các ngươi sẽ thành công.”
21 Sau khi tham khảo với những vị lãnh đạo của dân, ông lập một ca đoàn đi trước đạo quân, vừa đi vừa ca hát tôn ngợi Chúa, chúc tụng vẻ đẹp của đức thánh khiết Ngài. Họ ca ngợi rằng, “Hãy cảm tạ Chúa, vì tình thương của Ngài còn đến đời đời.”
22 Khi họ bắt đầu ca ngợi và chúc tụng, Chúa đặt phục binh đánh úp quân Mô-áp, quân Am-môn, và quân đến từ Núi Sê-i-rơ, những kẻ đến tấn công Giu-đa, khiến chúng bị đại bại. 23 Số là quân Mô-áp và quân Am-môn đứng lên hiệp nhau tàn sát quân đến từ Núi Sê-i-rơ, khiến chúng hoàn toàn bị tiêu diệt. Sau đó, hai đạo quân ấy quay lại tàn sát lẫn nhau. 24 Khi quân Giu-đa đến chỗ có tháp canh để nhìn vào đồng hoang, họ nhìn về phía đoàn quân đông đảo, kìa, họ chỉ thấy toàn xác chết nằm ngổn ngang trên mặt đất, không người nào sống sót.
25 Khi Giê-hô-sa-phát và đạo quân của ông đến nơi để thu dọn chiến trường, họ thấy giữa những tử thi rất nhiều vàng bạc châu báu và đồ trang sức quý giá, họ tha hồ đoạt lấy cho mình, đến nỗi mang đi không nổi. Họ phải mất ba ngày để thu lượm các chiến lợi phẩm, vì chúng nhiều quá đỗi.
26 Ngày thứ tư, họ tập họp lại trong Thung Lũng Bê-ra-ca. Tại đó họ chúc tụng Chúa. Ðó là lý do tại sao nơi ấy được gọi là Thung Lũng Bê-ra-ca[d] cho đến ngày nay. 27 Sau đó họ lên đường trở về. Mọi người Giu-đa và Giê-ru-sa-lem đều trở về, với Giê-hô-sa-phát đi trước dẫn đầu họ. Họ trở về Giê-ru-sa-lem lòng vui mừng hớn hở, vì Chúa đã ban cho họ niềm vui chiến thắng quân thù. 28 Họ về đến Giê-ru-sa-lem, tiến vào sân Ðền Thờ Chúa, và dùng các nhạc khí bằng dây, các hạc cầm, và các kèn thau tấu lên chúc tụng vang lừng. 29 Cơn kinh hãi của Ðức Chúa Trời giáng trên các vương quốc của các dân tộc chung quanh khi chúng nghe rằng Chúa đã đánh tan quân thù của I-sơ-ra-ên thay cho họ. 30 Vậy vương quốc của Giê-hô-sa-phát được thái bình, vì Ðức Chúa Trời ban cho ông được yên ổn tư bề.
Cuối Cùng của Triều Ðại Giê-hô-sa-phát
(1 Vua 22:41-51)
31 Vậy Giê-hô-sa-phát đã trị vì ở Giu-đa. Ông lên ngai làm vua lúc ba mươi lăm tuổi. Ông trị vì hai mươi lăm năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ ông là bà A-xu-ba con gái của Sinh-hi. 32 Ông bước đi trong đường lối của cha ông, không tẻ tách khỏi đường lối đó. Ông đã làm điều tốt trước mặt Chúa. 33 Tuy nhiên các tế đàn trên những nơi cao vẫn chưa được dẹp bỏ, và dân chúng vẫn chưa hết lòng tin thờ Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên họ.
34 Các hoạt động khác của Giê-hô-sa-phát, từ đầu đến cuối, đều được chép trong sách Sử Ký của Giê-hu con Ha-na-ni, sách đó là một phần trong sách Các Vua I-sơ-ra-ên.
35 Về sau Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa đã kết đồng minh với A-ha-xi-a vua I-sơ-ra-ên, một kẻ làm nhiều điều rất gian ác. 36 Ông đã hiệp tác với ông ấy để đóng tàu đi Tạt-si. Họ đóng một số tàu ở Ê-xi-ôn Ghê-be. 37 Lúc ấy Ê-li-ê-xe con của Ðô-đa-va-hu ở Ma-rê-sa đã nói tiên tri chống lại Giê-hô-sa-phát rằng, “Vì ngài đã hiệp tác với A-ha-xi-a, nên Ðức Chúa Trời sẽ phá hủy công việc của ngài.” Sau đó các chiếc tàu do họ đóng đều bị vỡ chìm, nên dự án đi Tạt-si đã bị đình chỉ.
Triều Ðại của Giê-hô-ram
(2 Vua 8:17-24)
21 Sau đó Giê-hô-sa-phát an giấc với tổ tiên ông và được chôn trong Thành Ða-vít. Giê-hô-ram con trai ông lên ngôi kế vị. 2 Các em trai của Giê-hô-ram là A-xa-ri-a, Giê-hi-ên, Xa-cha-ri-a, A-xa-ri-a-hu, Mi-ca-ên, và Sê-pha-ti-a. Tất cả những người ấy đều là con trai của Giê-hô-sa-phát vua I-sơ-ra-ên. 3 Cha của họ ban cho họ nhiều quà bằng bạc, vàng, bửu vật, và các thành kiên cố trong nước Giu-đa, nhưng ban vương quyền cho Giê-hô-ram, vì ông ấy là con trưởng. 4 Nhưng sau khi Giê-hô-ram đã củng cố địa vị của ông trong vương quốc của cha ông để lại, ông dùng gươm giết tất cả các em trai của ông và một số người lãnh đạo có ảnh hưởng giữa người I-sơ-ra-ên.
5 Giê-hô-ram được ba mươi hai tuổi khi ông lên ngôi làm vua. Ông trị vì tám năm tại Giê-ru-sa-lem. 6 Ông đi theo đường lối của các vua I-sơ-ra-ên, giống như nhà A-háp đã làm, vì ông cưới con gái của A-háp làm vợ, và làm những điều gian ác trước mặt Chúa. 7 Tuy nhiên Chúa không tiêu diệt nhà Ða-vít vì giao ước Ngài đã lập với Ða-vít; Ngài đã hứa sẽ giữ một ngọn đèn cho ông ấy và cho con cháu của ông ấy mãi mãi. 8 Trong thời của ông, dân Ê-đôm nổi lên chống lại quyền lực của người Giu-đa và lập một vua cho họ. 9 Bấy giờ Giê-hô-ram cùng các quan tướng của ông kéo quân dẫn các xe chiến mã đến hạch tội dân Ê-đôm, nhưng quân Ê-đôm đến bao vây ông và các quan tướng chỉ huy quân dẫn xe chiến mã của ông; vì thế ban đêm ông phải thức dậy để mở vòng vây chạy thoát. 10 Vậy dân Ê-đôm đã nổi dậy và thoát khỏi quyền lực của dân Giu-đa cho đến ngày nay. Trong lúc đó dân Líp-na cũng nổi dậy và thoát khỏi quyền cai trị của ông, vì ông đã bỏ Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên ông. 11 Ngoài ra ông còn xây dựng các tế đàn trên những nơi cao trong các miền đồi núi của Giu-đa, khiến cho dân cư Giê-ru-sa-lem phạm tội ngoại tình thuộc linh, và làm cho Giu-đa sa vào con đường bại hoại thuộc linh. 12 Bấy giờ Tiên Tri Ê-li đã gởi cho ông một bức thư, viết rằng, “Chúa, Ðức Chúa Trời của Ða-vít tổ tiên ngài, phán thế này: Bởi vì ngươi đã không bước đi trong đường lối của Giê-hô-sa-phát cha ngươi, hoặc trong đường lối của A-sa vua Giu-đa, 13 nhưng ngươi đã bước đi trong đường lối của các vua I-sơ-ra-ên, khiến cho dân Giu-đa và dân cư Giê-ru-sa-lem phạm tội ngoại tình thuộc linh, giống như nhà A-háp đã làm. Ngươi cũng đã giết các em ruột ngươi, những người trong gia đình cha ngươi, những người tốt hơn ngươi. 14 Này, Chúa sẽ giáng một đại họa trên dân của ngươi, trên con cái ngươi, trên các vợ ngươi, và trên tất cả tài vật của ngươi. 15 Bản thân ngươi sẽ bị một chứng bịnh trong đường ruột, đau đớn ngày này qua ngày khác, cho đến khi ruột vỡ ra.”
16 Chúacũng đã dấy động tinh thần của dân Phi-li-tin và dân Ả-rập sống gần dân Ê-thi-ô-pi nổi lên chống lại Giê-hô-ram. 17 Chúng kéo đến tấn công Giu-đa, xâm lăng xứ sở, và cướp đi tất cả các đồ vật trong hoàng cung. Chúng cũng bắt đi tất cả các con trai của ông và các vợ của ông, đến nỗi không còn một người con nào sót lại, ngoại trừ Giê-hô-a-ha[e] con trai út của ông. 18 Sau tất cả các việc ấy, Chúa đánh ông bằng một chứng bịnh bất trị trong đường ruột. 19 Suốt hai năm liên tiếp, ông bị chứng bịnh trong đường ruột hành hạ, đến cuối cùng ruột ông vỡ ra, và ông chết trong đau đớn. Trong tang lễ của ông, dân trong nước không đốt một đống lửa lớn để thương tiếc ông, như họ đã từng làm cho cha ông của ông. 20 Giê-hô-ram được ba mươi hai tuổi khi lên ngôi làm vua. Ông trị vì tám năm tại Giê-ru-sa-lem. Ông chết đi không ai thương tiếc. Người ta chôn ông trong Thành Ða-vít, nhưng không chôn ông trong lăng tẩm dành cho các vua.
Copyright © 2011 by Bau Dang