Read the Gospels in 40 Days

Wstęp

1 Bardzo wielu podjęło się już opisania wydarzeń, które miały miejsce wśród nas, ² zgodnie z tym, jak nam o nich opowiedzieli ci, którzy od początku byli ich naocznymi świadkami oraz poświęcili się służbie Słowa. ³ Dlatego i ja najpierw wszystko od początku dokładnie zbadałem, a następnie postanowiłem ci to, dostojny Teofilu, po kolei opisać. ⁴ Chcę, abyś miał pewność co do wiarygodności spraw, które ci wyłożono.

Historia narodzin Jana Chrzciciela

⁵ Za panowania Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan imieniem Zachariasz. Należał on do zmiany kapłańskiej Abiasza. Jego żona Elżbieta pochodziła z rodu Aarona. ⁶ Oboje byli sprawiedliwi wobec Boga — postępowali nienagannie według wszystkich przykazań i ustaw Pana. ⁷ Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była bezpłodna, a oboje byli już w starszym wieku.

⁸ Pewnego razu Zachariasz pełnił służbę kapłańską przed Bogiem. Przyszła bowiem kolej na jego zmianę. ⁹ Kapłani mieli zwyczaj losować, kto ma wejść do Miejsca Świętego i złożyć ofiarę z kadzidła. Tym razem los padł na Zachariasza. ¹⁰ W czasie składania ofiary wszyscy zgromadzeni modlili się na zewnątrz.

¹¹ Zachariaszowi zaś ukazał się anioł Pana. Stał po prawej stronie ołtarza kadzidlanego. ¹² Zachariasz przestraszył się jego widokiem. Ogarnął go lęk. ¹³ Anioł natomiast przemówił: Przestań się bać, Zachariaszu, gdyż twoja modlitwa została wysłuchana. Twoja żona Elżbieta urodzi ci syna i nadasz mu imię Jan. ¹⁴ Czeka cię radość i wesele, wielu też z jego narodzin się ucieszy. ¹⁵ Będzie on bowiem wielki w oczach Pana; nie będzie pił wina ani piwa, a Duch Święty napełni go już w łonie jego matki. ¹⁶ I wielu synów Izraela skieruje on znów do Pana, ich Boga. ¹⁷ On sam pójdzie przed Nim w duchu i z mocą Eliasza, aby zwrócić serca ojców do dzieci, a nieposłusznych doprowadzić do rozsądku sprawiedliwych — by w ludzie wzbudzić gotowość na przyjęcie Pana.

¹⁸ Wtedy Zachariasz zapytał anioła: Po czym to poznam? Ja przecież jestem stary, a i moja żona nie jest już młodą kobietą.

¹⁹ W odpowiedzi usłyszał: Ja jestem Gabriel, wybrany, by stawać przed Bogiem. Zostałem posłany, aby do ciebie przemówić i ogłosić ci te dobre wieści. ²⁰ Lecz oto stracisz mowę, nie będziesz mógł powiedzieć ani słowa aż do dnia, gdy się to stanie, za to, że nie uwierzyłeś moim słowom, które spełnią się w swoim czasie.

²¹ Tymczasem lud czekał na Zachariasza i dziwił się, że tak długo przebywa w Miejscu Świętym. ²² On natomiast po wyjściu nie był w stanie nic im powiedzieć. Zrozumieli więc, że miał tam widzenie, zwłaszcza że dawał im znaki i pozostawał niemy.

²³ Następnie, gdy dobiegły końca dni jego posługi, udał się do swego domu. ²⁴ Wkrótce jego żona Elżbieta zaszła w ciążę i przez pięć miesięcy pozostawała w ukryciu. Wówczas często powtarzała sobie: ²⁵ Oto, co Pan zrobił dla mnie w tych dniach, gdy okazał mi łaskę i przywrócił szacunek u ludzi.

Zapowiedź narodzin Jezusa

²⁶ Natomiast w szóstym miesiącu Bóg posłał anioła Gabriela do galilejskiego miasta Nazaret, ²⁷ do pewnej dziewczyny przyrzeczonej niejakiemu Józefowi, potomkowi rodu Dawida. Miała ona na imię Maria, była dziewicą. ²⁸ Po przybyciu anioł powiedział: Witaj, obdarzona łaską, Pan z tobą! Szczęśliwa jesteś między kobietami.^[a]

²⁹ Lecz ona przelękła się tych słów i zaczęła się zastanawiać, co by to przywitanie mogło znaczyć. ³⁰ Anioł zaś powiedział jej: Przestań się bać, Mario, ponieważ znalazłaś łaskę u Boga. ³¹ Oto zajdziesz w ciążę, urodzisz syna i nadasz Mu imię Jezus. ³² Będzie On kimś wielkim i będzie nazwany Synem Najwyższego; da Mu też Pan Bóg tron Jego ojca Dawida. ³³ Będzie On królował nad domem Jakuba na wieki, a Jego Królestwu nie będzie końca.

³⁴ Maria zapytała anioła: Jak to się stanie, skoro nie współżyłam jeszcze z mężem?

³⁵ Anioł jej odpowiedział: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego okryje cię swym cieniem. Dlatego też Święte Dziecko, które się urodzi, będzie nazwane Synem Boga. ³⁶ Również twoja krewna Elżbieta poczęła syna i to w podeszłym wieku; ta, którą uważano za niepłodną, jest już w szóstym miesiącu, ³⁷ gdyż żadne słowo Boga nie pozostanie niespełnione.

³⁸ Maria odpowiedziała: Oto jestem — gotowa służyć Panu, niech mi się stanie według twego słowa. I anioł odszedł od niej.

Odwiedziny Marii u Elżbiety

³⁹ W tych dniach Maria wybrała się w drogę i pośpiesznie udała się w górskie strony, do pewnego miasta w Judei. ⁴⁰ Tam weszła do domu Zachariasza i przywitała Elżbietę. ⁴¹ Gdy Elżbieta usłyszała przywitanie Marii, płód w jej łonie gwałtownie się poruszył i została napełniona Duchem Świętym.

⁴² Wtedy wykrzyknęła: Szczęśliwa jesteś między kobietami
i szczęśliwy owoc twojego łona. ⁴³ Czemu zawdzięczam to, że przybyła do mnie matka mojego Pana? ⁴⁴ Bo gdy twoje powitanie dotarło do moich uszu, płód w moim łonie poruszył się z radości. ⁴⁵ Szczęśliwa jest też ta, która uwierzyła, że wypełnią się słowa przekazane jej przez Pana.

Modlitwa Marii

⁴⁶ Wtedy Maria powiedziała:

⁵⁶ I Maria pozostała u Elżbiety około trzech miesięcy, po czym wróciła do swojego domu.

Narodziny Jana Chrzciciela

⁵⁷ Dla Elżbiety natomiast nadszedł czas rozwiązania i urodziła syna. ⁵⁸ Jej sąsiedzi oraz krewni usłyszeli o tym, że Pan okazał jej swoje wielkie miłosierdzie, i cieszyli się razem z nią.

⁵⁹ Ósmego dnia po narodzinach przyszli, aby obrzezać dziecko; chcieli nadać mu imię jego ojca Zachariasza. ⁶⁰ Elżbieta powiedziała jednak: Nie, on będzie miał na imię Jan.

⁶¹ Oni na to: Nikt w twoim rodzie nie nosił takiego imienia. ⁶² Skinęli więc na ojca dziecka, by rozstrzygnął, jak ma być nazwane. ⁶³ On poprosił o tabliczkę i ku zdumieniu wszystkich napisał: Na imię mu Jan. ⁶⁴ Zaraz też odzyskał mowę i zaczął chwalić Boga.

⁶⁵ Wtedy wszystkich sąsiadów ogarnął lęk i wkrótce całe pogórze Judei rozprawiało o tym, co zaszło. ⁶⁶ Każdy, kto o tym słyszał, brał to sobie do serca: Kim będzie to dziecko? — zastanawiali się ludzie. Pan bowiem miał je pod szczególną opieką.

Proroctwo Zachariasza

⁶⁷ A Zachariasza, jego ojca, napełnił Duch Święty i tak prorokował:

⁸⁰ A Dziecko rosło, rozwijało się też duchowo i przebywało na pustyni aż do dnia swego wystąpienia przed Izraelem.

Narodziny Jezusa

2 Właśnie w tym czasie ukazał się dekret cesarza Augusta, aby ludność całego cesarstwa rzymskiego poddała się spisowi. ² Pierwszy ten spis miał miejsce, gdy Kwiryniusz był namiestnikiem Syrii. ³ Wszyscy zatem szli do spisu, każdy do swojego miasta. ⁴ Udał się też Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawida, Betlejem, dlatego że pochodził z domu i z rodu Dawida. ⁵ Miał tam być spisany wraz z poślubioną sobie Marią, która spodziewała się dziecka.

⁶ Akurat gdy tam byli, nadszedł czas jej rozwiązania. ⁷ I urodziła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i ułożyła w żłobie, ponieważ w gospodzie nie było dla nich miejsca.

Nowiny od aniołów

⁸ Na pobliskich polach przebywali natomiast pasterze. Na przemian trzymali oni nocną wartę przy swoim stadzie. ⁹ Wtem stanął przy nich anioł Pana. Chwała Pańska ogarnęła ich zewsząd swym blaskiem, a oni wpadli w przerażenie. ¹⁰ Przestańcie się bać — uspokoił ich anioł — właśnie ogłaszam wam wielką radość! Będzie ona udziałem całego ludu. ¹¹ Dziś urodził się wam Zbawca. Jest Nim Chrystus, Pan. Stało się to w mieście Dawida. ¹² Oto, co będzie dla was znakiem: Znajdziecie Niemowlę owinięte w pieluszki i ułożone w żłobie.

¹³ I natychmiast pojawiły się obok anioła zastępy wojsk niebieskich. Wielbiły one Boga słowami:

¹⁵ A gdy aniołowie odeszli już od nich do nieba, pasterze zaczęli mówić jeden do drugiego: Udajmy się szybko do Betlejem i zobaczmy, jak spełniły się te słowa, które nam Pan oznajmił.

¹⁶ Poszli więc czym prędzej i znaleźli Marię, Józefa oraz leżące w żłobie Niemowlę. ¹⁷ Gdy je zobaczyli, przekazali, co im powiedziano o tym Dziecku. ¹⁸ Ich opowiadanie wprawiło w zdumienie wszystkich słuchających. ¹⁹ Maria natomiast zachowywała wszystkie te słowa w pamięci i w myślach łączyła je w całość. ²⁰ Pasterze tymczasem wrócili do swych stad, chwaląc i wielbiąc Boga za wszystko, co usłyszeli i zobaczyli — potwierdziło się to, co powiedział anioł.

Jezus przyniesiony do świątyni

²¹ Po upływie ośmiu dni, gdy nadszedł czas, by obrzezać Dziecko, nadano Mu imię Jezus. Było to imię, którego użył anioł jeszcze przed Jego poczęciem.

²² A gdy zgodnie z Prawem Mojżesza upłynęły dni ich oczyszczenia, przynieśli Dziecko do Jerozolimy, aby je ofiarować Panu, ²³ jak napisano w Prawie Pańskim: Każdy potomek płci męskiej otwierający łono matki będzie poświęcony Panu. ²⁴ Przyszli też, aby złożyć przewidzianą Prawem ofiarę: parę synogarlic lub dwa młode gołębie.

Proroctwo Symeona

²⁵ W Jerozolimie natomiast przebywał niejaki Symeon. Był to człowiek sprawiedliwy i oddany Bogu. Oczekiwał on spełnienia się obietnic mających pocieszyć Izrael i żył pod wyraźnym wpływem Ducha Świętego. ²⁶ Duch Święty zapowiedział mu wcześniej, że nie zazna on śmierci, dopóki nie ujrzy Chrystusa, Wybawcy posłanego przez Pana. ²⁷ Natchniony przez Ducha Symeon przyszedł do świątyni i gdy rodzice wnosili Jezusa, aby postąpić z Nim według zwyczaju Prawa, ²⁸ wziął Dziecko w ramiona, oddał cześć Bogu i powiedział:

³³ Słowa te zdziwiły ojca i matkę Jezusa. ³⁴ Symeon zaś życzył im wszelkiego powodzenia, a do Marii, Jego matki, powiedział: Oto Ten został ustanowiony, aby być powodem zarówno upadku, jak i podźwignięcia się wielu ludzi w Izraelu oraz jako znak, o który będą się spierać. ³⁵ W ten sposób wyjdą na jaw zamysły wielu serc; przy tym też twoją własną duszę przeszyje miecz cierpienia.

Proroctwo Anny

³⁶ Przebywała tam również prorokini Anna, córka Fanuela z plemienia Aser. Była to kobieta w bardzo podeszłym wieku. Od czasu swojego panieństwa żyła z mężem tylko siedem lat, ³⁷ a następnie była wdową do osiemdziesiątego czwartego roku życia. Dniami i nocami nie opuszczała ona świątyni, gdzie oddawała Bogu cześć w postach i modlitwach. ³⁸ Właśnie w tym czasie podeszła, stanęła obok, zaczęła dziękować Bogu i mówić o Jezusie wszystkim oczekującym odkupienia Jerozolimy.

³⁹ Następnie, po spełnieniu wszelkich wymagań Prawa Pańskiego, wrócili do Galilei, do swego miasta Nazaret. ⁴⁰ Dziecko natomiast rosło, nabierało sił oraz mądrości, a Bóg otaczał je swoją łaskawą opieką.

Dwunastoletni Jezus w świątyni

⁴¹ Rodzice Jezusa chodzili co roku do Jerozolimy na Święto Paschy. ⁴² Poszli tam też, zgodnie ze swoim zwyczajem, gdy Jezus ukończył dwanaście lat. ⁴³ Po świętach natomiast, kiedy już wracali, Jezus, kilkunastoletni chłopiec, pozostał w Jerozolimie. Rodzice nie wiedzieli o tym. ⁴⁴ Przekonani jednak, że jest gdzieś między podróżnymi, uszli dzień drogi, ale w końcu zaczęli Go szukać wśród krewnych i znajomych.

⁴⁵ A gdy Go nie znaleźli, wrócili do Jerozolimy i tam nie ustawali w poszukiwaniach. ⁴⁶ Po trzech dniach spotkali Go w świątyni. Siedział tam w kręgu nauczycieli, słuchał ich i zadawał pytania. ⁴⁷ Wszyscy zaś, którzy Mu się przysłuchiwali, byli zdumieni Jego rozumem i trafnością odpowiedzi.

⁴⁸ Rodzice także byli tym zdziwieni. A Jego matka powiedziała do Niego: Dziecko, dlaczego nam to zrobiłeś? Spójrz, Twój ojciec i ja zmartwieni szukaliśmy Cię.

⁴⁹ Wtedy Jezus im odpowiedział: Co się stało, że Mnie szukaliście? Czy nie wiedzieliście, że w tym, co jest mego Ojca, Ja być muszę? ⁵⁰ Lecz oni nie rozumieli słów, które do nich kierował.

⁵¹ Poszedł zatem z nimi, wrócił do Nazaretu i okazywał im posłuszeństwo. Jego matka natomiast zachowywała w sercu wszystkie te wypowiedzi i zdarzenia.

⁵² Jezus tymczasem rozwijał się umysłowo i fizycznie, Bóg otaczał Go łaskawą opieką, a ludzie życzliwością.

Działalność Jana Chrzciciela

3 W piętnastym roku panowania cesarza Tyberiusza, gdy Poncjusz Piłat był namiestnikiem Judei, Herod tetrarchą Galilei, Filip, jego brat, tetrarchą Iturei oraz okręgu Trachonu, a Lizaniasz tetrarchą Abileny, ² za arcykapłanów Annasza i Kajfasza, Bóg przemówił do Jana, syna Zachariasza, który przebywał na pustyni. ³ Przemierzał on więc całą okolicę Jordanu i wzywał ludzi do przyjęcia chrztu opamiętania dla dostąpienia przebaczenia grzechów. ⁴ Tak też zostało napisane w Księdze proroka Izajasza:

⁷ Przemawiał więc do tłumów, które wciąż wychodziły, aby udzielił im chrztu: Wy, pomioty żmij, czy ktoś wam doradził, by uchodzić przed nadchodzącym gniewem? ⁸ Jeśli tak, to wydawajcie owoce godne opamiętania i nie próbujcie się łudzić myślą, że wam wystarczy mieć za ojca Abrahama. Mówię wam: Z tych kamieni Bóg może wzbudzić Abrahamowi dzieci. ⁹ Topór dotknął już korzeni. Każde drzewo, które nie rodzi dobrego owocu, zostanie wycięte i rzucone w ogień.

¹⁰ Cóż więc mamy czynić? — dopytywały się tłumy.

¹¹ A on im odpowiadał: Kto ma dwa okrycia, niech podzieli się z tym, który nie ma żadnego, a kto ma co jeść, niech postąpi podobnie.

¹² Przyszli też celnicy, aby dać się ochrzcić. Ci również zapytali: Nauczycielu, co mamy czynić?

¹³ Nie pobierajcie nic więcej ponad ustaloną stawkę — odpowiedział.

¹⁴ Pytali go i żołnierze: A co my mamy czynić? Na nikim niczego nie wymuszajcie — powiedział — i nie składajcie fałszywych donosów, lecz niech wam wystarczy wasz żołd.

¹⁵ Gdy lud śledził rozwój wypadków i wszyscy zastanawiali się, czy może Jan nie jest Chrystusem, ¹⁶ on sam publicznie oświadczył: Ja, gdy chrzczę, zanurzam was w wodzie, lecz nadchodzi ktoś potężniejszy ode mnie; Jemu nie jestem godny rozwiązać rzemyka u sandałów; On was będzie chrzcił, zanurzając w Duchu Świętym i ogniu. ¹⁷ W ręku trzyma sito. Dokładnie przesieje wszystko, co jest na Jego klepisku. Ziarno zbierze do spichrza, plewy natomiast spali w ogniu nieugaszonym. ¹⁸ W wielu też innych słowach kierował do ludu przestrogi i głosił mu dobrą nowinę.

¹⁹ Natomiast tetrarcha Herod, upominany przez niego z powodu Herodiady, żony swego brata, oraz z powodu innych nadużyć, których się dopuścił, ²⁰ dodał do tego wszystkiego i to, że osadził Jana w więzieniu.

Chrzest Jezusa

²¹ Gdy więc cały lud przyjął chrzest, został ochrzczony również Jezus, a w czasie Jego modlitwy otworzyło się niebo ²² i zstąpił na Niego Duch Święty w cielesnej postaci przypominającej gołębicę. Przy tym z nieba rozległ się głos: Ty jesteś moim ukochanym Synem, źródłem mojej radości.

Rodowód Jezusa

²³ Gdy Jezus rozpoczynał działalność, miał około trzydziestu lat i choć uważano, że był synem Józefa,