Read the Gospels in 40 Days
1 Lokˈalaj tat Teófilo: E qˈuia ri winak ri xcaj xquitzˈibaj pa cholaj ri tzijobelil chrij ri kas xbantaj waral chkaxol. 2 Ri xbantaj na are jeˈ jas ri cˈutum chkawäch cumal ri winak ri xquil ronojel waˈ kas pa ri u chaplexic lok. We winak riˈ e areˈ ri xetob chutzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios. 3 Ri in xukujeˈ sibalaj utz rilic waˈ nu banom in rech quinwetamaj ronojel waˈ kas pa ru chaplexic lok. Rumal rech waˈ xinchomaj in chi are utz we ri in xukujeˈ quintzˈibaj bi pa ru cholajil ronojel ri xbantajic. 4 Je riˈ quinban na rech quetamaj la ri kas tzij chrij ri tijonic ri yoˈm che la.
Jun ángel cubij lok chi quil na u wäch ri Juan Kasal Jaˈ
5 Aretak ri tat Herodes are nim takanel pa qui wiˈ ri winak aj Judea, xcˈoji jun tataˈ chic chilaˈ, Zacarías u biˈ. Ri tataˈ riˈ are sacerdote aj Israel ri jun cucˈ ri juchˈob sacerdotes aj re ri mam Abías. Ri rixokil, Elisabet u biˈ, are jun chque ri rachalaxic ri mam Aarón. 6 E utzalaj tak winak waˈ we jucˈulaj riˈ, jicom cˈu canimaˈ cho ri Dios. Xeniman che ri Dios pa ronojel ri xtakan wi, pa ronojel ru Lokˈ Pixab ri Kajaw. Man cˈo tä etzelal ri xcaˈno. 7 Man cˈo tä cˈu calcˈual rumal chi ri nan Elisabet man calcˈualan taj. E nimak tak winak chi cˈut ri quieb riˈ.
8 Pa jun kˈij ri tat Zacarías tajin cäpatänin ri areˈ pa ri nimalaj rachoch ri Dios rumal chi cäquirik u banic waˈ ri achijab ri e jun cucˈ ri juchˈob sacerdotes aj re ri mam Abías pa tak ri kˈij riˈ. Ri u chac ri tat Zacarías are laˈ chi cächˈaw pa qui wiˈ ri winak rucˈ ri Dios. 9 Jeˈ jas ri qui nakˈatisam wi quib ri sacerdotes, xquichaˈ ri tat Zacarías rech coc bi pa ri lokˈalaj cˈolibal ri sibalaj äwas chi coc bi xa apachinok chuporoxic ri incienso. 10 Conojel ri winak xquimulij apan quib cho ja chubanic orar aretak tajin cäporox ri incienso. 11 Teˈtalic cˈut xucˈut rib jun ángel cho ri tat Zacarías, ri takom lok rumal ri Dios. Xtaqˈui cˈu chuxcut ri cäporox wi ri incienso. 12 Aretak ri tat Zacarías xril ri ángel, man xurik taj jas xubano, xane sibalaj xuxej rib.
13 Xubij cˈu ri ángel che ri tat Zacarías: Maxej awib. Ri a bochiˈnic xtaˈtaj rumal ri Dios. Quil cˈu na u wäch jun a cˈojol rumal ri nan Elisabet ri awixokil. Cacoj cˈu na a Juan che ru biˈ, ―cächa che. 14 Xukujeˈ xubij: Sibalaj catquicot na rumal ri acˈal, xukujeˈ e qˈuia chque ri juleˈ winak chic ri quequicot na aretak quil u wäch, ―cächa ri ángel che. 15 Cänimar na u kˈij cho ri Kajaw Dios. Man cutij tä na vino, man cutij tä cˈu tzam. Cätakan na ri Lokˈalaj Espíritu pa ranimaˈ ri acˈal cˈä mäjok quil u wäch, ―cächaˈ. 16 Cuban cˈu na ri a Juan chi qˈuia chque ri winak aj Israel quetzelej na rucˈ ri Kajaw ri qui Dios, ―cächa ri ángel che ri tat Zacarías. 17 Ri a Juan cänabej na cho ri Kajaw Jesús. Cäcˈoji cˈu na ru noˈj xukujeˈ ru chukˈab jeˈ jas ri xcˈoji che ri mam Elías, kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Cuban na chi ri nan tat quetzelejic queutzir cucˈ ri calcˈual, xukujeˈ chi ri winak ri cäquiyac quib chrij ri Dios cäquiqˈuex na canimaˈ, cäquiqˈuex ri qui chomanic, cäquetamaj na ri nimanic, quetzelej qui wäch cucˈ ri utzalaj tak winak, cäcaˈn na que ri e areˈ. Ri a Juan cuban na chque ri winak chi quecowin na chucˈulaxic ri Kajaw, ―xcha ri ángel che ri tat Zacarías.
18 Xutaˈ cˈu ri tat Zacarías che ri ángel, xubij: ¿Jas ta quinban che retamaxic waˈ chi kas tzij ri cätzijoj la chwe? Ri in, in riˈj achi chic, xukujeˈ ri wixokil are nim winak chic, ―xcha che.
19 Xchˈaw chi na jumul ri ángel, xubij che: In riˈ ri Gabriel, in patänil re ri Dios. In takom cˈu lok che a tzijobexic, che qui tzijoxic we utzalaj tak tzij riˈ chawe, ―cächa che. 20 Tzche we cämic riˈ man catcowin tä chic catchˈawic cˈä copan na ri kˈij ri cäbantaj na waˈ ri xinbij chawe, cˈä quil na u wäch ri a cˈojol rumal rech waˈ chi man xacoj tä ri nu tzij, ―cächa riˈ. Cäbantaj na waˈ we nu tzijom riˈ tzpa ru kˈijol, ―xcha ri ángel che.
21 Ri winak cˈut queyeˈm ri tat Zacarías. Xquicajmaj waˈ chi sibalaj xbeytaj pa ri lokˈalaj cˈolibal ri sibalaj äwas chi coc bi xa apachinok. 22 Aretak xel lok ri tat Zacarías, man xcowin tä chic che qui chˈabexic ri winak. Xquetamaj chi cˈo jas ri xucˈut rib chuwäch ri tat Zacarías pa ri lokˈalaj cˈolibal. Xak pa memal chic xeuchˈabej, rumal chi xmemar canok.
23 Aretak xetzˈakat ri kˈij ri cäpatänin ri tat Zacarías pa ri nimalaj rachoch Dios, xeˈ ri areˈ cho rachoch. 24 Te cˈu riˈ ri nan Elisabet xcanaj yawab winak chic, xcanaj cˈu job icˈ cho rachoch. Xubij ri nan Elisabet pa ranimaˈ: 25 “Xcaˈy ri Kajaw Dios chwe, xutokˈobisaj cˈu nu wäch rech man quinquiyokˈ tä chi ri winak,” ―xcha ri nan Elisabet.
Jun ángel cubij lok chi quil na u wäch ri Jesucristo
26 Chuwak icˈ chi cˈut ri Dios xutak bi ri ángel Gabriel pa ri tinimit Nazaret re Galilea. 27 Xopan cˈu rucˈ jun kˈapoj ali, María u biˈ, ri tzˈonom chic rumal jun achi, José u biˈ. We achi riˈ rachalaxic can ri nim takanel David ojer. 28 Ri ángel xoc bi chilaˈ jawijeˈ cˈo wi ri kˈapoj al María, xubij che: ¿A utz a wäch, María? ―cächaˈ. ¡At riˈ ri at chaˈtal rumal ri Dios! Kas cˈo ri Kajaw Dios awucˈ, ―cächa che. Ri at cˈut, at tewchim na rumal ri Dios chquiwäch conojel ixokib, ―xcha ri ángel che ri al María.
29 Aretak ri al María xril ri ángel, xutatabej ru tzij, xtˈujuw cˈu ri ranimaˈ rumal ri xbix che. Xuchomaj pa ranimaˈ, xubij: ¿Jas waˈ ri cubij chwe? ―xcha riˈ. 30 Xchˈaw chi ri ángel, xubij che ri kˈapoj al María: Maxej awib, María, ―cächa che. Ri at sibalaj at lokˈ cho ri Dios. 31 Ri at cˈut catcanaj can yawab winak. Cawil na u wäch jun awal ala ri cacoj na “Jesús” che ru biˈ, ―cächaˈ. 32 Cänimar na u kˈij ri a Jesús. Cäbix na u Cˈojol ri Dios aj Chicaj che. Ri Kajaw Dios cucoj na che nim takanel jeˈ jas ra mam David. 33 Je riˈ rech cätakan na puwiˈ ri tinimit Israel pa tak ri kˈij ri junab ri quepetic. Ru takanic ri Areˈ, man cˈo tä u qˈuisic, ―xcha ri ángel che ri al María.
34 Te riˈ ri al María xutaˈ che ri ángel, xubij: ¿Jas lo quincˈulmaj waˈ? ―cächaˈ. Mäjaˈ quincˈoji rucˈ achi, ―xcha che ri ángel.
35 Xchˈaw cˈu ri ángel, xubij che: Cäkaj na lok ri Lokˈalaj Espíritu pa wiˈ. Ri Dios aj Chicaj cärokxanej na waˈ awucˈ rumal ru chukˈab. Rumal riˈ we lokˈalaj acˈal riˈ ri quil na u wäch cäbix na u Cˈojol ri Dios che, ―cächa che. 36 Xukujeˈ ri nan Elisabet ri awachalal areˈ cäril na u wäch jun acˈal pune riˈj chic. Are cˈu wakib icˈ waˈ cämic yawab winak chic ri nan Elisabet pune xbix canok che chi man cäcowin tä che ri alcˈualanic. 37 Man cˈo tä cˈu jas ri mat cäcowin ri Dios chubanic, ―xcha ri ángel.
38 Xubij cˈu ri kˈapoj al María: In riˈ ri patänil re ri Kajaw Dios. Chubana baˈ ri Areˈ chwe jas ri tzijom la chwe, ―xcha che.
Xel cˈu bi ri ángel chuwäch.
Ri al María copan cho rachoch ri nan Elisabet
39 Pa tak ri kˈij riˈ xel bic ri al María cho ja, xeˈ aninak pa jun tinimit ri cˈo pa tak ri u juyubal ri Judea. 40 Xoc cˈu bic pa rachoch ri tat Zacarías, xuya rutzil u wäch ri nan Elisabet ri rixokil. 41 Ri nan Elisabet, aretak xuta ru tzij ri al María, xslab cˈu ri ral pa ru cˈux. Xkaj ri Lokˈalaj Espíritu puwiˈ ri nan Elisabet, xtakan cˈu pa ranimaˈ. 42 Co xchˈaw ri nan Elisabet, xubij che ri al María: Ri at cˈut at tewchim na rumal ri Dios chquiwäch conojel ixokib. U tewchim na ri awal at xukujeˈ, ―cächaˈ. 43 ¿Jas lo waˈ chi ri Dios cuban jun nimalaj utzil chwe in, chi ru nan ri Kajaw xpe wucˈ? ―cächa ri nan Elisabet. 44 Chanim riˈ aretak xinto chi xatchˈawic, ri wal xquicotic, xslab pa nu cˈux. 45 Utz awe at ri xatcojon che ri Kajaw Dios, rumal chi kas tzij cäbantaj na ri xbix chawe rumal ri Dios, ―xcha ri nan Elisabet che ri al María.
46 Xubij ri kˈapoj al María:
Quinnimarisaj u kˈij ri Kajaw Dios.
47 Cäquicot cˈu ri wanimaˈ
rumal ri Dios ri Toˈl We.
48 Quinquicotic rumal chi ri Dios
xcaˈy chwe in ru patäninel ri man
nim tä nu banic.
Conojel winak cäquibij na chwe
pa tak ri kˈij ri junab ri quepetic
chi utz we.
49 Je riˈ cäquibij na rumal rech waˈ
chi ri Dios ri sibalaj cˈo u chukˈab
u banom nimak tak utzil chwe.
Sibalaj lokˈ ri Dios, sibalaj lokˈ
ru biˈ ri Areˈ, ―cächa ri al María.
50 Amakˈel ronojel kˈij cutokˈobisaj na
qui wäch conojel winak
ri nim cäquil wi ri Areˈ,
ri cäquixej quib chuwäch.
51 U cˈutum ri nimalaj u chukˈab
chquiwäch conojel. Xukasaj qui kˈij
ri winak ri cäquichomaj
chi sibalaj nim qui banic, ―cächaˈ.
52 Xeresaj ri takanic pa qui kˈab
ri nimak qui banic,
xuya cˈu waˈ chque ri winak
ri man nim tä queil wi.
53 E qˈuia ri utzil ri xuban ri Dios
chque ri mebaˈib,
ri winak ri quenumic.
Ri Dios xubij chque ri kˈinomab:
Jix, man cˈo tä iwe ix, ―xcha chque, ―cächaˈ.
54 Xtoban chque ri winak aj Israel,
ri patänil tak re ri Dios.
Man xsach tä pu jolom ri Dios
ru tokˈobisaxic qui wäch.
55 Jeˈ xuban waˈ rumal chi jeˈ xuchiˈj
chque ri katiˈt ka mam,
che ri ka mam Abraham
xukujeˈ ri rachalaxic ri areˈ
amakˈel pa tak ri kˈij ri junab
ri quepetic, ―xcha ri al María.
56 Craj oxib icˈ xcanaj na can ri al María rucˈ ri nan Elisabet. Te cˈu riˈ xtzelej bic, xeˈ cho rachoch.
Quil u wäch ri a Juan Kasal Jaˈ
57 Aretak xopan ri kˈij ri cutzir ri nan Elisabet, xril cˈu u wäch jun ral ala. 58 Ri u cˈul tak ja ri nan Elisabet xukujeˈ ri rachalaxic, aretak xquito chi ri Kajaw Dios sibalaj xutokˈobisaj u wäch ri nan Elisabet, xequichˈabej, xequicot cˈu rucˈ. 59 Chuwajxak kˈij cˈut xebeˈ chucojic ri retal ri ojer u trato ri Dios che ru cuerpo ri acˈal. Xcaj cˈut xquicoj Zacarías che ru biˈ, junam rucˈ ru biˈ ru tat. 60 Xchˈaw cˈu ru nan, xubij chque: ¡No! ―cächaˈ. Ru biˈ ri cäkacoj chrij ri acˈal are Juan, ―xcha chque.
61 Xquibij cˈu che: ¿Jas che? Man cˈo tä jun chque ri achalal la ri jeˈ u biˈ waˈ, ―xecha che.
62 Xak pa memal xquichˈabej ru tat ri acˈal, xquitaˈ che: ¿Jas u biˈ ri acˈal cäcoj la? ―xecha che. 63 Ri tat Zacarías xutaˈ jun wuj rech cätzˈibanic. Xutzˈibaj cˈu waˈ, xubij: “Juan ru biˈ ri acˈal,” ―xcha pa ri tzˈibanic. Conojel xquicajmaj waˈ. 64 Xak cˈu teˈtalic xtzelej ru chˈabal ri tat Zacarías, xcowin chic cätzijonic. Xtzijon cˈut, xunimarisaj u kˈij ri Dios. 65 Sibalaj xquixej quib conojel ri qui cˈul tak ja, xquicajmaj waˈ. Ronojel ri xucˈulmataj jelaˈ xtzijox apan pa tak ronojel ri juyub re Judea. 66 Conojel ri winak ri xetowic xechoman pa que wi, xquibij: ¿Jas lo cuban waˈ we acˈal riˈ? ―xechaˈ.
Jeˈ xquibij waˈ rumal chi kˈalaj chi cˈo ri Kajaw Dios rucˈ ri acˈal.
Ri tat Zacarías cubixoj jun bix rech kˈalajisanic
67 Kajinak ri Lokˈalaj Espíritu puwiˈ ri tat Zacarías ru tat ri ala, xkˈalajisanic, xubij:
68 Quinya baˈ u kˈij ri Kajaw
ri ka Dios uj, uj riˈ ri winak
aj Israel, rumal chi xulic,
xpe che ka toˈic uj, uj cˈu riˈ
ri winak re ri u tinimit.
69 Xuya cˈu chke jun Toˈl Ke
ri sibalaj cˈo u chukˈab.
Are cˈu waˈ jun chque ri rachalaxic
ri ka mam David, patänil re ri Dios, ―cächa riˈ.
70 Are waˈ ri xuchiˈj lok ri Dios
cumal ri lokˈalaj tak kˈalajisal tak
re ru Lokˈ Pixab
pa ri ojer tak kˈij canok.
71 Xubij chi cujutoˈ na chquiwäch
ri ka cˈulel, che ka toˈic
pa qui kˈab,
xukujeˈ pa qui kˈab conojel
ri queetzelan ka wäch, ―cächa ri tat Zacarías.
72 Xukujeˈ xubij chi cutokˈobisaj na
qui wäch ri katiˈt ka mam,
xukujeˈ chucˈutic chquiwäch
chi xnaˈtaj che ri Areˈ ri Lokˈalaj Trato
ri xuchiˈj chque.
73 Are cˈu waˈ ri Kas Tzij ri u bim
che ri ka mam Abraham, ―cächaˈ.
74 Je riˈ rech aretak uj esam chic
pa qui kˈab ri ka cˈulel,
cuyaˈ cujpatänin che ri Dios,
man cäkaxej tä chi kib,
75 xukujeˈ rech jicom ri kanimaˈ
cujpatänin che, ka jachom kib
pu kˈab ri Dios pa tak ronojel
ri kˈij re ri ka cˈaslemal, ―cächa riˈ.
76 At cˈut, alaj acˈal, cäbix na
kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab
ri Dios aj Chicaj chawe,
rumal chi catnabej na chuwäch ri Kajaw
chubanic jicom che ru be.
77 At cˈut catyoˈw na retamaxic
ri u tobanic ri Dios chque ri winak
re ri u tinimit, xukujeˈ
chi cäsach na ri qui mac, ―cächaˈ.
78 Ri ka Dios sibalaj quel u cˈux chke.
Rumal riˈ cutak na lok ri Kajaw Jesús
kucˈ uj. Sibalaj jeˈl cˈu ri Areˈ jeˈ
jas ru sakilal ri kˈij aretak cäsakiric.
79 Cuya na sakilal pa canimaˈ ri winak
ri jeˈ ta ne e cˈo pa ri kˈekumal
rumal ri qui mac,
cäquixej cˈu quib cho ri cämical.
Cäcˈoji na che cˈamal ka be
pa ri be ri cuxlan wi ri kanimaˈ, ―xcha ri tat Zacarías.
80 Ri a Juan xqˈuiyic, sibalaj cˈo u chukˈab ri xyiˈ che rumal ri Lokˈalaj Espíritu. Xcanaj can pa tak ri juyub ri sibalaj cätzˈinowic cˈä pa ri kˈij ri xucˈut rib chquiwäch ri winak aj Israel.
Quil u wäch ri a Jesús
2 Pa tak ri kˈij riˈ, ri nimalaj takanel Augusto César xuya takanic chque conojel winak chi cätzˈibax ri qui biˈ. 2 Aretak ri tat Cirenio are kˈatal tzij re ri tinimit Siria, xbantaj we nabe tzˈiban biˈaj riˈ. Are jun censo waˈ. 3 Xebeˈ cˈu conojel ri winak chquijujunal pa tak ri qui tinimit rech cätzˈibax ri qui biˈ. 4 Xa je riˈ xel lok ri tat José pa ri tinimit Nazaret re Galilea, xeˈc, xopan pa jun tinimit re Judea, Belén u biˈ. Chilaˈ xeˈ wi ri tat José rumal chi are rachalaxic ri mam David. Ri tinimit Belén are u tinimit ri mam David pa ojer tak kˈij canok. 5 Aretak xeˈ ri tat José rech cätzˈibax ru biˈ, xucˈam bi ri al María ri u toˈm chic che rixokil, yawab winak chi cˈut. 6 Aretak e cˈo chilaˈ pa Belén, xopan ri kˈij ri cutzir ri al María. 7 Xril cˈu u wäch ru nabeal, jun ala. Xucoj atzˈiak rech nuˈch acˈal che. Xukˈoyoba pa jun echaˈbal rumal chi man cˈo tä chi jawijeˈ ri quecˈoji wi pa ri mesón.
Ri ángeles cäquichˈabej ri ajyukˈab
8 E cˈo cˈu ajyukˈab pa tak ri juyub chunakaj ri tinimit Belén ri quequiwaraj ri cawaj chilaˈ. 9 Xak teˈtalic cˈut jun ángel takom lok rumal ri Kajaw Dios xtaqˈui chquiwäch. Xjuluw cˈu ri jeˈlalaj u juluwem ri Dios pa qui wiˈ. Sibalaj cˈu xquixej quib ri ajyukˈab.
10 Xubij cˈu ri ángel chque: Mixej iwib, ―cächaˈ. Kas tzij quinbij na jun utzalaj tzij chiwe. Ri u patän waˈ we utzalaj tzij riˈ are chi cuya nimalaj quicotemal chque conojel winak. 11 Are quinbij chiwe chi cämic riˈ xil u wäch jun Toˈl Iwe pa ru tinimit ri mam David. Are Cristo waˈ ri Kajaw, ―cächaˈ. 12 Are cˈu retal waˈ chiwe: Quirik na jun alaj neˈ, cojom cˈu atzˈiak rech nuˈch acˈal chrij, kˈoyobam pa jun echaˈbal, ―xcha chque.
13 Xak teˈtalic cˈut e cˈo chic rucˈ ri ángel qˈuialaj tak ángeles ajchicaj. Cäquinimarisaj cˈu u kˈij ri Dios, cäquibij:
14 ¡Kanimarisaj baˈ u kˈij ri Dios
ri cˈo chicaj! ¡Chuxlan na canimaˈ
ri winak cho ruwächulew, e are cˈu
winak waˈ ri utz queril wi ri Dios! ―xecha ri ángeles.
15 Te cˈu riˈ aretak xebeˈ ri ángeles chicaj, ri ajyukˈab xquitzijobela quib, xquibij: Joˈ pa Belén, ―quechaˈ. Jekila na we xcˈulmatajic riˈ ri u tzijom ri Kajaw Dios chke, ―xecha riˈ.
16 Aninak xebeˈc. Xequirika cˈu ri nan María, ri tat José rucˈ ri alaj neˈ. Kˈoyobam cˈu ri neˈ pa jun echaˈbal. 17 Aretak xquilo, xquitzijoj ri xubij ri ángel chque chrij ri acˈal. 18 Xquicajmaj cˈu waˈ conojel ri winak ri xetow ri qui tzij ri ajyukˈab. 19 Are cˈu ri nan María xak xucˈol conojel we tzij riˈ pa ranimaˈ, xchoman cˈu chquij. 20 Xetzelej cˈu bic ri ajyukˈab, tajin cäquiya u kˈij, cäquinimarisaj cˈu u kˈij ri Dios rumal ri xbix chque, xukujeˈ rumal chi xquilo chi kas jeˈ jas ri xutzijoj ri ángel chque.
Ri a Jesús cäyiˈ chuwäch ri Dios
21 Chuwajxak kˈij cˈut, xquicoj ri retal ri ojer trato che ru cuerpo ri acˈal, xquicoj cˈu Jesús che ru biˈ. Are u biˈ waˈ ri xucoj can ri ángel aretak mäjok calcˈualax chucˈux ri kˈapoj al María.
22 Xopan ri kˈij ri quesax ri rawasil ri nan María. Jeˈ jas ri cubij chupam ru Pixab ri mam Moisés, xquicˈam lok ri acˈal chuyiˈc chuwäch ri Kajaw Dios pa ri tinimit Jerusalén. 23 Je riˈ xcaˈno rumal chi tzˈibam waˈ pa ru Pixab ri Kajaw Dios, cubij: “Ronojel nabeal ala cätas waˈ chupatänixic ri Kajaw Dios,” ―cächaˈ. 24 Xebeˈ cˈu ri tat José, ri nan María pa Jerusalén chusipaxic ri cäbix pa ru Pixab ri Kajaw Dios: Are jucˈulaj ut waˈ. We man cˈo tä ri ut cuyaˈ queyiˈ quieb alaj tak tucumux che sipanic.
25 Xcˈoji cˈu pa ri tinimit Jerusalén jun tataˈ, Simeón u biˈ. We tataˈ riˈ are utzalaj achi waˈ ri cäniman che ri Dios pa ronojel, jicom cˈu ranimaˈ chuwäch. Ri areˈ reyeˈm ri Dios chi queutoˈ ri winak aj Israel. Cˈo cˈu ri Lokˈalaj Espíritu rucˈ. 26 Xkˈalajisax che ri tat Simeón rumal ri Lokˈalaj Espíritu chi man cäcäm tä na chanim, xane nabe cäril na ri Cristo ri chaˈtal rumal ri Kajaw Dios. 27 Xunaˈ cˈu ru rayinic ri Lokˈalaj Espíritu pa ranimaˈ, xeˈ pa ri nimalaj rachoch Dios. Aretak ru tat, u nan ri alaj a Jesús xquicˈam bic, xeopan pa ri nimalaj rachoch Dios chubanic che ri acˈal jas ri cubij pa ri Pixab chi rajwaxic u banic waˈ. 28 Ri tat Simeón xukˈaluj ri ala, xuya u kˈij ri Dios. Xuban orar, xubij:
29 Kajaw Dios, ya la chwe cämic
chi ri in, ri in patänil e la,
chi quincäm na, cuxlan ri wanimaˈ,
jeˈ jas ri bim la lok chwe, ―cächaˈ.
30 Wilom cˈu in ri Toˈl Ke,
31 ri takom la lok chquiwäch conojel winak.
32 Are jeˈ jas jun chäj, jun candela
ri cätununic. Cuya na ri sakil
re ri Pixab la pa canimaˈ ri niqˈuiaj
winak chic ri man e aj Israel taj.
Rumal waˈ ri takom la lok, cänimarisax
na u kˈij ri tinimit la, ri Israel, ―xcha ri tat Simeón.
33 Ri tat José rucˈ ru nan ri acˈal xquicajmaj ronojel ri cätzijox chrij ri a Jesús.
34 Ri tat Simeón xeutewchij, xubij che ri nan María, u nan ri acˈal: Chilampe la we acˈal riˈ, ―cächaˈ. Cäcoj na waˈ rech quetzak qˈuia winak aj Israel, cäsach cˈu na qui wäch. Quetoˈ cˈu na ri juleˈ winak chic aj Israel rumal ri Areˈ, quewalijisax na. Xukujeˈ we acˈal riˈ cäcoj na rumal ri Dios che etal chquiwäch ri winak. Cäquetzelaj cˈu na u wäch, ―cächa riˈ. 35 Cuban na ri Kajaw Jesús chi cäkˈalajinic jas ri quechoman ri winak pa canimaˈ, ―cächa chque. Ri lal, nan, cäqˈuis na ib la che okˈej, ―xcha che ri nan María.
36 Xukujeˈ xcˈoji chilaˈ jun chichuˈ kˈalajisanel, Ana u biˈ. Are u miaˈl ri tat Fanuel re ri rachalaxic ri mam Aser. Sibalaj nim winak chic ri chichuˈ riˈ. Xa wukub junab xcˈoji rucˈ ri rachajil, xcäm cˈu ri tataˈ. 37 Jumuchˈ quiejeb junab malcaˈn canok. Man quel tä chi bi pa ri nimalaj rachoch Dios. Cäpatänin cˈu che ri Dios chilaˈ chi pakˈij chi chakˈab. Cuban orar, xukujeˈ cuban ayunar. 38 Xtacˈatob cˈu waˈ chquiwäch ri tat José, ri nan María pa we hora riˈ, xuban maltioxinic che ri Dios. Xtzijon chrij ri a Jesús chquiwäch conojel ri winak ri e eyeninak che ri Dios chi cutoˈ ri tinimit Israel.
Quetzelej cˈu bic, quebeˈ pa ri tinimit Nazaret
39 Qui banom cˈu ronojel ri cäbix pa ru Pixab ri Kajaw Dios, xetzelej cˈu bic, xebeˈ pa Galilea, pa ri qui tinimit Nazaret. 40 Qˈuiyem re ri acˈal, tajin cäcowiric, sibalaj cˈo ru noˈj. Ri Dios sibalaj tajin cätewchin ri a Jesús.
Ri a Jesús cˈo pa ri nimalaj rachoch Dios cucˈ ri ajtijab
41 Ronojel junab cˈut xebeˈ ru tat, ru nan pa ri tinimit Jerusalén che ri nimakˈij ri cäbix Pascua che. 42 Aretak cablajuj u junab chic ri a Jesús, xepaki bic, xebeˈ pa Jerusalén jas ri qui nakˈatisam wi quib pa ri nimakˈij riˈ. 43 Xqˈuis cˈu ri nimakˈij, tzelejem cäcaˈn bic ri tat José, ri nan María. Xcanaj can ri alaj a Jesús pa Jerusalén, man cˈo tä cˈu quetam ru tat, u nan chrij waˈ. 44 Xquichomaj chi cˈo cucˈ ri cachiˈl. E benak jun kˈij pa ri be, xquitzucuj ri a Jesús chquixol ri cachalal, chquixol ri cachiˈl. 45 Man xquirik tä cˈut. Xa je riˈ xetzelej chic pa Jerusalén. Xquitzucuj ri ala chilaˈ.
46 Qui tzucum cˈu oxib kˈij, xquirik cˈu pa ri nimalaj rachoch Dios. Tˈuyul ri a Jesús chquixol ri tijonelab re ri Pixab, tajin cutatabej ri qui tijonic. Cucˈot cˈu qui chiˈ ri tataˈib. 47 Conojel ri quetowic xquicajmaj chi utz cächoman ri ala, chi retam jas cubij chque ri tijonelab.
48 Aretak ru tat, u nan xquil u wäch ri acˈal, xquicajmaj waˈ. Xubij ru nan che: Wal, ¿jas che jeˈ a banom waˈ chke? ―cächaˈ. ¿A mat cawilo chi ra tat, ri in, uj elinak chˈuj chatzucuxic? ―xcha che.
49 Xubij cˈu ri a Jesús chque: ¿Jas che quintzucuj alak? ¿A mat etam alak chi rajwaxic chi quinban ri u rayinic ri nu Tat? ―xcha chque.
50 Ri e areˈ man xquichˈob tä cˈu ri cubij ri acˈal chque.
51 Xeˈ cˈu ri a Jesús rucˈ ri tat José, rucˈ ru nan pa ri tinimit Nazaret. U yoˈm cˈu rib pa takic chque. Ru nan xucˈol pa ranimaˈ ronojel ri xbantajic. 52 Xqˈuiy ri a Jesús, cˈo na ru noˈj, xukujeˈ xcowiric. Ri a Jesús sibalaj utz cuban cho ri Dios, xukujeˈ utz cäquil wi ri winak.
Ri Juan Kasal Jaˈ cutzijoj ru Lokˈ Pixab ri Dios
3 Pa ri roˈlajuj junab ri tajin cätakan ri tat Tiberio César ri nimalaj takanel, aretak ri tat Poncio Pilato are kˈatal tzij puwiˈ ri Judea, ri tat Herodes cˈut are nim takanel puwiˈ ri Galilea. Ri tat Felipe, rachalal ri tat Herodes, are kˈatal tzij pa Iturea xukujeˈ pa Traconite. Ri tat Lisanias are kˈatal tzij pa Abilinia. 2 Ri tat Anás, ri tat Caifás e areˈ qui nimakil sacerdotes quech ri winak aj Israel. Pa tak ri kˈij riˈ ri Dios xutzijobej ri tat Juan, ru cˈojol ri tat Zacarías. Cˈo cˈu ri tat Juan pa tak juyub ri cätzˈinowic. 3 Ri tat Juan xubinibej conojel tak ri juyub ri e cˈo chunakaj ri nimaˈ Jordán, cutzijoj cˈu chque ri winak chi rajwaxic cäquiqˈuex qui chomanic, cäqˈuex cˈu canimaˈ, te cˈu riˈ cäban qui kasnaˈ rech cäkˈalajinic chi jeˈ qui banom waˈ. Xa je riˈ cäsachtaj ri qui mac. 4 Jeˈ jas ri cubij pa ri wuj ri tzˈibam wi ru tzij ri ojer kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios, ri Isaías:
Cˈo jun ri co cächˈaw pa tak ri juyub
ri quetzˈinowic, cubij: “Chibana u banic
ri nim be ri cäbin wi ri Kajaw.
Chibana sibalaj jicom
che ri alaj tak u be,” ―cächaˈ.
5 “Quenojisax na conojel tak ri siwan,
quelianisax na conojel tak ri juyub,
ri nimak xukujeˈ ri chˈutik.
Ri be ri e cotaquic quejicomisax na.
Ri be ri sibalaj e cˈäx na chelianisaxok,” ―cächaˈ.
6 “Conojel winak cäquil cˈu na
jas cuban ri Dios che qui toˈic
ri winak ajmaquib,” ―xcha ri mam Isaías.
7 Xubij cˈu ri tat Juan chque ri qˈuia winak ri xeopan rucˈ rech cäban qui kasnaˈ: ¡Alak subanelab tak winak, cachalaxic tzˈiˈ! ¿Jachin cˈu riˈ ri xcˈutuw chuwäch alak chi rajwaxic canimaj alak bi cho ri royowal ri Dios? ―cächa chque. 8 Bana baˈ alak ri takal u banic ri cukˈalajisaj chi kas tzij xqˈuextaj animaˈ alak. Mächaplej alak u bixic xol tak alak: “Utz ke rumal chi ri uj, uj rachalaxic ri ka mam Abraham,” ―mächa ne alak. Quinbij na chech alak chi ri Dios cäcowin chubanic chque tak we abaj riˈ chi e rachalaxic chic ri ka mam Abraham, ―cächaˈ. 9 Chanim riˈ tajin cäcoj ri iquiäj chque tak ri qui xeraˈ ri cheˈ rech quetˈoyic. Ronojel cheˈ ri man cuya tä utzalaj u wäch cätˈoy na, queqˈuiäk cˈu bi pa ri kˈakˈ, ―xcha ri tat Juan chque.
10 Xquitaˈ cˈu ri qˈuia winak che, xquibij: ¿Jas ta cˈu lo cäkaˈn na? ―xecha che.
11 Xchˈaw chi ri tat Juan, xubij chque: Apachin cˈu ri cˈo quieb u kˈuˈ, chuya jun re che ri winak ri man cˈo tä re. Apachin ri cˈo cutijo, chuya re ri winak ri man cˈo tä cutijo, ―xchaˈ.
12 Xeopan xukujeˈ jujun chque ri tokˈil tak alcabal rech cäban qui kasnaˈ, xquibij cˈu che ri tat Juan: Kajtij, ¿jas cäkaˈn na uj? ―xecha che.
13 Xubij ri tat Juan chque: Mitokˈij u wiˈ ri ix takom wi chutokˈixic, ―xcha chque.
14 Xukujeˈ ri soldados xquitaˈ che, xquibij: E cˈu ri uj, ¿jas cäkaˈn na? ―xecha che.
Xubij ri tat Juan chque: Miban elakˈ che jachin jun winak, mibana cˈu cˈäx chque. Mibij jalum kˈabam chquij ri winak. Chicuˈba cˈu i cˈux rucˈ ri tojbal iwe, ―xcha chque.
15 Ri winak cˈut tajin quechoman pa canimaˈ chrij ri tat Juan, tajin queyeˈn che rilic we ne ri tat Juan are ri Cristo. 16 Xchˈaw chi ri Juan Kasal Jaˈ, xubij chque conojel: Petinak jun achi ri cˈo na u chukˈab chnuwäch in. Man takal tä cˈu chwe in chi quinquir ru cˈamal u xajäb. Ri areˈ cuya na ri Lokˈalaj Espíritu chech alak jeˈ jas ri in quinban kasnaˈ alak rucˈ joron. Cuban cˈu na kasnaˈ alak rucˈ kˈakˈ, ―cächa chque.
17 Ri achi riˈ cucˈam ru jopibal rech cujoskˈij ri trico, xukujeˈ rech cumulij bic ru trico, cuya cˈu pa tak ru cˈuja. Xukujeˈ ne cuporoj ri pajo, cuban jun kˈakˈ ri man cäcowin tä jun chuchupic, ―cächaˈ. Jas ri cuban ri achi ajchac che ri trico, je riˈ xukujeˈ cuban na ri Kajaw Dios chque tak winak, ―xcha chque.
18 Je riˈ xubij ri tat Juan, xukujeˈ xeupixbaj ri winak cucˈ qˈuia pixab chic, xutzijoj cˈu ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chque. 19 Xukujeˈ ri tat Juan xuyaj ri kˈatal tzij Herodes rumal chi ri tat Herodes xuchˈabej ri nan Herodías, rixokil ri tat Felipe ru chakˈ ri Herodes. Xuyaj cˈu ri tat Herodes xukujeˈ cumal conojel ri etzelal ri u banom. 20 Ri tat Herodes xa xunimarisaj u banic ri man utz taj puwiˈ ronojel ri u banom, chi xucoj ri tat Juan pa cheˈ.
Cäban u kasnaˈ ri Jesús
21 Pa jun kˈij aretak ri tat Juan tajin cuban qui kasnaˈ conojel ri winak, xuban u kasnaˈ ri Jesús xukujeˈ. Pa ri kasnaˈ ri Jesús tajin cuban orar, xjaktaj cˈu ri caj. 22 Xkaj cˈu lok ri Lokˈalaj Espíritu puwiˈ ri Jesús jeˈ ta ne chi ri Lokˈalaj Espíritu are jun palomäx. Te cˈu riˈ xchˈaw lok Jun chicaj, xubij: At riˈ ri lokˈalaj nu Cˈojol. Sibalaj cäquicot ri wanimaˈ awumal, ―xcha riˈ.
Waral cätzijox wi ri rachalaxic ri Jesús
23 Craj ne juwinak lajuj u junab ri Jesús aretak xuchaplej patäninem cho ri Dios. Xquichomaj ri winak chi ri Jesús are ralcˈual ri tat José. Ri tat José cˈut are rachalaxic ri tat Elí, 24 ri tat Elí are ralcˈual ri tat Matat, ri tat Matat ralcˈual ri tat Leví, ri tat Leví are ralcˈual ri tat Melqui, ri tat Melqui are ralcˈual ri tat Jana, ri tat Jana ralcˈual ri tat José, 25 ri tat José ralcˈual ri tat Matatías, ri tat Matatías ralcˈual ri tat Amós, ri tat Amós ralcˈual ri tat Nahum, ri tat Nahum ralcˈual ri tat Esli, ri tat Esli ralcˈual ri tat Nagai, 26 ri tat Nagai ralcˈual ri tat Maat, ri tat Maat ralcˈual ri tat Matatías, ri tat Matatías ralcˈual ri tat Semei, ri tat Semei ralcˈual ri tat José, ri tat José ralcˈual ri tat Judá, 27 ri tat Judá ralcˈual ri tat Joana, ri tat Joana ralcˈual ri tat Resa, ri tat Resa ralcˈual ri tat Zorobabel, ri tat Zorobabel ralcˈual ri tat Salatiel, ri tat Salatiel ralcˈual ri tat Neri, 28 ri tat Neri ralcˈual ri tat Melqui, ri tat Melqui ralcˈual ri tat Adi, ri tat Adi ralcˈual ri tat Cosam, ri tat Cosam ralcˈual ri tat Elmodam, ri tat Elmodam ralcˈual ri tat Er, 29 ri tat Er ralcˈual ri tat Josué, ri tat Josué ralcˈual ri tat Eliezer, ri tat Eliezer ralcˈual ri tat Jorim, ri tat Jorim ralcˈual ri tat Matat, 30 ri tat Matat ralcˈual ri tat Leví, ri tat Leví ralcˈual ri tat Simeón, ri tat Simeón ralcˈual ri tat Judá, ri tat Judá ralcˈual ri tat José, ri tat José ralcˈual ri tat Jonán, ri tat Jonán ralcˈual ri tat Eliaquim, 31 ri tat Eliaquim ralcˈual ri tat Melea, ri tat Melea ralcˈual ri tat Mainán, ri tat Mainán ralcˈual ri tat Matata, ri tat Matata ralcˈual ri tat Natán, ri tat Natán ralcˈual ri tat David, 32 ri tat David ralcˈual ri tat Isaí, ri tat Isaí ralcˈual ri tat Obed, ri tat Obed ralcˈual ri tat Booz, ri tat Booz ralcˈual ri tat Salmón, ri tat Salmón ralcˈual ri tat Naasón, 33 ri tat Naasón ralcˈual ri tat Aminadab, ri tat Aminadab ralcˈual ri tat Aram, ri tat Aram ralcˈual ri tat Esrom, ri tat Esrom ralcˈual ri tat Fares, ri tat Fares ralcˈual ri tat Judá, 34 ri tat Judá ralcˈual ri tat Jacob, ri tat Jacob ralcˈual ri tat Isaac, ri tat Isaac ralcˈual ri tat Abraham, ri tat Abraham ralcˈual ri tat Taré, ri tat Taré ralcˈual ri tat Nacor, 35 ri tat Nacor ralcˈual ri tat Serug, ri tat Serug ralcˈual ri tat Ragau, ri tat Ragau ralcˈual ri tat Peleg, ri tat Peleg ralcˈual ri tat Heber, ri tat Heber ralcˈual ri tat Sala, 36 ri tat Sala ralcˈual ri tat Cainán, ri tat Cainán ralcˈual ri tat Arfaxad, ri tat Arfaxad ralcˈual ri tat Sem, ri tat Sem ralcˈual ri tat Noé, ri tat Noé ralcˈual ri tat Lamec, 37 ri tat Lamec ralcˈual ri tat Matusalén, ri tat Matusalén ralcˈual ri tat Enoc, ri tat Enoc ralcˈual ri tat Jared, ri tat Jared ralcˈual ri tat Mahalaleel, ri tat Mahalaleel ralcˈual ri tat Cainán, 38 ri tat Cainán ralcˈual ri tat Enós, ri tat Enós ralcˈual ri tat Set, ri tat Set ralcˈual ri tat Adán, ri tat Adán are ralcˈual ri Dios.
Copyright © 1997 by Wycliffe Bible Translators International