Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Read the Gospels in 40 Days

Read through the four Gospels--Matthew, Mark, Luke, and John--in 40 days.
Duration: 40 days
Quiché, Centro Occidental (QUT)
Version
SAN MARCOS 4-6

Ri Jesús cutzijoj ri cˈutbal chrij ri ticol ijaˈ

Ri Jesús xuchaplej chi na jumul qui tijoxic ri winak chuchiˈ ri mar. Xquimulij cˈu quib qˈuialaj winak rucˈ, je riˈ chi xoc bi pa jun barco puwiˈ ri mar, xtˈuyi cˈu chupam. Conojel ri winak xecanaj can cho ri ulew chuchiˈ ri mar. Xeucoj cˈu tak cˈutbal che qui tijoxic ri winak chquij qˈuia u wäch tak noˈj, xubij chque: ¡Tampe alak! ―cächaˈ. Xel bi jun ticol ijaˈ cho rachoch, xeˈc, xubana u ticoˈn. Aretak tajin cujopij ri ijaˈ, xkaj jubikˈ pa ri be. Xeopan cˈu ri chicop, querapapic quekajic, xa xquitij bi ri ijaˈ. Xkaj chi jubikˈ xol tak ri abaj, ri man cˈo tä wi qˈuia ulew. Chanim cˈut xqˈuiy ri jubikˈ ijaˈ riˈ rumal chi man pim tä ri ulew. Aretak cˈut xel lok ri kˈij, xecˈat ri alaj tak ticoˈn, xechakiˈjic rumal chi cˈä mäjaˈ nim qui xeraˈ. Xkaj chi cˈu jubikˈ ri ijaˈ pa tak ri kˈayes ri cˈo qui qˈuixol. Xqˈuiy cˈu ri kˈayes riˈ, xujikˈisaj ri ticoˈn, je riˈ chi man xwächin taj. Are cˈu ri niqˈuiaj ijaˈ chic xekaj pa utzalaj ulew. Xebel lok ri tux, xeqˈuiyic, xewächinic. E cˈo jujun ticoˈn xquiya juwinak lajuj qui wäch chupam ru jolom trico chquijujunal, e cˈo juleˈ chic ri xquiya oxcˈal qui wäch chupam ru jolom chquijujunal. Ri niqˈuiaj ticoˈn chic xquiya jun ciento qui wäch chupam ru jolom chquijujunal, ―xcha chque.

Te cˈu riˈ xubij chque ri winak: We cˈo jun ri cujiquiba ranimaˈ chutatabexic ri nu tzij, ¡chutatabej baˈ! ―xcha chque.

Ri Jesús cubij chque ru tijoxelab jas qui patän ri cˈutbal ri cucojo

10 Aretak ri Jesús xak u tuquiel chic cˈolic, xeopan jujun chque ri winak rucˈ, cachiˈl ri cablajuj u tijoxelab. Xquitaˈ cˈu che jas quel cubij ri cˈutbal ri xutzijoj chque. 11 Xchˈaw cˈu ri Jesús, xubij: Ri ix, yoˈm chiwe rumal ri Dios ri retamaxic ri man quetam tä ri niqˈuiaj winak chic chrij ru takanic ri Dios pa qui wiˈ ri winak. Are cätzijox cˈu waˈ chque ri juleˈ winak chic xa cucˈ tak cˈutbal. 12 Je riˈ, rumal chi pune jakal ri qui wakˈäch, man quecowin tä chuchˈobic ri cäquilo. Pune cˈu cäquitatabej na ri kas tzij, man cäquichˈob tä riˈ ri qui tatabem, rech man cäquitzelej tä quib rucˈ ri Dios, man cäsachtaj tä qui mac, ―xcha chque.

Ri Jesús cutzijoj chque ru tijoxelab jas quel cubij ri cˈutbal chrij ri ticol ijaˈ

13 Xubij chi cˈu ri Jesús chque: ¿A mat lo quichˈob ri quel cubij waˈ we cˈutbal riˈ ri xintzijoj chiwe? ¿Jas cˈu quiwetamabej tak que conojel ri niqˈuiaj tak cˈutbal chic ri queintzijoj na chiwe? ―cächa chque. 14 Ri ticol ijaˈ are junam rucˈ ri winak ri cutzijoj ru Lokˈ Pixab ri Dios. 15 Ri ijaˈ ri xekaj pa ri be, e are cˈu waˈ jas ri winak ri cätic ru Tzij ri Dios pa canimaˈ, cäquita cˈu ri Tzij, chanim cˈut cäpe ri Satanás, cäresaj ri Tzij ri xkaj pa canimaˈ. 16 Junam xukujeˈ ri ijaˈ ri xekaj xol tak ri abaj. E are waˈ jas ri winak ri cäquita ru Tzij ri Dios rucˈ quicotemal, jeˈl cäquito. 17 Man kas tä cˈu cˈo ri qui xeraˈ, xane xak quieb oxib kˈij cäquichˈijo. Aretak cäquichaplej u rikic cˈäx, craj queyokˈic rumal rech ru Tzij ri Dios, chanim quetzak canok. 18 Ri juleˈ ijaˈ chic ri xkaj pa tak kˈayes ri cˈo qui qˈuixol, e are waˈ jas ri winak ri cäquita ru Tzij ri Dios. 19 Te cˈu riˈ are quequilij na ri jastak re we uwächulew riˈ, quesub rumal ri kˈinomal, xukujeˈ cäquirayij qˈuia u wäch jastak chic, queˈ cˈu canimaˈ cucˈ. Rumal cˈu waˈ cäjikˈisax ri Tzij pa canimaˈ, man cäwächin tä cˈu riˈ. 20 Ri ijaˈ ri xekaj pa utzalaj ulew, e are cˈu waˈ jas ri winak ri cäquita ru Tzij ri Dios, cäquicˈamowaj, cäkaj waˈ pa canimaˈ, cäquiya cˈu qˈuia qui wäch. Jujun cäquiya juwinak lajuj qui wäch chquijujunal, juleˈ chic cäquiya oxcˈal qui wäch chquijujunal, ri niqˈuiaj chic cäquiya jun ciento qui wäch chquijujunal, ―xcha chque.

Man cˈo tä jas ri cˈuˈtalic ri mat cäkˈalajin na

21 Xukujeˈ xubij ri Jesús chque: ¿A cätzij lo jun chäj pa ri ja, te cˈu riˈ cäyiˈ waˈ chuxeˈ jun lak, o cäyiˈ chuxeˈ ri chˈat? Man jeˈ tä riˈ, xane cäyiˈ waˈ chicaj rech kˈalaj ronojel, ―cächaˈ. 22 Man cˈo tä jas ri chˈuktal u wiˈ ri mat cäkˈalajin na. Man cˈo tä jas ri cˈuˈtalic ri mat quel na chi sak, ―cächaˈ. 23 We cˈo jun ri cujiquiba ranimaˈ chutatabexic ri nu tzij, ¡chutatabej baˈ! ―xcha chque.

24 Xukujeˈ xubij ri Jesús chque: ¡Chitampe ri tajin quinbij chiwe! ―cächaˈ. Jas ri pajbal ri quicoj ix, are jeˈ ri pajbal ri coc na chiwe ix, xukujeˈ cäyiˈ na u wiˈ chiwe ix ri quitatabej ri nu tzij. 25 Apachin cˈu ri cˈo cˈo rucˈ, cäyiˈ chi na niqˈuiaj che. Apachin cˈu ri man cˈo tä cˈo rucˈ, quesax na che ri areˈ ri jubikˈ ri cˈolic, ―xcha chque.

Cätzijox ri cˈutbal chrij ri ijaˈ jas cubano cäqˈuiyic

26 Xubij chi cˈu chque: Ru takanic ri Dios pa qui wiˈ ri winak, are jas jun achi ri cutic can ri ijaˈ pa rulew. 27 Cäwar chakˈab, cäwalij cˈut. Cäcˈastaj chi pakˈij. Je riˈ queocˈow tak ri kˈij, ri akˈab. Cätux cˈu ri ijaˈ ri cˈo pa ulew, cäqˈuiyic. Man retam tä cˈu ri achi jas cuban ri ijaˈ cäqˈuiyic. 28 Tzpa re wi ri ulew cubano chi queqˈuiy ri ticoˈn, quewächinic. Nabe quel lok ru tux, cäqˈuiy cˈu waˈ. Te cˈu riˈ cäpe ru jolom ri trico. Cˈä te riˈ quechomakir ru jolom. 29 Aretak e chomak chic, chanim cäcoj ri ixjos chquixeˈ rumal chi chakiˈj chic, xopan ri kˈij rech ri kˈatoj, ―xcha chque.

Cätzijox ri cˈutbal chrij ri ijaˈ re mostaza

30 Xubij chi ri Jesús: ¿Jas rucˈ cäkajunamaj wi ru takanic ri Dios? ¿Jas u wäch cˈutbal cäkacoj chucˈutic waˈ? ―cächaˈ. 31 Are jeˈ jas ri ijaˈ re ri ticoˈn ri cäbix “mostaza” che. Aretak cätiquic, xa i nitzˈ waˈ chquiwäch conojel ri ijaˈ ri e cˈo cho ruwächulew. 32 Aretak ticom chic, quel lok, nim na queˈ chquiwäch conojel tak ri niqˈuiaj ticoˈn. Quenimakir tak ru kˈab, je riˈ chi ri chicop ajuwocaj quecowinic cäcaˈn ri qui soc, quemuˈjan chupam ri ticoˈn riˈ, ―xcha ri Jesús chque.

Waral cätzijox wi ri qui patän ri cˈutbal ri quecoj rumal ri Jesús

33 Je waˈ xuban ri Jesús che qui tijoxic ri winak. Xucoj qˈuia tak cˈutbal chquiwäch jas tak we riˈ chutzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios chque, xa jas ri quecowin chuchˈobic. 34 Xak xuwi cucˈ tak cˈutbal xeutzijobej ri winak. Xuquir cˈu ronojel waˈ we tijonic riˈ chquiwäch ru tijoxelab xak pa qui tuquiel wi.

Ri Jesús cubano chi cätäni ri quiäkikˈ

35 Pa ri kˈij riˈ, aretak tajin coc ri akˈab, xubij chque ru tijoxelab: Chujkˈax jelaˈ chˈäkäp che ri mar, ―xcha chque.

36 Xequiya cˈu can ri qˈuia winak. Ri tijoxelab xquicˈam bi ri Jesús pa ri barco. Tˈuyul cˈu wi ri Areˈ chupam. Xcachiˈlaj cˈu bi niqˈuiaj tak barcos chic. 37 Xpe cˈu jun nimalaj quiäkikˈ ri sibalaj cˈäx puwiˈ ri jaˈ. Are cˈu ri nimak tak uwojaˈ tajin queboc pa ri barco, je riˈ chi tajin cänoj ri barco che ri jaˈ. 38 Cˈo cˈu ri Jesús pa ri barco pa ri cuˈlbal chrij. Tajin cäwaric, u yoˈm ru jolom puwiˈ jun chˈäcataj. Xepe ru tijoxelab, xquicˈasuj, xquibij che: ¡Kajtij! ¿A mat cäxej ib la chke chi cujcämic? ―xecha che.

39 Xcˈastaj cˈu ri Jesús, xuyaj ri quiäkikˈ, xubij che ri mar: ¡Chattänalok! ¡Xak jun chatcˈol wi! ―xcha che.

Xtäni cˈu ri quiäkikˈ, xlilob cˈu ronojel ru wiˈ ri mar. 40 Te cˈu riˈ xubij ri Jesús chque ri tijoxelab: ¿Jas che sibalaj quixej iwib? ¿A mat quixcojon che ri Dios? ―xcha chque.

41 Xquicajmaj cˈu ri xuban ri Jesús, ¡sibalaj xquixej quib! Cäquibilaˈ cˈu chbil tak quib, cäquibij: ¿Jachin cˈu lo we achi riˈ chi ri quiäkikˈ, xukujeˈ ri jaˈ re ri mar queniman che? ―xechaˈ.

Cˈo jun achi aj Gadara ri e cˈo itzelalaj tak espíritus che

Xeopan chˈäkäp che ri mar pa ri qui tinimit ri winak aj Gadara. Aretak elem cuban ri Jesús pa ri barco, chanim xrik rumal jun achi ri cˈo jun itzelalaj espíritu che. Elinak lok ri achi pa ri campo santo chquixol ri mukubal. Chilaˈ cˈut, xol tak ri mukubal, cäjeki wi. Man cˈo tä jachin jun ri cowininak chuyukbaxic, pune xquixim na cucˈ ximibal re chˈichˈ. Qˈuia mul ximom cucˈ chapbal akanaj, xukujeˈ cucˈ ximibal re chˈichˈ. Xeutˈokopij cˈu ri ximibal re chˈichˈ, xeupaxij ri chapbal akanaj. Man cˈo tä jun ri cˈo u chukˈab chujekbaxic ri achi riˈ. Chi chakˈab, chi pakˈij cäcˈoji ri achi riˈ xol tak ri mukubal xukujeˈ pa tak juyub, curak u chiˈ, cusoc cˈu rib cucˈ tak abaj. Aretak cˈut ri achi xril apan ri Jesús chinaj, xutic anim, xeˈ rucˈ, xxuqui chuwäch. Xurak cˈu u chiˈ, co xchˈawic, xubij: ¿Jas caj la chwe, Jesús, lal riˈ ru Cˈojol ri Nimalaj Dios aj Chicaj? Quinbochiˈn che la cho ri Dios, chi mäban la cˈäx chwe, ―xcha che.

Xubij waˈ rumal chi ri Jesús tajin cubij che: ¡Itzelalaj espíritu, chatel bi che ri achi! ―cächa che.

Xutaˈ cˈu ri Jesús che, xubij: ¿Jas ra biˈ? ―xcha che.

Xubij cˈu che ri Jesús: Ri nu biˈ are Qˈuiyal. Je waˈ ri nu biˈ rumal chi sibalaj uj qˈuia, ―xcha che.

10 Sibalaj xubochiˈj ri Jesús chi mätakanic chi chebel bi pa ri tinimit riˈ. 11 E sibalaj qˈuia cˈu ri ak ri tajin queyukˈux apan chilaˈ pa ri juyub riˈ. 12 Ri itzelalaj tak espíritus tajin quebochiˈn che ri Jesús, cäquibij: Chujtaka bi la cucˈ ri ak rech cujoc bi chque, ―quecha che.

13 Ri Jesús cˈut xuya chque chi jeˈ cäcaˈno. Xebel cˈu bi ri itzelalaj tak espíritus, xeboc bi chque ri ak. Conojel ri ak, craj e cˈo quieb mil, xquiqˈuiäk bi quib chutzaˈm ri juyub, xekaj cˈu pa ri mar, xejikˈic.

14 E are cˈu ri ajyukˈ tak ak xeanimajic, xebeˈc. Xquiya u tzijol waˈ pa ri tinimit, xukujeˈ pa tak ri juyub. Xepe cˈu ri winak che rilic jas riˈ ri xbantajic. 15 Aretak xeopan rucˈ ri Jesús, xquil ri achi ri nabe xecˈoji na qˈuia itzelalaj tak espíritus che. Tˈuyul cˈu ri achi chilaˈ, cojom chi ri ratzˈiak, ulinak chi putzil. Xquixej cˈu quib ri winak. 16 Ri winak ri xquilo jas ri xban che ri achi ri xecˈoji ri itzelalaj tak espíritus che, xukujeˈ jas ri xquicˈulmaj tak ri ak, xquitzijoj cˈu ronojel waˈ chque ri winak ri xquimulij quib. 17 Xquibochiˈj cˈu ri Jesús chi quel bi chanim pa ri qui tinimit.

18 Oquem cuban ri Jesús pa ri barco, ri achi ri xecˈoji ri itzelalaj tak espíritus che xubochiˈj ri Jesús chi cuya che chi queˈ rucˈ. 19 Man xuya tä cˈu ri Jesús che, xane xubij che: Oj la cho achoch la cucˈ ri achalaxic la, tzijoj la chque ri e areˈ ronojel ru banom ri Kajaw Dios che la, chi sibalaj xel u cˈux che la, xutokˈobisaj wäch la, ―xcha che.

20 Xeˈ cˈu ri achi, xutzijoj cˈu pa tak ri tinimit re Decápolis ronojel ru banom ri Jesús che. Xquicajmaj cˈu waˈ conojel ri winak.

Cäcunax jun ixok yawab, xukujeˈ cäcˈastajisax ri u miaˈl ri tat Jairo chquixol ri cäminakib

21 Aretak ri Jesús xkˈax chi jumul chˈäkäp che ri mar pa ri barco, sibalaj qˈuia winak xquimulij quib rucˈ. Cˈo cˈu ri Areˈ chuchiˈ ri mar. 22 Xopan cˈu jun achi rucˈ ri Jesús. Are qui nimal ri winak re ri rachoch Dios ri tataˈ riˈ, Jairo u biˈ. Aretak ri tat Jairo xril ri Jesús, xxuqui chuwäch. 23 Sibalaj xubochiˈj ri Jesús, xubij che: ¡Ri alaj nu miaˈl tajin cäcämic! ¡Saˈj la wucˈ! Ya la ri kˈab la puwiˈ rech cutziric, cäcˈasi cˈut, ―xcha che.

24 Xeˈ cˈu ri Jesús rucˈ. E qˈuia ri winak ri xukujeˈ xebeˈ rucˈ, cäquipitzˈ cˈu ri Jesús. 25 Cˈo cˈu jun ixok ri xqueˈ cablajuj junab xak quel u quiqˈuel. 26 Sibalaj u rikom cˈäx pa qui kˈab qˈuia tak cunanelab, u sachom cˈu ronojel ri cˈo rucˈ. Man cˈo tä cˈu utzil u rikom, xane xa tajin cänimatajic. 27 Aretak xuta u tzijol ri tajin cuban ri Jesús, xopan cˈu rucˈ. Xoc chquixol ri qˈuialaj winak, xkeb chrij ri Jesús, xuchap cok ru kˈuˈ. 28 Cubij cˈu pa ranimaˈ: “Xuwi ta ne we quinchap cok ru kˈuˈ, ¡quinutzir na!” ―cächa ri ixok. 29 Chanim cˈut, aretak xchaptaj ru kˈuˈ ri Jesús rumal, xtäni ru quiqˈuel ri quelic. Xunaˈ ri ixok pa ru cuerpo chi xcunataj che ri itzelalaj yabil ri u rikom. 30 Ri Jesús cˈut xunaˈ chi xel jubikˈ ru chukˈab chucunaxic ri ixok. Chanim xutzolkˈomij rib chquixol ri qˈuialaj winak, xcaˈy cˈu chque, xubij: ¿Jachin ri xchapow ri watzˈiak? ―xchaˈ.

31 Xquibij cˈu ru tijoxelab che: ¡Quil yaˈ la chi cäpitzˈ la cumal ri qˈuialaj tak winak! ¿Jas che cäbij la: “¿Jachin ri xinchapowic?” ―cächa la, ―xecha che ri Jesús.

32 Cäcaˈylob cˈu ri Jesús che rilic jachin ri xbanow waˈ. 33 Are cˈu ri ixok ri xchapowic, xuxej rib, xbirbitic, xeˈ rucˈ ri Jesús, xxuqui cˈu chuwäch. Cuchˈobo chi xcunatajic rumal ri Areˈ, xutzijoj cˈu che ri Jesús ronojel ri kas tzij chrij ri cˈulmatajinak rucˈ. 34 Ri Jesús xubij che: Nan, xcunataj la rumal chi xcojon la chwe. Oj baˈ la, chuxlan animaˈ la, xutzir cˈu can la che ri yabil la, ―xcha che.

35 Tajin cätzijon ri Jesús aretak xeopan jujun winak, e petinak pa rachoch ri qui nimal ri winak re ri rachoch Dios, xquibij che ri tat Jairo: ¡Xcäm ri miaˈl la! Xak mäya la latzˈ che ri Ajtij, ―xecha che ri tataˈ.

36 Aretak ri Jesús xuta ri xbixic, man nim tä xril wi waˈ, xubij che ri qui nimal ri winak re ri rachoch Dios: Mäxej ib la, xane xak xuwi cojon la chwe, ―xcha che.

37 Man xraj tä cˈu ri Jesús chi cˈo jachin chic xeˈ rucˈ, xane xak xuwi ri tat Pedro, ri tat Jacobo, xukujeˈ ri tat Juan u chakˈ ri tat Jacobo. 38 Aretak xeopan cho rachoch ri qui nimal ri winak re ri rachoch Dios, ri Jesús xrilo chi ri winak cäquituquij quib, xukujeˈ cäquiqˈuis quib che okˈej, sibalaj cäquirak qui chiˈ. 39 Oquinak cˈu bi ri Jesús pa ri ja, xubij chque: ¿Jas che sibalaj cärak chiˈ alak, cäqˈuis ib alak che okˈej? Man cäminak tä ri acˈal, xane xa cäwaric, ―xcha chque.

40 Ri e areˈ xa xquitzeˈj u wäch ri Jesús. Ri Areˈ cˈut xeresaj bi conojel ri winak cho ja. Xeucˈam ru tat, ru nan ri acˈal, xukujeˈ tak ri rachiˈl, xoc cˈu bi jawijeˈ tutzˈul wi ri acˈal. 41 Ri Jesús xuchap ri ali che ru kˈab, xubij che: ¡Talita, cumi! ―xcha che. Ri tzij riˈ quel cubij: ¡Alaj ali! Quinbij chawe, ¡chatwalijok! ―cächaˈ.

42 Chanim xwalij ri ali, xbinic. Cablajuj chi cˈu u junab. Sibalaj xquicajmaj waˈ ri winak. 43 Ri Jesús sibalaj xeupixbaj chi mäquitzijoj waˈ chque niqˈuiaj winak chic. Xubij chi chquiya che ri ali jas cutijo.

Jumul chic ri Jesús cˈo pa ri tinimit Nazaret

Xel bi ri Jesús chilaˈ, xtzelej cˈu bi pa ru tinimit ri Areˈ, xebeˈ cˈu ru tijoxelab rucˈ. Aretak xopan ri kˈij re uxlanem, ri Jesús xuchaplej qui tijoxic ri winak pa ri rachoch Dios. Xquicajmaj cˈu waˈ qˈuia chque ri winak ri xetoˈwic, xquibij: ¿Jawijeˈ xretamaj wi ronojel waˈ ri Areˈ? ―quechaˈ. ¿Jas u wäch noˈj waˈ ri yoˈm che? ¿Jas ta cˈu lo cuban che qui banic ri nimalaj tak cajmabal ri tajin quebantaj rumal? ―quechaˈ. Are baˈ waˈ ri kolol cheˈ, ri ral ri nan María, catz ri a Jacobo, ri a José, ri a Judas, xukujeˈ ri a Simón. E cˈo cˈu ri ranab ri Jesús kucˈ waral xukujeˈ, ―xechaˈ. Tzel cˈu xquita ru tzij.

Xubij cˈu ri Jesús chque: Pa niqˈuiaj tinimit chic nim quil wi ronojel kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios. Xak xuwi pa ru tinimit ri areˈ, xukujeˈ chquixol ri rachalal, xukujeˈ cho rachoch, man nim tä quil wi waˈ, ―xcha chque.

Man xcowin tä cˈu ri Jesús chubanic jun nimalaj cajmabal chilaˈ, xane xak xuwi xuya ru kˈab pa qui wiˈ quieb oxib yawabib, xeucunaj. Ri Areˈ xucajmaj waˈ chi man cˈo tä jubikˈ ri qui cojonic ri winak che. Xeusolij cˈu tak ri alaj tak tinimit ri e cˈo chunakaj ri Nazaret, xeutijoj ri winak chilaˈ.

Ri Jesús queutak bi ri cablajuj u tijoxelab chutzijoxic ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio

Ri Jesús xeusiqˈuij ri cablajuj u tijoxelab rucˈ, xuchaplej qui takic bi chi cacabil. Xuya takanic pa qui kˈab che quesaxic bi ri itzelalaj tak espíritus. Xubij cˈu chque chi cˈo jas mäquicˈam bic, mäquicˈam bi qui chim, o qui wa, o puak pa ri cˈolibal qui rajil, xane xak xuwi ri qui chˈimiy. Xukujeˈ xubij chque chi chquicojo bi qui xajäb, mäquicˈam cˈu bi quieb qui camixaˈ, xane xa jun cäquicoj bic. 10 Xubij xukujeˈ ri Jesús chque: Apachique ja ri quixoc wi, chilaˈ chixcanaj wi canok cˈä quixel na bi pa ri tinimit riˈ, ―cächaˈ. 11 Apachique tinimit ri man quixcˈulax tä wi, ri man cäcaj taj cäquitatabej ri i tzij, aretak quixel bi chilaˈ, chitotaˈ can ri ulew ri cˈo che tak ri iwakan. Chibana waˈ chukˈalajisaxic chquij ri winak re ri tinimit riˈ chi man utz tä ri cäcaˈno, cˈo qui mac. Kas tzij quinbij chiwe chi pa ri kˈij ri cäkˈat na tzij pa qui wiˈ ri winak riˈ rumal ri Dios, cätan na riˈ ri cäban chucˈäjisaxic qui wäch ri winak re ri tinimit Sodoma, re ri tinimit Gomorra chuwäch ri cäban chucˈäjisaxic qui wäch ri winak re ri tinimit riˈ, ―xcha chque.

12 Xebel cˈu bi ri tijoxelab, xebeˈc, xquitzijoj chi ri winak rajwaxic cäquiqˈuex canimaˈ, cäquiqˈuex cˈu qui chomanic. 13 Xequesaj cˈu qˈuia itzel tak espíritus chque ri winak. Xukujeˈ xquicoj aceite chque qˈuia yawabib, xequicunaj cˈut.

Cäcämisax ri Juan Kasal Jaˈ

14 Ri nim takanel Herodes xretamaj ri tajin cuban ri Jesús rumal chi conojel ri winak qui tom u tzijol ronojel waˈ. Xubij cˈu ri tat Herodes: Are ri Juan Kasal Jaˈ riˈ ri xcˈastaj lok chquixol ri cäminakib, rumal cˈu riˈ cˈo u cuinem ri areˈ chubanic qˈuia u wäch cajmabal, ―xchaˈ.

15 E cˈo cˈu niqˈuiaj chic tajin cäquibij: Are ri tat Elías waˈ ri ojer ka mam, ―quechaˈ.

Niqˈuiaj chic cäquibij: Are waˈ jun chque ri ojer kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios, ―xecha riˈ.

16 Aretak cˈut xuta waˈ ri tat Herodes, xubij ri areˈ: Are ri tat Juan waˈ ri xinwesaj u jolom, xa cˈastajinak lok chquixol ri cäminakib, ―xchaˈ.

17 (Xa cˈu rumal rech ri nan Herodías xcämisax ri Juan Kasal Jaˈ.) Tzare cˈu ri tat Herodes xtakan chuchapic ri tat Juan rech cäyutic cäyiˈ pa cheˈ, xa rumal rech ri nan Herodías ri xcˈuli rucˈ ri tat Herodes, pune are rixokil ri tat Felipe ru chakˈ ri tat Herodes. 18 Xchap cˈu ri tat Juan rumal chi ri areˈ xubij che ri tat Herodes: Man takal tä che la chi cäban ixokil la che ri rixokil ri chakˈ la, xane äwas ri cäban la, ―xcha che.

19 Sibalaj xpe royowal ri nan Herodías che ri tat Juan rumal ronojel ri xubij. Sibalaj craj u cämisaxic. Man cäcowin tä cˈut rumal ri tat Herodes. 20 Je riˈ, rumal chi ri tat Herodes nim cäril wi ri tat Juan, cuxej cˈu rib chuwäch. Retam cˈut chi are jun utzalaj achi ri jicom ranimaˈ cho ri Dios. Xa rumal riˈ cuchajij ri tat Juan rech man cˈo tä cˈäx cäban che. Aretak cˈut ri tat Herodes cutatabej ru tzij, man curik taj jas cubano. Pune ta ne je riˈ, sibalaj xkaj chuwäch ri tat Herodes xutatabej ri xubij. 21 Xurik cˈu ri nimakˈij re ri rocˈowisaxic u junab ri tat Herodes. Ri areˈ xuban jun nimalaj wiˈm chque ri winak ri nimak qui banic ri e cˈo rucˈ, xukujeˈ chque ri qui nimakil ri soldados, cachiˈl ri qui nimakil ri winak aj Galilea. 22 Tajin quewiˈ ri rulaˈ aretak ri ali ri ral ri nan Herodías xoc bi cucˈ, xuchap xojowem chquiwäch, cäxojowic, cäxojowic. Xkaj cˈu ri ali chuwäch ri tat Herodes, xukujeˈ chquiwäch ri tajin quewiˈ rucˈ. Xubij cˈu ri nim takanel che ri ali: Chataˈ baˈ chwe jas ri cawaj, quinya cˈu na waˈ chawe, ―xcha che.

23 Ri tat Herodes xuchiˈj che ri ali rucˈ juramento, xubij: Apachique ta ne ri cataˈ chwe quinya na chawe. Pune ta ne cataˈ chi quinya niqˈuiaj chque tak ri tinimit ri quintakan wi, quinya na waˈ chawe, ―xcha che. 24 Xel cˈu bi ri ali, xuchˈabej ru nan, xubij: ¿Jas ta ne ri quintaˈ che? ―xcha che.

Xubij cˈu ru nan: ¡Chataˈ chi cäyiˈ chawe ru jolom ri Juan Kasal Jaˈ! ―xcha che.

25 Aninak xoc chi bi ri ali rucˈ ri nim takanel, xutaˈ che, xubij: ¡Cwaj chi cäya la chwe ru jolom ri Juan Kasal Jaˈ pa jun plato chanim riˈ! ―xcha che.

26 Sibalaj xbison cˈu ri tat Herodes. Ri areˈ man craj taj cuqˈuex ri xuchiˈj che ri ali, rumal chi xubij waˈ rucˈ juramento chquiwäch conojel ri rulaˈ. 27 Chanim ri nim takanel xutak bi jun chque ri soldados chucˈamic lok ru jolom ri Juan Kasal Jaˈ. 28 Xel cˈu bi ri soldado, xeˈc, xresaj u jolom ri tat Juan ri cˈo pa cheˈ. Xucˈam lok pa jun plato, xuya che ri ali, ri ali cˈut xuya che ru nan.

29 Aretak xquita waˈ ru tijoxelab ri tat Juan, xebeˈ che rilic, xquicˈam cˈu bi ru cuerpo, xquiya pa jun mukubal.

Ri Jesús cuya qui wa job mil winak

30 Xquimulij cˈu quib rucˈ ri Jesús ri cablajuj apóstoles ri takom bi rumal, xquitzijoj che ri Areˈ ronojel ri xcaˈno, xukujeˈ ronojel ri xequitijoj wi ri winak. 31 Xubij cˈu ri Jesús chque: Chixsaˈj wucˈ xa i tuquiel wi. Joˈ jawijeˈ ri man cˈo tä wi winak, cujuxlan cˈu jun rat chilaˈ, ―xcha chque.

Jeˈ xubij waˈ rumal chi e qˈuia winak ri tajin queopan cucˈ, xukujeˈ e cˈo ri tajin quebel bic, je riˈ chi ri Jesús e rachiˈl ru tijoxelab man quecowin taj quewiˈc. 32 Xebeˈ qui tuquiel wi pa jun barco, xeopan chilaˈ pa ri juyub ri cätzˈinowic. 33 E qˈuia cˈu ri winak ri e petinak pa tak conojel ri tinimit chilaˈ. Xquilo aretak xeˈ ri Jesús e rachiˈl ru tijoxelab, xquichˈob cˈu qui wäch. Xa je riˈ ri winak chi cakan xebeˈ ri e areˈ jelaˈ jawijeˈ ri xebeˈ wi ri Jesús, ru tijoxelab. Xquicowij bic, xeopan cˈu nabe chquiwäch. 34 Aretak xel lok ri Jesús pa ri barco, xeril ri qˈuialaj winak. Xel cˈu u cˈux chque rumal chi jeˈ ta ne e chij ri man cˈo tä cajyukˈ. Ri Jesús cˈut xuchaplej qui tijoxic. Qˈuia cˈut ri xucˈut chquiwäch. 35 Kajem cˈu cuban ri kˈij, ru tijoxelab xekeb rucˈ, xquibij che: We juyub riˈ ri uj cˈo wi sibalaj cätzˈinowic, benak chi cˈu ri kˈij. 36 Chetaka la bi ri winak rech quebeˈ cho tak cachoch ri winak ri e sutininak chkij, xukujeˈ pa tak ri alaj tak tinimit ri nakaj e cˈo wi, cäquilokˈ cˈu na ri qui wa. Man cˈo tä cˈu ri cäquitijo, ―xecha che.

37 Xchˈaw cˈu ri Jesús, xubij chque: Chiya ix ri cäquitijo, ―xcha chque.

Xquibij ru tijoxelab che: ¿Jas ta cˈu cäkaˈno? ¿A cujcowin ta lo cujeˈc quekalokˈ quieb cientos quetzales caxlan wa che tzukubal que we winak riˈ? ―xecha che.

38 Xutaˈ cˈu ri Jesús, xubij chque: ¿Janipaˈ caxlan wa e cˈo iwucˈ? ¡Jiwilampeˈ! ―xcha chque.

Aretak xquetamaj, xquibij: Xa job caxlan wa e cˈolic, xukujeˈ quieb cär, ―xecha che.

39 Xtakan cˈu ri Jesús chi quetˈuyi ri winak pa tak mulaj cho ri räxalaj uwosak. 40 Xetˈuyi cˈut pa tak mulaj, pa tak ciento, pa niqˈuiaj tak ciento. 41 Ri Jesús xeucˈam cˈu ri job caxlan wa xukujeˈ ri quieb cär, xcaˈy chicaj, xeutewchij. Te cˈu riˈ xeupir ri caxlan wa, xeuya chque ru tijoxelab rech quequijach waˈ chquiwäch ri winak. Xukujeˈ ri quieb cär xeujach chquiwäch conojel. 42 Xewiˈ cˈu conojel, xenoj cˈut. 43 Te riˈ xequicˈol ri chˈäkatak tak caxlan wa, xukujeˈ ri chˈäkatak cär ri xecanaj canok. Xuban cablajuj chicäch wa chi ronojel. 44 E job mil achijab cˈut ri e cˈo chquixol ri winak ri xewiˈc, ri xquitij que ri wa.

Ri Jesús cäbin puwiˈ ri jaˈ

45 Te cˈu riˈ ri Jesús xubij chque ru tijoxelab chi utz we queboc pa ri barco rech quebeˈc, quenabej apanok chuwäch ri Areˈ pa ri tinimit Betsaida chˈäkäp che ri mar. Are cˈu ri Jesús xcanaj can cucˈ ri qˈuialaj winak che qui jachic bic. 46 E jachtajinak chi cˈu bi ri winak rumal ri Jesús, xeˈ ri Areˈ pa ri juyub chubanic orar. 47 Are chiˈ ri tajin coc ri akˈab, ri tijoxelab e cˈo pa ri barco puwiˈ ri jaˈ pu niqˈuiajal ri mar. Are cˈu ri Jesús u tuquiel cˈo can chuchiˈ ri mar. 48 Xrilo chi ru tijoxelab tajin cäquirik cˈäx chubinisaxic ri barco rumal chi chquiwäch petinak wi ri quiäkikˈ. Xa jubikˈ craj man cäsakiric aretak xopan ri Jesús cucˈ, tajin cäbin puwiˈ ri jaˈ. U chomam ri Jesús chi xa cocˈow chquiwäch. 49 Aretak ri tijoxelab xquilo chi cäbin ri Jesús puwiˈ ri jaˈ, xquichomaj cˈut chi are jun xibinel waˈ. Xexibix cˈu rumal, xquirak cˈu qui chiˈ. 50 Je riˈ, rumal chi conojel xquilo, sibalaj xquixej quib. Chanim ri Jesús xeuchˈabej, xubij chque: In waˈ, ¡mixej iwib, chichajij iwanimaˈ! ―xcha chque.

51 Xoc cˈu bi ri Jesús pa ri barco cucˈ ru tijoxelab, xtäni cˈu ri quiäkikˈ. Sibalaj cˈu xquicajmaj waˈ ri tijoxelab. 52 Man oquinak tä cˈu pa qui jolom jas quel cubij ri cajmabal ri xuban ri Jesús aretak xujach ri caxlan wa chque ri winak, xane xa abajarinak ri canimaˈ.

Ri Jesús queucunaj ri yawabib pa Genesaret

53 E kˈaxinak chi chˈäkäp che ri mar, xeopan chuchiˈ ri ulew pa Genesaret, xquixim cˈu ri qui barco chilaˈ chuchiˈ ri mar. 54 Aretak xebel bi pa ri barco, ri winak chanim xquichˈob u wäch ri Jesús. 55 Xebinlobic, xequisolij conojel tak ri tinimit chilaˈ. Are cˈu ri winak xquichaplej qui cˈamic lok ri yawabib cho tak alaj tak chˈat jawijeˈ chiˈ ri cäquito chi cˈo wi ri Jesús. 56 Apawijeˈ chiˈ cˈut ri xopan wi ri Jesús, we pa tak alaj tak tinimit, we pa nimak tak tinimit, we cˈu pa tak juyub, xeyiˈ ri yawabib pa tak ri be, xquibochiˈj cˈu ri Jesús chi xuwi ta ne cuya chque chi cäquichap cok u chiˈ ru kˈuˈ. Conojel cˈu ri xechapowic xeutzir canok.