Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Read the Gospels in 40 Days

Read through the four Gospels--Matthew, Mark, Luke, and John--in 40 days.
Duration: 40 days
Quiché, Centro Occidental (QUT)
Version
SAN MATEO 10-12

Quechaˈ ri cablajuj apóstoles rumal ri Jesús

10  Ri Jesús xeusiqˈuij ri cablajuj u tijoxelab. Xuya chque chi cäcˈoji takanic pa qui kˈab che quesaxic bi ri itzel tak espíritus, xukujeˈ che qui cunaxic ri winak che ronojel u wäch yabil o ronojel u wäch cˈäx ri cˈo chque.

Are waˈ ri qui biˈ ri cablajuj apóstoles: nabe ri tat Simón ri xukujeˈ cäbix Pedro che, rucˈ ri tat Andrés ri rachalal. Ri tat Jacobo rucˈ ri tat Juan ri rachalal ri e u cˈojol ri tat Zebedeo. Ri tat Felipe, ri tat Bartolomé, ri tat Tomás, xukujeˈ ri tat Mateo ri tokˈil alcabal. Ri tat Jacobo ru cˈojol ri tat Alfeo. Ri tat Lebeo ri xukujeˈ cäbix Tadeo che. Ri tat Simón ri cäbix u nimal tinimit che, xukujeˈ ri tat Judas Iscariote ri xjachow ri Jesús.

Ri Jesús queutak bi ri cablajuj u tijoxelab chutzijoxic ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio

Ri Jesús xeutak bi we achijab riˈ, xeupixbaj bic, xubij chque: Mixeˈ pa tak ri qui tinimit ri winak ri man aj Israel taj. Man quixoc tä cˈut pa tak ri qui tinimit ri winak aj Samaria. Xane are quixeˈ cucˈ ri winak aj Israel, ri e jeˈ ta ne chij e sachinak can pa tak juyub. Jix, jibij chque chi xa jubikˈ man cuchaplej ru takanic ri Dios. Cheicunaj ri yawabib, cheicˈastajisaj ri cäminakib, cheicunaj ri cˈo itzel tak chˈaˈc chquij, cheiwesaj cˈu bi ri itzel tak espíritus chque ri winak. Ri ix xak sipam waˈ we cuinem riˈ chiwe, cˈo cˈu baˈ mitaˈ che ri qui toˈic ri winak, ―xcha chque.

Micˈam bi i rajil. Ri kˈän puak, ri sak puak, ri quiäk puak micˈam cˈu bic. 10 Micˈam bi ri i chim che ri be. Xa jun i camixaˈ quicˈam bic. Micˈam bi i xajäb. Micˈam bi i chˈimiy. Je riˈ, rumal chi takal che ri ajchac chi cäyiˈ ri cajwataj che.

11 Apachique tinimit ri quixopan wi, we nim, we chˈutin, chitzucuj jun winak chilaˈ ri kas quixcˈulaj. Chixcanaj can chilaˈ cˈä quichap na bi jumul chic ri i be. 12 Aretak quixoc pa jun ja, chiya rutzil qui wäch ri e cˈo pa ri ja. Quibij chque chi are utzil quiwaj chque. 13 We takal chque ri winak ri e cˈo pa ri ja chi quiya can rutzil qui wäch rucˈ utzil, chiya canok. We cˈu man takal chque, miya can rutzil qui wäch. 14 Are cˈu we man quixcˈulax cumal, we man cäcaj taj cäquitatabej ri i tzij, chixel bi cho ri ja riˈ o pa ri tinimit riˈ. Chitotaˈ can ri ulew ri cˈo che tak ri iwakan. (Chibana waˈ chukˈalajisaxic chquij ri winak re ri tinimit riˈ chi man utz tä ri cäcaˈno, cˈo qui mac.) 15 Kas tzij quinbij chiwe chi pa ri kˈij ri cäkˈat na tzij pa qui wiˈ ri winak riˈ rumal ri Dios, nim na ri cˈäjisabal qui wäch ri winak re ri tinimit riˈ chuwäch ri cˈäjisabal qui wäch ri winak aj Sodoma xukujeˈ ri winak aj Gomorra, ―xcha chque.

Cäban na cˈäx chque ri cojonelab

16 ¡Chiwilampeˈ! Ri in quixintak bic jeˈ ta ne chi ix chij chquixol ri utiw. Chixsacˈlaj baˈ jeˈ jas ri cumätz, chibana cˈut jeˈ jas ri cuban ri palomäx ri man cuban tä cˈäx. 17 Chiwila baˈ iwib, rumal chi ri winak quixquijach na pa qui kˈab ri qui nimakil ri winak, quixquichˈay na pa tak ri rachoch Dios ri cäquimulij wi quib ri winak. 18 Quixquicˈam na bi chquiwäch kˈatal tak tzij, xukujeˈ chquiwäch nimak tak takanelab rumal wech in, rech quikˈalajisaj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chquiwäch ri e areˈ xukujeˈ chquiwäch ri winak ri man aj Israel taj. 19 Aretak cˈut quixcˈam bic rech quixjach chquiwäch ri kˈatal tak tzij, mixej iwib. Michomaj bic jas ri quibij, o jas ri quiban chubixic waˈ. Cˈol baˈ pa i jolom chi aretak rajwaxic quixchˈawic, ri Dios cäyoˈw na chiwe ri tzij ri quibij. 20 Man ix tä cˈu riˈ ri quixtzijon na, xane are ri Lokˈalaj Espíritu rech ri ka Tat cäyoˈw na ri tzij pa ri iwanimaˈ, ―xcha chque.

21 Ri winak quequijach na ri cachalal pa cämisaxic. Ri nan tat quequijach na ri calcˈual pa cämisaxic. Ri alcˈualaxelab cäquiyac na quib chquij ri qui nan qui tat, quequijach na pa cämisaxic. 22 Quetzelax na i wäch cumal conojel ri winak xa rumal wech in. Apachin cˈu ri cuchˈij ri cˈäx cˈä cäqˈuis na ronojel curik na ru tobanic ri Dios. 23 Aretak cäban cˈäx chiwe pa jun tinimit, chixanimaj bi pa jun tinimit chic. Kas tzij quinbij chiwe chi mäjaˈ quixcowin chusolixic tak conojel ri tinimit ri e cˈo wi ri winak aj Israel aretak quinpe in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, ―xcha chque ru tijoxelab.

24 Ri tijoxel man are tä nim na u banic chuwäch ru tijonel. Ri ajchac cˈut man are tä nim na u banic chuwäch ri u patrón. 25 Ri tijoxel rajwaxic cäcuˈbi u cˈux chi cäjunamataj na rucˈ ru tijonel. Ri ajchac cˈut rajwaxic cäcuˈbi u cˈux chi cäjunamataj na rucˈ ru patrón. We ri ajchakˈel ja cäbix Beelzebú che xa che yokˈbal re, ¿jas ta cˈu lo cäbix chque ri rachalaxic ri areˈ?

Waral cäkil wi jachin chuwäch ri rajwaxic cäkaxej wi kib

26 Rumal riˈ mixej iwib chquiwäch ri winak. Man cˈo tä ri chˈuktalic ri mat quel na chi sak. Man cˈo tä cˈu ri cˈuˈtalic ri mat quetamax na. 27 Ri quinbij chiwe ix pa ri kˈekum, chiya u bixic pa sakil. Ri quinbij chiwe chicˈuyal, chiraka i chiˈ chubixic waˈ pa tak ri be. 28 Mixej iwib chquiwäch ri winak ri quecowinic cäquicämisaj ri cuerpo, man quecowin tä cˈu chucämisaxic ri ranimaˈ jun. Xane are chixej iwib chuwäch ri Jun ri cäcowinic cusach u wäch ru cuerpo jun winak xukujeˈ ri ranimaˈ ri areˈ pa ri kˈakˈ.

29 ¿A mat xa jun centavo queqˈuiyix wi quieb alaj tak chicop ajuwocaj? Man cˈo tä cˈu jun chque we alaj tak chicop riˈ ri cäcämic we ta mat craj ri i Tat. 30 Xukujeˈ ne ri rismal i wiˈ, conojel waˈ e ajilatal rumal ri Dios. 31 Mixej baˈ iwib, ri ix sibalaj ix lokˈ na chquiwäch qˈuia alaj tak chicop ajuwocaj, ―xcha ri Jesús chque.

Ri cäquikˈalajisaj quib chquiwäch ri winak chi e cojoninak che ri Jesucristo

32 Conojel ri cäquikˈalajisaj quib chquiwäch ri winak chi e cojoninak chwe, ri in xukujeˈ quinkˈalajisaj na chuwäch ri nu Tat ri cˈo chilaˈ chicaj chi e wachiˈl in. 33 Apachin cˈu ri cubij chquiwäch ri winak chi man retam tä nu wäch, ri in xukujeˈ quinbij chuwäch ri nu Tat ri cˈo chilaˈ chicaj chi man wetam tä u wäch ri areˈ, ―xcha ri Jesús.

Rumal ri Jesús cäcˈoji na chˈoj chquixol ri winak

34 Michomaj chi ri in petinak chuyaˈic utzil chquixol ri winak cho ruwächulew, xane rumal wech in cäcˈoji na chˈoj chquixol ri winak. 35 Cäbantaj na chˈoj rumal wech, jun tataˈ chrij ri u cˈojol, ru cˈojol cˈut chrij ru tat, jun chichuˈ chrij ri ral ali, ri ali cˈut chrij ru nan, xukujeˈ ne ri jun ali chic chrij ru nan ralib, ru nan ralib cˈut chrij ri areˈ. 36 Je riˈ chi ri qui cˈulel ri winak chquijujunal, e areˈ ri cachalaxic ri e areˈ, ―cächa ri Jesús.

37 Apachin ri lokˈ na cäril ru nan u tat chnuwäch in, man takal tä riˈ chi coc che nu tijoxel. Apachin ri lokˈ na cäril ru cˈojol o ru miaˈl chnuwäch in, man takal tä riˈ chi coc che nu tijoxel. 38 Apachin ri man cäpe tä wucˈ in rumal chi man craj taj curik ri cämical jas ri quinrik in, man takal tä riˈ chi coc che nu tijoxel. 39 Jachin ri craj cutoˈ u wiˈ ru cˈaslemal waral cho ruwächulew, cäcäm na riˈ. Jachin cˈu ri cuya ru cˈaslemal rumal wech in, cutoˈ na u wiˈ riˈ ru cˈaslemal.

Waral cätzijox wi ri tojbal re ri cäkaˈno

40 Ri winak ri utz i cˈulaxic cubano, in riˈ quinucˈulaj. Jachin ri quinucˈulaj in, are cucˈulaj riˈ ri Jun ri xintakow lok. 41 Jachin ri cucˈulaj jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri takom lok rumal ri Dios, cucˈam na ri tojbal re jas ri cäyiˈ che jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios. Jachin ri cucˈulaj jun utzalaj achi, cucˈam na ri tojbal re jas ri cäyiˈ che jun utzalaj achi rumal ri utzil ri cubano. 42 Apachin ri cuya jun vaso joron che jun chque we winak riˈ ri man nim tä qui banic xa rumal chi are nu tijoxel waˈ, kas curik na ri tojbal re, ―xcha ri Jesús chque.

E cˈo u takoˈn ri Juan Kasal Jaˈ queopan rucˈ ri Jesús

11  Aretak ri Jesús xtoˈtaj che qui pixbexic ri cablajuj u tijoxelab, xel bi chilaˈ rech cuya tijonic chque niqˈuiaj winak pa tak ri tinimit jelaˈ, xukujeˈ rech cutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chque.

Are cˈu ri tat Juan Kasal Jaˈ cˈo pa cheˈ. Xretamaj cˈut jas ri tajin cuban ri Cristo. Ri areˈ xeutak bi quieb chque ru tijoxelab rucˈ ri Jesús. Jeˈ xubano rech cäquitaˈ che: ¿A lal riˈ ri Cristo ri cäpe na? o ¿A rajwaxic ne cäkeyej chi na jun chic? ―xecha che.

Xchˈaw cˈu ri Jesús, xubij chque: Oj alak, bij alak che ri tat Juan jas ri tajin quil alak, xukujeˈ ri tajin cäta alak. Bij alak che chi ri moyab quecaˈy chic, ri chˈocojib quebin chic, ri cˈo itzel chˈaˈc chquij tajin queutzir che ri qui yab. Bij alak che chi ri soˈrab cäquita chic, ri cäminakib tajin quecˈastajic, xukujeˈ chi ri mebaˈib tajin cätzijox ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chque. Utz re ri winak ri man cuban tä quieb u cˈux chwij, ―xcha chque ru tijoxelab ri tat Juan.

Aretak xebeˈ ru tijoxelab ri tat Juan, ri Jesús xuchaplej u tzijoxic ri tat Juan chque ri winak, xubij chque: ¿Jas xeˈ alak che rilic pa ri juyub ri cätzˈinowic? ¿A xeˈ alak che rilic jun aj ri tajin cäslabisax rumal ri quiäkikˈ? We man are tä riˈ, ¿jas ri xil alak? ¿A xil alak jun achi ri jeˈl ri ratzˈiak u cojom? Etam alak chi ri cˈo jeˈlalaj tak catzˈiak, e cˈo ri e areˈ pa tak cachoch ri nimak tak takanelab. ¿Jas cˈu ri xeˈ alak che rilic? ¿A xil alak jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios? Jeˈ, je riˈ, ―xchaˈ. Tzare cˈu ri tat Juan nim na u banic chuwäch apachique kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios. 10 Ri tat Juan are waˈ ri tzˈibam can chrij pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic ri cubij:

Quintak na bi ri nu takoˈn,
cänabej cˈu na chawäch
ri cuban na u banic ra be, ―cächa riˈ, ―xcha ri Jesús chque ri winak. 11 Kas tzij ri quinbij chiwe chi chquixol conojel ri winak ri e cˈolinak cˈä we cämic riˈ, man cˈo tä jun ri nim na u kˈij chuwäch ri tat Juan Kasal Jaˈ. Pune je riˈ, ri jun ri man kas nim tä u banic ri cätakan ri Dios pa ranimaˈ, are nim na u kˈij waˈ chuwäch ri tat Juan Kasal Jaˈ, ―xcha chque.

12 Tzpa tak ri kˈij ri xpe ri tat Juan Kasal Jaˈ cˈä cämic, ri winak xquichaplej lok u tijic qui chukˈab rech queboc pa ru takanic ri Dios. Ri cäquicoj qui chukˈab cäquichomaj chi e areˈ quechˈacan na. 13 Ri Pixab ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés cubij chi cäpe na ri Dios rech cätakan pa qui wiˈ ri winak, xukujeˈ jeˈ xquibij conojel ri kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios cˈä xpe na ri tat Juan. 14 We cˈu ri ix kas quiwaj quicoj waˈ, ri tat Juan are ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cäpe na jas ri xpe ri ka mam Elías ojer. 15 Jachin tak ri cäquijiquiba canimaˈ chutatabexic ri nu tzij, chquitatabej baˈ, ―xcha chque.

16 ¿Jas rucˈ queinjunamaj wi ri winak re we kˈij junab riˈ? Ri winak cämic quejunamataj cucˈ ri acˈalab ri queetzˈen pa tak ri cˈayibal, cäquirak qui chiˈ che qui chˈabexic ri cachiˈl, cäquibij: 17 “Xkokˈesaj ri suˈ chiwe, man xixxojow tä cˈut. Xkaˈn u kˈojom cäminak, man xixokˈ tä cˈut,” ―quecha riˈ. 18 Xpe cˈu ri tat Juan ri man wiˈj taj, ri man cutij tä vino. Ri winak cˈut cäquibij chi xa cˈo jun itzel espíritu che. 19 Aretak cˈut xinpe in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, ri quinwiˈc, ri quintij vino, conojel cˈut cäquibij chi xa in jikˈalaj achi, in kˈabarel, in cachiˈl ajmaquib xukujeˈ tokˈil tak alcabal. Ri winak ri utz ru chac kˈalaj waˈ chi cˈo ri u noˈj ri Dios rucˈ, ―xcha ri Jesús.

Ri tinimit jawijeˈ e cˈo wi ri winak ri man queniman tä che ri Dios

20 Ri Jesús cˈut xuchap qui yajic ri winak pa tak ri tinimit jawijeˈ u banom wi qˈuia tak cajmabal. Je riˈ, rumal chi ri winak ri e cˈo chilaˈ man qui qˈuexom tä canimaˈ, man qui qˈuexom tä cˈu ri qui chomanic. Xubij cˈu chque: 21 ¡Cˈäx iwe, winak re ri tinimit Corazín! ¡Cˈäx iwe, winak re ri tinimit Betsaida! We ta xeban waˈ we cajmabal riˈ pa tak ri tinimit Tiro, ri tinimit Sidón jas ri xebantaj iwucˈ ix, qˈuextajinak ta chi riˈ ri canimaˈ, ri qui chomanic ri winak jelaˈ. Xquicoj ta catzˈiak riˈ ri cukˈalajisaj chi quebisonic. Xukujeˈ cˈo ta banom wi chi cukˈalajisaj chi are rumal ri qui mac chi quebisonic, ―xchaˈ. 22 Quinbij cˈu chiwe ix chi pa ri kˈij ri cukˈat na tzij ri Dios, nim na ri cˈäjisabal i wäch quirik na chuwäch ri cˈäjisabal qui wäch ri cäquirik na ri winak aj Tiro, aj Sidón. 23 Are cˈu ri ix winak aj Capernaum, ri sibalaj quinimarisaj iwib, cˈä pa ri kˈakˈ cˈut quixkasax wi na. We ta cucˈ ri winak aj Sodoma xeban wi tak ri cajmabal ri xebantaj iwucˈ ix, cˈo ta na riˈ ri qui tinimit cämic. 24 Quinbij cˈu chiwe chi pa ri kˈij aretak cukˈat na tzij ri Dios, nim na ri cˈäjisabal i wäch ix quirik na chuwäch ri cäquirik ri winak aj Sodoma, ―xcha ri Jesús.

Ri Jesús cubij chque ri winak chi quepe rucˈ rech cuxlan canimaˈ

25 Pa ri kˈij riˈ xubij ri Jesús: Quinnimarisaj kˈij la, Tat, Rajaw ri cajulew. Je riˈ, rumal chi xcˈuˈ la ri etambal la chquiwäch ri winak ri cˈo qui noˈj, ri cˈo quetambal, are cˈutum cˈu la waˈ chquiwäch ri man cˈo tä quetambal, ri jeˈ ta ne chi e acˈalab. 26 Jeˈ, Tat, rumal chi je riˈ ri utzalaj rayibal la chque ri winak.

27 Ri nu Tat u jachom pa nu kˈab ronojel ri cˈolic. Man cˈo tä jun ri kas retam u wäch ru Cˈojol ri Dios, xane xak xuwi ri ka Tat. Xukujeˈ man cˈo tä jun ri kas retam u wäch ri ka Tat, xane xak xuwi ri in, in riˈ ri u Cˈojol, xukujeˈ jachin cˈu tak chque ri cwaj quinbij wi jas ru banic ri ka Tat Dios. 28 Chixsaˈj wucˈ in, iwonojel ri ix cosinak, iwonojel ri cˈo iwekaˈn, quinya cˈu uxlanem chiwe. 29 Chicˈama ri ekbal yunt ri quinya chiwij. Chiwetamaj iwe wucˈ in rumal chi ri in cˈo nu paciencia, man quinnimarisaj tä wib. Cuxlan cˈu na ri iwanimaˈ. 30 Ri ekbal yunt ri quinya chiwij man cˈäx tä rucˈaxic. Ri ekaˈn cˈut ri quinya chiwij, man al tä riˈ.

Ru tijoxelab ri Jesús cäquichˈup ru jolom trico pa jun kˈij re uxlanem

12  Pa jun kˈij re uxlanem ri Jesús tajin cocˈow xol tak ri trico. Are cˈu ru tijoxelab xpe qui numic, xquichap cˈu u chˈupic ru jolom tak ri trico. Xquibak pa qui kˈab, te cˈu riˈ xquitijo. Aretak ri tataˈib fariseos xquilo, xquibij che ri Jesús: Chilampe la, ri tijoxelab la tajin cäcaˈn chac ri äwas u banic pa tak ri kˈij re uxlanem.

Ri Jesús xubij chque: ¿A mat cˈo jumul ri siqˈuim alak jas ri xuban ri ka mam David ojer aretak ri areˈ xunaˈ numic, xukujeˈ jas ri xcaˈn ri e cˈo rucˈ? Xoc cˈu bi ri ka mam David pa ri nimalaj rachoch Dios, xutij cˈu re ri wa ri yoˈm cho ri Dios, xuya cˈu que ri e cˈo rucˈ xukujeˈ. Äwas cˈu u tijic waˈ cumal xak jachinok, xane xak xuwi chque ri sacerdotes yaˈtal wi waˈ, ―xchaˈ. Xukujeˈ xubij: ¿A mat cˈo jumul ri siqˈuim alak pa ri Pixab ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés, chi ri sacerdotes ri quepatänin pa ri rachoch Dios man queuxlan tä pa ri kˈij re uxlanem? Pune ta ne je riˈ man mac tä cˈu riˈ chi jeˈ cäcaˈn waˈ. Quinbij cˈu chech alak, chi waral cˈo Jun ri nim na u banic chuwäch ri nimalaj rachoch Dios. Ri alak xa man cächˈob tä alak jas quel cubij waˈ we tzij riˈ ri tzˈibtal can pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij: “Ri in cwaj chi ri ix quiban tokˈob chque ri winak, man are tä cwaj chi queicämisaj awaj che qui sipaxic chnuwäch,” ―cächa riˈ. We ta kas cächˈob alak waˈ, mat cäkˈat alak tzij chi cäcˈäjisax qui wäch ri winak ri man cˈo tä qui mac. Are cˈu riˈ ri in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, cˈo nu takanic puwiˈ ri kˈij re uxlanem xukujeˈ, ―xcha ri Jesús chque ri tataˈib fariseos.

Ri Jesús cucunaj jun achi ri cäminak jun u kˈab

Xel cˈu bi ri Jesús chilaˈ, xoc bi pa jun chque ri rachoch Dios ri cäquimulij wi quib ri winak. 10 Cˈo cˈu jun achi chilaˈ ri cäminak jun u kˈab. Are cˈu ri tataˈib fariseos cäcaj cäquitzucuj u mac ri Jesús, rumal riˈ xquitaˈ che: ¿A yaˈtalic cäcunax jun yawab pa ri kˈij re uxlanem? ―xecha che.

11 Xchˈaw ri Jesús, xubij chque: We jun chiwe cˈo jun u chij, cätzak cˈu bi pa jun cˈuaˈ pa jun kˈij re uxlanem, ¿a mat queˈ riˈ che resaxic? 12 E ta cˈu lo jun winak, are ri Dios nim na u banic cäril wi waˈ chuwäch jun chij. Rumal riˈ yaˈtal u banic tokˈob pa tak ri kˈij re uxlanem, ―xcha chque.

13 Xubij cˈu ri Jesús che ri achi: Yuku ri kˈab la, ―xcha che.

Xuyuk ru kˈab, xutzir cˈut. Jeˈ chic ri u kˈab riˈ jas ri jun chic. 14 Xebel cˈu bi ri tataˈib fariseos, xquitala qui noˈj chbil tak quib jas ri cäcaˈn chucämisaxic ri Jesús.

Ri xubij canok jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios chrij ri Jesús

15 Aretak ri Jesús xuchˈob ri qui chomanic ri tataˈib fariseos, xel bi chilaˈ. E qˈuia cˈu ri winak xeteri bi chrij. Ri Jesús cˈut xeucunaj conojel tak ri yawabib. 16 Xeutak cˈu ri winak, xubij chque chi cˈo jachin che mäquibij wi jachin ri Areˈ. 17 Xubij ri Jesús waˈ rech jeˈ quel wi jas ri xubij lok ri ka mam Isaías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri xubij:

18 Are waˈ ri patänil we
ri chaˈtal wumal,
ri sibalaj lokˈ chnuwäch,
ri cäquicot ri wanimaˈ rumal.
Quinya na ri Lokˈalaj nu Espíritu
pa ranimaˈ ri Areˈ.
Cubij cˈu na chque conojel
qui wäch winak chi
ri in quinkˈat na tzij pa qui wiˈ.
19 Man cächˈojin taj, man curak tä u chiˈ,
man cˈo ta jun cätoˈw ri Areˈ co cächˈaw
pa tak ri be.
20 We cˈo jun winak ri jeˈ jas jun aj
ri cotaquic, man cukˈup taj.
We ne cˈo jun winak ri junam
jas jun candela
ri man nim tä ru kˈakˈal,
man cuchup tä riˈ.
Xane cächacun na che rilic
chi copan na ri kˈij
aretak kas cäkˈat na tzij
rucˈ jicomal.
21 Conojel cˈu qui wäch winak
cho ruwächulew,
cäcuˈbi na qui cˈux chrij ri Areˈ, ―xcha ri Dios chuchiˈ ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab.

Cäbix chrij ri Jesús chi yoˈm u chukˈab rumal ri Itzel

22 Xcˈam cˈu bi jun achi rucˈ ri Jesús. Ri achi mem xukujeˈ moy, cˈo cˈu jun itzel espíritu rucˈ. Xcunax cˈu rumal ri Jesús, je riˈ chi ri achi xcowinic xcaˈyic xukujeˈ xchˈawic. 23 Conojel ri winak xquicajmaj waˈ, xquibij: ¿A mat are waˈ ri Ralcˈual can ri ka mam David ri cäbixic chi cäpe na? ―xechaˈ.

24 Aretak cˈut xquita ri tataˈib fariseos ri cäquibij ri winak, ri e areˈ xquibij: We achi riˈ cäcowinic queresaj bi ri itzel tak espíritus chque ri winak xa rumal ru chukˈab ri Beelzebú ri qui nimal ri itzel tak espíritus ri cˈo rucˈ, ―xechaˈ.

25 Ri Jesús xuchˈobo jas ri tajin cäquichomaj, xubij cˈu chque: Apachique kˈatbal tzij ri u banom quieb, ri juchˈob kˈatal tak tzij cäquiyac quib chquij ri juchˈob chic, ri kˈatbal tzij riˈ cäqˈuis na u wäch. We jun tinimit o jun ja winak u banom quieb rumal chi cˈo chˈoj chquixol, man naj tä riˈ cuchˈijo. 26 Je riˈ xukujeˈ, we ta ri Satanás cäresaj bi ri Satanás, u banom quieb riˈ. We ta je riˈ, ¿a naj ta cˈu riˈ cuchˈij ru takanic? ¡Man jeˈ taj! 27 Ri alak cäbij alak chi ri in quinwesaj bi ri itzel tak espíritus rucˈ ru chukˈab ri Beelzebú. We ta je riˈ, ¿jachin cäyoˈw qui chukˈab ri tijoxelab alak che quesaxic bi ri itzel tak espíritus? Kas are ri e areˈ cäquikˈalajisaj chi xa sachinak alak. 28 Ri in cˈut quinwesaj bi ri itzel tak espíritus rucˈ ru chukˈab ri Espíritu rech ri Dios ri cˈo wucˈ. Quel cubij waˈ chi ri Dios cˈo chi ucˈ alak rech cätakan puwiˈ alak, ―xcha chque.

29 Man cˈo tä jun cäcowinic coc pa rachoch jun achi ri sibalaj cˈo u chukˈab, cärelakˈaj cˈu bi ri jastak re, we ta mat nabe cuyut na ri achi ri cˈo u chukˈab. Te cˈu riˈ cäcowinic cärelakˈaj bi ri jastak re.

30 Ri jun ri man junam tä u chomanic wucˈ, quinucˈulelaj riˈ. Ri jun ri man cächacun tä wucˈ, xak cutur riˈ ri nu chac, ―xcha chque.

31 Rumal riˈ quinbij chech alak: Ronojel mac ri cäcaˈn ri winak cuyaˈ cäsachtaj na qui mac riˈ rumal ri Dios, xukujeˈ ronojel ri äwas u bixic chrij ri Dios ri cäquibij ri winak cuyaˈ cäsachtaj na qui mac riˈ. Are cˈu we cäquibij ri äwas u bixic chrij ri Lokˈalaj Espíritu man cuyaˈ taj cäsachtaj ri qui mac riˈ. 32 Apachin ri cubij tzij ri äwas u bixic chwij in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, cäsachtaj na u mac riˈ che. Apachin cˈu ri cubij ri äwas u bixic chrij ri Lokˈalaj Espíritu, man cäsachtaj tä na u mac riˈ che waral cho we uwächulew. Man cäsach tä cˈu u mac riˈ pa ri jun cˈaslemal chic ri cäpe na, ―xcha ri Jesús.

Ri jun cheˈ rumal ru wäch cächˈobtajic jas u banic

33 We utz ri cheˈ, utz ru wäch ri cuya. We man utz tä ri cheˈ, man utz tä ru wäch riˈ ri cuya. Ri jun cheˈ rumal ru wäch cächˈobtajic jas u banic. 34 ¡Ri alak, alak subanelab tak winak! ¿A cäcowin lo alak riˈ chubixic utzalaj tak tzij, alak itzel tak winak cˈut? Ri quel lok pu chiˈ ri winak, are waˈ ri kas cˈo pa ranimaˈ. 35 Ri utzalaj winak, utz riˈ ri cubij rumal rech ri utzil ri cˈo pa ranimaˈ. Ri itzel winak, man utz tä riˈ ri cubij rumal chi etzelal waˈ ri cˈo pa ranimaˈ. 36 Quinbij cˈu chech alak, chi pa ri kˈij aretak cukˈat na tzij ri Dios, conojel ri winak cäquijach na cuenta rumal ronojel tzij ri qui bim ri man cˈo tä u patän. 37 Jas cˈu jeˈ ri cätzijon ri winak, are je riˈ ri kˈatow tzij ri cäban na puwiˈ. Cäkˈalajisax cˈu na we cˈo u mac o man cˈo taj.

Ri lawalo tak winak cäquitaˈ jun cajmabal etal che ri Jesús

38 Jujun tataˈib fariseos cachiˈl jujun tijonelab re ri Pixab, xquibij che ri Jesús: Ajtij, cäkaj chi cäban la jun cajmabal etal chkawäch rech cäkilo, ―xecha che.

39 Ri Jesús xchˈawic, xubij chque: Ri lawalo tak winak, ri man jicom tä canimaˈ, cäcaj chi quinban jun cajmabal etal chquiwäch. Man cäyiˈ tä cˈu waˈ chque, xane xak xuwi ri etal chrij ri Jonás ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. 40 Jeˈ jas ri Jonás xcˈoji chupam ri jun nimalaj cär oxib kˈij, oxib akˈab, are cˈu jeˈ quinban na in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, quincˈoji cˈu na xeˈ ri ulew oxib kˈij, oxib akˈab. 41 Ri winak aj Nínive, pa ri kˈij re ri kˈatow tzij aretak cäkˈat tzij pa qui wiˈ ri winak ri e cˈo cämic, cäquikˈat na tzij pa qui wiˈ chi cäcˈäjisax qui wäch. Je riˈ, rumal chi ri winak aj Nínive, xquiqˈuex ri canimaˈ, xquiqˈuex cˈu ri qui chomanic aretak ri Jonás xutzijoj ru Lokˈ Pixab ri Dios chque. Waral cˈut cˈo Jun ri nim na u banic chuwäch ri Jonás. 42 Xukujeˈ ri nimalaj takanel ixok ri xcˈoji chumox ri relbal kˈij, cäcˈoji na pa ri kˈij re ri kˈatow tzij. Aretak cäkˈat tzij pa qui wiˈ ri winak ri e cˈo cämic, ri areˈ cukˈat na tzij pa qui wiˈ chi cäcˈäjisax qui wäch. Je riˈ, rumal chi ri ixok riˈ naj xel wi lok, xpe cˈu chutatabexic ri nimalaj retambal ri Salomón. Waral cˈut cˈo wi Jun ri nim na u banic chuwäch ri Salomón.

Waral cätzijox wi ri cuban jun itzelalaj espíritu, cätzelej lok

43 Aretak jun itzelalaj espíritu quel bi che jun winak, xak cäwacatalob chic pa tak juyub ri cätzˈinowic, cutzucuj jawijeˈ cuxlan wi. Aretak man curik taj jawijeˈ cuxlan wi, cubij: 44 “Quintzelej na bi cho ri wachoch jawijeˈ ri xinel wi lok,” ―cächaˈ. Aretak copanic, curika ri ranimaˈ ri winak jeˈ u banic jun ja tolonic, mesom chi u pam, utz cˈu banom che. 45 Queˈ cˈut, queucˈama chi na wukub itzelalaj tak espíritus ri sibalaj e lawalo na chuwäch ri areˈ. Conojel waˈ queboc pa ranimaˈ ri winak. Ri winak riˈ nim na ri cˈäx curik na chuwäch ri cˈäx ri xurik nabe. Je cˈu waˈ ri cäquicˈulmaj na ri lawalo tak winak cämic, ―xcha chque.

Ru nan ri Jesús xukujeˈ tak ru chakˈ queopan rucˈ

46 Ri Jesús tajin cätzijon na cucˈ ri winak aretak xopan ru nan, e rachiˈl ri rachalal. Xak cˈu chrij ri ja e tacˈatoj wi, cäcaj cˈut quetzijon rucˈ ri Jesús. 47 Cˈo cˈu jun ri xubij che ri Jesús: Ri nan la, xukujeˈ ri chakˈ la e cˈo chrij ri ja, cächˈabex la cumal, ―xecha che.

48 Xubij cˈu ri Jesús che ri xbin che: ¿Jachin riˈ ri nu nan, xukujeˈ jachin tak ri kas e wachalal? ―xcha che.

49 Xeucˈut ru tijoxelab chquiwäch ri winak, te cˈu riˈ xubij: E are waˈ jeˈ ta ne ri nu nan, xukujeˈ ri nu chakˈ, ―xchaˈ. 50 Je riˈ, rumal chi apachin ta ne ri cäbanow ru rayibal ri nu Tat ri cˈo chilaˈ chicaj, are waˈ ri kas wachalal, ri nu chakˈ, ri wanab, ri nu nan, ―xcha ri Jesús chque.