Read the Gospels in 40 Days
Cätakchiˈx ri Jesús che mac
4 Xel bi ri Jesús pa ri nimaˈ Jordán, xtzelej cˈu lok kajinak ri Lokˈalaj Espíritu puwiˈ. Te riˈ ri Espíritu xucˈam bi ri Jesús pa tak juyub ri cätzˈinowic. 2 Xcˈoji cˈu chilaˈ cawinak kˈij, cätakchiˈx cˈu che mac rumal ri Itzel. Man cˈo tä cˈu jas xutij pa tak ri kˈij riˈ. Te cˈu riˈ sibalaj xnumic. 3 Xubij cˈu ri Itzel che: We lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, bij la che we abaj riˈ chi cuban na wa che la, ―xcha che.
4 Ri Jesús xchˈawic, xubij che: Tzˈibam can waˈ pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic, cubij: “Man xak tä xuwi rumal ri wa quecˈasi na ri winak, xane xukujeˈ rumal ronojel ru Tzij ri Dios,” ―cächa riˈ, ―xcha ri Jesús che.
5 Te cˈu riˈ ri Itzel xucˈam bi ajsic puwiˈ jun nimalaj juyub. Xeucˈutuxtaj conojel ri tinimit re ruwächulew chuwäch. 6 Xubij cˈu che ri Jesús: Quinya na che la chi cätakan la pa qui wiˈ conojel we tinimit riˈ xukujeˈ chi cänimarisax kˈij la rumal waˈ, ―cächaˈ. Yoˈm cˈu ronojel waˈ chwe in. Ri in cˈut cuyaˈ quinya waˈ che apachin ri quinwaj quinya wi, ―xcha ri Itzel che. 7 We cäxuqui la quinkˈijilaj la quinya waˈ che la, ―xcha che.
8 Ri Jesús xchˈawic, xubij: ¡Satanás! Chatel chnuwäch, ―xchaˈ. Rumal chi tzˈibam pa ru Lokˈ Pixab ri Dios, cubij: “Chatkˈijilan na chwe in ri Awajaw ri a Dios. Chatpatänin xak xuwi chwe in,” ―cächa ri u Tzij ri Dios, ―xcha ri Jesús che.
9 Ri Itzel xucˈam bic ri Jesús pa ri tinimit Jerusalén, xutacˈaba puwiˈ ri nimalaj rachoch Dios, xubij che: We lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, qˈuiäka bi ib la iquim, ―cächaˈ. 10 Rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Tzˈibtalic cubij:
Queutak na lok ri ángeles
che a chajixic, ―cächaˈ, ―xcha ri Itzel che. 11 Xukujeˈ cubij pa ru Lokˈ Pixab ri Dios:
Catquichap na che ra kˈab che a toˈic
rech man cachäkˈij tä rawakan
cho jun abaj, ―cächa riˈ.
12 Xchˈaw chi na jumul ri Jesús, xubij: Xukujeˈ cubij pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic: “Mayac royowal ri Kajaw ri ka Dios,” ―cächaˈ, ―xcha ri Jesús che.
13 Aretak ri Itzel xtoˈtaj chutakchiˈxic ri Jesús che mac, xel bi rucˈ. Cätzelej chi na lok jumul pa jun kˈij chic.
Ri Jesús cuchaplej tijonem
14 Xtzelej cˈu bi ri Jesús, cˈo cˈu ru chukˈab ri Lokˈalaj Espíritu rucˈ. Xeˈ pa Galilea. Ri winak ajchilaˈ xetzijon chrij ri Jesús pa ronojel tinimit. 15 Ri Jesús xuya tijonic pa tak ri rachoch Dios ri cäquimulij wi quib ri winak aj Galilea. Conojel xquinimarisaj u kˈij.
Queˈ ri Jesús pa ri tinimit Nazaret
16 Xtzelej bi ri Jesús, xeˈ pa ri tinimit Nazaret jawijeˈ xqˈuiyisax wi. Pa ri kˈij re uxlanem xoc bi pa ri rachoch Dios jas ru nakˈatisam wi rib, xtaqˈui cˈut chusiqˈuixic ru Lokˈ Pixab ri Dios. 17 Xyiˈ cˈu ri wuj che ri xutzˈibaj ri mam Isaías, kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Aretak xujak ri wuj, xuriko jawijeˈ ri tzˈibtal wi riˈ, ri cubij:
18 Ri Espíritu rech ri Kajaw Dios cˈo wucˈ.
In chaˈtal cˈut rech queintzijoj utzalaj
tak tzij chque ri mebaˈib.
In u takom u lok che qui cuˈbisaxic
canimaˈ ri quebisonic,
chutzijoxic ri qui tzokopixic ri e tzˈapim,
chubanic cˈut chi quecaˈy ri moyab,
xukujeˈ che qui tzokopixic
ri man e tzokopim taj, ―cächaˈ.
19 Xukujeˈ in takom lok chutzijoxic waˈ
chi ri Kajaw Dios xuchaˈ we kˈij
junab riˈ chubanic utzil
chque conojel winak, ―cächa ri ka mam Isaías, ―xcha ri Jesús chque.
20 Ri Jesús xutzˈapij ri wuj, xutzelej waˈ che ri chajil re ri rachoch Dios, xtˈuyiˈc. Conojel ri winak ri e cˈo pa ri rachoch Dios naj qui wiˈ che. 21 Xubij cˈu chque: Cämic riˈ xbantaj waˈ we Tzˈibtalic riˈ chuwäch alak, ―xcha chque.
22 Conojel ri winak utz quechˈaw chrij ri Jesús, xukujeˈ xquicajmaj ri jeˈlalaj tak tzij ri xutzijoj chque, xquibij: ¿A mat are ru cˈojol ri tat José? ―xechaˈ.
23 Xubij chque: Wetam ri cäbij na alak chwe in: “Ajcun, cunaj ib la,” ―cächa na alak chwe. “Ri ka tom chi xeban la pa ri tinimit Capernaum, chebana cˈu la waral pa ri tinimit la,” ―cächa na alak, ―xcha chque.
24 Xukujeˈ xubij chque: Kas tzij ri quinbij chech alak chi sibalaj nim quil wi ronojel kˈalajisanel. Xak xuwi pa ru tinimit ri areˈ man nim tä quil wi waˈ, ―cächa ri Jesús. 25 Tzij riˈ ri quinbij chech alak chi xecˈoji qˈuia ri chuchuib malcaˈnib pa ri tinimit Israel pa tak ru kˈij ri ka mam Elías, jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Oxib junab rucˈ wakib icˈ man cˈo tä jäb xubano. Xcˈoji cˈu jun nimalaj wiˈjal pa ronojel ruwächulew pa tak ri kˈij riˈ. 26 Man xtak tä cˈu bi ri tat Elías cucˈ conojel ri malcaˈnib, xane xak xuwi rucˈ ri jun chichuˈ malcaˈn pa ri tinimit Sarepta re Sidón, ―cächaˈ. 27 Xukujeˈ xecˈoji qˈuia yawabib ri cˈo ri itzel tak chˈaˈc chquij pa ru kˈij ri Eliseo, jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Man cˈo tä cˈu jun ri xcunaxic, xane xak xuwi ri tat Naamán ri aj Siria, ―xcha ri Jesús chque.
28 Aretak ri winak xquita ri xubij chque, conojel ri e cˈo pa ri rachoch Dios sibalaj xpe coyowal che ri Jesús. 29 Xewalij cˈut, xquesaj bi pa ri tinimit. Xquicˈam bi chutzaˈm ri juyub ri yacom wi ri qui tinimit. Xcaj u qˈuiäkic bi ri Jesús iquim. 30 Xkˈatän cˈu bi ri Jesús pa qui niqˈuiajal ri winak, xeˈc.
Ri Jesús curik jun achi ri cˈo jun itzelalaj espíritu che
31 Xkaj bi ri Jesús, xeˈ pa Capernaum, jun tinimit re Galilea. Xeutijoj ri winak chilaˈ ronojel kˈij re uxlanem. 32 Ri winak xquicajmaj ru tijonic rumal chi xeutzijobej jeˈ jas ri cuban jun ri cätakan pa qui wiˈ.
33 Xoc cˈu bi pa ri rachoch Dios jun achi ri cˈo jun itzelalaj espíritu che. Xurak u chiˈ ri achi, co xchˈawic. 34 Xubij cˈut: ¡Aa! ¿Jas ke uj ucˈ la, Jesús aj Nazaret? ¿A petinak la chusachic ka wäch? In wetam wäch la, chi lal riˈ ri Lokˈalaj Achi ri takom lok rumal ri Dios, ―xcha che.
35 Ri Jesús xuyajo, xubij: ¡Chatzˈapij u pa chiˈ, chatel che ri achi! ―xcha che.
Te cˈu riˈ ri itzelalaj espíritu xuqˈuiäk ri achi cho ulew chquixol ri winak, xel bic, man cˈo tä cˈäx xuban can che. 36 Conojel xecajmanic. Cäquitzijobela quib, cäquibij: ¿Jas waˈ we tzij riˈ ri cucoj ri tataˈ? ¡Cäcowin ri Areˈ che qui takic ri itzel tak espíritus, quebel chque ri winak! ―xechaˈ.
37 Quetzijon cˈu chrij ri Jesús pa ronojel cˈolibal chunakaj ri tinimit riˈ.
Ri Jesús cucunaj ru jiˈ chichuˈ ri tat Simón Pedro
38 Xel cˈu lok ri Jesús pa ri rachoch Dios, xoc bic pa ri rachoch ri tat Simón. Ru jiˈ chichuˈ ri tat Simón kajinak che jun nimalaj kˈakˈ, xebochiˈn cˈu ri winak che ri Jesús puwiˈ ri chichuˈ. 39 Xnakajin che ri chichuˈ, xtaqˈui cˈu chuxcut. Xuyaj ri kˈakˈ, xtäni cˈu che. Chanim xwalij ri chichuˈ, xeupatänij cˈut.
Ri Jesús queucunaj qˈuia yawabib
40 Aretak kajem cuban ri kˈij, conojel ri e cˈo yawabib cucˈ xequicˈam lok chuwäch ri Jesús. Pune qˈuia u wäch ri yabil ri e cˈo chque ri winak, xcowin ri Jesús che qui cunaxic. Xuya ru kˈab pa qui wiˈ chquijujunal rech queutziric. 41 E qˈuia cˈut ri xebel itzel tak espíritus chque. Xquirak qui chiˈ, xquibij: Lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, ―xecha che.
Queuyaj cˈu ri Jesús, man cuya tä chque chi quetzijonic, rumal chi quetam u wäch chi are ri Cristo.
Ri Jesús cutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio pa Galilea
42 Aretak xsakiric, xel bi ri Jesús pa ri tinimit, xeˈ pa juyub jawijeˈ ri xak cätzˈinowic. Ri winak sibalaj xquitzucuj, xquiriko. Xquikˈatej cˈut rech man quel tä bi chquixol. 43 Ri Jesús xubij chque: Rajwaxic chi quineˈc quintzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ru takanic ri Dios chque ri winak pa tak ri niqˈuiaj tinimit chic, are cˈu waˈ ri in takom wi lok, ―xchaˈ.
44 Xtzijon cˈu ri Jesús pa tak ri rachoch Dios ri e cˈo pa Galilea.
Waral cätzijox wi ri cajmabal ri xban che qui chapic ri cär
5 Aretak ri Jesús cˈo chuchiˈ ri nimalaj jaˈ re ri mar re Genesaret, xeopan qˈuia winak rucˈ chutatabexic ru Tzij ri Dios. 2 Ri Jesús xeril quieb barcos ri e cˈo chuchiˈ ri mar. E elinak lok ri chapal tak cär pa ri barcos che qui chˈajic ri qui cˈat. 3 Xoc cˈu bic ri Jesús pa jun chque ri barcos, ri re ri tat Simón. Xtˈuyi pa ri barco, xutaˈ tokˈob che ri tat Simón chi cukebisaj apan jubikˈ ri barco chuchiˈ ri ulew rech man cäpitzˈ tä ri Areˈ cumal ri qˈuia winak. Chilaˈ cˈut xuya lok tijonic chque ri winak. 4 Aretak xutänaba ri u tijonem, xubij che ri tat Simón: Chakebisaj ri barco pa ri mar. Chikasaj ri i cˈat che qui chapic cär, ―xcha che.
5 Ri tat Simón xchˈawic, xubij che: Kajtij, xujchacun ronojel ri jun akˈab mier. Man cˈo tä cˈu ka chapom, ―cächaˈ. We cˈu jeˈ cäbij la, quinban chi na waˈ, queinkasaj ri nu cˈat, ―xcha che.
6 Aretak xbantaj waˈ, xenoj cˈu ri qui cˈat chapäbal cär, je riˈ chi quetˈokopitaj chque tak ri cär. 7 Ri tat Simón cucˈ ri toˈl tak re xequisiqˈuij ri cachiˈl ri e cˈo pa ri jun barco chic, rech queopan che qui toˈic. Xebeˈ cucˈ che qui toˈic, xequinojisaj cˈu ri quieb barcos, je riˈ chi tajin quesach pa ri jaˈ. 8 Aretak ri tat Simón Pedro xril ri xbanic, xubij: Kajaw Jesús, man takal tä chwe chi cäcˈoji la wucˈ rumal chi ri in, sibalaj in ajmac, ―xcha che.
9 Xubij waˈ rumal chi xuxej rib ri tat Simón xukujeˈ ri e cˈo rucˈ rumal ri qˈuialaj cär ri xequichapo. 10 Xukujeˈ xecajman ri tat Jacobo, ri tat Juan, u cˈojol ri tat Zebedeo, cachiˈl quib rucˈ ri tat Simón. Xubij ri Jesús che ri tat Simón: Maxej awib. Jas ri caban chque tak ri cär, queamulij, jeˈ caban na chque ri winak, ―xcha che.
11 Xequesaj cˈu lok ri qui barcos pa ri mar, xquiya cho ri ulew. Te riˈ xquiya can ronojel, xebeˈ rucˈ ri Jesús.
Ri Jesús cucunaj jun achi ri cˈo itzel chˈaˈc che
12 Aretak ri Jesús cˈo pa jun tinimit chic, xopan jun achi rucˈ, ri sibalaj yawab, ri cˈo itzel chˈaˈc che. Ri achi, aretak xril ri Jesús, xupachba rib chuwäch. Xuchap u bochiˈxic, xubij: Tat, we caj la cäcowin la che nu cunaxic, ―xchaˈ.
13 Ri Jesús xuyuk ru kˈab, xuchap cok. Xubij che: Cwaj, ―cächaˈ. Chutzir baˈ la, ―xcha che.
Chanim cˈut xel ri itzel chˈaˈc che ri achi, xutziric. 14 Xutak cˈu ri Jesús chi mutzijoj waˈ che apachin jun winak. Te riˈ xubij che: ¡Oj la! Jecˈutu ib la cho ri sacerdote. Ya baˈ la ri takom can rumal ri ka mam Moisés chi cäyiˈ che u cunaxic jun ri cˈo itzel chˈaˈc che. Are cˈu kˈalajisabal waˈ chquiwäch ri winak, ―xcha che.
15 Xesax cˈu na u tzijoxic waˈ pa ronojel tinimit. Cäquimulij cˈu quib qˈuialaj tak winak chutatabexic ru tijonic ri Jesús, xukujeˈ rech queucunaj chque tak ri qui yabil. 16 Xel bi ri Jesús chilaˈ, xeˈ pa tak juyub ri quetzˈinowic chubanic orar.
Ri Jesús cucunaj jun achi ri cäminak u cuerpo
17 Pa jun kˈij ri Jesús tajin cuya tijonic. E tˈuyutˈoj cˈu ri tataˈib fariseos xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab chunakaj ri Jesús. E elinak cˈu lok ri e areˈ pa ronojel tinimit re Galilea, re Judea, xukujeˈ e cˈo jujun ri xepe pa Jerusalén. Are cˈu ri Jesús, sibalaj cˈo ru chukˈab ri Dios rucˈ che cunanic. 18 Xeopan cˈu jujun achijab cucˈam lok jun achi ri cäminak u cuerpo. Kˈoyol cho jun alaj u chˈat. Ri achijab xquitzucuj ri roquisaxic bi ri yawab pa ri ja chuyaˈic cho ri Jesús. 19 Man xquirik tä cˈut jawijeˈ queboc wi bic cumal ri qˈuialaj winak. Xepaki cˈu puwiˈ ri ja. Xquesaj apan jubikˈ ru xoˈtil ri ja, xquiban jun jul puwiˈ ri ja, xquikasaj cˈu bi ri achi pa ri alaj chˈat chquixol ri winak cho ri Jesús. 20 Aretak ri Jesús xrilo chi kas quecojon che, xubij che ri achi ri cäminak u cuerpo: Tat, quesachtaj ri mac la, ―xcha che.
21 Te cˈu riˈ xpe coyowal ri fariseos xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab. Cäquichomaj pa canimaˈ, cäquibij: “¿Jachin lo waˈ we achi riˈ ri cubij ri äwas u bixic chrij ri Dios?” ―quechaˈ. “Xak xuwi ri Dios cäcowin chusachic u mac jun,” ―xechaˈ.
22 Ri Jesús chanim xunaˈ ri tajin cäquichomaj pa canimaˈ. Xchˈaw cˈut, xubij chque: Ri in wetam ri tajin cächomaj alak pa animaˈ alak, ―cächa chque. 23 ¿Jachique ri man cˈäx tä u bixic che ri yawab: “Ra mac xesachtajic”, o ri u bixic: “Chatwalijok, chatbinok”? ―cächa ri Jesús chque. (Cˈäx na u banic ri jun xukujeˈ ri jun chic.) 24 Rech baˈ quetamaj alak chi ri in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, cˈo nu takanic pa qui wiˈ ri winak cho ruwächulew chusachic qui mac, quinban na waˈ, ―xcha chque.
Xubij che ri achi ri cäminak u cuerpo: Quinbij che la, walij baˈ la. Cˈama la bi ri soc la, oj la cho ja, ―xcha che.
25 Chanim xwalij ri achi, xtaqˈui chquiwäch ri winak. Xutelej bi ri u soc ri kˈoyol wi, xeˈ cho rachoch, tajin cunimarisaj u kˈij ri Dios. 26 Conojel ri winak sibalaj xquicajmaj ri xubano, xquinimarisaj cˈu u kˈij ri Dios. Sibalaj cäquixej quib ri winak, cäquitzijobela quib, cäquibij: Cämic riˈ e cˈo cajmabal ri kilom, ―xechaˈ.
Ri Jesús cusiqˈuij ri tat Leví rech queˈ rucˈ
27 Te cˈu riˈ xel bi ri Jesús chilaˈ, xril jun tokˈil alcabal, Leví u biˈ, tˈuyul jawijeˈ cätoj wi alcabal. Xubij cˈu che: Saˈj la wucˈ, ―xcha che.
28 Ri tat Leví xwalijic, xuya can ronojel, xeˈ rucˈ ri Jesús.
29 Ri tat Leví xuban cˈu jun nimalaj ulaˈnem che ri Jesús cho rachoch. Xeopan qˈuia chque ri tokˈil tak alcabal, xukujeˈ niqˈuiaj tak winak chic. Xetˈuyi cˈu junam chiˈ ri mesa cucˈ ru tijoxelab ri Jesús. 30 Xepe ri tijonelab re ri Pixab cachiˈl ri fariseos. Xequiyaj ri tijoxelab, xquibij chque: ¿Jas che quixwiˈ cucˈ tokˈil tak alcabal xukujeˈ cucˈ ajmaquib? ―xecha chque.
31 Ri Jesús xchˈawic, xubij chque: Ri winak ri utz qui wäch ri cˈo qui chukˈab man rajwaxic tä cunal que. Xane are rajwaxic waˈ chque ri yawabib, ―cächaˈ. 32 Man in petinak tä che qui siqˈuixic ri utzalaj tak winak rech cäquiqˈuex canimaˈ, cäquiqˈuex cˈu qui chomanic, xane che qui siqˈuixic ajmaquib, ―xcha chque.
Cäquitaˈ che ri Jesús chi jas che man cäcaˈn tä ayunar ru tijoxelab
33 Xquibij cˈu che ri Jesús: Ru tijoxelab ri tat Juan amakˈel cäcaˈn ri ayuno, amakˈel cˈut cäcaˈn orar. Jeˈ cˈu cäcaˈn ri qui tijoxelab ri fariseos xukujeˈ. ¿Jas cˈu che ri tijoxelab la amakˈel quewiˈc, man cäcaˈn tä cˈu ri ayuno? ―xecha che.
34 Xubij cˈu ri Jesús chque: ¿A cuyaˈ lo ri e cˈo pa jun cˈulanem cäcaˈn ayunar aretak cˈo ri jiaˈxel cucˈ? ―cächaˈ. 35 Copan cˈu na ri kˈij ri man cˈo tä chi ri jiaˈxel chquixol. Te cˈu riˈ cäcaˈn na ayunar pa ri kˈij riˈ, ―xcha chque.
36 Xukujeˈ xucoj jun cˈutbal chquiwäch, xubij chque: Man cˈo tä jun winak ri cutˈis jun cˈacˈ cˈojbal chrij ri kˈel atzˈiak. We je riˈ, ri cˈacˈ cutekˈtobisaj na riˈ ri kˈel, xukujeˈ ri cˈojbal ri esam che ri cˈacˈ atzˈiak man cucˈulajij tä rib rucˈ ri kˈel, ―cächaˈ. 37 Man cˈo tä cˈu jun winak ri cuya cˈacˈ vino pa tak kˈel tak kˈebal re tzˈum. We je riˈ, ri cˈacˈ vino queutˈubij riˈ ri tzˈum, cätix cˈu na riˈ ri vino, queetzeletaj can riˈ ri tzˈum. 38 Are ri cˈacˈ vino cäyiˈ na pa cˈacˈ tak kˈebal re tzˈum. Je riˈ man cäsach tä u wäch ri vino, o ri cˈolibal re. 39 Man cˈo tä jun winak ri craj cutij re ri cˈacˈ vino we nabe u tijom re ri kˈel vino. Cubij na riˈ ri winak chi are utz na ri kˈel vino, ―xcha ri Jesús chque.
Ru tijoxelab ri Jesús quequichˈup ru jolom trico pa jun kˈij re uxlanem
6 Pa jun kˈij re uxlanem ocˈowem re ri Jesús pa tak ri ticoˈn. Ru tijoxelab tajin quequichˈup ru jolom trico, quequikˈich pa qui kˈab, quequitijo. 2 Jujun tataˈib fariseos xquibij: ¿Jas che cäban alak ri äwas u banic pa ri kˈij re uxlanem? ―xecha chque.
3 Ri Jesús xchˈawic, xubij chque ri fariseos: ¿A mat ne siqˈuim alak jas ri xuban ri ka mam David aretak xnumic, xukujeˈ ri xcaˈn ri e cˈo rucˈ? ―cächaˈ. 4 Xoc cˈu bi ri ka mam David pa ri rachoch Dios, xuchap ri wa ri e yoˈm cho ri Dios, xutijo, xuya que ri e cˈo rucˈ xukujeˈ. Äwas cˈu ne u tijic waˈ cumal xak jachinok. Xane xak xuwi chque ri sacerdotes yaˈtal wi waˈ, ―xcha chque.
5 Xukujeˈ xubij chque: Ri in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, cˈo nu takanic puwiˈ ri kˈij re uxlanem xukujeˈ, ―xcha chque.
Cäcunax jun achi ri cäminak jun u kˈab
6 Pa jun kˈij re uxlanem chic xoc bi ri Jesús pa ri rachoch Dios, xuchap cˈu u yaˈic tijonic chque ri winak. Cˈo jun achi chilaˈ ri cäminak jun u kˈab, ri u wiquiäkˈab. 7 Caluchiˈx cˈu ri Jesús cumal ri tijonelab re ri Pixab, xukujeˈ cumal ri tataˈib fariseos, che rilic we ri Areˈ cärutzirisaj ru kˈab ri achi pa ri kˈij re uxlanem rech cuyaˈ cäquibij chi cˈo u mac. 8 Ri Jesús xretamaxtaj ri qui chomanic. Xubij cˈu che ri achi ri cäminak u kˈab: Walij baˈ la, tacˈal la pa ka niqˈuiajal, ―xcha che.
Xwalij cˈut, xtaqˈui chilaˈ. 9 Xubij ri Jesús chque ri niqˈuiaj winak ri e cˈolic: Cˈo ri cwaj quintaˈ chech alak, ―cächa chque. ¿Jachique ri yaˈtal u banic pa ri kˈij re uxlanem? ¿A are ri u banic utzil? ¡We ne are ri u banic etzelal! ¿A yaˈtal ri u toˈic ru cˈaslemal jun o ri u cämisaxic? ―xcha chque.
10 Ri Jesús co xcaˈy chque conojel ri e cˈo pa tak u xcut, xubij cˈu che ri achi: Yuku ri kˈab la, ―xcha che.
Jeˈ xubano, xutzir cˈu can ru kˈab. 11 Ri u cˈulel ri Jesús sibalaj xejikˈ che ri coyowal, xquichˈabla cˈu quib jas ri quecowin chubanic chrij ri Jesús.
Quechaˈ ri cablajuj apóstoles rumal ri Jesús
12 Pa ri kˈij riˈ xeˈ ri Jesús pa jun juyub chubanic orar. Xrocˈowisaj ronojel jun akˈab pa oración cho ri Dios. 13 Aretak xsakiric, xeusiqˈuij ru tijoxelab, xeuchaˈ cablajuj, xubij apóstoles chque (ri quel cubij “nu takoˈn”). 14 E are tak waˈ ri xeuchaˈ ri Jesús: Ri tat Simón ri xukujeˈ cäbix Pedro che, ri tat Andrés u chakˈ ri tat Pedro, ri tat Jacobo xukujeˈ ri tat Juan, ri tat Felipe xukujeˈ ri tat Bartolomé. 15 Xeuchaˈ cˈu ri tat Mateo xukujeˈ ri tat Tomás, ri tat Jacobo ru cˈojol ri tat Alfeo, xukujeˈ ri tat Simón ri cäbix “u nimal tinimit” che. 16 Xukujeˈ xeuchaˈ ri tat Judas ru chakˈ ri tat Jacobo, xukujeˈ ri tat Judas Iscariote ri xjachow ri Jesús.
Ri Jesús cuya tijonic chque qˈuia winak
17 E rachiˈlam ru tijoxelab, ri Jesús xkaj lok pa ri juyub, xtaqˈui cˈu pa jun lianic. Sibalaj e qˈuia ri winak ri xebel lok pa conojel tak ri tinimit re Judea, pa ri tinimit Jerusalén, xukujeˈ pa tak ri takˈaj re Tiro xukujeˈ re ri Sidón. Xeopan cˈu rucˈ ri Jesús chutatabexic ri cubij, xukujeˈ rech quecunax che tak ri qui yab. 18 Xukujeˈ xerutzirisaj ri winak ri cäquirik cˈäx cumal ri itzel tak espíritus. 19 Conojel ri winak cäquitzucuj cäquichap cok ri Jesús rumal rech chi quel chukˈab rucˈ che qui cunaxic conojel.
Ri Jesús cuya tijonic chrij jachin riˈ ri curik ri kas utzil
20 Xcaˈy cˈu ri Jesús chque ru tijoxelab, xubij chque: Utz iwe ix ri ix mebaˈib rumal chi ri Dios cätakan pi wiˈ.
21 Utz iwe ix ri quixnum cämic rumal chi sibalaj cˈo ri quitij na.
Utz iwe ix ri quixokˈ cämic rumal chi quixtzeˈn na rucˈ quicotemal.
22 Utz iwe ix aretak quetzelax i wäch cumal ri winak, xukujeˈ aretak quixquesaj bi cucˈ, quixquiyokˈo, xukujeˈ aretak quetzijon chiwij jeˈ ta ne chi ix lawalo tak winak. Utz iwe aretak ri winak cäcaˈn ronojel waˈ chiwe xa rumal wech in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, ―cächa ri Jesús. 23 Sibalaj chixquicot pa ri kˈij riˈ, chixtzeˈnok, rumal chi nim ri tojbal iwe ri quirik na pa ri caj. Xukujeˈ ne ri catiˈt qui mam we winak riˈ jeˈ xcaˈn chque ri kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer, ―xcha chque.
24 Tokˈob cˈu i wäch ix, ri ix kˈinomab, rumal chi ya xixquicot ix waral.
25 Tokˈob i wäch ix ri sibalaj cˈo quitij cämic rumal chi cäpe ri kˈij ri sibalaj quixnum na.
Tokˈob i wäch ix ri xa quixtzeˈn rucˈ quicotemal cämic rumal chi quixbison na, quixokˈic.
26 Tokˈob i wäch ix aretak conojel ri winak sibalaj utz quetzijon chiwij, rumal chi jeˈ xcaˈn ri catiˈt qui mam we winak riˈ ojer chque ri xquijaluj quib chi e kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios, ―xcha chque.
Cheiwaj ri winak ri cäcaˈn qui cˈulel chiwe
27 Quinbij cˈu chiwe ix ri tajin quitatabej ri nu tzij: Cheiwaj ri cäcaˈn qui cˈulel chiwe. Chibana utzil chque ri queetzelan i wäch. 28 Chibij: Ri Dios cˈo pi wiˈ, ―quixchok chque ri winak ri cäquitzak itzel tzij pi wiˈ. Chibana orar pa qui wiˈ ri queyokˈon chiwe, ―cächaˈ. 29 We cˈo jun catchˈayow che ri juperaj a palaj, chaya ri juperaj chic chuwäch. We cˈo jun cumaj ra chaquet, chaya che chi cucˈam bic xukujeˈ ra camixaˈ. 30 Chaya che apachin ri cˈo jas cutaˈ chawe. Mataˈ chi ri jastak awe che ri jun ri xucˈam bic. 31 Ri quiwaj chi cäcaˈn na ri winak chiwe, jeˈ chibana ix chque xukujeˈ, ―cächaˈ.
32 We xak xuwi queiwaj ri winak ri quixcaj ix, ¿jas ta cˈu che quichomaj chi i banom jun nimalaj utzil? Xukujeˈ ne ri ajmaquib cäcaj quib. 33 We xak xuwi quiban utzil chque ri winak ri quebanow utzil chiwe, ¿jas cˈu che quichomaj chi cˈo nimalaj utzil i banom? Are jeˈ cäcaˈn ri ajmaquib xukujeˈ, ―cächaˈ. 34 We xak xuwi quiya qui jalomal ri cuˈl i cˈux chquij chi cäquitzelej chi na waˈ, ¿jas ta che riˈ quibij chi i banom utzil? Xukujeˈ ne ri ajmaquib cäquiya ri qui jalomal ri cach tak ajmaquib ri cuˈl qui cˈux chquij chi cäquitzelej chi na waˈ. 35 Cheiwaj ri cäcaˈn qui cˈulel chiwe. Chibana utzil. Chiya jalomal, micuˈba iwanimaˈ chrij chi cätzelex chi na waˈ jumul chic. Nim cˈu ri tojbal iwe, cäkˈalajin cˈu na chi kas ix ralcˈual ri Dios aj Chicaj, rumal chi sibalaj utz cuban ri Dios chque ri man quemaltioxin taj, xukujeˈ chque ri lawalo tak winak. 36 Chitokˈobisaj qui wäch ri winak jeˈ jas ri Dios ri i Tat u tokˈobisam i wäch ix, ―xcha ri Jesús.
Mikˈat tzij pa qui wiˈ niqˈuiaj winak chic
37 Mikˈat tzij pa qui wiˈ niqˈuiaj winak chic, man cäkˈat tä cˈu na tzij pi wiˈ ix rumal ri Dios. Mibij tzij chquij ri winak, man cäbix tä na tzij chiwij ix rumal ri Dios. Chisacha ri qui mac juleˈ chic, cäsach cˈu na i mac ix. 38 Chiya ix chque niqˈuiaj chic, ri Dios cˈut cuya na chiwe rucˈ jun utzalaj pajanic, tˈicom, cänoj ra cˈolibal, cäjatˈjatic, ―cächaˈ. Rumal chi jas ri pajanic ri quiya ix, jeˈ ri pajanic ri cuya na ri Dios chiwe, ―xcha ri Jesús chque.
39 Ri Jesús xucoj chi na jun cˈutbal chic rech tijonic, xubij: ¿A cäcowin lo jun winak ri man cäcaˈy taj chucˈamic u be jun winak chic ri man cäcaˈy taj? ¿A mat junam riˈ quetzak bi pa jun jul? ―cächa chque. 40 Man cˈo tä jun tijoxel ri nim na u banic chuwäch ri rajtij. Pune ta ne aretak cätijotaj ri tijoxel, junam cˈu na rucˈ ri rajtij, ―cächaˈ.
41 ¿Jas che cˈo cabij chquij niqˈuiaj winak chic? Jeˈ ta ne chi cacaˈyej jun alaj mes ri cˈo pa ru wakˈäch ri awachalal, man cawil tä cˈu ri a mac at ri jeˈ ta ne jun tem ri cˈo pa ri a wakˈäch. 42 Jeˈ ta ne chi cabij che ri awachalal: “Chaya chwe chi quinwesaj cok ri alaj mes ri cˈo pa ra wakˈäch,” ―catcha che. ¡Xak quieb a wäch! Man cawil tä cˈu ri tem ri cˈo pa ra wakˈäch at. Nabe rajwaxic casucˈumaj ri a cˈaslemal at jeˈ ta ne chi cawesaj bi jun tem pa ra wakˈäch. Te cˈu riˈ kas utz catcaˈy na che resaxic cok ri alaj mes pa ru wakˈäch ri awachalal ri jeˈ ta ne xa jun mac ri man nim taj, ―xcha ri Jesús.
Are etamtal jun cheˈ rumal ri u wächinic
43 Man cˈo tä jun cheˈ ri man utz taj ri cuya utz u wächinic. Man cˈo tä cˈu jun utzalaj cheˈ ri cuya u wächinic ri man utz taj. 44 Are etamtal ri jun cheˈ rumal ru wächinic. Man quetam tä higos chrij ri qˈuix, man quetam tä cˈu uvas chquij ri juwiˈ qˈuix, ―cächaˈ. 45 Jun utzalaj winak are cutzijoj ri utzil ri cˈo pa ranimaˈ. Jun winak ri man utz taj are cutzijoj riˈ ri lawaloyil ri cˈo pa ranimaˈ. Xak xuwi cutzijoj jun winak jas ri cˈo pa ranimaˈ, ―xcha ri Jesús.
Waral cätzijox wi ri quieb u wäch tacˈalibal ja
46 Jas che quibij chwe: “Kajaw, Kajaw,” ―quixcha chwe. Man quinimaj tä cˈu ri quinbij, ―cächaˈ. 47 Quincˈut na chiwäch jachin rucˈ quinjunamaj wi ronojel winak ri cäpe wucˈ in, ri cutatabej ri quinbij xukujeˈ cänimanic, ―cächaˈ. 48 Junam waˈ we winak riˈ rucˈ jun winak ri cuyac rachoch. Cucˈot ri ulew, naj cukasaj. Cuban ri tacˈalibal re ri ja puwiˈ ri abaj. Aretak cäpe jun nimalaj u wo jaˈ, ri jaˈ cupuqˈuij rib chrij ri ja riˈ, man cäcowin tä cˈu chuyicoˈmisaxic rumal chi yacom waˈ puwiˈ ri abaj, ―cächaˈ. 49 Ri winak cˈut ri quetataben ri nu tzij, man queniman tä cˈu riˈ, e areˈ junam rucˈ ri winak ri cuyac ri rachoch puwiˈ ri ulew, man cuban tä cˈu ru tacˈalibal ri ja. Aretak cäqˈuiy ri jaˈ, cupuqˈuij rib chrij ri ja, chanim cätzakic, cäyojyob cˈu ri ja, ―xcha ri Jesús chque.
Copyright © 1997 by Wycliffe Bible Translators International