Chronological
Ê-xê-chia Trị Vì Giu-đa
18 Năm thứ ba triều vua Ô-sê, con trai Ê-la, của Y-sơ-ra-ên, thì Ê-xê-chia, con trai vua A-cha của Giu-đa lên ngôi làm vua. 2 Vua được hai mươi lăm tuổi khi bắt đầu trị vì. Vua trị vì hai mươi chín năm tại Giê-ru-sa-lem. Thân mẫu của vua là bà A-bi, con gái của Xa-cha-ri. 3 Vua làm điều ngay lành trước mặt CHÚA như tổ phụ Đa-vít của vua đã làm. 4 Vua dẹp bỏ những nơi cao, đập vỡ các tượng thờ bằng đá, và đốn hạ những trụ thờ nữ thần A-sê-ra. Vua đập nát con rắn bằng đồng mà Môi-se đã làm. Vì cho đến lúc đó dân Y-sơ-ra-ên vẫn còn dâng hương cho con rắn bằng đồng ấy. Người ta gọi nó là Nê-hu-tan.
5 Vua tin cậy CHÚA là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên. Trong số những vị vua của Giu-đa sau vua thì không ai được như thế, còn trong số các vị vua trước vua thì cũng chẳng ai được như vậy. 6 Vì vua bám chặt lấy CHÚA. Vua chẳng rời bỏ Ngài, nhưng gìn giữ những điều răn mà CHÚA đã truyền cho Môi-se. 7 CHÚA ở cùng vua; vua làm điều gì cũng được thành công. Vua nổi dậy chống lại vua A-si-ri và không chịu thần phục vua ấy nữa. 8 Vua tiến đánh dân Phi-li-tin đến tận Ga-xa và những vùng phụ cận, từ tháp canh cho đến thành trì kiên cố.
Cuộc Trị Vì Của Ê-xê-chia
29 Vua Ê-xê-chia lên ngôi lúc hai mươi lăm tuổi và trị vì tại Giê-ru-sa-lem hai mươi chín năm; mẹ vua tên A-bi-gia, con gái của Xa-cha-ri. 2 Vua làm điều thiện trước mắt CHÚA như vua Đa-vít, tổ phụ người đã làm.
3 Tháng đầu tiên của năm thứ nhất dưới triều vua Ê-xê-chia, vua cho mở các cửa đền thờ CHÚA và sửa chữa chúng. 4 Vua triệu tập các thầy tế lễ và người Lê-vi, tập họp họ lại tại quảng trường phía đông. 5 Vua nói với họ: “Hỡi những người Lê-vi, hãy nghe ta. Các ngươi hãy thanh tẩy chính mình để thánh hiến đền thờ CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ các ngươi. Hãy thanh tẩy mọi điều dơ bẩn khỏi thánh điện. 6 Vì cha ông chúng ta đã bất trung, đã làm điều ác trước mắt CHÚA, Đức Chúa Trời chúng ta; họ đã từ bỏ Ngài, ngoảnh mặt khỏi nơi ngự của Ngài và xây lưng lại cùng Ngài. 7 Họ cũng đóng các cửa hành lang, tắt các đèn, không đốt hương, không dâng tế lễ thiêu nơi đền thánh Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên. 8 Cho nên CHÚA đã nổi giận cùng Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. Ngài làm cho họ thành mối sợ hãi, kinh hoàng và mục tiêu chế nhạo như chính mắt các ngươi đã thấy. 9 Này, vì thế mà cha ông chúng ta đã ngã quị vì gươm; vợ, con trai, con gái chúng ta bị bắt làm tù binh. 10 Giờ đây, ta quyết tâm lập giao ước với CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên để Ngài nguôi cơn thịnh nộ đối với chúng ta. 11 Hỡi các con, bây giờ, chớ chểnh mảng nhiệm vụ nữa vì CHÚA đã chọn các con để đứng trước mặt Ngài, để phục vụ Ngài, làm tôi tớ Ngài và dâng hương cho Ngài.”
12 Những người Lê-vi đứng lên hành động;
trong tông Kê-át có
Ma-hát, con trai của A-ma-sai; Giô-ên, con trai của A-sa-ria;
trong tông Mê-ra-ri có
Kích, con trai của Áp-đi, A-xa-ria, con trai của Giê-ha-lê-le;
trong tông Ghẹt-sôn có
Giô-a, con trai của Xim-ma, Ê-đen, con trai của Giô-a;
13 trong tông Ê-lít-sa-phan có
Sim-ri và Giê-i-ên;
trong tông A-sáp có
Xa-cha-ri và Ma-tha-nia;
14 trong tông Hê-man có
Giê-hi-ên và Si-mê-i;
trong tông Giê-đu-thun có
Se-ma-gia và U-xi-ên.
15 Những người này triệu tập anh em của mình lại, thanh tẩy chính họ, rồi theo lời CHÚA và theo lệnh vua, tiến hành việc thanh tẩy đền thờ CHÚA. 16 Các thầy tế lễ vào phía trong của đền thờ CHÚA để thanh tẩy; họ lấy tất cả những gì ô uế trong đền thờ CHÚA, đem ra sân ngoài đền thờ, rồi người Lê-vi đem bỏ ngoài thung lũng Kít-rôn. 17 Ngày một tháng Giêng họ bắt đầu thanh tẩy đền CHÚA, đến ngày thứ tám họ thanh tẩy đến hành lang đền CHÚA. Họ làm thêm tám ngày nữa, đến ngày thứ mười sáu thì hoàn thành.
18 Các thầy tế lễ vào cung và trình vua Ê-xê-chia: “Chúng tôi đã thanh tẩy toàn thể đền thờ CHÚA, bàn thờ dâng tế lễ thiêu và tất cả vật dụng phụ, bàn dâng bánh thánh và tất cả vật dụng phụ; 19 cũng như tất cả các vật dụng mà dưới thời vua A-cha, khi người bất trung, đã bỏ đi thì nay chúng tôi đã sửa soạn lại và thánh hiến. Kìa, tất cả đều sẵn sàng trước bàn thờ CHÚA.”
20 Vua Ê-xê-chia thức dậy sớm, triệu tập các quan trong thành và đi lên đền thờ CHÚA. 21 Họ đem theo bảy con bò đực, bảy con chiên đực, bảy con chiên con và bảy con dê làm tế lễ chuộc tội cho vương quốc, cho đền thánh và cho Giu-đa. Vua truyền cho con cháu A-rôn, các thầy tế lễ dâng tế lễ trên bàn thờ CHÚA. 22 Người ta giết các con bò đực rồi các thầy tế lễ lấy máu rảy trên bàn thờ; các con chiên đực được giết và rảy máu trên bàn thờ; các con chiên con cũng được giết và rảy máu trên bàn thờ. 23 Các con dê đực làm tế lễ chuộc tội được đem đến trước mặt vua và hội chúng; họ đặt tay trên chúng; 24 rồi các thầy tế lễ giết các con dê đực ấy làm tế lễ chuộc tội; họ dùng máu làm lễ trên bàn thờ để chuộc tội cho toàn thể Y-sơ-ra-ên vì vua truyền rằng phải dâng tế lễ thiêu và tế lễ chuộc tội cho toàn dân Y-sơ-ra-ên.
25 Vua truyền đặt người Lê-vi nơi đền thờ CHÚA, trang bị chập chỏa, đàn hạc, đàn lia theo như vua Đa-vít, Gát, vị tiên kiến của vua và tiên tri Na-than đã qui định bởi vì CHÚA qua các tiên tri đã truyền lệnh như thế. 26 Những người Lê-vi đứng cầm nhạc khí Đa-vít và các thầy tế lễ cầm kèn. 27 Bấy giờ vua Ê-xê-chia truyền lệnh dâng tế lễ thiêu lên bàn thờ; khi bắt đầu dâng tế lễ thiêu, bài hát ca ngợi CHÚA cũng bắt đầu, có kèn và các nhạc cụ của Đa-vít, vua Y-sơ-ra-ên, phụ họa. 28 Cả hội chúng quì lạy trong khi ban hát và kèn vẫn hòa nhạc cho đến khi cuộc tế lễ thiêu chấm dứt.
29 Khi dâng tế lễ thiêu vừa xong, vua và các quan tháp tùng quì xuống thờ phượng. 30 Vua Ê-xê-chia và các quan truyền lệnh cho những người Lê-vi ca ngợi CHÚA với những bài ca của vua Đa-vít và vị tiên kiến A-sáp; họ hân hoan ca ngợi và cúi đầu thờ phượng. 31 Vua Ê-xê-chia bảo: “Bây giờ các ngươi đã thánh hiến chính mình cho CHÚA, hãy đến, đem sinh tế và tế lễ tạ ơn vào đền thờ CHÚA.” Hội chúng dâng sinh tế và tế lễ tạ ơn; còn tất cả những người có hảo tâm thì dâng tế lễ thiêu.
32 Số tế lễ thiêu hội chúng đem đến dâng cho CHÚA gồm có 70 con bò đực, 100 con chiên và 200 con chiên con. 33 Số lễ vật thánh là 600 con bò và 3,000 chiên dê. 34 Nhưng số thầy tế lễ quá ít không đủ để lột da các con vật cho tất cả tế lễ thiêu nên trong khi những thầy tế lễ khác thanh tẩy mình, những anh em của họ là người Lê-vi phụ giúp cho đến khi hoàn tất. Như thế người Lê-vi hết lòng tận hiến mình hơn các thầy tế lễ. 35 Cũng có nhiều tế lễ thiêu cùng với mỡ của tế lễ cầu an và lễ tưới kèm theo với tế lễ thiêu. Vậy việc tế lễ được tái lập trong đền thờ CHÚA. 36 Vua Ê-xê-chia và toàn thể dân chúng vui mừng về điều Đức Chúa Trời đã đem lại cho họ vì công việc diễn ra nhanh chóng.
Cử Hành Lễ Vượt Qua
30 Vua Ê-xê-chia sai sứ giả đi khắp Y-sơ-ra-ên và Giu-đa; vua cũng viết thư kêu gọi Ép-ra-im và Ma-na-se đến đền thờ của CHÚA tại Giê-ru-sa-lem để cử hành lễ Vượt Qua cho CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên. 2 Vua, các quan và toàn thể hội chúng tại Giê-ru-sa-lem quyết định cử hành lễ Vượt Qua vào tháng thứ hai. 3 Lúc ấy họ không thể cử hành lễ đúng theo thời gian qui định[a] vì số thầy tế lễ đã thanh tẩy mình chưa đủ số và dân chúng chưa tập họp lại tại Giê-ru-sa-lem. 4 Vua và toàn dân thấy chương trình ấy là phải. 5 Họ ban sắc lệnh thông báo cho toàn thể Y-sơ-ra-ên, từ Bê-e-sê-ba đến Đan về Giê-ru-sa-lem dự lễ Vượt Qua cho CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, vì trước đó nhiều người không cử hành lễ như đã ghi chép.[b]
6 Những người đưa thư theo lệnh vua cầm thư đi khắp Y-sơ-ra-ên và Giu-đa. Vua truyền bảo dân chúng: “Hỡi con dân Y-sơ-ra-ên, hãy trở lại cùng CHÚA, Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Y-sác và Y-sơ-ra-ên để Ngài cũng trở lại cùng những người sống sót giữa các ngươi, là những người thoát khỏi tay các vua A-si-ri. 7 Chớ như tổ phụ và anh em các ngươi, những người bất trung với CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ họ nên Ngài đã để cho họ bị nạn khủng khiếp như các ngươi thấy. 8 Giờ đây, chớ cứng cổ như cha ông các ngươi, hãy quy phục CHÚA, hãy đến đền thờ Chúa là nơi Ngài đã thánh hóa đời đời, hãy phục vụ CHÚA, Đức Chúa Trời các ngươi thì các ngươi sẽ tránh được cơn thịnh nộ dữ dội của Ngài. 9 Nếu các ngươi trở lại cùng CHÚA thì anh em, con cái các ngươi sẽ được những kẻ bắt chúng thương xót và cho trở về quê hương này vì CHÚA, Đức Chúa Trời các ngươi là Đấng ân huệ và nhân từ; Ngài sẽ không quay mặt khỏi các ngươi nếu các ngươi trở lại cùng Ngài.”
10 Những người đưa thư đi từ thành này đến thành khác trong xứ Ép-ra-im, Ma-na-se đến tận Sa-bu-luân nhưng người ta chê cười, chế nhạo họ. 11 Tuy nhiên một số người từ A-se, Ma-na-se và Sa-bu-luân hạ mình xuống đi đến Giê-ru-sa-lem. 12 Tay Đức Chúa Trời cũng phù hộ những người Giu-đa, ban cho họ có lòng đoàn kết để thi hành mạng lệnh của vua và các quan theo như lời CHÚA dạy.
13 Vào tháng hai, nhiều người tập trung về Giê-ru-sa-lem cử hành lễ Bánh Không Men, một hội chúng thật đông đảo. 14 Họ đứng lên phá bỏ các bàn thờ ở Giê-ru-sa-lem và dẹp sạch tất cả những bàn thờ dâng hương, ném chúng xuống hố Xết-rôn.
15 Vào ngày mười bốn tháng hai người ta giết con chiên lễ Vượt Qua. Những thầy tế lễ và người Lê-vi thấy hổ thẹn nên thanh tẩy chính mình rồi đem tế lễ thiêu vào đền thờ CHÚA. 16 Họ đứng vào vị trí của mình như Kinh Luật của Môi-se, người của Đức Chúa Trời qui định; những người Lê-vi trao máu cho những thầy tế lễ và họ rảy. 17 Vì có nhiều người trong hội chúng chưa được thanh tẩy nên những người Lê-vi phải giết các con chiên lễ Vượt Qua cho họ để thánh hiến cho CHÚA. 18 Mặc dù một số đông người, phần lớn từ Ép-ra-im, Ma-na-se, Y-sa-ca và Sa-bu-luân chưa được thanh sạch nhưng vẫn ăn lễ Vượt Qua trái với qui lệ đã chép, nhưng vua Ê-xê-chia cầu nguyện cho họ rằng: 19 “Nguyện xin CHÚA, Đấng nhân từ, xin tha thứ cho tất cả những người hết lòng tìm kiếm CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ họ, dù họ chưa được thanh sạch theo như qui lệ của đền thánh.” 20 CHÚA nghe lời cầu nguyện của vua Ê-xê-chia và chữa lành dân chúng.
21 Các con dân Y-sơ-ra-ên tại Giê-ru-sa-lem vô cùng vui mừng cử hành lễ Bánh Không Men trong bảy ngày. Hàng ngày những thầy tế lễ và người Lê-vi hát ca ngợi CHÚA với nhạc cụ phụ họa. 22 Vua Ê-xê-chia khuyến khích lòng của tất cả những người Lê-vi hiểu biết việc phục vụ CHÚA. Họ ăn mừng lễ trọn bảy ngày, dâng tế lễ cầu an và cảm tạ CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ họ.
23 Toàn thể hội chúng đồng ý cử hành lễ thêm bảy ngày nữa; thế là họ vui vẻ ăn mừng lễ bảy ngày nữa. 24 Vua Ê-xê-chia của Giu-đa cung cấp cho hội chúng 1,000 con bò và 7,000 chiên, dê; các quan cung cấp 1,000 con bò và 10,000 chiên, dê. Nhiều thầy tế lễ thanh tẩy mình cho Chúa. 25 Toàn thể hội chúng người Giu-đa, các thầy tế lễ, người Lê-vi và hội chúng đến từ Y-sơ-ra-ên cùng những người ngoại kiều đến từ Y-sơ-ra-ên và Giu-đa đều vui mừng. 26 Có sự vui mừng lớn tại Giê-ru-sa-lem vì từ thời vua Sa-lô-môn, con vua Đa-vít, vua Y-sơ-ra-ên, Giê-ru-sa-lem chưa bao giờ vui vẻ như thế. 27 Bấy giờ những thầy Lê-vi tế lễ đứng lên chúc phước cho dân chúng. Lời chúc phước của họ được nhậm và lời cầu nguyện của họ thấu đến nơi ngự thánh của Chúa, đến tận trời.
Phá Hủy Các Đền Miếu Tà Thần
31 Khi mọi việc đã hoàn tất, tất cả những người Y-sơ-ra-ên có mặt tại đó đi ra các thành trong Giu-đa, đập phá các trụ thờ, chặt bỏ các cột thờ, phá các nơi cao và bàn thờ trong khắp Giu-đa, Bên-gia-min, Ép-ra-im và Ma-na-se cho đến khi phá hủy tất cả. Sau đó mỗi người Y-sơ-ra-ên, ai nấy trở về nhà trong thành của mình.
2 Vua Ê-xê-chia lập lại các ban cho thầy tế lễ và người Lê-vi, mỗi thầy tế lễ và người Lê-vi tùy theo nhiệm vụ của mình, để dâng tế lễ thiêu, tế lễ cầu an; để phục vụ, cảm tạ và ca ngợi nơi cổng đền thờ[c] CHÚA. 3 Vua lấy tài sản của mình dâng lên làm tế lễ thiêu buổi sáng, buổi chiều, ngày Sa-bát, ngày trăng mới và các ngày lễ theo như đã chép trong Kinh Luật của CHÚA. 4 Vua cũng truyền cho dân chúng sống tại Giê-ru-sa-lem cung cấp các phần phẩm vật dành cho các thầy tế lễ và người Lê-vi để họ chuyên tâm lo việc Kinh Luật của CHÚA. 5 Khi lệnh vua vừa truyền ra, con dân Y-sơ-ra-ên đem dâng rất nhiều sản vật đầu mùa gồm có lúa mì, rượu, dầu, mật ong cùng mọi loại nông phẩm; họ cũng dâng một phần mười trong mọi thứ, số lượng thật nhiều. 6 Người Y-sơ-ra-ên và Giu-đa sống tại các thành trong nước Giu-đa cũng dâng một phần mười các bầy súc vật và chiên dê, một phần mười mọi vật thánh hiến kính CHÚA, Đức Chúa Trời của họ; số phẩm vật dâng hiến chất thành từng đống. 7 Người ta bắt đầu dâng các lễ vật chất thành đống vào tháng ba và đến tháng bảy thì chấm dứt. 8 Khi vua Ê-xê-chia và các quan đến thấy những đống phẩm vật, họ ca ngợi CHÚA và chúc phước cho dân Y-sơ-ra-ên.
9 Vua Ê-xê-chia hỏi các thầy tế lễ và người Lê-vi về các đống phẩm vật. 10 A-xa-ria, thầy thượng tế thuộc dòng họ Xa-đốc thưa cùng vua rằng: “Từ khi dân chúng đem lễ vật dâng hiến đến đền thờ CHÚA, chúng tôi có đủ ăn và còn dư nhiều để dành; vì CHÚA ban phước cho dân Ngài nên mới dư nhiều thế này.”
11 Vua Ê-xê-chia truyền sửa soạn lại các nhà kho trong đền thờ CHÚA; người ta sửa soạn các nhà ấy; 12 và trung tín đem các lễ vật dâng hiến, các lễ vật phần mười và những đồ vật thánh vào. Cô-na-nia, người Lê-vi coi sóc những nhà ấy; Si-mê-i, em người làm phụ tá. 13 Vua Ê-xê-chia và A-xa-ria, người quản đốc đền thờ CHÚA lập Giê-hi-ên, A-xa-xia, Na-hát, A-sa-ên, Giê-ri-mốt, Giô-sa-bát, Ê-li-ên, Ghít-ma-kia, Ma-hát và Bê-na-gia coi sóc dưới quyền Cô-na-nia và Si-mê-i. 14 Cô-rê, con trai Dim-ra, người Lê-vi giữ Cổng Đông, đặc trách các lễ vật tự nguyện dâng cho Đức Chúa Trời, phân phối các lễ vật dâng CHÚA và những đồ vật chí thánh. 15 Dưới quyền người có Ê-đen, Min-gia-min, Giê-sua, Sê-ma-gia, A-ma-ria và Sê-ca-nia từ các thành của thầy tế lễ trung tín phân phối các phần lễ vật cho anh em mình, lớn cũng như nhỏ tùy theo ban.
16 Ngoài những người có ghi trong gia phả, họ cũng phân phát cho những người nam từ ba tuổi trở lên[d] cho mọi người vào đền thờ CHÚA hàng ngày để thi hành nhiệm vụ theo ban mình. 17 Họ cũng phân phát cho các thầy tế lễ có tên trong gia phả theo tông tộc và người Lê-vi từ hai mươi tuổi trở lên tùy theo nhiệm vụ và ban của họ. 18 Những người này đã ghi tên trong gia phả tất cả gia đình, con nhỏ, vợ, con trai, con gái, mọi người trong hội chúng vì họ trung tín thanh tẩy mình.
19 Còn đối với những thầy tế lễ dòng dõi A-rôn ở nơi đồng ruộng phụ cận các thành của họ hay bất cứ thành nào khác, thì những người đặc trách trên cũng phân phát phần lễ vật cho mọi người nam trong số các thầy tế lễ và những người Lê-vi đã ghi tên vào gia phả. 20 Vua Ê-xê-chia đã làm như vậy trong khắp Giu-đa. Vua làm điều thiện, ngay chính và trung tín trước mặt CHÚA, Đức Chúa Trời mình. 21 Trong mọi hoạt động, trong việc phục vụ đền thờ CHÚA, việc tuân giữ Kinh Luật và điều răn, việc tìm kiếm Đức Chúa Trời mình, vua đều hết lòng mà làm nên vua được thịnh vượng.
Thơ Con Cháu Cô-rê Làm. Bài Hát
48 CHÚA thật vĩ đại, rất đáng được ca ngợi
Trong thành của Đức Chúa Trời chúng ta và trên núi thánh Ngài.
2 Núi thánh Ngài cao vút đẹp đẽ,
Là niềm vui cho toàn trái đất.
Núi Si-ôn, đỉnh cao của Sa-phan,
Là thành đô của vua lớn.
3 Từ giữa các đền đài[a] của thành ấy,
Đức Chúa Trời chứng tỏ Ngài là nơi trú ẩn vững vàng.
4 Vì kìa, các vua tụ họp lại,
Cùng nhau tiến lên đánh thành.
5 Họ thấy thành nên kinh hoàng
Và hoảng sợ tháo chạy.
6 Tại đó, họ run rẩy rụng rời,[b]
Đau đớn như đàn bà sinh đẻ.
7 Như các tàu Ta-rê-si
Bị gió đông đánh tan nát.
8 Những gì chúng tôi đã nghe,
Thì chúng tôi đã thấy
Trong thành của CHÚA Vạn Quân,
Tức là thành của Đức Chúa Trời chúng ta.
Đức Chúa Trời vững lập thành muôn đời.
9 Lạy Đức Chúa Trời, tại giữa đền thờ Ngài,
Chúng tôi suy gẫm về tình yêu thương của Ngài.
10 Lạy Đức Chúa Trời, danh Ngài thể nào,
Thì lời ca ngợi Ngài cũng vang ra tận cùng trái đất thể ấy.
Tay hữu Ngài đầy sự công bình.
11 Núi Si-ôn hân hoan,
Các con gái[c] Giu-đa mừng rỡ
Vì sự đoán xét của Ngài.
12 Hãy đi khắp Si-ôn, đi vòng quanh thành,
Đếm các ngọn tháp nó.
13 Hãy chú ý đến các chỗ kiên cố,[d]
Xem xét[e] các thành lũy,
Để thuật lại cho thế hệ tương lai
14 Rằng: Ngài là Đức Chúa Trời, Đức Chúa Trời của chúng ta.
Chính Ngài sẽ hướng dẫn chúng ta mãi mãi.[f]
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)