Chronological
Nasina si Saul kang David
18 Human magkasulti si David ug si Saul, nagkasuod na dayon si David ug ang anak ni Saul nga si Jonatan. Gimahal pag-ayo ni Jonatan si David sama sa pagmahal niya sa iyang kaugalingon. 2 Sukad niadto wala na paulia ni Saul si David sa ila. 3 Naghimo si Jonatan ug pakigsaad kang David nga mag-inunongay sila hangtod sa kahangtoran, tungod kay gimahal niya kaayo si David sama sa pagmahal niya sa iyang kaugalingon. 4 Ug agig pagpamatuod sa iyang panumpa, gihubo niya ang iyang panggawas nga bisti ug gihatag kang David, apil ang iyang kupo, espada, pana, ug bakos.
5 Nagmadaogon si David sa tanang mga gipahimo ni Saul kaniya, busa gihatagan siya ni Saul ug taas nga ranggo sa mga sundalo. Nagustohan kini sa tanang mga tawo apil usab ang mga opisyal ni Saul.
6 Sa dihang namauli na ang mga Israelinhon human mapatay ni David si Goliat, gitagbo si Saul sa mga babaye nga naggikan sa tanang lungsod sa Israel. Malipayon silang nanganta ug nanagsayaw nga may mga tamborin ug mga harpa. 7 Mao kini ang ilang giawit:
“Linibo ang napatay ni Saul, apan ang kang David tinag-pulo ka libo.”
8 Nasuko pag-ayo si Saul sa dihang nadunggan niya ang ilang awit. Miingon siya sa iyang kaugalingon, “Nagaingon sila nga tinag-pulo ka libo ang napatay ni David apan ang ako linibo lang. Sa sunod himuon na nila siyang hari.” 9 Busa sukad niadto ginapanid-an na ni Saul si David tungod kay nasina siya niini.
10-11 Pagkasunod nga adlaw, gigamhan si Saul sa daotang espiritu nga gipadala sa Dios, ug nagyawyaw siya sulod sa iyang balay. Nagtukar si David ug harpa alang kang Saul sama sa naandan na niyang ginahimo. Miingon si Saul sa iyang kaugalingon samtang nagakupot siya sa bangkaw, “Bangkawon ko si David aron mopilit siya sa bongbong.” Ug gibangkaw niya si David sa makaduha ka higayon, apan nakalikay kini.
12 Nahadlok si Saul kang David kay giubanan kini sa Ginoo samtang siya gibiyaan na sa Ginoo. 13 Busa gipalayo niya si David gikan kaniya, ug gihimo niya kining komander sa 1,000 ka mga sundalo. Gipangulohan ni David ang mga sundalo sa pagpakiggira. 14 Nagmalampuson siya sa tanan nga iyang gihimo tungod kay nagauban ang Ginoo kaniya. 15 Sa dihang nahibaloan ni Saul nga nagmalampuson si David, misamot ang iyang kahadlok kaniya. 16 Apan gihigugma gayod sa tanan nga taga-Israel ug taga-Juda si David, tungod kay gipangulohan niya sila sa pagpakiggira.
17 Usa niana ka higayon, miingon si Saul kang David, “Andam ako nga ipaasawa kanimo ang akong kamagulangang anak nga si Merab sa kondisyon nga mag-alagad ka kanako nga maisogon ug makiggira alang sa Ginoo.” Naghunahuna si Saul nga pinaagi niini mapatay si David sa mga Filistihanon, ug dili na kinahanglan nga siya pa ang mopatay niini. 18 Apan miingon si David kang Saul, “Kinsa ba ako ug ang akong pamilya nga mahimong umagad sa hari?”
19 Sa pag-abot sa panahon nga ipakasal na si Merab kang David, gipaasawa hinuon ni Saul si Merab kang Adriel nga taga-Mehola.
20 Unya ang usa ka anak ni Saul nga babaye nga si Mical nakagusto kang David. Ug sa dihang gisultihan si Saul bahin niini, nalipay siya. 21 Miingon siya sa iyang kaugalingon, “Ipaasawa ko si Mical kang David, ug himuon ko siyang paon aron mapatay si David sa mga Filistihanon.” Busa miingon si Saul kang David, “May higayon ka pa nga mahimong akong umagad!”
22 Unya gisugo ni Saul ang iyang mga alagad nga sekretohan ug sulti si David, ug ingnon kini, “Nagustohan ka gayod sa hari ug sa tanan niyang mga alagad. Busa sugot na nga mahimo ka niyang umagad.” 23 Sa dihang gisulti nila kini kang David, miingon siya, “Dili ako makahimo sa pagbayad kang Saul aron mapangasawa ko ang iyang anak. Kabos lang ako ug dili gani ilado.”
24 Sa dihang gisultihan nila si Saul sa giingon ni David, 25 miingon si Saul, “Ingna ninyo si David nga ang pangayoon ko lang ingon nga bayad sa pagpakasal niya sa akong anak mao ang panit sa tumoy sa kinatawo sa 100 ka mga Filistihanon,[a] ingon nga akong panimalos ngadto kanila nga akong mga kaaway.” Mao kadto ang plano ni Saul aron mapatay si David sa mga Filistihanon.
26 Sa dihang gisulti kini sa mga alagad ni Saul kang David, nalipay siya nga mahimong umagad sa hari. Busa sa wala pa moabot ang panahon nga gitakda ni Saul kang David, 27 nakiggira si David ug ang iyang mga tawo sa mga Filistihanon ug nakapatay silag 200 ka mga Filistihanon. Unya gipakuha niya ang panit sa tumoy sa kinatawo sa mga Filistihanon ug gidala kini ngadto sa hari, aron mahimo siyang umagad niini. Busa gipaminyo ni Saul ang iyang anak nga si Mical kang David.
28 Sa dihang nakaamgo si Saul nga ang Ginoo nagauban gayod kang David ug nahigugma pag-ayo ang iyang anak nga si Mical kang David, 29 misamot ang iyang kahadlok. Ug nahimo niyang kaaway si David hangtod namatay siya.
30 Padayon nga nakiggira ang mga Filistihanon sa mga Israelinhon. Ug sa matag gira nila, mas nagmalampuson si David kaysa ubang mga opisyal ni Saul. Busa nabantog pag-ayo si David.
Nagplano si Saul sa Pagpatay Kang David
19 Unya, gisugo ni Saul si Jonatan ug ang tanan niyang alagad nga patyon si David. Apan gimahal gayod ni Jonatan si David, 2 busa gipahimangnoan niya si David. Miingon siya, “Nangita ug higayon ang akong amahan sa pagpatay kanimo, busa magbantay ka gayod. Ugma sa buntag, tago sa usa ka dapit sa uma, ug ayaw pagbiya didto. 3 Dad-on ko didto ang akong amahan ug pakigsultihan ko siya bahin kanimo. Unya sultihan ko ikaw kon unsay akong masayran.”
4 Busa pagkabuntag gidala ni Jonatan si Saul didto sa uma, ug gidayeg ni Jonatan si David ngadto sa iyang amahan. Unya miingon siya, “Amahan ko[b], ayaw pasipad-i si David nga imong alagad. Wala man siya makasala batok kanimo. Nakahimo pa gani siyag dakong kaayohan alang kanimo. 5 Gisugal niya ang iyang kinabuhi sa dihang gipatay niya ang Filistihanon nga si Goliat, ug gipadaog sa Ginoo ang tibuok Israel. Nakita mo kini ug nalipay ka. Nganong buot mong patyon ang usa ka inosenteng tawo, sama kang David, sa walay igong hinungdan?”
6 Namati si Saul kang Jonatan ug nanaad siya sa buhi nga Ginoo nga dili niya ipapatay si David. 7 Pagkahuman gitawag ni Jonatan si David ug gisultihan sa tanan nilang gipanagsultihan ni Saul. Unya gidala niya si David ngadto kang Saul, ug nagaalagad si David pagbalik kang Saul sama sa milabay nga mga adlaw.
8 Naggira na usab ang mga Filistihanon ug mga Israelinhon, ug gipangulohan ni David ang iyang mga tawo sa pagpakiggira. Labihan gayod ka kusgan ang puwersa ni David, busa nanagan ang mga Filistihanon.
9 Usa niana ka higayon, gigamhan si Saul sa daotang espiritu nga gipadala sa Ginoo. Naglingkod siya niadtong tungora didto sa iyang balay ug nagkupot sa iyang bangkaw. Ug samtang nagatukar si David sa harpa, 10 nagtinguha si Saul nga ipapilit si David sa dingding pinaagi sa pagbangkaw kaniya, apan nakalikay si David. Ug miikyas si David niadtong gabhiona.
11 Unya nagpadala si Saul ug mga tawo aron bantayan ang balay ni David ug patyon kini pagkabuntag. Apan gipahimangnoan si David ni Mical nga iyang asawa, “Kon dili ka moikyas karong gabhiona, ugma patyon ka.” 12 Busa gitabangan ni Mical si David nga makakanaog agi sa bintana, ug miikyas si David. 13 Unya mikuha si Mical ug rebulto sa dios-dios ug gipahigda sa higdaanan. Gihabolan niya kini ug gibutangan ug balhibo sa kanding ang ulo. 14 Pag-abot sa mga tawo nga gipadala ni Saul sa pagdakop kang David, giingnan sila ni Mical nga nagsakit si David. 15 Sa dihang gisulti nila kini kang Saul, gipabalik sila ni Saul aron sila mismo ang motan-aw kang David. Giingnan niya sila, “Dad-a ninyo siya dinhi kanako nga nagahigda sa iyang higdaanan aron ako siyang patyon.” 16 Apan sa pagsulod nila sa balay ni David, nadiskobrehan nila nga ang nagahigda rebulto diay nga gibutangan ug balhibo sa kanding ang ulo.
17 Miingon si Saul kang Mical, “Nganong gilimbongan mo ako ug gipaikyas mo ang akong kaaway?” Mitubag si Mical, “Miingon siya kanako nga patyon ako niya kon dili ko siya tabangan nga makaikyas.”
18 Busa nakaikyas si David ug miadto kini kang Samuel didto sa Rama, ug gisultihan niya si Samuel sa tanang gihimo ni Saul kaniya. Unya miadto sila ni Samuel sa Nayot ug didto nagpuyo.
19 May nakabalita kang Saul nga si David atua sa Nayot sa Rama. 20 Busa nagpadala siyag mga tawo aron sa pagdakop kang David. Apan sa pag-abot nila didto, nakita nila ang grupo sa mga propeta nga nagasulti sa mensahe sa Dios, ug si Samuel ang nangulo kanila. Unya gigamhan sa Espiritu sa Dios ang mga tawo ni Saul ug nagsulti usab sila sa mensahe sa Dios. 21 Sa dihang nadunggan ni Saul ang nahitabo, nagpadala na usab siyag dugang nga mga tawo aron sa pagdakop kang David, apan misulti usab sila sa mensahe sa Dios. Nagpadala pa gayod si Saul ug mga tawo sa ikatulong higayon, ug nagsulti gihapon kini sila sa mensahe sa Dios. 22 Sa kaulahian si Saul na gayod mismo ang miadto sa Rama. Sa pag-abot niya didto sa dakong bangag nga pundohanan ug tubig sa Secu, nangutana siya kon hain si Samuel ug si David. Gisultihan siya nga atua didto sa Nayot. 23 Apan samtang nagpaingon siya didto, gigamhan usab siya sa Espiritu sa Dios ug misulti sa mensahe sa Dios hangtod nga nakaabot siya sa Nayot. 24 Gihubo niya ang iyang bisti ug misulti sa mensahe sa Dios atubangan ni Samuel. Mihigda siya didto nga walay bisti tibuok adlaw ug gabii. Mao kini ang hinungdan sa panultihon nga, “Nahimo na ba usab nga usa ka propeta si Saul?”
Si David ug si Jonatan
20 Unya, miikyas si David gikan sa Nayot sa Rama ug miadto kang Jonatan ug nangutana, “Unsa ba ang sala nga akong nahimo ngadto sa imong amahan nga buot man niya akong patyon?” 2 Mitubag si Jonatan, “Dili mahimo nga ila kang patyon! Walay himuon ang akong amahan nga dili niya ipahibalo kanako, mahinungdanon man kini o dili. Kon nagtinguha gayod siya sa pagpatay kanimo, gipahibalo unta niya kanako. Busa dili kana tinuod!” 3 Apan miingon si David, “Nahibalo ang imong amahan nga maayo ka kanako, busa gihunahuna niya nga mas maayo nga dili ka pahibaloon sa iyang plano sa pagpatay kanako kay tingalig maguol ka. Apan ipanumpa ko gayod kanimo, sa atubangan sa buhi nga Ginoo ug kanimo, nga anaa ako sa kakuyaw.” 4 Miingon si Jonatan, “Himuon ko ang bisan unsa nga ipahimo mo kanako.” 5 Busa miingon si David, “Ugma Pista sa Pagsugod sa Bulan, ug kinahanglang mokaon ako uban sa imong amahan. Apan tugoti ako nga molakaw ug motago sa uma hangtod sa gabii sa ikatulong adlaw. 6 Kon pangitaon ako sa imong amahan, sultihi siya nga nananghid ako kanimo nga mopauli sa amo sa Betlehem aron ikauban ko ang tibuok kong panimalay sa ilang paghalad nga ginahimo matag tuig. 7 Kon moingon siya nga walay kaso, dili ako mabalaka. Apan kon masuko siya, sigurado gayod nga may tuyo siyang patyon ako. 8 Kon mahimo, tabangi ako ingon nga pagpamatuod sa imong gipanumpa kanako atubangan sa Ginoo. Apan kon nakasala gayod ako, ikaw na mismo ang mopatay kanako. Nganong itugyan mo pa ako sa imong amahan?” 9 Mitubag si Jonatan, “Dili kana mahitabo! Kon makasiguro ako nga ang akong amahan may tinguha sa pagpatay kanimo, ipahibalo ko gayod kini kanimo.” 10 Nangutana si David, “Kinsa ang mosugilon kanako kon masayran mo nga nasuko ang imong amahan kanako?” 11 Miingon si Jonatan, “Dali! Mangadto kita sa uma.” Busa milakaw sila.
12 Miingon si Jonatan kang David, “Nagasaad ako sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga sa sama niining orasa ugma o sa sunod nga adlaw, makigsulti ako sa akong amahan. Ug kon wala siya masuko kanimo, pahibaloon ko ikaw. 13 Apan kon gusto gayod sa akong amahan nga patyon ka, unya dili ko ikaw pahibaloon aron makaikyas ka, hinaut nga silotan ako sa Ginoo sa labihan gayod. Karon, hinaut nga ubanan ka sa Ginoo sama sa iyang pag-uban kaniadto sa akong amahan. 14 Ug hinaut nga samtang buhi pa ako, ipakita mo ang imong pagmahal kanako sama sa pagmahal sa Ginoo kanato. Ug kon patay na ako, 15 ipadayon mo gihapon ang imong paghigugma sa akong pamilya, bisan patyon pa sa Ginoo ang tanan mong kaaway.”
16 Busa naghimo si Jonatan ug kasabotan sa panimalay ni David, ug miingon siya, “Hinaut nga ikaw ug ang imong mga kaliwat ipalaglag sa Ginoo sa imong mga kaaway kon dili mo tumanon ang atong kasabotan.” 17 Gipasaad pag-usab ni Jonatan si David sa pagmahal kaniya, tungod kay gimahal gayod niya si David sama sa pagmahal niya sa iyang kaugalingon.
18 Unya miingon si Jonatan kang David, “Ugma Pista sa Pagsugod sa Bulan, ug mahibaloan gayod nga wala ka didto kay mabakante ang imong lingkoranan. 19 Sunod adlaw, inigkagabii na, adto sa uma nga imong gitagoan kaniadto. Paghulat didto sa may bato sa Ezel. 20 Unya mopana ako makatulo sa kilid sa bato nga morag may gipana gayod ako. 21 Unya akong padaganon ang usa ka bata ug ipapangita kaniya ang mga pana. Kon moingon ako kaniya nga anaa ang mga pana sa tapad niya, ug kuhaon niya kini ug dad-on kanako, gawas dayon. Kay ipasalig ko gayod kanimo sa atubangan sa buhi nga Ginoo, nga wala kay angayng kahadlokan nga katalagman. 22 Apan kon moingon ako sa bata nga ang mga pana atua pa sa unahan, nagakahulogan kana nga kinahanglan magpahilayo ka kay paikyason ka sa Ginoo. 23 Ug bahin sa atong gipanumpaan, hinumdomi nga ang Ginoo mao ang atong saksi sa walay kataposan.”
24 Busa mitago si David sa uma. Ug sa dihang miabot ang adlaw sa Pista sa Pagsugod sa Bulan, milingkod si Haring Saul aron mokaon. 25 Didto siya milingkod sa iyang naandan nga dapit duol sa dingding. Si Jonatan naglingkod atbang kaniya, ug si Abner sa tapad ni Saul. Apan ang lingkoranan ni David bakante. 26 Walay gisulti si Saul mahitungod kang David niadtong adlawa kay naghunahuna siya nga tingalig may nahimo si David nga nakapahugaw kaniya, busa dili siya takos sa pag-apil sa pista.
27 Apan nianang sunod nga adlaw, ang ikaduhang adlaw sa bulan, bakante gihapon ang lingkoranan ni David. Busa nangutana si Saul kang Jonatan, “Nganong wala moanhi dinhi kagahapon ug karong adlawa si David nga anak ni Jesse aron mokaon?” 28 Mitubag si Jonatan, “Nananghid si David kanako nga mopauli siya sa Betlehem. 29 Kay miingon kuno ang iyang igsoon nga kinahanglan mouban gayod siya sa ilang pamilya sa paghalad, ug gusto niyang makita ang iyang mga igsoon. Mao kana nga dili ninyo siya kauban sa pagpangaon.” 30 Nasuko pag-ayo si Saul kang Jonatan. Miingon siya, “Masupilon ka nga anak! Nahibalo ako nga gilabanan mo si David. Gipakaulawan mo ang imong kaugalingon ug ang imong inahan. 31 Samtang buhi si David, dili ka gayod mahimong hari. Karon, ipakuha siya ug dad-a dinhi kanako, kay kinahanglan mamatay siya.” 32 Nangutana si Jonatan, “Nganong kinahanglan man gayod siyang mamatay? Unsa ba ang iyang nahimo?” 33 Apan gibangkaw siya sa iyang amahan aron patyon. Busa nahibaloan niya nga desidido gayod ang iyang amahan sa pagpatay kang David. 34 Mibiya si Jonatan sa lamisa nga labihang sukoa. Wala siya mokaon niadtong adlawa kay naguol siya tungod sa makauulaw nga pagtagad sa iyang amahan kang David.
35 Pagkabuntag, miadto si Jonatan sa uma aron makigkita kang David. May kauban siyang batang lalaki. 36 Miingon siya sa bata, “Dagan ug pangitaa ang mga pana nga akong ipana.” Busa sa dihang midagan ang bata, mipana si Jonatan sa unahan sa bata. 37-38 Pag-abot sa bata sa gitugpahan sa pana, misinggit si Jonatan, “Atua pa sa unahan nimo ang mga pana. Agpas, kuhaa dayon!” Gipunit sa bata ang pana ug mibalik ngadto kang Jonatan nga iyang agalon. 39 Wala gayoy kalibotan ang bata kon unsa ang kahulogan niadto. Si Jonatan lang gayod ug si David ang nahibalo. 40 Unya gihatag ni Jonatan ang iyang pana sa bata ug giingnan, “Dad-a kini ug balik didto sa lungsod.”
41 Sa dihang nakalakaw na ang bata, migawas si David sa bato nga iyang gitagoan, ug miluhod siya sa atubangan ni Jonatan ug miyukbo sa makatulo agig pagtahod kaniya. Unya naggaksanay[c] sila ug nanghilak. Labihan gayod ang paghilak ni David. 42 Unya miingon si Jonatan kang David, “Sige, maayo nga paglakaw. Ug hinaut nga tabangan kita sa Ginoo nga dili mapakyas sa atong gipanumpaan kaniya ingon nga managhigala hangtod sa atong mga kaliwat.” Unya milakaw si David, ug si Jonatan mibalik sa lungsod.
Pagsalig sa Ginoo
11 Sa Ginoo ako nagapangayo ug panalipod.
Busa nganong moingon man kamo kanako,
“Lupad ngadto sa mga bukid sama sa langgam,[a]
2 kay gibinat na sa mga daotan ang ilang mga pana diha sa mangitngit nga dapit
aron panaon ang mga nagakinabuhi ug matarong.
3 Unsay mahimo sa mga matarong kon wala nay kahusay ug kalinaw ang lungsod?”
4 Anaa ang Ginoo sa iyang balaan nga templo;
nagahari siya gikan sa iyang trono didto sa langit.
Ginatan-aw niya ug ginasusi ang tanang mga tawo.
5 Ginasusi niya ang mga matarong ug ang mga daotan.
Ginakapungtan niya ang mga bangis.
6 Paulanan niyag nagadilaab nga mga baga ug asupre ang mga daotan;
ug silotan niya sila pinaagi sa init nga hangin nga makapaso.
7 Kay matarong ang Ginoo ug malipay siya sa mga buhat nga matarong.
Busa ang nagakinabuhi nga matarong makaduol kaniya.[b]
Ang Pag-ampo Batok sa mga Daotan
59 O Dios, luwasa ako gikan sa akong mga kaaway;
panalipdi ako sa mga nakigbatok kanako.
2 Luwasa ako gikan sa mga tawong daotan ug sa mga mamumuno.
3 Ginoo, tan-awa! Nagaatang sila aron sa pagpatay kanako bisan wala ako makasala kanila.
4-5 Wala akoy nahimong sala, apan andam sila sa pag-ataki kanako.
Sige na, Ginoong Dios nga Makagagahom, Dios sa Israel,
siloti ang mga katawhan nga wala motuo kanimo.
Ayaw kaloy-i ang mga maluibon.
6 Mamalik sila inigkagabii nga daw sa mga iro nga magngulob nga maglibot-libot sa siyudad.
7 Pamatia ang ilang gipanulti;
mga masakit nga mga pulong ang nagagawas sa ilang baba, sama kini kasakit sa igo sa espada.
Nagaingon pa sila, “Walay makadungog kanato.”
8 Apan ikaw, Ginoo, kataw-an mo sila nga wala motuo kanimo.
Biay-biayon mo silang tanan.
9 O Dios, ikaw ang akong kusog;
magahulat ako kanimo kay ikaw ang akong dalangpanan.
10 Ikaw ang Dios nga nagahigugma kanako. Mag-una ka kanako ug ipakita mo ang kapildihan sa akong mga kaaway.
11 Apan ayaw sila patya diha-diha
kay basin ug malimtan sa akong mga katawhan kon giunsa mo pagsilot ang imong mga kaaway.
O Ginoo nga among tigpanalipod,
ipahisalaag ug laglaga ang akong mga kaaway pinaagi sa imong gahom.
12 Nagpakasala sila pinaagi sa ilang gipanulti.
Hinaut nga malit-agan sila sa ilang pagkamapahitas-on,
kay nagpakadaotan sila ug namakak.
13 Sa imong kasuko, laglaga sila hangtod nga mangawala sila sa hingpit.
Unya masayran sa mga tawo nga ikaw, O Dios, nagahari sa Israel ug sa tibuok kalibotan.[a]
14 Sa gabii, mamalik ang akong mga kaaway nga daw mga iro nga magngulob nga maglibot-libot sa siyudad.
15 Sama sila sa iro nga nagalibot-libot sa pagpangita ug pagkaon, ug magngulob kon dili mabusog.
16 Apan mag-awit ako mahitungod sa imong gahom.
Kada buntag magaawit ako nga malipayon sa pagdayeg sa imong gugma.
Tungod kay ikaw ang akong dalangpanan,
ang nagapanalipod kanako sa panahon sa kalisod.
17 O Dios, ikaw ang akong kusog;
magaawit ako ug mga pagdayeg kanimo
kay ikaw ang akong dalangpanan, ang Dios nga nagahigugma kanako.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.