Chronological
Tô-la
10 Sau A-bi-mê-léc có Tô-la con trai Pu-a, con của Ðô-đô, thuộc chi tộc I-sa-ca, dấy lên để giải cứu I-sơ-ra-ên. Ông sống tại Sa-mia, trong miền cao nguyên Ép-ra-im. 2 Ông xét xử trong I-sơ-ra-ên hai mươi ba năm, rồi qua đời, và được chôn ở Sa-mia.
Giai-rơ
3 Sau ông có Giai-rơ ở Ghi-lê-át. Ông xét xử trong I-sơ-ra-ên hai mươi hai năm. 4 Ông có ba mươi con trai, cỡi ba mươi con lừa, và quản trị ba mươi thành trong vùng Ghi-lê-át, mà ngày nay người ta gọi là quận Giai-rơ. 5 Khi Giai-rơ qua đời, người ta chôn ông tại Ca-môn.
Dân Phi-li-tin và Dân Am-môn Ðàn Áp Dân I-sơ-ra-ên
6 Sau việc ấy dân I-sơ-ra-ên làm điều tội lỗi trước mặt Chúa. Họ phục vụ các Thần Ba-anh, Nữ Thần Ách-ta-rốt,[a] các thần của dân A-ram,[b] các thần của dân Si-đôn, các thần của dân Mô-áp, các thần của dân Am-môn, và các thần của dân Phi-li-tin. Họ lìa bỏ Chúa và không thờ phượng Ngài nữa. 7 Cơn thịnh nộ của Chúa nổi phừng lên nghịch lại dân I-sơ-ra-ên. Ngài phó mặc[c] họ vào tay dân Phi-li-tin và tay dân Am-môn. 8 Kể từ năm đó chúng hà hiếp và nghiền nát dân I-sơ-ra-ên; rồi trong mười tám năm, chúng đàn áp dân I-sơ-ra-ên ở phía đông Sông Giô-đanh, trong vùng Ghi-lê-át, xứ của dân A-mô-ri. 9 Dân A-mô-ri cũng vượt qua Sông Giô-đanh tiến đánh Giu-đa, Bên-gia-min, và nhà Ép-ra-im. Dân I-sơ-ra-ên bị khốn đốn rất nhiều.
10 Bấy giờ dân I-sơ-ra-ên kêu cầu Chúa rằng, “Chúng con đã phạm tội đối với Chúa; chúng con đã lìa bỏ Ðức Chúa Trời mà thờ các thần Ba-anh.”
11 Chúa đáp với dân I-sơ-ra-ên, “Khi dân Ai-cập, dân A-mô-ri, dân Am-môn, dân Phi-li-tin, 12 dân Si-đôn, dân A-ma-léc, và dân Ma-ôn đàn áp các ngươi, các ngươi kêu cầu Ta, Ta đã cứu các ngươi khỏi tay chúng. 13 Nhưng sau đó các ngươi lại bỏ Ta mà thờ các thần khác, nên Ta sẽ không cứu các ngươi nữa. 14 Hãy đi kêu cầu các thần các ngươi đã chọn thờ. Hãy để chúng cứu các ngươi khi các ngươi gặp hoạn nạn.”
15 Nhưng dân I-sơ-ra-ên thưa với Chúa, “Chúng con đã phạm tội. Ngài muốn đối xử với chúng con sao cũng được; nhưng ngày nay xin giải cứu chúng con.” 16 Họ dẹp bỏ tất cả các thần ngoại bang ra khỏi họ, và họ trở lại thờ Chúa. Lòng Ngài không thể chịu nổi nỗi đau khổ của dân I-sơ-ra-ên nữa.
17 Khi ấy dân Am-môn kéo quân ra hạ trại tại Ghi-lê-át; dân I-sơ-ra-ên bèn hiệp nhau lại và hạ trại tại Mích-pa. 18 Những người lãnh đạo của dân I-sơ-ra-ên ở Ghi-lê-át nói với nhau, “Ai tấn công dân Am-môn trước sẽ thành lãnh tụ của mọi người ở Ghi-lê-át.”
Giép-thê
11 Giép-thê người Ghi-lê-át là một dũng sĩ, nhưng mẹ của ông là một gái điếm; Ghi-lê-át là cha của Giép-thê. 2 Sau đó vợ của Ghi-lê-át sinh được các con trai. Khi các con trai ấy lớn lên, chúng đuổi Giép-thê đi và bảo rằng, “Anh không được hưởng gia tài trong gia đình nầy, vì anh là con ngoại hôn của người đàn bà khác.” 3 Vậy Giép-thê lánh xa các em mình và đến sống tại xứ Tóp. Những kẻ lãng tử tụ hiệp quanh ông và theo ông đi tung hoành.
4 Một thời gian sau đó, dân Am-môn kéo ra giao chiến với dân I-sơ-ra-ên. 5 Các trưởng lão ở Ghi-lê-át đến xứ Tóp mời Giép-thê về. 6 Họ nói với ông, “Xin về lãnh đạo chúng tôi để đối phó với dân Am-môn.”
7 Nhưng Giép-thê đáp với họ, “Quý vị há chẳng ghét tôi và đuổi tôi khỏi nhà cha tôi sao? Tại sao bây giờ khi gặp hoạn nạn quý vị lại đến với tôi?”
8 Các trưởng lão của Ghi-lê-át đáp, “Xin ông bỏ qua chuyện cũ, bây giờ chúng tôi đều quay về với ông; xin ông hãy đi với chúng tôi để đánh dân Am-môn, và xin ông làm thủ lãnh tất cả chúng tôi ở Ghi-lê-át.”
9 Giép-thê đáp, “Quý vị mời tôi về đánh dân Am-môn và nếu Chúa phó dân Am-môn vào tay tôi, liệu quý vị có thật sự để tôi làm thủ lãnh của quý vị không?”
10 Các trưởng lão của Ghi-lê-át đáp, “Xin Chúa làm chứng. Chúng tôi quả quyết sẽ làm theo điều ông nói.”
11 Vậy Giép-thê đi với các trưởng lão của Ghi-lê-át. Dân Ghi-lê-át lập ông làm thủ lãnh và thống soái của họ. Rồi tại Mích-pa, ông lặp lại mọi lời ông đã giao kết trước mặt Chúa.
12 Sau đó Giép-thê sai sứ đến với vua Am-môn và hỏi, “Chúng tôi với ngài có thù nghịch chi mà ngài xua quân hãm đánh đất nước chúng tôi?”
13 Vua Am-môn trả lời các sứ giả của Giép-thê, “Ðó là vì khi dân I-sơ-ra-ên ra khỏi Ai-cập, các ngươi đã chiếm đất của ta từ Ạc-nôn đến Gia-bốc và đến tận Sông Giô-đanh. Vậy bây giờ hãy êm thắm trả lại cho ta.”
14 Giép-thê sai các sứ giả trở lại vua Am-môn, 15 và nói, “Giép-thê nói thế nầy: I-sơ-ra-ên không lấy đất của Mô-áp hoặc đất của người Am-môn. 16 Nhưng khi ra khỏi Ai-cập, họ đã đi qua đồng hoang để đến Hồng Hải, rồi tiếp tục đến Ca-đe. 17 Khi ấy I-sơ-ra-ên đã sai các sứ giả đến thưa với vua Ê-đôm rằng, ‘Xin cho phép chúng tôi đi ngang qua xứ của ngài.’ Nhưng vua Ê-đôm không chấp thuận. Họ bèn sai các sứ giả đến với vua Mô-áp, nhưng vua ấy cũng chối từ. Vậy dân I-sơ-ra-ên đành phải ở lại Ca-đe. 18 Sau đó I-sơ-ra-ên phải đi tiếp vô đồng hoang và đi vòng bên ngoài lãnh thổ của Ê-đôm và Mô-áp, rồi đi dọc theo biên giới phía đông của nước Mô-áp, và hạ trại phía bên kia của Ạc-nôn. Họ không vào lãnh thổ của Mô-áp, vì Ạc-nôn là ranh giới của Mô-áp.
19 Kế đó I-sơ-ra-ên đã sai các sứ giả đến Si-hôn vua dân A-mô-ri đang trị vì tại Hếch-bôn và thưa rằng, ‘Xin cho phép chúng tôi đi ngang qua nước của ngài để vào xứ của chúng tôi.’ 20 Tuy nhiên Si-hôn không tin tưởng dân I-sơ-ra-ên nên đã không cho họ đi ngang qua nước của ông ấy. Ðã thế ông ấy còn triệu tập tất cả quân đội của ông đến và hạ trại tại Gia-ha để đánh I-sơ-ra-ên.
21 Bấy giờ Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, đã trao Si-hôn và tất cả quân đội của ông ấy vào tay I-sơ-ra-ên. I-sơ-ra-ên đánh bại họ và chiếm toàn xứ của dân A-mô-ri sống lúc bấy giờ. 22 Họ tiếp thu cả xứ, từ Ạc-nôn cho đến Gia-bốc, từ trong đồng hoang cho đến Sông Giô-đanh.
23 Vậy Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, đã đuổi dân A-mô-ri đi khỏi trước mặt dân I-sơ-ra-ên của Ngài, bây giờ ngài lấy quyền gì mà đòi những đất ấy lại? 24 Ngài há chẳng nhận lấy những gì mà Kê-mốt, thần của ngài, ban cho ngài sao? Cũng vậy, những gì mà Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, ban cho chúng tôi, thì chúng tôi giữ. 25 Ngài há giỏi hơn Ba-lác con trai Xíp-pô vua Mô-áp chăng? Ông ấy có bao giờ tranh chấp hay chống chọi với I-sơ-ra-ên chăng? 26 Trong ba trăm năm, I-sơ-ra-ên chiếm lấy Hếch-bôn và các vùng phụ cận của nó, A-rô-e và các vùng phụ cận của nó, cùng tất cả các thành dọc theo Ạc-nôn; tại sao trong khoảng thời gian đó ngài không đòi chúng lại? 27 Tôi không làm gì sai đối với ngài, nhưng ngài đã làm điều sai với tôi, vì ngài đã gây chiến chống lại tôi. Cầu xin Chúa, Ðấng Phán Xét, sẽ đoán xét giữa dân I-sơ-ra-ên và dân Am-môn.”
28 Tuy nhiên vua Am-môn không thèm để ý đến những lời của Giép-thê sai người đến phân giải với ông.
29 Bấy giờ Thần của Chúa ngự trên Giép-thê. Ông băng qua Ghi-lê-át và Ma-na-se, rồi vượt qua Mích-pa ở Ghi-lê-át, và từ đó ông tiến đánh dân Am-môn. 30 Giép-thê khấn nguyện với Chúa rằng, “Nếu Chúa phó dân Am-môn vào tay con, 31 thì khi con chiến thắng dân Am-môn trở về, bất cứ ai từ cửa nhà con ra đón con sẽ thuộc về Chúa, con sẽ dâng người ấy làm của lễ thiêu.”
32 Ðoạn Giép-thê tiến đánh dân Am-môn, và Chúa phó chúng vào tay ông. 33 Ông đánh hạ hai mươi thành của chúng, từ A-rô-e cho đến vùng phụ cận của Min-nít, kéo dài đến A-bên Kê-ra-mim. Ấy là một cuộc tàn sát rất lớn. Vì thế dân Am-môn bị khuất phục trước mặt dân I-sơ-ra-ên.
34 Khi Giép-thê trở về nhà ông tại Mích-pa; kìa, con gái của ông cầm trống con đi ra nhảy múa đón mừng ông. Nàng lại là đứa con một của ông. Ngoài nàng ra Giép-thê không có con trai hay con gái nào khác. 35 Khi Giép-thê thấy nàng, ông xé áo ông và khóc, “Ôi, con gái của cha, con làm cho cha đau khổ và khó xử biết bao, bởi vì cha đã khấn nguyện với Chúa, và cha không thể nuốt lời được.”
36 Nàng đáp, “Thưa cha, nếu cha đã có lời khấn nguyện với Chúa, xin cha hãy làm cho con y như những lời cha đã khấn nguyện, vì bây giờ Chúa đã báo trả những kẻ thù của cha, tức dân Am-môn, rồi.” 37 Nàng lại nói với ông, “Nhưng xin cha cho con xin điều nầy: xin cha cho con hai tháng để rong chơi trên núi và để cùng bạn bè của con khóc cho sự đồng trinh của con.”
38 Ông đáp, “Con cứ đi.” Rồi ông để nàng đi hai tháng. Nàng và các bạn của nàng lên núi và khóc cho sự đồng trinh của nàng. 39 Sau hai tháng, nàng trở về với cha nàng, và ông đã làm cho nàng như lời ông đã khấn nguyện. Nàng chẳng hề biết một người nam nào.[d]
Kể từ đó trong I-sơ-ra-ên có tục lệ, 40 hằng năm các thiếu nữ trong I-sơ-ra-ên dành bốn ngày để than khóc con gái của Giép-thê người Ghi-lê-át.
Giép-thê và Ép-ra-im
12 Người Ép-ra-im nhóm nhau lại, vượt qua Xa-phôn, rồi sai người đến nói với Giép-thê, “Tại sao ông đi đánh dân Am-môn mà không gọi chúng tôi đi với ông? Chúng tôi sẽ đến đốt nhà ông và thiêu sống ông.”
2 Giép-thê đáp lời họ, “Tôi và đồng bào tôi có cuộc tranh chấp rất lớn với dân Am-môn; dầu tôi đã kêu cứu với anh em, anh em đã chẳng thèm đến tiếp cứu chúng tôi khỏi tay chúng. 3 Khi thấy anh em không đến giúp, tôi đã liều mạng vượt qua tấn công dân Am-môn, và Chúa đã phó chúng vào tay tôi. Vậy tại sao ngày nay anh em lại đến đánh tôi?”
4 Giép-thê bèn triệu tập người Ghi-lê-át để đối phó với người Ép-ra-im. Người Ghi-lê-át đánh bại người Ép-ra-im, bởi vì người Ép-ra-im đã nói, “Bọn Ghi-lê-át các ngươi chỉ là thứ trốn chui trốn nhủi giữa Ép-ra-im và Ma-na-se chứ có tài cán gì.” 5 Người Ghi-lê-át chiếm giữ những chỗ cạn, nơi lội qua Sông Giô-đanh, trên đường trở về Ép-ra-im. Mỗi khi có người Ép-ra-im nào sống sót đến nói, “Xin cho tôi qua sông,” thì người Ghi-lê-át hỏi, “Ông có phải là người Ép-ra-im không?” Nếu người ấy bảo, “Không,” 6 thì họ bảo người ấy, “Hãy nói, ‘Si-bô-lết,’” và người ấy nói, “Xi-bô-lết,” vì người ấy không thể phát âm đúng giọng được, họ liền bắt người ấy và giết ngay tại chỗ cạn, nơi lội qua Sông Giô-đanh. Vào thời ấy đã có bốn mươi hai ngàn người Ép-ra-im bị giết.
7 Giép-thê làm lãnh tụ trên I-sơ-ra-ên sáu năm. Sau đó Giép-thê người Ghi-lê-át qua đời và được chôn trong một thành ở Ghi-lê-át.
Íp-xan, Ê-lôn, và Áp-đôn
8 Sau ông có Íp-xan người Bết-lê-hem xét xử trong I-sơ-ra-ên. 9 Ông có ba mươi con trai và ba mươi con gái. Ông gả các con gái cho người ngoài dòng họ, và cưới ba mươi cô gái ngoài dòng họ làm vợ cho các con trai ông. Íp-xan xét xử trong I-sơ-ra-ên bảy năm 10 Sau đó Íp-xan qua đời và được chôn tại Bết-lê-hem.
11 Sau ông có Ê-lôn người Xê-bu-lun xét xử trong I-sơ-ra-ên mười năm. 12 Sau đó Ê-lôn người Xê-bu-lun qua đời và được chôn ở Ai-gia-lôn, trong đất của chi tộc Xê-bu-lun.
13 Sau ông có Áp-đôn con trai Hinh-lên người Pi-ra-thôn xét xử trong I-sơ-ra-ên. 14 Ông có bốn mươi con trai và ba mươi cháu trai. Họ cỡi bảy mươi con lừa. Ông xét xử trong I-sơ-ra-ên tám năm. 15 Sau đó Áp-đôn con trai Hinh-lên qua đời và được chôn ở Pi-ra-thôn, trong đất của chi tộc Ép-ra-im, trong miền cao nguyên của dân A-ma-léc.
Copyright © 2011 by Bau Dang