Chronological
Gia-cốp Chúc Phước cho Các Con của Giô-sép
48 Sau các việc đó người ta báo với Giô-sép, “Cha ông đang lâm bịnh.” Ông liền dẫn hai con trai ông là Ma-na-se và Ép-ra-im đến thăm cha ông. 2 Người ta báo với Gia-cốp, “Giô-sép con trai cụ đến thăm cụ đây.” Cụ cố gượng dậy và ngồi trên giường. 3 Gia-cốp nói với Giô-sép, “Ðức Chúa Trời Toàn Năng[a] đã hiện ra với cha tại Lu-xơ,[b] trong xứ Ca-na-an. Ngài đã ban phước cho cha 4 và phán với cha, ‘Ta sẽ làm cho ngươi sinh sôi nảy nở thật nhiều. Ta sẽ biến ngươi thành một cộng đồng của các dân tộc, và Ta sẽ ban cho dòng dõi ngươi sinh ra sau ngươi xứ nầy để làm sản nghiệp đời đời.’ 5 Vậy bây giờ hai đứa con do con sinh tại Ai-cập trước khi cha vào Ai-cập sẽ trở thành của cha. Ép-ra-im và Ma-na-se sẽ trở thành con của cha như Ru-bên và Si-mê-ôn. 6 Những đứa con khác của con sinh ra sau chúng sẽ thuộc về con. Về việc thừa hưởng gia tài, các cháu do con sinh ra sau nầy sẽ được kể vô dòng họ của hai anh chúng. 7 Khi cha từ Pa-đan trở về thì tội nghiệp thay, dọc đường Ra-chên đã qua đời trong xứ Ca-na-an, chỉ còn cách Ép-rát một đoạn đường ngắn. Cha đã chôn mẹ con tại đó, bên con đường đi đến Ép-rát” (tức là Bết-lê-hem).
8 Khi I-sơ-ra-ên thấy các con của Giô-sép, cụ hỏi, “Những đứa nầy là ai?”
9 Giô-sép trả lời cha ông, “Chúng là các con trai của con, mà Ðức Chúa Trời đã ban cho con ở đây.”
Cụ bảo, “Hãy đem chúng lại đây để cha chúc phước cho chúng.”
10 Vả, bấy giờ mắt của I-sơ-ra-ên đã làng vì cao tuổi. Cụ không thấy được rõ ràng. Vậy Giô-sép đem hai con trai ông đến gần cụ. Cụ hôn chúng và ôm chúng. 11 Cụ nói, “Cha tưởng rằng cha sẽ không bao giờ thấy lại mặt con, mà bây giờ Ðức Chúa Trời còn cho cha được thấy các con của con.” 12 Giô-sép đỡ hai con ông đứng dậy khỏi đầu gối của cụ, rồi ông sấp mình xuống mặt đất mà lạy.
13 Ðoạn Giô-sép dẫn hai con trai ông đến gần cụ. Tay phải ông dẫn Ép-ra-im đưa đến tay trái I-sơ-ra-ên, còn tay trái ông dẫn Ma-na-se đưa đến tay phải I-sơ-ra-ên. 14 Nhưng I-sơ-ra-ên đưa tay ra, đặt bàn tay phải của cụ trên đầu Ép-ra-im là đứa em, và đặt bàn tay trái trên đầu Ma-na-se, mặc dù Ma-na-se là con đầu lòng; cụ để chéo tay như vậy. 15 Cụ chúc phước cho Giô-sép và nói,
“Cầu xin Ðức Chúa Trời là Ðấng cha ông của con là Áp-ra-ham và I-sác đã tôn thờ,
Là Ðức Chúa Trời đã chăn dắt con từ khi con lọt lòng mẹ đến ngày nay,
16 Tức Thiên Thần đã giải cứu con khỏi mọi nguy hiểm,
Cầu xin Ngài ban phước cho hai đứa trẻ nầy,
Ðể chúng lưu truyền danh con mãi mãi, cùng với danh của cha ông con là Áp-ra-ham và I-sác;
Cầu xin Ngài cho chúng phát triển thành một dân đông đúc trên mặt đất.”
17 Khi Giô-sép thấy cha ông đặt tay phải trên đầu Ép-ra-im, ông không được vui, nên ông đỡ cánh tay của cha ông đang để trên đầu Ép-ra-im mà đặt trên đầu Ma-na-se. 18 Giô-sép nói với cha ông, “Thưa cha, không phải vậy, vì đứa nầy là con đầu lòng, xin cha đặt tay phải trên đầu nó.”
19 Nhưng cha ông từ chối và nói, “Con ơi, cha biết, cha biết. Nó cũng sẽ trở thành một dân, và nó cũng sẽ trở nên vĩ đại. Tuy nhiên em nó sẽ trỗi hơn nó; dòng dõi của em nó sẽ trở thành nhiều dân tộc.”
20 Vậy ngày hôm đó, cụ chúc phước cho chúng và bảo, “Nhờ con mà I-sơ-ra-ên sẽ chúc phước cho nhau và nói: ‘Cầu xin Ðức Chúa Trời ban phước cho bạn được như Ép-ra-im và Ma-na-se.’” Như thế cụ đã lập Ép-ra-im trước Ma-na-se.
21 Ðoạn I-sơ-ra-ên nói với Giô-sép, “Cha sắp sửa qua đời, nhưng Ðức Chúa Trời sẽ ở với các con, và sẽ đem các con về quê cha đất tổ của mình. 22 Giờ đây cha cho con một phần gia tài nhiều hơn các anh em con, đó là phần đất cha đã dùng kiếm cung đoạt được từ tay người A-mô-ri.”
Gia-cốp Chúc Phước Các Con Ông
49 Bấy giờ Gia-cốp gọi các con cụ đến và nói, “Các con hãy tụ họp lại đây, để cha nói cho các con biết những gì sẽ xảy đến cho các con sau nầy.
2 Hỡi các con của Gia-cốp, hãy tụ họp nhau lại nghe,
Hãy lắng nghe lời của I-sơ-ra-ên cha các con nói:
3 Ru-bên, con là con đầu lòng của cha,
Là sức mạnh và tinh hoa đầu tiên của sức lực cha,
Ðịa vị con cao trọng hơn tất cả, và quyền lực con cũng cao trọng hơn các em con.
4 Nhưng như nước đụng đâu chảy đấy, con sẽ không còn trỗi hơn ai nữa,
Vì con đã lên giường cha; con đã lên chõng cha và làm hoen ố nó.
5 Si-mê-ôn và Lê-vi là hai anh em;
Lưỡi gươm chúng là khí giới bạo tàn.
6 Nguyện linh hồn cha không đồng mưu với chúng;
Nguyện danh dự cha không hiệp với chúng;
Vì chúng giết người trong cơn nóng giận;
Trong lúc nổi xung chúng cắt nhượng bò tơ.
7 Ðáng nguyền rủa thay là cơn giận của chúng, vì nó thật dữ dằn!
Ðáng nguyền rủa thay là cơn thịnh nộ của chúng, vì nó thật bạo tàn!
Cha sẽ chia cách chúng ra trong nhà Gia-cốp,
Cha sẽ cho chúng tản mác trong khắp cả I-sơ-ra-ên.
8 Hỡi Giu-đa, các anh em con sẽ khen ngợi con;
Tay con sẽ chận cổ quân thù;
Các con trai của cha con sẽ phủ phục trước mặt con.
9 Giu-đa là một sư tử tơ;
Con ơi, khi con bắt được mồi mang về,
Con nằm xuống, thế nằm khác nào sư tử đực,
Giống như sư tử cái canh mồi,
Ai dám chọc nó đứng lên?
10 Vương trượng sẽ không lìa khỏi Giu-đa;
Gậy chỉ huy sẽ không rời khỏi hai gối nó,
Cho đến khi Ðấng mọi người thần phục[c] sẽ đến,
Tức Ðấng muôn dân vâng phục lệnh của Người.
11 Người buộc lừa mình vào cây nho,
Người buộc lừa con mình vào cây nho quý;
Người giặt y phục mình trong rượu nho đỏ thẳm,
Lấy máu trái nho để giặt áo choàng mình.
12 Mắt Người đỏ hơn rượu nho,
Răng Người trắng hơn sữa.
13 Xê-bu-lun sẽ định cư bên bờ biển;
Nó sẽ là bến an toàn cho những thuyền bè,
Ranh giới nó sẽ xa tận đến Si-đôn.
14 I-sa-ca là con lừa mạnh mẽ, nằm nghỉ giữa chuồng;
15 Nó thấy được một nơi nghỉ ngơi tốt đẹp,
Và vùng đất lại xinh tươi;
Nên nó bằng lòng quằn vai gánh nặng,
Chấp nhận làm vất vả như một lao nô.
16 Ðan sẽ xét xử dân tộc mình, như một chi tộc trong các chi tộc I-sơ-ra-ên.
17 Ðan sẽ là một con rắn bên đường,
Một con rắn lục nằm dọc theo lối đi,
Cắn vào gót chân ngựa,
Khiến người cỡi ngựa té bật ngửa ra sau.
18 Lạy Chúa, con trông đợi ơn giải cứu của Ngài.
19 Gát sẽ bị quân cướp đến cướp bóc,
Nhưng nó sẽ đuổi theo bén gót và cướp lại quân thù.
20 A-se sẽ có đầy những món ăn béo bổ,
Nó sẽ cung cấp cao lương mỹ vị cho các vua.
21 Náp-ta-li là con nai cái tự do bay nhảy,
Sinh những nai con trông thật dễ thương.
22 Giô-sép là một cây sai trái,
Một cây sai trái bên dòng suối,
Có các cành vươn quá bờ tường.
23 Những xạ thủ đã tấn công nó dữ dội;
Chúng bắn vào nó và cố áp đảo nó;
24 Nhưng nhờ tay Ðấng Toàn Năng của Gia-cốp,
Nhờ danh Ðấng Chăn Chiên, Vầng Ðá của I-sơ-ra-ên,
Cây cung nó vẫn luôn vững chắc,
Cánh tay nó luôn vững mạnh phi thường.
25 Nguyện xin Ðức Chúa Trời của cha con phù hộ con,
Nguyện xin Ðấng Toàn Năng[d] ban phước cho con,
Bằng những phước hạnh từ trời cao đổ xuống,
Bằng những phước hạnh nằm sâu dưới lòng đất trào lên,
Và bằng những phước hạnh của vú sữa và dạ con.
26 Những phước hạnh cha chúc cho con thật trổi hơn các núi non vạn cổ,
Và vượt hơn những gò nổng thiên thu.
Nguyện những phước hạnh ấy ở trên đầu Giô-sép,
Ở trên trán của người được biệt riêng ra khỏi anh em mình.
27 Bên-gia-min là chó sói cắn xé dữ dằn,
Buổi sáng nó ra đi hạ sát con mồi,
Chiều về nó phân chia mồi bắt được.”
28 Tất cả những người ấy là tộc trưởng của mười hai chi tộc I-sơ-ra-ên, và đó là những lời cha họ chúc phước cho họ. Cụ chúc cho mỗi người một lời chúc phước riêng.
Gia-cốp Qua Ðời và Ðược An Táng
29 Sau đó cụ dặn dò họ, “Cha sắp quy về với tổ tiên. Các con hãy chôn cha chung với các tổ tiên của cha trong hang nơi cánh đồng của Ép-rôn người Hít-ti, 30 tức trong hang đá nơi cánh đồng Mạch-pê-la, gần Mam-rê, trong xứ Ca-na-an; cánh đồng đó Áp-ra-ham đã mua của Ép-rôn người Hít-ti làm nghĩa địa. 31 Nơi đó Áp-ra-ham và Sa-ra bà cố các con đã được chôn; nơi đó I-sác và Rê-be-ca bà nội các con đã được chôn; và nơi đó cha cũng đã chôn Lê-a. 32 Cánh đồng và hang đá ở trong đó đã được mua của người Hít-ti.”
33 Khi Gia-cốp đã dặn dò các con cụ xong, cụ rút chân lên giường, trút hơi thở cuối cùng, và được quy về với tổ tiên mình.
Giô-sép và Người Ai-cập Than Khóc Gia-cốp
50 Bấy giờ Giô-sép cúi xuống ôm mặt cha ông, hôn ông cụ, và khóc. 2 Giô-sép truyền cho các y sĩ phục vụ ông tẩm liệm thi thể của cha ông bằng thuốc thơm. Vậy các y sĩ ấy tẩm liệm thi thể của I-sơ-ra-ên. 3 Họ mất bốn mươi ngày mới hoàn tất công việc ấy, vì đó là thời gian cần có để thực hiện công việc tẩm liệm bằng thuốc thơm. Người Ai-cập khóc thương cụ bảy mươi ngày.
4 Khi thời kỳ khóc thương cụ đã mãn, Giô-sép nói với triều thần Pha-ra-ôn, “Nếu tôi được ơn trước mặt các ngài, xin các ngài tâu với Pha-ra-ôn giúp tôi: 5 Cha tôi có bắt tôi thề rằng, ‘Nầy cha sắp qua đời. Con hãy chôn cha trong ngôi mộ mà cha đã đục sẵn cho cha trong xứ Ca-na-an.’ Vậy bây giờ xin cho tôi đi lên đó để chôn cha tôi, rồi tôi sẽ trở lại.”
6 Pha-ra-ôn đáp, “Hãy đi lên đó, chôn cha ngươi, như người đã bắt ngươi thề.”
7 Vậy Giô-sép đi lên, chôn cha ông. Toàn thể triều thần của Pha-ra-ôn, tức các đại quan trong triều, và tất cả các trưởng lão trong nước Ai-cập đi lên với ông. 8 Cùng đi theo có mọi người trong gia đình của Giô-sép, các anh em ông, và gia đình cha ông. Chỉ có các trẻ con, các đàn chiên, và các đàn bò còn ở lại trong xứ Gô-sen. 9 Ngoài ra cũng có các xe chiến mã và các kỵ binh đi theo hộ tống. Thật là một đoàn người đông đảo. 10 Khi họ đến sân đập lúa của A-tát ở bên kia Sông Giô-đanh, họ cử hành tang lễ rất trọng thể và than khóc cách bi ai. Giô-sép[e] để tang cho cha ông bảy ngày tại đó. 11 Khi người Ca-na-an trong xứ thấy tang lễ trọng thể nơi sân đập lúa của A-tát, họ bảo nhau, “Ðó là một tang lễ thật trọng thể của người Ai-cập.” Vì vậy nơi ấy được gọi là A-bên Ai-cập,[f] một nơi ở bên kia Sông Giô-đanh.
12 Như vậy các con trai của Gia-cốp[g] đã làm cho cụ những gì cụ dặn bảo. 13 Họ đưa thi hài cụ về xứ Ca-na-an và chôn cụ trong cánh đồng Mạch-pê-la, là cánh đồng gần Mam-rê mà Áp-ra-ham đã mua của Ép-rôn người Hít-ti để dùng làm nghĩa địa. 14 Sau khi đã chôn cha ông ở đó, Giô-sép trở về Ai-cập, ông và các anh em ông, cùng tất cả những người đã đi lên với ông để chôn cha ông.
Giô-sép Tha Thứ cho Các Anh
15 Khi các anh của Giô-sép thấy cha họ đã qua đời, họ nói với nhau, “Biết đâu Giô-sép vẫn còn để bụng hận chúng ta và sẽ trả thù chúng ta về mọi việc ác chúng ta đã làm cho nó?” 16 Vậy họ đến với Giô-sép và nói, “Trước khi qua đời, cha em đã căn dặn điều nầy, 17 ‘Hãy nói với Giô-sép, “Cha xin con tha thứ những tội ác và những điều sai trái các anh con đã đối với con.”’ Vậy bây giờ xin em tha thứ những tội lỗi cho các đầy tớ của Ðức Chúa Trời của cha em.” Khi nghe họ nói như thế, Giô-sép bật khóc. 18 Các anh ông cũng khóc. Họ sấp mình xuống trước mặt ông và nói, “Này, các anh sẵn sàng làm nô lệ cho em.”
19 Nhưng Giô-sép đáp với họ, “Các anh đừng sợ! Bộ tôi dám thay quyền Ðức Chúa Trời sao? 20 Mặc dù các anh đã có ý hại tôi, nhưng Ðức Chúa Trời đã biến việc ấy thành điều tốt cho tôi, để nhờ đó có thể bảo tồn mạng sống của nhiều người như Ngài đã làm ngày nay. 21 Vậy xin các anh đừng sợ. Chính tôi sẽ cung cấp cho các anh và cho con cái các anh.”
Ông dùng cách ấy làm cho họ an lòng, rồi ông chuyện trò thân mật với họ.
Giô-sép Qua Ðời
22 Vậy Giô-sép đã ở tại Ai-cập, ông và gia đình của cha ông. Giô-sép hưởng thọ một trăm mười tuổi. 23 Ông thấy được con cháu của Ép-ra-im đến thế hệ thứ ba. Các con của Ma-khia con trai Ma-na-se được ông nâng niu trên đầu gối ông.[h]
24 Sau đó Giô-sép nói với anh em ông, “Tôi sắp sửa qua đời, nhưng Ðức Chúa Trời sẽ viếng thăm anh em, và sẽ đem anh em lên khỏi xứ nầy để về xứ Ngài đã thề với Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp.”
25 Vậy Giô-sép bắt người I-sơ-ra-ên thề rằng, “Khi nào Ðức Chúa Trời viếng thăm anh em, anh em sẽ mang hài cốt tôi lên theo khi ra khỏi xứ nầy.”
26 Ðoạn Giô-sép qua đời, hưởng thọ một trăm mười tuổi. Thi thể ông được tẩm liệm bằng thuốc thơm và được đặt trong một quan tài tại Ai-cập.
Copyright © 2011 by Bau Dang