Chronological

Ang Matarong nga Kinabuhi ni Job

1 May usa ka tawo nga ginganlag Job, nga nagpuyo sa yuta sa Uz. Matarong ug walay ikasaway sa iyang kinabuhi. Nagatahod siya sa Dios ug nagalikay sa paghimo ug daotan. ² Aduna siyay pito ka anak nga lalaki ug tulo ka anak nga babaye. ³ Aduna siyay 7,000 ka mga karnero, 3,000 ka mga kamelyo, 500 ka parisan nga mga baka, ug 500 ka mga bayeng asno. Aduna usab siyay daghang mga sulugoon. Siya ang pinakaadunahan sa tanang mga tawo dapit sa sidlakan sa Israel.

⁴ Nabatasan na sa iyang mga anak nga lalaki nga magpuli-puli sila ug pakombira sa ilang matag ka pinuy-anan ug patambongon nila ang ilang tulo ka mga igsoong babaye. ⁵ Sa matag human sa kombira, maghalad gayod si Job aron mahinloan ang iyang mga anak. Sayo pa siyang mobangon ug maghalad sa mga halad nga sinunog alang sa tagsa-tagsa niya ka mga anak kay naghunahuna siya nga basig nakasala ang iyang mga anak ug nakasulti ug daotan batok sa Dios. Mao kini kanunay ang ginahimo ni Job.

Ang Unang Pagsulay kang Job

⁶ Usa ka adlaw, nagtigom ang mga anghel^[a] sa presensya sa Ginoo, ug nagauban kanila si Satanas. ⁷ Miingon ang Ginoo kang Satanas, “Asa ka gikan?” Mitubag si Satanas sa Ginoo, “Naglibot-libot ako sa kalibotan.” ⁸ Miingon ang Ginoo kaniya, “Nakamatikod ka ba sa akong alagad nga si Job? Walay sama kaniya sa kalibotan. Matarong siya ug walay ikasaway sa iyang kinabuhi. Nagatahod siya kanako ug nagalikay sa paghimo ug daotan.” ⁹ Mitubag si Satanas, “Gitahod ka lang niya tungod kay gipanalanginan mo man siya. ¹⁰ Gipanalipdan mo siya ug ang iyang panimalay, apil ang tanan niyang kabtangan. Gipanalanginan mo ang tanan niyang gibuhat, busa midaghan ang iyang kahayopan sa tibuok kayutaan. ¹¹ Apan kuhaa gani ang tanang anaa kaniya ug sigurado gayod nga tunglohon ka niya.” ¹² Miingon ang Ginoo kang Satanas, “Sige, kuhaa ang tanan nga anaa kaniya, apan ayaw siyag hilabti.” Busa mibiya si Satanas sa presensya sa Ginoo.

¹³ Usa ka adlaw, samtang nagkombira ang mga anak ni Job sa balay sa ilang kamagulangang igsoon, ¹⁴ may miabot nga usa ka tawo ngadto kang Job ug nagbalita, “Samtang nagadaro kami gamit ang imong mga baka ug nagasabsab ang imong mga asno duol kanamo, ¹⁵ kalit lang kaming gisulong sa mga Sabeanhon. Gipangkuha nila ang mga kahayopan, ug gipamatay ang imong mga sulugoon. Ako ra gayoy nakaikyas aron sa pagsugilon kanimo.”

¹⁶ Samtang nagsulti pa ang maong tawo, may laing tawo nga miabot ug nagbalita, “Naigo sa kilat ang imong mga karnero ug ang mga magbalantay niini. Ako ra gayoy nakaikyas aron sa pagsugilon kanimo.”

¹⁷ Samtang nagsulti pa ang maong tawo, may lain na usab nga miabot ug nagbalita, “Gisulong kami sa tulo ka grupo sa mga Kaldeanhon. Gipanguha nila ang imong mga kamelyo ug gipamatay ang akong kaubang mga sulugoon. Ako ra gayoy nakaikyas aron sa pagsugilon kanimo.”

¹⁸ Samtang nagsulti pa ang maong tawo, may lain na usab nga miabot ug nagbalita, “Samtang nagkombira ang imong mga anak didto sa balay sa ilang kamagulangan nga igsoon, ¹⁹ kalit lang nga mihapak ang makusog nga hangin gikan sa disyerto, ug nabungkag ang tibuok balay. Nalumpagan ang imong mga anak ug nangamatay sila. Ako ra gayoy nakaikyas aron sa pagsugilon kanimo.”

²⁰ Pagkadungog niadto ni Job, mitindog siya ug gigisi niya ang iyang bisti. Unya gikiskisan niya ang iyang ulo ug mihapa sa yuta sa pagsimba sa Ginoo. ²¹ Miingon siya, “Natawo ako nga walay dala ug mamatay usab ako nga walay dala. Ang Ginoo ang naghatag sa tanan nga anaa kanako, ug siya usab ang nagbawi. Dayegon ang ngalan sa Ginoo!” ²² Luyo niining tanan, wala makasala si Job ug wala niya basola ang Dios.

Ang Ikaduhang Pagsulay kang Job

2 Usa ka adlaw, nagtigom na usab ang mga anghel^[b] sa presensya sa Ginoo, ug nagauban gihapon kanila si Satanas. ² Miingon ang Ginoo kang Satanas, “Asa ka gikan?” Mitubag si Satanas sa Ginoo, “Naglibot-libot ako sa kalibotan.” ³ Miingon ang Ginoo kaniya, “Nakamatikod ka ba sa akong alagad nga si Job? Walay sama kaniya sa kalibotan. Matarong siya ug walay ikasaway sa iyang kinabuhi. Nagatahod siya kanako ug nagalikay sa paghimo ug daotan. Ug nagpabilin gihapon siyang matinumanon kanako bisag gidani mo ako sa paglaglag kaniya sa walay hinungdan.” ⁴ Mitubag si Satanas, “Dawaton sa tawo nga mawala ang tanan kaniya basta buhi lang siya. ⁵ Apan siya gani mismo ang sakita ug sigurado gayod nga tunglohon ka niya.” ⁶ Miingon ang Ginoo kang Satanas, “Sige, buhata ang gusto mong buhaton kaniya, apan ayaw lang siyag patya.” ⁷ Busa mibiya si Satanas sa presensya sa Ginoo ug gisakit niya si Job pinaagi sa mga hubag-hubag nga nanubo diha sa iyang lapalapa hangtod sa iyang ulo. ⁸ Nagkuha si Job ug buak nga kolon ug gikagis sa iyang mga hubag-hubag samtang naglingkod siya sa abo. ⁹ Giingnan siya sa iyang asawa, “Magpabilin ka pa ba gihapon nga matinumanon diha sa Dios? Tungloha siya aron mamatay ka na!”

¹⁰ Mitubag si Job, “Walay pulos ang imong gipanulti. Ang maayo lang ba diay ang atong dawaton gikan sa Dios, ug dili ang daotan?”

Bisan sa nahitabo kaniya, wala makasala si Job pinaagi sa pagsultig daotan.

Ang Tulo ka Higala ni Job

¹¹ Adunay tulo ka higala si Job nga sila si Elifaz nga taga-Teman, si Bildad nga taga-Shua, ug si Zofar nga taga-Naama. Sa dihang nabalitaan nila ang kalisdanan nga midangat kang Job, nagkasabot sila nga adtoan siya aron duyogan sa iyang kasubo ug lipayon. ¹² Layo pa sila, nakita na nila si Job, ug halos wala nila kini mailhi. Nanghilak sila ug kusog ug gigisi nila ang ilang mga bisti ug gibutangan ug abog ang ilang mga ulo sa pagpakita sa ilang pagsubo. ¹³ Unya nanglingkod sila sa yuta uban kang Job sulod sa pito ka adlaw ug pito ka gabii. Wala gayod kanilay nakigsulti kaniya tungod kay nakita nila kon unsa kadako ang iyang pag-antos.

Misulti si Job

3 Kadugayan, misulti si Job ug gipanghimaraot niya ang adlaw sa iyang natawhan. ² Miingon siya, ³ “Gipanghimaraot ko ang adlaw sa akong natawhan. ⁴ Mingitngit na lang unta kadtong adlawa ug wala na lang unta pasidlaki sa adlaw. Wala na lang unta kadto hinumdomi sa Dios nga anaa sa langit. ⁵ Natabonan na lang unta kini sa kangitngit o sa bagang mga dag-om, ug giputos na lang unta sa kangitngit ang iyang kahayag. ⁶ Labihan kangitngit na lang unta kadtong gabhiona, ug gipapas na lang unta kadto sa kalendaryo. ⁷ Wala na lang unta ako ipakatawo niadtong gabhiona, ug wala untay nagmaya niadto nga higayon. ⁸ Hinaut nga panghimaraoton kadtong gabhiona sa mga tigpanghimaraot nga makabalong mopukaw sa Leviatan.^{[c] 9} Wala na lang unta mosubang ang kabugwason^[d] niadtong adlawa, ug wala na unta mobuntag. ¹⁰ Gipanghimaraot ko kadtong adlawa kay wala pugngi niini ang akong pagkahimugso aron dili ko na unta masinati kini nga mga kalisdanan.

¹¹ “Nganong wala na man lang ako mamatay diha sa tiyan sa akong inahan? ¹² Nganong gikugos ug gipasuso pa man ako sa akong inahan? ¹³ Kon namatay na lang unta ako kaniadto, malinawon na unta ako karon nga natulog ug nagpahulay ¹⁴ uban sa mga hari ug mga pangulo sa kalibotan nga nagpatindog ug mga palasyo nga karon guba na. ¹⁵ Nagpahulay na unta ako uban sa mga tigdumala kansang mga balay puno sa bulawan ug plata. ¹⁶ Maayo pa unta ug nahisama ako sa mga bata nga namatay sa ilang pagkahimugso ug gilubong, nga wala na makakita ug kahayag. ¹⁷ Didto sa dapit sa mga patay, ang mga daotan wala na maghimog daotan, ug ang mga gikapoy nakapahulay na. ¹⁸ Ug didto, ang mga binihag nagpahayahay na; dili na nila madungog ang singgit sa mga tawo nga mipugos kanila sa pagtrabaho. ¹⁹ Ang tanang klase sa tawo atua didto—dungganon man o dili. Ug ang mga ulipon gawasnon na gikan sa ilang mga agalon.

²⁰ “Nganong gitugotan pa man nga mabuhi ang tawong nagaantos ug nagsubo? ²¹ Nangandoy silang mamatay, apan dili sila mamatay. Nangita sila sa kamatayon labaw pa sa ilang pagpangita sa bahanding tinago. ²² Ikalipay nila sa hilabihan kon patay na sila ug malubong na. ²³ Nganong gitugotan man nga mabuhi ang tawo nga wala mahibalo kon unsay iyang dangatan? Pagbuot sa Dios nga dili mahibaloan sa tawo ang iyang umaabot. ²⁴ Dili ako makakaon tungod sa labihang kasubo, ug daw dili na matapos ang akong pag-agulo. ²⁵ Nahitabo kanako ang akong gikahadlokan. ²⁶ Wala akoy kalinaw ug dili ako mahimutang. Dili ako makapahulay ug dili mawala ang kahasol.”

Misulti si Elifaz

4 Unya mitubag si Elifaz nga taga-Teman, ² “Masuko ka ba kon mosulti ako? Dili mahimo nga magpakahilom lang ako. ³ Daghan ang mga tawo nga imong gitudloan kaniadto nga mosalig sa Dios. Gipalig-on mo kadtong mga nagmaluya. ⁴ Ang imong mga pulong nakapalig-on niadtong napandol ug nawad-ag paglaom. ⁵ Apan karon nga ikaw nay nagaantos, naglagot ka ug nawad-ag kadasig. ⁶ Dili ba nga kon may pagtahod ka sa Dios ug matarong ang imong kinabuhi, may pagsalig ka ug paglaom?

⁷ “Hunahunaa ra gud. May tawo bang matarong o walay sala nga nalaglag? ⁸ Sumala sa akong naobserbahan, ang magtanom ug daotan ug magsabwag ug kasamok, kadaotan ug kasamok usab ang anihon. ⁹ Mangalaglag sila sa usa lang ka paghuyop sa Dios. Sa iyang kasuko, mangapukan sila. ¹⁰ Bisan sama pa sila sa kusgan ug mabangis nga liyon, pangpungilon gihapon sa Dios ang ilang mga ngipon. ¹¹ Mahisama sila sa mga liyon nga nangamatay tungod kay walay matukob, ug ang ilang mga anak magkatibulaag.

¹² “May gisugilon kanako sa tago. Gihunghong kini kanako ¹³ pinaagi sa usa ka damgo niadtong gabhiona samtang nahinanok pag-ayo ang mga tawo. ¹⁴ Nahadlok ako ug nangurog ang tibuok kong kalawasan. ¹⁵ May espiritu nga milabay^[e] sa akong nawong ug nanindog ang akong mga balhibo. ¹⁶ Mihunong kini ug daw nagtindog, apan dili ko maklaro. Unya nadungog ko ang hinay nga tingog nga miingon, ¹⁷ ‘May tawo bang matarong atubangan sa Dios? May tawo bang hinlo atubangan sa iyang Magbubuhat? ¹⁸ Kon dili makasalig ang Dios sa mga anghel nga iyang mga alagad, ug makakita pa siya ug sayop diha kanila, ¹⁹ unsa pa kaha ang mga tawo nga hinimo lang gikan sa yuta, ug sama ra kasayon dugmokon sama sa insekto! ²⁰ Buhi sila sa buntag, apan pagkagabii patay na. Dili na sila makita hangtod sa kahangtoran. ²¹ Nahisama sila sa nalumpag nga mga tolda. Namatay sila nga kulang ug kaalam.’

5 “Job, bisag mangayo ka pa ug tabang, walay motabang kanimo. Bisan ang mga anghel^[f] dili motabang kanimo. ² Ang kasuko ug kasina mopatay sa tawong buang-buang ug walay kaalam. ³ Sa akong naobserbahan, ang tawong buang-buang mahimong mouswag sa iyang panginabuhi, apan sa kalit lang tunglohon sa Dios ang iyang panimalay. ⁴ Walay kapaingnan ang iyang mga anak, ug walay makatabang kanila.^[g] Wala usay molaban kanila sa korte. ⁵ Ang iyang mga abot, bisan pa ang mga bunga niadtong nanurok lang taliwala sa tunokong mga tanom, kuhaon sa mga tawong gutom. Ug ang iyang bahandi kuhaon sa mga tawong hakog. ⁶ Ang kalisod ug kaguol wala nagatubo sa yuta. ⁷ Ang tawo mao ang nagadala ug kalisod sa iyang kaugalingon, sama sa aligato nga molupad gayod pataas.

⁸ “Kon ako pay anaa sa imong dapit, modangop ako sa Dios ug itugyan ko kaniya ang akong kahimtang. ⁹ Kay nagahimo siyag katingalahang mga butang ug mga milagro nga dili matugkad ug dili maihap. ¹⁰ Ginapaulanan niya ang kalibotan ug ginapatubigan ang kaumahan. ¹¹ Ginapataas niya ang nagapaubos, ug ginatabangan ang nagaantos. ¹² Gub-on niya ang mga plano sa mga tawong limbongan, aron dili sila magmalampuson. ¹³ Ginabitik niya ang mga maalamon sa ilang pagkalimbongan, ug ginasumpo niya ang mga plano sa mga limbongan. ¹⁴ Mangitngitan sila bisag adlawng dako, ug magpangapkap sila bisag udtong tutok. ¹⁵ Ginaluwas sa Dios ang mga kabos gikan sa kamatayon ug gikan sa mga tawong gamhanan nga nangdaog-daog kanila. ¹⁶ Busa may paglaom ang mga kabos, apan ang mga daotan santaon sa Dios.

¹⁷ “Bulahan ang tawo nga ginatul-id sa Dios ang iyang pamatasan. Busa ayaw ikasakit ang pagdisiplina sa Makagagahom nga Dios kanimo. ¹⁸ Kay ang iyang gisamdan, iya usab nga tambalan; ang iyang gisakit, iya usab nga hupayon. ¹⁹ Sa kanunay luwason niya ikaw gikan sa kalamidad ug katalagman. ²⁰ Luwason niya ikaw gikan sa kamatayon sa panahon sa kagutom o sa gira. ²¹ Panalipdan niya ikaw sa pagpangdaot kanimo sa uban, ug wala kay kahadlokan kon moabot ang katalagman. ²² Kataw-an mo lang ang katalagman ug kagutom, ug dili ka mahadlok sa mabangis nga mga mananap, ²³ kay dili na kini manghilabot kanimo. Ug dili ka na maglisod magtanom sa imong batoon nga uma. ²⁴ Makasiguro ka nga maayo ang kahimtang sa imong panimalay, ug walay mawala sa imong kahayopan. ²⁵ Modaghan ang imong kaliwat sama kadaghan sa sagbot sa yuta. ²⁶ Taas ang imong kinabuhi, ug dili ka mamatay sa dili pa hustong panahon. ²⁷ Sumala sa among pagtuki, tinuod gayod kining tanan. Busa pamatii kini ug iaplikar sa imong kinabuhi.”