Chronological
Lời Giảng của Ê-tiên
7 Bấy giờ vị thượng tế hỏi ông, “Có đúng như vậy không?”
2 Ông đáp, “Thưa anh chị em và thưa quý cha, xin nghe tôi trình bày. Ðức Chúa Trời vinh hiển đã hiện ra với Áp-ra-ham tổ phụ chúng ta khi ông còn ở tại Mê-sô-pô-ta-mi-a, trước khi ông sống tại Cha-ran. 3 Ngài bảo ông, ‘Hãy lìa quê hương và bà con ngươi, để đến một xứ Ta sẽ chỉ cho ngươi.’
‘Ta sẽ đoán phạt dân đã bắt chúng làm nô lệ; rồi sau đó chúng sẽ ra đi và thờ phượng Ta tại nơi này.’
8 Bấy giờ Ngài ban cho ông giao ước cắt bì; vì thế khi Áp-ra-ham sinh được I-sác, ông đã làm phép cắt bì cho I-sác vào ngày thứ tám. Theo đó I-sác làm phép cắt bì cho Gia-cốp, rồi Gia-cốp làm phép cắt bì cho mười hai trưởng tộc.
9 Các trưởng tộc ganh tị với Giô-sép nên đã bán ông xuống Ai-cập, nhưng Ðức Chúa Trời đã ở với ông. 10 Ngài đã giải cứu ông khỏi mọi cảnh truân chuyên, và cho ông được ơn và khôn ngoan trước mặt Pha-ra-ôn vua Ai-cập, khiến vua ấy bổ nhiệm ông làm tể tướng cai trị cả nước Ai-cập và cả hoàng cung.
11 Bấy giờ một nạn đói hoành hành dữ dội trên toàn cõi Ai-cập và Ca-na-an, nên các tổ phụ chúng ta không tìm đâu ra thực phẩm. 12 Nhưng khi Gia-cốp nghe rằng có lúa mì ở Ai-cập, ông sai các tổ phụ chúng ta đến đó lần thứ nhất. 13 Ðến lần thứ hai, Giô-sép tỏ mình ra cho các anh em ông biết; sau đó gia đình của Giô-sép được Pha-ra-ôn biết đến. 14 Giô-sép gởi lời mời Gia-cốp cha ông và tất cả bà con của ông, gồm bảy mươi lăm người. 15 Vậy Gia-cốp đi xuống Ai-cập và qua đời tại đó, và các tổ phụ chúng ta cũng vậy. 16 Thi hài họ đã được mang về Si-chem và đặt trong mộ mà Áp-ra-ham đã bỏ tiền mua của con cháu Ha-mô ở Si-chem.
17 Khi gần đến kỳ Ðức Chúa Trời thực hiện lời hứa của Ngài đã hứa với Áp-ra-ham, dân tộc chúng ta tại Ai-cập đã gia tăng dân số và thêm lên bội phần, 18 cho đến khi một vua khác dấy lên ở Ai-cập, và không biết gì về Giô-sép. 19 Vua ấy đối với dân tộc chúng ta cách quỷ quyệt; hắn áp bức các tổ phụ chúng ta, bắt họ phải đem con thơ của mình bỏ đi, để chúng không được sống. 20 Ngay vào thời điểm đó Môi-se được sinh ra và là một em bé dễ thương trước mặt Ðức Chúa Trời; ông được nuôi ba tháng trong nhà cha mình. 21 Khi ông bị đem đi bỏ, con gái của Pha-ra-ôn đã vớt lấy và đem về nuôi như con ruột mình. 22 Môi-se được giáo dục tất cả sự khôn ngoan của người Ai-cập, và là một người có quyền trong lời nói và việc làm.
23 Khi ông được bốn mươi tuổi, lòng ông nảy ra ý định đi thăm đồng bào[a] mình, tức dân I-sơ-ra-ên. 24 Khi ông thấy một đồng bào ông bị người Ai-cập bức hiếp, ông đã ra tay binh vực, và để binh vực người bị bức hiếp, ông đã thẳng tay đánh chết người Ai-cập đó. 25 Lúc ấy ông nghĩ rằng đồng bào[b] ông sẽ hiểu rằng Ðức Chúa Trời đã dùng ông để giải cứu họ, nhưng họ không hiểu như vậy.
26 Ngày hôm sau khi thấy họ đánh nhau, ông đến gần và tìm cách giải hòa. Ông nói, ‘Thưa các anh em, các anh em là đồng bào ruột thịt với nhau, sao lại đánh nhau như vậy?’ 27 Nhưng kẻ đang đánh người lân cận mình xô ông ra và nói, ‘Ai đã lập ông làm người lãnh đạo và quan án của chúng tôi? 28 Bộ ông tính giết tôi như đã giết người Ai-cập hôm qua sao?’ 29 Nghe những lời ấy, Môi-se liền bỏ trốn và trở thành một kiều dân trong xứ Mi-đi-an; ở đó ông sinh được hai con trai.
30 Cách bốn mươi năm sau, một Thiên Sứ hiện đến với ông trong ngọn lửa của bụi gai cháy trong đồng hoang trên Núi Si-nai. 31 Khi Môi-se thấy cảnh tượng ấy, ông lấy làm lạ; và khi ông lại gần để xem cho rõ thì có tiếng của Chúa phán với ông, 32 ‘Ta là Ðức Chúa Trời của các tổ phụ ngươi, Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp.’ Môi-se run sợ và không dám nhìn nữa. 33 Nhưng Chúa phán với ông, ‘Hãy cởi giày ở chân ngươi ra, vì nơi ngươi đứng là đất thánh. 34 Ta đã thấy cảnh dân Ta bị ngược đãi ở Ai-cập, và Ta đã nghe tiếng rên siết của chúng, nên Ta xuống để giải thoát chúng. Bây giờ, hãy lại đây, để Ta sẽ sai ngươi đến Ai-cập.’
35 Chính Môi-se này là người họ đã loại bỏ và bảo rằng, ‘Ai lập ông làm người lãnh đạo và quan án?’ Ông ấy chính là người đã được Ðức Chúa Trời sai đi làm người lãnh đạo và người giải thoát họ bằng cánh tay của vị Thiên Sứ đã hiện ra cho ông trong bụi gai. 36 Ông ấy chính là người đã dẫn họ ra đi sau khi đã thực hiện những dấu kỳ và phép lạ ở Ai-cập, rồi ở Hồng Hải, và trong đồng hoang bốn mươi năm. 37 Chính Môi-se này là người đã nói với con dân I-sơ-ra-ên,
‘Ðức Chúa Trời sẽ dấy lên từ giữa anh chị em một đấng tiên tri như tôi cho anh chị em.’[c]
38 Ông ấy là người đã ở với hội chúng trong đồng hoang, cùng với vị Thiên Sứ đã nói chuyện với ông trên Núi Si-nai, và với các tổ phụ chúng ta. Ông ấy là người đã nhận những lời hằng sống để truyền lại cho chúng ta. 39 Nhưng các tổ phụ chúng ta không muốn vâng lời ông ấy; họ gạt ông ấy qua một bên và xoay lòng muốn trở về Ai-cập. 40 Họ nói với A-rôn,
‘Hãy làm cho chúng tôi những vị thần để đi trước dẫn dắt chúng tôi, vì Môi-se này, người đã dẫn chúng tôi ra khỏi xứ Ai-cập, chúng tôi không biết chuyện gì đã xảy đến cho ông ấy.’
41 Trong những ngày đó họ đúc tượng một con bò con, rồi đem của tế lễ đến dâng cho tượng bò con đó, và vui mừng về công việc của tay họ làm ra. 42 Vì thế Ðức Chúa Trời đã lìa bỏ họ, phó mặc họ cho sự thờ cúng các thiên binh trên trời, như có chép trong sách của các đấng tiên tri rằng,
‘Hỡi nhà I-sơ-ra-ên, các ngươi há đã dâng cho Ta các thú vật hiến tế và các lễ vật suốt bốn mươi năm trong đồng hoang sao?
43 Các ngươi đã đem theo lều thờ thần Mô-lóc,
Và ngôi sao thần Rê-phan của các ngươi,
Ðó là những thần tượng các ngươi làm ra để thờ.
Nên Ta sẽ đày các ngươi qua bên kia Ba-by-lôn.’
44 Các tổ phụ chúng ta đã có Lều Chứng Cớ trong đồng hoang, như Ngài truyền cho Môi-se làm ra theo mẫu mực ông ấy đã thấy. 45 Các tổ phụ chúng ta đã thừa hưởng Lều ấy và cùng Giô-suê đem Lều ấy vào xứ đã chiếm lấy từ các dân ngoại, đó là các dân Ðức Chúa Trời đã đuổi đi trước mặt các tổ phụ chúng ta. Lều ấy cứ ở đó cho đến thời Vua Ða-vít, 46 là người được ơn trước mặt Ðức Chúa Trời. Vua ấy đã cầu xin để tìm một nơi ngự[d] cho Ðức Chúa Trời của nhà Gia-cốp. 47 Sau đó Sa-lô-môn đã xây cho Ngài một ngôi nhà. 48 Tuy nhiên Ðấng Tối Cao không ở trong đền do tay người ta dựng nên, như một vị tiên tri đã bảo,
49 ‘Chúa phán, “Trời là ngai Ta, đất là bệ chân Ta.
Các ngươi sẽ xây cho Ta nhà nào hoặc nơi nào để cho Ta nghỉ?
50 Há chẳng phải tay Ta đã dựng nên mọi vật ấy sao?”’
51 Quý vị thật là những người cứng cổ, lòng và tai không chịu cắt bì; quý vị cứ chống lại Ðức Thánh Linh mãi. Tổ phụ quý vị thế nào, quý vị cũng thể ấy. 52 Có vị tiên tri nào mà tổ phụ quý vị không bách hại chăng? Họ giết những người nào báo trước về sự xuất hiện của Ðấng Công Chính, là Ðấng mà bây giờ chính quý vị đã trở thành những kẻ phản bội và những kẻ sát nhân. 53 Quý vị đã nhận lãnh Luật Pháp do các thiên sứ ban hành mà quý vị không tuân giữ.”
Ê-tiên Tuẫn Ðạo
54 Khi nghe những lời ấy họ giận điên trong lòng; họ nghiến răng chống lại ông. 55 Nhưng ông được đầy dẫy Ðức Thánh Linh, ngước mắt nhìn chăm lên trời, thấy vinh quang của Ðức Chúa Trời, và thấy Ðức Chúa Jesus đứng bên phải Ðức Chúa Trời. 56 Ông nói, “Kìa, tôi thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên phải Ðức Chúa Trời.” 57 Bấy giờ họ cùng hét lên một tiếng lớn, bịt tai lại, chạy a lại chỗ Ê-tiên, 58 kéo ông ra ngoài thành, và ném đá ông. Những người làm chứng cởi áo choàng của họ để nơi chân một thanh niên tên là Sau-lơ. 59 Trong khi họ ném đá ông, Ê-tiên cầu nguyện rằng, “Lạy Ðức Chúa Jesus, xin tiếp nhận linh hồn[e] con.” 60 Khi quỵ xuống, ông kêu lớn tiếng, “Lạy Chúa, xin đừng đổ tội này cho họ.” Nói như vậy xong ông an giấc.
Sau-lơ Bách Hại Hội Thánh
8 Sau-lơ tán thành việc giết chết Ê-tiên.[f] Trong lúc ấy một cơn bách hại dữ dội nổi lên chống lại hội thánh tại Giê-ru-sa-lem. Ngoại trừ các sứ đồ, tất cả tín hữu đều bị tản lạc khắp miền Giu-đê và Sa-ma-ri. 2 Dầu vậy một số người tin kính nhiệt thành đã chôn cất Ê-tiên và lớn tiếng khóc thương ông. 3 Nhưng Sau-lơ cứ tàn phá hội thánh. Ông đi lùng từ nhà này sang nhà khác, bắt lôi cả đàn ông lẫn đàn bà đem nhốt vào tù.
Phi-líp Giảng Tin Mừng tại Sa-ma-ri
4 Vậy những người đã bị tản mác ra đi khắp nơi rao giảng Tin Mừng của Ðạo Chúa.[g]
5 Bấy giờ Phi-líp đi xuống Thành Sa-ma-ri và giảng về Ðấng Christ cho họ. 6 Ðoàn dân đông đồng lòng chăm chú lắng nghe Phi-líp giảng, vì họ đã nghe và thấy các phép lạ ông làm. 7 Số là có nhiều tà linh ô uế hét lớn tiếng rồi xuất ra khỏi những người đã bị chúng ám hại bấy lâu nay; cũng có nhiều người bại và què được chữa lành. 8 Vì thế trong thành ấy đã có niềm vui khôn xiết.
Thầy Pháp Si-môn Theo Ðạo
9 Lúc đó có một người tên là Si-môn, vốn làm nghề thầy pháp trong thành. Ông đã từng làm cho dân Sa-ma-ri phải kinh ngạc, và ông tự cho mình là một nhân vật quan trọng. 10 Mọi người ở đó, từ trẻ đến già, đều nể phục ông; họ bảo, “Người này có quyền năng của Ðức Chúa Trời gọi là đại quyền.” 11 Họ rất mực nghe lời ông, vì lâu nay ông đã làm cho họ kinh ngạc về các tà thuật của ông. 12 Nhưng khi họ nghe Phi-líp giảng về Tin Mừng của vương quốc Ðức Chúa Trời và danh Ðức Chúa Jesus Christ, họ tin và chịu báp-têm, cả nam lẫn nữ. 13 Ngay cả Si-môn cũng tin. Sau khi chịu báp-têm ông cứ theo luôn bên cạnh Phi-líp, và cứ kinh ngạc mỗi khi thấy các dấu kỳ và phép lạ lớn lao xảy ra.
Phi-rơ và Giăng Ðến Thăm Các Tân Tín Hữu tại Sa-ma-ri
14 Bấy giờ các sứ đồ ở Giê-ru-sa-lem nghe rằng tại Sa-ma-ri người ta đã tin nhận Ðạo[h] của Ðức Chúa Trời, họ phái Phi-rơ và Giăng đến thăm. 15 Hai vị xuống đó và cầu nguyện cho các tân tín hữu để họ nhận được Ðức Thánh Linh, 16 vì Ngài chưa ngự xuống trên người nào trong họ, bởi họ chỉ được báp-têm trong danh Ðức Chúa Jesus. 17 Khi hai vị sứ đồ đặt tay trên họ thì họ nhận được Ðức Thánh Linh.
Si-môn Bị Quở Trách
18 Khi Si-môn thấy Ðức Thánh Linh được ban cho qua sự đặt tay của các vị sứ đồ, ông lấy tiền đến biếu hai vị sứ đồ 19 và nói, “Xin ban cho tôi quyền phép ấy, để người nào tôi đặt tay lên cũng có thể nhận được Ðức Thánh Linh.”
20 Nhưng Phi-rơ nói với ông, “Nguyện tiền bạc của ông sẽ hư mất với ông, vì ông tưởng ông có thể mua được ân tứ của Ðức Chúa Trời bằng tiền bạc. 21 Ông không có phần gì và không được chia phần nào trong việc này, vì lòng ông không ngay thẳng trước mặt Ðức Chúa Trời. 22 Vậy hãy ăn năn vì ý nghĩ gian tà ấy của ông và hãy cầu nguyện với Chúa, may ra thâm ý trong lòng ông có thể được tha thứ. 23 Vì tôi thấy ông đang ở trong mật đắng và trong xiềng xích của sự bất chính.”
24 Si-môn trả lời và nói, “Xin các ông cầu nguyện với Chúa cho tôi, để không điều nào các ông nói đó xảy đến cho tôi.”
25 Sau khi Phi-rơ và Giăng đã làm chứng và rao giảng Lời[i] Chúa, họ trở về Giê-ru-sa-lem. Dọc đường họ rao giảng Tin Mừng trong nhiều làng của người Sa-ma-ri.
Quan Thái Giám Người Ê-thi-ô-pi Tin Chúa
26 Bấy giờ một vị thiên sứ của Chúa nói với Phi-líp rằng, “Hãy đứng dậy và đi xuống con đường dẫn về phía nam, tức con đường từ Giê-ru-sa-lem đi xuống Ga-xa.” Ðó là một con đường vắng vẻ.
27 Vậy Phi-líp đứng dậy và đi. Kìa, có một quan thái giám người Ê-thi-ô-pi, một triều thần của Can-đác nữ hoàng nước Ê-thi-ô-pi, là người cai quản tất cả kho tàng của bà; ông đã đến Giê-ru-sa-lem để thờ phượng. 28 Trên đường về ông ngồi trong xe và đọc sách của Tiên Tri Ê-sai.
29 Ðức Thánh Linh phán với Phi-líp, “Hãy tiến gần và theo kịp xe đó.” 30 Phi-líp chạy lại gần và nghe ông ấy đọc trong sách của Tiên Tri Ê-sai; ông hỏi, “Ngài có hiểu những gì ngài đọc đó không?”
31 Ông ấy đáp, “Làm sao tôi hiểu được, nếu không ai giảng giải cho tôi.” Rồi ông ấy mời Phi-líp lên xe ngồi với ông. 32 Vả, đoạn Kinh Thánh ông đang đọc là chỗ này,
“Như con chiên bị đưa đi làm thịt,
Như chiên con im lặng trước mặt thợ hớt lông,
Người chẳng hề mở miệng,
33 Trong khi Người chịu nhục, công lý dành cho Người bị tước đoạt.
Ai có thể lên tiếng gì trong thế hệ của Người?
Vì mạng sống Người bị cất đi khỏi đất.”
34 Quan thái giám hỏi Phi-líp, “Tôi xin hỏi ông, đấng tiên tri nói điều ấy để chỉ về ai, về ông ta hay về một người nào khác?”
35 Phi-líp mở miệng nói và bắt đầu từ chỗ Kinh Thánh đó giảng giải cho ông ấy về Ðức Chúa Jesus.
36 Trong khi xe chạy dọc đường, gặp chỗ có nước, quan thái giám nói, “Xem kìa, chỗ này có nước, có gì ngăn trở tôi chịu báp-têm không?”
37 Phi-líp đáp, “Nếu ngài hết lòng tin thì có thể được.”
Ông trả lời và nói, “Tôi tin rằng Ðức Chúa Jesus Christ là Con Ðức Chúa Trời.”[j]
38 Ông truyền cho xe dừng lại, rồi cả hai người, Phi-líp và quan thái giám, cùng bước xuống nước, và Phi-líp làm báp-têm cho ông.
39 Khi họ lên khỏi nước, Ðức Thánh Linh của Chúa cất Phi-líp đi mất; quan thái giám không thấy ông ấy nữa, và ông hớn hở tiếp tục cuộc hành trình của mình. 40 Còn Phi-líp, người ta thấy ông tại A-xô-tốt.[k] Ông rao giảng Tin Mừng cho tất cả các thành phố ông đi qua, cho đến khi ông đến Sê-sa-rê.
Copyright © 2011 by Bau Dang