Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Quiché, Centro Occidental (QUT)
Version
EFESIOS 1-6

Ri apóstol Pablo cuchap u tzˈibaxic jun carta chque ri kachalal cojonelab aj Éfeso

In waˈ, ri Pablo, in apóstol. In jun chque ru takoˈn ri Jesucristo. Je waˈ nu banic rumal chi are u rayibal ri Dios. Quintzˈibaj bi waˈ we wuj riˈ chque ri winak ri e rech ri Dios, ri e cˈo pa ri tinimit Éfeso, ri cojonelab ri kas jicom ri canimaˈ, ri xa e jun rucˈ ri Cristo Jesús. Are ta baˈ ri Dios ka Tat xukujeˈ ri Kajaw Jesucristo cutokˈobisaj i wäch, cubano chi cuxlan ri iwanimaˈ.

Ri Dios uj u tewchim rumal chi xa uj jun rucˈ ri Cristo

Kaya baˈ u kˈij ri Dios, ru Tat ri Kajaw Jesucristo, rumal chi uj u tewchim. U banom qˈuia u wäch tokˈob chke rumal chi xa uj jun rucˈ ri Cristo. U yoˈm chke ronojel u wäch utzil ri cäpe chilaˈ chicaj. Tzojer lok uj chaˈtal rumal ri Dios, uj ri uj cˈo pu kˈab ri Cristo, cˈä mäjok cäban ruwächulew rumal. Xujuchaˈ rech chˈajchˈoj ri kanimaˈ chuwäch ri Areˈ, rech man cˈo tä etzelal pa ri ka cˈaslemal. Xa cˈu rumal chi uj lokˈ chuwäch, rumal riˈ xuchomaj lok ojer chi cujucoj che ralcˈual rumal ri Jesucristo. Pa ranimaˈ cˈut xpe wi chi jeˈ cubano, rumal chi are ru rayinic. Rumal cˈu riˈ cämic cäkaya u kˈij ri Dios rumal ru tokˈob ri sibalaj nim u kˈij ri xuban chke. Rumal cˈu we nimalaj tokˈob riˈ, ri uj, xa uj jun chic rucˈ ri lokˈalaj u Cˈojol. ¡Ri Dios sibalaj nim ri tokˈob ri xuban chke aretak xujutoro, xujutzokopij pu kˈab ri Itzel! Are cˈu xa rumal ru cämical ru Cˈojol chi ri Dios xcowinic xusach ri ka mac. Sibalaj man cˈo tä cˈu jeˈ ri tokˈob ri xuban ri Dios chke, xuya cˈu ronojel u wäch ketambal, xukujeˈ xuya ri ka noˈj. Xukˈalajisaj chkawäch jas ri cˈo pa ranimaˈ ojer, ri u chomam lok pa re wi, ri man cˈo tä jun retam nabe. 10 U chomam lok chi aretak copan ri kˈij, cuban na ri xuchiˈj lok. Are laˈ chi cuban na xa jun che ronojel, are ronojel ri cˈo chilaˈ chicaj xukujeˈ ri cˈo cho ruwächulew, cuya cˈu na pu kˈab ri Cristo rech cätakan ri Areˈ puwiˈ.

11 Tzojer lok uj chaˈtal rumal ri Dios, uj ri uj cˈo pu kˈab ri Cristo rech cäkarik ke ri echbal junam rucˈ ri Areˈ. Are ri u chomam lok chi cuya na chke. Je waˈ xuban ri Dios ri cuban ronojel. Are jeˈ jas ru chomam petinak lok, ri utz cärilo. 12 Je riˈ xuban ri Areˈ rech ri uj, ri xkajiquiba ri kanimaˈ chrij ri Cristo nabe, cäkaya na u kˈij ri Dios rech sibalaj cänimarisax na u kˈij. 13 Ri ix xukujeˈ, aretak xita ri Kas Tzij, ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio ri xtzijox chiwe rech rumal waˈ quirik na ru tobanic ri Dios, xixcojon che ri Cristo. Are chiˈ xcoj iwetal chi ix rech ri Dios rucˈ ri Lokˈalaj Espíritu ri xuchiˈj lok nabe. 14 Aretak ri Lokˈalaj Espíritu cätakan pa ranimaˈ jun cojonel, are cˈutbal chi kas tzij cuya na ri Dios ronojel ri xuchiˈj chque ri winak ri e rech ri Areˈ aretak kas cätzˈakat qui toric. Je riˈ rech cäkaya na u kˈij ri Dios, rumal chi sibalaj nim u kˈij ri Areˈ.

Ri apóstol Pablo cutaˈ che ri Dios chi cuya quetambal ri cojonelab

15 Ri in xinta u tzijol chi sibalaj quixcojon che ri Kajaw Jesús, xukujeˈ chi sibalaj queiwaj conojel ri winak ri e rech ri Dios. 16 Rumal cˈu riˈ, aretak xinta waˈ, xintakej u yaˈic maltioxinic che ri Dios iwumal. Amakˈel ronojel kˈij quixnaˈtaj chwe, quinban cˈu orar pi wiˈ. 17 Je riˈ quinbano rech ru Dios ri Kajaw Jesucristo, ri ka Tat ri sibalaj nim u kˈij, cuban ta na chiwe chi ri Lokˈalaj Espíritu cuya na ri i noˈj, xukujeˈ cukˈalajisaj ri Dios chiwäch rech kas quiwetamaj na u wäch ri Areˈ. 18 Quintaˈ che ri Dios chi cuya na sakil pa ri i chomabal rech kas quiwetamaj jas riˈ ri quicuˈba wi i cˈux ri xixusiqˈuij wi. Jeˈ quintaˈ che rech quiwetamaj chi sibalaj nim, sibalaj jeˈlic ri cäquechbej na conojel ri winak ri e rech ri Areˈ. 19 Xukujeˈ quintaˈ waˈ che ri Dios rech quiwetamaj chi sibalaj nim ru chukˈab ri Areˈ, man cˈo tä cˈu cäjunamataj wi waˈ. Are waˈ ri chukˈab ri u yoˈm chke uj ri uj cojoninak che. ¡Waˈ we riˈ are ri nimalaj u chukˈab ri kas cajmabal! 20 Kas are cˈu waˈ ri chukˈab ri xucˈut ri Areˈ aretak xucˈastajisaj ri Cristo chquixol ri cäminakib, xutˈuyuba cˈu pa ru wiquiäkˈab chilaˈ chicaj. 21 Are ri Cristo, ri xyiˈ che chi cätakan pa qui wiˈ conojel ri cˈo takanic pa qui kˈab, pune ta ne e ángeles. Xukujeˈ xyiˈ che chi cätakan pa qui wiˈ conojel ri takanelab ri sibalaj cˈo qui chukˈab, ri kˈatal tak tzij, ri cˈamal tak qui be ri winak, xukujeˈ puwiˈ ronojel u wäch takanic, man xuwi tä pa tak we kˈij riˈ, xane pa tak ri kˈij ri junab ri quepe na. 22 Ri Dios xubano chi ri Cristo cätakan puwiˈ nimalaj ronojel ri cˈolic, xukujeˈ xucoj ri Areˈ pa qui wiˈ ri kachalal cojonelab che Cajaw ri e areˈ, junam jas ri ka jolom cˈo puwiˈ ri ka cuerpo. 23 Conojel ri kachalal cojonelab e areˈ quenucˈuw ru cuerpo ri Cristo waral cho we uwächulew. Je riˈ chi cumal ri cojonelab ri Cristo kas tzˈakat chic. Ri Areˈ cˈut kas cuban tzˈakat che ronojel ri cˈolic.

Xa rumal ru tokˈob ri Dios cˈo ri tobanic chke

Ri ix nabe canok jeˈ ta ne ix cäminak rumal ri iwetzelal, rumal ri i mac. Xpe cˈu ri Dios, xuya ri kas cˈaslemal chiwe junam rucˈ ri Cristo. Nabe canok xiban iwe ri mac jas ri cäcaˈn ri winak cho ruwächulew, xiban cˈu u rayibal ri jun ri cäbin pa ri sutzˈ mayul, ri cˈo u takanic pa qui wiˈ ri itzel tak espíritus. Are waˈ ri Itzel ri xa cuban u rayibal pa canimaˈ ri winak ri man queniman tä che ri Dios. Konojel ri uj xukujeˈ jeˈ xkaˈn waˈ nabe canok, xkaˈno jachique ri xkaj, xkanimaj ronojel ri xraj ri kanimaˈ rech cäkaˈn ri man utz taj, xukujeˈ xkaˈn apachique ri xkachomaj u banic. Rumal riˈ nabe canok are yaˈtal chke uj chi cäpe ri nimalaj royowal ri Dios pa ka wiˈ, cäcˈäjisax na ka wäch jas ri yaˈtal chque ri niqˈuiaj winak chic. Are cˈu ri Dios, rumal ri nimalaj rutzil ranimaˈ, sibalaj xel u cˈux chke. Sibalaj lokˈ xujrilo, pune ta ne nabe canok ri uj jeˈ ta ne uj cäminakib chuwäch ri Dios rumal ri ka mac. Xuya chke ri kas cˈaslemal junam rucˈ ri Cristo. Xa rumal ri nimalaj u tokˈob ri Dios ka rikom ru tobanic ri Areˈ. Man xuwi tä cˈu waˈ ru banom ri Dios chke, xane xukujeˈ xujucˈastajisaj junam rucˈ ri Cristo Jesús, xukujeˈ xuya chke chi cujtakan junam rucˈ Areˈ chilaˈ chicaj. Je riˈ xuban chke rech pa tak ri kˈij ri quepe na cuyaˈ cucˈutu chi sibalaj nim ru tokˈob pa ka wiˈ. Cuban cˈu na ronojel waˈ rucˈ ri nimalaj rutzil ranimaˈ ri xucˈut chkawäch rumal ri Cristo Jesús. Xa rumal ru tokˈob ri Dios ix toˈtajinak, rumal chi xixcojon che ri Cristo. Man rumal tä ri utzil ri i banom ix, xane xa u sipam ri Dios waˈ chiwe. Man are tä rumal ri utzil ri quibano chi ri Dios xuban tokˈob chiwe. Je riˈ rech man cˈo tä jun ri cuyaˈ cunimarisaj rib. 10 Ri Dios cˈut, Are xujbanowic. Rumal ri Cristo Jesús xuban cˈacˈ che ri ka cˈaslemal rech cäkaˈn ronojel u wäch utzil. Ojer cˈu waˈ xuchomaj lok chi jeˈ cäkaˈno.

Rumal ru cämical ri Cristo cˈo utzil chkaxol

11 Chnaˈtaj baˈ chiwe jas ri i banic nabe. Ri ix man ix aj Israel taj, rumal cˈu riˈ ri winak aj Israel ri cojom ri retal ri ojer trato chque cäquibij chbil quib: “Uj waˈ, uj rech ri circuncisión,” ―quechaˈ. Cäquibij cˈu chiwe chi ri ix man ix jun tä cucˈ, man cojom tä ri retal ri ojer trato chiwe, ―quecha riˈ. 12 Nabe canok man ix cojoninak tä che ri Cristo. Man ix jun tä cucˈ ri winak aj Israel. Man cˈo tä iwetam chrij ri xuchiˈj ri Dios chque ri winak ri e chaˈtal rumal ri Areˈ, man cˈo tä cˈu iwe che ri xubij ri Dios pa tak ri ojer tak tratos ri xuban cucˈ. Man naˈtal tä ri Dios chiwe, man cˈo tä ri cuˈl wi i cˈux waral cho we uwächulew. 13 Cämic cˈut ri ix xa ix jun rucˈ ri Cristo Jesús, ix ri nabe naj ix cˈo wi che ri Dios. Banom chiwe chi nakaj chic ix cˈo wi che ri Areˈ cämic xa rumal ru cämical ri Cristo. 14 Ri Cristo Are cäyoˈw utzil chkaxol. Xuban xa jun tinimit chque ri quieb tinimit, ri winak aj Israel cachiˈl ri winak ri man e aj Israel taj. Xresaj ri kˈatebal ri tasowinak qui xoˈl, jeˈ ta ne jun tapya. 15 Aretak xuya rib pa cämical cho ri cruz are chiˈ xusach u wäch ri cujcˈulelanic. Ri cujcˈulelanic are ri qui Pixab ri winak aj Israel ri cujutak chubanic qˈuia jastak. Ri Areˈ cˈut xuya utzil chquixol ri quieb tinimit. Xuban xa jun tinimit chque, jun cˈacˈ tinimit ri xa jun rucˈ ri Cristo Jesús. 16 Rumal ru cämical cho ri cruz xerutzirisaj ri quieb tinimit rucˈ ri Dios, xuban chque chi xa e jun chic, xusach cˈu u wäch ri chˈoj chquixol.

17 Xpe cˈu ri Cristo, xutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio ri cubano chi cˈo utzil, cuban cˈut chi cuxlan ri canimaˈ conojel. Xutzijoj waˈ chiwe ix ri man ix aj Israel taj ri naj xixcˈoji wi che ri Dios nabe, xukujeˈ xutzijoj waˈ chque ri winak aj Israel ri más nakaj xecˈoji wi che. 18 Rumal cˈu ri Cristo ri uj nimalaj konojel, we uj aj Israel o man uj aj Israel taj, junam cuyaˈ cujoc cho ri Dios ka Tat xa rumal ri Espíritu rech ri Areˈ. 19 Rumal riˈ, ri ix ri man ix aj Israel taj, cämic ix ajtinimit chic, man xak tä ix aj que niqˈuiaj tinimit, man ix estranjerab tä chic, xane ix ajtinimit junam cucˈ conojel ri e rech ri Dios. Ri ix, nimalaj iwonojel ri ix, ix achalaxic chic rech ri Dios. 20 Ix jeˈ jas jun ja. Ix yacom puwiˈ ri tacˈalibal ri xquicoj ri apóstoles xukujeˈ ri kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios. Ri abaj ri xcoj rumal ri Dios che tokˈebal re ri esquina rech ri ja, are ri Jesucristo. Are waˈ we abaj riˈ sibalaj nim u banic. 21 Puwiˈ cˈu waˈ we tacˈalibal riˈ, ri Cristo, tajin cäyac wi waˈ we ja riˈ rumal ri Dios. Utz cˈu u banic tajin cäban che qui nutic ru tzˈakatil. Rumal ri Cristo conojel ri cojonelab, jeˈ ta ne e xan, tajin cäquinucˈ quib chubanic jun nimalaj ja ri tastalic rech chilaˈ cuyaˈ cäkˈijilax wi ri Kajaw Jesús. 22 Ri ix xukujeˈ, ri xa ix jun rucˈ ri Cristo, tajin quinucˈ iwib cucˈ ri niqˈuiaj cojonelab chic chubanic jun ja jawijeˈ cäjeki wi na ri Dios rumal ri Lokˈalaj Espíritu rech ri Areˈ.

Ri apóstol Pablo cutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chque ri winak ri man e aj Israel taj

Xa rumal waˈ, ri in Pablo, chanim riˈ in cˈo pa cheˈ xa rumal chi xintzijoj ri Utzalaj Tzij chrij ri Cristo Jesús chiwe ix, ri man ix aj Israel taj. Tajin cˈu quinban orar pi wiˈ cho ri Dios. Ri ix iwetam chi waˈ chi ri Dios xel u cˈux chwe, xutokˈobisaj nu wäch, xuya cˈu pa nu kˈab rutzijoxic ru Lokˈ Pixab chiwe. Ri Dios xucˈut chnuwäch ri u chomam lok, ri man etamtal tä nabe. Nu tzˈibam chi cˈu waˈ chiwe rucˈ quieb oxib tzij. Aretak quisiqˈuij u wäch ri xintzˈibaj chiwe, quiwetamaj na riˈ jas ru chomanic ri Dios chrij ri Cristo ri man etamtal tä nabe, ri teˈ xkˈalajisax chnuwäch. Are cˈu waˈ, ri man xyiˈ tä can retamaxic waˈ chque ri winak ojer, cämic cˈut kˈalajisam chic rumal ri Dios chquiwäch ri lokˈalaj tak apóstoles, ri u takoˈn ri Areˈ, xukujeˈ chquiwäch ri lokˈalaj tak kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab rumal ri Espíritu rech ri Dios. Are cˈu waˈ ri man etamtal taj nabe: Rumal ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio, ri winak ri man e aj Israel taj junam cäquechbej que ri cuya ri Dios chque ri winak aj Israel. Xukujeˈ xa e jun chi cucˈ, cäquicˈam cˈu na que ri xuchiˈj ri Dios rumal ri Cristo Jesús.

Pune man takal tä chwe, xel u cˈux ri Dios chwe. Rumal ri nimalaj u tokˈob ri Areˈ, xuya pa nu kˈab chi quinpatänin che, quintzijoj ru Lokˈ Pixab ri Areˈ. Je riˈ ri xuban chwe rumal ri nimalaj u chukˈab. Ri in kas man nim tä nu banic chuwäch apachique cojonel ri man nim tä u kˈij chquixol conojel ri winak ri e chaˈtal rumal ri Dios. Pune ta ne je riˈ, ri Dios xutokˈobisaj nu wäch, xuya chwe chi quintzijoj chque ri winak ri man e aj Israel taj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio ri cubij ri nimak tak utzil ri sibalaj cajmabal na ri queriktaj na rucˈ ri Cristo. Yoˈm cˈu chwe chi quinkˈalajisaj chquiwäch conojel ri winak ru chomam lok ri Dios ri banowinak conojel ri jastak. Man etamtal tä cˈu waˈ nabe pa ri ojer tak kˈij. 10 Je riˈ xbantajic rech cämic cumal ri kachalal cojonelab quetamax ri qˈuia u wäch u noˈj, u chomabal ri Dios. Rumal riˈ conojel ri cˈo takanic pa qui kˈab pune ta ne e ángeles, xukujeˈ conojel ri kˈatal tak tzij ri cˈo qui takanic chicaj cäquetamaj na waˈ. 11 Petinak lok ri Dios xuchomaj waˈ rech jeˈ cäban na riˈ rumal ri Cristo Jesús ri Kajaw. 12 Rumal chi xa uj jun rucˈ ri Cristo cuyaˈ cujoc cho ri Dios, man cäkaxej tä kib, cuˈl cˈu ka cˈux chi je riˈ rumal chi uj cojoninak che ri Areˈ. 13 Rumal riˈ quinbij chiwe chi mixbison rumal ri cˈäx ri tajin quinrik rumal iwech. Are tajin quinrik waˈ xa rech ri ix quirik utzil, rumal chi cänimar na i kˈij rumal.

Waral ri apóstol Pablo cucˈut chkawäch nimalaj konojel chi sibalaj uj lokˈ cho ri Dios

14 Rumal cˈu riˈ quinxuqui chubanic orar chuwäch ru Tat ri Kajaw Jesucristo. 15 Chrij cˈu ri ka Tat esam wi qui biˈ conojel ri e cˈo pa ri caj, xukujeˈ ronojel achalaxic ri cˈo cho ruwächulew. 16 Quintaˈ che ri Dios chi rucˈ ri qˈuialaj u wäch tewchibal ri cˈo rucˈ ri Areˈ ri quenimarisan u kˈij, cuya ta na ri nimalaj i chukˈab, cuwalijisaj ta cˈu na ri iwanimaˈ rumal ri Lokˈalaj Espíritu. 17 Je riˈ rech kas cäjeki na ri Cristo pa tak ri iwanimaˈ rumal chi quixcojon che, rech ri ix kas jicom ri iwanimaˈ quiwaj iwib nimalaj iwonojel, quitakej cˈu na u banic waˈ. 18 We je riˈ quibano, kas quixcowin na quichˈobo junam cucˈ conojel ri cojonelab chi ri Cristo sibalaj cujraj, chi sibalaj nim ri rutzil ranimaˈ ri Areˈ. Man cˈo tä jeˈ wi, rumal chi sibalaj jeˈlic. Man cˈo tä jun chic ri junam rucˈ, man cuyaˈ taj cächˈobtaj waˈ kumal uj ri xa uj winak. 19 Cwaj ta baˈ chi kas quiwetamaj ri rutzil ranimaˈ ri Cristo ri sibalaj nim na waˈ chuwäch ronojel ri cujcowinic cäkachomaj. Je riˈ rech are ri Dios ri kas cätakan pa ri iwanimaˈ, man cˈo tä chi jun chic.

20 Chnimarisax ta baˈ u kˈij ri Dios ri cˈo nimalaj u chukˈab chubanic ronojel ri cäkataˈ che. Man xuwi tä cˈu waˈ ri cäkataˈ che cäcowin ri Areˈ chubanic, xane xukujeˈ cäcowin ri Areˈ chubanic más na chuwäch ri cujcowin uj cäkachomaj. Rumal ri nimalaj u chukˈab ri Lokˈalaj Espíritu ri cˈo pa ri kanimaˈ cuban na ronojel waˈ. 21 ¡Chnimarisax ta baˈ u kˈij ri Dios cumal ri kachalal cojonelab amakˈel ronojel kˈij, kumal uj nimalaj konojel ri ya uj jun rucˈ ri Cristo Jesús, man xak xuwi tä cämic, xane xukujeˈ pa tak ri kˈij ri junab ri quepe na! Amén.

Ri Lokˈalaj Espíritu cuban xa jun chke

Rumal waˈ in cˈo pa cheˈ rumal chi tajin quintzijoj ri Utzalaj Tzij chrij ri Kajaw Jesús. Quixinbochiˈj chi quiban ri utzil ri takal u banic pa ri i cˈaslemal jas ri rajwaxic cäcaˈn ri winak ri e siqˈuim rumal ri Dios jeˈ jas ri ix. Minimarisaj iwib, xane quixchˈawic, utz cˈu iwanimaˈ cucˈ conojel. Chichajij paciencia, chisacha cˈu i mac chbil tak iwib. Chicˈutuˈ chi quiwaj iwib rucˈ ru toˈic ri jun rucˈ ri jun chic. Chicojo i chukˈab rech cˈo utzil chixol, rech xa ix jun chic rumal ru tobanic ri Lokˈalaj Espíritu. Xa uj jun nimalaj konojel, xa cˈu jun ri Lokˈalaj Espíritu. Je riˈ xukujeˈ are xa jun ri cäcuˈbi ka cˈux chrij, ri uj siqˈuim wi rumal ri Dios. Xa jun ri Kajaw cˈolic, xa cˈu jun ri cujcojon che, xukujeˈ xa jun ri ka kasnaˈ. Xa jun ri ka Dios cˈolic, are cˈu ka Tat nimalaj konojel. Ronojel cˈo pu kˈab ri Areˈ. Cujucoj cˈu chubanic ronojel ri craj ri Areˈ, xukujeˈ ri Areˈ cˈo pa kanimaˈ nimalaj konojel.

Yoˈm chke rumal ri Cristo jas ri cujcowin chubanic. Are jeˈ jas ri u chomam ri Areˈ pa ka wiˈ uj chkajujunal. Rumal riˈ cubij ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic:

Aretak xpaki chicaj, xeucˈam bi
rucˈ Areˈ ri xeutoro,
xeuya cˈu can sipanic
chque ri winak waral, ―cächaˈ.

¿Jas quel cubij waˈ chi xpaki chicaj? Quel cubij chi nabe xkaj bi cˈä chuxeˈ ri ulew ri sibalaj naj kajinak. 10 Ri xkaj bi xeˈ ri ulew, are waˈ ri xpaki bi sibalaj chicaj, más jelaˈ puwiˈ ronojel ri caj chucˈutic chquiwäch conojel chi ri Areˈ, man cˈo tä cˈolibal ri mat cäriktaj wi. 11 Tzare cˈut xyoˈw ri qui chac ri cojonelab chquijujunal. Jujun xeucoj che apóstoles, jujun chic xeucoj che kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios, jujun chic xuya chque chi cäquitzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio. Niqˈuiaj chic xeucoj che cˈamal tak qui be ri cojonelab, jujun chi cˈut xeucoj che ajtijab. 12 Je riˈ xuban chque ri cojonelab rech e cˈo ri quepatänin che ri Dios rucˈ ri quecowin chubanic. E are waˈ ri quebanow ri chac che qui qˈuiyisaxic ri cojonelab ri quenucˈuw ru cuerpo ri Cristo waral cho we uwächulew. 13 Je riˈ rech nimalaj konojel cäjunamataj ka wäch rumal ri ka cojonic, kas cäketamaj cˈu na u wäch ri Cristo ru Cˈojol ri Dios. Kas cätzˈakat na ri ka chomabal, utz quel na ri ka cˈaslemal cho ri Dios, rech cujel ta na junam rucˈ ri Cristo. 14 Man uj jeˈ tä chic jas ri acˈalab ri man xak tä jun quecˈoji wi, quebeˈ je waˈ je riˈ. Man cäkaj tä riˈ chi xak cujcˈam bi jawijeˈ chiˈ cumal niqˈuiaj winak ri quecˈutuw juleˈ tak tijonic chic ri xak quech achijab. We winak riˈ xak cäcaˈn subunic, cˈo ri itzel tak qui noˈj, cäquitzucuj jas cäcaˈno chi ri winak cäquicoj ri qui tijonic ri man kas tzij taj. 15 Chuqˈuexwäch waˈ are rajwaxic chi cäkatzijoj ri kas tzij, cäkaj kib nimalaj konojel. Jas ri acˈalab queqˈuiyic, jeˈ rajwaxic cäkaˈn uj pa ronojel. Cätzˈakat cˈu na ri ka chomabal cho ri Dios, rech cujel ta na jas ri Cristo ri xa uj jun rucˈ. Are cˈu ri Areˈ cätakan pa ka wiˈ jeˈ jas ri ka jolom cˈo puwiˈ ri ka cuerpo. 16 Rumal ri Cristo utz cäcaˈn conojel ru tzˈakatil ru cuerpo che qui rikic quib. Conojel cäquitoˈla quib, cäcaˈn cˈu ri qui chac chquijujunal. Je riˈ chquijujunal ru tzˈakatil ri cuerpo queqˈuiyic, conojel cäcaj quib, cäquitoˈla quib. (E are waˈ ri kachalal cojonelab ri quenucˈuw ru cuerpo ri Cristo waral cho we uwächulew.)

Waral cäkil wi ri cˈacˈ cˈaslemal ri cuya ri Cristo chque ri cojonelab

17 Pa ru biˈ ri Kajaw Jesús are quinbij waˈ chiwe, quixinpixbaj cˈut chi miban chi iwe jas ri cäcaˈn ri niqˈuiaj winak chic ri man e cojoninak tä che ri Dios. Ri e areˈ xa cäquichomaj u banic ri man cˈo tä u patän. 18 Jun wi ri qui chomabal, jeˈ ta ne chi e sachinak pa ri kˈekum. Man cˈo tä cˈu que ri cˈaslemal ri cuya ri Dios rumal chi man cˈo tä quetam. Abajarinak ri canimaˈ, man coc tä cˈu tzij pa qui jolom. 19 We winak riˈ man cˈo tä chi qui qˈuixbal chquipalaj, qui jachom quib chubanic ronojel u wäch etzelal, jachique ri utz cäquil wi. Rucˈ sacˈajil xekaj chubanic ronojel u wäch mac, pune äwas u banic waˈ cho ri Dios, xukujeˈ chquiwäch ri winak. 20 Ri ix cˈut man jeˈ tä waˈ ri xiwetamaj rucˈ ri Cristo. 21 We kas xita ri xbix chiwe chrij ri Areˈ, iwetam cˈu ri kas tijonic. Are waˈ ri tijonic chrij ri kas tzij ri cäriktaj xak xuwi rucˈ ri Cristo. 22 Miban chi baˈ jas ri xiban can ojer. Chiya can ri ojer i cˈaslemal, ronojel ri man utz taj ri ix nakˈatal wi nabe aretak ix sachinak rumal ru banic ri itzel tak i rayinic. 23 Chiya baˈ chi cäban cˈacˈ che ri iwanimaˈ, xukujeˈ ri i chomabal. 24 Chiqˈuexa ri i cˈaslemal jeˈ ta ne ri quicoj jun cˈacˈ atzˈiak. Are waˈ ri cˈacˈ i cˈaslemal ri yoˈm chiwe rumal ri Dios rumal chi are u rayibal ri Areˈ. Jun cˈaslemal waˈ ri kas jicom, xukujeˈ chˈajchˈoj.

25 Chiya baˈ can u banic ri banow tzij, chibij ri kas tzij chbil tak iwib rumal chi ri uj nimalaj konojel, uj cojonelab ri cujnucˈuw ru cuerpo ri Cristo, cämic cˈut xa uj jun chic.

26 We cäpe iwoyowal, miyaˈ chi cuban chiwe chi quixmacunic. Chocˈow ri iwoyowal chanim, cˈä mäjaˈ queˈ ri kˈij. 27 Miya che ri Itzel chi cˈo jas ri cäcowin chubanic chiwe.

28 Quinbij chque ri cäcaˈn ri elakˈ chi mäquiban chi waˈ, xane chquitzucuj qui chac. Chquicojo ri qui kˈab, ri quetambal chubanic jun chac rech cäquichˈac ri cäquitijo, xukujeˈ rech cˈo ri cäquiya chque ri cˈo qui rajwaxic.

29 Mibij tzij ri man utz taj, xane chicojo ri tzij ri utz cätatajic, ri quetob chque jachin tak ri quetowic, xukujeˈ cuya utzil pa ri qui cˈaslemal. 30 Miya bis che ri Lokˈalaj Espíritu rech ri Dios. Are cˈu ri Lokˈalaj Espíritu, are ri cˈutbal chi ri ix kas tzij ix rech ri Dios, chi cätzˈakat cˈu na ri kˈij aretak quixtor na rumal ri Areˈ.

31 Chiwesaj ronojel ri cˈäx ri cˈo pa tak ri iwanimaˈ, ronojel ri oyowal, ri cˈaˈnal, ri yajanic, ri yokˈonic, xukujeˈ ronojel u wäch etzelal. 32 Xane chichˈabej iwib rucˈ utzil, chel i cˈux chbil tak iwib, chusachala rib i mac chbil tak iwib, jas ri Dios xusach i mac ix rumal ri Cristo.

Ri apóstol Pablo cubij jas ri rajwaxic pa ri qui cˈaslemal ri cojonelab

Rumal chi ri ix, ix ralcˈual ri Dios, ix lokˈ chuwäch, rajwaxic chi quitij i chukˈab chubanic iwe jas ri cuban ri Areˈ. Chiwaj baˈ iwib jas ri Cristo cujraj uj, xujach cˈu rib pa ri cämical che ka qˈuexwäch, jas jun alaj chij ri cäcämisax cho ri Dios che sipanic, ri sibalaj jeˈl cunaˈ wi ri Areˈ, jas ri ruxlab ri cˈocˈalaj cunabal ri cäporox chuwäch.

Miban iwe jas ri cäcaˈn ri tzˈiˈ ri xak cäquirik quib, man cˈo tä qui pixab. Miban apachique u wäch mac ri äwas u banic cho ri Dios, o chquiwäch ri winak, mirayij qˈuia u wäch jastak ajuwächulew. Moc waˈ we chomanic riˈ pa ri i jolom. Man takal tä waˈ chiwe rumal chi ri ix, ix ralcˈual ri Dios. Micoj itzel tak tzij ri qˈuixbal qui bixic, mibij tzij ri man cˈo tä qui patän, o ri tzij ri man utz taj ri yacbal tzeˈ. Man yaˈtal tä cˈu waˈ chiwe, xane are utz na ri quibij tzij re maltioxinic che ri Dios. Iwetam cˈut chi conojel ri jeˈ cäcaˈno jas ri cäcaˈn ri tzˈiˈ ri xak cäquirik kib, man cˈo tä qui pixab, conojel ri cäcaˈn ri etzelal ri xa cuban tzˈil che ri qui cˈaslemal, xukujeˈ conojel ri cäquirayij qˈuia u wäch jastak ajuwächulew ri e junam cucˈ ri juleˈ winak chic ri quekˈijilaj ri tiox ri xa e banom cumal winak, waˈ we winak riˈ man cuyaˈ taj queopan rucˈ ri Dios rech cätakan ri Cristo, ri Dios pa qui wiˈ. Cˈo baˈ jun mixsubuwic rucˈ tak tzij ri man cˈo tä qui patän. Rumal cˈu waˈ cäpe na ri nimalaj royowal ri Dios pa qui wiˈ ri winak ri man queniman tä che, cäcˈäjisax cˈu na qui wäch ri e areˈ. Miban baˈ iwe jas ri cäcaˈn waˈ we winak riˈ.

Nabe canok jun wi ri i chomabal, jeˈ ta ne chi ix sachinak pa ri kˈekum. Cämic chi cˈut ix rech ri Kajaw Jesús. Rumal waˈ i qˈuexom ri i chomanic, quixcowin chic quixcaˈyic. Jeˈ ta ne chi xsakiric, ix cˈo chi pa ri sakil. Chibana baˈ jas ri takal u banic cumal ri winak ri e cˈo chic pa ri sakil. Jeˈ jas ri kˈij cuya ri sakil, cuban sak che ronojel, xukujeˈ ri ranimaˈ jun winak ri ya qˈuexom chic, cuban riˈ ri utzil, ri jicomal, ri kas tzij. 10 Chicojo i chukˈab che retamaxic jachique ri utz cäril wi ri Kajaw Jesús. 11 Miban iwe ri man cˈo tä u patän, jas ri cäcaˈn ri winak ri jeˈ ta ne e sachinak pa ri kˈekum, ri jun wi ri qui chomabal. Cheipixbaj cˈu ri winak ri jeˈ cäcaˈn waˈ, chikˈalajisaj chquiwäch chi man utz taj ri tajin cäcaˈno. 12 Qˈuixbal cˈu u bixic chi sak ri cäcaˈn we winak riˈ chicˈuyal. 13 Aretak cˈut quesax chi sak ronojel, kas cäkˈalajin na waˈ. Je riˈ, rumal chi ri sakil cukˈalajisaj na ronojel. 14 Rumal riˈ cäbixic:

At riˈ ri jeˈ ta ne catwaric, chatcˈastajok,
chatwalij chquixol ri winak
ri jeˈ ta ne e cäminakib
rumal ri qui mac,
ri Cristo cˈut cuya na sakil chawe, ―cächaˈ.

15 Rumal riˈ kas chiwila na jas ri quibano. Miban iwe jas ri cäcaˈn ri winak ri man cˈo tä quetam, xane kas quichomaj na jas quibano, jeˈ jas ri cäcaˈn ri ajnoˈjab. 16 Xak mitzak ri i kˈij, rumal chi cˈäx tak kˈij chic uj cˈolic. 17 Man xak tä ix con, mäsach cˈu ri i chomanic, xane kas chitzucuj u chˈobic jas ru rayibal ri Dios. 18 Mixkˈabaric rumal chi xak quixucˈam bi waˈ pa ri cˈäx. Xane chiya che ri Lokˈalaj Espíritu chi cätakan pa ri iwanimaˈ. 19 Chitzijobela iwib rucˈ tak tzij ri e cˈo pa tak ri salmos, ri e cˈo pa tak himnos, ri cäquiya u kˈij ri Dios, xukujeˈ rucˈ tak ronojel u wäch tak bix ri cuya ri Dios chiwe. ¡Chixbixon che ri Dios! Chiya baˈ u kˈij ri Kajaw Jesús pa tak ri iwanimaˈ. 20 Amakˈel chimaltioxij ronojel che ri Dios ka Tat pa ru biˈ ri Kajaw Jesucristo.

Waral cäkil wi jas ri rajwaxic pa ri qui cˈaslemal ri cojonelab pa tak ri cachoch

21 Chixniman chbil tak iwib rumal chi nim quiwil wi ri Cristo.

22 Ri ixokib ri e cˈulan chic cheniman baˈ chque ri cachajil, junam jas ri cäcaˈno, queniman che ri Kajaw Jesús. 23 Je riˈ, rumal chi ri achi are cˈamal u be ri ixok, jeˈ jas ri ka jolom cˈo puwiˈ ri ka cuerpo, cucˈam cˈu ri ka be. Ri Cristo are cˈo pa qui wiˈ conojel ri cojonelab ri quenucˈuw ru cuerpo waral cho we uwächulew. Are Toˈl Ke nimalaj konojel ri uj cojonelab ri cujnucˈuw ru cuerpo. 24 Jeˈ jas ri kachalal cojonelab queniman che ri Cristo, je riˈ xukujeˈ ri ixokib ri e cˈulan chic rajwaxic queniman chque ri cachajil pa ronojel.

25 Ri achijab ri e cˈulan chic lokˈ chquila wi ri quixokil jeˈ jas ri Cristo lokˈ queril wi ri kachalal cojonelab, xujach cˈu rib pa ri cämical rumal quech. 26 Je riˈ xubano rech cuban chˈajchˈoj che ri qui cˈaslemal, queutas cˈut rech queuya pu kˈab ri Dios. Jeˈ ta ne rucˈ joron xeuchˈaj wi aretak xuban sak che ri qui cˈaslemal rucˈ ru Lokˈ Pixab ri Dios. 27 Je riˈ rech queuya ri kachalal cojonelab chuwäch ri Areˈ chbil tak quib, sibalaj jeˈl na quebelic, chˈajchˈoj ri canimaˈ, man cˈo tä qui mac, man cˈo tä jas jun u wäch etzelal, xane sibalaj jeˈl ri qui cˈaslemal. 28 Je cˈu waˈ ri rajwaxic cäcaˈn ri achijab ri e cˈulanic, lokˈ cäquil ri quixokil, jas ri cuban jun winak lokˈ cäril rib. Jachin ri lokˈ cäril wi ri rixokil, lokˈ cˈu cäril rib ri areˈ chbil rib. 29 Man cˈo tä cˈu jun winak ri tzel cäril wi ru cuerpo, xane cutzuku, cärilij. Je cˈu waˈ cuban ri Cristo chque ri kachalal cojonelab. 30 Je riˈ, rumal chi ri uj cujnucˈuw ru cuerpo ri Areˈ waral cho we uwächulew. Jeˈ ta ne uj u tiˈjal, uj u bakil. 31 Jas ri cubij ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic: “Rumal waˈ jun achi queuya can ru nan u tat, cätuni cˈu rucˈ ri rixokil. Ri quieb riˈ xa e jun chic,” ―cächaˈ. 32 Ri tajin quinbij sibalaj nim u banic waˈ. Man cˈo tä jun etamaninak waˈ nabe. Are cˈu ri quinbij, are quinbij chrij ri Cristo xukujeˈ ri kachalal cojonelab. 33 Xukujeˈ quel cubij waˈ chi chijujunal ix rajwaxic lokˈ chiwila wi ri iwixokil jas ri quiban che iwib. Xukujeˈ baˈ ri ixok nim chrila wi ri rachajil.

Ri ix, acˈalab, chixniman chque ri i nan i tat rumal chi ix cojoninak che ri Kajaw Jesús. Takal cˈu waˈ chi jeˈ quibano. Ri nabe takanic ri cubij ri Dios chi cˈo cuya chke we cäkanimaj are waˈ: “Nim cheawila wi ra nan a tat, rech carik utzil, xukujeˈ naj catcˈasi na cho we uwächulew,” ―cächa riˈ pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic.

Xukujeˈ ri ix, nan tat, xak miyac coyowal ri iwalcˈual, xane cheipixbaj lok pa ri qui nuchˈal, chicˈutu utzalaj noˈj chquiwäch rech quecojon che ri Kajaw Jesús.

Ri ix, ajchaquib, chixniman chque ri i patrón waral cho we uwächulew. Nim cheiwila wi junam jas ri quibano, quixej iwib cho ri Dios. Muban quieb ri iwanimaˈ chubanic ri i chac, xane chibanaˈ jas ri quiban chupatänixic ri Cristo.

Man xuwi tä utz quiban che qui patänixic aretak quixquilo rech utz quixquil wi, xane chichˈoboˈ chi ix patänil re ri Cristo. Chibana ru rayibal ri Dios ri cäpe pa iwanimaˈ. Cheipatänij cˈu ri i patrón rucˈ quicotemal, man xak tä quiqˈueyo. Chibana waˈ jeˈ ta ne are quipatänij ri Kajaw Jesús, man are tä ri winak. Iwetam cˈut chi ri Kajaw Jesús cuya na ru qˈuexel ri utzil ri cuban jun winak, we ri areˈ cuban ru chac, cˈo pu kˈab jun patrón, o cächacun jawijeˈ ri craj wi, rucˈ apachinok.

Ri ix xukujeˈ, ri ix patrón, chibana ri utz cucˈ ri patänil tak iwe. Xak miban cˈäx chque. Chnaˈtaj chiwe chi ri Cajaw ri e areˈ xukujeˈ Are ri Iwajaw ix. Cˈo chilaˈ chicaj, cätakan cˈu pa ka wiˈ uj nimalaj konojel. Ri Areˈ cˈut junam queril wi conojel ri winak.

Waral cäkil wi ronojel ri cuya ri Dios chke, ri cäkacoj pa ri chˈoj chrij ri Itzel

10 Cämic, kachalal, are chitzucuj ri i chukˈab rucˈ ri Kajaw Jesús rech cˈo iwe ri nimalaj u chukˈab ri Areˈ. 11 Chicojo ri toˈbal iwib ri cuya ri Dios, junam jas ri quicoj jun atzˈiak, rech man quixtzak tä rumal ri subunic ri cuban ri Itzel chiwe. 12 Man uj cˈo tä che chˈoj chquij winak, xane are chquij itzel tak espíritus ajuwocaj ri quebin pa ri sutzˈ mayul, ri cˈo takanic pa qui kˈab. E areˈ ri nimak tak kˈatal tak tzij, ri nimak tak takanelab, ri quetakan puwiˈ ruwächulew. E areˈ itzel tak espíritus waˈ ri tajin quetakan pa tak we kˈij riˈ re kˈekum. 13 Rumal riˈ chicˈama baˈ ronojel ri toˈbal iwib ri cuya ri Dios cämic, jas ri cuban jun soldado cucoj ri atzˈiak re chˈichˈ chutoˈic rib pa ri chˈoj. Je riˈ rech quixcowinic quitoˈ iwib chuwäch ri ka cˈulel pa ri cˈäxalaj tak kˈij aretak cäpe ri chˈoj. Je wa riˈ, aretak cocˈow ronojel co quixjeki na canok. 14 ¡Co baˈ chixjekelok! Chicojo ri Kas Tzij jeˈ ta ne chi are ri pas ri ximibal i pam. Chibana ri jicomal pa ri i cˈaslemal jeˈ ta ne jun toˈbal uwo i cˈux waˈ quicojo. 15 Chibana baˈ u banic iwib chutzijoxic ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio ri cuya utzil, jeˈ ta ne jun chic u wäch i xajäb ri quicojo. 16 Rajwaxic baˈ xukujeˈ chi sibalaj quixcojonic, rumal chi are waˈ jeˈ ta ne jun nimalaj perepic chˈichˈ ri toˈbal iwib ri quiwucˈaj. Rucˈ waˈ quixcowinic quichup na ronojel ri qˈuiäkbal ri quenicowic ri cuqˈuiäk ri Itzel chiwij. 17 Ru tobanic ri Dios are waˈ chicojo che toˈbal i jolom. Ru Lokˈ Pixab ri Dios are chicojo jeˈ ta ne are jun espada (machete) ri cuya ri Lokˈalaj Espíritu chiwe. 18 Chibana ronojel waˈ rucˈ oración. Chitaˈ ru tobanic ri Dios, chibochiˈj cˈu ri Dios amakˈel ronojel kˈij, junam jas ri u cˈamic i be ri cuban ri Lokˈalaj Espíritu. Rech quixcowin chubanic waˈ, chixcˈascˈatok, mixej baˈ iwib. Chitakej cˈu u banic oración. Chibana orar pa qui wiˈ ri winak ri e rech ri Dios, ri cojonelab. 19 Chibana orar pa nu wiˈ in xukujeˈ, rech aretak quinchˈawic ri Dios cuya ru tzij pa ri wanimaˈ, man quinxej tä cˈu wib quinkˈalajisaj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio ri man etamtal tä can nabe. 20 In takom rumal ri Dios, in petinak chuqˈuexel ri Areˈ rech quintzijoj ri Evangelio, pune ta ne in cˈo pa cheˈ cämic riˈ xa rumal waˈ. Chibana baˈ orar rech man quinxej tä wib quintzijoj waˈ we tzij riˈ jas ri rajwaxic quinbano.

Ri apóstol Pablo cuya apan rutzil qui wäch ri cojonelab

21 Ronojel ri nu banom xukujeˈ ri tajin quinbano, are ri kachalal Tíquico cubij na waˈ chiwe. Ri areˈ, are jun lokˈalaj kachalal, utz cuban chupatänixic ri Kajaw Jesús pa ru chac ri Areˈ. 22 Rumal riˈ tajin quintak bi ri areˈ iwucˈ rech cukˈalajisaj na ronojel chiwe. Je riˈ kas quiwetamaj jas ri kaˈnom uj waral, cäwalijisax ta cˈu na ri iwanimaˈ ix rumal waˈ.

23 Are ta baˈ ri Dios ka Tat xukujeˈ ri Kajaw Jesucristo cäyoˈw uxlanem che ri canimaˈ ri kachalal, cubano chi cäcaj quib, chi kas tzij quecojonic. 24 Are ta baˈ ri Dios cätokˈobisan qui wäch conojel ri kas cäcaj ri Kajaw Jesucristo rucˈ ri rutzil ranimaˈ ri man cäqˈuextaj taj, are laˈ chi sibalaj lokˈ cujril wi ri Areˈ. Amén.