Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Quiché, Centro Occidental (QUT)
Version
SAN MATEO 4

Cätakchiˈx ri Jesús che mac

Te cˈu riˈ ri Lokˈalaj Espíritu xucˈam bi ri Jesús pa tak juyub ri quetzˈinowic, rech cätakchiˈx che mac chilaˈ rumal ri Itzel.

Cawinak kˈij, cawinak akˈab xcˈoji chilaˈ, man cˈo tä cˈu jas ri xutijo. Te cˈu riˈ sibalaj xnumic. Xpe cˈu ri Itzel, xopan rucˈ ri Jesús rech cutakchiˈj ri Areˈ che mac, xubij che: We kas tzij chi lal u Cˈojol ri Dios, takan la chque tak we abaj riˈ chi cäcaˈn na wa, ―xcha che.

Xchˈaw ri Jesús, xubij che: Ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij: “Man xak tä xuwi rumal ri wa quecˈasi na ri winak, xane xukujeˈ rumal ronojel ru Tzij ri Dios,” ―cächaˈ, ―xcha ri Jesús che.

Ri Itzel xucˈam bi ri Jesús pa ri lokˈalaj tinimit Jerusalén, xupakba cˈu puwiˈ ri nimalaj rachoch Dios. Te riˈ xubij che: We kas tzij chi lal u Cˈojol ri Dios, qˈuiäka bi ib la iquim, rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij:

Ri Dios queutak na lok ri ángeles awucˈ
che a chajixic.
Catquichap na che ra kˈab che a toˈic
rech man cachakˈij tä rawakan
cho abaj, ―cächaˈ, ―xcha ri Itzel che.

Ri Jesús xchˈawic, xubij che: Xukujeˈ cubij ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic: “Mayac royowal ri Awajaw, ri a Dios,” ―cächaˈ, ―xcha che.

Te cˈu riˈ ri Itzel xucˈam bi ri Jesús puwiˈ jun nimalaj juyub. Xeucˈut cˈu conojel tak ri tinimit ajuwächulew chuwäch ri Areˈ, xukujeˈ ri qui kˈinomal. Xubij cˈu che ri Jesús: Ronojel waˈ quinya che la, we cäxuqui la, quinkˈijilaj la, ―xcha che.

10 Xchˈaw ri Jesús, xubij che: Jat, Satanás, chatel chnuwäch rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij: “Chakˈijilaj ri Awajaw ri a Dios, xuwi cˈu ri Areˈ chapatänij,” ―cächaˈ, ―xcha che.

11 Xel cˈu bi ri Itzel rucˈ ri Jesús. Xepe cˈu jujun ángeles rech quepatänin che ri Areˈ.

Ri Jesús cuchaplej tzijonem pa Galilea

12 Ri Jesús, aretak xuto chi cˈo ri tat Juan pa cheˈ, xeˈ pa Galilea. 13 Man xcanaj tä cˈu can pa ri tinimit Nazaret, xane xa xcˈoji pa Capernaum, jun tinimit Romano waˈ ri cˈo chiˈ ri mar chquinakaj ri ojer tak tinimit Zabulón rucˈ Neftalí. 14 Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi jas ri xutzˈibaj can ri ka mam Isaías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij:

15 Winak aj Zabulón, winak aj Neftalí,
ix riˈ ri nakaj ix cˈo wi che ri mar,
chˈäkäp che ri nimaˈ Jordán,
chilaˈ pa Galilea jawijeˈ e cˈo wi winak
ri man aj Israel taj.
16 Ri winak ri jeˈ ta ne e cˈo pa kˈekum
xquil jun nimalaj sakil.
E areˈ winak waˈ ri e cˈo pa ri qui mac,
ri e cˈo cho ri cämical,
xpe jun nimalaj sakil pa qui wiˈ, ―xcha ri ka mam Isaías.

17 Cˈä te riˈ cˈut ri Jesús xuchaplej u tzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios, xubij cˈu chque ri winak: Chiqˈuexa ri iwanimaˈ, chiqˈuexa ri i chomanic, rumal chi xa jubikˈ chic man cuchaplej ru takanic ri Dios, ―xcha chque ri winak.

Ri Jesús queusiqˈuij quiejeb chapal tak cär rech quebeˈ rucˈ

18 Ocˈowem cuban ri Jesús chuchiˈ ri mar re Galilea, xeril cˈu quieb achijab cachalal quib. Ri jun are ri tat Simón ri xukujeˈ cäbix Pedro che, ri jun chic are ri tat Andrés. Tajin cäquiqˈuiäk bi jun cˈat chapäbal cär pa ri cho rumal chi e chapal tak cär ri e areˈ. 19 Ri Jesús xubij chque: Chixsaˈj wucˈ. Quinban cˈu na chiwe chi quixoc che qui mulixic winak che qui qˈuexwäch ri cär, ―xcha chque.

20 Chanim xquiya can ri qui cˈat, xebeˈ rucˈ ri Jesús.

21 Ocˈowinak chi apan jubikˈ ri Jesús, xeril chi cˈu quieb achijab chic cachalal quib. E areˈ ri tat Jacobo rachiˈl ri tat Juan. E u cˈojol ri tat Zebedeo waˈ. E cˈo pa jun barco cachiˈl ri qui tat, tajin cäquicˈojoj cˈu ri qui cˈat. Xesiqˈuix cˈu rumal ri Jesús. 22 Ri e areˈ cˈut chanim xquiya can ri barco rucˈ ri Zebedeo ri qui tat, xebeˈ rucˈ ri Jesús.

Ri Jesús cuya tijonic chque qˈuia winak

23 Ri Jesús xbin pa conojel tak ri tinimit re Galilea, xuya tijonic chque ri winak pa tak ri rachoch Dios. Xutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ru takanic ri Dios pa qui wiˈ ri winak. Xukujeˈ xucunaj ronojel u wäch yabil ri cˈo chque. 24 Xtataj cˈu u tzijol ri Jesús cumal ri winak pa conojel tak ri tinimit re Siria. Ri winak cˈut xequicˈam lok conojel ri qui rikom cˈäx rumal qˈuia u wäch cˈäxcˈol, yabil, kˈoxom. Xequicˈam lok ri e cˈo itzel tak espíritus chque, xukujeˈ ri winak ri man utz tä chi qui jolom rumal chi e elinak chˈuj, xequicˈam cˈu lok ri cäminak qui cuerpo. Ri Jesús cˈut xeucunaj conojel. 25 E qˈuia winak cˈut aj Galilea xebeˈ rucˈ ri Jesús. Xukujeˈ e cˈo winak aj Decápolis, aj Jerusalén, aj Judea, e cˈo cˈu ri xepe chˈäkäp che ri nimaˈ Jordán.

SAN LUCAS 4-5

Cätakchiˈx ri Jesús che mac

Xel bi ri Jesús pa ri nimaˈ Jordán, xtzelej cˈu lok kajinak ri Lokˈalaj Espíritu puwiˈ. Te riˈ ri Espíritu xucˈam bi ri Jesús pa tak juyub ri cätzˈinowic. Xcˈoji cˈu chilaˈ cawinak kˈij, cätakchiˈx cˈu che mac rumal ri Itzel. Man cˈo tä cˈu jas xutij pa tak ri kˈij riˈ. Te cˈu riˈ sibalaj xnumic. Xubij cˈu ri Itzel che: We lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, bij la che we abaj riˈ chi cuban na wa che la, ―xcha che.

Ri Jesús xchˈawic, xubij che: Tzˈibam can waˈ pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic, cubij: “Man xak tä xuwi rumal ri wa quecˈasi na ri winak, xane xukujeˈ rumal ronojel ru Tzij ri Dios,” ―cächa riˈ, ―xcha ri Jesús che.

Te cˈu riˈ ri Itzel xucˈam bi ajsic puwiˈ jun nimalaj juyub. Xeucˈutuxtaj conojel ri tinimit re ruwächulew chuwäch. Xubij cˈu che ri Jesús: Quinya na che la chi cätakan la pa qui wiˈ conojel we tinimit riˈ xukujeˈ chi cänimarisax kˈij la rumal waˈ, ―cächaˈ. Yoˈm cˈu ronojel waˈ chwe in. Ri in cˈut cuyaˈ quinya waˈ che apachin ri quinwaj quinya wi, ―xcha ri Itzel che. We cäxuqui la quinkˈijilaj la quinya waˈ che la, ―xcha che.

Ri Jesús xchˈawic, xubij: ¡Satanás! Chatel chnuwäch, ―xchaˈ. Rumal chi tzˈibam pa ru Lokˈ Pixab ri Dios, cubij: “Chatkˈijilan na chwe in ri Awajaw ri a Dios. Chatpatänin xak xuwi chwe in,” ―cächa ri u Tzij ri Dios, ―xcha ri Jesús che.

Ri Itzel xucˈam bic ri Jesús pa ri tinimit Jerusalén, xutacˈaba puwiˈ ri nimalaj rachoch Dios, xubij che: We lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, qˈuiäka bi ib la iquim, ―cächaˈ. 10 Rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Tzˈibtalic cubij:

Queutak na lok ri ángeles
che a chajixic, ―cächaˈ, ―xcha ri Itzel che. 11 Xukujeˈ cubij pa ru Lokˈ Pixab ri Dios:
Catquichap na che ra kˈab che a toˈic
rech man cachäkˈij tä rawakan
cho jun abaj, ―cächa riˈ.

12 Xchˈaw chi na jumul ri Jesús, xubij: Xukujeˈ cubij pa ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic: “Mayac royowal ri Kajaw ri ka Dios,” ―cächaˈ, ―xcha ri Jesús che.

13 Aretak ri Itzel xtoˈtaj chutakchiˈxic ri Jesús che mac, xel bi rucˈ. Cätzelej chi na lok jumul pa jun kˈij chic.

Ri Jesús cuchaplej tijonem

14 Xtzelej cˈu bi ri Jesús, cˈo cˈu ru chukˈab ri Lokˈalaj Espíritu rucˈ. Xeˈ pa Galilea. Ri winak ajchilaˈ xetzijon chrij ri Jesús pa ronojel tinimit. 15 Ri Jesús xuya tijonic pa tak ri rachoch Dios ri cäquimulij wi quib ri winak aj Galilea. Conojel xquinimarisaj u kˈij.

Queˈ ri Jesús pa ri tinimit Nazaret

16 Xtzelej bi ri Jesús, xeˈ pa ri tinimit Nazaret jawijeˈ xqˈuiyisax wi. Pa ri kˈij re uxlanem xoc bi pa ri rachoch Dios jas ru nakˈatisam wi rib, xtaqˈui cˈut chusiqˈuixic ru Lokˈ Pixab ri Dios. 17 Xyiˈ cˈu ri wuj che ri xutzˈibaj ri mam Isaías, kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Aretak xujak ri wuj, xuriko jawijeˈ ri tzˈibtal wi riˈ, ri cubij:

18 Ri Espíritu rech ri Kajaw Dios cˈo wucˈ.
In chaˈtal cˈut rech queintzijoj utzalaj
tak tzij chque ri mebaˈib.
In u takom u lok che qui cuˈbisaxic
canimaˈ ri quebisonic,
chutzijoxic ri qui tzokopixic ri e tzˈapim,
chubanic cˈut chi quecaˈy ri moyab,
xukujeˈ che qui tzokopixic
ri man e tzokopim taj, ―cächaˈ.
19 Xukujeˈ in takom lok chutzijoxic waˈ
chi ri Kajaw Dios xuchaˈ we kˈij
junab riˈ chubanic utzil
chque conojel winak, ―cächa ri ka mam Isaías, ―xcha ri Jesús chque.

20 Ri Jesús xutzˈapij ri wuj, xutzelej waˈ che ri chajil re ri rachoch Dios, xtˈuyiˈc. Conojel ri winak ri e cˈo pa ri rachoch Dios naj qui wiˈ che. 21 Xubij cˈu chque: Cämic riˈ xbantaj waˈ we Tzˈibtalic riˈ chuwäch alak, ―xcha chque.

22 Conojel ri winak utz quechˈaw chrij ri Jesús, xukujeˈ xquicajmaj ri jeˈlalaj tak tzij ri xutzijoj chque, xquibij: ¿A mat are ru cˈojol ri tat José? ―xechaˈ.

23 Xubij chque: Wetam ri cäbij na alak chwe in: “Ajcun, cunaj ib la,” ―cächa na alak chwe. “Ri ka tom chi xeban la pa ri tinimit Capernaum, chebana cˈu la waral pa ri tinimit la,” ―cächa na alak, ―xcha chque.

24 Xukujeˈ xubij chque: Kas tzij ri quinbij chech alak chi sibalaj nim quil wi ronojel kˈalajisanel. Xak xuwi pa ru tinimit ri areˈ man nim tä quil wi waˈ, ―cächa ri Jesús. 25 Tzij riˈ ri quinbij chech alak chi xecˈoji qˈuia ri chuchuib malcaˈnib pa ri tinimit Israel pa tak ru kˈij ri ka mam Elías, jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Oxib junab rucˈ wakib icˈ man cˈo tä jäb xubano. Xcˈoji cˈu jun nimalaj wiˈjal pa ronojel ruwächulew pa tak ri kˈij riˈ. 26 Man xtak tä cˈu bi ri tat Elías cucˈ conojel ri malcaˈnib, xane xak xuwi rucˈ ri jun chichuˈ malcaˈn pa ri tinimit Sarepta re Sidón, ―cächaˈ. 27 Xukujeˈ xecˈoji qˈuia yawabib ri cˈo ri itzel tak chˈaˈc chquij pa ru kˈij ri Eliseo, jun kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ojer. Man cˈo tä cˈu jun ri xcunaxic, xane xak xuwi ri tat Naamán ri aj Siria, ―xcha ri Jesús chque.

28 Aretak ri winak xquita ri xubij chque, conojel ri e cˈo pa ri rachoch Dios sibalaj xpe coyowal che ri Jesús. 29 Xewalij cˈut, xquesaj bi pa ri tinimit. Xquicˈam bi chutzaˈm ri juyub ri yacom wi ri qui tinimit. Xcaj u qˈuiäkic bi ri Jesús iquim. 30 Xkˈatän cˈu bi ri Jesús pa qui niqˈuiajal ri winak, xeˈc.

Ri Jesús curik jun achi ri cˈo jun itzelalaj espíritu che

31 Xkaj bi ri Jesús, xeˈ pa Capernaum, jun tinimit re Galilea. Xeutijoj ri winak chilaˈ ronojel kˈij re uxlanem. 32 Ri winak xquicajmaj ru tijonic rumal chi xeutzijobej jeˈ jas ri cuban jun ri cätakan pa qui wiˈ.

33 Xoc cˈu bi pa ri rachoch Dios jun achi ri cˈo jun itzelalaj espíritu che. Xurak u chiˈ ri achi, co xchˈawic. 34 Xubij cˈut: ¡Aa! ¿Jas ke uj ucˈ la, Jesús aj Nazaret? ¿A petinak la chusachic ka wäch? In wetam wäch la, chi lal riˈ ri Lokˈalaj Achi ri takom lok rumal ri Dios, ―xcha che.

35 Ri Jesús xuyajo, xubij: ¡Chatzˈapij u pa chiˈ, chatel che ri achi! ―xcha che.

Te cˈu riˈ ri itzelalaj espíritu xuqˈuiäk ri achi cho ulew chquixol ri winak, xel bic, man cˈo tä cˈäx xuban can che. 36 Conojel xecajmanic. Cäquitzijobela quib, cäquibij: ¿Jas waˈ we tzij riˈ ri cucoj ri tataˈ? ¡Cäcowin ri Areˈ che qui takic ri itzel tak espíritus, quebel chque ri winak! ―xechaˈ.

37 Quetzijon cˈu chrij ri Jesús pa ronojel cˈolibal chunakaj ri tinimit riˈ.

Ri Jesús cucunaj ru jiˈ chichuˈ ri tat Simón Pedro

38 Xel cˈu lok ri Jesús pa ri rachoch Dios, xoc bic pa ri rachoch ri tat Simón. Ru jiˈ chichuˈ ri tat Simón kajinak che jun nimalaj kˈakˈ, xebochiˈn cˈu ri winak che ri Jesús puwiˈ ri chichuˈ. 39 Xnakajin che ri chichuˈ, xtaqˈui cˈu chuxcut. Xuyaj ri kˈakˈ, xtäni cˈu che. Chanim xwalij ri chichuˈ, xeupatänij cˈut.

Ri Jesús queucunaj qˈuia yawabib

40 Aretak kajem cuban ri kˈij, conojel ri e cˈo yawabib cucˈ xequicˈam lok chuwäch ri Jesús. Pune qˈuia u wäch ri yabil ri e cˈo chque ri winak, xcowin ri Jesús che qui cunaxic. Xuya ru kˈab pa qui wiˈ chquijujunal rech queutziric. 41 E qˈuia cˈut ri xebel itzel tak espíritus chque. Xquirak qui chiˈ, xquibij: Lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, ―xecha che.

Queuyaj cˈu ri Jesús, man cuya tä chque chi quetzijonic, rumal chi quetam u wäch chi are ri Cristo.

Ri Jesús cutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio pa Galilea

42 Aretak xsakiric, xel bi ri Jesús pa ri tinimit, xeˈ pa juyub jawijeˈ ri xak cätzˈinowic. Ri winak sibalaj xquitzucuj, xquiriko. Xquikˈatej cˈut rech man quel tä bi chquixol. 43 Ri Jesús xubij chque: Rajwaxic chi quineˈc quintzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ru takanic ri Dios chque ri winak pa tak ri niqˈuiaj tinimit chic, are cˈu waˈ ri in takom wi lok, ―xchaˈ.

44 Xtzijon cˈu ri Jesús pa tak ri rachoch Dios ri e cˈo pa Galilea.

Waral cätzijox wi ri cajmabal ri xban che qui chapic ri cär

Aretak ri Jesús cˈo chuchiˈ ri nimalaj jaˈ re ri mar re Genesaret, xeopan qˈuia winak rucˈ chutatabexic ru Tzij ri Dios. Ri Jesús xeril quieb barcos ri e cˈo chuchiˈ ri mar. E elinak lok ri chapal tak cär pa ri barcos che qui chˈajic ri qui cˈat. Xoc cˈu bic ri Jesús pa jun chque ri barcos, ri re ri tat Simón. Xtˈuyi pa ri barco, xutaˈ tokˈob che ri tat Simón chi cukebisaj apan jubikˈ ri barco chuchiˈ ri ulew rech man cäpitzˈ tä ri Areˈ cumal ri qˈuia winak. Chilaˈ cˈut xuya lok tijonic chque ri winak. Aretak xutänaba ri u tijonem, xubij che ri tat Simón: Chakebisaj ri barco pa ri mar. Chikasaj ri i cˈat che qui chapic cär, ―xcha che.

Ri tat Simón xchˈawic, xubij che: Kajtij, xujchacun ronojel ri jun akˈab mier. Man cˈo tä cˈu ka chapom, ―cächaˈ. We cˈu jeˈ cäbij la, quinban chi na waˈ, queinkasaj ri nu cˈat, ―xcha che.

Aretak xbantaj waˈ, xenoj cˈu ri qui cˈat chapäbal cär, je riˈ chi quetˈokopitaj chque tak ri cär. Ri tat Simón cucˈ ri toˈl tak re xequisiqˈuij ri cachiˈl ri e cˈo pa ri jun barco chic, rech queopan che qui toˈic. Xebeˈ cucˈ che qui toˈic, xequinojisaj cˈu ri quieb barcos, je riˈ chi tajin quesach pa ri jaˈ. Aretak ri tat Simón Pedro xril ri xbanic, xubij: Kajaw Jesús, man takal tä chwe chi cäcˈoji la wucˈ rumal chi ri in, sibalaj in ajmac, ―xcha che.

Xubij waˈ rumal chi xuxej rib ri tat Simón xukujeˈ ri e cˈo rucˈ rumal ri qˈuialaj cär ri xequichapo. 10 Xukujeˈ xecajman ri tat Jacobo, ri tat Juan, u cˈojol ri tat Zebedeo, cachiˈl quib rucˈ ri tat Simón. Xubij ri Jesús che ri tat Simón: Maxej awib. Jas ri caban chque tak ri cär, queamulij, jeˈ caban na chque ri winak, ―xcha che.

11 Xequesaj cˈu lok ri qui barcos pa ri mar, xquiya cho ri ulew. Te riˈ xquiya can ronojel, xebeˈ rucˈ ri Jesús.

Ri Jesús cucunaj jun achi ri cˈo itzel chˈaˈc che

12 Aretak ri Jesús cˈo pa jun tinimit chic, xopan jun achi rucˈ, ri sibalaj yawab, ri cˈo itzel chˈaˈc che. Ri achi, aretak xril ri Jesús, xupachba rib chuwäch. Xuchap u bochiˈxic, xubij: Tat, we caj la cäcowin la che nu cunaxic, ―xchaˈ.

13 Ri Jesús xuyuk ru kˈab, xuchap cok. Xubij che: Cwaj, ―cächaˈ. Chutzir baˈ la, ―xcha che.

Chanim cˈut xel ri itzel chˈaˈc che ri achi, xutziric. 14 Xutak cˈu ri Jesús chi mutzijoj waˈ che apachin jun winak. Te riˈ xubij che: ¡Oj la! Jecˈutu ib la cho ri sacerdote. Ya baˈ la ri takom can rumal ri ka mam Moisés chi cäyiˈ che u cunaxic jun ri cˈo itzel chˈaˈc che. Are cˈu kˈalajisabal waˈ chquiwäch ri winak, ―xcha che.

15 Xesax cˈu na u tzijoxic waˈ pa ronojel tinimit. Cäquimulij cˈu quib qˈuialaj tak winak chutatabexic ru tijonic ri Jesús, xukujeˈ rech queucunaj chque tak ri qui yabil. 16 Xel bi ri Jesús chilaˈ, xeˈ pa tak juyub ri quetzˈinowic chubanic orar.

Ri Jesús cucunaj jun achi ri cäminak u cuerpo

17 Pa jun kˈij ri Jesús tajin cuya tijonic. E tˈuyutˈoj cˈu ri tataˈib fariseos xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab chunakaj ri Jesús. E elinak cˈu lok ri e areˈ pa ronojel tinimit re Galilea, re Judea, xukujeˈ e cˈo jujun ri xepe pa Jerusalén. Are cˈu ri Jesús, sibalaj cˈo ru chukˈab ri Dios rucˈ che cunanic. 18 Xeopan cˈu jujun achijab cucˈam lok jun achi ri cäminak u cuerpo. Kˈoyol cho jun alaj u chˈat. Ri achijab xquitzucuj ri roquisaxic bi ri yawab pa ri ja chuyaˈic cho ri Jesús. 19 Man xquirik tä cˈut jawijeˈ queboc wi bic cumal ri qˈuialaj winak. Xepaki cˈu puwiˈ ri ja. Xquesaj apan jubikˈ ru xoˈtil ri ja, xquiban jun jul puwiˈ ri ja, xquikasaj cˈu bi ri achi pa ri alaj chˈat chquixol ri winak cho ri Jesús. 20 Aretak ri Jesús xrilo chi kas quecojon che, xubij che ri achi ri cäminak u cuerpo: Tat, quesachtaj ri mac la, ―xcha che.

21 Te cˈu riˈ xpe coyowal ri fariseos xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab. Cäquichomaj pa canimaˈ, cäquibij: “¿Jachin lo waˈ we achi riˈ ri cubij ri äwas u bixic chrij ri Dios?” ―quechaˈ. “Xak xuwi ri Dios cäcowin chusachic u mac jun,” ―xechaˈ.

22 Ri Jesús chanim xunaˈ ri tajin cäquichomaj pa canimaˈ. Xchˈaw cˈut, xubij chque: Ri in wetam ri tajin cächomaj alak pa animaˈ alak, ―cächa chque. 23 ¿Jachique ri man cˈäx tä u bixic che ri yawab: “Ra mac xesachtajic”, o ri u bixic: “Chatwalijok, chatbinok”? ―cächa ri Jesús chque. (Cˈäx na u banic ri jun xukujeˈ ri jun chic.) 24 Rech baˈ quetamaj alak chi ri in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, cˈo nu takanic pa qui wiˈ ri winak cho ruwächulew chusachic qui mac, quinban na waˈ, ―xcha chque.

Xubij che ri achi ri cäminak u cuerpo: Quinbij che la, walij baˈ la. Cˈama la bi ri soc la, oj la cho ja, ―xcha che.

25 Chanim xwalij ri achi, xtaqˈui chquiwäch ri winak. Xutelej bi ri u soc ri kˈoyol wi, xeˈ cho rachoch, tajin cunimarisaj u kˈij ri Dios. 26 Conojel ri winak sibalaj xquicajmaj ri xubano, xquinimarisaj cˈu u kˈij ri Dios. Sibalaj cäquixej quib ri winak, cäquitzijobela quib, cäquibij: Cämic riˈ e cˈo cajmabal ri kilom, ―xechaˈ.

Ri Jesús cusiqˈuij ri tat Leví rech queˈ rucˈ

27 Te cˈu riˈ xel bi ri Jesús chilaˈ, xril jun tokˈil alcabal, Leví u biˈ, tˈuyul jawijeˈ cätoj wi alcabal. Xubij cˈu che: Saˈj la wucˈ, ―xcha che.

28 Ri tat Leví xwalijic, xuya can ronojel, xeˈ rucˈ ri Jesús.

29 Ri tat Leví xuban cˈu jun nimalaj ulaˈnem che ri Jesús cho rachoch. Xeopan qˈuia chque ri tokˈil tak alcabal, xukujeˈ niqˈuiaj tak winak chic. Xetˈuyi cˈu junam chiˈ ri mesa cucˈ ru tijoxelab ri Jesús. 30 Xepe ri tijonelab re ri Pixab cachiˈl ri fariseos. Xequiyaj ri tijoxelab, xquibij chque: ¿Jas che quixwiˈ cucˈ tokˈil tak alcabal xukujeˈ cucˈ ajmaquib? ―xecha chque.

31 Ri Jesús xchˈawic, xubij chque: Ri winak ri utz qui wäch ri cˈo qui chukˈab man rajwaxic tä cunal que. Xane are rajwaxic waˈ chque ri yawabib, ―cächaˈ. 32 Man in petinak tä che qui siqˈuixic ri utzalaj tak winak rech cäquiqˈuex canimaˈ, cäquiqˈuex cˈu qui chomanic, xane che qui siqˈuixic ajmaquib, ―xcha chque.

Cäquitaˈ che ri Jesús chi jas che man cäcaˈn tä ayunar ru tijoxelab

33 Xquibij cˈu che ri Jesús: Ru tijoxelab ri tat Juan amakˈel cäcaˈn ri ayuno, amakˈel cˈut cäcaˈn orar. Jeˈ cˈu cäcaˈn ri qui tijoxelab ri fariseos xukujeˈ. ¿Jas cˈu che ri tijoxelab la amakˈel quewiˈc, man cäcaˈn tä cˈu ri ayuno? ―xecha che.

34 Xubij cˈu ri Jesús chque: ¿A cuyaˈ lo ri e cˈo pa jun cˈulanem cäcaˈn ayunar aretak cˈo ri jiaˈxel cucˈ? ―cächaˈ. 35 Copan cˈu na ri kˈij ri man cˈo tä chi ri jiaˈxel chquixol. Te cˈu riˈ cäcaˈn na ayunar pa ri kˈij riˈ, ―xcha chque.

36 Xukujeˈ xucoj jun cˈutbal chquiwäch, xubij chque: Man cˈo tä jun winak ri cutˈis jun cˈacˈ cˈojbal chrij ri kˈel atzˈiak. We je riˈ, ri cˈacˈ cutekˈtobisaj na riˈ ri kˈel, xukujeˈ ri cˈojbal ri esam che ri cˈacˈ atzˈiak man cucˈulajij tä rib rucˈ ri kˈel, ―cächaˈ. 37 Man cˈo tä cˈu jun winak ri cuya cˈacˈ vino pa tak kˈel tak kˈebal re tzˈum. We je riˈ, ri cˈacˈ vino queutˈubij riˈ ri tzˈum, cätix cˈu na riˈ ri vino, queetzeletaj can riˈ ri tzˈum. 38 Are ri cˈacˈ vino cäyiˈ na pa cˈacˈ tak kˈebal re tzˈum. Je riˈ man cäsach tä u wäch ri vino, o ri cˈolibal re. 39 Man cˈo tä jun winak ri craj cutij re ri cˈacˈ vino we nabe u tijom re ri kˈel vino. Cubij na riˈ ri winak chi are utz na ri kˈel vino, ―xcha ri Jesús chque.

SAN JUAN 1:15-51

15 Ri tat Juan xukˈalajisaj ri kas tzij chrij ri Areˈ, xubij: Are waˈ ri xinbij, chi ri Jun chic ri cäpe na, are nim na u kˈij chnuwäch in rumal chi ri Areˈ cˈo chic aretak ri in mäjaˈ quil nu wäch, ―xchaˈ.

16 Konojel ka cˈamom ke ri nimalaj u kˈinomal, ka rikom cˈu tewchibal kˈij chi kˈij. 17 Ri ka mam Moisés xutzˈibaj can ri Pixab ri xuya ri Dios che. Are cˈu ri Jesucristo xucˈut can chkawäch chi kas cujraj ri Dios, xukˈalajisaj ri kas tzij chkawäch. 18 Man cˈo tä wi jun winak ilowinak u wäch ri Dios. Xane xak xuwi ru Cˈojol ri Dios ri cˈo rucˈ ri ka Tat, ri xak xuwi waˈ u Cˈojol cˈolic, are ri Areˈ xulkˈalajisan chkawäch ru banic ri Dios.

Ri Juan Kasal Jaˈ cukˈalajisaj ri kas tzij chrij ri Jesucristo

19 Ri winak aj Israel pa Jerusalén xequitak bi sacerdotes xukujeˈ levitas rucˈ ri tat Juan chutaˈic che jachin ri areˈ. 20 Ri areˈ kas xukˈalajisaj chquiwäch chi sakil, xubij: Ri in, man in tä ri Cristo, ―xcha chque.

21 Xquitaˈ chi cˈu jumul che, xquibij: ¿Jachin cˈu ri lal? ¿A lal riˈ ri ka mam Elías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios? ―xecha che.

Ri tat Juan xubij: Man in tä riˈ, ―xcha chque.

Jumul chic xquitaˈ che, xquibij: ¿A man lal cˈu riˈ ri kˈalajisal u Tzij ri Dios ri cäbixic chi cäpe na? ―xecha che.

Ri areˈ xchˈawic, xubij: Man in tä riˈ, ―xcha chque.

22 Xquibij cˈu che: ¿Jachin cˈu ri lal? Rajwaxic chi cujeˈc, cˈo jas ri queˈkabij chque ri xujtakow lok. ¿Jas ri cäbij la chke chij ib la? ―xecha che.

23 Ri tat Juan xchˈawic, xubij: In riˈ ri jun ri co cächˈaw pa tak ri juyub ri cätzˈinowic, cubij: “Chibana u banic ri nim be ri cäbin wi ri Kajaw, chibana jicom che,” ―cächaˈ. Jeˈ jas ri xubij lok ri ka mam Isaías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios, ―xcha chque.

24 Ri achijab riˈ ri xeopan rucˈ ri tat Juan chuchˈabexic, e areˈ qui takoˈn ri tataˈib fariseos waˈ. 25 Xquitaˈ cˈu che ri tat Juan: We ri lal, man lal tä riˈ ri Cristo, man lal tä riˈ ri ka mam Elías, man lal tä cˈu riˈ ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios, ¿jas che cäban la kasnaˈ? ―xecha che.

26 Ri tat Juan xubij chque: Ri in quinban kasnaˈ rucˈ joron. Cˈo cˈu Jun chxol alak ri man etam tä alak u wäch ri Areˈ. 27 Are cˈu waˈ ri Jun ri teren lok chwij, pune nim cˈu na u banic chnuwäch in. Man takal tä cˈu chwe in quinquir ru cˈamal u xajäb, ―xcha chque.

28 Ronojel waˈ we riˈ xcˈulmataj pa Betábara ri cˈo chrelbal kˈij che ri nimaˈ Jordán jawijeˈ ri tajin cuban wi kasnaˈ ri tat Juan.

Ri Jesús are ri Jun ri cäcämisax na cho ri Dios jeˈ ta ne jun alaj chij

29 Chucab kˈij ri tat Juan xril ri Jesús tajin cänakajin lok rucˈ, xubij: ¡Chilampe alak! ―cächaˈ. Are waˈ ri Jun ri cäcämisax na cho ri Dios jeˈ ta ne jun alaj chij che resaxic bi ri qui mac ri winak ri e cˈo cho ruwächulew, ―cächaˈ. 30 Chrij cˈu ri Areˈ xintzijon wi aretak xinbij: Cäpe chi na Jun ri nim na u banic chnuwäch in. Je riˈ, rumal chi ri Areˈ ya cˈo chic mäjok quil nu wäch in. 31 Ri in xukujeˈ man wetam tä u wäch nabe, tajin cˈu quinban qui kasnaˈ ri winak rech conojel ri winak aj Israel cäquetamaj u wäch, ―xcha ri tat Juan.

32 Xukujeˈ xubij ri tat Juan: Xinwil ri Lokˈalaj Espíritu xkaj lok chicaj jeˈ u banic jun palomäx, xcanaj cˈu can puwiˈ ri Jesús. 33 Ri in nabe man wetam taj jachin ri Areˈ, ri Dios cˈut ri xintakowic chi quinban kasnaˈ rucˈ joron, are xubij chwe: “Jachin ri cawilo chi cäkaj ri Lokˈalaj Espíritu puwiˈ, cäcanajic, are riˈ ri Jun ri cuban na kasnaˈ rucˈ ri Lokˈalaj Espíritu,” ―xcha chwe. 34 Ri in wilom ri xucˈulmaj, quinkˈalajisaj cˈut jas ri xinwilo chi are waˈ ru Cˈojol ri Dios, ―xcha ri tat Juan chque ri winak.

Waral quekil wi ri nabe tak u tijoxelab ri Jesús

35 Chucab kˈij ri tat Juan cˈo chilaˈ jumul chic e rachiˈl quieb chque ru tijoxelab. 36 Aretak ri tat Juan xrilo chi tajin cocˈow ri Jesús, xubij: ¡Chiwilampeˈ! ―cächaˈ. Are waˈ ri Jun ri cäcämisax na cho ri Dios jeˈ ta ne jun alaj chij, ―xcha chque.

37 Ri quieb u tijoxelab ri tat Juan, aretak xquita ri xubij, xebeˈ rucˈ ri Jesús. 38 Ri Jesús xcaˈy can chrij, xrilo chi terenem ri Areˈ cumal ri quieb tijoxelab, xubij chque: ¿Jas tajin quitzucuj? ―xchaˈ.

Ri e areˈ xquibij che: Ajtij, ¿jawijeˈ jekel wi la? ―xecha che.

39 Ri Jesús xchˈawic, xubij chque: ¡Chixsajmpeˈ! Joˈ baˈ, quiwila cˈu na, ―xcha riˈ chque.

Xebeˈ cˈu rucˈ ri Areˈ, xquil na jawijeˈ ri jekel wi. Chilaˈ cˈut xecanaj wi can pa ri kˈij riˈ, rumal chi craj are ucaj hora riˈ re ri benak kˈij.

40 Jun cˈu chque ri quieb achijab ri xquita ri xubij ri tat Juan, ri xebeˈ rucˈ ri Jesús, are ri tat Andrés ri ratz ri tat Simón Pedro. 41 Xeˈ ri tat Andrés chanim chutzucuxic ri tat Simón ru chakˈ, xubij cˈu che: Xkarik ri Mesías, ―xcha che. (Ri tzij riˈ quel cubij “Cristo”.)

42 Te cˈu riˈ ri tat Andrés xucˈam bi ri tat Simón rucˈ ri Jesús. Ri Jesús cˈut, aretak xrilo, xubij che: At riˈ ri tat Simón ru cˈojol ri Jonás. Cefas chic cäbix na chawe (ri quel cubij Pedro), ―xcha che.

Ri Jesús queusiqˈuij ri tat Felipe rachiˈl ri tat Natanael rech quebeˈ rucˈ

43 Chucab kˈij chic ri Jesús xuchomaj chi queˈ pa Galilea. Xurik cˈu ri tat Felipe, xubij che: Tasaˈj wucˈ, ―xcha che.

44 Ri tat Felipe jelaˈ cäpe wi pa ri tinimit Betsaida ri qui tinimit ri tat Andrés, ri tat Pedro. 45 Ri tat Felipe xeˈ chutzucuxic ri tat Natanael, xubij che: Xkil u wäch ri achi ri cˈo xutzˈibaj ri ka mam Moisés chrij pa tak ri wuj re ri Pixab, xukujeˈ ri cˈo xquitzˈibaj ri kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios chrij pa ri qui wuj. Are waˈ ri Jesús ru cˈojol ri tat José aj Nazaret, ―xcha che.

46 Ri tat Natanael xubij che: ¿A cˈo pu lo jun winak nim u banic ri cäpe pa Nazaret? ―xcha che.

Ri tat Felipe xubij che: Tasaˈj baˈ, cawil cˈu na at, ―xcha che.

47 Ri Jesús, aretak xrilo chi petinak ri tat Natanael, xubij: Xpe jun achi ri kas aj Israel, ri man cˈo tä subunic pa ranimaˈ, ―xchaˈ.

48 Te riˈ ri tat Natanael xutaˈ che ri Jesús: ¿Jas xban la che retamaxic nu wäch? ―xcha che.

Ri Jesús xubij che: Xatinwilo aretak mäjaˈ catsiqˈuix rumal ri tat Felipe, aretak at cˈo chuxeˈ ri jun u cheˈal higos, ―xcha che.

49 Ri tat Natanael xubij che: Ajtij, lal riˈ ri u Cˈojol ri Dios, ri Nim Takanel pa qui wiˈ ri winak aj Israel, ―xcha che.

50 Ri Jesús xchˈawic, xubij che: E ri at, ¿a cacoj waˈ xa rumal chi xinbij chawe chi xatinwilo aretak ri at cˈo chuxeˈ ru cheˈal higos? Cawil cˈu na nimak tak cajmabal chuwäch waˈ we riˈ, ―xcha che.

51 Xukujeˈ xubij ri Jesús: Kas tzij ri quinbij chiwe chi quiwil na ri caj jaktalic. Quiwil cˈu na ri ángeles rech ri Dios quepakiˈc, quexuli pa nu wiˈ in, in riˈ ri Ralcˈual ri Dios ri Kas Winak, ―xcha ri Jesús chque.