Chronological

24 Sa panahon sa paghari ni Jehoyakim, gisulong ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia ang Juda ug nasakop niya si Jehoyakim sulod sa tulo ka tuig. Apan wala madugay mirebelde si Jehoyakim kang Nebucadnezar. ² Nagpadala ang Ginoo ug mga taga-Babilonia,^[a] taga-Aram, taga-Moab, ug taga-Ammon sa pagsulong sa Juda, sumala sa giingon sa Ginoo pinaagi sa iyang mga alagad nga mga propeta. ³ Nahitabo kini sa Juda sumala sa mando sa Ginoo, aron mapahawa niya sila sa ilang lugar pahilayo sa iyang presensya, tungod sa mga sala nga gihimo ni Manase, ⁴ apil ang iyang pagpamatay sa inosenteng mga tawo. Gipabanaw niya ang ilang dugo sa Jerusalem, ug dili kini mapasaylo sa Ginoo.

⁵ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jehoyakim, ug ang tanan niyang gihimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ⁶ Sa dihang namatay si Jehoyakim, si Jehoyakin nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

⁷ Wala na mosulong pag-usab ang hari sa Ehipto, kay nailog na sa hari sa Babilonia ang tanan niyang teritoryo, gikan sa Yuta sa Ehipto hangtod sa Suba sa Eufrates.

Ang Paghari ni Jehoyakin sa Juda

(2 Cro. 36:9-10)

⁸ Nagaedad si Jehoyakin ug 18 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa tulo ka bulan. Ang iyang inahan mao si Nehusta nga anak ni Elnatan nga taga-Jerusalem. ⁹ Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo, sama sa gihimo sa iyang amahan.

¹⁰ Sa panahon sa iyang paghari, ang mga opisyal ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia misulong sa Jerusalem, ug gilibotan nila kini. ¹¹ Miadto si Nebucadnezar sa Jerusalem samtang gilibotan kini sa iyang mga sundalo. ¹² Ug mitugyan kaniya sa ilang kaugalingon si Haring Jehoyakin, uban ang iyang inahan, ang iyang mga alagad, ang iyang dungganon nga mga tawo, ug ang iyang mga opisyal.

Sa ikawalo nga tuig sa paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, gibihag niya si Jehoyakin. ¹³ Sumala sa gipasidaan sa Ginoo, gipanguha ni Nebucadnezar ang tanang bahandi sa templo sa Ginoo ug sa palasyo, ug ang tanang bulawan nga kagamitan nga gipahimo ni Solomon nga hari sa Israel alang sa templo sa Ginoo. ¹⁴ Gibihag usab niya ang 10,000 ka mga lumulupyo sa Jerusalem, apil ang tanang opisyal ug maisog nga mga sundalo, ug ang tanang hanas nga mga trabahante ug mga platero. Ang mga labing kabos lang ang nabilin.

¹⁵ Gibihag usab ni Nebucadnezar si Jehoyakin ngadto sa Babilonia, apil ang inahan niini, mga asawa, mga opisyal, ug ang mga dungganon nga mga tawo sa Juda. ¹⁶ Gibihag usab niya ang 7,000 ka labing isog nga mga sundalo ug 1,000 ka hanas nga mga trabahante ug mga platero nga pulos may katakos sa pagpakiggira. ¹⁷ Ang gipuli niya nga hari mao si Matania nga uyoan ni Jehoyakin. Ug giilisan niya ang ngalan ni Matania ug Zedekia.

Ang Paghari ni Zedekia sa Juda

(2 Cro. 36:11-12; Jer. 52:1-3)

¹⁸ Nagaedad si Zedekia ug 21 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 11 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna. ¹⁹ Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo, sama sa gihimo ni Jehoyakim. ²⁰ Busa gipapahawa sa Ginoo ang mga taga-Jerusalem ug ang mga taga-Juda sa ilang dapit pahilayo sa iyang presensya. Nahitabo kini tungod sa kasuko sa Ginoo kanila.

Ang Pagkalaglag sa Jerusalem

(2 Cro. 36:15-21; Jer. 52:3b-11)

Nagrebelde si Zedekia batok sa hari sa Babilonia.

25 Busa sa ikanapulo nga adlaw sa ikanapulo nga bulan, sa ikasiyam nga tuig sa paghari ni Zedekia, misulong si Haring Nebucadnezar ug ang iyang tibuok kasundalohan sa Jerusalem. Nagkampo sila sa gawas sa siyudad ug nagtapok ug yuta libot sa paril niini. ² Gilibotan nila ang siyudad hangtod sa ika-11 nga tuig sa paghari ni Zedekia. ³ Sa ikasiyam nga adlaw sa ikaupat nga bulan sa maong tuig, labihan na gayod ang kagutom sa siyudad ug wala na gayoy pagkaon ang mga tawo.

⁴ Unya, gilumpag sa mga taga-Babilonia ang usa ka bahin sa paril sa siyudad, busa nagplano si Zedekia ug ang tanan niyang mga sundalo sa pag-ikyas. Apan tungod kay nalibotan sa mga taga-Babilonia^[b] ang siyudad, naghulat sila hangtod nga mogabii. Didto sila nangagi sa pultahan taliwala sa duha ka paril duol sa hardin sa hari. Nangikyas sila paingon sa Kapatagan sa Jordan,^{[c] 5} apan gigukod sila sa mga taga-Babilonia ug naapsan sila sa kapatagan sa Jerico. Nagkatibulaag ang tanang sundalo ni Zedekia, ⁶ ug nadakpan siya. Gidala siya ngadto sa hari sa Babilonia didto sa Ribla ug gihukman. ⁷ Gipamatay diha sa iyang atubangan ang iyang mga anak, ug gilugit ang iyang mga mata. Unya gikadenahan siya ug gidala sa Babilonia.

Giguba ang Templo

(Jer. 52:12-27)

⁸ Sa ikapito nga adlaw sa ikalima nga bulan, niadtong ika-19 nga tuig sa paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, miadto sa Jerusalem si Nebuzaradan nga komander sa mga guwardya sa hari sa Babilonia. ⁹ Gisunog niya ang templo sa Ginoo, ang palasyo, ang tanang balay sa Jerusalem, ug ang tanang importanteng mga bilding. ¹⁰ Ubos sa iyang pagdumala, giguba sa mga sundalo sa Babilonia ang mga paril libot sa Jerusalem. ¹¹ Unya gibihag niya ang nahibiling mga tawo sa siyudad, apil ang mga tawo nga midapig sa hari sa Babilonia. ¹² Apan gibilin niya ang uban sa labing kabos nga mga tawo aron sa pag-atiman sa mga ubasan ug sa mga uma.

¹³ Gipangguba sa mga taga-Babilonia kining mosunod nga mga kagamitan sa templo sa Ginoo: ang bronsi nga mga haligi, ang mga karomata nga gigamit sa paghakot ug tubig, ug ang dakong sudlanan ug tubig nga bronsi nga gitawag ug Dagat. Ug gidala nila ang mga bronsi sa Babilonia. ¹⁴ Gipangdala usab nila ang mga kalaha, mga pala, mga pangkorte sa pabilo, mga tasa, ug ang tanang mga kagamitan nga hinimo sa bronsi nga gigamit didto sa templo. ¹⁵ Gipanguha usab ni Nebuzaradan ang mga butanganan ug baga, ang mga yahong, ug ang uban pang mga kagamitan nga hinimo sa bulawan ug plata. ¹⁶ Halos dili na matimbang ang mga bronsi nga gikan sa duha ka haligi, sa dakong sudlanan sa tubig nga gitawag ug Dagat, ug sa mga karomata nga gigamit sa paghakot ug tubig. Kining mga butanga gipahimo kaniadto ni Solomon alang sa templo sa Ginoo. ¹⁷ Ang gitas-on sa matag haligi 27 ka piye. Ang gitas-on sa bronsi nga ulo-ulo sa matag haligi upat ug tunga ka piye. Kining mga ulo-ulo gidekorasyonan ug linala nga bronsi ug gipalibotan ug bronsi nga pormag prutas nga pomegranata.

¹⁸ Gibihag usab ni Nebuzaradan si Seraya nga pangulong pari, si Zefanias nga sunod ug ranggo ni Seraya, ug ang tulo ka magbalantay sa pultahan sa templo. ¹⁹ Dugang niini, gipangbihag usab niya ang mosunod: ang opisyal sa mga sundalo sa Juda, ang lima sa mga magtatambag sa hari, ang sekretaryo sa komander sa mga sundalo nga mao ang tiglista sa mga tawo nga mahimong mga sundalo, ug ang 60 ka mga lumulupyo didto. ²⁰ Gidala silang tanan ni Nebuzaradan ngadto sa hari sa Babilonia didto sa Ribla, ²¹ nga sakop sa Hamat. Ug didto gipapatay sila sa hari. Busa ang katawhan sa Juda nahilayo sa ilang yuta ingon nga mga bihag.

Si Gedalia nga Gobernador sa Juda

(Jer. 40:7-9; 41:1-3)

²² Gipili ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia si Gedalia nga anak ni Ahikam ug apo ni Shafan ingon nga gobernador sa mga tawo nga nahibilin sa Juda. ²³ Sa dihang nadungog kini sa mga opisyal sa kasundalohan sa Juda ug sa ilang mga sakop nga mga sundalo, miadto sila kang Gedalia didto sa Mizpa. Ang nangadto mao sila si Ishmael nga anak ni Netania, si Johanan nga anak ni Karea, si Seraya nga anak ni Tanhumet nga taga-Netofa, si Jaazania nga taga-Maaca, ug ang ilang mga sakop. ²⁴ Nanumpa si Gedalia kanila ug sa ilang mga sakop, “Ayaw kamo kahadlok sa mga opisyal sa Babilonia. Puyo lang kamo niini nga yuta ug mag-alagad sa hari sa Babilonia ug walay daotang mahitabo kaninyo.”

²⁵ Apan sa ikapito nga bulan niadtong tuiga, si Ishmael nga anak ni Netania ug apo ni Elishama, nga miyembro sa harianong pamilya, miadto sa Mizpa uban sa napulo ka mga tawo ug gipatay nila si Gedalia ug ang iyang mga kauban nga mga taga-Juda ug mga taga-Babilonia. ²⁶ Tungod niini, ang tanang mga tawo gikan sa labing dungganon hangtod sa labing kabos, ingon man ang mga opisyal sa mga sundalo, nangikyas ngadto sa Ehipto tungod kay nahadlok sila sa buhaton sa mga taga-Babilonia kanila.

Gibuhian si Jehoyakin

(Jer. 52:31-34)

²⁷ Sa ika-37 nga tuig sa pagkabihag ni Jehoyakin nga hari sa Juda, nahimong hari sa Babilonia si Evil Merodac. Gibuhian niya si Jehoyakin sa ika-27 nga adlaw sa ika-12 nga bulan niadtong tuiga. ²⁸ Maayo siya kang Jehoyakin ug gipasidunggan niya kini labaw sa ubang mga hari nga gibihag usab didto sa Babilonia. ²⁹ Busa wala na niya pasul-oba si Jehoyakin sa bisti sa piniriso. Ug sukad niadto, didto na kini magkaonan uban kaniya. ³⁰ Ug kada adlaw gihatagan siya sa hari sa iyang mga kinahanglanon samtang buhi pa siya.

Ang Paghari ni Jehoahaz sa Juda

(2 Hari 23:30-35)

36 Ang anak ni Josia nga si Jehoahaz maoy gipili sa mga tawo nga ipuli ingon nga hari sa Jerusalem. ² Nagaedad si Jehoahaz ug 23 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa tulo ka bulan. ³ Unya gipapahawa siya gikan sa iyang trono sa hari sa Ehipto nga si Neco, ug gipabayad ni Neco ang mga taga-Juda ug buhis nga 3,500 ka kilong pilak ug 35 ka kilong bulawan. ⁴ Gibihag ni Neco si Jehoahaz ngadto sa Ehipto, ug gihimo niya nga hari sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda si Eliakim nga igsoon ni Jehoahaz. Giilisan niya ang ngalan ni Eliakim ug Jehoyakim.

Ang Paghari ni Jehoyakim sa Juda

(2 Hari 23:36–24:7)

⁵ Nagaedad si Jehoyakim ug 25 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 11 ka tuig. Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo nga iyang Dios. ⁶ Gisulong siya ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia ug gikadenahan, ug gidala sa Babilonia. ⁷ Gidala usab ni Nebucadnezar sa Babilonia ang uban nga mga kagamitan sa templo sa Ginoo ug gibutang sa iyang palasyo.^[a]

⁸ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jehoyakim ug ang ngil-ad ug daotan nga mga butang nga iyang gihimo nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel ug Juda. Si Jehoyakin nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Jehoyakin sa Juda

(2 Hari 24:8-17)

⁹ Nagaedad si Jehoyakin ug 18 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa tulo ka bulan ug napulo ka adlaw. Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo. ¹⁰ Sa unang bulan sa tuig, gipakuha ni Nebucadnezar si Jehoyakin ug gipadala sa Babilonia uban sa mga mahalong kabtangan gikan sa templo sa Ginoo, ug gihimo niyang hari sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda ang uyoan ni Jehoyakin nga si Zedekia.

Ang Paghari ni Zedekia sa Juda

(2 Hari 24:18-20; Jer. 52:1-3)

¹¹ Nagaedad si Zedekia ug 21 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 11 ka tuig. ¹² Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo nga iyang Dios ug wala siya magpaubos sa iyang kaugalingon kang Propeta Jeremias, nga tigsulti sa mensahe sa Ginoo. ¹³ Mirebelde usab siya kang Haring Nebucadnezar, bisan ug gipapanumpa siya niini sa ngalan sa Dios nga magmatinud-anon siya kaniya. Gahi kaayog kasingkasing si Zedekia, ug nagdumili siya sa pagbalik sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ¹⁴ Gawas pa niana, ang tanang pangulo sa mga pari ug sa mga katawhan wala na magmatinumanon sa Dios. Gisunod nila ang daotan nga mga binuhatan sa uban nga mga nasod ug gipanamastamasan nila ang templo sa Ginoo, nga gipakabalaan sa Ginoo didto sa Jerusalem.

Ang Pagkalaglag sa Jerusalem

(2 Hari 24:20b–25:21; Jer. 52:3b-11)

¹⁵ Kanunayng nagpahimangno kanila ang Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan, pinaagi sa iyang mga propeta, tungod kay nalooy siya kanila ug sa iyang templo. ¹⁶ Apan gibugalbugalan nila ang mga propeta sa Dios, gitamay, ug gisalikway ang ilang mga mensahe hangtod nga nasuko ang Ginoo kanila, ug wala nay makapugong niini. ¹⁷ Gipasulong sa Ginoo ang mga taga-Babilonia^[b] ngadto kanila, nga mipatay sa ilang batan-ong mga lalaki didto sa templo. Wala siyay gikaloy-an, lalaki man o babaye, bata man o tigulang, masakiton man o dili. Gitugyan sa Dios ang tanan niyang katawhan ngadto kang Nebucadnezar. ¹⁸ Gidala ni Nebucadnezar ngadto sa Babilonia ang tanang kagamitan sa templo sa Dios, gagmay man o dagko, ingon man ang tanang bahandi sa templo, sa hari, ug sa iyang mga opisyal. ¹⁹ Unya gisunog nila ang templo sa Dios ug gilumpag ang paril sa Jerusalem. Gisunog usab nila ang tanang lig-ong bahin sa siyudad, ug gipangguba ang tanang mahalong mga butang didto. ²⁰ Gibihag ni Nebucadnezar ngadto sa Babilonia ang nahibiling mga Israelinhon, ug nahimo niya silang mga ulipon ug ingon man sa iyang mga anak, hangtod nga nahimong gamhanan ang gingharian sa Persia. ²¹ Busa natuman ang giingon sa Ginoo pinaagi kang Propeta Jeremias nga mahimong awaaw ang yuta ug makapahulay kini sulod sa 70 ka tuig.

Gipabalik ni Cyrus ang mga Israelinhon sa Ilang Yuta

(Ezra 1:1-4)

²² Sa unang tuig sa paghari ni Cyrus sa Persia, gituman sa Ginoo ang iyang gisulti pinaagi kang Jeremias. Gitandog niya ang kasingkasing ni Cyrus sa paghimog usa ka pahibalo. Gisulat kini ug gipadala sa tibuok niyang gingharian. ²³ Mao kini ang giingon ni Cyrus nga hari sa Persia:

“Gihatag kanako sa Ginoo, ang Dios sa langit,^[c] ang tanan nga gingharian dinhi sa kalibotan, ug gihatagan niya ako sa responsibilidad sa pagpatukod ug templo alang kaniya didto sa Jerusalem nga sakop sa Juda. Kamong tanan nga katawhan sa Dios mahimo nang mobalik sa inyong yuta, ug hinaut nga ubanan niya kamo.”