Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Mam de Todos Santos Chuchumatán (MVJ)
Version
HEBREOS 11-13

Cˈoquelxix ke kcˈuˈj tiˈ Dios

11  ¿Titzen ttenj tuˈn toc ke kcˈuˈj tiˈ Dios? Cˈoquel ke kcˈuˈj tiˈ Dios jatzen nko ayonj, min baj kcˈuˈj tiˈj, cykilj o cyaj tkbaˈn Dios. Amale mint kil, pero kocslaˈ alcyej e cyaj tkbaˈn Dios, cuma tuj kwitz, jaxxix. 2-3 Icxa tzunj min e kil tej tbint twitz txˈotxˈ tuˈn Dios, pero kocslaˈ ja Dios binchalte. O bint twitz txˈotxˈ bix twitz cyaˈj nuk tuˈn tyolxin, bix nuktzen tuˈn kocslabl tiˈ tyolxin n‑eˈla kniyˈ tiˈj jaxin binchalte.

Ke kxeˈchel te ootxa, tuˈn kˈuklec cycˈuˈjxin tiˈ tyol Dios baˈn eˈlakexin tuj twitz Dios. Cyjel nkˈoˈna tumel cyey ti tten cyocslabl juun ktzan kxeˈchel nejl. Tisen tzunj te Abel. Tuˈn tocslabl Abel e xiˈ tkˈoˈnxin toybilxin te alimaj te Dios, bix mas e tzalaj Dios tiˈj twitz toybil Caín nuk te awal. Tuˈntzen tocslablxin tiˈ Dios, jiquen eˈlaxin tuj twitz Dios, bix e tiikˈ Dios toybilxin. Bix amale otet cyimxin, tzinx tkbaˈnxin te ke jaˈlewe nuk oˈcx taj Dios tz̈iyˈ te chojbil il.

Bix juntl tumel te Enoc. Tuˈn tocslabl Enoc tiˈ Dios, baˈn eˈlaxin tuj twitz Dios, bix aj tiiˈn Dios jaxin tuj cyaˈj. Min e cyimxin. Iˈtzxin tej tjaw tiiˈn Dios jaxin tuj cyaˈj, bix min‑altl o tzˈoc cyeˈyente texin.

Katzen min s‑oc ke kcˈuˈj tiˈ Dios, min tzalajxin kiˈj. Ka taj jun xjal tuˈn tpon lkˈe twitz Dios, il tiˈj tocslaˈ at Dios, bix tzul ttzakˈbeˈntexin oj tjyonen tiˈjxin.

Juˈx te Noé jun tumel ja jun xjalj oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios. E tkba Dios te Noé tuˈn tjaw tz̈ˈiy aˈ twitz txˈotxˈ te xitbelte twitz txˈotxˈ. Amale bajxit tlaˈxin jun tpunlel aˈ titzˈjlenxin, pero tuˈn tyol Dios otk cyaj tuyaxin e tocslaxin at tjawlel tz̈ˈiy aˈ, bix e jaw tbinchaˈnxin jun barc tuˈn tclet‑xin bix cyuya ke te tjaxin tibaj aˈ. Yaltzen niyˈ ke xjal, min e cyocsla tyol Dios tuˈn cyclet. Tejtzen tbaj xitj twitz txˈotxˈ tuˈn aˈ, bix e cyim ke xjal tuj aˈ, jatzen e chicˈajaxe otk tzpet kej xjal tuˈn min e cyocsla tyol Dios. Pero te Noé, tuˈn oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios, jaxin e cyaj itzˈj. Bix tuˈn tzunj tocslablxin tiˈ tyol Dios jiquen eˈlaxin tuj twitz Dios.

Juˈx te Abraham. E tzaj ttxcoˈn Dios jaxin tuˈn texxin tuj ttanemxin, pero mintiiˈ tumel tuyaxin jaaˈ tuˈn tponaxin. Bix cuma oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios, bix e tcuyaxin tuˈn tponxin tuj jun nakch tnom, bix e cyaj tkˈoˈn Dios jtnom texin te tcotzxin. Amale mint e tiikˈ najxin, oc ke tcˈuˈjxin ka tuˈn tajben cye tchmanxin laˈ alcye jun kˈij. Cyiw chˈin tuˈn tnajanxin tuj acˈaj txˈotxˈ, pero tuˈn oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios, e cyajxin. E tnimsa tcˈuˈjxin tuˈn tnajanxin tuj jun wikxitl tnom t‑xol jun wikxitl xjal. Nuk e najanxin tuj juun tjaxin nuk tal ttzˈumel jil e jaw tibajxin nuk te oybil chˈin. Juˈx e baj tuya tcwalxin, Isaac, bix tuya tcwal Isaac, Jacob, cuma j‑otk cyaj tkbaˈn Dios tuyax te cye tcwalxin. Juˈtzen e temaxin tuj acˈaj ttxˈotxˈxin tisen jun te nakch xjal. 10 E tcuyaxin tuˈn tnajanxin nuk jakˈch tzalu twitz txˈotxˈ nuk te oybil chˈin, cuma otk tzˈel tniyˈxin tiˈj tuˈn tponxin tuj jun tnajbilxin binne tuˈn Dios, bix te junx maj. N‑eltzen kniyˈ tiˈj, amatzele e tiikˈet‑xin txˈotxˈ te Canaán te tcotzxin tuˈn toc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios, pero mas e xiˈ tcˈuˈjxin tiˈj jun tnajbilxin te junx maj.

11 Juˈx oc ke tcˈuˈj Abraham tiˈ Dios tuˈn ttzaj tkˈoˈn Dios jun tcwalxin. Amale ya niˈ tijtlxuj t‑xuˈlxin Sara tbixuj bix bajx tzaaˈ jun talxuj, bix juˈx te Abraham niˈ tijtlxin, e tiikˈ tzunxin tipemalxin te Dios tuˈn toc jlet jun tcwalxin, tuˈn oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios. 12 Amale minttiiˈt tuˈn ttzaj jun tcwalxin cuma niˈ tijtlxin, pero e tzaj, bix tiˈjtzen tchmanxin ma tz̈ˈiy cybajxin ya nimtl cybajxin jaˈlewe mintetpe binnen tajlaj, tisentzen arena ttziiˈ mar mlay bint tajlaj, bix tisentzen cheˈw twitz cyaˈj mlay bint tajlaj.

13 Ejeeˈ tzunkej xjal lu, Abraham, bix Isaac, bix Jacob, e ten jun cychunkˈlal tuya nim cyocslabl tiˈ Dios, bix e cyimke. Pero tej cynajanxin, ¿e cyiikˈpa alcye otk cyaj tkbaˈn Dios cyexin, ka tuˈn tcyaj tkˈoˈn Dios txˈotxˈ te Canaán cyexin? Min. Pero e cyocslaxxin laˈ alcye jun kˈij at tcyajlel tkˈoˈn Dios. Juˈtzen e chicˈajaxexin at cyocslablxin tiˈ tyol Dios.

Tejtzen cynajanxin tuj Canaán, bix e cykbaxin nuk jun beten xjalkexin bix jun wikxitl xjalkexin. 14 Cuma e cykbaxin nuk jun beten xjalkexin, jaxsen jun tumel te ke tuj cywitzxin yaaˈn Canaán jun mancˈbil cylugarxin, sino e xiˈ cycˈuˈjxin tiˈj juntl cylugarxin te mancˈbil cynajbilxin. 15 Bix jax min e cub cybisenxin tuˈn cymeltzˈajxin tuj txˈotxˈ te Mesopotamia, jaaˈ itzˈja Abraham. Bixettzen e cub cybisenxin juˈwa, baˈntettzenle eˈla e ponkexin jaaˈ otk tzˈitzˈja Abraham. 16 Pero min. Jaj e cub cybisen cyexin ja jun mancˈbil cynajbilxin mas baˈn, yaaˈn jun txˈotxˈ tzalu twitz txˈotxˈ. Cuma e cub cybisenxin juˈwa, min el tiqˈuen Dios tuˈn toc te Cydiosxin, sino e tcuya Dios tuˈn cyponxin tuya, bix e tbincha Dios jun cytanemxin jawnex te cyexin.

17 Bix juntl maj e xiˈ tyeecˈan Abraham tocslabl te Dios. Jatzen toc xinj tuj niyˈbebl tuˈn Dios. Bix e tzaj tkbaˈn Dios texin tuˈn t‑xiˈ tkˈoˈnxin oˈcxcˈa junx tcwalxin Isaac te oybil te Dios, tuˈn tchicˈajax ka at tuˈn tnimantexin tyol Dios hasta tejxe tbint jlu. Bix e xiˈ tkˈoˈnxin tcwalxin. 18 Amatzele otket tzˈel tniyˈxin tiˈj tuˈn ttz̈ˈiy tiyˈjilxin nuk tuˈn Isaac, bix cucx e tcuyaxin. 19 Oc ke tcˈuˈjxin ka e xiˈ toyenxin tcwalxin, tuˈn tipemal Dios at tjawlel itzˈj tcwalxin tuj cyamecy. Amatzele mint e cyim Isaac, tuj twitz Abraham tisex otk cyim, bix tej min e cyim Isaac, tuj twitz Abraham tisex otk jaw itzˈj tuj cyamecy. Elxin baˈn tuj niyˈbeblte tuˈn Dios cuma oc ke tcˈuˈjxin tiˈ tipemal Dios bix e tbixin tyol.

20 Juˈx te Isaac oc ke tcˈuˈj tiˈ Dios. Tuˈn oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios, e xiˈ tkbaˈnxin te tcwalxin Jacob bix te tcwalxin Esaú tiˈj otk cyaj tkbaˈn Dios texin bix ti pjel laˈ alcye jun kˈij.

21 Juˈx te Jacob oc ke tcˈuˈj tiˈ Dios. Tuˈn oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios el tniyˈxin tiˈj ti at tbajlel mas yaj cye tchmanxin, bix tej chˈitk tcyimxin e xiˈ tkˈumenxin ti at tbajlel te cycaˈbel tcyˈaal tcwalxin José. Bix jun maj tej tpon José tuyaxin, tuˈn tijlel e cub tkˈoˈnxin tibaj twitzxin twiˈ tbardónxin, bix tuˈn tocslablxin e xiˈ tkˈoˈnxin chjonte te Dios, cuma ttzkiˈntlxin at tajlel meltzˈaj tbakelxin maan tuj jtxˈotxˈ otk cyaj tkbaˈn Dios te tiyˈjilxin Abraham.

22 Juˈx te José oc ke tcˈuˈj tiˈ Dios. Tej mintknaˈx tcyimxin, e xiˈ tkbaˈnxin cye ke xjal te ttanemxin tuˈntzen taj meltzˈaj tbakelxin tuj Canaán, cuma oc ke tcˈuˈjxin tiˈ tyol Dios laˈ alcye jun kˈij tuˈn cyex xjal aj Israel tuj Egipto tuˈn cypon tuj Canaán.

23 Juˈx cye tman Moisés oc ke cycˈuˈj tiˈ Dios. Tuˈn oc ke cycˈuˈjxin tiˈ Dios e cybixin tyol Dios mas twitzj tyol gobierno te Egipto. E tkba gobierno tuˈn cybaj byet cykilca ke neeˈ xinak itzˈj cyxol aj Israel tuj Egipto. Juˈ tzunj, tej titzˈj Moisés, bix xinak tzunxin, bix niˈ cyeca xsunxin tej ttzaj itzˈjxin, bixse el ewet‑xin oxe xjaw cyuˈn tmanxin.

24 Juˈxsen te Moisés tej ttz̈ˈiyxin oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios. Tej tpon tumel tuˈn t‑xiˈ tbisenxin tiˈj jaaˈ cˈaalaxin tuj twitzxin, bix aj tkˈon tiibxin cyuya ke t‑xjalxin te Israel. Tcyˈixin oc tkˈon tiibxin cyuya xjal te Egipto. Juˈ tzunj tcyˈixin ocxin te tal tmeel cawel tuj Egipto. 25 Cuma el tniyˈxin tiˈj mas at tuˈn tcamanxin tej tiyˈx qˈuixcˈaj tuˈnxin cyuyake te ttanemxin twitzj tuˈn tcub ttz̈iybeˈnxin il tuj Egipto, juˈtzen e tajbexin tuˈn toc tkˈon tiibxin cyuya ke t‑xjal Dios. El tniyˈxin tiˈj nuk te jun rato tzˈajbenxixtl il. 26 Tisej tej Scyˈoˈn tuˈn Dios laˈ alcye jun kˈij at tiyˈlel takˈ qˈuixcˈaj tuˈnxin nuk tuˈn t‑xiˈxin tuj jiquen, jax juˈx tuj twitz Moisés mas kˈinemal tuˈn tiyˈx takˈ qˈuixcˈaj tuˈnxin nuk tuˈn t‑xiˈxin tuj jiquen twitzj tuˈn tiikˈentexin cykil kˈinemal tuj Egipto, cuma e xiˈ twitzxin tiˈj alcyej tkˈaˈ Dios texin laˈ alcye jun kˈij. 27 Tuˈn oc ke tcˈuˈjxin tiˈ Dios etzxin tuj Egipto. Amale e tajbet cawel tibaj Egipto tuˈn tweˈxin cyuya ke ttanemxin tuj Egipto, min e cub ttz̈i tkˈoj cawel tiˈjxin, sino oc tipenxin, cuma ttzkiˈnxin at Dios tuyaxin, amale mint chicˈaj Dios.

28 Juˈx oc ke tcˈuˈjxin tiˈ tyol Dios tej ttzaj tkˈumen Dios texin at tuˈn tcub tbyoˈn Dios cykilca ke tneel cycyˈaal cyxol xjal te Egipto. Juˈ tzunj e tkbaxin cye xjal aj Israel tuˈn toc cysuuˈn ttz̈qˈuel carnel ttziiˈ cyja, cuma ja Dios otk kˈumente texin ejeeˈ xinak tneel xinak tocx cyxol tcwal jun xjal at cybyetel tuˈn tsanjel Dios at ttzajlel tuj cyaˈj te byolcye ka mintiiˈ tz̈iyˈ ttziiˈ cyja. Tuˈntzen tbint tuˈnxin juˈwa, juˈtzen iˈya tiyˈsaˈnxin tneel ninkˈij te Pascua.

29 Juˈx oc ke cycˈuˈj tiˈ Dios kej xjal aj Israel. Tej cyex jxin kxeˈchel tuj Egipto, e ponke ttziiˈ Cyak Mar. Dios aj paˈnte mar, tuˈn cyiyˈx xjal tuj be tzkij, bix iyˈxke, cuma oc ke cycˈuˈjxin at tuˈn ttzyunte Dios aˈ tuˈn tcyaj be t‑xol. Jatzen ke aj Egipto bix e xiˈ lpeke te tzyulcye xjal Israel, pero n‑ajtz tjuptzˈintl Dios aˈ cyibaj, bix nchi jaw jikˈbantl. 30 Bix mas yaj, tej cypon aj Israel tuj Canaán tuˈn cyxcye cyibaj ke kaˈ xjal tisen otk tkba Dios cyexin, tuˈn oc ke cycˈuˈjxin e cybi j‑e tkba Dios, jaj tuˈn cyoc tenxin sutel wuuk kˈij tiˈj tapya toc tiˈj entera tnom te Jericó tuj Canaán. Tetzen twuukan kˈij bix aˈc tyuchˈen Dios jtapya toc tiˈ tnom, tuˈntzen cyocxxin tuj Jericó te byolcye cykil aj tnom.

31 Tejtzen tcub xitj tnom te Jericó, nuk jacˈa xuj Rahab e cyaj itzˈj cyuyax ke te tjaxuj. Jatzen jun xuj mero aj paj nejl, pero tuˈntzen oc ke tcˈuˈjxuj tiˈ tyol Dios e cyaj iˈtzxuj, cuma e tocslaxuj at tuˈn t‑xitj ttanemxuj tuˈn Dios. Juˈ tzunj, te mitknaˈx tocx yuchj tapya tiˈ Jericó, ya min oc tkˈon tiibxuj cyuya ke kaˈ xjal aj Jericó, sino juˈ oc tkˈon tiibxuj cyuya ke xjal baˈn te Israel, bix e cub tewenxuj tuj tjaxuj cab ox xjal te Israel otk x‑aj cyeˈyel tuj ewjel ti nbaj tuj Jericó, tuˈntzen miˈn chi cubxin cyuˈn aj Jericó, bix tuˈntzen cypon meltzˈajkexin cyuya ke cyuyaxin te byolcye Jericó mas yaj.

32 Bueno, cykilca tzunkej xjal lu e yeecˈanke oc ke cycˈuˈj tiˈ Dios tej cynimante ti otk tkba Dios. Pero at mastl xjal oc ke cycˈuˈj tiˈ Dios, ¿pero jaaˈle ko oca te kˈumlte cykil e baj cye xjal ootxa? Mlayle ko xcye kkˈumente jun kˈij ti e baj te Gedeón, te Barac, te Sansón, te Jefte, te David, te Samuel, bix ke txˈolbal tyol Dios. 33 Kej xjal lu bix cabtl xjal, tuˈn cyocslabl, tecˈalex taakˈen juun bix e xcyeke cyibaj ke tnom, bix at juun e cawenke baˈn, bix at juuntl e cycˈam kej otk cyaj tkbaˈn Dios, bix at juuntl oc cymaksiˈn ttzi león tuˈn miˈn tzˈoc cytxˈaˈnjil ejeeˈxin, 34 bix at juuntl etzke tuj kˈakˈ mintiiˈ otk baj tzˈeyˈ cyexin tej cyocxxin tuj kˈakˈ cyuˈn kaˈ xjal, bix at juuntl e cletke cywitz ke byol xjal, bix at juuntl mas ocx cyipen twitzj tuj tneel tej mintiiˈtl cyipen, bix at juuntl e xcyeke tuj kˈoj cyibaj soldado te juntl wik tnom otk chi ul te alkˈalbil cytxˈotxˈ. Cykilj luwe e bint cyuˈn tuˈn oc ke cycˈuˈj tiˈ Dios. Bix yaaˈn oˈcx lu. At mastl e bint cyuˈn. 35 At cab xuuj bix oc cycyeˈyentl cywitz kej cyal e jaw itzˈjke bix otk chi cyim. At cabtl xjal ocke tuj qˈuixcˈaj nuk tiˈ tyol Dios hasta e cyimxke tiˈj. Min el cyxooˈnxin cyocslablxin tiˈ Dios tuˈn cyclet‑xin tuj cykˈab ke byol xjal, cuma cytzkiˈntlxin at juntl chunkˈlal mas baˈn bix te junx maj tuya Dios. 36 Bix at cabtl iyˈx qˈuixcˈaj cyuˈn xmucchabl, bix at cabtl e xiˈ tzˈuˈn cyiˈj, bix at juuntl ocx ẍpetke tuya cadena tuj tzeeˈ cyuˈn cawel. 37 At cabtl bix e cub byetke tuya xak, bix at cabtl e cub keset cymij tuya sierra, bix tuya twiˈ cchil, bix e kˈumj te cabtl ka tuˈn t‑xiˈ cytzakpiˈn cyocslabl tiˈ Dios miˈntzen chi cub byet pero min e xiˈ cytzakpiˈnxin bix e cubkexin, bix cabtl bix el okke nuk tuˈn oc ke cycˈuˈjxin tiˈ Dios bix nuk jakˈch e betekexin. Mintiiˈ cyiˈjxin, nuk ttzˈumel carnel bix ttzˈumel chiva oc cyiˈjxin. Niyˈ mebexsenke. Nim bisbajil bix nim qˈuixcˈaj iyˈx cyuˈnxin, cuma ke kaˈ xjal te twitz txˈotxˈ el cyiiqˈuen ke t‑xjal Dios, 38 amale yaaˈnt tbaˈnke cywitz ke t‑xjal Dios. Bix cuma el cyiiqˈuen ke xjal ke ocslal, bix e bet ke ocslal tiyˈ t‑xol witz bix tiyˈ jaaˈ mintiiˈ aˈ bix mintiiˈ cˈul, bix e wutankexin tiyˈ t‑xeeˈ xak bix tiyˈ tuj t‑xpaaˈxil xak tuˈn chi ewenxin, cuma min jaaˈ baˈn cyweˈbaxin.

39 Bueno, cykilj t‑xjal Dios lu tuˈn oc ke cycˈuˈjxin tiˈ Dios elkexin baˈn tuj twitz Dios. Pero joocˈtzen eteˈxke twitz txˈotxˈ, min e camankexin tiˈ cycotzxin otk cyaj tkbaˈn Dios. 40 ¿Tiken? Cuma tuj twitz Dios mas baˈn tuˈn junx chi elcˈaxin kuya laˈ alcye jun kˈij, tuˈn kcaman junx cyuyaxin tiˈj o takˈ Dios ke.

Kkˈoˈnc kwitz tiˈ Jesús

12  Ejeeˈtzen kxeˈchel jlu o cyaj kˈonte nim tumel te ke ti tten tuˈn toc ke kcˈuˈj tiˈ Dios. Juˈ tzunj il tiˈj tuˈn miˈn cyaj kxooˈn kocslabl tiˈ Jesús tuˈn kaj meltzˈaj tuj kreligión te ootxa, cuma jaja tcub mokonte kwitz tiˈ Dios. Oˈcx tumelj, kkˈaˈc kipen tuˈn kxcye tuˈn kxiˈx tuj be tzin tkbaˈn Dios, jaj tuˈn toc ke kcˈuˈj tiˈ Jesús. Il tiˈj cxeˈl kwitz tiˈ Jesús, cuma jaxin nejl kwitz o ponxin tuya Dios, bix jaxin nicˈulte ke tuˈn kpon tzˈakl twitz Dios. Junxse chˈixbajil tej tjaw jun xjal twitz cruz tuˈn tcyim, pero te Jesús mas il tiˈj e xiˈ tniman alcye e tajbe Dios twitzj tuˈn tel t‑xooˈnxin jun tchˈixewxin tej tjawxin twitz cruz tuˈn kil, cuma ttzkiˈntlxin at tuˈn tiikˈenxin jun tcotzxin. Bix o camanxin, cuma o ponxin tuj tmankˈab Dios tuj cyaˈj.

Juˈ tzunj cybisecˈa cyey tiˈj ti e baj te Jesús. Iyˈx nim qˈuixcˈaj tuˈnxin cyuˈn kej xjal e jaw yolen tiˈjxin. Juˈ tzunj miˈn baj cyipena bix miˈn chi cub xitja ojtzen cycaney tuj jun qˈuixcˈaj. Pero at juntl wik qˈuixcˈaj minaˈn tul cyiˈja. Bajx cylaˈy tisej te Jesús e byet tuˈn cykˈab aj il. Minaˈx cylonte cyey juˈwa, pero cykˈoˈnc cyipena tiˈj tuˈn t‑xiˈ cyiiˈna cyocslabla tiˈ Dios hasta ojxe cycyima tuˈn miˈn chi cub tzˈaka tuj il.

Pero cykilcaj qˈuixcˈaj cylaˈy tecˈax juun tuya takˈmal, tuˈntzen cycyaja tzˈaklxix. ¿Naˈmpa cyuˈna ti toc tuˈn tyol Dios? At jun tumel tuˈn jun mambaj n‑el tniyˈ tiˈj ti ctemela tcwal. Tz̈i cyjulu: “Ncwala, miˈn tzˈel t‑xooˈna jun cawbil cxeˈl tkˈoˈn Kman Dios tey, bix miˈn cub baj tcˈuˈja oj toc iˈlena tuˈnxin. Oj toc tcawenxin jay, yaaˈn tuˈn n‑el tiqˈuenxin jay, sino cuma n‑oc takˈa texin, bix cuma tajxin jun baˈn te tey,” tz̈i jun xjal n‑el tniyˈ tiˈj te tcwal, tz̈i tyol Dios. Juˈ tzunj il tiˈj qˈuiyax qˈuixcˈaj kuˈn, cuma tcwal Dios koˈ. Twitz txˈotxˈ min‑al jun cwal minttiiˈ cawbilte tuˈn tman. Yajtzen te Dios, mas baˈn tcawbil tibaj cykilca tcwal. Katzen mintiiˈ tcawbil Dios kiˈj, yaaˈntzen tcwal Dios koˈ. Nuktzen tisen sicyˈbel cwal koˈ. Min‑al kman jaxxix. Tejtzen neeˈ koˈ, tzintzen kbiˈn kman oj ntzaj cawen kiˈj. Juˈ xsunj te Kman Dios tuj cyaˈj, masxsen cxeˈl kbiˈn tcawbil, tuˈntzen at kchunkˈlal tbanelxix. 10 Ke kman te twitz txˈotxˈ nchi xnakˈtzan kiˈj laˈ alcye baˈn tuj cywitz te cye. Yaltzen te Kman Dios, masxsen tzˈakl tcawbil kibaj, cuma taj te ke jun baˈn, yaaˈn nuk te texin. Tajxin tuˈn kten jiquenxix tisen texin, tuˈntzen koc sakxix twitzxin. 11 Bix jaxsente kcyˈi jun cawbil, cuma takˈ tuj kwitz. Pero katzen niyˈx qˈuixcˈaj kuˈn, kcamantzen jun tbanelxix knaabl bix mas tuj ttz̈yal ko temel.

Jawnex ttz̈i ka ma tzˈel kxooˈn t‑xtalbil Dios

12 Pero at juun cyxola min tpa qˈuixcˈaj. Juˈ tzunj baˈn tuˈn t‑xiˈ cyonena, cuma cyocslabl tisen jun cykˈab o tzˈel mejtzˈaj bix tisex jun cychˈecy mintiiˈ tipen. 13 Tisen jun xjal cox nxiˈ binchet tbe tuˈn juntl xjal, juˈxsen cyiˈj kej ncub baj cycˈuˈj tuj tbe Dios, il tiˈj chi xeˈl onet. Bix tisen jun cox chebe tuˈn tbet bix tuˈn miˈn jaw tzˈak tuj tbe ka at onbil tiˈj, juˈxsen tuj tbe Dios cxeˈl nimset tcˈuˈj jun ocslal tuˈn miˈn txiˈ tzpet mas ka at onbil tiˈj.

14 Kjyom tuˈn mintiiˈ kˈoj kxol bix cyuya cykilca niyˈtl xjal, pero mas jawnex twitzj lu tuˈn t‑xiˈ kiiˈn jun kchunkˈlal jiquenxix, cuma ka min s‑el kiin kiib tiˈ il, mlay kil twitz Dios. 15 Cˈoquel kcˈuˈj tiˈj tuˈn min‑al jun kxol cub tzˈak tuj yol lu bix cxeˈl tperdere coˈpbil te. Ka at jun xjal min tzˈel tiin tiib tiˈ il, ja tzunja tisen jun veneno n‑ocx tkˈoˈn te tyabel cabtl tuya jun tqˈueyel. 16 Jun ocslal min txiˈ tiiˈn tbe tuya Jesús sino n‑ex balkˈaj tuj tocslabl tiˈ Jesús, juˈx tisentzen jun xjal tzin nachˈin tuya jun tpaj. Juˈtzen e baj te kxeˈchel Esaú. El tiqˈuexin alcye e tajbe Dios. Tuˈn min oc tcˈojlaˈnxin otk cyaj tkbaˈn Dios, e xiˈ tqˈueyenxin te titzˈenxin Jacob jun toclenxin te jaxin tneel cwal nuk tuˈn jun twaxin. 17 Bix ktzkiˈntl yajxitl, tej chˈitk tcyim tmanxin Isaac bix e pon tumel tuˈn t‑xiˈ tpaˈn Isaac cykab tcwalxin, bix e tajbetl Esaú tuˈn tiikˈente jtoclen ka ja tneel cwal, pero ya min e kˈojtl. Bix amale ookˈet‑xin nim tiˈj tel‑len t‑xooˈnxin, mix e binne tuˈn tchˈixbenxin tej otk tbinchaxin tuj tneel. Juˈ tzunj miˈn tzˈel kxooˈn tej o cyaj tkbaˈn Dios, tisentzen te Esaú e baj te, cuma biˈx cxeˈl kxooˈn te junx maj.

18 Key hermano, nejl nim seyˈpajlenel cyiˈ kxeˈchel tej cypon lkˈeke twitz xjan witz jaaˈ etza kˈajt tyol Dios. Tej cypon t‑xeeˈ witz, oc cycyeˈyenxin njulen tuya kˈakˈ, bix at klolj, bix at nim cykˈiˈk, 19 bix at tkˈajkˈajel twiˈ jun bocina, bix e xiˈ cybiˈnxin jun tkˈajkˈajel yol cyibaj jawnexsen tbiˈnx. Tuˈn seyˈpajlenel tuˈnj yol bix akˈkexin cubsal cywitzxin tuˈn miˈn cybixin mastl tkˈajkˈajel yol. 20 Min e cypaxin tuˈn cyoc tenxin ebilte jyol e cub cyibajxin tz̈itzen cyjulu: “Alj xjal cˈoquel maconte t‑xeeˈ jwitz xjan, biˈx cwel byet tuya xak bix ma tuya machet, cyuyax ke alimaj oj cypon lkˈe,” tz̈i tkˈajkˈajel yol twitz cyaˈj. 21 Tiˈj siˈpuplxsen cykilj lu, tuyax Moisés e jaw luˈlen.

22 Katzen jawnex jun seyˈpajlenel tej cypon xjal twitz xjan witz nejl, yaltzen jaˈlewe mas jawnex ttz̈i tuˈn kpon mero twitzcˈa Dios ka yaaˈn jiquenxix etoˈ. Juˈ tzunj ilxix tiˈj tuˈn ko ten jiquenxix twitz Dios, cuma ko pomel tuj tnom jaaˈj taˈ Dios Iˈtzxix, jaj Witz Sión tbi tnom bix tuyax Jerusalén Tuj Cyaˈj tbi, bix jaaˈj at nim cyajlal tsanjel Dios tuj cyaˈj, 23 bix jaaˈj o chi pona cykil t‑xjal Dios bix ya tzˈaklxixke, bix jaaˈj taˈ jax Dios Nintzaj Juez, 24 bix jaaˈj taˈ jax Jesús, jnicˈul tiˈj acˈaj trat, bix jxjal ocx toyen ttz̈qˈuel te chojbil kil. Ttz̈qˈuel Jesús at tipemal te coˈpbil xjal, yaaˈn tisenj ttz̈qˈuel alimaj e xiˈ toyen Abel nuk ajben te techel ttz̈qˈuel Jesús.

25 Cˈoquel cycwenta tiˈj tuˈn miˈn tzˈel cyxooˈna tyol Dios. Jnejl, tej tyolen Dios twiˈ jun witz, min‑al jun xjal el libre tuj castiwa tej tel cyxooˈn tyol Dios. Yajtzen ke, ka ma tzˈel kxooˈn tyol Dios oj tyolen kiˈj yaaˈn nuk twiˈ witz sino tuj cyaˈj, masxsen mlay ko ttzokpi tuˈn kpon tuj castiwa. 26 Nejl, tuˈn tkˈajkˈajel tyol e tzaj luˈlen chˈin twitz txˈotxˈ. Pero jaˈlewe tz̈i Dios tuj tyol Dios cyjulu: “Juntl maj ctzaal luˈlen twitz txˈotxˈ wuˈna, pero yaaˈn nuk twitz txˈotxˈ, sino tuyax cyaˈj,” tz̈i Dios. Juˈ tzunj cxeˈl cynimana tyol Dios, cuma tzul jun kˈij cjawel ttz̈toˈn Dios cykil at, 27 cuma jyol “juntl maj” nyeecˈan ke oj tjaw ttz̈toˈn Dios cykil at, cxeˈl tzˈak niyˈ jtikˈch baˈn ttz̈toj, bix cyjeljx nuk alcyej mixbe ttz̈toj. 28 Jtcawbil Dios tuj kanem mixbe ttz̈toj. Chunkˈlal o takˈ Dios, jatzen te junx maj. Juˈ tzunj kcˈojlaˈxix tuˈn miˈn cyaj kxooˈn. Kcˈojlaˈxix tuˈn kajben te Dios tuˈn knaˈn Dios bix tuˈn kniman twitz. 29 Nim cˈoquel kcˈuˈj tiˈj, cuma Kman Dios tisen jun kˈakˈ te xitlte entera at.

Jbaˈn tuˈn tbint kuˈn tuˈn ttzalaj Dios kiˈj

13  Yaltzen jaˈlewe, key hermano, cxeˈl nkˈumena jun tumel tuˈn ti tten tuˈn t‑xiˈ kiiˈn jun kchunkˈlal tuj tumel. Cyiiˈnx tuˈn toc takˈ cyermaney ocslal cyey. Cxeˈlxix kcˈuˈj tiˈ jun xjal oj tpon kja. Miˈn tzˈetz klomoˈn kja cywitz. Tuˈn nxiˈ kkˈoˈn posada te juntl, kape jacˈa kiikˈ jun nim xtalbil. Juˈ e baj nejl. At juun xjal e xiˈ kˈonte cyposada te cab xjal min cytzkiˈn xjal cywitz, bix yaj eltl cyniyˈ tiˈj ángelke.

Cˈulel tuj kcˈuˈj cyiˈj kej ocslal eteˈcx tuj tzeeˈ nuk tiˈ tyol Dios. Ko xeˈl cyeyˈlcye, tuˈntzen tel kniyˈ tiˈj alcye qˈuixcˈaj eteˈ. Bix cˈulel tuj kcˈuˈj tuˈn at lastim cyiˈj kej nchi baj yaset, cuma chˈinnchˈe pjel kiˈj juˈwa.

Cykilca koˈ cˈoquel kcˈuˈj tiˈj knajleˈn. Baˈn tuj twitz Dios oj najben t‑xuˈl xinak te te twetbil ka ti taj xinak tuya t‑xuˈl, bix juˈx te xuuj tuya tchmil. Katzen nko jyon juntl pajbaj, ja tzunja yaaˈn baˈn tuj twitz Dios. Ckˈol Dios castiwa ka chˈimacˈa xuuj tzyuˈn tuˈn jun xjal yaaˈn najlel, bix juˈx kej najlel ka nchi jyon juntl cypaj.

Miˈn ko cub ten nuk kkˈinemal kaj. Miˈn tziyˈ tuj kcˈuˈj tisenj te kuya at, sino ko temel tuj tumel tuya alcye chˈin at kuya, nimle, chˈinle. Miˈn tzˈoc ke kcˈuˈj tiˈ pwak, cuma ja Dios cˈojlal ke. Tz̈i Dios: “Te junx maj mlay chi cyaj nkˈoˈna bix mlay chi el wiqˈuena.” Juˈ tzunj baˈn t‑xiˈ kkˈumen tuya cykil kcˈuˈj jyol lu tuj tyol Dios: “Ja Kman Kaaw onl te ke. Juˈ tzunj mintiiˈ ttz̈i kiˈj alcye cˈoquel cybinchaˈn xjal kiˈj.”

Cˈulel tuj kcˈuˈj tiˈj kej tneel xjal ul kˈinte tyol Dios tiˈj Jesús te ke. Cwel kbisen tiˈ iˈtzenke tuya cyocslabl tiˈ Jesús, bix kiiˈxse tisenj cye. Bix cwel kbisen tisenj cye. E cykba cyjulu: “Tuj tneel bix jaˈlewe bix te yaj Jesús jax. Mlay tchˈixbe tnaabl,” tz̈i ke t‑akˈanal Dios nejl. Juˈ tzunj miˈn ko oc ten ebilte niyˈtl j‑acˈaj xnakˈtzbil tzul kxol, tisen tzunj xnakˈtzbil kˈiˈn cyuˈnj xjal nchi xnakˈtzan ke tuˈn at kipemal tuˈn Dios il tiˈj tuˈn t‑xiˈ kiiˈn ttxolanj te nejl tiˈj ti cxeˈl kwaaˈn. Pero tej ttxolanj lu mintiiˈ o tzˈajbeˈna cyej xjal nxiˈ cyiiˈn. Ckiikˈelte kipemal tuˈn Dios, yaaˈn tuˈn t‑xiˈ kiiˈn jun ley te waabj, sino tuˈn t‑xtalbil Jesús. 10 Kej nxiˈx cycˈuˈj tiˈ alimaj te chojbil cyil mintiiˈ cyoclen tuˈn cyiikˈente t‑xtalbil Jesús, tisenj mintiiˈ cyoclen tuˈn cyiikˈente tchuˈl alimaj nxiˈ oyet te chojbil cyil, cuma ja tzunj chojbil cyil jatzen jun techel tiˈ Jesús, bix ja tzunj tchuˈl chojbil cyil jatzen jun techel t‑xtalbil ncyiikˈente te Jesús. Pero te ke at koclen, cuma nxiˈ kcˈuˈj tiˈ Jesús te chojbil kil. 11 Ktzkiˈntl tuj religión te ootxa o cyaj kkˈoˈn ke pala nxiˈ cyoyen ttz̈qˈuel alimaj te Dios twiˈ altar bix nxiˈ cychyoˈn cychuˈl alimaj. Pero jun maj jaca jnabkˈi n‑ocx jnintzaj pala tuj Masxsen Xjan Lugar te tz̈itlte ttz̈qˈuel alimaj te chojbil il. Ja tzunj alimaj nxiˈ oyet te kˈolte jttz̈qˈuel bix ncub patet tiˈjxe tnom jaaˈ najle ke xjal. Bix mintiiˈ tuˈn t‑xiˈ cychyoˈn pala t‑xumlal ja alimaj lu. Min najben te kˈol tipemal cychunkˈlal xjal. Ja tzunj lu jun techel. 12 Tisenj ncub patet ke alimaj tiˈjxe tnom te techel, juˈxse e cub byet Jesús tiˈjxe Jerusalén, tuˈntzen toc ttz̈qˈuelxin te txˈajbil cykil kil. 13 Juˈ tzunj miˈn cub kbisen tiˈj min tzˈajbentl, sino juˈ ko xeˈl lpe tiˈ Jesús. Pero cyiw chˈin. Jatzen Jesús iyˈxe jun chˈixew tuˈnxin ex xeˈt tiˈjxe tnom, bix juˈxse ke, ka etoˈc tuya Jesús, il tiˈj tuˈn tiyˈx chˈixew kuˈn. Il tiˈj qˈuiyax xmucchaj yol kuˈn ka ma tzˈel kxooˈn kreligión te ootxa tuˈntzen kxiˈ lpe tiˈ Jesús. 14 Tisen tiˈjxe tnom etoˈ jaˈlewe. Pero te ke, mintiiˈ jun tnom twitz txˈotxˈ te junx maj. Alcyej tzin kyoˈn ja tej tnom te junx maj.

15 Juˈ tzunj, cuma tuˈn Jesús at koclen tuˈn kpon tuya Dios, cxeˈl kkˈoˈn chjonte te Dios bix cjawel kniman tbi bix ko bitzen te Dios. Oj tbint jlu kuˈn, jatzen jun oybil nxiˈ kkˈoˈn te Dios. 16 Bix miˈn tzˈel tuj kcˈuˈj tuˈn kbinchante jun baˈn bix tuˈn tbaj konen kiib. Juˈx jlu jun oybil baˈn t‑xiˈ kkˈoˈn te Dios, bix baˈn tuj twitzxin.

17 Cybinx kej nchi cawen cyibaja tuj taakˈen Dios. Jax cykˈaˈ jun cycwent te Dios, cuma ejeeˈtzen kˈil cwent cyiˈja ti xbaj cyey tuya cynaabla cywitz. Juˈ tzunj, chi elelxixa baˈn, tuˈntzen jun cyaakˈen te cawel cyibaja ttz̈yalxix, yaaˈntzen bisbajil, bix tuˈntzen baˈn t‑xiˈ cykˈoˈn jun baˈn cycwent cyiˈja. Ka ejeeˈy nuk jun tqˈueyel cyexin, lastim key.

18 Chi naˈnxa Dios wiˈja. Tuj nwitza baˈn nnaabla cuma mintiiˈ jun nkaˈyel n‑oc takˈ weya, bix waja tuˈn nnajaˈna jiquenxix. 19 Chi naˈna Dios wiˈja tuˈntzen npon najtla cyuyey.

Jun mancˈbil kˈolbebl cye ke akˈanal tuj tyol Dios bix te cykilcatl ocslal

20 Key hermano, Dios o tzˈoc tuj jun nintzaj bix acˈaj trat nincˈuˈn tuˈn tcyamecy Jesús, bix o jaw titzˈjsaˈnxin Kaaw Jesús tuj cyamecy, bix o tzˈoc tkˈoˈnxin Jesús te nintzaj cylel ke. Ja jun Dios tzin tkˈoˈn nim tbanel. 21 Nuket chi cub tena tuj jun baˈn cynaabla, tuˈn tbint cykil tajbil Dios cyuˈna. Bix nuket cyaja tuˈn takˈanan Dios tuj cyanema tuˈn cycyaj tzˈaklxix cynaabla. Tuˈn Jesús nakˈanan Dios tuj cyanema. ¡Nimjxit tbi Jesús te junx maj! Nuket juˈwa.

22 Bueno, key hermano, cxeˈl ncubsaˈn nwitz cyey tuˈn cyocslantey ja yol lu te nimsabl cycˈuˈja. Ja uˈj lu cyiw chˈin tyol jilj, pero il tiˈj.

23 At jun tpocbal Hermano Timoteo. O tzˈetz tuj tzeeˈ. Katzen ma pon naj wuyena, jatzele cxeˈl kˈinte weya oj npona cyuyey.

24 Nxiˈ nkˈoˈna jun kˈolbebl cyeke entera ke akˈanal tuj tyol Dios, bix cykilcatl ocslal. Bix ke ocslal te Italia at jun kˈolbebl cyuˈn te cyey.

25 Diosxit cyˈiwlante cykilcakey. Oˈcx nyolja.