Bible in 90 Days

¹⁶ Nahuman niadtong adlawa ang pagpangandam sa tanang seremonya alang sa Pista sa Paglabay sa Anghel nga gisaulog alang sa Ginoo, ug ang paghalad sa mga halad nga sinunog sumala sa mando ni Haring Josia. ¹⁷ Nagsaulog sulod sa pito ka adlaw ang mga Israelinhon nga nanambong niining maong pista ug sa Pista sa Pan nga Walay Patubo. ¹⁸ Sukad sa panahon ni Samuel nga propeta, wala masaulog ug sama niini ang Pista sa Paglabay sa Anghel. Wala gayoy usa sa nangaging mga hari sa Israel nga nakasaulog ug sama sa pagsaulog nga gihimo ni Haring Josia ug sa mga pari, mga Levita, mga lumulupyo sa Jerusalem, ug sa mga katawhan sa Juda ug Israel. ¹⁹ Gisaulog kini nga pista sa ika-18 nga tuig sa paghari ni Josia.

Ang Pagkamatay ni Josia

(2 Hari 23:28-30)

²⁰ Pagkahuman niining gihimo ni Josia alang sa templo, gipangulohan ni Neco nga hari sa Ehipto ang iyang mga sundalo sa pagpakiggira didto sa Carkemish, sa may Suba sa Eufrates. Miadto didto si Josia ug ang iyang mga sundalo sa pagpakiggira kang Neco. ²¹ Apan nagpadala si Neco ug mga mensahero ngadto kang Josia sa pag-ingon, “Wala kitay labot sa usag usa, Hari sa Juda! Dili ikaw ang akong kaaway karon kondili ang nasod nga nakiggira kanako. Miingon ang Dios kanako nga magdali ako sa pagsulong. Kauban ko ang Dios, busa ayaw siyag supaka, kay basig laglagon ka niya.”

²² Apan wala mosibog si Josia. Nagpakaaron-ingnon hinuon siya aron makiggira kang Neco. Wala siya mamati sa pulong sa Dios nga gisulti pinaagi kang Neco. Miadto siya sa patag sa Megido ug nakiggira. ²³ Gipana si Haring Josia ug nasamdan siya. Miingon siya sa iyang mga opisyal, “Kuhaa ninyo ako dinhi, kay grabe kaayo ang akong samad.” ²⁴ Busa gikuha nila siya sa iyang karwahe ug gisakay sa laing karwahe ug gidala sa Jerusalem. Namatay siya didto ug gilubong sa lubnganan sa iyang mga katigulangan. Nagsubo alang kaniya ang tanang katawhan sa Juda ug Jerusalem. ²⁵ Naghimo si Jeremias ug mga awit sa pagbangotan alang kang Josia, ug hangtod karon giawit pa kini sa mga mag-aawit sa paghinumdom kaniya. Ang maong mga awit sa pagbangotan nahimo nang kabahin sa tradisyon sa Israel, ug nasulat kini sa Libro sa Mga Pagbangotan. ^26-27 Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Josia, gikan sa sinugdan hangtod sa kataposan, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel ug Juda. Nahisulat usab dinhi ang mahitungod sa paghigugma ni Josia sa Ginoo nga gipakita niya pinaagi sa pagtuman sa kasugoan sa Ginoo.

Ang Paghari ni Jehoahaz sa Juda

(2 Hari 23:30-35)

36 Ang anak ni Josia nga si Jehoahaz maoy gipili sa mga tawo nga ipuli ingon nga hari sa Jerusalem. ² Nagaedad si Jehoahaz ug 23 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa tulo ka bulan. ³ Unya gipapahawa siya gikan sa iyang trono sa hari sa Ehipto nga si Neco, ug gipabayad ni Neco ang mga taga-Juda ug buhis nga 3,500 ka kilong pilak ug 35 ka kilong bulawan. ⁴ Gibihag ni Neco si Jehoahaz ngadto sa Ehipto, ug gihimo niya nga hari sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda si Eliakim nga igsoon ni Jehoahaz. Giilisan niya ang ngalan ni Eliakim ug Jehoyakim.

Ang Paghari ni Jehoyakim sa Juda

(2 Hari 23:36–24:7)

⁵ Nagaedad si Jehoyakim ug 25 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 11 ka tuig. Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo nga iyang Dios. ⁶ Gisulong siya ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia ug gikadenahan, ug gidala sa Babilonia. ⁷ Gidala usab ni Nebucadnezar sa Babilonia ang uban nga mga kagamitan sa templo sa Ginoo ug gibutang sa iyang palasyo.^[a]

⁸ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jehoyakim ug ang ngil-ad ug daotan nga mga butang nga iyang gihimo nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel ug Juda. Si Jehoyakin nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Jehoyakin sa Juda

(2 Hari 24:8-17)

⁹ Nagaedad si Jehoyakin ug 18 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa tulo ka bulan ug napulo ka adlaw. Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo. ¹⁰ Sa unang bulan sa tuig, gipakuha ni Nebucadnezar si Jehoyakin ug gipadala sa Babilonia uban sa mga mahalong kabtangan gikan sa templo sa Ginoo, ug gihimo niyang hari sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda ang uyoan ni Jehoyakin nga si Zedekia.

Ang Paghari ni Zedekia sa Juda

(2 Hari 24:18-20; Jer. 52:1-3)

¹¹ Nagaedad si Zedekia ug 21 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 11 ka tuig. ¹² Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo nga iyang Dios ug wala siya magpaubos sa iyang kaugalingon kang Propeta Jeremias, nga tigsulti sa mensahe sa Ginoo. ¹³ Mirebelde usab siya kang Haring Nebucadnezar, bisan ug gipapanumpa siya niini sa ngalan sa Dios nga magmatinud-anon siya kaniya. Gahi kaayog kasingkasing si Zedekia, ug nagdumili siya sa pagbalik sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ¹⁴ Gawas pa niana, ang tanang pangulo sa mga pari ug sa mga katawhan wala na magmatinumanon sa Dios. Gisunod nila ang daotan nga mga binuhatan sa uban nga mga nasod ug gipanamastamasan nila ang templo sa Ginoo, nga gipakabalaan sa Ginoo didto sa Jerusalem.

Ang Pagkalaglag sa Jerusalem

(2 Hari 24:20b–25:21; Jer. 52:3b-11)

¹⁵ Kanunayng nagpahimangno kanila ang Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan, pinaagi sa iyang mga propeta, tungod kay nalooy siya kanila ug sa iyang templo. ¹⁶ Apan gibugalbugalan nila ang mga propeta sa Dios, gitamay, ug gisalikway ang ilang mga mensahe hangtod nga nasuko ang Ginoo kanila, ug wala nay makapugong niini. ¹⁷ Gipasulong sa Ginoo ang mga taga-Babilonia^[b] ngadto kanila, nga mipatay sa ilang batan-ong mga lalaki didto sa templo. Wala siyay gikaloy-an, lalaki man o babaye, bata man o tigulang, masakiton man o dili. Gitugyan sa Dios ang tanan niyang katawhan ngadto kang Nebucadnezar. ¹⁸ Gidala ni Nebucadnezar ngadto sa Babilonia ang tanang kagamitan sa templo sa Dios, gagmay man o dagko, ingon man ang tanang bahandi sa templo, sa hari, ug sa iyang mga opisyal. ¹⁹ Unya gisunog nila ang templo sa Dios ug gilumpag ang paril sa Jerusalem. Gisunog usab nila ang tanang lig-ong bahin sa siyudad, ug gipangguba ang tanang mahalong mga butang didto. ²⁰ Gibihag ni Nebucadnezar ngadto sa Babilonia ang nahibiling mga Israelinhon, ug nahimo niya silang mga ulipon ug ingon man sa iyang mga anak, hangtod nga nahimong gamhanan ang gingharian sa Persia. ²¹ Busa natuman ang giingon sa Ginoo pinaagi kang Propeta Jeremias nga mahimong awaaw ang yuta ug makapahulay kini sulod sa 70 ka tuig.

Gipabalik ni Cyrus ang mga Israelinhon sa Ilang Yuta

(Ezra 1:1-4)

²² Sa unang tuig sa paghari ni Cyrus sa Persia, gituman sa Ginoo ang iyang gisulti pinaagi kang Jeremias. Gitandog niya ang kasingkasing ni Cyrus sa paghimog usa ka pahibalo. Gisulat kini ug gipadala sa tibuok niyang gingharian. ²³ Mao kini ang giingon ni Cyrus nga hari sa Persia:

“Gihatag kanako sa Ginoo, ang Dios sa langit,^[c] ang tanan nga gingharian dinhi sa kalibotan, ug gihatagan niya ako sa responsibilidad sa pagpatukod ug templo alang kaniya didto sa Jerusalem nga sakop sa Juda. Kamong tanan nga katawhan sa Dios mahimo nang mobalik sa inyong yuta, ug hinaut nga ubanan niya kamo.”

Gipabalik ni Haring Cyrus ang mga Judio sa Ilang Dapit

(2 Cro. 36:22-23)

1 Sa unang tuig sa paghari ni Cyrus sa Persia, gituman sa Ginoo ang iyang gisaad pinaagi kang Jeremias.^[d] Gitandog sa Ginoo ang kasingkasing ni Cyrus sa pagbuhat ug pahibalo aron imantala sa tibuok gingharian.

² Mao kini ang pahibalo ni Cyrus nga hari sa Persia: “Ang Ginoo, ang Dios sa langit^[e] naghatag kanako sa tanang gingharian dinhi sa kalibotan, ug gihatagan niya ako sa responsibilidad sa pagpatukod ug templo alang kaniya didto sa Jerusalem nga sakop sa Juda. ³ Kamong tanang katawhan sa Dios, hinaut nga ubanan niya kamo. Balik kamo sa Jerusalem ug tukora ninyo pag-usab didto ang templo sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga anaa niana nga siyudad. ⁴ Ang mga katawhan^[f] sa mga dapit nga gipuy-an ninyo kinahanglan motabang kaninyo sa inyong paglakaw pinaagi sa paghatag ug pilak ug bulawan, mga kagamitan, mga hayop, ug kinabubut-on nga halad alang sa templo sa Dios sa Jerusalem.”

⁵ Busa ang mga pangulo sa pamilya sa tribo ni Juda ug ni Benjamin, ang mga pari, mga Levita, ug ang mga Israelinhon kang kinsang kasingkasing gitandog sa Ginoo nangandam pag-adto sa Jerusalem aron pagtukod pag-usab sa templo sa Ginoo. ⁶ Ang uban nga mga katawhan^[g] mitabang kanila pinaagi sa paghatag sa mga sudlanan nga hinimo sa pilak, mga bulawan, mga kagamitan, mga hayop, mga mahalon nga mga gasa, wala pay labot sa mga kinabubut-on nga halad alang sa templo.

⁷ Giuli usab ni Haring Cyrus ang mga galamiton sa templo sa Ginoo nga gipanguha ni Haring Nebucadnezar gikan sa Jerusalem ug gidala ngadto sa templo sa iyang mga dios. ⁸ Gitugyan kini ni Haring Cyrus kang Mitredat nga tresurero sa iyang gingharian. Giihap kini ni Mitredat ug gihatag ang lista kang Sheshbazar, ang gobernador sa Juda. ^9-10 Mao kini ang mga galamiton nga gihatag ni Haring Cyrus:

¹¹ Sa kinatibuk-an, may 5,400 ka mga galamiton nga bulawan ug pilak, ug gidala kini tanan ni Sheshbazar sa dihang mibalik siya sa Jerusalem kauban sa uban nga mga binihag gikan sa Babilonia.

Ang Lista sa mga Binihag nga Namalik sa Jerusalem

(Neh. 7:4-73)

2 May mga Israelinhon sa probinsya sa Juda nga gibihag kaniadto ni Haring Nebucadnezar ug gidala sa Babilonia. Karon, mihawa na kini sila sa Babilonia ug namalik sa Jerusalem ug sa ilang kaugalingong mga lungsod sa Juda. ² Ang nangulo kanila sa pagbalik mao sila si Zerubabel, Jeshua, Nehemias, Seraya, Reelaya, Mordecai, Bilshan, Mispar, Bigvai, Rehum, ug Baana.

Mao kini ang lista sa katawhan sa Israel nga namalik gikan sa pagkabihag:

^3-20 Mga kaliwat ni:

^21-35 Mao kini ang gidaghanon sa mga tawo kang kinsang mga katigulangan nagpuyo niining mosunod nga mga lungsod:

^36-39 Mao kini ang mga kaliwat sa mga pari nga namalik gikan sa pagkabihag:

^40-42 Mao kini ang mga kaliwat sa mga Levita nga namalik usab gikan sa pagkabihag:

^43-54 Mao kini ang mga kaliwat sa mga sulugoon sa templo nga namalik usab gikan sa pagkabihag:

Mga kaliwat ni Ziha, Hasufa, Tabaot, Keros, Siaha, Padon, Lebana, Hagaba, Akub, Hagab, Shamlai, Hanan, Gidel, Gahar, Reaya, Rezin, Nekoda, Gazam, Uza, Pasea, Besai, Ashna, Meunim, Nefusim, Bakbuk, Hakufa, Harhur, Bazlut, Mehida, Harsha, Barkos, Sisera, Tema, Nezia, ug Hatifa.

^55-57 Namalik usab gikan sa pagkabihag ang mga kaliwat sa mga sulugoon ni Solomon:

Ang mga kaliwat ni Sotai, Hasoferet, Peruda, Jaala, Darkon, Gidel, Shefatia, Hatil, Pokeret Hazebaim, ug Ami.

⁵⁸ Ang gidaghanon sa mga kaliwat sa mga sulugoon sa templo ug mga kaliwat sa mga sulugoon ni Solomon, 392.

^59-60 May 652 usab nga namalik sa Juda gikan sa mga lungsod sa Tel Mela, Tel Harsha, Kerub, Adon, ug Imer. Kini sila mga kaliwat nila ni Delaya, Tobia ug Nekoda, apan dili nila mapamatud-an nga mga Israelinhon sila.

^61-62 Dili usab mapamatud-an sa mga kaliwat ni Hobaya, Hakoz, ug Barzilai nga mga pari sila. (Kini si Barzilai nga pari kuno, nangasawa sa anak ni Barzilai nga taga-Gilead, ug sukad niadto gidala na niya ang ngalan sa iyang ugangan.) Tungod kay dili nila makita ang lista sa ilang mga katigulangan, giisip sila nga mahugaw ug wala dawata ingon nga mga pari. ⁶³ Giingnan sila sa gobernador sa Juda nga dili sila mahimong mokaon sa mga pagkaon nga gihalad ngadto sa Dios hangtod nga adunay pari nga makapangutana sa Dios mahitungod sa ilang pagkapari pinaagi sa Urim ug Thumim.^[i]

^64-67 Ang kinatibuk-ang gidaghanon sa mga namalik gikan sa pagkabihag 42,360, walay labot sa 7,337 nila ka mga sulugoon nga mga lalaki ug babaye, 200 ka mga mag-aawit nga babaye ug lalaki, 736 ka kabayo, 245 ka mula, 435 ka kamelyo, ug 6,720 ka asno.

⁶⁸ Sa pag-abot nila sa templo sa Ginoo sa Jerusalem, ang ubang mga pangulo sa mga pamilya mihatag sa ilang kinabubut-ong mga halad sa pagpatukod pag-usab sa templo sa gitukoran niini kaniadto. ⁶⁹ Mihatag sila sumala sa ilang makaya alang niining buluhaton, ug nakatigom sila ug 500 ka kilo nga bulawan, 3,000 ka kilo nga pilak, ug 100 ka buok nga bisti alang sa mga pari. ⁷⁰ Ang matag usa kanila namalik sa mga lungsod nga gigikanan sa ilang mga pamilya, apil na ang mga pari, ang mga Levita, ang mga mag-aawit, ang mga guwardya sa mga pultahan sa templo, ug ang mga sulugoon sa templo.

Ang Pagtukod sa Bag-ong Halaran

3 Sa pag-abot sa ikapito ka bulan, sa dihang nahimutang na ang mga Israelinhon sa ilang mga lungsod, silang tanan naghiusa pagtigom sa Jerusalem. ² Unya gipatukod pag-usab ang halaran sa Dios sa Israel aron mahalaran kini sa mga halad nga sinunog, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises nga iyang alagad.^[j] Ang nagtukod niini mao sila si Jeshua^[k] nga anak ni Jozadak ug ang iyang mga kauban nga sama niyang pari, ug si Zerubabel nga anak ni Shealtiel ug ang iyang mga paryente. ³ Bisan ug^[l] nahadlok sila sa mga lumulupyo niadtong yutaa,^[m] gitukod nila ang halaran sa gitukoran niini kaniadto. Unya naghalad sila ug mga halad nga sinunog ngadto sa Ginoo—buntag ug gabii.

⁴ Gisaulog usab nila ang Pista sa Pagpatindog sa mga Payag sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises, ug naghalad sila sa mga halad nga sinunog nga gitakda nga ihalad matag adlaw. ⁵ Human niini, naghalad sila sa naandang mga halad nga sinunog ug halad alang sa Pista sa Pagsugod sa Bulan, ug sa uban pang mga pista sa pagsimba sa Ginoo. Naghalad usab sila sa kinabubut-on nga mga halad alang sa Ginoo. ⁶ Bisan wala pa masugdi ang pagtukod pag-usab sa templo sa Ginoo, nagsugod na ang mga Israelinhon sa paghalad sa mga halad nga sinunog ngadto sa Ginoo, sa nahaunang adlaw sa ikapito nga bulan niadtong tuiga.

Gitukod Pag-usab ang Templo

⁷ Naghatag ang mga Israelinhon ug kuwarta nga ibayad sa mga mason ug sa mga panday. Naghatag usab sila ug mga pagkaon, ilimnon, ug lana nga ibayad sa mga taga-Sidon ug taga-Tyre alang sa mga kahoyng sedro nga gikan sa Lebanon. Kining mga kahoya ikarga sa mga barko ug dad-on sa Jopa. Gitugotan kini ni Cyrus nga hari sa Persia.

⁸ Nagsugod ang pagtukod sa templo sa ikaduhang bulan sa ikaduhang tuig human mahibalik ang mga Israelinhon sa Jerusalem. Nagtinabangay sa pagtrabaho ang tanang namalik sa Jerusalem gikan sa pagkabihag, apil na dinhi sila si Zerubabel nga anak ni Shealtiel, si Jeshua nga anak ni Jozadak ug ang iyang mga kauban nga sama niyang mga pari, ug ang mga Levita. Ang gitugyanan sa pagdumala sa pagtukod sa templo sa Ginoo mao ang mga Levita nga nagaedad ug 20 ka tuig pataas. ⁹ Sila mao si Jeshua,^[n] ang iyang mga anak ug mga paryente, si Kadmiel ug ang iyang mga anak. Silang tanan mga kaliwat ni Juda. Mitabang usab kanila ang mga kaliwat ug mga paryente ni Henadad nga mga Levita usab.

¹⁰ Sa dihang napahimutang na sa mga trabahante ang pundasyon sa templo sa Ginoo, miplastar ang mga pari aron pagtukar sa mga trumpeta. Kini sila nagsul-ob ug bisti sa pari. Miplastar usab ang mga Levita nga mga kaliwat ni Asaf aron pagtukar sa mga simbal aron sa pagdayeg sa Ginoo sumala sa pamaagi nga gitudlo kaniadto ni David nga hari sa Israel. ¹¹ Unya nagtubag-tubag sila sa pag-awit ug mga pagdayeg ug pagpasalamat sa Ginoo nga nagaingon, “Maayo gayod ang Ginoo; kay ang iyang gugma sa Israel walay kataposan.” Unya misinggit ug kusog ang tanang mga tawo sa pagdayeg sa Ginoo tungod kay napahimutang na ang pundasyon sa templo. ¹² Daghan sa tigulang nga mga pari, mga Levita, ug mga pangulo sa mga panimalay didto ang nakakita sa unang templo. Ug nanghilak silag kusog sa dihang nakita nila nga napahimutang na ang pundasyon sa bag-o nga templo. Apan daghan usab ang mga tawo didto nga naninggit sa kalipay. ¹³ Dili na mahibaloan ang singgit sa kalipay ug ang singgit sa paghilak tungod kay labihan gayod kakusog ang tingog sa mga tawo, ug madunggan kini sa halayo.

Gibabagan ang Pagpatukod Pag-usab sa Templo

4 Nabalitaan sa mga kaaway sa tribo ni Juda ug ni Benjamin nga gitukod pag-usab sa mga namalik gikan sa pagkabihag ang templo sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ² Busa miadto sila kang Zerubabel ug sa mga pangulo sa mga pamilya, ug miingon, “Tabangan namo kamo sa pagtukod sa templo tungod kay gisimba usab namo ang inyong Dios sama sa inyong gihimo. Nagahalad na kami kaniya, sukad pa sa panahon ni Esarhadon nga hari sa Asiria nga mao ang nagdala kanamo dinhi.” ³ Apan mao kini ang tubag nila ni Zerubabel, Jeshua, ug sa mga pangulo sa mga pamilya: “Gisugo kami ni Cyrus nga hari sa Persia nga pagatukoron pag-usab ang templo. Apan wala kamoy labot sa pagpatukod niini alang sa among Dios. Kami lang ang magapatukod niini para sa Ginoo, ang Dios sa Israel.”

⁴ Busa gipaningkamotan gayod sa mga lumulupyo niadtong dapita^[o] nga mawad-an sa kadasig ang katawhan sa Juda, ug gihadlok nila kini aron dili makapadayon sa pagtrabaho sa templo. ⁵ Nagsuhol sila ug mga magtatambag aron babagan ang mga plano sa katawhan sa Juda. Gihimo kini sukad sa panahon nga si Cyrus pa ang hari sa Persia hangtod sa panahon nga si Darius na ang naghari.

Ang Pagbabag sa Pagpatukod sa Templo sa Panahon ni Haring Artaxerxes

⁶ Sa pagsugod sa paghari ni Ahasuerus, ang mga kaaway sa mga lumulupyo sa Juda ug sa Jerusalem nagsulat ug mga sumbong batok kanila. ⁷ Ug sa dihang si Artaxerxes na ang hari sa Persia, nagsulat usab kaniya sila si Bishlam, Mitredat, Tabeel, ug ang uban pa nilang mga kauban. Gisulat nila kini sa pinulongan nga Aramico ug gihubad kini sa pinulongan sa taga-Persia.

^8-11 Nagsulat usab si Rehum nga gobernador ug si Shimshai nga sekretaryo kang Haring Artaxerxes batok sa mga taga-Jerusalem. Mao kini ang ilang sulat:

“Mahal nga Haring Artaxerxes:

“Una sa tanan nagapangumusta kami kanimo, kami nga imong mga alagad dinhi sa probinsya sa kasadpan sa Eufrates. Apil sa mga nagapangumusta mao ang among mga kauban nga mga pangulo ug mga opisyal, ang mga katawhan sa Tripolis, Persia, Erek, Babilonia, ug ang katawhan sa Susa sa yuta sa Elam. Nagapangumusta usab ang mga katawhan nga gipapahawa sa ilang mga dapit ni Osnapar, ang bantogan ug gamhanan nga hari sa Asiria, ug gipapuyo niya sa siyudad sa Samaria ug sa ubang mga dapit sa kasadpan sa Eufrates.

¹² “Mahal nga Hari, buot namong mahibaloan mo nga ang mga Judio nga gikan sa imong nasod namalik dinhi sa among dapit ug gitukod pag-usab ang daotan ug rebelde nga siyudad sa Jerusalem. Hapit na gani nila mahuman ug ayo ang mga paril ug ang mga pundasyon niini. ¹³ Mahal nga Hari, angay ka usab masayod nga kon matukod pag-usab kining siyudad ug mahuman na ang mga paril niini, dili na mobayad sa mga buhis ug sa uban pang mga bayranan ang mga tawo, ug makaapekto kini sa panudlanan sa gingharian.

¹⁴ “Tungod kay may katungdanan kami kanimo, Mahal nga Hari, ug dili namo buot nga ikaw maulawan, gipahibalo namo kini kanimo ¹⁵ aron masusi mo ang mga kasulatan nga gitipigan sa imong mga katigulangan. Pinaagi niini, mahibaloan mo nga ang mga lumulupyo sa siyudad sa Jerusalem rebelde sukad pa kaniadto. Mao gani nga gilaglag kining siyudara tungod kay nahimo kining problema sa mga hari ug sa mga nasod. ¹⁶ Buot lang namo ipahibalo kanimo, Mahal nga Hari, nga kon matukod pag-usab kining siyudara ug mahuman ang mga paril niini, mawala kanimo ang probinsya nga anaa sa kasadpan sa Eufrates.”

¹⁷ Mao kini ang tubag nga gipadala sa hari:

“Nangumusta ako kaninyo Gobernador Rehum ug Sekretaryo Shimshai, ug sa inyong mga kauban nga nagpuyo sa Samaria ug sa ubang mga dapit sa kasadpan sa Eufrates.

“Hinaut nga maayo ang inyong kahimtang.

¹⁸ “Ang sulat nga inyong gipadala gihubad sa among pinulongan ug gibasa kanako. ¹⁹ Nagmando ako nga susihon ang mga kasulatan, ug napamatud-an nga tinuod gayod nga sukad pa kaniadto ang mga lumulupyo sa Jerusalem kanunay nga nagasupak sa mga hari. Naandan na niining dapita ang pagrebelde batok sa gobyerno. ²⁰ Nahibaloan ko usab nga ang Jerusalem, ingon man ang tibuok probinsya sa kasadpan sa Eufrates, gidumalahan sa mga gamhanan nga mga hari ug nangolekta kanila ug mga buhis ug uban pang mga bayranan.

²¹ “Karon, pagpagawas kamo ug mando nga undangon na nianang mga tawhana ang pagtukod pag-usab sa siyudad hangtod nga dili ako momando nga tukoron kana. ²² Himoa dayon ninyo kini aron dili madaot ang akong gingharian.”

²³ Human mabasa ngadto kanila ni Rehum, Shimshai, ug sa ilang mga kauban ang sulat ni Haring Artaxerxes, miadto dayon sila sa Jerusalem ug gipugos ang mga Judio sa pag-undang sa pagtukod pag-usab sa siyudad.

Gipadayon ang Pagtukod sa Templo

²⁴ Naundang ang pagtukod sa templo sa Dios sa Jerusalem hangtod sa ikaduhang tuig sa paghari ni Darius sa Persia.

5 Karon, gisugo sa Dios sa Israel ang mga propeta nga si Haggai ug si Zacarias nga apo ni Iddo sa pagsulti sa iyang mensahe sa mga Judio sa Juda ug sa Jerusalem. ² Sa pagkadungog ni Zerubabel nga anak ni Shealtiel ug ni Jeshua nga anak ni Jozadak sa maong mensahe, gipadayon nila pagtukod ang templo sa Dios sa Jerusalem ug gipaluyohan sila niadtong duha ka propeta sa Dios.

³ Sa wala madugay, miabot sa Jerusalem si Tatenai nga gobernador sa probinsya sa kasadpan sa Eufrates, si Shetar Bozenai, ug ang ilang mga kauban. Nangutana sila^[p] sa mga Judio, “Kinsa ang nagsugo kaninyo sa pagtukod pag-usab niining templo?” ⁴ Nangutana pa gayod sila, “Kinsa ang mga tawo nga nagtrabaho niini?” ^5-7 Apan gibantayan sa Dios ang mga pangulo sa mga Judio, busa nakahukom si Tatenai, si Shetar Bozenai, ug ang ilang mga kauban nga mga opisyal sa probinsya sa kasadpan sa Eufrates, nga dili na lang una nila paundangon ang pagtukod sa templo, hangtod nga ikabalita nila kini kang Haring Darius, ug makadawat sila sa iyang tubag.

Mao kini ang sulat nga gipadala nila kang Haring Darius:

“Mahal nga Haring Darius:

“Hinaut nga maayo ang imong kahimtang.

⁸ “Gipahibalo ka namo, Mahal nga Hari, nga miadto kami sa probinsya sa Juda, didto sa gitukoran sa templo sa gamhanang Dios. Dagko ang mga bato nga gigamit sa pagtukod sa templo, ug ang mga paril niini gibutangan ug mga tablon. Gitrabaho nila kini nga may kakugi, busa paspas ang pag-uswag niini. ⁹ Gipangutana namo ang ilang mga pangulo kon kinsa ang nagsugo kanila sa pagtukod pag-usab sa templo. ¹⁰ Ug gipangutana usab namo ang ilang mga ngalan aron ikapahibalo namo kanimo kon kinsa ang mga nangulo sa pagtukod sa templo.

¹¹ “Mao kini ang ilang tubag kanamo: ‘Mga alagad kami sa Dios sa langit ug sa kalibotan, ug ginatukod namo pag-usab ang templo nga gitukod kaniadto sa usa ka gamhanan nga hari sa Israel. ¹² Apan tungod kay gipalagot sa among mga katigulangan ang Dios sa langit, gitugyan niya sila sa mga kamot ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia. Giguba ni Nebucadnezar kining templo ug gibihag niya ang among mga katigulangan ngadto sa Babilonia. ¹³ Apan sa nahaunang tuig sa paghari ni Cyrus sa Babilonia, nagmando siya nga tukoron pag-usab ang templo sa Dios. ¹⁴ Giuli usab niya ang mga bulawan ug pilak nga mga galamiton sa templo sa Dios. Kini nga mga galamiton gikuha kaniadto ni Nebucadnezar sa templo sa Jerusalem ug gibutang niya sa templo sa Babilonia. Gitugyan ni Haring Cyrus kining mga galamiton kang Sheshbazar nga gipili niya nga gobernador sa Juda. ¹⁵ Giingnan sa hari si Sheshbazar nga tukoron pag-usab ang templo sa Dios sa Jerusalem sa dapit nga gitukoran niini kaniadto, ug ibutang didto ang mga galamiton niini. ¹⁶ Busa miadto si Sheshbazar sa Jerusalem ug gipahimutang ang mga pundasyon sa templo sa Dios. Hangtod karon padayon pa nga gitukod ang templo.’

¹⁷ “Karon, kon mahimo, Mahal nga Hari, ipasusi ang mga kasulatan nga gitipigan sa mga hari sa Babilonia kon tinuod ba gayod nga nagmando si Haring Cyrus nga tukoron pag-usab ang templo sa Dios sa Jerusalem. Ug unya pahibaloa kami kon unsay imong desisyon mahitungod niini.”

Gitugotan ni Haring Darius ang Pagpatukod Pag-usab sa Templo

6 Busa nagmando si Haring Darius sa pagsusi sa mga kasulatan nga atua sa tipiganan niini didto sa Babilonia. ² Ug didto sa palasyo sa siyudad sa Ecbatana, nga sakop sa probinsya sa Media, nakita ang usa ka linukot nga kasulatan diin nasulat ang mosunod:

^3-4 “Sa unang tuig sa paghari ni Cyrus, nagmando siya nga tukoron pag-usab ang templo sa Dios sa Jerusalem diin ihalad ang mga halad. Kinahanglan 90 ka piye ang iyang kahabugon ug 90 ka piye usab ang iyang gilapdon, ug ang matag tulo ka patong sa bato niini sapawan ug usa ka patong sa tablon. Kinahanglan nga lig-on ang pundasyon niini. Ang tanang gasto kuhaon gikan sa panudlanan sa gingharian. ⁵ Ug ang bulawan ug pilak nga mga galamiton sa templo sa Dios nga gidala ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia kinahanglan ibalik sa butanganan niini didto sa templo sa Jerusalem.”

⁶ Busa mao kini ang mensahe ni Haring Darius kang Tatenai, nga gobernador sa probinsya sa kasadpan sa Eufrates, kang Shetar Bozenai, ug sa kauban nilang mga opisyal niana nga probinsya:

“Palayo kamo diha sa templo sa Dios. ⁷ Ayaw kamo panghilabot sa pagpatukod niini. Pasagdi lang ninyo ang gobernador ug ang uban pang mga kadagkoan sa mga Judio sa pagpatukod niini pag-usab sa dapit nga gitukoran niini kaniadto.

⁸ “Nagamando usab ako nga tabangan ninyo ang mga kadagkoan sa mga Judio pinaagi sa pagbayad dayon sa tanang galastohan aron dili malangan ang pagtrabaho. Ang bayad kuhaon ninyo gikan sa panudlanan sa gingharian nga naggikan sa mga buhis sa inyong probinsya. ⁹ Adlaw-adlaw, kinahanglan hatagan ninyo ang mga pari sa Jerusalem sa ilang kinahanglanon sama sa nati nga mga baka, laki nga mga karnero, ug nati nga mga karnero alang sa halad nga sinunog ngadto sa Dios sa langit,^[q] apil usab sa trigo, asin, bino, ug lana. Kinahanglan dili gayod kamo mopakyas sa paghatag, ¹⁰ aron nga makahalad sila sa mga halad nga makapalipay sa Dios sa langit, ug makaampo sila alang kanako ug sa akong mga anak.

¹¹ “Nagamando pa gayod ako nga si bisan kinsa nga mosupak niini tuhogon sa kahoy nga kinuha gikan sa iyang balay, ug ang iyang balay gubaon hangtod nga wala nay mapuslan niini.^{[r] 12} Hinaut pa nga ang Dios nga nagpili sa Jerusalem ingon nga dapit nga pagasimbahan kaniya magalaglag ni bisan kinsa nga hari o nasod nga mosupak niining mando ug moguba niining templo sa Jerusalem.

“Ako, si Darius, ang nagmando niini. Kinahanglan tumanon gayod kini.”

Gidedikar ang Templo

¹³ Gituman gayod nila ni Tatenai nga gobernador, Shetar Bozenai, ug sa ilang mga kauban ang mando ni Haring Darius. ¹⁴ Busa padayon nga nagtrabaho ang mga kadagkoan sa mga Judio samtang gidasig sila sa mga mensahe sa mga propeta nga sila si Haggai ug Zacarias nga apo ni Iddo. Nahuman nilag trabaho ang templo sumala sa sugo sa Dios sa Israel nga gipatuman ni Cyrus, Darius, ug Artaxerxes, nga mga hari sa Persia. ¹⁵ Nahuman ang templo sa ikatulo nga adlaw sa ika-12 nga bulan, nga mao ang bulan sa Adar, niadtong ikaunom nga tuig sa paghari ni Darius.

¹⁶ Malipayong nagsaulog sa pagdedikar sa templo sa Dios ang mga katawhan sa Israel—ang mga pari, ang mga Levita, ug ang uban pang namalik gikan sa pagkabihag. ¹⁷ Niining pagdedikar sa templo sa Dios, naghalad sila ug 100 ka torong baka, 200 ka laking karnero, ug 400 ka nating karnero. Naghalad usab sila ug 12 ka laking kanding isip halad sa paghinlo^[s] sa matag tribo sa Israel. ¹⁸ Gipahimutang nila ang mga pari ug ang mga Levita sa ilang tagsa-tagsa ka katungdanan sa templo sa Jerusalem sumala sa nahisulat sa Libro ni Moises.

Ang Pista sa Paglabay sa Anghel

¹⁹ Sa ika-14 nga adlaw sa unang bulan, sa pagkasunod nga tuig, gisaulog sa mga Israelinhon nga namalik gikan sa pagkabihag ang Pista sa Paglabay sa Anghel. ²⁰ Nanghinlo ang mga pari ug ang mga Levita sa ilang kaugalingon aron mahimo silang takos sa pagpangulo sa mga seremonya. Unya giihaw sa mga Levita ang mga karnero nga mga halad alang sa pagsaulog sa Pista sa Paglabay sa Anghel. Gihimo nila kini alang sa tanan nga namalik gikan sa pagkabihag, alang sa mga pari nga ilang mga paryente, ug alang sa ilang kaugalingon. ²¹ Kini nga mga halad gikaon sa tanang mga Israelinhon nga namalik gikan sa pagkabihag, ug sa mga tawo nga nagpuyo didto nga mibiya na sa daotang mga binuhatan aron pagsimba sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ²² Sulod sa pito ka adlaw gisaulog nila nga malipayon ang Pista sa Pan nga Walay Patubo, kay gilipay sila sa Ginoo pinaagi sa pagtandog sa kasingkasing sa hari sa Asiria,^[t] aron tabangan sila sa pagtrabaho sa templo sa Dios, ang Dios sa Israel.

Miabot si Ezra sa Jerusalem

7 ^1-6 Paglabay sa daghang katuigan, sa dihang si Artaxerxes na ang hari sa Persia, miabot si Ezra sa Jerusalem gikan sa Babilonia. Kini si Ezra anak ni Seraya. Si Seraya anak ni Azaria. Si Azaria anak ni Hilkia. Si Hilkia anak ni Shalum. Si Shalum anak ni Zadok. Si Zadok anak ni Ahitub. Si Ahitub anak ni Amaria. Si Amaria anak ni Azaria. Si Azaria anak ni Merayot. Si Merayot anak ni Zerahia. Si Zerahia anak ni Uzi. Si Uzi anak ni Buki. Si Buki anak ni Abishua. Si Abishua anak ni Finehas. Si Finehas anak ni Eleazar. Si Eleazar anak ni Aaron, ang pangulong pari.

Si Ezra usa ka magtutudlo nga hanas sa Kasugoan ni Moises nga gihatag sa Ginoo, ang Dios sa Israel. Gihatag sa hari ang tanan niyang gipangayo tungod kay gitabangan siya sa Ginoo nga iyang Dios. ⁷ May nanguban kaniya nga mga Israelinhon sa iyang pagbalik sa Jerusalem niadtong ikapito nga tuig sa paghari ni Artaxerxes. Apil sa mga nanguban mao ang mga pari, mga Levita, mga mag-aawit, mga guwardya sa mga pultahan sa templo, ug mga sulugoon sa templo. ^8-9 Mibiya si Ezra sa Babilonia sa unang adlaw sa unang bulan. Ug sa tabang sa Dios, nakaabot siya sa Jerusalem sa unang adlaw sa ikalimang bulan, niadtong ikapitong tuig sa paghari ni Artaxerxes. ¹⁰ Gitabangan siya sa Dios tungod kay hugot gayod ang iyang tinguha sa pagtuon ug sa pagtuman sa Kasugoan sa Ginoo, ug sa pagtudlo sa mga tulumanon ug mga lagda niini sa mga Israelinhon.

Ang Sulat ni Artaxerxes kang Ezra

¹¹ Mao kini ang sulat nga gihatag ni Haring Artaxerxes kang Ezra nga pari ug magtutudlo, nga hanas sa mga sugo ug mga tulumanon nga gihatag sa Ginoo sa mga Israelinhon:

¹² “Gikan kang Haring Artaxerxes nga hari sa mga hari. Alang kang Ezra, nga pari ug magtutudlo sa Kasugoan sa Dios sa langit.^[u]

¹³ “Nagpakanaog ako ug mando nga si bisan kinsa sa mga Israelinhon dinhi sa akong gingharian, apil mga pari ug mga Levita nga gustong mouban kanimo sa pagbalik sa Jerusalem, mahimong mouban. ¹⁴ Ako ug ang akong pito ka magtatambag nagkauyon nga paadtoon ka sa Juda ug sa Jerusalem aron sa pagsusi kon gituman ba nila ang Kasugoan nga gitugyan kanimo sa imong Dios. ¹⁵ Dad-a usab ang mga bulawan ug mga pilak nga kinasingkasing namong ihatag sa Dios sa Israel nga nagpuyo^[v] sa Jerusalem. ¹⁶ Dad-a usab ang tanang pilak ug bulawan nga madawat mo gikan sa mga katawhan sa probinsya sa Babilonia, apil ang kinabubut-on nga tabang sa mga katawhan sa Israel ug sa ilang mga pari alang sa templo sa ilang Dios sa Jerusalem. ¹⁷ Siguroha nga kining kuwartaha gamiton sa pagpalit ug mga torong baka, mga laking karnero, mga nating karnero, mga kalan-on,^[w] ug bino nga ihalad sa halaran sa templo sa inyong Dios nga anaa sa Jerusalem. ¹⁸ Ang mahibilin nga bulawan ug pilak mahimong gamiton sa bisan unsa nga butang nga gituohan nimo ug sa imong mga katagilungsod nga nahisubay sa kabubut-on sa inyong Dios. ¹⁹ Apan ang tanang mga galamiton nga gitugyan kanimo alang sa pag-alagad sa templo sa imong Dios kinahanglang ihatag mo sa Dios sa Jerusalem. ²⁰ Kon may uban ka pang kinahanglanon alang sa templo, pagkuha lang gikan sa panudlanan sa gingharian.

²¹ “Ako, si Haring Artaxerxes, nagamando sa tanang tresurero sa probinsya sa kasadpang Eufrates sa paghatag gayod dayon sa bisan unsa nga pangayoon kaninyo ni Ezra, ang pari ug magtutudlo sa Kasugoan sa Dios sa langit. ²² Hatagi ninyo siya hangtod sa 3,500 ka kilong plata, 300 ka sakong trigo, 550 ka galon nga bino, 550 ka galon nga lana sa olibo, ug bisan unsa kadaghan sa asin nga kinahanglanon. ²³ Ihatag gayod ninyo ang tanang kinahanglanon sa templo sumala sa gimando sa Dios sa langit kay basin ug masuko siya sa akong gingharian ug sa akong mga anak. ²⁴ Gipahibalo usab namo kamo nga dili ninyo pabayron ug buhis ug uban pang bayranan ang mga pari, mga Levita, mga musikero, mga guwardya sa mga pultahan sa templo, mga sulugoon sa templo, ug uban pa nga nagatrabaho niining templo sa Dios.

²⁵ “Ug ikaw, Ezra, sumala sa kaalam nga gihatag sa Dios kanimo, pagpili ug mga tigdumala ug mga maghuhukom nga modumala sa tanang mga tawo sa probinsya sa kasadpang Eufrates nga nahibalo sa Kasugoan sa imong Dios. Ug tudloi ninyo ang mga tawo nga wala nahibalo sa Kasugoan. ²⁶ Si bisan kinsa nga dili motuman sa balaod sa imong Dios ug sa balaod sa hari pagasilotan gayod. Mahimo siyang patyon, abugon gikan sa iyang dapit, kuhaan sa iyang kabtangan o prisohon.”

Gidayeg ni Ezra ang Dios

²⁷ Miingon si Ezra, “Dayegon ang Ginoo, ang Dios sa atong mga katigulangan, nga nagtandog sa kasingkasing sa hari sa paghatag ug dungog sa templo sa Ginoo sa Jerusalem. ²⁸ Tungod sa kaayo sa Ginoo kanako, gitagad ako pag-ayo sa hari ug sa iyang mga magtatambag, apil ang tanan niyang gamhanang mga opisyal. Ug tungod kay gitabangan ako sa Ginoo nga akong Dios, nakaangkon ako sa kaisog sa pagtigom ug mga pangulo sa Israel nga mouban kanako sa Jerusalem.”

Ang mga Pangulo sa Pamilya nga Namalik sa Jerusalem Uban ni Ezra

8 Miingon si Ezra, “Mao kini ang mga pangulo sa mga pamilya gikan sa Babilonia nga miuban kanako balik sa Jerusalem niadtong paghari ni Artaxerxes:

Nangita si Ezra ug mga Levita alang sa Templo

¹⁵ Miingon pa si Ezra, “Gitigom ko ang mga tawo nga mouban kanako sa Jerusalem, didto sa suba nga nagadagayday paingon sa Ahava. Nagkampo kami didto sulod sa tulo ka adlaw. Sa dihang gitan-aw ko ang lista sa mga tawo nga mouban kanako, apil na ang mga pari, nadiskobrehan ko nga wala gayod didtoy mga Levita. ¹⁶ Busa gipatawag ko ang mga pangulo sa grupo nga sila si Eliezer, Ariel, Shemaya, Elnatan, Jarib, Elnatan, Natan, Zacarias ug Meshulam, ug ang duha ka maalamon nga tawo nga sila si Joyarib ug si Elnatan. ¹⁷ Gipaadto ko sila kang Iddo nga pangulo didto sa Casifia aron hangyoon siya ug ang iyang paryente nga mga sulugoon sa templo nga magpadala ug mga tawo nga moalagad sa templo sa Dios. ¹⁸ Tungod sa kaayo sa Dios kanamo, gipadala nila kanamo si Sherebia, kauban ang iyang mga anak ug mga paryente nga mga lalaki—18 silang tanan. Si Sherebia maabilidad nga tawo ug kaliwat ni Mali nga kaliwat ni Levi, nga anak ni Israel.^{[x] 19} Gipadala usab nila si Hashabia, kauban si Jeshaya nga gikan sa pamilya ni Merari, ug ang iyang mga igsoon ug mga pag-umangkon nga mga lalaki—20 silang tanan. ²⁰ Gipadala pa gayod nila ang 220 ka sulugoon sa templo. Ang mga sulugoon sa templo gipili kaniadto ni Haring David ug sa iyang mga opisyal aron pagtabang sa mga Levita. Nalista tanan ang ilang mga ngalan.”

Nagpuasa ug Nagaampo Sila si Ezra

²¹ Didto sa kilid sa Suba sa Ahava, miingon ako sa grupo nga magpuasa kami ug magpaubos sa among kaugalingon atubangan sa among Dios aron hangyoon siya nga bantayan kami ug ang among mga kabataan ug mga kabtangan sa among lakaw. ²² Kay naulaw akong mangayo sa hari ug mga sundalo ug mga tigkabayo nga mobantay kanamo batok sa mga kaaway samtang naglakaw kami, tungod kay miingon man kami sa hari nga tabangan sa among Dios ang tanang nagasalig kaniya, apan masuko pag-ayo ang Dios sa mga nagasalikway kaniya. ²³ Busa nagpuasa kami ug nagaampo sa atong Dios nga bantayan niya kami, ug gitubag niya ang among pag-ampo.

Ang mga Halad alang sa Templo

²⁴ Nagpili akog 12 gikan sa mga nangulo nga mga pari, walay labot kang Sherebia, Hashabia, ug sa napulo nila ka paryente. ²⁵ Pagkahuman, gitugyan ko kanila nga walay kulang^[y] ang mga plata, bulawan, ug mga galamiton nga gihatag sa hari, sa iyang mga magtatambag, sa iyang mga opisyal, ug sa mga Israelinhon, alang sa templo sa atong Dios. ^26-27 Mao kini ang akong gitugyan kanila:

²⁸ Miingon ako sa mga pari, “Kamo ug kining mga galamiton gilain alang sa Ginoo. Ang mga pilak ug mga bulawan kinabubut-on nga halad alang sa Ginoo, ang Dios sa inyong mga katigulangan. ²⁹ Ampingi ninyo kini pag-ayo hangtod nga madala ninyo kini sa mga bodega sa templo sa Ginoo sa Jerusalem nga walay kulang,^[z] atubangan sa mga pangulong pari, mga Levita, ug sa mga pangulo sa mga pamilya sa mga Israelinhon.”

³⁰ Busa gikuha sa mga pari ug sa mga Levita ang mga pilak, bulawan, ug mga galamiton nga walay kulang, aron dad-on sa templo sa atong Dios sa Jerusalem.

Ang Pagbalik sa Jerusalem

³¹ Mibiya kami sa Suba sa Ahava alang sa among lakaw paingon sa Jerusalem sa ika-12 nga adlaw sa unang bulan. Gitabangan kami sa among Dios ug gipanalipdan niya kami batok sa mga kaaway ug mga tulisan nga mangatang sa dalan. ³² Pag-abot namo sa Jerusalem, mipahulay kami ug tulo ka adlaw.

³³ Sa ikaupat nga adlaw, miadto kami sa templo sa among Dios ug gitugyan namo nga walay kulang ang mga pilak, bulawan, ug mga galamiton ngadto kang Meremot nga pari nga anak ni Uria. Kauban niya si Eleazar nga anak ni Finehas ug ang duha ka Levita nga sila si Jozabad nga anak ni Jeshua ug si Noadia nga anak ni Binui. ³⁴ Giihap ug gitimbang kadtong tanan, ug gilista.

³⁵ Unya ang tanang namalik gikan sa pagkabihag naghalad sa Dios sa Israel ug mga halad nga sinunog: 12 ka torong baka alang sa tibuok Israel, 96 ka laking karnero, 77 ka nating karnero. Naghalad usab silag 12 ka kanding nga laki, isip halad sa paghinlo. Kining tanan mga halad nga sinunog alang sa Ginoo. ³⁶ Gihatag usab nila sa mga gobernador ug mga opisyal sa probinsya sa kasadpang Eufrates ang dokumento diin nahisulat ang mando sa hari. Ug kini sila mitabang sa katawhan sa Israel ug sa templo sa Dios.

Nakigminyo ang mga Israelinhon sa mga Dili Israelinhon

9 Miingon pa si Ezra, Pagkahuman niini nga hitabo, miadto kanako ang mga pangulo sa mga Judio ug miingon, “Daghan sa katawhan sa Israel, apil na mga pari ug mga Levita, ang nagkinabuhi sama sa mga katawhan sa ilang palibot. Gihimo nila ang mga malaw-ay nga mga buluhaton sa mga Canaanhon, Hitihanon, Perisihanon, Jebusihanon, Amonihanon, Moabihanon, Ehiptohanon, ug Amorihanon. ² Sila ug ang ilang mga anak nangasawa pa gani sa mga babaye nga gikan niini nga mga katawhan. Busa ang katawhan nga pinili sa Dios nasagolan na sa ubang mga katawhan. Ug ang atong mga pangulo ug mga opisyal mao pa ang unang naghimo niini.”

³ Sa dihang nadungog ko kini, gigisi ko ang akong bisti ug kupo, gilabnot ko ang akong buhok ug balbas, ug milingkod ako nga gikulbaan. ⁴ Nagtigom didto kanako ang mga tawo nga may kahadlok sa pulong sa Dios sa Israel tungod sa pagluib sa ilang isigka-Israelinhon nga namalik gikan sa pagkabihag. Naglingkod ako didto nga gikulbaan, hangtod nga miabot ang oras sa paghalad sa gabii. ⁵ Pag-abot niadtong orasa, miundang ako sa akong pagsubo. Miluhod ako, nga gisi ang akong bisti ug kupo, ug nagaampo nga nagabayaw sa akong mga kamot sa Ginoo nga akong Dios. ⁶ Miingon ako, “Dios ko, naulaw ako pag-ayo. Dili ako makaatubang kanimo sa kaulaw tungod kay labihan na gayod ang among mga sala; daw molapaw na kini sa among mga ulo ug mosangko na sa langit. ⁷ Sukad pa sa panahon sa among mga katigulangan, nagpakasala na kami sa hilabihan. Tungod niini, kami, ang among mga hari, ug mga pari kanunayng nailalom sa mga hari sa ubang nasod. Gipamatay nila ang uban kanamo, ug ang uban gibihag, gikawatan ug gipakaulawan, sama sa nahitabo kanamo karon.

⁸ “Ug karon, niining hamubo nga panahon, gikaloy-an mo kami, Ginoo nga among Dios. Gitugotan mo nga may mahibilin kanamo, ug gipapuyo mo kami nga may kasigurohan niining dapit nga imong gigahin. Gihatagan mo kami ug paglaom ug gipagaan-gaanan mo ang among kahimtang sa pagkaulipon. ⁹ Bisan mga ulipon kami, wala mo kami pasagdi sa among pagkaulipon, hinuon gipakita mo ang imong gugma kanamo pinaagi sa maayo nga pagtagad nga gipakita sa mga hari sa Persia kanamo. Gihimo mo kini aron mahatagan mo kami ug bag-o nga kinabuhi, ug aron matukod namo pag-usab ang imong templo nga naguba ug mahatagan mo kami ug proteksyon sa Juda ug sa Jerusalem.

¹⁰ “Apan karon nga nakasala kami, O Dios, unsa pa may among ikasulti? Kay gisalikway man namo ang imong mga sugo ¹¹ nga gihatag mo kanamo pinaagi sa imong mga alagad nga mga propeta. Miingon sila kanamo nga ang dapit nga among adtoan aron panag-iyahan hugaw nga dapit tungod sa kadaotan sa mga lumulupyo niini. Gihugawan nila ang tibuok kayutaan pinaagi sa ilang mga law-ay nga binuhatan. ¹² Nagaingon usab ang mga propeta kanamo nga dili gayod namo tugotan nga maminyo ang among mga anak sa ilang mga anak; ug dili gayod namo sila tabangan nga mouswag, aron kami molig-on ug makapahimulos sa maayong abot sa yuta, ug ikabilin namo kini sa among mga kaliwat ingon nga panulondon hangtod sa kahangtoran. ¹³ Gisilotan mo kami, O among Dios, tungod sa among mga sala. Apan gaan ra ang silot nga gipahamtang mo kanamo kon itandi sa sala nga among nahimo, ug gitugotan mo pa nga may mahibiling buhi kanamo. ¹⁴ Apan bisan pa niini, gisupak namo pag-usab ang imong mga sugo, ug nakigminyo sa mga tawo nga law-ay ug binuhatan. Sigurado gayod nga masuko ka kanamo ug laglagon mo kami hangtod nga wala nay mahibilin kanamo. ¹⁵ O Ginoo, Dios sa Israel, matarong ka! Kay gitugotan mo nga may mahibilin kanamo nga buhi hangtod karon. Nakasala kami, ug tungod niini, dili kami makabarog sa imong atubangan tungod niining among mga sala.”

Misulti ang mga Israelinhon sa Ilang mga Sala

10 Samtang nagluhod si Ezra didto sa atubangan sa templo sa Dios nga naghilak ug samtang nagaampo siya ug nagsulti sa mga sala sa katawhan sa Israel, daghang mga Israelinhon nga mga lalaki, babaye, ug mga kabataan ang nagtigom libot kaniya. Nanghilak usab silag kusog. ² Unya miingon kaniya si Shecania nga anak ni Jehiel, nga kaliwat ni Elam, “Nakasala kami sa atong Dios tungod kay nakigminyo kami sa mga babaye nga dili Israelinhon nga nagapuyo uban kanato. Apan bisan pa niini may paglaom pa gihapon ang katawhan sa Israel. ³ Busa karon, sundon namo ang imong tambag ug ang tambag sa uban pang nagatahod sa mga sugo sa atong Dios. Maghimo kamig kasabotan sa atong Dios nga papahawaon kining mga babaye apil ang ilang mga kabataan. Tumanon namo ang giingon sa Kasugoan. ⁴ Tindog! Kay imong responsibilidad ang paggiya kanamo niining mga butanga. Lig-ona ang imong kaugalingon ug himoa ang angayng buhaton kay motabang kami kanimo.”

⁵ Busa mitindog si Ezra ug gipapanumpa niya ang mga pangulo nga mga pari, ang mga Levita, ug ang tanang mga Israelinhon, nga himuon nila ang giingon ni Shecania, ug nanumpa sila. ⁶ Unya mibiya si Ezra sa templo sa Dios ug miadto sa kuwarto ni Jehohanan nga anak ni Eliashib. Ug didto, wala siya mokaon ug moinom, kay nagsubo siya tungod sa pagpakasala sa mga Israelinhon nga namalik gikan sa pagkabihag.

^7-8 Nagpadalag pahibalo ang mga opisyales ug mga tigdumala sa mga Israelinhon sa tibuok Juda ug sa Jerusalem nga ang tanang namalik gikan sa pagkabihag magtigom sa Jerusalem. Ug si bisan kinsa nga dili moadto sulod sa tulo ka adlaw kuhaan sa tanan niyang mga kabtangan, ug dili na ilhon nga sakop sa mga katawhan nga namalik gikan sa pagkabihag.

⁹ Busa sulod sa tulo ka adlaw nagtigom ang tanang katawhan sa Juda ug Benjamin, ug nanglingkod sila didto sa may plasa sa templo sa Dios sa Jerusalem. Nahitabo kini sa ika-20 nga adlaw sa ikasiyam nga bulan. Nangurog ang mga tawo tungod sa ilang ginahisgotan ug tungod sa makusog nga ulan.

¹⁰ Unya mitindog si Ezra nga pari ug miingon kanila, “Nakalapas kamo kay nakigminyo kamo sa mga dili Israelinhon. Busa nadugangan pa gayod ang sala sa Israel. ¹¹ Karon, isulti ninyo ang inyong mga sala sa Ginoo, ang Dios sa inyong mga katigulangan, ug buhata ninyo ang iyang kabubut-on. Ilain ninyo ang inyong kaugalingon gikan sa mga katawhan sa palibot ninyo, ug bulagi ninyo ang inyong mga asawa nga dili Israelinhon.”

¹² Mitubag sa makusog ang tibuok katilingban, “Husto ka gayod! Buhaton namo ang imong gisulti. ¹³ Apan kini nga butang dili mahuman sa usa o duha lang ka adlaw, kay daghan kanamo ang nakahimo niining salaa. Ting-ulan pa karon, ug dili kami makaagwanta nga magpaulan dinhi sa gawas. ¹⁴ Ang mga opisyales na lang nato ang mag-atiman niini alang sa tibuok katilingban. Unya paanhion lang dinhi ang mga naminyo ug dili Israelinhon sa gitakda nga panahon uban ang mga tigdumala ug mga hukom sa ilang mga lungsod. Himuon ta kini aron mawala na ang labihan nga kasuko sa Dios kanato tungod sa butang nga atong gihimo.” ¹⁵ Walay misupak niini nga plano gawas kanila ni Jonatan nga anak ni Asahel ug si Jahaz nga anak ni Tikva. Gipaluyohan sila ni Meshulam ug ni Shabetai nga mga Levita.

^16-17 Kadto nga mga plano gituman sa mga namalik gikan sa pagkabihag. Busa nagpili si Ezra nga pari ug mga lalaki nga mga pangulo sa mga pamilya, ug gilista ang ilang ngalan. Ug sa unang adlaw sa ikanapulo nga bulan, nanglingkod sila ug gisugdan nila ang pag-imbistigar sa mga Israelinhon nga naminyo ug mga babaye nga dili Israelinhon. Nahuman nila ang pag-imbistigar sa tanang mga kaso sa unang adlaw sa unang bulan, sa pagkasunod nga tuig.

Ang mga Lalaki nga Naminyo ug mga Dili Israelinhon

^18-19 Mao kini ang mga lalaki nga naminyo ug mga dili Israelinhon, ug misaad sila nga bulagan nila kining ilang mga asawa: (Naghalad ang kada usa kanila ug laking karnero isip bayad sa ilang sala.)

Gikan sa mga pari:

²³ Gikan sa mga Levita:

²⁴ Gikan sa mga mag-aawit:

Gikan sa mga guwardya sa mga pultahan sa templo:

²⁵ Gikan sa uban pa nga mga Israelinhon:

⁴⁴ Kini silang tanan ang naminyo ug mga babaye nga dili Israelinhon, ug ang uban kanila may mga anak niining mga babayhana.^[aa]