Bible in 90 Days
Ang Bahin sa Pagkabanhaw ni Cristo
15 Mga igsoon, gusto kong ipahinumdom kaninyo ang Maayong Balita nga akong giwali kaninyo. Kini gidawat ninyo ug hangtod karon inyong gibarogan. 2 Pinaagi niining Maayong Balita maluwas kamo, kon huptan ninyog maayo ang akong giwali kaninyo. Kon dili, mahimong walay pulos ang inyong pagtuo. 3 Gitudlo ko kaninyo ang labing mahinungdanon nga mga butang nga akong natun-an: nga si Jesu-Cristo namatay aron maluwas kita sa silot tungod sa atong mga sala. Ug kini sumala sa Kasulatan. 4 Gilubong siya ug nabanhaw sa ikatulo ka adlaw, sumala usab sa Kasulatan. 5 Nagpakita siya una kang Pedro ug unya sa uban pa sa 12 ka mga apostoles. 6 Pagkahuman nagpakita usab siya sa kapin 500 ka mga sumusunod nga nagtigom. Ug kadaghanan kanila buhi pa apan ang uban patay na. 7 Nagpakita usab siya kang Santiago ug dayon sa tanang mga apostoles.
8 Sa kataposan nagpakita usab siya kanako. Daw sama ako sa usa ka bata nga natawo sa dili insakto nga panahon. 9 Ako ang labing ubos sa mga apostoles ug dili gani ako takos nga tawgon nga apostol, tungod kay gilutos ko ang mga tumutuo sa Dios. 10 Apan tungod sa grasya sa Dios kanako, karon apostol na ako. Ug walay makaingon nga walay pulos ang grasya sa Dios kanako, tungod kay ang tinuod, mas labaw ang akong paghago kon itandi sa akong kaubang mga apostoles. Apan kana dili tungod sa akong kaugalingon, kondili tungod sa grasya ug tabang sa Dios. 11 Apan walay kalainan kon ako o sila ang nagatudlo, ang mahinungdanon nga pareho ang among giwali ug pareho usab ang inyong gituohan.
Ang Pagkabanhaw sa mga Nagatuo sa Dios
12 Kon among giwali kaninyo nga gibanhaw si Cristo, nganong ang uban kaninyo nagaingon nga walay pagkabanhaw sa mga patay? 13 Kon tinuod nga walay pagkabanhaw sa mga patay nagkahulogan nga si Cristo wala usab mabanhaw. 14 Ug kon wala mabanhaw si Cristo, walay kapuslanan ang among pagwali, ug wala usay kapuslanan ang inyong pagtuo. 15 Dili lang kana, mogawas nga bakak ang among gisulti mahitungod sa Dios, kay nagasulti man kami nga gibanhaw niya si Cristo. 16 Apan kon walay pagkabanhaw sa mga patay, wala siya mabanhaw. 17 Ug kon wala mabanhaw si Cristo, ang inyong pagtuo walay kapuslanan ug wala pa kamo mapasaylo sa inyong mga sala. 18 Ug magkahulogan usab nga ang mga tumutuo ni Cristo nga nangamatay na, wala usab maluwas. 19 Kon ang atong paglaom isip Kristohanon alang lang sa atong kinabuhi dinhi sa kalibotan, kita gayod ang labing makalulooy sa tanan.
20 Apan ang tinuod, nabanhaw si Cristo gikan sa kamatayon ug mao kini ang nagapamatuod nga banhawon gayod ang mga patay. 21 Tungod sa usa ka tawo nga si Adan ang kamatayon miabot sa tanang mga tawo. Ug tungod usab sa usa ka tawo nga si Cristo ang mga patay mabanhaw. 22 Kon tanan kita mamatay tungod sa atong relasyon kang Adan, tungod usab sa atong relasyon kang Cristo kitang tanan mabanhaw. 23 May iya-iya nga panahon ang pagkabanhaw. Ang una gayod nga nabanhaw mao si Cristo. Pagkahuman, pagbalik niya dinhi sa kalibotan, mabanhaw usab ang iyang katawhan. 24 Ug dayon moabot ang kataposan. Walaon niya ang tanan nga paghari, pagdumala, ug paggahom, ug itugyan niya ang paghari ngadto sa Dios nga Amahan. 25 Kay si Cristo kinahanglan pa nga maghari hangtod nga mapildi niya ang tanan nagabatok kaniya. 26 Ang kataposang kaaway nga walaon mao ang kamatayon. 27 Ang Kasulatan nagaingon nga si Cristo gipahari sa Dios sa tanan.[a] Hinuon wala kini magkahulogan nga apil ang Dios nga maoy naghatag ug katungod kang Cristo sa paghari sa tanan. 28 Kondili, kon ang tanan anaa na ilalom sa paggahom ni Cristo, si Cristo nga Anak sa Dios magpasakop usab sa Dios nga maoy naghatag kaniyag katungod sa paghari sa tanan, aron ang Dios mao na ang mogahom sa tanan.
29 Adunay mga tawo nga nagpabautismo alang sa mga namatay. Unsay kapuslanan sa ilang gibuhat kon ugaling ang mga patay dili banhawon? 30 Ug unsay among makuha sa kanunayng pagbutang sa among kinabuhi sa kakuyaw. 31 Kon unsa ka tinuod nga gipasigarbo ko kamo sa atong paghiusa kang Cristo Jesus nga atong Ginoo, mao usab ka tinuod nga giatubang ko kada adlaw ang kakuyaw sa kamatayon. 32 Nalisdan gayod ako dinhi sa Efeso, tungod kay ang mga tawo nga nagabatok kanako sama sa mabangis nga mga mananap. Busa kon ang mga patay dili banhawon, unsa may akong makuha sa mga pag-antos nga sama niini? Kon ang mga patay dili banhawon, mas maayo pa nga sundon na lang nato ang panultihon nga nagaingon, “Magpagusto kita, mangaon kita ug mag-inom, kay basin ug mamatay na kita ugma.”[b]
33 Ayaw kamo pagtuo niana, kay kana nga panultihon panglingla[c] lang. Hinuon, tuohi ninyo ang panultihon nga nagaingon, “Makadaot sa maayong pamatasan ang pagpakig-uban sa mga tawo nga daotan.” 34 Pagtinarong na kamo ug biyai na ninyo ang pagpakasala. Gisulti ko kini kaninyo aron maulaw kamo kay ang uban kaninyo sayop ang pag-ila sa Dios.
Ang Lawas nga Nabanhaw
35 Kon adunay mangutana kon unsaon pagkabanhaw sa mga patay ug kon unsang matang sa lawas ang ilang maangkon, 36 ania ang akong tubag nianang tawo nga wala gayoy nahibaloan: kon magtanom kita ug usa ka binhi sa yuta, kana nga binhi madunot una ayha motubo. 37 Ug bisan unsa nga binhi ang imong itanom, kon motubo na gani, lahi na ang hitsura niini kaysa dihang imo kining gitanom. 38 Ang hitsura niini sumala man sa pagbuot sa Dios. Ug ang matag matang sa binhi adunay kaugalingon nga hitsura kon motubo.
39 Mao man usab ang lawas sa tanang dunay kinabuhi, kay ang mga lawas dili managsama. Lahi ang lawas sa tawo ug lahi usab ang sa mga mananap, lahi ang lawas sa mga langgam, ug lahi pa gayod ang sa mga isda.
40 Nagkalain-lain ang gibuhat sa Dios dinhi sa yuta ug didto sa langit, ug ang tanan nga iyang gibuhat matahom. Apan managlahi ang ilang katahom. Ang katahom sa mga butang didto sa langit lahi sa katahom sa mga butang dinhi sa yuta. 41 Lahi ang katahom sa adlaw, ug lahi usab ang katahom sa bulan. Ang mga bitoon may kaugalingon usab nga katahom. Ug bisan pa gani ang mga bitoon may nagkalain-lain nga katahom. 42 Ingon niana kon banhawon na ang mga patay. Ang atong lawas karon madunot, apan kon mabanhaw na, dili na gayod kini madunot bisan kanus-a. 43 Ang atong lawas karon huyang ug dili makahatag ug dungog, apan kon banhawon na, kini mahimong lig-on ug dungganon. 44 Ang atong lawas karon yutan-on, apan kon banhawon na, kini mahimo nang langitnon. Tungod kay kon may yutan-on nga lawas may langitnon usab nga lawas. 45 Kay ang Kasulatan nagaingon, “Ang una nga tawo nga si Adan gihatagan ug kinabuhi.”[d] Apan ang ulahi nga Adan nga mao si Cristo gihatagan sa espiritu nga nagahatag ug kinabuhi. 46 Dili ang langitnon nga lawas ang nauna kondili ang yutan-on nga lawas, ug dayon mosunod ang langitnon nga lawas. 47 Ang unang tawo nga si Adan yutan-on. Gibuhat siya gikan sa yuta. Apan ang ikaduhang tawo nga mao si Cristo gikan sa langit. 48 Ang mga lawas nga yutan-on sama gayod sa lawas sa tawong gibuhat gikan sa yuta, apan ang mga lawas nga langitnon sama gayod sa lawas niadtong naggikan sa langit. 49 Busa ingon nga ang atong lawas nahisama sa lawas ni Adan nga gikan sa yuta, moabot gayod ang adlaw nga ang atong lawas mahisama usab kang Cristo nga gikan sa langit.
50 Mga igsoon, ang buot kong ipasabot mao kini: kining atong lawas nga yutan-on dili mahimo nga makapanunod sa Gingharian sa Dios. Ug kining lawas nga madunot dili makapanunod sa kinabuhi nga walay kataposan.
51 Paminaw kamo kay sultihan ko kamo niini nga tinago: dili kitang tanan mamatay, apan tanan kita, ang atong lawas, bag-ohon sa Dios. 52 Kini kalit kaayo nga mahitabo, sama kakalit sa usa ka pagpamilok. Kay sa pagtingog sa kataposang trumpeta, ang mga patay banhawon dayon ug hatagan sa lawas nga dili na madunot. Ug kita nga buhi pa, bag-ohon usab ang atong mga lawas. 53 Tungod kay kining lawas nga madunot ug mamatay kinahanglan nga ilisan sa lawas nga dili na madunot ug dili na mamatay. 54 Busa kon kining lawas nga madunot mailisan na sa dili madunot, ug kon kining lawas nga mamatay mailisan na sa dili mamatay, matuman na ang gi-ingon sa Kasulatan, “Giwagtang na sa Dios ang kamatayon!”[e]
55 “Gipildi na ang kamatayon,
ug wala nay gahom.”[f]
56 Ang kamatayon may gahom lang kanato tungod sa sala, ug may gahom ang sala tungod kay may Kasugoan. 57 Apan salamat sa Dios tungod kay pinaagi sa atong Ginoong Jesu-Cristo gihatagan niya kita ug kadaogan nianang mga butanga. 58 Busa, mga hinigugma ko nga mga igsoon kang Cristo, pagpakalig-on kamo ug dili gayod matarog sa inyong pagtuo. Pagmakugihon kamo sa buluhaton nga gihatag kaninyo sa Ginoo, kay nasayod kamo nga may kapuslanan gayod ang inyong mga paghago alang sa Ginoo.
Ang Tabang alang sa mga Taga-Judea
16 Bahin sa inyong pagtabang sa mga tumutuo sa Judea, buhata usab ninyo ang akong gipabuhat sa mga tumutuo sa Galacia. 2 Kada Dominggo, ang matag usa kaninyo maggahin ug kantidad gikan sa inyong kinitaan. Tigoma ninyo kini aron sa pag-abot ko diha maandam na ang inyong hinabang. 3 Inig-abot ko diha ipadala ko sa Jerusalem ang mga tawo nga inyong gipili nga modala sa inyong mga hinabang ug ang akong sulat nga magpaila kanila. 4 Apan kon kinahanglanon gayod nga moadto usab ako didto sa Jerusalem, mouban na lang sila kanako.
Ang Plano ni Pablo
5 Molahos ako diha sa Corinto pagkagikan ko sa Macedonia, tungod kay moagi ako didto. 6 Ug posibleng magdugay ako diha uban kaninyo. Basin kon diha pa ako magpalabay sa tingtugnaw aron matabangan ako ninyo sa akong mga kinahanglanon sa akong pagbiyahe kon asa man ako moadto. 7 Dili ko gusto nga kadiyot lang ako diha. Gusto ko nga magdugay ako diha sa inyo, kon itugot sa Ginoo.
8 Apan karon magpabilin una ako dinhi sa Efeso hangtod sa adlaw sa Pentecostes, 9 tungod kay daghan dinhi ang gustong maminaw sa Maayong Balita, ug nagatuo ako nga daghan ang motuo dinhi bisan tuod ug daghan ang nagabatok.
10 Kon moabot diha si Timoteo, abi-abiha ninyo siya aron dili siya mataha, tungod kay sama man usab siya kanako nga nagaalagad sa Ginoo. 11 Tahora ninyo siya. Ug kon mobiya na siya diha, tabangi usab ninyo siya sa iyang mga kinahanglanon sa iyang paglakaw aron makabalik siya dinhi kanako. Magpaabot ako kaniya kuyog sa uban pa nga mga igsoon kang Cristo.
12 Bahin sa atong igsoon nga si Apolos, gihangyo ko gayod siya nga mobisita diha kaninyo kuyog sa uban nga mga igsoon kang Cristo. Apan dili pa kuno siya makaanha karong mga panahona. Moanha siya kon may higayon.
Ang Kataposan nga mga Pahimangno
13 Pagbantay kamo kanunay ug barogi ang inyong pagtuo kang Jesu-Cristo. Pagmaisogon ug pagmalig-on, 14 ug bisan unsa ang inyong buhaton, buhata ninyo kini nga may paghigugma.
15 Mga igsoon, nasayran ninyo nga ang unang mga Kristohanon diha sa Acaya walay lain kondili si Estefanas ug ang iyang pamilya. Gihalad nila ang ilang kaugalingon sa pag-alagad sa mga tumutuo. Mao kana nga nagahangyo ako kaninyo 16 nga magpasakop kamo kanila ug sa tanang sama kanila nga nagahago alang sa Ginoo.
17 Nalipay gayod ako sa pag-anhi nilang Estefanas, Fortunato, ug Akaicus. Kay bisan wala kamo, ania sila puli kaninyo. 18 Nakahatag silag kadasig kanako ug ingon man kaninyo. Ang mga tawo nga sama kanila angayng pasidunggan.
19 Ang mga tumutuo dinhi sa probinsya sa Asia nangumusta kaninyo. Si Aquila ug si Priscila ug ang mga tumutuo nga nagatigom sa ilang balay nangumusta gayod kaninyo tungod kay managsama kamo nga anaa sa Ginoo. 20 Nangumusta usab kaninyo ang tanang mga tumutuo dinhi.
Pagkumustahay kamo isip managsoon kang Cristo.[g]
21 Karon, ako mismo si Pablo ang nagasulat niini nga pagpangumusta:[h] Kumusta kaninyong tanan.
22 Hinaut nga silotan sa Dios si bisan kinsa nga wala mahigugma kaniya.
Ginoo, balik na!
23 Hinaut nga panalanginan kamo ni Ginoong Jesus. 24 Gihigugma ko kamong tanan sa atong pagkahiusa kang Cristo Jesus. Amen.
1 Ako si Pablo nga nahimong apostol[i] ni Cristo Jesus tungod sa kabubut-on sa Dios. Ako ug ang atong igsoon nga si Timoteo nangumusta kaninyo nga mga tumutuo sa Dios[j] diha sa Corinto, ug sa tanang mga katawhan sa Dios diha sa tibuok probinsya sa Acaya.
2 Hinaut nga madawat ninyo ang grasya ug kalinaw gikan sa Dios nga atong Amahan ug kang Ginoong Jesu-Cristo.
Pagpasalamat sa Dios
3 Dalaygon gayod ang Dios ug Amahan ni Jesu-Cristo nga atong Ginoo. Maluloy-on siya nga Amahan, ug Dios siya nga kanunayng nagadasig kanato. 4 Gidasig niya kita sa tanan natong mga kalisdanan, aron nga pinaagi sa pagdasig niya kanato madasig usab nato ang uban nga anaa sa kalisdanan. 5 Kay bisan pa ug daghan ang atong naambitan nga mga pag-antos ni Cristo, daghan man usab nga mga pagdasig ang atong nadawat pinaagi kaniya. 6 Kon nagaantos man kami, kini alang sa pagdasig kaninyo ug sa inyong kaluwasan. Ug kon gidasig kami, kini alang usab sa paghatag ug kadasig kaninyo aron maantos ninyo ang mga kalisdanan nga sama sa among giantos. 7 Busa dako ang among paglaom diha kaninyo, tungod kay nasayod kami nga sa inyong pag-ambit sa among mga pag-antos, makaambit usab kamo sa pagdasig sa Dios kanamo.
8 Mga igsoon diha kang Cristo, gusto namo nga masayod kamo nga lisod kaayo ang among nasinati didto sa probinsya sa Asia. Kay morag dili na gayod kami makaantos niadtong panahona, ug daw ikamatay na namo. 9 Gipakaingon namo nga mao na kadto ang among kataposan. Apan nahitabo diay kadto aron makatuon kami nga dili magsalig sa among kaugalingon, kondili sa Dios nga mao ang nagbanhaw sa mga patay. 10 Giluwas niya kami sa katalagman sa kamatayon, ug luwason pa gayod niya kami. Siya lang gayod ang among ginasaligan nga magpadayon sa pagluwas kanamo 11 samtang gitabangan ninyo kami pinaagi sa inyong mga pag-ampo. Ug tungod sa mga panalangin nga among madawat gikan sa Dios ingon nga tubag niya sa pag-ampo sa daghang mga tawo, daghan usab ang magapasalamat kaniya.
Ang Pag-usab ni Pablo sa Iyang Plano
12 Mao kini ang among ikapasigarbo: nagkinabuhi kami nga matarong ug wala gayoy ikasaway sa among pagtagad ngadto sa mga tawo, ug labi na gayod kaninyo. Nahimo namo kini tungod sa tabang sa Dios ug dili sa among kaugalingon nga kaalam. Gipamatud-an sa among konsensya nga tinuod gayod kining among gipasigarbo. 13-14 Wala kami magsulat kaninyo sa dili ninyo mabasa ug masabtan. Bisan kon dili ninyo kaayo kami masabtan karon, nagalaom ako nga moabot ra ang panahon nga masabtan gayod ninyo kami, aron nga sa pag-abot sa atong Ginoong Jesus ikapasigarbo ninyo kami ug kamo ikapasigarbo usab namo.
15 Tungod niining akong pagsalig, nagplano ako kaniadto nga mobisita una kaninyo aron nga sa ikaduha nga higayon makatabang kamo. 16 Nagplano ako nga mohapit una diha kaninyo kon moadto na ako sa Macedonia, ug sa akong pagbalik gikan sa Macedonia mohapit ako pag-usab diha aron matabangan na usab ninyo ako sa akong pag-adto sa Judea. 17 Mao unta kadto ang akong plano. Apan tungod kay wala kami makadayon, nagkahulogan ba kini nga dili masaligan ang akong gisulti? Basin makaingon kamo nga sama usab ako sa uban nga mga tawo dinhi sa kalibotan nga nagaplano ug naghuna-huna alang lang gayod sa ilang kaugalingong kaayohan. Nagaingon sila “Oo,” apan kadto nagkahulogan diay nga “Dili.” 18 Apan ang tinuod mao kini: ingon nga ang Dios kasaligan, masaligan usab ninyo ang among gisulti kaninyo. 19 Kami ni Silas ug ni Timoteo nagwali kaninyo mahitungod sa Anak sa Dios nga si Jesu-Cristo. Ug nasayran ninyo nga si Cristo masaligan sa iyang gisulti. Dili mahimo nga dili niya buhaton ang iyang gisaad. 20 Pinaagi kaniya ang tanang gisaad sa Dios natuman. Busa makaingon kamo nga kasaligan gayod ang Dios, ug pinaagi niini madayeg siya. 21 Ang Dios mao ang nagpalig-on kanato sa atong pagpakig-uban kang Cristo. Gipili niya kita nga mag-alagad kaniya. 22 Gimarkahan niya kita ingon nga iya pinaagi sa pagpapuyo niya sa Espiritu Santo diha sa atong kasingkasing, nga mao usab ang kalig-onan nga madawat nato ang iyang mga saad.
23 Nasayod ang Dios nga nagasulti ako sa tinuod. Ang hinungdan kon nganong wala ako nakadayon sa pag-anha diha kaninyo sa Corinto mao nga dili ko gusto nga malain ang inyong buot kanako. 24 Wala kami magmando kaninyo mahitungod sa inyong pagtuo, kay lig-on na man kamo. Gusto lang unta namo kamong tabangan aron magmalipayon kamo.
2 Busa naghunahuna ako nga dili na lang ako moanha diha kaninyo kon masakit ko lang pag-usab ang inyong pagbati. 2 Kay kon masakit ko kamo, kinsa na man lang unya ang makalipay kanako? Wala na! 3 Mao kana ang hinungdan kon nganong nagsulat una ako kaninyo, aron nga kon moanha ako diha, dili ako mapaguol sa mga tawo nga mao unta ang makalipay kanako. Kay nagatuo ako nga kon malipay ako, malipay usab kamo. 4 Niadtong una ko nga pagsulat kaninyo nahasol ug nasubo gayod ako ug naghilak pa gani. Dili nako tuyo nga sakiton ang inyong pagbati, kondili gusto ko lang nga masayran ninyo nga gimahal ko gayod kamo.
Pasayloa Ninyo ang Nakasala
5 Karon, kon mahitungod sa tawo diha nga nakasala, dili lang ako ang iyang gihatagan ug kaguol kondili may kaguol usab nga iyang gihatag kaninyong tanan. Nagaingon ako nga “may” kaguol usab kay dili ko gustong palabihan. 6 Apan igo na ang silot nga inyong gihatag kaniya. 7 Busa pasayloa na ninyo siya ug dasiga usab, kay basin ug dag-on siya sa hilabihan nga kaguol. 8 Ug nanghangyo usab ako kaninyo nga ipakita ninyo kaniya nga gimahal pa ninyo siya. 9 Mao gani kini ang hinungdan nga nagsulat ako kaninyo, kay gusto kong masayran kon kasaligan ba kamo sa pagtuman sa tanan nga akong gisulti kaninyo. 10 Kon pasayloon ninyo ang nakasala, pasayloon ko usab siya. Kay kon may nakasala kanako gipasaylo ko na siya sa atubangan ni Cristo alang kaninyo. 11 Angay nato kining buhaton aron dili kita madaog ni Satanas, kay nasayran nato kon unsa ang iyang mga pamaagi.
Si Pablo didto sa Troas
12 Pag-abot ko didto sa Troas aron magwali sa Maayong Balita mahitungod kang Cristo, nakita ko nga giandam nang daan sa Ginoo ang ilang mga kasingkasing sa pagpaminaw kanako. 13 Apan wala ako mahimutang kay wala didto si Tito nga atong igsoon kang Cristo. Busa nanamilit ako sa mga tumutuo ug miadto sa Macedonia.
Ang Pahumot ni Cristo
14 Salamat sa Dios kay kanunay siya nga nagauna kanato sa parada sa pagdaog.[k] Gibuhat niya kini tungod kay anaa na kita kang Cristo. Sama sa pahumot gigamit niya kami sa pagpaila kaniya sa bisan asang lugar. 15 Kay sama kami sa mahumot nga halad ni Cristo ngadto sa Dios nga mapanimahoan sa mga tawo nga nangaluwas ug bisan sa mga nangawala. 16 Sa mga tawo nga nangawala, ang among gipakaylap nga kamatuoran sama sa baho sa patay nga nagadala ug kamatayon; apan sa mga tawo nga nangaluwas, sama kini sa pahumot sa mga buhi nga nagadala ug kinabuhi. Kinsa man kaha ang makahimo niini nga buluhaton? 17 Apan gipadala kami sa Dios. Ug tungod kay siya nagtan-aw kanamo ug kami anaa kang Cristo, matinud-anon kami sa pagsangyaw sa mensahe sa Dios. Dili kami sama sa uban nga gihimo lang nila nga panapi ang pagwali sa mensahe sa Dios.
Ang Bag-o nga Paagi sa Pagduol ngadto sa Dios
3 Basin maghunahuna kamo nga gidayeg na usab namo ang among kaugalingon. Dili kami sama sa uban nga nagkinahanglan pa ug mga sulat sa pagpaila aron dawaton ninyo, ug unya mangayo na usab kaninyo ug laing sulat sa pagpaila aron dawaton sila sa laing lugar. 2 Wala kami magkinahanglan ug mga sulat sa pagpaila, kay kamo mismo ang among sulat nga napatik sa among kasingkasing, tungod kay ang inyong pagkinabuhi sama sa sulat nga makita ug mabasa sa tanan. 3 Klaro nga kamo sama sa sulat ni Cristo nga gisulat pinaagi kanamo. Ang gigamit sa pagsulat dili tinta kondili ang Espiritu sa Dios nga buhi, ug wala usab kini isulat sa mga bato nga sulatanan kondili sa kasingkasing sa mga tawo.
4 Makasulti kami niini tungod sa gihimo ni Cristo pinaagi kanamo ug tungod sa among pagsalig sa Dios. 5 Kay kon kami lang dili kami makahimo niini nga buluhaton, apan gitabangan kami sa Dios. 6 Siya ang naghatag kanamo ug katakos aron masaysay namo ang bag-o nga pamaagi nga iyang gibuhat aron kita makaduol kaniya. Kining bag-o nga pamaagi dili pinaagi sa gisulat nga Kasugoan kondili pinaagi sa Espiritu Santo. Kay ang Kasugoan nagadala sa silot nga kamatayon, apan ang Espiritu Santo nagahatag ug kinabuhi nga walay kataposan.
7 Sa paghatag sa Dios kang Moises sa Kasugoan nga iyang gisulat sa mga bato, ang mga Israelinhon dili na makatutok sa nawong ni Moises kay nasulawan gayod sila. (Apan kadtong kahayag sa iyang nawong hinay-hinay lang nga nawala.) Karon kon ang Dios nagpakita sa iyang gahom sa Kasugoan nga nagadala ug kamatayon, 8 mas labaw pa niini ang iyang ipakita nga gahom kon ang Espiritu Santo na ang maglihok. 9 Kay kon gipakita sa Dios ang iyang gahom sa paghatag niya sa Kasugoan nga nagdala ug silot, dili ba nga mas labaw pa gayod ang iyang ipakita nga gahom kon isipon na niya nga matarong ang tawo? 10 Ang tinuod, ang gahom sa Kasugoan kaniadto bale-wala lang gayod kon itandi sa gahom niining bag-o nga pamaagi. 11 Kay kon may gahom nga gipakita ang Dios niadtong Kasugoan nga lumalabay lang, mas labaw pa ang gahom nga iyang ipakita niining bag-o nga pamaagi nga molungtad sa walay kataposan.
12 Ug tungod kay mao kini ang among gilaoman, wala kamiy kahadlok sa pagsugilon sa pulong sa Dios. 13 Dili kami sama kang Moises nga nagtabon sa iyang nawong aron dili makita sa sama niya nga mga Israelinhon ang hinay-hinay nga pagkahanaw sa kahayag sa iyang nawong. 14 Sa pagkatinuod, wala makasabot ang mga Israelinhon kon unsa ang kahulogan niadto kay gitaptapan ang ilang hunahuna. Ug bisan gani karon may nakataptap gihapon sa ilang hunahuna kon basahon nila ang daan nga kasabotan. Kay wala nila masabti nga kon kita anaa na kang Cristo, kadtong daan nga pamaagi nawala na. 15 Oo, hangtod gani karon kon magbasa sila sa mga sinulat ni Moises dili gihapon sila makasabot, kay may nakataptap sa ilang hunahuna. 16 Apan kanang nakataptap makuha kon ang tawo modangop sa Ginoo. 17 Karon, ang giingon dinhi nga Ginoo mao ang Espiritu Santo, ug kon ang Espiritu sa Ginoo mao ang anaa sa tawo, gawasnon na siya. 18 Ug tungod kay wala nay nakataptap sa atong hunahuna, makita na nato ang gahom sa atong Ginoo. Ug kining gahom nga gikan sa Ginoo, nga mao ang Espiritu Santo, nagapadayon sa pagbag-o kanato aron nga sa ngadto-ngadto mahisama kita kaniya.
Ang Bahandi nga Gisulod sa Kolon
4 Tungod sa kalooy sa Dios gipili niya kami nga magsangyaw niining bag-ong pamaagi nga mahimong matarong ang mga tawo, busa wala kami nagamaluya. 2 Gisalikway namo ang mga makauulaw nga binuhatan nga ginahimo sa sekreto. Dili kami malimbongon sa mga tawo ug wala namo tuisa ang pulong sa Dios. Nasayran gayod sa mga tawo nga dayag ang among pagsugilon sa kamatuoran, ug nakita usab kini sa Dios. 3 Apan kon may mga tawo nga dili makasabot sa Maayong Balita nga among gisaysay, kana mao ang mga tawo nga nangawala. 4 Dili sila motuo sa Maayong Balita tungod kay ang ilang mga hunahuna gibutaan ni Satanas nga mao ang nagpakadios niining kalibotana. Gibutaan niya sila aron dili nila makita ang kahayag sa Maayong Balita bahin sa gahom ni Cristo, siya nga mao gayod ang hulagway sa Dios.
5 Wala kami nagawali mahitungod sa among kaugalingon kondili mahitungod kang Jesu-Cristo, nga siya mao ang Ginoo. Nagaalagad kami kaninyo tungod ug alang kang Jesus. 6 Ang Dios nga nagaingon, “Gikan sa kangitngit modan-ag ang kahayag,” mao usab ang naghatag ug kahayag sa among hunahuna aron masabtan namo kon unsa ang gahom nga iyang gipakita pinaagi kang Cristo.
7 Kami sama lang sa kolon nga gisudlan niining mahalon nga butang, aron masayran sa mga tawo nga ang gahom nga dili matupngan nga ania sa among mga lawas nga maluya dili gikan kanamo, kondili gikan sa Dios. 8 Sa among pagsangyaw kanunay kaming gipaantos, apan wala gayod kami mapildi sa mga nagabatok kanamo. Usahay maglibog na kami, apan wala gayod kami kawad-ig paglaom. 9 Daghan ang nagtinguha sa pagpatay kanamo, apan wala kami pasagdi sa Dios. Tinuod nga gidagmalan nila kami, apan sa kalooy sa Dios buhi pa gihapon kami. 10 Kanunay kaming nahimutang sa kakuyaw sa kamatayon sama sa nahitabo kang Jesus, aron nga pinaagi sa among kinabuhi makita sa tanan ang kinabuhi ni Jesus. 11 Ang among kinabuhi kanunay nga nahimutang sa kakuyaw tungod sa among pag-alagad kang Jesus, aron nga pinaagi niining lawas namo nga may kamatayon makita sa tanan ang kinabuhi ni Jesus. 12 Busa tungod kay giwali namo si Cristo mahimong patyon kami, apan mao usab kini ang pamaagi nga makaangkon kamo sa kinabuhi nga walay kataposan.
13 Ang Kasulatan nagaingon, “Nagtuo ako sa Dios, busa nagsugilon ako.”[l] Ug mao usab kini ang among gibuhat, gisugilon namo ang among gituohan. 14 Kay nasayran namo nga ang Dios nga nagbanhaw kang Ginoong Jesus mao usab ang magabanhaw kanamo, sama sa iyang pagbanhaw kang Jesus, ug dalhon niya kami uban kaninyo sa iyang atubangan. 15 Ang tanan namong mga pag-antos alang sa inyong kaayohan, aron samtang nagadaghan ang mga tawo nga nagadawat sa kalooy sa Dios, modaghan usab ang mga tawo nga magpasalamat kaniya, ug niini madayeg siya.
16 Mao kana ang hinungdan nga wala kami magmaluya sa pag-alagad sa Dios. Bisan kining among mga lawas nagaanam na ug kaluya, ang among espiritu nagapadayon sa paglig-on matag adlaw. 17 Ang mga kalisdanan nga among giantos dinhi sa kalibotan dili bug-at ug lumalabay lang. Ug tungod sa among mga pag-antos, may nindot kaayo nga balos nga gitagana ang Dios kanamo, ug kini walay kataposan ug dili gayod matupngan. 18 Kay wala namo ipalabi ang mga butang nga among makita dinhi sa kalibotan, kondili gipalabi namo ang mga butang nga dili makita. Kay ang mga butang nga makita lumalabay lang, apan ang mga butang nga dili makita molungtad sa walay kataposan.
Ang Bag-o nga Lawas
5 Kining atong lawas karon nahisama sa balay nga atong ginapuy-an samtang ania pa kita sa kalibotan. Dili nato igsapayan kon mamatay ang atong lawas. Kay nasayran nato nga may ihatag ang Dios kanato nga bag-ong lawas nga atong pagapuy-an didto sa langit. Kini dili binuhat sa tawo kondili sa Dios, ug dili na gayod mamatay bisan kanus-a. 2 Sa pagkakaron nagaagulo kita kay nangandoy kita nga makapuyo na nianang lawasa didto sa langit, 3 aron nga kon masul-ob[m] na nato kanang lawasa dili hikaplagan nga hubo ang atong kalag. 4 Samtang ania pa kita nagapuyo niining lawas nga yutan-on nagaagulo kita tungod sa kalisdanan. Dili tungod kay gusto nato nga mamatay,[n] kondili gusto nato nga masul-oban sa lawas nga langitnon, aron kining lawas nga may kamatayon mailisan sa wala na gayoy kamatayon. 5 Ang Dios mao ang nagaandam kanato aron madawat nato kining bag-o nga lawas. Ug gihatagan niya kita sa Espiritu Santo aron masiguro nato nga kini buhaton gayod niya.
6 Busa dili kita magmaluya bisan nasayran nato nga samtang ania pa kita niini nga lawas layo kita sa puloy-anan sa Ginoo. 7 Kay sa pagkakaron nagakinabuhi kita pinaagi sa pagtuo ug dili sumala sa atong makita. 8 Wala kami maluya, bisan pa ug gusto unta namo nga biyaan na kining lawasa ug mopauli didto sa Ginoo. 9 Busa bisan ania pa kami dinhi o didto na kaniya gusto namo nga malipay ang Dios kanamo. 10 Kay kitang tanan kinahanglan gayod nga moatubang kang Cristo sa kaulahian aron hukman niya. Ug ang tagsa-tagsa kanato magdawat sa balos basi sa atong binuhatan dinhi sa kalibotan, maayo man o daotan.
Nahibalik Kita sa Dios Pinaagi kang Cristo
11 Busa tungod sa kahadlok namo sa Ginoo, gipaningkamotan namo nga makabig ang mga tawo nga motuo kaniya. Nasayran sa Dios ang among pagkatawo, ug nagasalig ako nga kini nasayran usab ninyo. 12 Kini dili sa pagdayeg na usab sa among kaugalingon, kondili buot lang namo kamong hatagan ug hinungdan nga ikapasigarbo ninyo kami, aron aduna usab kamoy ikatubag sa mga tawo nga nagadayeg lang sa mga butang nga makita ug dili ang anaa sa kasingkasing. 13 Kon mora kamig buang, kana tungod ug alang sa Dios; ug kon husto ang among panghunahuna, kana tungod ug alang kaninyo. 14 Kay tungod sa gugma ni Cristo kanamo wala nay lain namong mahimo gawas sa pagtuman kaniya. Kay nasayod kami nga si Cristo namatay alang sa tanan, busa sama ra nga namatay usab ang tanan. 15 Namatay siya alang sa tanan, aron nga ang mga tawo nga buhi karon dili na magkinabuhi alang sa ilang kaugalingon kondili alang kaniya nga namatay ug nabanhaw alang kanila.
16 Busa karon, dili na kami maghukom sa tawo pinaagi sa tawhanong basihanan. Kaniadto nanghukom usab kami kang Cristo pinaagi sa tawhanong basihanan apan karon dili na. 17 Si bisan kinsa nga anaa kang Cristo bag-o na. Wala na ang iyang daan nga pagkatawo, kay bag-o na siya. 18 Ang Dios mao ang nagbuhat niini. Siya ang nagpasig-uli kanato ngadto kaniya pinaagi kang Cristo. Ug gihatagan niya kami ug buluhaton sa pagbalita nga gipasig-uli na niya ang mga tawo ngadto kaniya. 19 Mao kini ang among gibalita, nga gipasig-uli na sa Dios ang iyang mga tawo ngadto kaniya pinaagi kang Cristo. Wala na niya isipa ang ilang mga sala. Ug kami mao ang iyang gitugyanan sa pagpakaylap niini nga balita.
20 Busa nagasugilon kami ingon nga mga pinadala ni Cristo, ug pinaagi kanamo nanghangyo ang Dios kaninyo nga mobalik na kamo kaniya! 21 Si Cristo wala gayoy sala, apan siya mao ang gipasilotan sa Dios tungod sa atong mga sala, aron nga kon anaa kita kang Cristo, ipakamatarong kita sa Dios.
6 Tungod kay kami mga katabang sa Dios, nanghangyo gayod kami kaninyo nga dili ninyo isipon nga walay kapuslanan ang grasya nga inyong nadawat gikan kaniya. 2 Kay nagaingon ang Dios,
“Sa husto nga panahon gipatalinghogan ko ikaw,
ug sa panahon sa kaluwasan gitabangan ko ikaw.”[o]
Busa paminaw kamo! Karon gayod ang husto nga panahon nga luwason kita sa Dios. 3 Wala kami nagabuhat sa bisan unsa nga mahimong hinungdan sa pagkapandol sa mga tawo, aron dili ikasaway ang among pag-alagad sa Dios. 4 Sa tanan namong gibuhat gipakita namo nga kami mga alagad gayod sa Dios. Bisan labihan kalisod ang among mga nasinati, giantos gayod namo. 5 Gilatos kami, gipriso ug gipasipad-an sa mga tawo. Usahay hilabihan gayod ang among paghago ug usahay wala kamiy tulog ug kaon. 6 Gipamatud-an usab namo ngadto sa mga tawo nga tinuod kami nga mga alagad sa Dios pinaagi sa among hinlo nga pagkinabuhi ug pinaagi sa among kaalam. Nahimo kaming mainantuson ug maayo sa among isigka-tawo. Nasayran usab sa mga tawo nga ang Espiritu Santo mao ang nagatultol kanamo, ug ang among paghigugma sa among isigka-tawo kinasingkasing gayod. 7 Wala kamiy lain nga ginawali kondili ang kamatuoran, ug gitabangan kami sa Dios pinaagi sa iyang gahom. Ang among pagkamatarong mao ang among hinagiban sa pag-asdang sa among mga kaaway ug pagpanalipod sa among kaugalingon. 8 Isip mga alagad sa Dios, usahay dayegon kami sa mga tawo ug usahay insultohon. May mga tawo nga nagsulti ug daotan batok kanamo, apan may nagsulti usab ug maayo. May nagaingon nga kami kuno mga bakakon, apan ang tanan nga among ginasugilon tinuod gayod. 9 Wala kami tagda sa uban, apan ang tinuod nailhan kami sa tanan. Kanunay kaming nahimutang sa kakuyaw sa kamatayon, apan buhi pa gihapon kami. Gidisiplina kami sa Dios apan wala patya. 10 May mga gihimo kanamo aron maguol kami apan sa gihapon malipayon kami. Kabos lang kami, apan daghan ang mga tawo nga among gipadato. Kon mahitungod sa mga butang dinhi sa kalibotan, wala kamiy matawag nga amoa, apan ang tinuod, kami ang tag-iya sa tanan.
11 Mga minahal nga mga taga-Corinto, walay lipodlipod ang among pagsulti kaninyo, kay hilabihan gayod ang among paghigugma kaninyo. 12 Wala kami magkulang sa among paghigugma kaninyo. Kamo mao ang nagkulang sa inyong paghigugma kanamo. 13 Giisip ko kamo nga akong mga anak. Busa higugmaa ninyo ako sama sa akong paghigugma kaninyo.
Ayaw Kamo Pakighiusa sa mga Dili Tumutuo
14 Ayaw gayod kamo pakighiusa sa mga dili tumutuo. Kay maingon nga ang kahayag ug ang kangitngit dili mag-uban, ang maayo ug ang daotan dili usab angay nga mag-uban. 15 Ug maingon nga si Cristo ug si Satanas dili magkauyon, ang tumutuo ug ang dili tumutuo dili usab magkauyon. 16 Ug kita mao ang templo sa Dios nga buhi! Dili mahimo nga iipon ang mga dios-dios sa templo nga gipuy-an sa Dios. Kay ang Dios nagaingon:
“Magapuyo ako ug magauban kanila.
Ako mahimong ilang Dios,
ug sila mahimong akong katawhan.[p]
17 Busa, angay kamong magpalayo ug mobulag sa mga tawo nga wala motuo kanako.
Ayaw kamo paghilabot sa bisan unsang mahugaw,
ug dawaton ko kamo.[q]
18 Ako mahimong inyong Amahan,
ug kamo mahimong akong mga anak.
Mao kini ang giingon sa Ginoo nga makagagahom.”[r]
7 Mga hinigugma, tungod niini nga mga saad sa Dios kanato, biyaan na nato ang tanang nakapahugaw sa atong tibuok nga kinabuhi,[s] ug tinguhaon nato nga mahimong hinlo ang atong kinabuhi nga may pagtahod sa Dios.
Ang Kalipay ni Pablo
2 Kon mahimo, hatagi kami ninyog luna sa inyong kasingkasing. Wala kami magbuhat ug daotan kang bisan kinsa kaninyo. Wala usab kami mangdaot o mamintaha kaninyo. 3 Wala ako mosulti niini sa paghukom kaninyo. Kay sama sa akong giingon kaniadto, gihigugma gayod namo kamo ug bisan unsay mahitabo, buhi man o patay, mag-inunongay gayod kita. 4 Dako ang akong pagsalig kaninyo ug gipasigarbo ko gayod kamo. Bisan daghan nga kalisod ang among nasinatian, hilabihan ang akong kalipay sa dihang nakadungog ako mahitungod kaninyo. 5 Kay bisan sa pag-abot namo sa Macedonia, wala gayoy pahulay ang among lawas tungod kay bisan asa nagaantos kami. Giaway kami sa mga nagbatok kanamo, ug nabalaka usab kami tungod sa kahimtang sa mga tumutuo. 6 Apan ang Dios nga nagadasig sa mga masulob-on mao ang nagdasig kanamo pinaagi sa pag-abot ni Tito. 7 Dili lang ang iyang pag-abot ang nakahatag ug kadasig kanamo, kondili ang iya usab nga gisugilon nga gidasig ninyo siya. Gisuginlan niya kami nga gimingaw kamo kanako ug naguol kamo sa nahitabo, ug gilabanan ninyo ako. Busa malipayon gayod ako karon.
8 Bisan ug nakapasubo kadtong akong sulat kaninyo, wala ako nagbasol nga gisulat ko kadto. Sa sinugdan, tinuod nga nagbasol ako kay nakita ko nga nasubo kamo, bisan sa makadiyot lang. 9 Apan karon malipayon ako, dili tungod kay nasubo kamo, kondili tungod kay mao kadto ang nahimong hinungdan nga naghinulsol kamo. Kay gipasubo kamo sumala sa kabubut-on sa Dios, busa wala maghatag ug kadaot kaninyo kadtong among gisulat. 10 Kay ang kasub-anan nga sumala sa kabubut-on sa Dios nagahatod sa tawo ngadto sa paghinulsol ug kana nagaresulta sa kaluwasan—ug kini dili angay pagabasolan. Apan ang kasubo sa mga tawo nga wala moila sa Dios nagadala kanila ngadto sa kamatayon. 11 Tan-awa ninyo ang resulta niadtong kasubo nga miabot kaninyo sumala sa kabubut-on sa Dios. Nahimo kamong desidido sa pagpakita kanamo nga hinlo kamo gikan niadtong sala nga akong giingon kaninyo. Nasuko gayod kamo sa nakabuhat niadto nga sala, ug nahadlok kamo kon unsa ang mahimong sangpotanan niadto. Gusto gayod ninyo nga mobalik pag-usab ang atong daan nga relasyon. Gisilotan pa gayod ninyo ang nakahimo niadto. Ug sa tanang butang gipakita ninyo nga kamo wala gayoy tulubagon niadto nga sala.
12 Busa kadtong akong sulat dili lang alang sa nakabuhat ug daotan o sa gibuhatan ug daotan, kondili labi na gayod alang kaninyong tanan aron sa atubangan sa Dios mapadayag gayod ninyo ang inyong pagkamatinud-anon kanamo. 13 Ug pinaagi niini nadasig kami.
Ug dili kay kana lang, nadugangan pa gayod ang among kadasig sa dihang nakita namo nga nalipay si Tito, kay wala na siyay kabalaka mahitungod kaninyo. 14 Gidayeg ko kamo ngadto kang Tito sa dihang nagsultihanay kami bahin kaninyo. Ug wala ako maulawi kay namatud-an niya nga tinuod ang among gisugilon kaniya. 15 Ug kada mahinumdoman ni Tito nga nagsunod kamong tanan sa iyang gisulti ug dako ang inyong pagtahod kaniya, nagadugang pa gayod ang iyang paghigugma kaninyo. 16 Ug malipayon usab ako kay masaligan ko gayod kamo.
Ang Kristohanong Pagtinabangay
8 Mga igsoon, gusto namong isugilon kaninyo ang gibuhat sa mga tumutuo didto sa Macedonia pinaagi sa grasya sa Dios[t] kanila. 2 Bisan daghan ang ilang nasinatian nga mga pagsulay, malipayon gihapon kaayo sila. Mao kana nga manggihatagon kaayo sila bisan labihan sila kakabos. 3 Makapamatuod ako kaninyo nga ang ilang paghatag dili lang sumala sa ilang makaya kondili labaw pa niini, ug kinabubut-on nila kining gibuhat. 4 Kay sila gayod ang nanghangyo kanamo nga kon mahimo hatagan sila ug kahigayonan nga makatabang usab sila sa mga katawhan sa Dios nga nagka-lisod didto sa Jerusalem. 5 Ug dili kay kana lang, kondili una sa tanan gitugyan nila ang ilang kaugalingon sa Ginoo ug kanamo sumala sa kabubut-on sa Dios. Wala gayod kami magdahom nga makabuhat sila niadto. 6 Tungod sa ilang maayong gibuhat, gidasig namo si Tito sa pagbalik diha kaninyo ug padayonon ang nasugdan na niya nga buluhaton sa pagtigom sa inyong mga hinabang alang sa mga nagka-lisod sa Jerusalem. 7 Kamo diha sa Corinto wala magkulang sa tanan: lig-on ang inyong pagtuo sa Dios, maayo kamo motudlo, ug daghan ang inyong nahibaloan. Kugihan kamo sa inyong pag-alagad sa Dios, ug hilabihan ang inyong paghigugma kanamo. Busa gusto namo nga ipakita ninyo nga wala usab kamo nagakulang sa paghatag. 8 Wala ko kamo sugoa sa paghatag, kondili gisugilon ko lang kaninyo ang pagkamatinabangon sa uban aron mapamatud-an usab ninyo nga ang inyong paghigugma tinuod gayod. 9 Nasayod usab kamo sa gibuhat sa atong Ginoong Jesu-Cristo, nga bisag adunahan siya didto sa langit nagpakakabos siya pinaagi sa iyang pagpakatawo tungod sa iyang kalooy kanato, aron mahimo kitang adunahan. 10 Busa mao kini ang akong tambag: maayo kon padayonon ninyo ang paghatag nga inyo nang nasugdan sa miaging tuig. Kamo gayod ang una nga naghatag ug kamo usab ang una nga nakahunahuna nga magbuhat niini. 11 Busa padayona ninyo kini. Tinguhaa ninyo nga mahuman ang giplano ninyong buhaton, ug paghatag kamo sumala sa inyong mahimo. 12 Kay kon tinguha gayod ninyo nga mohatag, dawaton sa Dios ang inyong ikahatag. Wala siya nagapaabot nga mohatag kamo sa dili ninyo makaya.
13 Dili ko tuyo nga maglisod kamo tungod lang sa pagpasayon ninyo sa kahimtang sa uban, kondili aron nga managsama ang atong kahimtang. 14 Sa pagkakaron maayo ang inyong pagkabutang, busa angay lang nga motabang kamo sa mga nagkinahanglan. Ug kon sa panahon nga kamo na usab ang magkinahanglan, ug sila ang maayo ug pagkabutang, sila na usab ang motabang kaninyo. Sa ingon niini nga pamaagi mahimong managsama ang pagkabutang sa matag usa. 15 Dili ba sama man niana ang giingon sa Kasulatan:
“Siya nga nagtigom ug daghan wala masobrahi,
ug siya nga nagtigom ug gamay wala makulangi.”[u]
16 Nagapasalamat kami sa Dios nga gibutang niya sa kasingkasing ni Tito ang sama sa among kahangawa alang kaninyo. 17 Kay wala lang siya mosugot sa among hangyo, kondili siya mismo ang may tinguha nga moanha diha kaninyo. 18 Paubanon namo kaniya ang atong igsoon nga dinayeg sa mga tumutuo sa bisan asa tungod sa iyang pagsangyaw sa Maayong Balita. 19 Siya mao gayod ang gipili sa mga tumutuo sa nagkalain-laing mga lugar[v] nga mouban kanamo sa among paghatod niining hinabang alang sa mga nanginahanglan. Gibuhat namo kini aron madayeg ang Ginoo ug aron ikapakita sa mga tawo nga gusto gayod namo nga motabang. 20 Paubanon namo kini nga igsoon kang Tito tungod kay dili namo gusto nga sa among pag-apod-apod niining dako nga hinabang madudahan kami. 21 Kay ang among tumong mao ang pagbuhat sa maayo, dili lang sa atubangan sa Dios kondili sa katawhan usab.
22 May usa pa gayod ka tumutuo nga paubanon namo kanila. Kini nga tawo makadaghan na namo nasulayi sa nagkalain-laing pamaagi ug napamatud-an na namo nga may tinguha gayod siya sa pagtabang, ug labi na gayod karon tungod kay dako ang iyang pagsalig kaninyo. 23 Bahin kang Tito, kauban ko siya sa pagtabang kaninyo. Bahin usab niining duha ka mga kaigsoonan nga mouban kaniya, sila ang mga pinadala sa mga tumutuo gikan sa nagkalain-laing mga lugar. Ang ilang kinabuhi nagapasidungog kang Cristo. 24 Busa, ipakita ang inyong pagkamahigugmaon kanila aron masayran nila nga tinuod gayod ang among mga pagdayeg kaninyo, ug pinaagi kanila, masayran usab kini sa mga tumutuo sa ubang lugar.
Ang Tabang alang sa mga Tumutuo
9 Dili na kinahanglan nga sulatan ko pa kamo bahin sa inyong pagtabang sa mga tumutuo didto sa Judea, 2 tungod kay nasayran ko nga buot gayod usab kamo nga motabang. Gipasigarbo ko pa gani kamo sa mga taga-Macedonia. Nagaingon ako kanila nga kamo diha sa Acaya andam na nga motabang sukad pa sa miaging tuig. Sa pagkadungog nila niadto, natandog gayod ang kadaghanan kanila sa paghatag. 3 Busa gipauna ko diha sila si Tito aron matabangan kamo sa pagpangandam sa inyong hinabang aron mapamatud-an ang among pagpasigarbo mahitungod kaninyo nga andam na kamo. 4 Kay basin kon may mga taga-Macedonia nga mouban sa akong pag-anha diha ug makita nila nga wala pa man diay kamo makaandam sa inyong ihatag. Kon mao kini ang mahitabo maulawan kami, kay gipasigarbo namo kamo tungod kay dako ang among pagsalig kaninyo. Ug labaw pa kamong maulawan. 5 Busa nakahunahuna ako nga kinahanglan kong dasigon kini nga mga igsoon nga mouna diha aron nga sa dili pa ako moabot, matigom na nila ang inyong gisaad nga hinabang. Sa ingon niini nga pamaagi mapamatud-an nga naghatag kamo tungod kay gusto ninyo ug dili tungod kay napugos lang kamo.
6 Hinumdomi ninyo kini: ang panig-ingnan sa atong paghatag sama sa pagpugas. Kon gamay lang ang atong binhi nga gipugas, gamay lang usab ang atong maani. Apan kon daghan ang atong binhi nga gipugas, daghan usab ang atong maani. 7 Ang matag usa kinahanglan mohatag sa kinasingkasing gayod; dili nga mapugos lang o bug-at sa buot, kay gihigugma sa Dios ang mga nagahatag nga malipayon. 8 Ug ang Dios makahatag kaninyo labaw pa sa inyong gikinahanglan, aron dili kamo kulangon ug kanunay kamong makatabang sa uban. 9 Sumala sa giingon sa Kasulatan:
“Nanghatag siya sa mga nanginahanglan;
kining matarong niya nga binuhatan dili gayod hikalimtan bisan kanus-a.”[w]
10 Ug ang Dios nga nagahatag ug binhi ngadto sa mag-uuma aron makakaon, mao usab ang Dios nga maghatag kaninyo sa inyong mga kinahanglanon. Ug sa ingon niini magadugang pa gayod ang inyong pagtabang sa uban. 11 Panalanginan niya kamo sa madagayaon gayod aron makatabang kamo kanunay sa uban. Ug daghan ang magpasalamat sa Dios tungod sa inyong hinabang nga gipadala pinaagi kanamo. 12-13 Kay pinaagi niining inyong paghatag dili lang matabangan ang mga katawhan sa Dios sa ilang mga panginahanglan, kondili pinaagi usab niini daghan ang magpasalamat sa Dios. Kay ang inyong tabang nagpamatuod nga matinumanon kamo sa inyong gituohan nga Maayong Balita mahitungod kang Cristo. Busa dayegon nila ang Dios ug dili lang tungod kay nakatabang kamo kanila kondili tungod kay nakatabang usab kamo sa tanan. 14 Mag-ampo sila alang kaninyo uban sa gugma tungod sa dili matupngan nga panalangin sa Dios kaninyo. 15 Busa magpasalamat kita sa Dios tungod sa iyang gasa kanato nga dili matukib.
Ang Tubag ni Pablo sa mga Nagasupak Kaniya
10 1-2 Aduna kuno kaninyoy nagaingon nga ako, si Pablo, talawan kon anaa diha kaninyo, apan kon wala gani diha, ug nagasulat lang, isog. Apan nanghangyo ako kaninyo uban sa kalumo nga sama kang Cristo, nga dili ninyo ako pugson sa pagpakita sa akong kaisog kon moabot na ako diha. Kay may mga tawo diha nga nagaingon nga ang among pagkinabuhi sama ra kuno sa mga tawo dinhi sa kalibotan. Kon mao gihapon kana ang ilang ikasulti sa akong pag-abot diha, ipakita ko gayod ang akong kaisog kanila. 3 Bisan tuod tawhanon kami, apan sa among pagpakiggira sa mga nagasupak sa kamatuoran, wala kami nagasalig sa among kaugalingon nga kusog, 4-5 kondili sa gahom sa Dios nga mao ang among hinagiban. Mao kana ang among gigamit sa pagpildi sa sayop nga mga katarungan sa mga tawo nga mapahitas-on ug dili motuo sa mga gitudlo sa Dios. Among gidaot bisan ang sayop nila nga mga katarungan nga sama sa lig-on nga paril nga nagababag kanila sa pagdawat sa kamatuoran. Gikabig namo ang ilang mga hunahuna sa pagtuman sa mga sugo ni Cristo. 6 Karon, kon makita namo nga nagatuman na gayod kamo sa hingpit, ang wala nagatuman silotan namo.
7 Hunahunaa ninyo pag-ayo. Kon may nagatuo nga siya iya ni Cristo, angay niyang hunahunaon nga kami iya usab ni Cristo. 8 Bisan morag sobra na ang akong pagpasigarbo bahin sa gahom nga gihatag kanako sa Ginoo, wala ako maulaw, kay kini nga gahom wala ko gamita aron sa pagdaot sa inyong pagtuo, kondili sa pagpalig-on niini. 9 Dili ko buot nga maghunahuna kamo nga gihulga ko kamo sa akong pagsulat kaninyo. 10 Kay ang uban diha kaninyo nagaingon nga isog lang ako kon sa sulat, apan kon nagaatubang na gani huyang ako ug walay bili ang akong mga gipanulti. 11 Angay masayod ang mga nagasulti niana nga kon unsay among giingon sa sulat, mao usab kana ang among buhaton kon anaa na kami diha.
12 Dili kami mangahas nga itandi o ipakasama ang among kaugalingon sa uban diha nga labihan ang pagdayeg sa ilang kaugalingon. Mga wala silay buot, kay nanag-indigay sila ug nanagtandiay sa ilang kaugalingon nga kaayo. 13 Apan kami dili magpalabi sa pagpasigarbo, kondili kutob lang sa buluhaton nga gihatag sa Dios kanamo, ug lakip niini ang among buluhaton diha kaninyo. 14 Kon wala kami makaanha diha kaninyo, mahimo nilang ingnon nga sobra na ang among pagpasigarbo. Apan ang tinuod, kami ang una nga nakaanha diha nga nagdala sa Maayong Balita bahin kang Cristo. 15 Busa dili sobra ang among pagpasigarbo, kay wala kami mangangkon ug magpasigarbo sa hinagoan sa uban. Masaligon kami nga samtang magdugang ang inyong pagtuo, mas daghan pa gayod ang among mahimo diha kaninyo sumala sa gipabuhat sa Dios kanamo. 16 Ug human diha sa inyo, madala usab dayon namo ang Maayong Balita ngadto sa uban nga mga lugar unahan sa inyo. Kay dili namo gusto nga angkonon ang hinagoan sa uban ug unya ipasigarbo. 17 Sama ba sa gi-ingon sa kasulatan, “Kon may magpasigarbo, magpasigarbo siya sa gibuhat sa Ginoo.”[x] 18 Kay ang Ginoo dili malipay sa tawo nga nagadayeg sa iyang kaugalingon, kondili sa tawo nga iyang gidayeg.
Si Pablo ug ang mga Nagapakaaron-ingnon nga mga Apostoles
11 Kon sa akong pagpasigarbo karon isipon ninyo nga nabuang ako, hinaut nga magpailob lang kamo kanako. 2 Kay gibati ko ang diosnon nga pangabugho kaninyo. Nahisama kamo sa usa ka dalagang putli nga akong gisaad nga ipakasal sa usa ka pamanhonon nga mao si Cristo. 3 Apan nahadlok ako nga basin kon malimbongan kamo, sama kang Eva nga gilimbongan sa bitin, ug mawala ang inyong matinud-anon nga tinguha sa pagsunod kang Cristo. 4 Kay gidawat man ninyo si bisan kinsa nga nagaanha diha kaninyo nga nagawali ug Jesus nga lahi sa among giwali kaninyo. Ug gidawat usab ninyo ang lahi nga espiritu ug ang ilang gi-ingon nga maayong balita nga lahi kaysa inyong nadawat gikan kanamo.
5 Sa akong hunahuna, dili gayod ako maiwit sa mga nagaingon nga sila gayod ang labing maayo nga mga apostoles. 6 Posible nga dili ako maayong mosulti, apan daghan usab ang akong nasayran bahin sa kamatuoran. Ug nasayran ninyo kana kay nakakita man gayod kamo nga tinuod kana sa tanan namo nga pagpanudlo.
7 Wala ako magpasuhol kaninyo sa akong pagwali sa Maayong Balita nga gikan sa Dios, kondili nagsakripisyo ako alang sa inyong kaayohan. Daotan ba kadtong akong gibuhat? 8 Samtang naghago ako diha kaninyo, ang mga tumutuo sa ubang mga lugar mao ang naghatag sa akong mga kinahanglanon. Mora akog nangawat kanila aron lang ako makatabang kaninyo. 9 Sa dihang nakulangan ako sa akong mga kinahanglanon wala usab ako mangayo ug tabang kang bisan kinsa kaninyo. Ang atong mga igsoon kang Cristo sa Macedonia mao ang naghatag kanako sa akong mga kinahanglanon. Kutob sa akong mahimo gilikayan ko ang paghasol kaninyo, ug mao gayod kini kanunay ang akong buhaton. 10 Kining akong gipasigarbo dili gayod maundang tungod kay dili gayod ako mangayo ug tabang gikan kaninyo o sa mga lugar sa inyong palibot nga sakop sa probinsya sa Acaya. Ug tungod kay si Cristo ania kanako, ang akong ginasulti tinuod gayod. 11 Apan basig moingon kamo nga wala ako mangayo ug tabang gikan kaninyo tungod kay wala ko kamo higugmaa. Sayop kana. Gihigugma ko gayod kamo ug kana nasayran sa Dios.
12 Apan barogan ko ang akong gisulti nga dili ako mangayo ug tabang gikan kaninyo, aron nga ang mga tawo nga nagpakaapostoles dili makaingon nga sila nagahago sama kanamo. 13 Kana nga mga tawo dili tinuod nga mga apostoles, kondili mga limbongan ug nagpakaaron-ingnon lang nga sila mga apostoles ni Cristo. 14 Hinuon, dili kana katingad-an. Kay bisan gani si Satanas nagpakaaron-ingnon man nga anghel sa Dios nga nagahatag ug kahayag. 15 Busa dili katingad-an kon ang iyang mga ginsakopan nagpakaaron-ingnon usab nga mga alagad sa pagkamatarong. Apan moabot ang adlaw nga silotan sila sumala sa ilang binuhatan.
Ang mga Kalisod nga Nasinati ni Pablo
16 Sama sa akong gisulti kaniadto, ayaw kamo paghunahuna nga buang-buang ako; apan kon mao kanay inyong hunahuna kanako, dili ko igsapayan, basta tugotan lang ninyo ako nga magpasigarbo bisan gamay lang. 17 Hinuon, kon magpasigarbo ako sa akong kaugalingon, dili kana gikan sa Ginoo, ug daw sa buang-buang ako. 18 Apan tungod kay daghan diha kaninyo ang nagpasigarbo sama sa mga tawo sa kalibotan, ako magpasigarbo usab. 19 Nagahunahuna kamo nga maalam kamo, apan sugot lang kamo nga mandoan sa mga buang-buang. 20 Gibuhat nila kamong mga ulipon, gikuha nila ang inyong mga kabtangan, gilimbongan nila kamo, gipakaubos ug gipakaulawan. Bisan mao kana ang ilang gibuhat, gipasagdan lang gayod ninyo. 21 Makauulaw nga angkonon namo nga luya kami, apan dili namo mahimo ang ilang gibuhat.
Kon may mangahas nga magpasigarbo sa bisan unsa, ako mangahas usab; bisan tuod nga niining akong pagpasigarbo mora lang akog buang-buang. 22 Kon sila nagpasigarbo nga mga Judio sila ug mga kaliwat ni Israel ug ni Abraham, mao man usab ako. 23 Kon nagaingon sila nga mga alagad sila ni Cristo, mas maayo ako nga alagad ni Cristo kay kanila. Nasayod ako nga niining akong mga pagpasigarbo mora akog buang, apan ang tinuod, mas maayo gayod ako nga alagad kay kanila tungod kay mas daghan ang akong kahago kon itandi sa ila. Ug mas makadaghan pa ako napriso. Dili maihap ang pagbunal kanako, ug sa makapila ka higayon anaa ako sa kakuyaw sa kamatayon. 24 Sa lima ka higayon gibunalan ako sa akong mga isigka-Judio sa tag-39 ka lapdos. 25 Sa tulo ka higayon ako gilatigo sa mga Romanhon. Ug makausa ako gibato sa mga Judio. Katulo ako nakasinati nga nalunod ang akong gisakyan, ug sa usa niadto ka higayon, usa ka adlaw ug usa ka gabii ang akong paglutaw-lutaw sa lawod. 26 Sa akong pagbiyahe sa nagkalain-laing lugar, ang akong kinabuhi kanunayng nahimutang sa kakuyaw. Nahimutang ako sa kakuyaw sa akong mga paglabang sa mga suba, sa mga tulisan, sa akong mga isigka-Judio, sa mga dili Judio, diha sa siyudad, sa kamingawan, sa dagat, ug sa mga tawong nagapakaaron-ingnon nga sila mga kaigsoonan usab diha sa Ginoo. 27 Nasinati ko usab ang mga kalisdanan tungod sa akong buluhaton, ug usahay wala gani akoy tulog. Usahay dili ako makakaon, ug usahay wala gayod akoy makaon ug bisan gani mainom. Nasinati ko usab ang katugnaw ug kakulang sa bisti. 28 Gawas sa akong mga kasinatian nga wala ko mahisgoti, matag adlaw nagakabalaka pa ako sa kahimtang sa tanang mga iglesia. 29 Kon may huyang sa pagtuo, bation ko ang kaguol. Ug kon may magpakasala, labihan gayod ang akong kasubo.
30 Kon ugaling kinahanglan gayod nga magpasigarbo ako, ang ikapasigarbo ko mao lang ang akong kaluyahon. 31 Wala ako mamakak ug kana nasayran sa Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesus. Dalaygon siya sa walay kataposan. 32 Sa dihang didto ako sa Damascus gipabantayan sa gobernador nga sakop ni haring Aretas ang pultahan sa siyudad aron dakpon ako. 33 Apan gisulod ako sa akong mga kauban sa bukag ug gitunton sa luyo sa paril, busa nakaikyas ako.
Ang Gipakita sa Dios kang Pablo
12 Nasayod ako nga walay kapuslanan kon magpasigarbo ako bahin sa akong kaugalingon, apan napugos ako. Karon isaysay ko kaninyo ang mga gipakita ug gipadayag sa Ginoo kanako. 2-4 Diha na ako kang Cristo sa dihang nahitabo kini kanako ug mga 14 na ka tuig ang milabay, nga ako gidala ngadto sa ikatulo nga langit, sa Paraiso. Ambot lang kon ang akong lawas didto ba gayod o ang espiritu ko lang. Ang Dios lang gayod ang nasayod. Nakaabot ako sa Paraiso ug may nadunggan ako nga mga pulong nga dili malitok ug wala itugot nga isugilon ngadto sa mga tawo. 5 Kadtong akong kasinatian mao ang akong ipasigarbo. Apan kon bahin sa akong kaugalingon, dili ako magpasigarbo gawas lang kon bahin sa akong mga kaluyahon. 6 Hinuon, kon ipasigarbo ko man gayod ang akong kaugalingon dili ako mahimong buang-buang kay magsugilon man ako sa kamatuoran. Apan dili ako magpasigarbo kay basin kon magsobra ang ilang pag-ila kanako. Gusto ko nga ang ilang pag-ila kanako basi lang sa ilang nakita ug nadunggan ngari kanako.
7 Aron dili nako mapalabian ang pagpasigarbo tungod sa kahibulongan nga mga gipadayag sa Dios kanako, gitugotan niya si Satanas nga hatagan ako ug deperensya sa lawas. Gipasagdan sa Dios nga paantuson ako ni Satanas niining akong deperensya aron dili ako magpasigarbo. 8 Sa tulo gayod ka higayon gipangayo ko sa Ginoo nga kuhaon niya kini kanako. 9 Apan wala niya kuhaa. Hinuon miingon siya, “Ang akong tabang mao lang ang imong gikinahanglan. Kay makita gayod ang akong gahom diha sa imong kaluyahon.” Busa malipayon gayod ako sa pagpasigarbo bahin sa akong mga kaluyahon, aron bation ko kanunay ang gahom ni Cristo kanako. 10 Busa malipayon ako karon sa akong mga kaluyahon, sa mga pagpasipala kanako, sa mga kalisdanan, sa mga paglutos, ug sa mga kakulian tungod sa akong pagsunod kang Cristo. Kay kon nagmaluyahon ako, lig-onon ako sa Dios.
Ang Pagbati ni Pablo sa mga Taga-Corinto
11 Gipugos ninyo ako nga magpasigarbo sama sa buang-buang. Kay angay unta nga gidayeg ninyo ako ngadto sa mga nagpakaaron-ingnon nga mga apostoles, apan wala ninyo ako dayega. Bisan nasayran ko nga sa akong kaugalingon wala akoy ikapasigarbo, dili man ako malupigan nianang mga tawo nga mga labing maayo kuno nga mga apostoles. 12 Sa diha pa ako kaninyo, makadaghan ako maghimog mga milagro ug mga kahibulongan bisan pag may mga kalisdanan nga miabot kanako. Ug kini nagapamatuod sa akong pagka-apostol. 13 Ang akong gibuhat diha kaninyo sama usab sa akong gibuhat sa mga tumutuo sa ubang mga lugar, gawas lang sa wala ko paghasol kaninyo pinaagi sa pagpangayo ug tabang. Kon nianang paagiha nakasala ako kaninyo, pasayloa lang ninyo ako.
14 Karon andam na ako nga moanha diha kaninyo ug kini mahimong ikatulo na ka higayon. Dili gihapon ako mangayo ug tabang kaninyo, tungod kay dili man ang inyong kabtangan ang akong giapas kondili kamo mismo. Kay mora ko kamo ug mga anak, ug dili ang mga anak maoy magbuhi sa ilang mga ginikanan kondili ang mga ginikanan maoy magbuhi sa ilang mga anak. 15 Ang tinuod, malipayon pa gani ako kon makahatag ako kaninyo, ug bisan pa ang akong kinabuhi ihatag ko kon gikinahanglan aron makatabang ako kaninyo. Apan ngano ba nga bisan dako ang akong paghigugma kaninyo, gamay lang ang inyong paghigugma kanako?
16 Kamo mismo makapamatuod nga wala ako magpabuhi kaninyo. Apan basin kon may mag-ingon kaninyo nga limbongan ako ug gitunto ko kamo. 17 Apan sa unsang pamaagi? Kay nasayran man ninyo nga wala gayod ako nanguwarta kaninyo pinaagi kang bisan kinsa nga akong gipadala diha. 18 Gihangyo ko usab si Tito nga moanha diha ug gipauban ko usab kaniya ang usa pa gayod ka igsoon kang Cristo. Dili kamo makaingon nga namintaha si Tito kaninyo; dili mahimo nga tuntohon niya kamo kay nakita man ninyo nga managsama ang among paggawi ug katuyoan.
19 Basin kon dugay na kamong naghunahuna nga nagsige lang kamig panalipod sa among kaugalingon diha kaninyo. Mga hinigugma, kami nga anaa kang Cristo nagaingon kaninyo sa atubangan sa Dios nga wala kamiy laing katuyoan sa tanan nga among gisulti kondili ang pagpalig-on lang sa inyong pagtuo. 20 Nahadlok ako, kay basin kon sa pag-abot ko diha, makita ko nga ang inyong gibuhat lahi kaysa akong gipaabot kaninyo. Ug kon mahitabo kana, makita usab ninyo nga lahi ako kaysa inyong gipaabot kanako. Nahadlok ako, kay basin kon maabtan ko kamo nga nagainawayay, nagsinahay, nagsinuk-anay, naghinakog, naglinibakay, nagtabi-tabi, nagpasigarbo, ug nagkagubot. 21 Nahadlok usab ako, kay basin kon sa pag-abot ko diha maulawan usab ako sa Dios tungod kaninyo. Ug tingalig maguol lang ako tungod kay daghan kaninyo ang nagpakasala kaniadto ug hangtod karon wala pa maghinulsol sa ilang mga hugaw nga binuhatan sama sa pagpakighilawas gawas sa kaminyoon ug mga malaw-ay nga buhat.
Ang Kataposang mga Tambag
13 Mao kini ang akong ikatulo nga pag-anha diha kaninyo. Sumala sa Kasulatan, “Kon may sumbong ang usa batok sa usa, kinahanglan pamatud-an sa duha o tulo ka mga testigo.”[y] 2 Karon, gusto kong pasidan-an ang mga nakasala kaniadto, ug ingon man usab ang tanan, nga ang akong gipanulti niadtong ikaduha ko nga pag-anha diha sublion ko karon—nga sa akong pagbalik diha wala gayoy makalingkawas sa akong pagdisiplina. 3 Buhaton ko kini sa pagpamatuod kaninyo nga ang akong gipanulti gikan kang Cristo, kay mao man kini ang inyong gipangita. Gamhanan siya ug dili huyang sa iyang pagpanglihok diha sa inyong kinabuhi. 4 Tinuod nga gilansang si Cristo sa krus tungod kay siya nagmapainubsanon, apan karon buhi siya tungod sa gahom sa Dios. Ug tungod kay anaa kami kang Cristo nagmapainubsanon kami sama kaniya. Apan sa among pag-alagad kaninyo makita ninyo nga ang gahom sa Dios ania kanamo kay siya uban namo.
5 Susiha ninyo ang inyong kaugalingon kon tinud-anay ba ang inyong pagtuo kang Cristo. Dili ba nasayran na man ninyo nga si Cristo Jesus anaa kaninyo?—gawas kon dili kamo tinuod nga mga tumutuo. 6 Nagalaom ako nga makita ninyo nga kami tinuod gayod nga mga apostoles ni Cristo. 7 Nagaampo kami sa Dios nga dili kamo magbuhat ug bisan unsa nga daotan. Wala kami mag-ampo niini aron makita sa mga tawo nga gisunod ninyo ang among mga gitudlo kaninyo, kay bisan dili ninyo kami ilhon nga mga apostoles ni Cristo, ang mahinungdanon mao nga magbuhat kamo ug maayo. 8 Kay dili kami makabuhat sa bisan unsa nga supak sa kamatuoran, kondili ang alang lang gayod sa kamatuoran. 9 Malipayon kami, kay sa pagpaubos namo sa among kaugalingon nalig-on kamo sa inyong pagtuo. Among pag-ampo nga wala gayoy ikasaway kaninyo. 10 Ang hinungdan nga nagsulat ako niini kaninyo samtang wala pa ako diha aron nga sa pag-anha ko, dili na kinahanglan nga mosulti pa akog masakit agig paggamit sa akong katungod. Kay gihatag kanako sa Dios kini nga katungod aron lig-onon kamo, ug dili aron gub-on.
11 Dinhi lang kutob ang akong sulat kaninyo. Sa kataposan, mga igsoon, nanghangyo ako nga tarungon ninyo ang inyong pagkinabuhi. Sunda ninyo ang akong mga tambag. Paghiusa kamo. Kinahanglan maayo ang inyong relasyon sa usag usa. Ug kon buhaton ninyo kini, ang Dios nga tinubdan sa gugma ug kalinaw magauban kaninyo.
12 Pagkumustahay kamo isip managsoon kang Cristo.[z]
Ang tanang katawhan sa Dios dinhi nangumusta kaninyo.
13 Hinaut pa nga anaa kaninyong tanan ang panalangin sa atong Ginoong Jesu-Cristo, ang gugma sa Dios, ug ang pagpakig-uban sa Espiritu Santo.
1 Ako si apostol Pablo. Ang akong pagka-apostol dili gikan sa tawo o pinaagi sa tawo, kondili pinaagi kang Jesu-Cristo ug sa Dios nga Amahan nga nagbanhaw kaniya gikan sa kamatayon.
2 Ako ug ang tanan dinhi nga mga igsoon kang Cristo nangumusta kaninyo nga mga tumutuo diha sa mga lungsod[aa] sa Galacia.
3 Hinaut nga madawat ninyo ang grasya ug kalinaw gikan sa Dios nga atong Amahan ug kang Ginoong Jesu-Cristo.
4 Gihalad ni Cristo ang iyang kaugalingon aron mapasaylo kita sa atong mga sala, ug aron maluwas niya kita sa kadaotan nga nagahari dinhi sa kalibotan. Gibuhat niya kini tungod kay mao kini ang plano sa atong Dios ug Amahan. 5 Dalaygon ang Dios sa walay kataposan! Amen.
Walay Laing Maayong Balita
6 Natingala gayod ako nga sayon ra kaayo alang kaninyo ang pagtalikod gikan sa Dios nga nagtawag kaninyo pinaagi sa grasya ni Cristo ug ang pagtuo sa lain nga gi-ingon nilang maayong balita. 7 Ang tinuod wala nay lain pa nga maayong balita. Nahisgotan ko kini tungod kay may mga tawo diha nga nagasamok kaninyo, kay gusto nila nga tuison ang Maayong Balita bahin kang Cristo. 8 Apan hinumdomi ninyo kini: bisan pag anghel nga gikan sa langit o bisan pag kami ang mosangyaw ug maayong balita nga lahi kaysa una namong gisangyaw kaninyo, tunglohon sa Dios! 9 Nagaingon na kami kaniadto, ug karon sublion ko, nga si bisan kinsa nga nagatudlo kaninyo ug maayong balita nga lahi kaysa inyong nadawat gikan kanamo, tunglohon sa Dios. 10 Ayaw kamo paghunahuna nga gusto ko lang nga dayegon ako sa tawo. Dili! Gusto ko nga ang Dios mao ang modayeg kanako. Ayaw usab kamo paghunahuna nga gusto ko lang magpauyon-uyon sa gusto sa mga tawo, kay kon mao kana ang akong gibuhat, dili ako tinuod nga alagad ni Cristo.
Sa Unsa nga Paagi Nahimong Apostol si Pablo
11 Gusto ko nga masayran ninyo mga igsoon, nga ang Maayong Balita nga akong gisangyaw kaninyo dili binuhat-buhat lang sa tawo. 12 Wala ko kini madawat gikan sa tawo, ug walay tawo nga nagtudlo niini kanako, kondili si Jesu-Cristo gayod ang nagpadayag niini kanako.
13 Nadunggan ninyo ang akong mga gibuhat sa dihang nagasunod pa ako sa relihiyon sa mga Judio. Gilutos ko sa walay kalooy ang mga tumutuo sa Dios, ug gipaningkamotan ko nga laglagon silang tanan. 14 Ug kon bahin sa pagtuman sa among mga tulumanon sa relihiyon sa mga Judio, nalabwan ko ang kadaghanan sa akong kaedad nga mga Judio, kay gipaningkamotan ko gayod nga tumanon ang mga tulumanon sa among mga katigulangan.
15 Apan gikaloy-an ako sa Dios, kay sa wala pa ako matawo gipili na niya akong daan ug gitawag nga moalagad kaniya. 16 Ug sa dihang gipadayag sa Dios kanako ang iyang Anak nga si Jesu-Cristo aron iwali siya ngadto sa mga dili Judio, wala ako magpatambag kang bisan kinsa. 17 Wala usab ako moadto sa Jerusalem aron makigkita sa mga apostoles nga nauna kanako; hinuon, miadto dayon ako sa Arabia, ug pagkahuman mibalik ako sa Damascus. 18 Pagkahuman sa tulo ka tuig, miadto ako sa Jerusalem aron makigkita kang Pedro. Duha ako ka semana uban kaniya. 19 Wala akoy lain nga nakita didto nga mga apostoles gawas lang kang Santiago nga igsoon sa Ginoo.
20 Tinuod ang tanan kong ginasugilon niini nga sulat, ug nasayod ang Dios nga wala ako magbakak.
21 Unya miadto ako sa probinsya sa Syria ug Cilicia. 22 Niadtong higayona wala pa ako makita sa mga tumutuo sa Judea. 23 Nabalitaan lang nila nga ang naglutos kanila kaniadto, nagasangyaw na karon mahitungod sa pagtuo nga kaniadto gipaningkamotan niya nga walaon. 24 Busa gidayeg nila ang Dios tungod sa gibuhat niya kanako.
Si Pablo ug ang Uban nga mga Apostoles
2 Paglabay sa 14 ka tuig, mibalik ako sa Jerusalem. Kauban ko si Barnabas, ug gidala ko usab si Tito. 2 Mibalik ako tungod kay nagpadayag ang Dios kanako nga kinahanglan moadto ako didto. Nakigkita ako sa mga tigdumala sa mga tumutuo, ug sa dihang kami-kami na lang, gisaysay ko kanila kon unsa ang Maayong Balita nga akong giwali sa mga dili Judio. Gibuhat ko kadto kay dili ko buot nga mahimong walay kapuslanan ang akong mga paghago kaniadto ug hangtod karon. 3 Nasabtan ko nga uyon sila sa akong giwali, kay bisan dili Judio si Tito nga kauban nako, wala sila mamugos nga tulion siya sumala sa Kasugoan ni Moises. 4 Ang mga tawo lang nga nagpakaaron-ingnon nga mga tumutuo ang nagaingon nga kinahanglan siya nga tulion. Kadto nga mga tawo mitipon lang sa mga tumutuo aron panid-an ang atong kagawasan gikan sa Kasugoan ni Moises, nga naangkon nato pinaagi kang Cristo Jesus. Kay gusto nila kitang pugson sa pagsunod sa maong mga sugo. 5 Apan wala gayod kami mosunod sa ilang gusto bisan gamay lang, aron maampingan namo alang kaninyo ang kamatuoran nga gitudlo sa Maayong Balita.
6 Ang mga kadagkoan sa mga tumutuo didto sa Jerusalem wala gayoy gidugang sa akong gitudlo. (Hinuon walay bali kanako kon kinsa gayod sila, tungod kay sa Dios managsama lang kami.) 7 Imbis nga modugang sila sa akong gitudlo, giila nila nga ako mao ang gitugyanan sa Dios sa pagtudlo sa Maayong Balita ngadto sa mga dili Judio, sama usab kang Pedro nga gitugyanan sa pagtudlo ngadto sa mga Judio. 8 Kay ang Dios nga naghimo kang Pedro nga apostol alang sa mga Judio mao usab ang naghimo kanako nga apostol alang sa mga dili Judio. 9 Busa pagkahibalo sa mga ginaila nga mga tigdumala sa mga tumutuo, nga mao sila si Santiago, Pedro,[ab] ug Juan, nga gihatagan ako sa Dios niini nga buluhaton, gidawat nila kami ni Barnabas isip ilang mga kauban sa pagtudlo sa Maayong Balita. Ug nagkauyon kami nga kami ni Barnabas magsangyaw sa mga dili Judio ug sila sa mga Judio. 10 Ang ila lang gihangyo kanamo mao nga tabangan namo ang kabos nga mga tumutuo didto sa Jerusalem. Ug mao usab kana ang akong gustong buhaton.
Gibadlong ni Pablo si Pedro Didto sa Antioquia
11 Unya, sa dihang didto si Pedro sa Antioquia gibadlong ko siya tungod kay sayop ang iyang gibuhat. 12 Mao kini ang nahitabo: sa dihang wala pa moabot ang mga tawo ni Santiago, nagakaon si Pedro kauban sa mga dili Judio nga mga tumutuo. Apan pag-abot sa mga tawo ni Santiago, mibulag siya ug dili na siya mokaon uban sa mga dili Judio, kay nahadlok siya nga basin badlongon siya sa Judio nga mga tumutuo nga nagaingon nga ang tanan nga nagatuo kang Cristo kinahanglan mosunod sa Kasugoan ni Moises.[ac] 13 Lakip ang uban nga Judio nga mga tumutuo didto sa Antioquia misunod usab kang Pedro bisan nasayran nila nga dili daotan ang mokaon uban sa mga dili Judio. Bisan gani si Barnabas nadala usab sa ilang pagpakaaron-ingnon. 14 Sa dihang nakita ko nga wala sila mosunod sa kamatuoran nga gitudlo sa Maayong Balita, gisultihan ko si Pedro atubangan sa tanan. Miingon ako kaniya, “Nganong gibuhat mo kadto? Sama ra nga gipugos mo ang mga dili Judio sa pagsunod sa mga kasugoan sa mga Judio. Ikaw gani mismo nga Judio wala man mosunod sa mga kasugoan sa mga Judio, kondili nagakinabuhi ingon nga usa ka dili Judio.”
Judio o Dili Managsama nga Maluwas kon Motuo
15 Natawo kami nga mga Judio, ug lahi kami sa mga dili Judio nga giisip namo kaniadto nga mga makasasala. 16 Apan karon nasayran na namo nga gipakamatarong sa Dios ang tawo pinaagi sa iyang pagtuo kang Cristo Jesus ug dili sa pagtuman sa Kasugoan ni Moises. Busa kami usab nga mga Judio mituo kang Cristo Jesus aron pakamatarungon kami sa Dios tungod sa among pagtuo ug dili tungod sa among pagtuman sa Kasugoan. Kay wala gayoy tawo nga pakamatarungon sa Dios pinaagi sa iyang pagtuman sa Kasugoan. 17 Karon, kon sa among tinguha nga pakamatarungon kami sa Dios pinaagi sa among pagpakighiusa kang Cristo makita nga kami makasasala, nagkahulogan ba kini nga si Cristo nagatukmod sa pagbuhat ug sala? Dili gayod! 18 Apan kon balikan ko na usab ang pagsalig sa Kasugoan nga akong gibiyaan, ako na ang nagapamatuod nga makasasala ako tungod kay gilapas ko ang Kasugoan. 19 Ang tinuod, pinaagi sa Kasugoan nasayran ko nga dili nako maangkon ang pagkamatarong pinaagi sa akong pagtinguha sa pagsunod niini. Ug karon nga dili na ako ilalom sa Kasugoan, gawasnon na ako nga magkinabuhi sa Dios. 20 Namatay ako kauban ni Cristo sa krus. Dili na ako ang nagakinabuhi karon, kondili si Cristo na ang nagakinabuhi kanako. Ug kining kinabuhi nga akong ginakinabuhi karon mao ang resulta sa akong pagtuo sa Anak sa Dios nga nahigugma kanako ug naghalad sa iyang kinabuhi alang kanako. 21 Wala ko gipakawalay pulos ang kalooy sa Dios. Kay kon ang pagtuman sa Kasugoan mao ang pamaagi nga pakamatarungon sa Dios ang tawo, nan walay kapuslanan ang kamatayon ni Cristo.
Ang Pagtuman sa Kasugoan o ang Pagtuo kang Cristo
3 Kamo nga mga taga-Galacia, kulang ang inyong panabot! Nganong nagatuo kamo sa mga tawo nga nagalimbong kaninyo nga sundon gayod ninyo ang Kasugoan ni Moises? Klaro ang akong giingon kaninyo kon unsa ang kahulogan sa kamatayon ni Cristo sa krus. 2 Dili ba nga nadawat na ninyo ang Espiritu Santo pinaagi sa inyong pagpaminaw ug pagtuo sa Maayong Balita, ug dili tungod sa inyong pagtuman sa Kasugoan? 3 Tinuod gayod nga kulang ang inyong panabot. Kay sa pagsugod ninyo sa inyong pagtuo kang Cristo misalig kamo sa tabang sa Espiritu Santo, apan karon naghuna-huna kamo nga mahimo kamong hingpit pinaagi sa inyong kaugalingong paningkamot. 4 Unsa, wala bay pulos ang inyong nasinatian? Dili mahimo nga wala lang kadtoy pulos. 5 Dili ba nga gihatagan kamo sa Dios sa Espiritu Santo ug pinaagi kaniya nagabuhat kamo ug mga milagro? Ug dili ba nga nadawat ninyo kini pinaagi sa inyong pagpaminaw ug pagtuo sa Maayong Balita, ug dili tungod sa inyong pagtuman sa Kasugoan?
6 Sama sa nahitabo kang Abraham. Sumala sa Kasulatan, “Nagtuo siya sa Dios, ug tungod sa iyang pagtuo gipakamatarong siya sa Dios.”[ad] 7 Busa klaro nga ang mga tawo nga nagatuo sa Dios mao ang tinuod nga mga kaliwat ni Abraham. 8 Kaniadto pa nagaingon na ang Kasulatan nga pakamatarungon sa Dios ang mga dili Judio tungod sa ilang pagtuo kaniya. Sumala sa Kasulatan, kining Maayong Balita gipahayag sa Dios kang Abraham. Nagaingon siya, “Panalanginan ko ang tanang mga tawo pinaagi kanimo.”[ae] 9 Mituo si Abraham sa pulong sa Dios ug nadawat niya ang panalangin. Busa ang tanan nga nagatuo sa Dios ginapanalanginan usab sama kang Abraham.
10 Apan ang mga tawo nga nagasalig sa ilang pagtuman sa Kasugoan tinunglo na sa Dios. Kay sumala sa Kasulatan tinunglo ang wala nagatuman sa tanan nga gipatuman sa Kasugoan.[af] 11 Klaro nga wala gayoy tawo nga pakamatarungon sa Dios tungod sa iyang pagtuman sa Kasugoan. Kay nagaingon ang Kasulatan, “Ang tawo nga gipakamatarong sa Dios tungod sa iyang pagtuo magakinabuhi sa walay kataposan.”[ag] 12 Ang Kasugoan walay labot sa pagtuo, kay nagaingon ang Kasulatan, “Ang tawo makaangkon sa kinabuhi kon matuman niya ang tanan nga gi-ingon sa Kasugoan.”[ah] 13 Gitunglo kita sa Dios tungod kay dili nato matuman ang tanan nga gi-ingon sa Kasugoan. Apan gitubos kita ni Cristo gikan niining tunglo. Siya mao ang nahimong tinunglo sa Dios alang kanato. Kay nagaingon ang Kasulatan, “Tinunglo sa Dios si bisan kinsa nga bitayon sa kahoy.”[ai] 14 Mao kini ang gibuhat sa Dios, aron pinaagi kang Cristo Jesus, ang panalangin nga iyang gihatag kang Abraham mahatag usab niya sa mga dili Judio; aron nga pinaagi sa atong pagtuo madawat nato ang Espiritu Santo nga iyang gisaad.
Ang Kasugoan ug ang Saad sa Dios
15 Mga igsoon, hatagan ko kamo ug usa ka panig-ingnan. Dili mahimo nga isalikway o dugangan ang kasabotan nga gipirmahan na. 16 Sama usab sa mga saad sa Dios kang Abraham. Misaad ang Dios kaniya ug sa iyang kaliwat. Wala siya moingon nga may saad siya sa mga kaliwat ni Abraham nga ang buot ipasabot daghang mga tawo, kondili ang giingon niya, “Ug sa imong kaliwat.” Ang iyang gitumong usa lang ka tawo; ug kini walay lain kondili si Cristo. 17 Ang buot kong ipasabot mao kini: may gisaad ang Dios kang Abraham. Ug kadto nga saad gihimo sa wala pa ang Kasugoan, tungod kay mga 430 pa ka tuig ang milabay una pa gihatag sa Dios ang Kasugoan. Busa kadtong gisaad sa Dios dili mahimo nga gubaon o wad-an ug bili sa Kasugoan. 18 Kay kon kinahanglan pa unta nga matuman una ang Kasugoan una pa niya ihatag ang iyang saad, wala nay kapuslanan ang iyang saad kang Abraham. Apan ang tinuod nagsaad na ang Dios kang Abraham sa wala pa ang Kasugoan.
19 Kon mao kini, nganong gihatag pa man gayod ang Kasugoan? Ang Kasugoan gidugang sa Dios aron masayran sa mga tawo nga nagapakasala sila. Ug kini milungtad hangtod lang sa panahon nga miabot ang kaliwat ni Abraham nga gitumong sa Dios sa iyang saad. Gihatag sa Dios ang Kasugoan pinaagi sa iyang mga anghel, ug sila ang naghatag niini sa mga tawo pinaagi sa tigpataliwala. 20 Apan ang saad dili ingon niana. Wala kini ihatag sa Dios pinaagi sa tigpataliwala o uban sa mga anghel, kondili nagainusara lang siya.
21 Karon, basig maghunahuna kamo nga ang Kasugoan supak diay sa mga saad sa Dios. Dili! Kay kon gihatag ang Kasugoan aron makahatag ug kinabuhi nga walay kataposan, kana na lang unta ang pamaagi sa Dios aron pakamatarungon niya kita. 22 Apan ang Kasulatan nagaingon hinuon nga ang tanang mga tawo naulipon sa sala. Busa ang mga nagatuo kang Jesu-Cristo mao lang ang makaangkon sa gisaad sa Dios.
23 Sa dihang wala pa ang gitawag nga pagtuo kang Cristo, nahisama kita sa piniriso. Ang Kasugoan mao ang nagpriso kanato hangtod nga miabot si Cristo ug mituo na kita kaniya. 24 Ang Kasugoan nahisama sa usa ka yaya nga nagaatiman kanato hangtod sa pag-abot ni Cristo, aron pinaagi sa atong pagtuo kaniya pakamatarungon kita. 25 Ug tungod kay anaa na ang gitawag nga pagtuo, dili na kita ilalom sa pag-atiman sa yaya nga mao ang Kasugoan.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.