Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Beginning

Read the Bible from start to finish, from Genesis to Revelation.
Duration: 365 days
Uspanteco (USP)
Version
LUCAS 2-3

Tiqˈuisiˈy Kakaj Jesús

Laˈ mak kˈij li, Augusto César ri jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Roma, xtak jbˈij lak juntir tilmit ri titakon chibˈ chi rajwaxiˈ tiesaj jtzˈibˈalak juntir cristian. Y riˈ nabˈe bˈwelt li xesaj jtzˈibˈalak cristian laˈ mak junabˈ cuando Cirenio wiˈ pire jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Siria. Jilonli juntir cristian xeˈ jyeˈ jtzˈibˈalak laj jtilmitak. Y jwiˈliˈli José ri rijajl David xelbˈi Nazaret ri jun tilmit re Galilea, xeˈ Belén ri jun tilmit re Judea ri jtilmit David chi jyeˈic jtzˈibˈalak pach María ri quiek riqˈuil tina cˈuliˈyna y María yaj anmchak. Y wiˈtak Belén cuando xtaw kˈij tijyeˈ Dios re María. Y claˈ xqˈuisiˈy nabˈe ricˈlal winak.

Xpe María, xpis ra neˈ li itzˈik y xtzˈebˈaˈ li jun canow re yeˈbˈi jloˈ awaj jwiˈl taˈ xtaˈtak jposadak li man bˈambˈi posad.

Yak anjl tijbˈijtak chi xqˈuisiˈyiˈ Kakaj Jesús

Wiˈ nicˈj ajyukˈ tikˈasintak akˈabˈ wich takˈj chi nakaj re tilmit Belén chi jchajaj jcarnerak. Etke xwabˈaˈ ribˈ jun ranjl Kakaj Dios ri Kajawl chiwchak y xrepaj ribˈ jkˈakˈal jnimal jkˈij Kakaj Dios chirijak y subˈlaj xtzaak jchˈolak.

10 Xpe anjl, xij rechak: Mi tzaak achˈolak, in ximpet pirechiˈ tiyuk imbˈij tzilaj jtaquil chawechak chi xyukiˈ jun nimlaj quiˈcotemal pire juntir cristian wich ulew. 11 Lajori xqˈuisiˈyiˈ jun ajcolol awechak ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew y riˈ Kajawl. Jiˈ xqˈuisiˈy Belén laj jtilmit David. 12 Cojtak retal nen mo jtaˈic man ra neˈ tabˈantak, naˈliˈ pisil li itzˈik y tzˈebˈal jwiˈl jchuch li jun canow re yeˈbˈi jloˈ awaj, xcheˈ anjl rechak yak ajyukˈ.

13 Cuando tijin anjl chi yoloj riqˈuilak yak ajyukˈ, etke xyuktak chic nicˈj anjl riqˈui anjl ri tijin tiyolow riqˈuilak yak ajyukˈ, jpeticak lecj, xbˈixajtak jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios y laj jbˈixak xijtak:
14     ¡Nim jkˈij Kakaj Dios ri wiˈ chikabˈ lecj! ¡Tiyeˈsajiˈ jun nimlaj utzil laj ranmak juntir cristian wich ulew ri tzi tiilsajtak jwiˈl Kakaj Dios! xcheˈtak yak anjl.

15 Cuando xkˈajtakbˈi yak anjl lecj, xpetak yak ajyukˈ xoctak chi jbˈij chiribˈil ribˈak: Joˈtak Belén, joˈ kileˈtak nen xijsaj chike. Kakaj Diosiˈ ri Kajawl xtakowch jbˈij chike, xcheˈtak.

16 Ajrucˈreˈ yak ajyukˈ li laj or xeˈtak y xeˈ jteˈtak María pach José y ra neˈ tzˈebˈal li jun canow re yeˈbˈi jloˈ awaj. 17 Cuando yak ajyukˈ xriltak ra neˈ, xoctak chi jyolic nen xijsaj rechak jwiˈl anjl chirij ra neˈ. 18 Y juntir yak ri xtatak ri tijbˈijtak yak ajyukˈ, subˈlaj xsaach jchˈolak chi jtaic. 19 María xwaˈxke laj ranm juntir ri xijsaj rechak y tike tijin tichomorsan chirij.

20 Y yak ajyukˈ cuando xkˈajtak tichak tijin tijbˈixajtak y tijin tijnimirsajtak jkˈij Kakaj Dios chi jcˈomowaj re juntir ri xyuk jteˈtak y xyuk rileˈtak, jwiˈl jilon xyuk jteˈtak chapcaˈ ri xijsaj rechak jwiˈl anjl.

Kakaj Jesús tijachsaj laj jkˈabˈ Kakaj Dios

21 Cuando xtzˈakat waxakibˈ (8) kˈij jqˈuisiˈy ra neˈ xcojsaj retal jtioˈjl y xcojsaj jbˈij pi Jesús chapcaˈ jbˈij ri xijsaj re María jwiˈl anjl Gabriel cuando ajquiˈ chi ran yaj anm.

22 Cuando xtzˈakat mak kˈij pire tran chˈajchˈoj jwich María chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl xeˈtak li nimi richoch Kakaj Dios pach José pire tibˈe jacheˈtak Kakaj Jesús laj jkˈabˈ Kakaj Dios.

23 Jilon xantak chapcaˈ tzˈibˈal li wuj re Jpixbˈ Kakaj Dios ri tijbˈij jilonri:
    Juntir mak tra nabˈetak acˈl ri tiqˈuisiˈytak, ri winaktak, titosajtakaˈ pire Kakaj Dios ri Kajawl, ticheˈ.

24 Xeˈtak chi jsujic mak tra caˈn re Kakaj Dios chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl. Tijcˈamtakbˈi quibˈ tra ixmucur o quibˈ tra kˈun ut pire tijsujtak re Kakaj Dios ri Kajawl.

25 Laˈ mak junabˈ li wiˈ jun riˈjlaj winak li tilmit Jerusalén, Simeón jbˈij. Simeón sucˈuliˈ ranm chiwch Kakaj Dios. Re tranaˈ juntir lawiˈ raj Kakaj Dios tran y tijin chi rulbˈej ajcolol rechak yak rijajl Israel. Simeón wiˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios laj ranm. 26 Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios xij re Simeón chi taˈ ticam laj or, asta tina rilna tiyuk wich ulew jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios ri Kajawl chi tina jtaknach wich ulew.

27 Y sicˈ riˈjlaj winak li takalbˈi jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios xeˈ li nimi richoch Kakaj Dios. Y jkaj jchuch ra neˈ xpetak li nimi richoch Kakaj Dios chi jjachic ra neˈ laj jkˈabˈ Kakaj Dios chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios. 28 Xpe Simeón, xkˈaluj ra neˈ y jnimirsaj jkˈij Kakaj Dios, xij:

29 Kaj, yeˈ luwar chwe incam pi utzil ri in awajchac, xwilaˈ chapcaˈ ri bˈil chwe awiˈl.
30 Xwilaˈ laˈ bˈakˈ inwch ri ajcolol ke laj jkˈabˈ kamac,
31 ri xawesaj chi sakil chiwchak juntir cristian wich ulew,
32 riˈ re chapcaˈ jun kˈakˈ pire tijcˈut jbˈeak yak maˈ rijajl taˈ Israel y pire ticojsaj jkˈijak yak rijajl Israel, xcheˈ Simeón.

33 Jkaj jchuch ra neˈ xsaach jchˈolak chi jtaic nen tijbˈij Simeón chirij ra neˈ.

34 Xpe Simeón, xyeˈ jkˈabˈ chibˈ y xtzˈonaj re Kakaj Dios chi tijyeˈ jkˈabˈ chibˈak y xij re María ri jchuch ra neˈ: Man ral acˈl ri, chaˈliˈ pire tijqˈuex jnoˈjak nicˈj rechak yak rijajl Israel pire tijcojtak Jyolj Kakaj Dios y pire tijsach jwichak nicˈj rechak mak ri taˈ tijcojtak Jyolj Kakaj Dios. Jilonli ticˈutun chi wiˈ tixutuwtak re 35 pire tiel chi sakil juntir jchomorsaˈnak ri wiˈ laj ranmak. Juntir li pi awe at niqˈuiˈ chapcaˈ jun espad tioc laj awanm jwiˈl jcˈaxcˈol awanm chirij, xcheˈ Simeón re María.

36 Y claˈ wiˈ jun anm ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ri jbˈij Ana. Ana jrabˈiniˈ Fanuel ri rijajl Aser ri jun kˈat re yak cabˈlajuj (12) kˈat re yak rijajl Israel. Anm li riˈjlaj cristianchak, xcˈuliˈyna cuando aj kˈapoj anm, pero wukubˈ (7) junabˈke xcˈam ribˈak pach richjil. 37 Y sicˈ anm li ri camnak richjil wiˈchak junmuchˈ riqˈui quejabˈ (84) junbˈ. Re jekeliˈ li nimi richoch Kakaj Dios, chi lakˈj chi lakˈabˈ tijin tran lawiˈ raj Kakaj Dios tran laˈ ayun y chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios. 38 Cuando xqˈuis jyolj Simeón, xpe Ana xjutun chijcˈulelak y xoc chi jcˈomowaj re Kakaj Dios. Ajrucˈreˈ xoc chi yoloj chirij ra neˈ rechak juntir yak rijajl Israel ri tijin trulbˈejtak chi ticolmaj Jerusalén.

39 Cuando xantaj juntir li jwiˈlak ri chapcaˈ tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios ri Kajawl, José pach María xkˈajtakbˈi Galilea, xeˈtak laj jtilmitak Nazaret. 40 Y Kakaj Jesús tijin tiqˈuiyc y tijin jyuˈic jcowil ranm y tijin jyuˈic mas jnoˈj y subˈlaj rutzil ranm Kakaj Dios chirij.

Kakaj Jesús wiˈ li nimi richoch Kakaj Dios

41 Jkaj jchuch Kakaj Jesús nojel junabˈ tibˈetak Jerusalén chi jkˈasaj nimakˈij Pascua. 42 Cuando xtzˈakat cabˈlajuj (12) junbˈ Kakaj Jesús, xeˈtak Jerusalén chi jkˈasaj nimakˈij Pascua jwiˈl jilon nakˈtisajem ribˈak. 43 Cuando xqˈuis man nimakˈij li, xkˈajtak laj richochak. Pero Kakaj Jesús xcan resaj ribˈ li tilmit Jerusalén y jkaj jchuch taˈ xriltak lamas xcanwiˈ. 44 Chijchˈol rechak petzaliˈ xoˈlak jpachak ri xkˈajtakch li nimakˈij. Xeˈ jun kˈij jbˈeak, ajrucˈreˈ xoctak chi jtoquic xoˈlak yak rechˈelxicak y xoˈlak yak richcˈulchiˈak. 45 Cuando xriltak chi taˈ Kakaj Jesús chijxoˈlak, xkˈajtakbˈi chi jtoquic li tilmit Jerusalén.

46 Laj jrox kˈij, ajrucˈreˈ xeˈ jteˈtak Kakaj Jesús li nimi richoch Kakaj Dios cubˈul chijxoˈlak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios, tijin chi jtaic nen tijbˈijtak y tijin tijtzˈonaj rechak nen mo jcholajl tielwiˈ ri tijin tijbˈijtak. 47 Juntir mak ri xtatak nen tijbˈij Kakaj Jesús subˈlaj xsaach jchˈolak chi jtaic jwiˈl re wiˈ mas jnoˈj y ticwin chi jcˈululaj lawiˈ ri tijtzˈonajtak re. 48 Y jkaj jchuch cuando xriltak jwich Kakaj Jesús subˈlaj xsaach jchˈolak. Y jchuch xij re: At walcˈwal, ¿nen chac xabˈan chike jilonri? In pach atat ocsalcoj il chi atoquic, xcheˈ re.

49 Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen tatoctak chwe? ¿Taˈcˈu awetamak chi in tina imbˈanna ri bˈilch chwe jwiˈl Inkaj? xcheˈ rechak.

50 Pero rechak taˈ xmajtak jcholajl nen tielwiˈ ri xij Kakaj Jesús rechak.

51 Ajrucˈreˈ xeˈ chic Kakaj Jesús chirijak jkaj jchuch, xkˈajtakbˈi Nazaret. Nojel kˈij subˈlaj ticojon chiwchak. Pero jchuch taˈ tiel laj ranm juntir ri xan. 52 Kakaj Jesús tijin tiqˈuiyc y tijin jyuˈic mas jnoˈj. Subˈlaj tzi tiilsaj jwiˈl Kakaj Dios y jwiˈlak cristian.

Juan Ajbˈanal Jaˈtiox tijtijoj cristian

Cuando xtzˈakat joˈlajuj (15) junabˈ roquic Tiberio César pire jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Roma, Poncio Pilato wiˈ pire jbˈabˈal kˈatbˈitzij re Judea. Y Herodes Antipas wiˈ pire rey re Galilea y Herodes Felipe ri jkˈun Herodes Antipas wiˈ pire rey re Iturea pach Traconite y Lisanias wiˈ pire rey re Abilinia, y Anás pach Caifás riˈtakaˈ mak nimaktak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios.

Laˈ mak junabˈ li Kakaj Dios xchˈabˈej Juan Ajbˈanal Jaˈtiox ri jcˈajol Zacarías li jun luwar lamas taˈ cristian. Y ajrucˈreˈ Juan xkˈax laˈ juntir mak luwar ri wiˈ chiˈ nimi jaˈ Jordán, xij re juntir cristian chi tijqˈuex jnoˈjak pire ticuysaj juntir jmacak jwiˈl Kakaj Dios y tibˈansaj jaˈtiox rechak. Jilon xan chapcaˈ xcan jtzˈibˈaj Isaías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios, ri tijbˈij chi tina tasajna jun ri cow tichˈejej li jun luwar lamas taˈ cristian, tijbˈij:

Bˈantak jwaˈx jbˈe Kakaj Jesús ri Kajawl, tebˈaˈtak jbˈe sucˈul laj awanmak.
Juntir mak xoˈlak witz tina nojsajna y juntir mak bˈak witz tina kesajna y tibˈan takˈj re, juntir mak cotot bˈe tina bˈanna sucˈul re y juntir mak bˈe ri taˈ tiqˈuilc, tina bˈanna tiqˈuil re.
Y juntir cristian wich ulew tina riltakna ri ajcolol rechak laj jkˈabˈ jmacak ri tijtakch Kakaj Dios wich ulew, ticheˈ.

Y Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xril xtawtak mak cristian riqˈuil pire tibˈansaj jaˈtiox rechak, xij rechak: Atak, pur atak cumatz ri ticamsanc. Taˈ nen xin chawechak chi atcolmajtakaˈ chiwch jkˈatbˈitzij Kakaj Dios ri tina ranna jwiˈl retzal.

Bˈantak tzitaklaj noˈj laj acˈaslemalak pire ticˈutun chi kes tzˈet xaqˈuexaˈ anoˈjak y xacˈamaˈ jkˈabˈal amacak chiwch Kakaj Dios y ma chomorsaj laj awanmak chi atcolmajtakaˈ jwiˈl atakaˈ rijajl Abraham. Jwiˈl in tambˈij chawechak chi Kakaj Dios ticwiniˈ chi tiwux mak abˈaj ri pi rijajl Abraham. Man iquej wiˈchak laj raˈ mak cheˈ pire ticˈursajtakbˈic. Juntir mak cheˈ ri taˈ tzi tiwichintak, ticˈursajtakaˈn y titˈojsajtakaˈ li kˈakˈ, xcheˈ Juan rechak.

10 Xpe yak cristian, xtzˈonajtak re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox: ¿Nencˈu rajwax tikabˈan? xcheˈtak re.

11 Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xij rechak: Nen wiˈ quibˈ jtúnica, rajwaxiˈ tina jyeˈna jun re nen ri taˈ ritzˈik. Y nen wiˈ jwa rajwaxiˈ tina jcomonajna jtijic pach nen ri taˈ jwa, xcheˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox rechak.

12 Y wiˈ nicˈj ajtzˈonaltak alcabar xeˈtak riqˈui Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pire tibˈansaj jaˈtiox rechak. Y xtzˈonajtak re nen rajwax trantak: Ajtijonl, ¿nen rajwax tikabˈan oj? xcheˈtak re.

13 Re xij rechak: Ma tzˈonajtak mas pakal rijil alcabar, xike tatzˈonajtak chapcaˈ ri bˈil chawechak, xcheˈ rechak.

14 Y nicˈj soldad xtzˈonajtak re Juan Ajbˈanal Jaˈtiox nen rajwax trantak: Y oj, ¿nen rajwax tikabˈan? xcheˈtak.

Re xij rechak: Ma bˈantak alakˈtak pwak chirij jun cristian, ma bˈantak cˈax rechak, ma moltak tzij chirij cristian chi resaj pwak chirijak. Xike cubˈaˈ achˈolak chirij nen jnimal tachˈectak, xcheˈ rechak.

15 Juntir cristian tijintak chi jchomorsaj laj ranmak chi Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pent riˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew. 16 Pero Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xij rechak: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak, in laˈ jaˈ tambˈan jaˈtiox chawechak. Pero wiˈ chiquiˈ jun chic petzal chwij in, re masna jcwinel chinwch in y taˈ ticˈular pi we tanquir jxajbˈ. Re tina ranna jaˈtiox chawechak laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios y laˈ kˈakˈ. 17 Re cˈamaliˈch jun kelen laj jkˈabˈ jwiˈl ri quiek laˈ tijpuˈw jwich trig y tijtos mak rakan ri tiel chijxoˈl. Tijcˈol man trig li cˈuja, pero mak rakan ri tiel chijxoˈl tijcˈat li jun kˈakˈ ri taˈ jchupic.

18 Jilonli xij Juan Ajbˈanal Jaˈtiox chi jyeˈic jnoˈjak juntir cristian chirij tzilaj jtaquil chirij Kakaj Jesucristo li jun luwar lamas taˈ cristian. 19 Y chiwchak juntir cristian xkˈel man rey Herodes Antipas jwiˈl xcˈuliˈy riqˈui Herodías ri rixokl jkˈun. Y xkˈel chirij juntir mak etzltak noˈj ri bˈanal jwiˈl. 20 Pero Herodes Antipas xyeˈ chic mas jbˈa mak jmac ri bˈanal jwiˈl, xcoj Juan Ajbˈanal Jaˈtiox li cars.

Kakaj Jesús tibˈansaj jaˈtiox re

21 Cuando Juan Ajbˈanal Jaˈtiox tijin chi jbˈanic jaˈtiox rechak cristian, xan jaˈtiox re Kakaj Jesús, Kakaj Jesús tijin chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios cuando xtormaj caj 22 y xkejch Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios chibˈ chapcaˈ rilic jun ra ut. Y xtasaj jun chˈaˈwem xaanch lecj, xijch: Atiˈ ri Lokˈlaj Incˈajol, subˈlaj inquiˈcot chawij, xcheˈch lecj.

Jbˈijak yak jmam Kakaj Jesús

23 Kakaj Jesús raj wiˈchak junwinak lajuj (30) junbˈ cuando xchol jbˈanic lawiˈ raj Kakaj Dios tran. Cristian tijbˈijtak chirij chi jcˈajoliˈ José, José jcˈajoliˈ Elí, 24 Elí jcˈajoliˈ Matat, Matat jcˈajoliˈ Leví, Leví jcˈajoliˈ Melqui, Melqui jcˈajoliˈ Jana, Jana jcˈajoliˈ José, 25 José jcˈajoliˈ Matatías, Matatías jcˈajoliˈ Amós, Amós jcˈajoliˈ Nahúm, Nahúm jcˈajoliˈ Esli, Esli jcˈajoliˈ Nagai, 26 Nagai jcˈajoliˈ Máat, Máat jcˈajoliˈ Matatías, Matatías jcˈajoliˈ Semei, Semei jcˈajoliˈ Josec, Josec jcˈajoliˈ Judá, 27 Judá jcˈajoliˈ Joanán, Joanán jcˈajoliˈ Resa, Resa jcˈajoliˈ Zorobabel, Zorobabel jcˈajoliˈ Salatiel, Salatiel jcˈajoliˈ Neri, 28 Neri jcˈajoliˈ Melqui, Melqui jcˈajoliˈ Adi, Adi jcˈajoliˈ Cosam, Cosam jcˈajoliˈ Elmodam, Elmodam jcˈajoliˈ Er, 29 Er jcˈajoliˈ Josué, Josué jcˈajoliˈ Eliezer, Eliezer jcˈajoliˈ Jorim, Jorim jcˈajoliˈ Matat, Matat jcˈajoliˈ Leví, 30 Leví jcˈajoliˈ Simeón, Simeón jcˈajoliˈ Judá, Judá jcˈajoliˈ José, José jcˈajoliˈ Jonám, Jonám jcˈajoliˈ Eliaquim, 31 Eliaquim jcˈajoliˈ Melea, Melea jcˈajoliˈ Mainán, Mainán jcˈajoliˈ Matata, Matata jcˈajoliˈ Natán, Natán jcˈajoliˈ David, 32 David jcˈajoliˈ Isaí, Isaí jcˈajoliˈ Obed, Obed jcˈajoliˈ Booz, Booz jcˈajoliˈ Salmón, Salmón jcˈajoliˈ Naasón, 33 Naasón jcˈajoliˈ Aminadab, Aminadab jcˈajoliˈ Aram, Aram jcˈajoliˈ Esrom, Esrom jcˈajoliˈ Fares, Fares jcˈajoliˈ Judá, 34 Judá jcˈajoliˈ Jacob, Jacob jcˈajoliˈ Isaac, Isaac jcˈajoliˈ Abraham, Abraham jcˈajoliˈ Taré, Taré jcˈajoliˈ Nacor, 35 Nacor jcˈajoliˈ Serug, Serug jcˈajoliˈ Ragau, Ragau jcˈajoliˈ Peleg, Peleg jcˈajoliˈ Heber, Heber jcˈajoliˈ Sala, 36 Sala jcˈajoliˈ Cainán, Cainán jcˈajoliˈ Arfaxad, Arfaxad jcˈajoliˈ Sem, Sem jcˈajoliˈ Noé, Noé jcˈajoliˈ Lamec, 37 Lamec jcˈajoliˈ Matusalén, Matusalén jcˈajoliˈ Enoc, Enoc jcˈajoliˈ Jared, Jared jcˈajoliˈ Mahalaleel, Mahalaleel jcˈajoliˈ Cainán, 38 Cainán jcˈajoliˈ Enós, Enós jcˈajoliˈ Set, Set jcˈajoliˈ Adán y Adán jcˈajoliˈ Kakaj Dios.