Beginning

Gisalikway si Jesus didto sa Nazaret

(Mat. 13:53-58; Luc. 4:16-30)

6 Human niadto, mipauli si Jesus sa iyang lungsod, ug miuban kaniya ang iyang mga tinun-an. ² Sa pag-abot sa Adlaw nga Igpapahulay nagtudlo siya sa sinagoga sa mga Judio. Daghan ang mga tawo didto nga nakadungog kaniya ug natingala gayod sila. Miingon sila, “Nganong daghan mag nasayran kining tawhana? Asa man siya nakakuha niining kaalam? Ug nganong makabuhat man siyag mga milagro? ³ Dili ba siya man ang panday nga anak ni Maria ug mga igsoon niya sila si Santiago, Jose, Judas ug Simon, ug ang mga igsoon niya nga babaye dinhi usab nagapuyo?” Tungod niini dili gayod sila motuo kaniya. ⁴ Unya miingon si Jesus kanila, “Ang propeta tinahod bisan asa gawas lang diha sa iyang kaugalingon nga lungsod ug sa iyang mga paryente ug panimalay.” ⁵ Mao kana nga wala siya makabuhat ug mga milagro niadtong lugara, gawas lang sa pipila ka mga masakiton nga iyang gipandongan sa iyang mga kamot ug nangaayo. ⁶ Natingala siya nga dili sila motuo kaniya.

Gipadala ni Jesus ang dose Niya ka Apostoles

(Mat. 10:5-16; Luc. 9:1-6)

Unya miadto si Jesus sa mga kabaryohan ug nagtudlo. ⁷ Gitawag niya ang dose niya ka apostoles ug gipadala niya sila sa tinag-duha. Gihatagan niya sila ug gahom batok sa mga daotang espiritu. ⁸ Gimandoan niya sila, “Ayaw kamo pagdalag bisan unsa sa inyong paglakaw gawas lang sa sungkod. Ayaw kamo pagdalag pagkaon, kuwarta o bag. ⁹ Mahimo kamong mosul-ob ug sandalyas, apan ayaw kamo pagdalag ilisan nga bisti. ¹⁰ Kon padayonon kamo sa usa ka balay, diha lang gayod kamo mopuyo hangtod mohawa kamo nianang lugara. ¹¹ Apan kon ang mga tawo sa usa ka lugar dili modawat kaninyo ug dili maminaw sa inyong ginawali, biyai lang ninyo sila, ug sa inyong paghawa itaktak ang abog sa inyong mga tiil isip pasidaan batok kanila.” ¹² Busa milakaw sila ug nagwali nga kinahanglan maghinulsol ang mga tawo sa ilang mga sala. ¹³ Daghang mga daotang espiritu ang ilang gihinginlan ug daghang mga masakiton ang ilang gidihogan ug lana ug nangaayo.

Ang Pagpatay kang Juan nga Tigbautismo

(Mat. 14:1-12; Luc. 9:7-9)

¹⁴ Nakaabot kang Haring Herodes ang balita mahitungod kang Jesus tungod kay nabantog na siya. Ang uban naga-ingon nga si Jesus mao si Juan nga tigbautismo nga nabanhaw, mao kana nga may gahom siya sa paghimog mga milagro. ¹⁵ Apan miingon ang uban nga siya si Elias nga propeta. Ug miingon pa gayod ang uban nga siya usa ka propeta nga sama sa mga propeta kaniadto.

¹⁶ Sa pagkadungog ni Herodes nianang mga balitaa, miingon siya, “Nabanhaw si Juan nga akong gipapunggotan ug ulo.” ¹⁷ Gipadakop ug gipapriso kaniadto ni Herodes si Juan tungod kang Herodias. Si Herodias asawa sa igsoon ni Herodes nga si Felipe. Apan gipangasawa siya ni Herodes. ¹⁸ Kanunayng sultihan ni Juan si Herodes nga supak sa Kasugoan ang iyang pagpangasawa sa asawa sa iyang igsoon. ¹⁹ Busa nagdumot si Herodias kang Juan ug gusto niya nga ipapatay kini, apan dili niya mahimo tungod kay dili mosugot si Herodes. ²⁰ Nahadlok si Herodes kang Juan kay nasayran man niya nga si Juan diosnon ug matarong nga tawo. Busa gipanalipdan ni Herodes si Juan. Gusto ni Herodes nga maminaw sa mga wali ni Juan bisan tuod nga ang iyang mga nadungog nakapalibog kaniya.

²¹ Sa kaulahian miabot ra gayod ang panahon nga gihulat ni Herodias. Kini nahitabo sa adlawng natawhan ni Herodes. Nagkombira si Herodes ug giimbitar niya ang mga opisyal sa Galilea, ang mga kapitan sa mga sundalo, ug ang mga inila nga mga tawo didto. ²² Sa panahon sa kombira, misulod ang dalaga nga anak ni Herodias ug misayaw. Nalipay gayod si Herodes ug ang iyang mga bisita. Busa miingon si Herodes sa dalaga, “Pangayo kanako bisan unsay imong gusto ug ihatag ko kanimo.” ²³ Ug miingon pa gayod siya sa dalaga, “Ipanumpa ko nga bisan unsay imong pangayoon kanako ihatag ko kanimo, bisan ang katunga pa sa akong gingharian.” ²⁴ Migawas ang dalaga ug nangutana sa iyang inahan kon unsay iyang pangayoon. Mitubag ang iyang inahan nga pangayoon niya ang ulo ni Juan nga tigbautismo. ²⁵ Ug midali-dali siyag balik sa hari. Pag-abot niya didto miingon siya, “Gusto ko nga ihatag mo kanako karon dayon ang ulo ni Juan nga tigbautismo nga nakabutang sa bandehado.” ²⁶ Sa pagkadungog niadto sa hari nasubo gayod siya. Apan tungod kay nakapanumpa siya ug nadungog mismo sa iyang mga bisita, dili niya buot nga mapakyas ang iyang saad sa dalaga. ²⁷ Diha-diha gisugo niya ang usa ka sundalo nga dad-on kaniya ang ulo ni Juan. Busa miadto ang sundalo sa prisohan ug gipunggotan ug ulo si Juan. ²⁸ Gibutang niya kini sa bandehado ug gihatag sa dalaga, ug gihatag usab sa dalaga ngadto sa iyang inahan. ²⁹ Sa pagkadungog sa mga tinun-an ni Juan mahitungod sa nahitabo, giadtoan nila ug gikuha ang lawas ni Juan ug gilubong.

Gipakaon ni Jesus ang lima ka libo ka mga Tawo

(Mat. 14:13-21; Luc. 9:10-17; Juan 6:1-14)

³⁰ Ang mga apostoles nga nanglakaw sa pagwali mibalik kang Jesus. Gisulti nila kaniya ang tanan nga ilang gibuhat ug mga gipanudlo. ³¹ Tungod sa kadaghan sa mga tawo nga nagpuli-puli pagpangabot ug pagpanglakaw, wala na gayod silay panahon bisan sa pagpangaon. Busa miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Dali, moadto kita sa mamingaw nga dapit aron makapahulay kamo bisan kadiyot lang.” ³² Busa misakay sila sa sakayan ug miadto sa mamingaw nga dapit.

³³ Apan nailhan sila sa daghang mga tawo nga nakakita sa ilang paglakaw. Busa nanagan ang mga tawo gikan sa nagkalain-lain nga mga lungsod padulong ngadto sa lugar nga adtoan nila ni Jesus, ug nakauna pa silag abot didto. ³⁴ Sa pagkanaog ni Jesus sa sakayan, nakita niya nga daghan kaayo ang mga tawo nga nagtigom didto ug nalooy siya kanila, kay mora silag mga karnero nga walay magbalantay. Busa gitudloan niya sila ug daghang mga butang. ³⁵ Sa pagkahapon na kaayo, miduol kaniya ang iyang mga tinun-an. Miingon sila, “Hapon na, ug ania pa kita dinhi sa mamingaw nga dapit. ³⁶ Paadtoa na ang mga tawo ngadto sa mga baryo ug sa mga sityo sa palibot aron makapalit silag pagkaon.” ³⁷ Apan miingon si Jesus kanila, “Kamo mismo ang muhatag kanila ug pagkaon.” Nangutana sila kang Jesus, “Molakaw ba kami ug mopalit ug pan nga mokantidad ug balig walo ka bulan nga sweldo sa usa ka tawo aron ipakaon kanila?” ³⁸ Miingon si Jesus kanila, “Pila ka buok ang inyong pan diha? Bi, tan-awa ninyo.” Sa dihang nasusi na nila miingon sila, “Lima ka pan ug duha ka isda.”

³⁹ Unya gisugo ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga palingkoron ang mga tawo nga grupo-grupo diha sa mga sagbot. ⁴⁰ Busa nanglingkod ang mga tawo sa grupo nga tag-gatus ug tag-singkuenta. ⁴¹ Unya, gikuha ni Jesus ang lima ka pan ug duha ka isda. Mihangad siya sa langit ug nagpasalamat sa Dios. Ug gipikas-pikas niya ang mga pan ug gihatag ngadto sa iyang mga tinun-an aron iapod-apod sa mga tawo. Ug gibahin-bahin usab niya ang isda sa tanan. ⁴² Nakakaon silang tanan ug nangabusog. ⁴³ Human makakaon ang tanan, gitigom nila ang mga sobra nga pan ug isda, ug dose pa ka bukag ang napuno. ⁴⁴ Lima ka libo ang gidaghanon sa mga lalaki lang nga nangaon.

Naglakaw si Jesus sa Ibabaw sa Tubig

(Mat. 14:22-33; Juan 6:15-21)

⁴⁵ Human niadto, gisugo dayon ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga mosakay sa sakayan ug mouna didto sa Betsaida, sa tabok sa linaw samtang gipapauli niya ang mga tawo. ⁴⁶ Sa nakagikan na ang mga tawo mitungas siya sa bukid aron mag-ampo. ⁴⁷ Pagkagabii, ang sakayan didto na sa tunga sa linaw, apan si Jesus nagainusara didto sa bukid. ⁴⁸ Nakita niya nga naglisod sila sa pagbugsay, kay pasugat man sila sa hangin. Sa kadlawon na, miadto siya didto kanila nga nagalakaw sa ibabaw sa tubig. Molabay lang unta siya kanila, ^49-50 apan sa pagkakita nila kaniya nga nagalakaw sa ibabaw sa tubig, nangahadlok gayod sila ug naninggit, “Kalag!” Apan miingon si Jesus kanila, “Ayaw kamo kahadlok, ako kini! Pagmalig-on kamo!” ⁵¹ Unya misakay siya sa sakayan ug mihunong ang makusog nga hangin. Ug natingala gayod sila, ⁵² kay bisan nakita na nila ang milagro nga gibuhat niya sa pan, wala pa gayod sila makasabot sa kahulogan niadto tungod kay nangit-ngitan pa ang ilang hunahuna.

Gipang-ayo ni Jesus ang mga Masakiton sa Genesaret

(Mat. 14:34-36)

⁵³ Sa pag-abot nila didto sa tabok, midunggo sila sa Genesaret ug didto nila gipundo ang sakayan. ⁵⁴ Sa pagkanaog nila, nailhan dayon sa mga tawo si Jesus. ⁵⁵ Busa nagdali-dali ang mga tawo pag-adto sa palibot nga mga lugar ug gipahimutang nila sa mga higdaanan ang mga masakiton ug gidala nila sa lugar nga nadungog nila nga atua didto si Jesus. ⁵⁶ Bisan asa siya paingon, sa mga sityo, sa mga baryo o kaha sa mga lungsod, kon madungog nila nga atua didto si Jesus dalhon dayon nila ang ilang mga masakiton sa mga lugar nga ginatapokan kanunay sa mga tawo. Gihangyo nila si Jesus nga tugotan niya ang mga masakiton nga mohikap kaniya bisan sa sidsid na lang sa iyang bisti. Ug ang tanan nga nakahikap nangaayo.

Ang Tulumanon sa mga Katigulangan

(Mat. 15:1-9)

7 Adunay mga Pariseo ug pipila ka mga magtutudlo sa Kasugoan nga miabot gikan sa Jerusalem ug mialirong kang Jesus. ² Nakita nila nga ang uban sa iyang mga tinun-an nagakaon nga wala manghunaw. Kini supak sa tulumanon sa mga Pariseo.

³ Dili lang ang mga Pariseo kondili ang tanan usab nga mga Judio dili mokaon kon dili una sila makapanghunaw sumala sa tulumanon gikan sa ilang mga katigulangan. ⁴ Dili usab sila mokaon sa bisan unsa nga naggikan sa tindahan kon dili una sila makapanghunaw. Daghan pa gayod ang ilang mga tulumanon sama sa pagpanghugas sa mga tasa, kolon, ug tumbaga^[a] nga mga lutoanan.

⁵ Busa nangutana kang Jesus ang mga Pariseo ug ang mga magtutudlo sa Kasugoan, “Nganong ang imong mga tinun-an wala man magsunod sa mga tulumanon sa atong mga katigulangan? Nagakaon sila nga wala manghunaw.” ⁶ Gitubag sila ni Jesus, “Tinuod gayod ang giingon ni Propeta Isaias mahitungod kaninyo nga mga tigpakaaron-ingnon. Sumala sa sinulat ni Isaias, miingon ang Dios,

⁸ Gisalikway ninyo ang sugo sa Dios, ug ang mga pagtulon-an sa tawo mao ang inyong gituman.”

⁹ Miingon pa gayod si Jesus, “Maayo gayod kamo mangita ug pamaagi sa pagsalikway sa gipasunod sa Dios aron masunod ninyo ang inyong mga tulumanon. ¹⁰ Sama pananglitan niini: si Moises miingon, ‘Tahora ang imong amahan ug inahan,’^[c] ug ‘Ang mosulti ug daotan batok sa iyang amahan o inahan kinahanglan patyon.’^{[d] 11} Apan kamo nagatudlo nga kon ang tawo may ikatabang unta sa iyang mga ginikanan, ug moingon kanila, ‘korban kini’ (kon sa ato pa, ‘kini alang sa Dios’), ¹² wala na siyay obligasyon sa pagtabang kanila. ¹³ Gipakawalay pulos ninyo ang pulong sa Dios tungod sa inyong napanunod nga tulumanon. Ug daghan pa ang sama niini nga inyong gibuhat.”

Ang mga Butang nga Makapahugaw sa Tawo

(Mat. 15:10-20)

¹⁴ Gitawag pag-usab ni Jesus ang mga tawo ug giingnan niya sila, “Pamati kamong tanan kanako, ug sabta ninyo ang akong isulti. ¹⁵ Dili ang butang nga nagasulod sa tawo ang makapahugaw kaniya, kondili ang mga nagagawas kaniya.^{[e] 16} [Kinahanglan nga sabton gayod ninyo kining inyong nadunggan!]”

¹⁷ Pagkahuman mibiya siya sa mga tawo ug misulod siya sa balay. Sa dihang didto na siya sa sulod, nangutana kaniya ang iyang mga tinun-an kon unsa ang kahulogan niadtong panultihon. ¹⁸ Miingon si Jesus kanila, “Ngano, wala ba diay usab kamo makasabot? Wala ba ninyo masayri nga ang bisan unsa nga pagkaon dili makapahugaw sa tawo? ¹⁹ Kay wala man kana mosulod sa iyang kasingkasing kondili sa iyang tiyan ug mogawas ra usab sa iyang lawas.” (Sa pagsulti ni Jesus niini, iyang gipadayag nga ang tanan nga pagkaon mahimong kaonon). ²⁰ Miingon usab siya, “Ang nagagawas sa tawo mao ang makapahugaw kaniya atubangan sa Dios. ²¹ Kay gikan sa kasingkasing sa tawo ang daotan nga mga panghunahuna nga mao ang nagatukmod kaniya sa pagpakighilawas gawas sa kaminyoon, pagpangawat, pagpatay, ²² pagpanapaw, pagkahakog, paghimo sa tanang matang sa kadaotan, pagpanglimbong, pagbinastos, pagkasina, pagsulti ug daotan batok sa isigka-tawo, pagpasigarbo, ug pagbinuang. ²³ Kining tanang mga daotang binuhatan gikan sa sulod sa kasingkasing sa tawo, ug mao kini ang nakapahugaw kaniya.”

Ang Pagtuo sa Usa ka Babaye

(Mat. 15:21-28)

²⁴ Unya gikan sa probinsya sa Galilea miadto si Jesus sa mga lugar nga sakop sa Tyre [ug Sidon]. Didto midayon siya sa usa ka balay. Dili unta niya gusto nga mahibaloan sa mga tawo nga atua siya didto, apan dili gayod kini matago. ^25-26 Gani adunay babaye nga dili Judio nga nakadungog nga atua didto si Jesus. Kini nga babaye taga-Fenicia nga sakop sa Syria ug ang iyang pinulongan Griego. May anak siya nga babaye nga gigamhan sa daotang espiritu. Busa miadto dayon siya kang Jesus ug miluhod, ug nagpakilooy nga kon mahimo hinginlan niya ang daotang espiritu sa iyang anak. ²⁷ Apan miingon si Jesus kaniya pinaagi sa sambingay, “kinahanglan nga pakan-on una ang mga anak, kay dili maayo nga kuhaon ang pagkaon sa mga anak ug ihatag ngadto sa mga iro.”^{[f] 28} Mitubag ang babaye kaniya, “Husto kana Ginoo, apan bisan pa ang mga iro sa ilalom sa lamisa makakaon sa mga usik sa mga anak.” ²⁹ Unya miingon si Jesus kaniya, “Tungod sa imong tubag, makapauli ka na. Ang daotang espiritu mibiya na sa imong anak.” ³⁰ Mipauli ang babaye ug naabtan niya ang iyang anak nga nagahigda sa katre, ug ang daotang espiritu mibiya na kaniya.

Giayo ni Jesus ang Usa ka Tawo nga Bungol ug Amang

³¹ Gikan sa mga dapit nga sakop sa Tyre, miagi si Jesus sa Sidon ug sa probinsya sa Decapolis. Pagkahuman milahos siya sa Linaw sa Galilea. ³² May tawo didto nga bungol ug amang nga gidala sa mga tawo ngadto kang Jesus. Nagpakilooy sila nga ipatong niya ang iyang kamot niini nga tawo. ³³ Gilain siya ni Jesus sa kadaghanan, ug gisulod ni Jesus ang iyang mga tudlo sa mga dalunggan niini. Unya miluwa siya ug gipaghid ang laway ngadto sa dila niadtong lalaki. ³⁴ Mihangad si Jesus sa langit ug miginhawag lawom. Ug miingon kaniya, “Effata!” Ang buot ipasabot, “Maabli ka!” ³⁵ Human niadto makadungog na siya ug klaro na ang iyang pagsulti. ³⁶ Gipasidan-an ni Jesus ang mga tawo nga dili sila mosulti kang bisan kinsa mahitungod sa nahitabo. Apan bisan ug gidid-an sila misamot pa hinuon ang ilang pagpanugilon sa hitabo ngadto sa mga tawo. ³⁷ Dako gayod ang katingala sa mga tawo. Miingon sila, “Maayo ang tanan niyang gibuhat! Kay bisan ang mga bungol gihimo niya nga makadungog ug ang mga amang makasulti na!”