Beginning

Ang Tulumanon sa mga Katigulangan

(Mar. 7:1-13)

15 Human niadto, may mga Pariseo ug mga magtutudlo sa Kasugoan gikan sa Jerusalem nga miduol kang Jesus ug nangutana. ² “Ngano man nga ang imong mga tinun-an wala nagatuman sa mga tulumanon sa atong katigulangan? Wala sila manghugas sa ilang mga kamot una sila mangaon.” ³ Gitubag sila ni Jesus, “Kamo usab, nganong ginalapas ninyo ang sugo sa Dios tungod sa inyong pagsunod nianang inyong mga tulumanon? ⁴ Kay nagaingon ang Dios, ‘Tahora ang imong amahan ug inahan,’^[a] ug ‘Ang mosultig daotan batok sa iyang amahan o inahan angayng patyon.’^{[b] 5} Apan kamo nagatudlo nga kon ang tawo may ikatabang unta sa iyang mga ginikanan, ug moingon kanila, ‘kini alang sa Dios,’ dili na siya angayng motabang kanila. ⁶ Gihimo ninyo nga walay kapuslanan ang pulong sa Dios tungod sa inyong mga tulumanon. ⁷ Mga tigpakaaron-ingnon! Tinuod gayod ang giingon sa Dios mahitungod kaninyo pinaagi kang Propeta Isaias,

Ang Makapahugaw sa Tawo

(Mar. 7:14-23)

¹⁰ Gitawag ni Jesus ang mga tawo ug giingnan niya sila, “Pamati kamo ug sabta ninyo ang akong isulti. ¹¹ Ang mga pagkaon nga isulod sa baba sa tawo dili maoy makapahugaw kaniya, kondili ang mga pulong nga mogawas sa iyang baba.”

¹² Unya miduol kaniya ang iyang mga tinun-an ug miingon, “Nahibaloan mo ba nga nahiubos ang mga Pariseo niadtong imong gisulti?” ¹³ Mitubag si Jesus, “Ang matag tanom nga wala itanom sa akong Amahan nga langitnon pagaibton. ¹⁴ Pasagdi lang ninyo sila. Mga giya sila nga buta. Ug kon ang buta mogiya sa laing buta, mangahulog silang duha sa bangag.” ¹⁵ Unya miingon si Pedro kang Jesus, “Sultihi kami sa kahulogan niadto nga panultihon.” ¹⁶ Miingon si Jesus kanila, “Wala pa ba usab kamo makasabot? ¹⁷ Wala ba kamo mahibalo nga ang bisan unsa nga mosulod sa baba molahos sa tiyan ug unya mogawas ra gikan sa lawas? ¹⁸ Apan ang mogawas sa baba gikan sa kasingkasing, ug mao kana ang makapahugaw sa tawo. ¹⁹ Kay gikan sa kasingkasing sa tawo ang daota nga mga panghunahuna, nga mao ang motukmod kaniya sa pagpatay, pagpanapaw, pagpakighilawas gawas sa kaminyoon, pagpangawat, pagsaksi ug bakak, ug pagsulti ug daotan batok sa iyang isigka-tawo. ²⁰ Mao kini ang makapahugaw sa tawo. Apan ang magkaon nga walay panghugas sa kamot dili makapahugaw sa tawo.”

Ang Pagtuo sa Usa ka Babaye nga Taga-Canaan

(Mar. 7:24-30)

²¹ Mibiya si Jesus niadto nga dapit ug miadto sa mga dapit nga duol sa mga siyudad sa Tyre ug Sidon. ²² May usa ka babaye nga taga-Canaan nga nagpuyo niadtong dapita. Miduol siya kang Jesus nga nagpakilooy. Miingon siya, “Ginoo, kaliwat ni David,^[d] kaloy-i intawon ako! Ang akong anak nga babaye gigamhan sa daotang espiritu ug nagaantos gayod siya.” ²³ Apan wala motubag si Jesus. Ang iyang mga tinun-an miduol kaniya ug mihangyo nga nagaingon, “Papahawaa kanang babayhana, kay nagsunod-sunod siya kanato ug saba kaayo.” ²⁴ Unya miingon si Jesus, “Gipadala ako dinhi aron sa pagtabang sa mga Israelinhon nga sama sa mga karnero nga nangawala.” ²⁵ Apan mipaduol pa gayod ang babaye kang Jesus ug miluhod sa iyang atubangan nga nagaingon, “Ginoo, tabangi intawon ako!” ²⁶ Miingon si Jesus kaniya pinaagi sa panultihon, “Dili maayo nga kuhaon ang pagkaon gikan sa mga anak ug ilabay ngadto sa mga iro.”^{[e] 27} Ug miingon ang babaye, “Husto kana Ginoo, apan bisan pa ang mga iro mokaon sa mga pagkaon nga natagak gikan sa lamisa sa ilang agalon.” ²⁸ Unya miingon si Jesus kaniya, “Kadako sa imong pagtuo! Busa madawat mo ang imong gipangayo kanako.” Ug niadto gayong orasa naayo ang iyang anak.

Daghan ang Gipang-ayo ni Jesus

²⁹ Mibiya si Jesus didto ug miadto sa daplin sa Linaw sa Galilea. Ug unya mitungas siya sa bukid ug milingkod didto. ³⁰ Daghang mga tawo ang miduol kaniya. Gidala nila ang mga bakol, ang mga singkaw, ang mga buta, ang mga amang ug daghan pa nga mga masakiton. Gipahimutang sila sa tiilan ni Jesus ug giayo niya silang tanan. ³¹ Nahibulong gayod ang mga tawo kay nakita nila nga ang mga amang makasulti na, maayo na ang kamot sa mga singkaw, ang mga bakol makalakaw na ug ang mga buta makakita na. Ug gidayeg nila ang Dios sa Israel.

Gipakaon ni Jesus ang 4,000 ka mga Tawo

(Mar. 8:1-10)

³² Gitawag ni Jesus ang iyang mga tinun-an ug miingon siya kanila, “Nalooy gayod ako niining mga tawhana. Tulo na ka adlaw silang nagauban-uban kanako ug wala na silay pagkaon. Dili ko gusto nga mopauli sila nga dili makakaon kay basin ug makuyapan sila sa dalan.” ³³ Miingon ang iyang mga tinun-an kaniya, “Asa ba kita makakuha ug pagkaon dinhi sa kamingawan alang niining daghang mga tawo?” ³⁴ Nangutana si Jesus kanila, “Pila ka buok ang inyong pan diha?” Mitubag sila, “Pito ka pan ug pipila lang ka gagmayng isda.” ³⁵ Unya gipalingkod ni Jesus ang mga tawo. ³⁶ Gikuha niya ang pito ka pan ug ang mga isda ug nagpasalamat sa Dios. Ug unya, gipikas-pikas niya kini ug gihatag sa iyang mga tinun-an. Ug sila mao ang nang-apod-apod niini ngadto sa mga tawo. ³⁷ Nakakaon silang tanan ug nangabusog. Ug unya, gitigom nila ang pan nga nasobra, ug napuno pa ang pito ka bukag. ³⁸ Mga 4,000 ka mga lalaki ang nangaon wala pay labot niana ang mga babaye ug mga bata.

³⁹ Human niadto gipapauli ni Jesus ang mga tawo. Unya misakay siya sa sakayan ug mitabok sa dapit sa Magadan.

Nangayo ug Milagro ang mga Pariseo ug mga Saduseo

(Mar. 8:11-13; Luc. 12:54-56)

16 May mga Pariseo ug mga Saduseo nga miduol kang Jesus aron sa pagsulay kaniya. Miingon sila, “Kon gipadala ka sa Dios, pagbuhat ug milagro gikan sa Dios.” ² Miingon si Jesus kanila, “Kon pula ang langit sa pagsalop sa adlaw, moingon kamo ‘Maayo ang panahon ugma.’ ³ Ug kon modag-om na ang langit nga sayo pa sa buntag, moingon kamo ‘Moulan karong adlawa.’ Kon motan-aw kamo sa langit mahibaloan ninyo kon moinit o moulan, apan karon nga mga panahon dili kamo makasabot sa mga timailhan nga nagakahitabo. ⁴ Kamo nga mga tawo niini nga panahon, labihan kamo kadaotan ug dili matinud-anon sa Dios. Nangayo kamo ug milagro, apan walay milagro nga ipakita kaninyo gawas sa milagro nga nahitabo kang Jonas.” Ug unya mibiya siya.

Ang Pahimangno ni Jesus bahin sa mga Pariseo ug mga Saduseo

(Mar. 8:14-21)

⁵ Mitabok si Jesus ug ang iyang mga tinun-an sa linaw, apan ang iyang mga tinun-an nalimot sa pagdala ug pagkaon. ⁶ Miingon si Jesus kanila, “Pagbantay gayod kamo sa patubo sa pan sa mga Pariseo ug mga Saduseo.” ⁷ Sa pagkadungog niadto sa iyang mga tinun-an miingon sila, “Tingali gisulti niya kini tungod kay wala kita makadala ug pan.” ⁸ Apan nahibaloan ni Jesus kon unsa ang ilang gilalisan. Busa miingon siya kanila, “Nganong naglalis man kamo? Ngano ba diay kon wala kamoy pan? Wala ba kamoy pagsalig kanako? ⁹ Wala ba ninyo masabti nga dili kita angayng mabalaka bahin sa pan? Wala ba ninyo mahinumdomi ang lima ka buok pan nga akong gipikas-pikas aron makakaon ang 5,000 ka mga tawo? Nalimtan na ba ninyo kon pila ka bukag ang inyong napuno sa mga nahibilin nga pan? ¹⁰ Wala ba ninyo mahinumdomi nga sa pito ka buok nga pan gipakaon ko ang 4,000 ka mga tawo, ug may pila pa ka bukag nga nahibilin? ¹¹ Wala ba kamo makasabot nga dili pan ang akong buot ipasabot sa akong pag-ingon, ‘Pagbantay kamo sa patubo sa pan sa mga Pariseo ug mga Saduseo’?” ¹² Busa nasabtan nila nga dili diay ang patubo sa pan ang ilang angay bantayan kondili ang pagtulon-an sa mga Pariseo ug mga Saduseo.

Ang Gipahayag ni Pedro bahin kang Jesus

(Mar. 8:27-30; Luc. 9:18-21)

¹³ Unya, sa dihang didto na sila si Jesus sa dapit sa Cesarea Filipos nangutana siya sa iyang mga tinun-an, “Sumala sa mga tawo, kinsa ba ako nga Anak sa Tawo?” ¹⁴ Mitubag sila, “May mga nagaingon nga ikaw si Juan nga tigbautismo. Ang uban nagaingon nga ikaw si Elias. Ang uban usab nagaingon nga ikaw si Jeremias, ug kon dili man, usa ka sa mga propeta.” ¹⁵ Miingon si Jesus kanila, “Apan alang kaninyo, kinsa ba ako?” ¹⁶ Mitubag si Pedro, “Ikaw ang Cristo,^[f] ang Anak sa Dios nga buhi!”

¹⁷ Miingon si Jesus kaniya, “Simon nga anak ni Jonas, bulahan ka, tungod kay ang nagsulti kanimo niini dili tawo kondili ang akong Amahan sa langit. ¹⁸ Ug tungod niini gitawag ko ikaw nga Pedro, nga ang buot ipasabot ‘bato.’ Ug dinhi niining bato tukoron ko ang akong iglesia ug bisan ang gahom sa kamatayon dili makapildi niini. ¹⁹ Kanimo ihatag ko ang gahom sa gingharian sa Dios. Ang bisan unsa nga dili mo itugot dinhi sa kalibotan mao man ang wala itugot sa Dios, ug ang bisan unsa nga itugot mo mao man ang gitugotan sa Dios.” ²⁰ Unya gipahimangnoan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga dili gayod sila mosulti kang bisan kinsa nga siya mao ang Cristo.

Naghisgot si Jesus bahin sa Iyang Kamatayon ug Pagkabanhaw

(Mar. 8:31–9:1; Luc. 9:22-27)

²¹ Sukad niadto, giklaro na ni Jesus ngadto sa iyang mga tinun-an kon unsa ang mahitabo kaniya. Miingon siya, “Kinahanglan gayod nga moadto ako sa Jerusalem. Didto mag-antos gayod ako sa pagabuhaton kanako sa mga pangulo sa mga Judio, sa kadagkoan sa mga pari, ug sa mga magtutudlo sa Kasugoan. Ipapatay nila ako, apan sa ikatulo ka adlaw mabanhaw ako.” ²² Sa pagsulti niya niini gidala siya ni Pedro sa unahan ug gibadlong tungod sa iyang gisulti, “Simbako! Dili itugot sa Dios nga mahitabo kana kanimo, Ginoo.” ²³ Miliso si Jesus ug miingon kaniya, “Palayo kanako Satanas! Gibabagan mo ako nga magbuhat sa kabubut-on sa Dios tungod kay ang imong hunahuna dili iya sa Dios kondili iya sa tawo!”

²⁴ Unya miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Kon may tawo nga buot mosunod kanako, dili niya palabihon ang iyang kaugalingon, kondili mosunod siya kanako bisan pa kon kamatayon ang iyang dangatan. ²⁵ Kay si bisan kinsa nga magtinguha sa pagluwas sa iyang kinabuhi mawad-an hinuon niini. Apan si bisan kinsa nga mohalad sa iyang kinabuhi tungod kanako makaangkon sa kinabuhi nga walay kataposan. ²⁶ Unsa man ang makuha sa tawo kon maangkon niya ang tanan nga butang dinhi sa kalibotan, apan mawala ang iyang kinabuhi? Wala gayod! Kay wala gayod siyay ikahatag aron mabawi niya ang iyang kinabuhi. ²⁷ Kay ako nga Anak sa Tawo mobalik nga nagadan-ag sa gahom sa akong Amahan, ug kauban ko ang iyang mga anghel. Unya hatagan ko ug ganti ang tanang mga tawo sumala sa ilang mga binuhatan. ²⁸ Sa pagkatinuod, may mga tawo dinhi nga dili pa mamatay hangtod nga makita nila ako nga Anak sa Tawo nga mobalik dinhi ingon nga Hari.”

Ang Pagkausab Sa Panagway ni Jesus

(Mar. 9:2-13; Luc. 9:28-36)

17 Paglabay sa unom ka adlaw gidala ni Jesus si Pedro ug ang managsoon nga si Santiago ug si Juan sa taas nga bukid ug sila lang ang atua didto. ² Samtang nagtan-aw sila kang Jesus, nausab ang iyang panagway. Ang iyang nawong misidlak sama sa adlaw, ug ang iyang bisti miputi ug silaw kaayo. ³ Sa kalit lang nakita nila si Moises ug si Elias nga nakigsulti kaniya. ⁴ Unya miingon si Pedro kang Jesus, “Ginoo, maayo nga ania kami^[g] dinhi. Kon buot mo, maghimo ako dinhi ug tulo ka payag, ang usa alang kanimo, ang usa alang kang Moises, ug ang usa alang kang Elias.” ⁵ Sa wala pa siya makahuman ug sulti natabonan sila sa masulaw nga panganod ug unya nadunggan nila ang tingog gikan didto nga nagaingon, “Mao kini ang akong hinigugma nga Anak. Nalipay gayod ako kaniya. Paminawa ninyo siya!” ⁶ Sa pagkadungog niadto sa mga tinun-an, nangluhod sila sa tumang kahadlok. ⁷ Giduolan sila ni Jesus ug gihikap. Miingon siya, “Tindog! Ayaw kamo kahadlok!” ⁸ Sa paghangad nila wala silay laing nakita gawas kang Jesus.

⁹ Samtang nanglugsong sila gikan sa bukid, gimandoan sila ni Jesus, “Ayaw isugilon kang bisan kinsa ang mahitungod sa inyong nakita samtang ako nga Anak sa Tawo dili pa mabanhaw.” ¹⁰ Nangutana kaniya ang iyang mga tinun-an, “Nganong nagaingon man ang mga magtutudlo sa Kasugoan nga kinahanglan moabot una si Elias sa dili pa ang Cristo?” ¹¹ Mitubag si Jesus kanila, “Husto kana, kinahanglan nga moabot una si Elias aron andamon niya ang tanan. ¹² Apan sultihan ko kamo, si Elias miabot na. Apan wala lang moila kaniya ang mga tawo ug gibuhat hinuon nila ang ilang gustong buhaton kaniya. Ug mao usab kini ang ilang buhaton kanako nga Anak sa Tawo. Paantuson usab nila ako.” ¹³ Unya nasabtan sa iyang mga tinun-an nga si Juan nga tigbautismo mao ang iyang gihisgotan.

Giayo ni Jesus ang Bata nga Gigamhan sa Daotan nga Espiritu

(Mar. 9:14-29; Luc. 9:37-43)

¹⁴ Sa pag-abot nila didto sa daghang mga tawo may usa ka lalaki nga miduol kang Jesus ug miluhod nga nagaingon, ¹⁵ “Ginoo, kaloy-i intawon ang akong anak nga lalaki. Patulon siya ug labihan gayod ang iyang pag-antos. Kanunay siyang matumba sa kalayo o kaha mahulog sa tubig. ¹⁶ Gidala ko na siya sa imong mga tinun-an, apan dili sila makaayo kaniya.” ¹⁷ Unya miingon si Jesus, “Kamo nga mga tawo niining panahona, wala gayoy pagtuo, ug sayop ang inyong panghunahuna ug binuhatan. Hangtod kanus-a pa ba ang akong pagpailob kaninyo? Dad-a ninyo dinhi kanako ang bata!” ¹⁸ Unya gibadlong ni Jesus ang daotang espiritu nga anaa sa bata ug diha-diha migawas kini. Niadto gayong orasa naayo ang bata.

¹⁹ Sa dihang sila na lang miduol kang Jesus ang iyang mga tinun-an ug nangutana, “Ngano bang dili man namo mahinginlan ang daotang espiritu gikan sa bata?” ²⁰ Mitubag si Jesus kanila, “Tungod kay kulang ang inyong pagtuo. Sa pagkatinuod, kon may pagtuo lang kamo nga bisan sama lang sa gidak-on sa liso sa mustasa, makamando kamo niining bukid, ‘Balhin didto!’ Ug ang bukid mobalhin. Wala gayoy butang nga dili ninyo mahimo.” ²¹ [Apan kini nga matang sa daotang espiritu dili ninyo mahinginlan kon dili kamo mag-ampo ug magpuasa.]

Gihisgotan Pag-usab ni Jesus ang Bahin sa Iyang Kamatayon

(Mar. 9:30-32; Luc. 9:43b-45)

²² Samtang nagtigom sila sa iyang mga tinun-an didto sa Galilea, miingon si Jesus kanila, “Ako nga Anak sa Tawo kinahanglan na^[h] nga itugyan ngadto sa mga tawo ²³ nga mopatay kanako. Apan sa ikatulo ka adlaw mabanhaw ako.” Naguol gayod ang iyang mga tinun-an tungod niini.

Ang Pagbayad ug Buhis alang sa Templo

²⁴ Sa pag-abot nilang Jesus didto sa Capernaum, giduolan si Pedro sa mga maniningil ug buhis sa templo ug gipangutana, “Nagbayad ba ang inyong magtutudlo ug buhis alang sa templo?” ²⁵ Mitubag si Pedro kaniya, “Oo, nagbayad siya.”

Pagsulod ni Pedro sa balay gipangutana dayon siya ni Jesus, “Simon, alang kanimo, kinsa man ang gipabayad sa mga hari dinhi sa kalibotan ug buhis, ang ila bang mga anak o ang uban?” ²⁶ Mitubag si Pedro, “Siyempre ang uban.” Unya miingon si Jesus, “Kon mao kana, nagkahulogan kini nga ang mga anak dili kinahanglan nga mobayad.^{[i] 27} Apan kon dili kita mobayad, basig mahiubos sila kanato. Busa adto sa dagat ug pamingwit. Ablihi ang baba sa unang isda nga imong makuha ug makita mo didto ang kuwarta nga angay natong ibayad alang sa buhis natong duha. Kuhaa ang kuwarta ug unya ibayad sa mga naningil ug buhis alang sa templo.”