Beginning

Ang Pagsakit ni Hezekia

(2 Cro. 32:24-26; Isa. 38:1-8, 21-22)

20 Niadtong higayona nagsakit si Hezekia ug himalatyon na. Miadto kaniya si Propeta Isaias nga anak ni Amos ug miingon, “Nagaingon ang Ginoo nga himuon mo na ang angay mong himuon kay dili ka na maulian gikan sa imong sakit—mamatay ka na.” ² Pagkadungog ni Hezekia niini, miatubang siya sa bongbong ug nagaampo sa Ginoo. ³ Miingon siya, “Ginoo, hinumdomi nga nagkinabuhi ako nga matinumanon kanimo ug nagaalagad sa kinasingkasing, ug gibuhat ko ang tanan nga makalipay kanimo.” Ug mihilak siya ug kusog.

⁴ Sa wala pa makagawas si Isaias sa tunga-tungang hawanan sa palasyo, miingon ang Ginoo kaniya ⁵ nga mobalik ngadto kang Hezekia, nga pangulo sa katawhan sa Ginoo, ug isulti kini: “Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa imong katigulangan nga si David: Nadungog ko ang imong pag-ampo ug nakita ko ang imong mga luha. Ayohon ko ikaw. Tulo ka adlaw gikan karon moadto ka sa templo sa Ginoo. ⁶ Dugangan ko pa ug 15 ka tuig ang imong kinabuhi. Luwason ko ikaw ug kining siyudara gikan sa kamot sa hari sa Asiria. Panalipdan ko kining siyudara alang sa akong kadungganan ug tungod kang David nga akong alagad.”

⁷ Giingnan ni Isaias ang mga sulugoon ni Hezekia nga hampolan ang hubag-hubag ni Hezekia ug binulad nga igos. Gituman nila kini, ug naayo siya.

⁸ Sa wala pa kini mahitabo, nangutana si Hezekia kang Isaias, “Unsay timailhan nga maayo ako ug makaadto sa templo sa Ginoo sa ikatulo nga adlaw?” ⁹ Mitubag si Isaias, “Mao kini ang timailhan nga ihatag sa Ginoo sa pagpamatuod nga tumanon niya ang iyang saad. Pagpili: patas-an ug napulo ka lakang ang anino diha sa orasan o pamub-an ug napulo ka lakang?” ¹⁰ Mitubag si Hezekia, “Sayon rang patas-an ug napulo ka lakang ang anino. Pamub-i na lang kini ug napulo ka lakang!” ¹¹ Busa nagaampo si Isaias sa Ginoo, ug gipamub-an sa Ginoo ug napulo ka lakang ang anino diha sa orasan nga gipahimo ni Ahaz.

Ang mga Mensahero Gikan sa Babilonia

¹² Niadtong higayona, nabalitaan ni Merodac Baladan nga anak ni Haring Baladan sa Babilonia nga nagsakit si Hezekia. Busa nagpadala siya ug mga mensahero nga mohatod ug mga sulat ug gasa alang kang Hezekia. ¹³ Giabiabi ni Hezekia ang mga mensahero ug gipakita niya kanila ang tanang mga butang sa iyang tipiganan sa bahandi—ang mga pilak, mga bulawan, mga pahumot, mga maayong klase sa lana, ang iyang mga armas ug ang uban pa niyang mga bahandi. Ang tanang butang sa iyang palasyo o gingharian iyang gipakita kanila ug wala gayod siyay gitago gikan kanila.

¹⁴ Unya, miadto si Propeta Isaias kang Haring Hezekia ug nangutana, “Diin gikan kadtong mga tawhana, ug unsay ilang tuyo?” Mitubag si Hezekia, “Gikan sila sa layong dapit, sa Babilonia.” ¹⁵ Nangutana pa gayod ang propeta, “Unsay ilang nakita dinhi sa imong palasyo?” Mitubag si Hezekia, “Nakita nila ang tanan dinhi sa akong palasyo. Wala gayoy bisan usa sa akong bahandi nga wala ko ipakita kanila.” ¹⁶ Unya miingon si Isaias kang Hezekia, “Pamatia kining mensahe sa Ginoo: ¹⁷ Moabot gayod ang panahon nga dad-on ngadto sa Babilonia ang tanang butang sa imong palasyo, ang tanan nga natigom sa imong mga katigulangan nga anaa pa hangtod karon. Wala gayoy mahibilin, ingon sa Ginoo. ¹⁸ Ug ang uban sa imong umaabot nga mga kaliwat pagabihagon, ug mahimo silang mga alagad sa palasyo sa hari sa Babilonia.” ¹⁹ Naghunahuna si Hezekia nga may kalinaw ug walay katalagman nga moabot sa iyang panahon. Busa miingon siya kang Isaias, “Maayo kanang mensahe sa Ginoo nga gisulti mo kanako.”

Ang Kataposan sa Paghari ni Hezekia

(2 Cro. 32:32-33)

²⁰ Ang uban pang mga sugilanon mahitungod sa paghari ni Hezekia, ug ang tanan niyang gihimo, apil ang iyang pagpahimo sa pundohanan ug tubig ug sa agianan paingon sa siyudad, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ²¹ Sa dihang namatay si Hezekia, si Manase nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Manase sa Juda

(2 Cro. 33:1-20)

21 Nagaedad si Manase ug 12 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 55 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Hefziba. ² Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo. Misunod siya sa mangil-ad nga mga buhat sa mga nasod nga gipaabog sa Ginoo sa mga Israelinhon. ³ Gipatukod niya pag-usab ang mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit nga gipaguba sa iyang amahan nga si Hezekia. Nagpatindog usab siya ug mga halaran alang kang Baal ug nagpahimo ug poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera, sama sa gihimo ni Ahab nga hari sa Israel. Mialagad siya ug misimba sa tanang butang nga anaa sa kalangitan. ⁴ Nagpahimo pa gayod siya ug mga halaran diha mismo sa templo sa Ginoo sa Jerusalem nga sumala sa Ginoo mao ang lugar diin pasidunggan siya. ⁵ Nagpahimo usab siya ug mga halaran sa duha ka hawanan sa templo sa Ginoo alang sa pagsimba sa tanang butang nga anaa sa kalangitan. ⁶ Gihalad niya ang iyang kaugalingong anak sa kalayo. Gibuhat usab niya ang mga buluhaton sa mga manalagna, mga mamamarang, ug nangutana siya sa mga espiritista nga nagapakigsulti sa kalag sa patay. Labihan gayod ang iyang pagpakasala atubangan sa Ginoo, ug nakapasuko kini sa Ginoo. ⁷ Gibutang niya ang iyang gipahimo nga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera didto sa templo, diin ang Ginoo miingon kang David ug sa iyang anak nga si Solomon, “Pasidunggan ako sa walay kataposan dinhi niini nga templo ug sa Jerusalem, ang lugar nga akong gipili gikan sa tanang tribo sa Israel. ⁸ Kon tumanon lang sa katawhan sa Israel ang tanan kong kasugoan nga gihatag kanila sa akong alagad nga si Moises, dili ko sila papahawaon gikan niining yutaa nga gihatag ko sa ilang mga katigulangan.” ⁹ Apan wala namati ang mga tawo. Giaghat sila ni Manase sa paghimo ug daotan, ug ang ilang gihimo mas daotan pa kaysa gihimo sa mga nasod nga gipanglaglag sa Ginoo sa mga Israelinhon.

¹⁰ Unya miingon ang Ginoo pinaagi sa iyang mga alagad nga mga propeta: ¹¹ “Naghimo si Manase nga hari sa Juda niining mangil-ad nga mga buhat nga mas daotan pa kaysa gihimo sa mga Amorihanon nga nagpuyo niining yutaa sa wala pa moabot ang mga Israelinhon. Gitukmod niya ang mga taga-Juda sa pagpakasala pinaagi sa pagpasimba kanila sa iyang mga dios-dios. ¹² Busa ako, ang Ginoo, ang Dios sa Israel, magpadala ug kalaglagan sa Jerusalem ug sa Juda, ug ang tanan nga makadungog niini malisang. ¹³ Hukman ko ang Jerusalem sama sa paghukom ko sa Samaria ug sa panimalay ni Haring Ahab. Ug sama sa paglimpyo ug plato nga trapohan ug unya ipakulob human hugasi, limpyohan ko usab ang Jerusalem gikan niining mga tawhana. ¹⁴ Isalikway ko bisan pa ang nahibilin sa akong katawhan ug itugyan ko sila sa kamot sa ilang mga kaaway nga moilog sa ilang mga kabtangan. ¹⁵ Mahitabo kini kanila kay daotan ang ilang gihimo sa akong atubangan ug gipalagot nila ako, sukad pa sa paggawas sa ilang mga katigulangan gikan sa Ehipto hangtod karon.”

¹⁶ Daghan usab ang gipamatay ni Manase nga inosenteng mga tawo hangtod nga nagabanaw ang dugo sa tibuok Jerusalem. Dugang pa kini sa sala nga iyang gihimo nga nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Juda atubangan sa Ginoo.

¹⁷ Ang uban pang mga sugilanon mahitungod sa paghari ni Manase, ug ang tanan niyang gihimo, apil ang mga sala nga iyang nahimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ¹⁸ Sa dihang namatay si Manase, gilubong siya didto sa hardin sa iyang palasyo nga gitawag ug Uza. Ug si Amon nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Amon sa Juda

(2 Cro. 33:21-25)

¹⁹ Nagaedad si Amon ug 22 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari sa Juda. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa duha ka tuig. Ang iyang inahan mao si Meshulemet nga anak ni Haruz nga taga-Jotba. ²⁰ Daotan ang gihimo ni Amon atubangan sa Ginoo, sama sa gihimo ni Manase nga iyang amahan. ²¹ Gisunod niya ang gibuhat sa iyang amahan. Gisimba usab niya ug gialagaran ang mga dios-dios nga gisimba sa iyang amahan, ²² ug gisalikway niya ang Ginoo, ang Dios sa iyang mga katigulangan. Wala siya mosunod sa pamaagi sa Ginoo.

²³ Unya, nagplano ug daotan ang mga opisyal ni Amon batok kaniya, ug gipatay nila siya didto sa iyang palasyo. ²⁴ Apan gipamatay sa katawhan sa Juda ang tanang miapil sa plano sa pagpatay kang Haring Amon. Ug gipuli nila si Josia nga anak ni Amon ingon nga hari.

²⁵ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Amon, ug ang iyang gihimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ²⁶ Gilubong si Amon didto sa iyang lubnganan sa hardin nga gitawag ug Uza. Ug si Josia nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Josia sa Juda

(2 Cro. 34:1-2)

22 Nagaedad si Josia ug walo ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 31 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Jedida nga anak ni Adaya nga taga-Bozkat. ² Gihimo niya ang maayo atubangan sa Ginoo ug misunod sa gibuhat sa iyang katigulangan nga si David. Gibuhat gayod niya ang husto.

Nakita ang Libro sa Kasugoan sa Templo

(2 Cro. 34:8-28)

³ Sa ika-18 nga tuig sa iyang paghari, gipaadto niya sa templo sa Ginoo ang iyang sekretaryo nga si Shafan, nga anak ni Azalia ug apo ni Meshulam. Miingon siya kang Shafan, ⁴ “Adto kang Hilkia nga pangulong pari, ug ipaihap kaniya ang kuwarta nga nakolekta sa mga pari nga nagabantay sa pultahan sa templo gikan sa mga tawo. ⁵ Sultihi siya nga ihatag kini sa mga tawo nga gitugyanan sa pagdumala sa pag-ayo sa templo, aron ilang isuhol sa mga nagaayo sa templo sa Ginoo— ⁶ sa mga karpentero ug sa mga mason nga nagaayo sa templo ug sa mga paril niini. Ang ubang kuwarta ipapalit ug mga kahoy ug mga bato nga tiniltilan nga kinahanglan sa pagpaayo sa templo. ⁷ Ayaw na sila pangitai ug lista sa mga gasto kay kasaligan sila.”

⁸ Miingon si Hilkia nga pangulong pari kang Shafan nga sekretaryo, “Nakita ko ang Libro sa Kasugoan didto sa templo sa Ginoo.” Gihatag ni Hilkia ang libro kang Shafan ug gibasa niya kini. ⁹ Miadto si Shafan sa hari ug miingon, “Gikuha na sa imong mga opisyal ang kuwarta sa templo ug gihatag ngadto sa mga tawo nga gitugyanan sa pagpaayo sa templo.” ¹⁰ Unya midugang sila sa pag-ingon, “May gihatag kanako nga libro si Hilkia nga pari.” Ug gibasa niya kini atubangan sa hari.

¹¹ Pagkadungog sa hari sa nahisulat sa Libro sa Kasugoan, gigisi niya ang iyang bisti sa kasubo. ¹² Unya nagmando siya kang Hilkia nga pari, kang Ahikam nga anak ni Shafan, kang Acbor nga anak ni Micaya, kang Shafan nga sekretaryo, ug kang Asaya nga iyang personal nga alagad. Miingon siya, ¹³ “Pangutana kamo sa Ginoo alang kanako ug alang sa katawhan sa Juda mahitungod niining nahisulat sa libro nga nakit-an. Labihan gayod ang kasuko sa Ginoo kanato tungod kay wala tumana sa atong mga katigulangan ang nahisulat niini nga libro nga gipatuman usab kanato.”

¹⁴ Busa nangadto sila si Hilkia nga pari, Ahikam, Acbor, Shafan, ug Asaya aron sa pagpakigsulti sa usa ka babayeng propeta nga si Hulda. Kini si Hulda asawa ni Shalum nga anak ni Tikva ug apo ni Harhas. Si Shalum mao ang nagaatiman sa mga bisti sa templo. Si Hulda didto magpuyo sa ikaduhang distrito sa Jerusalem.

^15-16 Miingon si Hulda kanila, “Ingna ninyo ang tawo nga nagpadala kaninyo dinhi kanako nga mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Laglagon ko kining lugara ug ang mga lumulupyo niini, sumala sa nahisulat sa libro nga imong gibasa. ¹⁷ Ipakita ko gayod ang akong kasuko niining lugara, ug dili kini mahupay kay gisalikway ako sa akong katawhan ug nagsimba sila^[a] sa ubang mga dios. Gipalagot gayod nila ako sa ilang gipanghimo.^[b]’

¹⁸ “Apan ingna ninyo ang hari sa Juda nga nagpadala kaninyo sa pagpangutana sa Ginoo, nga mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ¹⁹ Gidungog ko ang imong pag-ampo, kay naghinulsol ka ug nagpaubos sa imong kaugalingon sa akong atubangan sa dihang nadungog mo ang akong gisulti nga tunglohon ug laglagon ko kini nga lugar ug ang mga lumulupyo niini. Gigisi mo pa ang imong bisti ug mihilak sa akong atubangan sa pagpakita sa imong paghinulsol. Busa ako, ang Ginoo, nagaingon nga ²⁰ samtang buhi ka pa dili ko ipahamtang ang kalaglagan nga gisaad ko nga modangat niining lugara. Mamatay ka nga malinawon.”

Ug gisultihan nila ang hari sa tubag ni Hulda.