Beginning

Nagrebelde ang Israel kang Rehoboam

(2 Cro. 10:1-19)

12 Miadto si Rehoboam sa Shekem, diin nagtigom ang mga Israelinhon sa pagproklamar kaniya nga hari. ² Pagkadungog niini ni Jeroboam nga anak ni Nebat, mibalik siya sa Israel. (Kay niadtong panahona didto siya magpuyo sa Ehipto diin miikyas siya gikan kang Haring Solomon.) ³ Gipatawag sa tibuok katilingban sa Israel si Jeroboam, ug nangadto sila kang Rehoboam ug miingon, ⁴ “Bug-at ang mga gipatuman sa imong amahan kanamo. Apan kon imo kining pagaan-gaanan amo kang alagaran.”

⁵ Mitubag si Rehoboam, “Hatagi una ninyo ako ug tulo ka adlaw sa paghunahuna niini, pagkahuman balik kamo dinhi kanako.” Busa namauli ang mga tawo. ⁶ Nakigkita dayon si Haring Rehoboam sa hamtong nga mga tawo nga nakaalagad sa iyang amahan nga si Solomon sa buhi pa kini. Nangutana si Rehoboam kanila, “Unsa may inyong ikatambag nga itubag ko sa gihangyo niadtong mga tawo?” ⁷ Mitubag sila, “Kon ihatag mo karon kanila ang ilang gihangyo, ug ipakita mo kanila nga andam ka nga moalagad kanila, moalagad sila kanimo hangtod sa kahangtoran.”

⁸ Apan wala tumana ni Rehoboam ang tambag sa mga hamtong. Nakigkita hinuon siya sa mga pamatan-on nga kaedad niya nga nagaalagad kaniya. ⁹ Nangutana siya kanila, “Unsa may inyong ikatambag nga itubag ko sa gihangyo niadtong mga tawo? Mihangyo sila nga pagaan-gaanan ko ang bug-at nga mga gipatuman sa akong amahan kanila.” ¹⁰ Mitubag ang mga pamatan-on, “Mao kini ang itubag niadtong mga tawo nga mihangyo kanimo: ‘Ang akong kumingking mas dako pa kaysa hawak sa akong amahan. ¹¹ Kon bug-at ang gipatuman sa akong amahan kaninyo, dugangan ko pa kana. Kon gikastigo kamo sa akong amahan pinaagi sa latigo, kastigohon ko kamo pinaagi sa latigo nga may talinis nga mga metal.^[a]’ ”

¹² Paglabay sa tulo ka adlaw, mibalik si Jeroboam ug ang mga tawo kang Haring Rehoboam, sumala sa giingon niini kanila. ¹³ Apan wala tumana ni Rehoboam ang gitambag kaniya sa hamtong nga mga magtatambag. Misinghag hinuon siyang mitubag ¹⁴ sumala sa gitambag kaniya sa mga pamatan-on. Miingon siya kanila, “Bug-at ang gipatuman sa akong amahan kaninyo, ug dugangan ko pa kana. Kon gikastigo kamo sa akong amahan pinaagi sa latigo, kastigohon ko kamo pinaagi sa latigo nga may talinis nga mga metal.”

¹⁵ Ug tuod man, wala mamati ang hari sa hangyo sa mga tawo, kay pagbuot kadto sa Ginoo aron matuman ang iyang gisulti kang Jeroboam nga anak ni Nebat pinaagi kang Ahia nga taga-Shilo. ¹⁶ Sa dihang nakita sa mga Israelinhon nga wala tagda sa hari ang ilang gihangyo, miingon sila sa hari, “Wala kami labot kanimo, kaliwat ni David! Bahala ka na sa imong gingharian! Dali mga Israelinhon, mamauli kita!” Busa namauli ang mga Israelinhon. ¹⁷ Mao kadto nga ang mga Israelinhon lang nga namuyo sa mga lungsod sa Juda mao ang gidumalahan ni Rehoboam.

¹⁸ Unya, gipaadto ni Haring Rehoboam ngadto sa mga Israelinhon si Adoram,^[b] ang tigdumala sa mga tawong gipugos sa pagpatrabaho, aron makig-areglo kanila. Apan gibato siya sa mga Israelinhon hangtod namatay. Pagkadungog niini ni Rehoboam, midali-dali siyag sakay sa iyang karwahe ug miikyas ngadto sa Jerusalem. ¹⁹ Hangtod karon nagarebelde pa gihapon ang mga Israelinhon sa mga kaliwat ni David.

²⁰ Sa dihang nabalitaan sa mga Israelinhon nga nahibalik na si Jeroboam, gipatawag nila kini sa usa ka panagtigom, ug gihimo nilang hari sa tibuok Israel. Ang tribo lang ni Juda ang nagpabilin nga maunongon sa panimalay ni David.

Gipasidan-an ni Shemaya si Rehoboam

(2 Cro. 11:1-4)

²¹ Pag-abot ni Rehoboam sa Jerusalem, gitigom niya ang hanas nga mga sundalo gikan sa mga tribo sa Juda ug Benjamin. Nakatigom siyag 180,000 ka mga sundalo aron sa pagpakiggira sa katawhan sa Israel ug sa pagbawi sa iyang gingharian. ²² Apan miingon ang Dios kang Shemaya nga iyang alagad, ²³ “Sultihi si Rehoboam nga hari sa Juda, nga anak ni Solomon, ug ang tanang katawhan sa Juda ug Benjamin ug ang uban pang mga tawo nga nagpuyo uban kanila ²⁴ nga ako, ang Ginoo, nagaingon: ‘Ayaw kamo pakiggira sa inyong kadugo nga mga Israelinhon. Pamauli kamo, kay pagbuot ko kining tanan.’ ” Mituman sila sa Ginoo ug namauli, sumala sa gimando sa Ginoo.

Nagpahimo si Jeroboam ug Bulawan nga mga Baka

²⁵ Gipatukod pag-usab ni Jeroboam ang lungsod sa Shekem sa kabungtoran sa Efraim, ug didto siya nagpuyo. Unya miadto siya sa Penuel ug gipatukod usab niya kini. ²⁶ Miingon siya sa iyang kaugalingon, “Lagmit mahibalik ang gingharian sa panimalay ni David ²⁷ kon magpadayon ang katawhan sa pag-adto sa Jerusalem aron sa paghalad didto sa templo sa Ginoo. Mahimong mobalik sila pag-unong sa ilang agalon nga si Rehoboam nga hari sa Juda. Ug kon mahitabo kana, patyon nila ako ug mobalik sila kang Rehoboam.”

²⁸ Busa human magpatambag si Jeroboam bahin niini, nagpahimo siya ug duha ka bulawan nga baka. Unya miingon siya sa mga tawo, “Mga Israelinhon, hasol na kaayo alang kaninyo nga moadto pa sa Jerusalem. Ania ang inyong mga dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto.” ²⁹ Ang usa ka bulawan nga baka gipabutang niya sa Betel ug ang usa sa Dan. ³⁰ Kining gihimo ni Jeroboam nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel. Nangadto sila bisan sa Dan aron sa pagsimba.

³¹ Nagpahimo pa gayod si Jeroboam ug mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit, ug gipaalagad niya ingon nga mga pari ang mga tawo nga dili mga kaliwat ni Levi. ³² Gihimo usab niya ang usa ka adlaw nga kasaulogan sa ika-15 nga adlaw sa ikawalo nga bulan, sama sa kasaulogan nga ginahimo sa Juda. Naghalad siya didto sa halaran sa Betel ug mga halad alang sa bulawan nga mga baka nga iyang gipahimo, ug nagbutang siya ug mga pari sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit nga iyang gipahimo. ³³ Sa ika-15 nga adlaw sa ika-8 nga bulan, adlaw nga siya mismo ang nagpili, naghalad siya sa halaran nga iyang gipahimo didto sa Betel, ug iyang gisugdan ang kasaulogan alang sa mga Israelinhon.

Gipanghimaraot sa Propeta ang Halaran sa Betel

13 Unya, gisugo sa Ginoo ang usa niya ka propeta nga taga-Juda sa pag-adto sa Betel. Pag-abot niya didto, nagatindog si Jeroboam sa halaran aron maghalad. ² Gisugo sa Ginoo ang iyang alagad nga panghimaraoton kadto nga halaran. Miingon siya, “Mao kini ang giingon sa Ginoo bahin niini nga halaran: May matawo nga usa ka bata sa panimalay ni David nga ang iyang ngalan si Josia. Pamatyon niya ug ihalad niini nga halaran ang mga pari nga nagaalagad sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit ug ang nagahalad niini nga halaran. Mangasunog ang ilang mga bukog dinhi niini nga halaran.” ³ Niana mismong adlawa, naghatag ang alagad sa Dios ug timailhan nga mahitabo ang iyang gisulti. Miingon siya, “Mao kini ang timailhan nga giingon sa Ginoo: Mabungkag kini nga halaran ug mayabo ang mga abo niini.”

⁴ Pagkadungog niadto ni Haring Jeroboam, gitudlo niya ang tawo ug miingon, “Dakpa ninyo siya!” Apan kalit lang nga migahi ang kamot sa hari, ug wala na niya kini malihok. ⁵ Unya nabungkag ang halaran ug nayabo ang mga abo niini, sumala gayod sa timailhan nga giingon sa alagad sa Dios nga gipadayag sa Ginoo kaniya.

⁶ Unya miingon ang hari ngadto sa alagad sa Dios, “Iampo sa Ginoo nga imong Dios nga ayohon niya ang akong kamot.” Busa nagaampo ang alagad sa Dios sa Ginoo, ug naayo ang kamot sa hari. ⁷ Miingon pag-usab ang hari ngadto sa alagad sa Dios, “Uban una kanako sa balay aron mokaon, ug hatagan ko usab ikaw ug gasa.” ⁸ Apan mitubag ang alagad sa Dios, “Bisan ihatag mo pa kanako ang katunga sa imong kabtangan, dili ako mouban kanimo o mokaon o moinom niining lugara. ⁹ Kay gimandoan ako sa Ginoo nga dili gayod mokaon o moinom samtang ania ako dinhi, ug sa akong pagpauli dili ako moagi sa akong giagian sa pag-anhi dinhi.” ¹⁰ Busa lain nga dalan ang iyang giagian pagpauli niya.

¹¹ Niadtong higayona, may usa ka tigulang nga propeta nga nagpuyo sa Betel. Giadtoan siya sa iyang mga anak nga lalaki^[c] ug gisuginlan sa tanang gihimo sa alagad sa Dios niadtong adlawa sa Betel. Gisuginlan usab nila siya kon unsa ang giingon sa alagad sa Dios sa hari. ¹² Nangutana ang ilang amahan, “Asa siya miagi pagpauli?” Gisultihan nila siya kon asa kini miagi. ¹³ Unya miingon ang ilang amahan kanila, “Andama ninyo ang asno alang kanako.” Busa giandam nila ang asno ug misakay siya, ¹⁴ ug gigukod niya ang alagad sa Dios. Naabtan niya kini nga naglingkod sa punoan sa kahoyng terebinto (tugas). Gipangutana niya kini, “Ikaw ba ang alagad sa Dios nga gikan sa Juda?” Mitubag ang alagad sa Dios, “Oo.” ¹⁵ Miingon ang tigulang nga propeta, “Uban una kanako sa balay ug mokaon.” ¹⁶ Miingon ang alagad sa Dios, “Dili ako mahimong mobalik ug mouban kanimo, ug dili usab ako mahimong mokaon o moinom uban kanimo niining lugara. ¹⁷ Kay gisultihan ako sa Ginoo nga dili gayod ako mokaon o moinom samtang ania ako dinhi, ug sa akong pagpauli dili ako moagi sa akong giagian sa pag-anhi ko dinhi.” ¹⁸ Miingon ang tigulang nga propeta, “Propeta usab ako sama kanimo. Ug gisugo sa Ginoo ang usa ka anghel sa pagsulti kanako nga dad-on ko ikaw sa akong balay aron makakaon ka ug makainom.” (Apan nagbakak ang tigulang nga propeta.) ¹⁹ Busa miuban sa iyang balay ang alagad sa Dios ug mikaon ug miinom siya didto.

²⁰ Samtang naglingkod sila sa lamisa, may gisulti ang Ginoo sa tigulang nga propeta. ²¹ Unya giingnan sa tigulang nga propeta ang alagad sa Dios nga gikan sa Juda, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Gilapas mo ang giingon sa Ginoo nga imong Dios; wala mo tumana ang iyang gisugo kanimo. ²² Miingon siya kanimo nga dili ka mokaon ug moinom niining lugara, apan mibalik ka dinhi ug mikaon ug miinom. Tungod sa imong gihimo, ang imong patayng lawas dili ilubong sa lubnganan sa imong mga katigulangan.’ ”

²³ Pagkahuman ug kaon ug inom sa alagad sa Dios, giandam sa tigulang nga propeta ang asno alang sa iyang pagpauli. ²⁴ Ug sa iyang pagpauli, gitagbo siya sa usa ka liyon ug gipatay. Ang iyang patayng lawas nagbuy-od sa dalan, ug ang liyon ug ang asno nagtindog sa tapad sa iyang patayng lawas. ²⁵ Nakita sa mga tawo nga nangagi didto ang patayng lawas ug ang liyon sa tapad niini, ug gibalita nila kini sa lungsod diin nagpuyo ang tigulang nga propeta.

²⁶ Sa dihang nadunggan kini sa tigulang nga propeta, miingon siya, “Siya ang alagad sa Dios nga naglapas sa pulong sa Ginoo. Gitugyan siya sa Ginoo ngadto sa liyon nga miataki ug mipatay kaniya, sumala sa giingon sa Ginoo kaniya.”

²⁷ Unya miingon ang tigulang nga propeta sa iyang mga anak nga lalaki, “Andama ninyo ang asno alang kanako.” Ug giandam nila kini. ²⁸ Unya milakaw siya, ug nakita niya ang patayng lawas nga nagbuy-od sa dalan ug ang liyon ug ang asno nga nagtindog sa tapad niini. Wala kan-a sa liyon ang patayng lawas ug wala niya hilabti ang asno. ²⁹ Gikuha sa tigulang nga propeta ang patayng lawas sa alagad sa Dios ug gikarga sa asno, ug gidala sa ilang lungsod aron magsubo siya alang niini ug malubong niya kini. ³⁰ Gilubong niya kini sa iya mismong lubnganan, ug nagsubo gayod sila sa pagkamatay sa alagad sa Dios.

³¹ Pagkahuman ug lubong, miingon ang tigulang nga propeta sa iyang mga anak nga lalaki, “Kon mamatay ako, ilubong ninyo ako sa gilubngan sa alagad sa Dios, ug itapad ninyo ako kaniya. ³² Kay ang mga pulong nga gipasulti sa Ginoo kaniya mahitungod sa halaran sa Betel ug sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit sa Samaria sigurado gayod nga matuman.”

³³ Bisan pa niini nga nahitabo, wala gihapon nagbag-o si Jeroboam sa iyang daotang mga gawi. Nagpili gihapon siya ug mga tawo nga mag-alagad ingon nga mga pari sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit. Si bisan kinsa nga gustong moalagad ingon nga pari iyang ordinahan. ³⁴ Kining gihimo ni Jeroboam nahimong hinungdan sa pagpakasala sa iyang panimalay ug nagdala kanilag kapildihan ug kalaglagan.

Ang Gisulti ni Propeta Ahia Batok kang Jeroboam

14 Niadtong panahona, nagsakit ang anak nga lalaki ni Jeroboam nga si Abia. ² Busa miingon si Jeroboam sa iyang asawa, “Pagpakaaron-ingnon aron walay makaila nga ikaw akong asawa ug adto sa Shilo. Atua didto si Ahia, ang propeta nga nagaingon kanako nga mahimo akong hari sa Israel. ³ Pagdala ug gasa nga napulo ka pan, mga kalan-on, ug usa ka tibod nga dugos. Adtoa siya kay sultihan ka niya kon unsa ang mahitabo sa atong anak.” ⁴ Busa miadto ang asawa ni Jeroboam sa balay ni Ahia sa Shilo. Tigulang na si Ahia ug dili na siya makakita. ⁵ Apan miingon ang Ginoo kang Ahia, “Nagapadulong dinhi ang asawa ni Jeroboam nga nagpakaaron-ingnon aron dili siya mailhan. Mangutana siya kanimo mahitungod sa iyang anak nga nagsakit, ug tubagon mo siya sa akong isulti kanimo.”

⁶ Busa sa dihang nadunggan ni Ahia ang mga tunob sa asawa ni Jeroboam sa may pultahan, miingon si Ahia, “Dali, sulod. Nahibaloan ko nga asawa ka ni Jeroboam. Nganong nagpakaaron-ingnon ka man? May daotan akong ibalita kanimo. ⁷ Pauli ug sultihi si Jeroboam nga mao kini ang gisulti sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Gipili ko ikaw gikan sa mga tawo ug gihimo nga pangulo sa akong katawhan nga mga Israelinhon. ⁸ Gikuha ko ang gingharian gikan sa panimalay ni David ug gihatag kanimo. Apan dili ka sama kang David nga akong alagad, nga nagtuman sa akong mga sugo ug nagsunod kanako sa tibuok niyang kasingkasing, ug naghimo ug matarong sa akong atubangan. ⁹ Mas daotan pa ang imong gihimo kay sa gihimo sa mga hari nga nauna kanimo. Gisalikway mo ako ug gipalagot pinaagi sa pagpahimo ug metal nga mga dios. ¹⁰ Tungod niini, padad-an ko ug katalagman ang imong panimalay. Pamatyon ko ang tanang miyembro sa imong panimalay nga mga lalaki, ulipon man o dili. Laglagon ko sa hingpit ang imong panimalay sama sa basura^[d] nga gisunog hangtod walay mahibilin. ¹¹ Ang mga miyembro sa imong panimalay nga mangamatay sa lungsod kan-on sa mga iro, ug ang mangamatay sa uma kan-on sa mga langgam.’ Mahitabo gayod kini, kay ako, ang Ginoo, ang nagaingon niini.”

¹² Unya miingon si Ahia sa asawa ni Jeroboam, “Pauli na sa inyo. Pag-abot mo sa inyong lungsod, mamatay ang imong anak. ¹³ Magsubo alang kaniya ang tanang taga-Israel, ug ilubong siya. Siya lang sa panimalay ni Jeroboam ang hatagan ug maayo nga paglubong, kay siya lang sa panimalay ni Jeroboam ang nahimut-an sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ¹⁴ Ug niini gayong panahona magbutang ang Ginoo ug hari sa Israel nga mao ang molaglag sa panimalay ni Jeroboam. ¹⁵ Silotan sa Ginoo ang Israel nga daw tigbaw nga gilamba-lamba sa sulog sa tubig. Ibton niya sila gikan niining maayong yuta nga iyang gihatag sa ilang mga katigulangan, ug patibulaagon ngadto sa unahan sa Suba sa Eufrates tungod kay gipalagot nila siya sa dihang naghimo sila ug mga poste nga simbolo sa diosa nga sa Ashera. ¹⁶ Pasagdan niya sila tungod sa mga sala ni Jeroboam, nga nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel.”

¹⁷ Busa mipauli sa Tirza ang asawa ni Jeroboam. Pag-abot gayod niya sa pultahan sa ilang balay, namatay ang iyang anak. ¹⁸ Nagsubo alang sa bata ang tanang taga-Israel, ug gilubong nila kini, sumala sa giingon sa Ginoo pinaagi sa iyang alagad nga si Propeta Ahia.

¹⁹ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jeroboam, apil na ang iyang pagpakiggira, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel. ²⁰ Naghari si Jeroboam sa Israel sulod sa 22 ka tuig. Ug sa dihang namatay siya, si Nadab nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.

Ang Paghari ni Rehoboam sa Juda

(2 Cro. 11:5–12:16)

²¹ Si Rehoboam nga anak ni Solomon mao ang hari sa Juda. Nagaedad siya ug 41 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Naghari siya sulod sa 17 ka tuig sa Jerusalem, ang siyudad nga gipili sa Ginoo gikan sa tanang tribo sa Israel, diin siya pasidunggan. Ang inahan ni Rehoboam mao si Naama nga Amonihanon.

²² Nagpakasala ang katawhan sa Juda atubangan sa Ginoo, ug mas labaw nga nakapasuko sa Ginoo ang ilang gihimo kay sa gihimo sa ilang mga katigulangan. ²³ Naghimo usab sila ug mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit, mga bato nga handomanan, ug nagpatindog ug mga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera ibabaw sa matag bungtod ug ilalom sa matag labong nga kahoy. ²⁴ Gawas pa niana, adunay mga lalaki ug mga babaye nga nagabaligya sa ilang dungog sa mga dapit nga ilang ginasimbahan. Gihimo sa katawhan sa Juda ang tanang mangil-ad nga mga buhat nga gihimo kaniadto sa mga nasod nga giabog sa Ginoo gikan niining yutaa sa pag-abot dinhi sa mga Israelinhon.

²⁵ Sa ikalima nga tuig sa paghari ni Rehoboam, gisulong ni Shishak nga hari sa Ehipto ang Jerusalem. ²⁶ Gipanguha niya ang mga bahandi sa templo sa Ginoo ug sa palasyo. Gikuha niya ang tanan, apil na ang tanang mga taming nga bulawan nga gipahimo ni Solomon. ²⁷ Busa nagpahimo si Haring Rehoboam ug mga taming nga bronsi nga puli niadtong mga taming, ug gitugyan niya kini sa mga opisyal sa mga guwardya nga nagabantay sa pultahan sa palasyo. ²⁸ Sa matag adto sa hari sa templo sa Ginoo, mouban kaniya ang mga guwardya nga nagadala niining mga taming, ug pagkahuman ibalik ra usab nila kini sa kuwarto nga alang sa mga guwardya.

²⁹ Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Rehoboam, ug ang tanan nga iyang gihimo, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda. ³⁰ Sa panahon nga naghari si Rehoboam kanunayng may gira tali kaniya ug kang Jeroboam. ³¹ Sa dihang namatay si Rehoboam, gilubong siya sa gilubngan sa iyang mga katigulangan sa Lungsod ni David. (Ang inahan ni Rehoboam mao si Naama nga Amonihanon.) Si Abia^[e] nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.