Beginning
Mɨ˜ cajmɨcó̱o̱ˈ˜ Timoteo i̱ Paaˉ do có̱o̱ˈ˜guɨ Silas
16 Jo̱ cagüɨˈɨ́ɨbˊ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ Silas fɨˊ Antioquía, jo̱ caguilíiñˉ laˈuii˜ fɨˊ Derbe. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caguilíiñˉ fɨˊ co̱o̱ˋguɨ fɨɨˋ e siiˋ Listra; jo̱ fɨˊ jo̱b calɨcuíiñˋ jaangˋ dseaˋ i̱ nilɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ siiˋ Timoteo, jó̱o̱ˊ jaangˋ dseamɨ́ˋ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáamˉ cajo̱, jo̱guɨ tiquiáiñˈˆ do dseaˋ griegob nilɨ́ɨiñˊ. 2 Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ fɨˊ Listra có̱o̱ˈ˜guɨ fɨˊ Iconio, guiʉ́bˉ féˈrˋ uii˜ quiáˈˉ i̱ Timoteo do. 3 Jo̱ calɨˈiing˜ Paaˉ e nijéiñˉ Timoteo fɨˊ lɨ˜ dsiguiar˜ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, dsʉˈ nʉ́ˈˉguɨ lajo̱ cajmitib˜ i̱ Timoteo do lají̱i̱ˈ˜ e tɨ́ɨngˋ dseaˋ Israel e tó̱o̱rˊ li˜ fɨˊ ngúuˊ táangˋ lají̱i̱ˈ˜ dseañʉˈˋ, jo̱ cajméerˋ lajo̱ e laco̱ˈ niˈímˈˋ dseaˋ Israel lajɨˋ gaangˋ dseaˋ do có̱o̱ˈ˜ júuˆ røøˋ fɨˊ lɨ˜ niguilíiñˉ, co̱ˈ jalémˈˋ dseaˋ seengˋ fɨˊ jo̱ ñirˊ e dseaˋ griegob lɨ́ɨngˊ tiquiáˈˆ i̱ Timoteo do.
4 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, catamˈˉbre fɨˊ, jo̱ laco̱o̱ˋ fɨɨˋ e ngɨ́ɨiñˊ, sɨ́ˈrˋ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ lají̱i̱ˈ˜ júuˆ e quie̱rˊ quiáˈˉ dseaˋ apóoˆ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ cǿøngˈ˜ quiáˈˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ neáangˊ fɨˊ Jerusalén. 5 Jo̱ lajo̱b eáangˊguɨ jáˈˉ calɨ́ngˉ i̱ dseaˋ do júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ laco̱o̱ˋ jmɨɨb˜ naangˋ dsifɨ́ɨiñˊ.
Mɨ˜ cangángˉ Paaˉ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ seengˋ fɨˊ Macedonia lafaˈ mɨ˜ quɨrˊ
6 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, Paaˉ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ gángˉguɨ do cangɨ́ɨmˊbre fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Frigia có̱o̱ˈ˜guɨ lɨ˜ se̱ˈˊ Galacia, co̱ˈ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ jaˋ cacuøˈˊ fɨˊ írˋ faˈ e niguiárˉ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Asia. 7 Jo̱ caguilíiñˉ fɨˊ ˈnɨˈˋ lɨ˜ iángˈˊ có̱o̱ˈ˜ Misia, co̱ˈ fɨˊ jo̱b ɨˊ dsíirˊ e ningɨ́iñˉ fɨˊ lɨ˜ se̱ˈˊ Bitinia, dsʉˈ caléˈˋ catú̱ˉ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ jaˋ cacuøˈˊ fɨˊ írˋ e ningɨ́iñˉ fɨˊ jo̱. 8 Jo̱ lajo̱b cangɨ́ɨiñˊ lacueeˋ lɨ˜ se̱ˈˊ Misia cartɨˊ caguilíiñˉ fɨˊ co̱o̱ˋ ooˉ jmɨɨˋ lɨ˜ siiˋ Troas. 9 Jo̱ fɨˊ jo̱b, co̱o̱ˋ uǿøˋ i̱ Paaˉ do cangáiñˉ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ seengˋ lɨ˜ se̱ˈˊ Macedonia e lafaˈ mɨ˜ quɨrˊ, jo̱ i̱ dseañʉˈˋ do siñˈˊ fɨˊ quiniˇ Paaˉ e mɨrˊ jmɨˈeeˇ jo̱ jíñˈˉ: “Ngɨɨng˜ fɨˊ Macedonia la, jo̱ jmɨcó̱o̱ˈˇ jneaˈˆ.” 10 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e cangáˉ Paaˉ e jo̱ lafaˈ mɨ˜ quɨrˊ, dsifɨˊ lajo̱b caguiáˉnaaˈ guiʉ́ˉ quíˉnaaˈ, jnea˜ Lucas có̱o̱ˈ˜guɨ Silas có̱o̱ˈ˜guɨ Paaˉ, jo̱ cangóˉnaaˈ fɨˊ Macedonia, co̱ˈ calɨtab˜ dsiˋnaaˈ e Fidiéeˇbingˈ i̱ catǿˉ quíˉnaaˈ do e nidsiguia˜naaˈ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ fɨˊ jo̱.
Mɨ˜ cangolíingˆ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ Silas fɨˊ Filipos
11 Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b caˈuøøˉnaaˈ fɨˊ Troas e téeˈ˜naaˈ dsíiˊ móoˊ, jo̱ ngóˉbaaˈ condséeˊ fɨˊ co̱o̱ˋ guóoˈ˜ uǿˉ lɨ˜ se̱ˈˊ Samotracia e néeˊ guiáˈˆ jóoˋ jmɨñíˈˆ. Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, caguiéˉnaaˈ fɨˊ co̱o̱ˋ ooˉ jmɨɨˋ lɨ˜ siiˋ Neápolis. 12 Jo̱ fɨˊ jo̱b caˈuøøˉnaaˈ dsíiˊ móoˊ cangóˉnaaˈ fɨˊ Filipos, co̱o̱ˋ fɨɨˋ lɨ˜ quiʉˈˊ dseaˋ Roma ta˜, jo̱guɨ lɨ́ɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e laniingˉ quiáˈˉ lɨ˜ se̱ˈˊ Macedonia cajo̱. Jo̱ fɨˊ jo̱b cajá̱ˆnaaˈ tú̱ˉ ˈnɨˊ jmɨɨ˜.
13 Jo̱ lajeeˇ taang˜naaˈ fɨˊ do, co̱o̱ˋ jmɨɨ˜ lajeeˇ e tɨ́ɨngˋ dseaˋ góoˋnaaˈ dseaˋ Israel e jmiˈíñˈˊ, caˈuøøˉnaaˈ cangóˉnaaˈ fɨˊ ˈnɨˈˋ fɨɨˋ do quiá̱ˈˉ lɨ˜ iʉ˜ co̱o̱ˋ guaˋ, co̱ˈ fɨˊ jo̱b ɨˊ dsiˋnaaˈ e seángˈˊ dseaˋ góoˋnaaˈ e féiñˈˊ Fidiéeˇ. Jo̱ mɨ˜ caguiéˉnaaˈ fɨˊ jo̱, dob caˈiéˆnaaˈ, jo̱ canaangˉnaaˈ éˈˆnaaˈ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ jaléngˈˋ dseamɨ́ˋ i̱ caseángˈˊ fɨˊ do ie˜ jo̱. 14 Jo̱ jaangˋ lajeeˇ i̱ dseamɨ́ˋ caseángˈˊ do ie˜ jo̱ nisiirˋ Lidia i̱ niseengˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ lɨ˜ siiˋ Tiatira, jo̱ jmóorˋ ta˜ ˈnɨ́ɨˋ ˈmɨˈˊ e jloˈˆ eáangˊ. Jo̱ i̱ dseamɨ́ˋ íˋ eáangˊ jmiféiñˈˊ Fidiéeˇ, dsʉˈ lajeeˇ núurˋ júuˆ e guiaˊ Paaˉ, Fidiéeˇ cacuøˈrˊ i̱ dseamɨ́ˋ do e canaˊ moguiñˈ˜ e laco̱ˈ niˈíñˈˋ lají̱i̱ˈ˜ e júuˆ e guiaˊ i̱ Paaˉ do. 15 Jo̱ mɨ˜ caˈíngˈˋ i̱ dseamɨ́ˋ do júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱ cajgáamˉbre jmɨɨˋ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈrˉ e laco̱ˈ cuøˊ li˜ e caˈuíiñˉ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, cajíngˈˉ i̱ dseamɨ́ˋ do sɨ́ˈrˋ jneaˈˆ:
—Song ˈnʉ́ˈˋ dseángˈˉ jáˈˉ lɨ́ɨngˋnaˈ e jnea˜ lɨ́ɨnˊn dseaˋ quiáˈˉ Fíiˋnaaˈ Dseaˋ Jmáangˉ, ñilíingˉnaˈ fɨˊ quiéˉe jo̱ fɨˊ jo̱b nijá̱ˆnaˈ.
Jo̱ camɨˈrˊ jneaˈˆ jmɨˈeeˇ e cajé̱ˆbaaˈ fɨˊ quiáˈrˉ.
Mɨ˜ cajnɨ́ngˉ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ Silas fɨˊ dsíiˊ ˈnʉñíˆ
16 Jo̱ co̱o̱ˋ ya̱ˈˊ, lajeeˇ ngóoˊnaaˈ fɨˊ lɨ˜ seángˈˊ dseaˋ góoˋnaaˈ e féiñˈˊ Fidiéeˇ, jo̱ lajeeˇ ngóoˊnaaˈ fɨˊ jo̱ cajíngˈˊnaaˈ jaangˋ sɨmɨ́ˆ i̱ jmóoˋ ta˜ quiáˈˉ fiir˜ e jaˋ e ˈléeiñˈ˜ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ; jo̱ i̱ ˈlɨmˈˆ nijéeˊ quiáˈˉ i̱ sɨmɨ́ˆ do, jo̱ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ dob jmóorˋ jaléˈˋ e jmóorˋ. Jo̱ jmóoˋ i̱ ˈlɨngˈˆ do e líˈˋ i̱ sɨmɨ́ˆ do guiˈrˊ e˜ jaléˈˋ nilíˋ dsaˈóˋ iéeˊ. Jo̱ có̱o̱ˈ˜ e jo̱b lɨˈˋ fii˜ i̱ sɨmɨ́ˆ do jmiguiʉˊ cuuˉ. 17 Jo̱ i̱ sɨmɨ́ˆ íˋ canaaiñˋ tɨˈleáamˊbre caluuˇnaaˈ jo̱ féˈrˋ teáˋ jo̱ jíñˈˉ:
—Jaléngˈˋ i̱ dseañʉˈˋ la lɨ́ɨiñˊ dseaˋ i̱ jmóoˋ lají̱i̱ˈ˜ e iing˜ Fidiéeˇ dseaˋ féngˈˊ dseaˋ ñíingˊ, jo̱guɨ guiarˊ júuˆ sɨ́ˈrˋ jaléngˈˋ ˈnʉ́ˈˋ jial nileángˋ dseaˋ jee˜ jaléˈˋ dseeˉ quiáˈrˉ.
18 Jo̱ yejí̱bˉ dseángˈˉ féˈˋ i̱ sɨmɨ́ˆ do lajo̱, jo̱guɨ lajeeˇ jmiguiʉbˊ jmɨɨ˜ cajo̱ cartɨˊ mɨ˜ nɨngóoˊ guiaˊ ˈníbˈˋ dsíiˊ Paaˉ, jo̱baˈ cajíñˈˉ casɨ́ˈrˉ i̱ ˈlɨngˈˆ i̱ jéeˊ quiáˈˉ i̱ sɨmɨ́ˆ do jo̱ cajíñˈˉ:
—Laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ quiʉ́ˈˋʉ ta˜ e júuˈ˜ lɨ˜ iuunˈˉ na.
Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b catʉ́ʉˉ i̱ ˈlɨngˈˆ do quiáˈˉ i̱ sɨmɨ́ˆ do.
19 Jo̱ dsʉˈ mɨ˜ cangáˉ i̱ fii˜ i̱ sɨmɨ́ˆ do e joˋ li˜ nilíˈˋguɨr cuuˉ laˈeáangˊ có̱o̱iñˈ˜ do, jo̱baˈ casamˈˉbre Paaˉ có̱o̱ˈ˜guɨ Silas, jo̱ cangojeáangˆneiñˈ fɨˊ quiniˇ dseata˜ dseángˈˉ guiáˈˆ jóoˋ e fɨɨˋ do. 20 Jo̱ i̱ dseata˜ íˋguɨb cangojéengˋneiñˈ fɨˊ quiniˇ i̱ dseata˜ i̱ quidsiˊ íˈˋ, jo̱ lalab cajíngˈˉ i̱ fii˜ i̱ sɨmɨ́ˆ do casɨ́ˈrˉ i̱ dseata˜ quidsiˊ íˈˋ do:
—I̱ dseaˋ Israel la ngɨrˊ jmóorˋ gaˋ jee˜ fɨɨˋ, 21 jo̱guɨ erˊ jaléˈˋ e jaˋ cuǿøngˋ niˈíingˈ˜naaˈ o̱ˈguɨ nijmitíˆnaaˈ, jneaa˜aaˈ dseaˋ lɨ́ɨˊɨɨˈ dseaˋ romano.
22 Jo̱ canaangˋ dseaˋ fɨɨˋ e iiñ˜ nijmeámˈˋbreiñˈ do, jo̱guɨ i̱ dseata˜ quidsiˊ íˈˋ do caquiʉˈrˊ ta˜ e niˈuǿiñˈˉ do sɨ̱ˈˆ i̱ dseaˋ do jo̱guɨ nibǿøngˉneiñˈ do có̱o̱ˈ˜ sɨɨˉ. 23 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e cabǿøngˉneiñˈ do eáangˊ, jo̱ fɨˊ dsíiˊ ˈnʉñíbˆ catáiñˈˋ dseaˋ do, jo̱guɨ caquiʉˈrˊ ta˜ i̱ dseaˋ i̱ jmóoˋ íˆ ˈnʉñíˆ e nijméiñˈˉ íˆ dseángˈˉ røøbˋ i̱ dseaˋ sɨjnɨ́ɨngˇ do. 24 Jo̱ mɨ˜ caˈíngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ jmóoˋ íˆ e ˈnʉñíˆ do e júuˆ jo̱, jo̱baˈ catáiñˈˋ i̱ dseaˋ do cartɨˊ aˈˊguɨ dsíiˊ e ˈnʉñíˆ do, jo̱guɨ tɨɨiñˈˉ do cacúiñˈˋ có̱o̱ˈ˜ tú̱ˉ ˈmaˋ e dsi˜ tooˋ.
25 Jo̱ ie˜ uǿøˋ guienʉ́ʉˊ jo̱b, lajeeˇ e Paaˉ có̱o̱ˈ˜guɨ Silas féiñˈˊ Fidiéeˇ jo̱guɨ ørˊ e quiáˈˉ jmiféiñˈˊ Fidiéeˇ cajo̱, jo̱ i̱ dseaˋ caguiaangˉguɨ i̱ sɨjnɨ́ɨngˇ do lɨco̱ˈ núuˋbre, 26 jo̱ lajeeˇ jo̱b, co̱o̱ˋ cajǿbˈˋ uǿˉ e teáˋ eáangˊ jo̱ canaangˋ sojáˉ tɨɨˉ fɨɨˋ quiáˈˉ e ˈnʉñíˆ do. Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b canaˊ jaléˈˋ jnɨ́ˆ quiáˈˉ, jo̱guɨ casojiʉ́bˈˋ jaléˈˋ ñíˆ cadena e ˈñúungˈ˜ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ sɨjnɨ́ɨngˇ do. 27 Jo̱ mɨ˜ cajnéˉ dsíiˊ i̱ dseaˋ i̱ jmóoˋ íˆ ˈnʉñíˆ do jo̱guɨ cangárˉ e nɨˈóobˊ jaléˈˋ jnɨ́ˆ quiáˈˉ e ˈnʉñíˆ do, jo̱baˈ dsifɨˊ lajo̱b caguirˊ ñisʉ̱ˈˋ quiáˈrˉ e sɨˈíˆ nijngángˈˉ ˈñiaˈrˊ, co̱ˈ ɨˊ dsíirˊ e nɨcaláamˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ sɨjnɨ́ɨngˇ do. 28 Dsʉˈ dsifɨˊ lajo̱b guicaféˈˋ Paaˉ e teáˋ eáangˊ jo̱ guicajíñˈˉ:
—¡Jaˋ e jmáangˈ˜ uøˈˊ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ, co̱ˈ lab téeˈ˜naaˈ lajɨɨˉnaaˈ!
29 Jo̱baˈ i̱ dseaˋ jmóoˋ íˆ ˈnʉñíˆ do camɨrˊ co̱o̱ˋ jɨˋ, jo̱ caˈírˉ güɨˈíiˊ fɨˊ dsíiˊ e ˈnʉñíˆ do e jléeiñˋ dsʉˈ e ˈgóˈrˋ, jo̱ mɨ˜ caguiérˉ lɨ˜ teáangˈ˜ dseaˋ do jo̱ catúuiñˊ uii˜ tɨɨˉ i̱ Paaˉ do có̱o̱ˈ˜guɨ Silas. 30 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caˈuǿømˋbreiñˈ do fɨˊ caluuˇ jo̱ cajmɨngɨ́ˈˉreiñˈ:
—¿E˜ ˈnéˉ jmee˜e e laco̱ˈ nileáanˋn jee˜ jaléˈˋ dseeˉ quiéˉe?
31 Jo̱baˈ cañíiˋ i̱ dseaˋ do:
—Jáˈˉ güɨlíinˈˋ júuˆ quiáˈˉ Fíiˋnaaˈ Jesús jo̱ niˈíimˉ dseeˉ quíiˈˉ có̱o̱ˈ˜guɨ dseeˉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quíiˈˉ.
32 Jo̱ canaaiñˋ sɨ́ˈˋguɨr dseaˋ do có̱o̱ˈ˜guɨ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáiñˈˉ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ. 33 Jo̱ ˈñiaˈˊ ie˜ uǿøˋ jo̱, i̱ dseaˋ jmóoˋ íˆ e ˈnʉñíˆ do cajméerˋ mɨ́ɨˊ lɨ˜ sɨcuɨ́ˈˋ quiáˈˉ i̱ Paaˉ do có̱o̱ˈ˜guɨ Silas. Jo̱ lɨ́ˉ jo̱, cajgáangˉ i̱ dseaˋ jmóoˋ íˆ ˈnʉñíˆ do jmɨɨˋ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈrˉ e laco̱ˈ cuøˊ li˜ e caˈuíingˉ jaléngˈˋ dseaˋ do dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ. 34 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, catǿˈrˉ i̱ dseaˋ gángˉ do fɨˊ quiáˈrˉ jo̱ cacuøˈˊreiñˈ e cagǿˈrˋ. Jo̱ i̱ dseaˋ íˋ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈrˉ dsíngˈˉ calɨˈiáangˋ dsíirˊ, co̱ˈ jábˈˉ calɨ́iñˉ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ.
35 Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, i̱ dseata˜ i̱ quidsiˊ íˈˋ do casíiñˋ tú̱ˉ ˈnɨˊ mɨ́ɨngˈ˜ ɨ́ɨˈ˜ quiáˈrˉ i̱ quie̱ˊ júuˆ quiáˈˉ i̱ dseaˋ jmóoˋ íˆ ˈnʉñíˆ do e nileáiñˉ Paaˉ có̱o̱ˈ˜guɨ Silas. 36 Jo̱ lalab casɨ́ˈˉ i̱ dseaˋ jmóoˋ íˆ ˈnʉñíˆ do Paaˉ:
—I̱ dseata˜ i̱ quidsiˊ íˈˋ do nɨcasíiñˋ júuˆ quiéˉe e nilaamˉbaˈ ˈnʉ́ˈˋ. Jo̱ nɨcuǿømˋ güɨlíingˋnaˈ juguiʉ́ˉ.
37 Jo̱baˈ cañíiˋ Paaˉ quiáˈˉ i̱ ɨ́ɨˈ˜ i̱ quie̱ˊ júuˆ do:
—Caquiʉˈˊ i̱ dseata˜ do ta˜ e cabǿøngˉ dseaˋ jneaˈˆ, dseaˋ calɨsé̱ˋnaaˈ fɨˊ lɨ˜ quiʉˈˊ dseaˋ Roma ta˜, fɨˊ jee˜ dseaˋ fɨɨˋ e jí̱i̱ˈ˜ jaˋ mɨˊ caquidsirˊ íˈˋ quíˉnaaˈ, jo̱guɨ catáiñˈˋ jneaˈˆ ˈnʉñíˆ; jo̱guɨ lana iiñ˜ leáiñˉ jneaˈˆ e ɨɨngˋ, dsʉˈ jaˋ uǿˋnaaˈ cartɨˊ güɨlíiñˉ yaaiñ˜ e niˈuǿiñˉ jneaˈˆ song lajo̱.
38 Jo̱ cangocó̱o̱bˋ i̱ ɨ́ɨˈ˜ do júuˆ fɨˊ lɨ˜ neáangˊ dseata˜ i̱ quidsiˊ íˈˋ do. Jo̱ mɨ˜ canúurˉ júuˆ e quié̱e̱ˋ i̱ ɨ́ɨˈ˜ do, cafǿmˈˊbre co̱ˈ e canúurˉ júuˆ e dseaˋ i̱ calɨséngˋ fɨˊ lɨ˜ quiʉˈˊ dseaˋ Roma tab˜ lɨ́ɨngˊ i̱ dseaˋ gángˉ do. 39 Jo̱ cangolíingˆ i̱ dseata˜ quidsiˊ íˈˋ do e ngomɨrˇ jmɨˈeeˇ fɨˊ quiniˇ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ Silas e nijméiñˈˉ do féngˈˊ dsíirˊ quiáˈˉ jaléˈˋ e calɨ́ˉ do. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caˈuǿømˋbre jo̱ camɨˈrˊ jmɨˈeeˇ dseaˋ do e niˈuǿmˋbiñˈ e fɨˊ jee˜ fɨɨˋ do. 40 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e caˈuøøngˋ i̱ Paaˉ do có̱o̱ˈ˜guɨ Silas fɨˊ dsíiˊ ˈnʉñíˆ, cangolíimˉtu̱r fɨˊ quiáˈˉ Lidia. Jo̱ fɨˊ jo̱b cajíngˈˊtu̱ rúiñˈˋ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ, jo̱guɨ cacuøˈˊguɨr bíˋ dseaˋ do cajo̱. Jo̱ ngɨ́ˋ jo̱, caˈuøømˋbre e fɨˊ do, jo̱ fɨˊ lɨ˜ jiébˈˋ cangolíiñˆ.
Mɨ˜ cateáangˋ Paaˉ fɨˊ Tesalónica
17 Jo̱ lajeeˇ guiˈnangˈˇ e teáangˈ˜ Paaˉ fɨˊ có̱o̱ˈ˜guɨ Silas, cangɨ́ɨiñˊ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Anfípolis có̱o̱ˈ˜guɨ Apolonia. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caguilíiñˉ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Tesalónica, jo̱ fɨˊ jo̱b siˈˊ co̱o̱ˋ guáˈˉ quiáˈˉ dseaˋ Israel lɨ˜ féiñˈˊ Fidiéeˇ. 2 Jo̱ co̱ˈ lají̱i̱ˈ˜ e tɨ́ɨngˋ Paaˉ e dséerˊ fɨˊ guáˈˉ quiáˈˉ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel laco̱o̱ˋ néeˈ˜ mɨ˜ tɨˊ jmɨɨ˜ e jmiˈíngˈˊ jaléngˈˋ dseaˋ íˋ, jo̱ lajeeˇ ˈnɨˊ semaan˜ casɨ́ɨiñˉ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ caseángˈˊ do cuaiñ˜ quiáˈˉ jaléˈˋ e féˈˋ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ dseaˋ malɨɨ˜guɨ eáangˊ, jo̱ sɨ́ˈrˋ dseaˋ do 3 e dseángˈˉ ˈnéˉbaˈ e cajúngˉ i̱ Dseaˋ Jmáangˉ do; jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e cajúiñˉ, dseángˈˉ ˈnéˉ e cají̱bˈˊtu̱r. Jo̱ casɨ́ˈˉguɨr i̱ dseaˋ do cajo̱ jo̱ cajíñˈˉ:
—I̱ Jesús nab i̱ lɨ́ɨngˊ Dseaˋ Jmáangˉ, i̱ dseaˋ i̱ laangˋ jneaa˜aaˈ jee˜ dseeˉ quíˉiiˈ, jo̱ júuˆ quiáˈˉ i̱ nab e ngɨˊ jnea˜ guiaaˉ jee˜ ˈnʉ́ˈˋ.
4 Jo̱ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ Israel jábˈˉ calɨ́iñˉ júuˆ e guiaˊ i̱ Paaˉ do có̱o̱ˈ˜guɨ Silas, jo̱ røøbˋ canaaiñˋ ngɨrˊ có̱o̱ˈ˜ dseaˋ do. Jo̱guɨ fɨ́ɨmˊbɨ dseaˋ griego i̱ eáangˊ jmɨˈgóˋ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜guɨ fɨ́ɨngˊ dseamɨ́ˋ i̱ laniingˉ quiáˈˉ e fɨɨˋ do, jábˈˉ calɨ́iñˉ e júuˆ jo̱ cajo̱.
5 Dsʉˈ uíiˈ˜ e jo̱ caˈuíingˉ e jaléngˈˋ dseaˋ Israel i̱ jaˋ jáˈˉ lɨ́ɨngˋ e júuˆ do, eáamˊ calɨ́ˉ dsihuɨ́ɨiñˊ jo̱guɨ calɨguíiñˉ quiáˈˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ calɨ́ˉ jáˈˉ lɨ́ɨngˋ e júuˆ jo̱. Jo̱baˈ caseáiñˈˋ tú̱ˉ ˈnɨˊ mɨ́ɨngˈ˜ ˈnáˈˆ fɨˈˊ i̱ táˈˉ teáangˉ jee˜ ˈnʉ́ʉˊ e laco̱ˈ i̱ dseaˋ íˋ nitáˈrˉ mɨ́ɨˈ˜ jo̱guɨ nijmiguíiñˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ neáangˊ fɨˊ fɨɨˋ jo̱. Jo̱guɨ lajo̱bɨ caguilíiñˉ fɨˊ quiáˈˉ Jasón e ˈnáiñˈˊ Paaˉ có̱o̱ˈ˜guɨ Silas e laco̱ˈ niˈuǿngˉneiñˈ do jo̱ nitǿøˋreiñˈ fɨˊ quiniˇ dseaˋ fɨɨˋ. 6 Jo̱ co̱ˈ jaˋ cadséngˈˋguɨr i̱ dseaˋ i̱ sɨˈíˆ ˈnáiñˈˊ do, jo̱baˈ catǿrˉ Jasón laguidseaangˆ có̱o̱ˈ˜guɨ co̱o̱ˋ tú̱ˉ mɨ́ɨngˈ˜guɨ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ nineáangˊ fɨˊ jo̱ ie˜ jo̱, jo̱ catǿˉreiñˈ do fɨˊ quiniˇ dseata˜ e taˈrˊ mɨ́ɨˈ˜ jo̱ féˈrˋ lala:
—I̱ dseañʉˈˋ do nɨcaˈléeˊbre laˈúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ có̱o̱ˈ˜ júuˆ e guiarˊ do, jo̱guɨ fɨˊ lab nɨcagüɨlíiñˉ lana e iiñ˜ jmérˉ lajo̱. 7 Jo̱ i̱ Jasón na nɨcaˈíngˈˋneiñˈ fɨˊ sɨnʉ́ʉˆ quiáˈrˉ, jo̱ lajɨɨmˋbre jaˋ jmɨˈgórˋ lají̱i̱ˈ˜ ta˜ quiʉˈˊ dseata˜ dseaˋ féngˈˊ romano, co̱ˈ féˈrˋ e seemˋ jaangˋguɨ dseata˜ dseaˋ féngˈˊ i̱ siiˋ Jesús.
8 Jo̱ mɨ˜ canúuˉ jaléngˈˋ dseaˋ fɨɨˋ e júuˆ do có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈˉ e fɨɨˋ do, eáangˊguɨ catóˈrˋ mɨ́ɨˈ˜. 9 Jo̱ cuubˉ caguiaˊ i̱ Jasón do có̱o̱ˈ˜guɨ i̱ dseaˋ caguiaangˉ do fɨˊ quiniˇ dseata˜ e laco̱ˈ calɨ́ˈrˉ catʉ́ʉˉtu̱ i̱ dseaˋ do quiáˈrˉ.
Mɨ˜ caguilíingˉguɨ Paaˉ có̱o̱ˈ˜ Silas fɨˊ Berea
10 Jo̱ mɨ˜ canʉʉˋ ie˜ jmɨɨ˜ jo̱, jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ casíiñˋ Paaˉ có̱o̱ˈ˜guɨ Silas lajmɨnáˉ fɨˊ Berea. Jo̱ dsifɨˊ mɨ˜ caguilíiñˉ fɨˊ jo̱, cangolíiñˉ fɨˊ guáˈˉ quiáˈˉ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ la lɨtɨ́ɨiñˋ jmóorˋ. 11 Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ Israel i̱ seengˋ fɨˊ Berea eáangˊguɨ iiñ˜ ninúrˉ júuˆ guiaˊ dseaˋ do laco̱ˈguɨ dseaˋ seengˋ fɨˊ Tesalónica, jo̱ lajmɨnábˉ caˈíñˈˋ e júuˆ jo̱, jo̱guɨ laco̱o̱ˋ jmɨɨb˜ cuørˊ bíˋ e jmɨtɨ́ɨiñˋ jaléˈˋ e júuˆ to̱o̱˜ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ e guiˈrˊ su e jábˈˉ e júuˆ e caguiaˊ Paaˉ do. 12 Jo̱ lajeeˇ i̱ dseaˋ íˋ, fɨ́ɨmˊbre jáˈˉ calɨ́iñˉ e júuˆ jo̱, jo̱guɨ lajo̱bɨ fɨ́ɨmˊ dseañʉˈˋ dseamɨ́ˋ griego i̱ niingˉ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱ jábˈˉ calɨ́iñˈˉ do júuˆ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ e guiaˊ i̱ Paaˉ do có̱o̱ˈ˜guɨ Silas. 13 Dsʉˈ mɨ˜ calɨñiˊ jaléngˈˋ dseaˋ Israel i̱ seengˋ fɨˊ Tesalónica e nɨtáangˋ Paaˉ e guiarˊ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ Berea, jo̱baˈ fɨˊ jo̱b cangolíiñˉ cangojméerˆ gaˋ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱. 14 Jo̱baˈ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ seengˋ fɨˊ Berea cajméerˋ e lajmɨnábˉ cagüɨˈɨ́ɨˊ Paaˉ fɨˊ jo̱, jo̱ cangórˉ condséeˊ fɨˊ ˈnɨˈˋ jmɨñíˈˆ, dsʉˈ fɨˊ Bereab caje̱ˊ Silas có̱o̱ˈ˜guɨ Timoteo lajeeˇ jo̱. 15 Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ có̱o̱ˈ˜ Paaˉ cangolíimˉbre có̱o̱iñˈ˜ do cartɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Atenas. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caquɨmˈˉtu̱r fɨˊ Berea jo̱ nɨquié̱e̱rˋ júuˆ quiáˈˉ Paaˉ e Silas có̱o̱ˈ˜guɨ Timoteo nidsilíiñˉ fɨˊ lɨ˜ táangˋ Paaˉ lajmɨnáˉ.
Lajeeˇ táangˋ i̱ Paaˉ do fɨˊ Atenas
16 Jo̱ lajeeˇ táangˋ i̱ Paaˉ do fɨˊ Atenas e sɨjeeiñˇ Silas có̱o̱ˈ˜ Timoteo, fɨˈíbˆ eáangˊ calɨ́iñˉ, co̱ˈ i̱ dseaˋ seengˋ fɨˊ Atenas do jie˜ jaˋ latøøngˉ fɨɨbˋ jmiféiñˈˊ jaléngˈˋ diée˜ i̱ o̱ˈ jáˈˉ i̱ jaˋ quɨ́ɨˈ˜ jmɨɨ˜ jméˉ jí̱i̱ˈ˜ co̱o̱ˋ. 17 Jo̱baˈ eáamˊ tɨ́ɨngˊ júuˆ quiáˈrˉ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ caguiaangˉguɨ i̱ jmɨˈgóˋ Fidiéeˇ fɨˊ dsíiˊ guáˈˉ quiáˈˉ dseaˋ Israel. Jo̱ dseángˈˉ laco̱o̱ˋ jmɨɨ˜ laco̱o̱ˋ jmɨɨb˜ sɨ́ɨiñˋ e júuˆ do cajo̱ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seángˈˊ fɨˊ guiáˈˆ jóoˋ fɨɨˋ quiáˈˉ fɨɨˋ Atenas. 18 Jo̱guɨ lajo̱bɨ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ júuˆ quiáˈˉ Epicuro có̱o̱ˈ˜guɨ dseaˋ estoico i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ júuˆ quiáˈˉ Zenón, canaaiñˋ sɨ́ˈˋ rúiñˈˋ có̱o̱ˈ˜ Paaˉ cajo̱, jo̱ i̱ lɨɨng˜ i̱ dseaˋ do féˈrˋ jo̱ sɨ́ˈˋ rúiñˈˋ lajeeˇ yaaiñ˜ e éeiñˋ Paaˉ jo̱ féˈrˋ:
—¿E˜ e féˈˋ i̱ dseaˋ cueeˋ mɨˈmɨ́ˋ na?
Jo̱guɨ féˈˋguɨ i̱ caguiaangˉguɨ do:
—Lɨ́ɨˊ dseaˋ seengˋ lɨ˜ jiébˈˋ i̱ na, jo̱guɨ iiñ˜ nijmɨgǿøiñˋ dseaˋ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e féˈrˋ na e quiáˈˉ jaléngˈˋ diée˜ i̱ ˈmɨ́ɨngˉ.
Jo̱ féˈrˋ e jo̱ co̱ˈ uíiˈ˜ e guiaˊ Paaˉ júuˆ quiáˈˉ Jesús, jo̱guɨ jial mɨ˜ cajméeˋ Fidiéeˇ e cají̱ˈˊtu̱ dseaˋ do jee˜ jaléngˈˋ ˈlɨɨ˜. 19 Jo̱baˈ cajéeiñˋ Paaˉ fɨˊ co̱o̱ˋ yʉ́ˈˆ cuo̱ˈˋ lɨ˜ siiˋ Areópago fɨˊ lɨ˜ tɨ́ɨngˋ jaléngˈˋ dseaˋ Atenas e seáiñˈˊ e sɨ́ɨiñˋ jaléˈˋ júuˆ quiáˈrˉ. Jo̱ mɨ˜ caguiéˉ Paaˉ fɨˊ jo̱, jo̱ cajmɨngɨ́ˈˉ i̱ dseaˋ do írˋ:
—¿Jሠcuǿøngˋ lɨne˜naaˈ e˜ jaléˈˋ júuˆ ˈmɨ́ɨngˉ e quié̱ˆ ˈnʉˋ e eˈˊ jneaˈˆ? 20 Co̱ˈ fóˈˋ ˈnʉˋ jmangˈˉ júuˆ jiébˈˋjiʉ, jo̱baˈ ii˜naaˈ e nilɨneeˈˇ e˜ guǿngˈˋ e júuˆ jo̱.
21 Jo̱ lajɨɨngˋ i̱ dseaˋ seengˋ fɨˊ Atenas do có̱o̱ˈ˜guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jalíingˉ fɨˊ lɨ˜ jiéˈˋ i̱ neáangˊ fɨˊ do, contøømˉ tɨˊ dsíirˊ núurˋ jo̱guɨ sɨ́ɨiñˋ lají̱i̱ˈ˜ júuˆ ˈmɨ́ɨˉ e quie̱ˊ lɨ́ˈˉ doñiˊ i̱i̱ˋ.
22 Jo̱baˈ caró̱o̱ˉ Paaˉ jee˜ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ neáangˊ do e fɨˊ lɨ˜ siiˋ Areópago, jo̱ cajíñˈˉ casɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do:
—Lalab fɨ́ɨˉɨ ˈnʉ́ˈˋ, dseaˋ seengˋnaˈ fɨˊ la fɨˊ Atenas, e jaléˈˋ e móoˋo quíiˉnaˈ e lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ i̱ eáangˊ jmiféngˈˊ fɨ́ɨngˊ diée˜. 23 Co̱ˈ cangoyé̱e̱ˈ˜e̱ fɨˊ lɨ˜ seángˈˊ ˈnʉ́ˈˋ e jmiféngˈˊnaˈ jaléngˈˋ diée˜ quíiˉnaˈ, jo̱ fɨˊ jo̱b cadséˈˋe co̱o̱ˋ nifeˈˋ lɨ˜ to̱o̱˜ júuˆ e féˈˋ lala: “Diée˜ i̱ jaˋ mɨˊ cuíingˋ dseaˋ.” E jábˈˉ e fóˈˋ ˈnʉ́ˈˋ quiáˈˉ jaangˋ Diée˜ i̱ jaˋ cuíingˋnaˈ, quiáˈˉ íbˋ e nifɨ́ɨˆguɨ jnea˜ ˈnʉ́ˈˋ lana.
24 ’Jo̱ dseaˋ íbˋ i̱ cajméeˋ laˈúngˉ jmɨgüíˋ có̱o̱ˈ˜guɨ jaléˈˋ e seaˋ fɨˊ jo̱. Jo̱guɨ íbˋ i̱ lɨ́ɨngˊ fii˜ jaléngˈˋ i̱ neáangˊ fɨˊ yʉ́ˈˆ jo̱guɨ có̱o̱ˈ˜ jaléngˈˋ i̱ seengˋ fɨˊ jmɨgüíˋ la, jo̱guɨ jaˋ guiiñ˜ lɨ́ˈˆ doñiˊ jiéˈˋ sɨnʉ́ʉˆ guáˈˉ e cajmeˈˊ dseaˋ jmɨgüíˋ, 25 o̱ˈguɨ ˈnérˉ e dseaˋ jmɨgüíˋ nito̱ˈˋ fɨ́ɨngˋ írˋ o̱si i̱ nijmɨcó̱o̱ˈ˜ írˋ é, co̱ˈ íˋbre cuøˈrˊ jaléngˈˋ dseaˋ e jí̱ˈrˋ jo̱guɨ guíˋ e cá̱ˋ dseaˋ có̱o̱ˈ˜guɨ lajaléˈˋguɨ e jiéˈˋ.
26 ’Co̱ˈ có̱o̱ˈ˜ jaangˋ dseañʉbˈˋ cajmeáaiñˋ lajɨɨngˋ dseaˋ i̱ seengˋ laˈúngˉ fɨˊ jmɨgüíˋ e laco̱ˈ nigüeárˋ fɨˊ lacaangˋ guóoˈ˜ uǿˉ; jo̱guɨ quiʉˈrˊ ta˜ jie˜ jí̱i̱ˈ˜ seengˋ dseaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ, jo̱guɨ jie˜ fɨˊ lɨ˜ catɨ́ɨngˉ nigüeárˋ. 27 Jo̱ cajmeáangˋ Fidiéeˇ lajɨɨngˋ jneaa˜aaˈ e laco̱ˈ niˈnéengˈ˜naaˈ dseaˋ do, jo̱ niguiémˈˊbaaˈre song niˈnéngˈˆnaˈre. Dsʉco̱ˈ e jábˈˉ e jaˋ huí̱i̱ˉ seengˋ Fidiéeˇ có̱o̱ˈ˜ lajaangˋ lajaangˋ jneaa˜aaˈ. 28 Co̱ˈ laˈeáangˊ Fidiéeˇbaˈ se̱e̱ˉnaaˈ jí̱ˈˋnaaˈ jo̱guɨ ngɨˋnaaˈ lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ cajíngˈˉ i̱ lɨɨng˜ dseaˋ góoˋnaˈ malɨˈˋ i̱ jmoˈˊ júuˆ ie˜ mɨ˜ cajíñˈˉ lala: “I̱ sɨju̱ˇ Fidiéebˇ jneaˈˆ.”
29 ’Jo̱ co̱ˈ e jáˈˉ e lɨ́ɨˊnaˈ dseaˋ sɨju̱ˇ Fidiéeˇ, jo̱baˈ jaˋ cuǿøngˋ e ɨ́ˆ óoˊnaˈ e Fidiéeˇ lɨ́ɨiñˊ laco̱ˈ jaléngˈˋ diée˜ i̱ jmáangˋ dseaˋ có̱o̱ˈ˜ cunéeˇ o̱si có̱o̱ˈ˜ cuteeˋ o̱si dseaˋ cu̱u̱˜ é, jo̱ jmáangˋ dseaˋ jialco̱ˈ iim˜bre jaléngˈˋ íˋ. 30 Jo̱ Fidiéeˇ nɨcajméeˋbre féngˈˊ dsíirˊ malɨɨ˜guɨ eáangˊ có̱o̱ˈ˜ jaléˈˋ e laangˋ dseaˋ có̱o̱ˈr˜, dsʉˈ lana nɨquiʉˈrˊ ta˜ lajɨɨngˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ laˈúngˉ jmɨgüíˋ e niquɨ́ˈˉ jíngˈˋ yaaiñ˜ fɨˊ quinirˇ, jo̱ nitʉ́rˋ e jmóorˋ jaléˈˋ e jaˋ dseengˋ, jo̱ lajo̱baˈ niˈíingˉ Fidiéeˇ dseeˉ quiáˈrˉ. 31 Co̱ˈ Fidiéeˇ nɨcaté̱e̱ˋbre co̱o̱ˋ jmɨɨ˜ e niquidsirˊ íˈˋ laco̱ˈ sɨˈíˆ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ˜ i̱ dseañʉˈˋ i̱ caguíñˈˋ ˈñiaˈrˊ do; jo̱ Fidiéeˇ nɨcaˈeˈrˊ jaléngˈˋ dseaˋ e jo̱ mɨ˜ cajméerˋ e cají̱ˈˊtu̱ Dseaˋ Jmáangˉ jee˜ jaléngˈˋ ˈlɨɨ˜.
32 Jo̱ mɨ˜ canúuˉ i̱ dseaˋ seengˋ fɨˊ Atenas do e féˈˋ Paaˉ cuaiñ˜ quiáˈˉ e jí̱bˈˊtu̱ dseaˋ jee˜ jaléngˈˋ ˈlɨɨ˜, i̱ lɨɨng˜ i̱ dseaˋ do lɨ́ˈˆ calǿømˉbre Paaˉ jo̱guɨ i̱ lɨɨng˜guɨ féˈˋ:
—Cuǿømˋ líˋ nʉ́ˆnaaˈ e fóˈˋ na co̱o̱ˋguɨ jmɨɨ˜.
33 Jo̱ lɨ́ˉ e jo̱, güɨˈɨ́ɨbˊ Paaˉ fɨˊ do. 34 Dsʉˈ i̱ lɨɨng˜guɨ i̱ dseaˋ do jábˈˉ calɨ́iñˉ júuˆ e guiaˊ i̱ Paaˉ do. Jo̱ jee˜ íˋ quiéengˋ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ siiˋ Dionisio i̱ lɨ́ɨngˊ jaangˋ dseata˜ quiáˈˉ Areópago, jo̱guɨ jaangˋ dseamɨ́ˋ i̱ siiˋ Dámaris, jo̱guɨ dseaˋ i̱ jiéngˈˋguɨ cajo̱.
Copyright © 2002 by La Liga Biblica (Bible League)