Châm Ngôn 30-31

Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version

Ông bảo, “Lạy Thượng Đế, tôi mệt mỏi, tôi đuối sức và kiệt lực.” ^[a]
2 Ta là kẻ dại dột hơn mọi người,
    ta không hiểu biết gì.
³ Ta chưa học khôn,
    và không biết gì về Thượng Đế, Đấng Thánh.
⁴ Ai đã lên trời rồi lại xuống?
    Ai có thể nắm gió trong tay?
Ai có thể bọc nước trong áo choàng?
    Ai đã đặt ranh giới cho đất?
Tên Ngài hay tên con trai Ngài là gì?
    Nếu ngươi biết hãy nói cho ta đi!
⁵ Mỗi một lời nói của Thượng Đế đều chân chính.
    Ngài bảo vệ những ai đến với Ngài.
⁶ Đừng thêm bớt gì vào lời Ngài,
    nếu không Ngài sẽ trừng phạt con và cho con là kẻ nói dối.
⁷ Con cầu xin Ngài hai điều.
    Xin đừng từ chối trước khi con chết.
⁸ Xin đừng để con nói dối và bất lương.
    Đừng để con giàu sang hay nghèo khổ;
    xin cho con đủ đồ dùng hằng ngày.
⁹ Nếu quá sung túc, con có thể chối bỏ Ngài và bảo,
    “Tôi không biết CHÚA là ai cả!”
Nếu quá nghèo khổ
    con có thể trộm cắp làm nhục danh Thượng Đế của con.
¹⁰ Đừng nói xấu đầy tớ với chủ nó,
    nếu không nó sẽ nguyền rủa con, rồi con sẽ phải mang tội.
¹¹ Có người chưởi rủa cha mình
    cũng chẳng chúc phước cho mẹ mình.
¹² Có người tự nghĩ mình trong sạch
    nhưng thực sự chưa tẩy sạch được điều dơ bẩn trong lòng.
¹³ Có người mang tính tự phụ,
    xem thường người khác.
¹⁴ Có kẻ có răng bén như gươm;
    hàm của chúng như dao nhọn.
    Chúng muốn giết kẻ nghèo khỏi xứ
    và đuổi kẻ túng thiếu ra khỏi loài người.
¹⁵ Con đỉa có hai con gái ^[b]
    gọi là “Cho thêm” và “Cho thêm.”
    Có ba điều không bao giờ thỏa mãn,
    và bốn điều không bao giờ nói, “Đủ rồi!”
¹⁶ Đó là nghĩa địa, dạ không sinh con,
    đất không bao giờ đủ mưa,
    và lửa không bao giờ nói “Đủ rồi!”
¹⁷ Con mắt chế giễu cha mình,
    không vâng lời mẹ mình,
thì chim trời sẽ móc mắt ấy,
    kên kên sẽ ăn nó.
¹⁸ Có ba điều rất lạ lùng đối với ta,
    và bốn điều ta chưa hiểu được:
¹⁹ Đó là đường chim ưng bay trên trời,
    đường con rắn bò trên đá,
    lối tàu chạy trên biển,
    và đường người nam đi lại với người nữ.
²⁰ Người đàn bà ngoại tình hành động như sau:
    Nàng làm như thể vừa mới ăn xong rồi rửa mặt;
    và bảo, “Tôi có làm gì quấy đâu.”
²¹ Có ba điều làm rung chuyển đất,
    và bốn điều mà đất không chịu nổi:
²² Đó là khi kẻ tôi tớ lên làm vua,
    Người ngu có dư thức ăn,
²³ Người đàn bà bị chồng ghét nhưng vẫn cưới nàng,
    và đứa tớ gái lên làm bà chủ.
²⁴ Có bốn loài nhỏ xíu trên đất
    nhưng lại rất khôn:
²⁵ Con kiến chẳng có sức mạnh gì,
    nhưng biết dự trữ thức ăn lúc mùa hè.
²⁶ Con chồn núi không mạnh mẽ gì,
    nhưng sống giữa các tảng đá.
²⁷ Cào cào tuy không có vua,
    nhưng bay ra theo hàng ngũ.
²⁸ Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được,
    vậy mà lại ở trong cung vua.
²⁹ Có ba thứ bước đi hiên ngang,
    và bốn thứ bước đi hùng dũng:
³⁰ Đó là sư tử, con vật oai phong nhất,
    không biết sợ ai,
³¹ con gà trống đi hiên ngang ^[c],
    con dê đực, và nhà vua khi hướng dẫn dân chúng.
³² “Nếu con vừa ngu mà lại tự phụ,
    hay nếu con định mưu ác thì hãy lấy tay bịt miệng.
³³ Sữa quậy lên làm ra bơ,
    mũi bị đập sẽ chảy máu.
    Chọc giận người khác gây ra chuyện lôi thôi.”

⁴ Lê-mu-ên ơi, vua không nên uống rượu,
    bậc quan quyền không nên uống men say.
⁵ Nếu không, họ sẽ say sưa và quên luật pháp
    không còn bênh vực quyền lợi kẻ nghèo.
⁶ Hãy cấp rượu cho kẻ sắp lìa đời
    và thức uống say cho người buồn thảm.
⁷ Hãy cho họ uống để họ quên nỗi khổ
    để không nhớ đến cảnh khổ của mình.

⁸ Hãy lên tiếng bênh vực kẻ không dám nói;
    bảo vệ quyền lợi của kẻ bất hạnh.
⁹ Hãy lên tiếng và phân xử công bằng,
    hãy bênh vực quyền của người nghèo khó và túng thiếu.”