16 Fyrirætlanir hjartans eru á mannsins valdi, en svar tungunnar kemur frá Drottni.

² Manninum þykja allir sínir vegir hreinir, en Drottinn prófar hugarþelið.

³ Fel þú Drottni verk þín, þá mun áformum þínum framgengt verða.

⁴ Allt hefir Drottinn skapað til síns ákveðna marks, svo og guðleysingjann til óheilladagsins.

⁵ Sérhver hrokafullur maður er Drottni andstyggð, hér er höndin upp á það: hann sleppur ekki óhegndur!

⁶ Með elsku og trúfesti er friðþægt fyrir misgjörð, og fyrir ótta Drottins forðast menn hið illa.

⁷ Þegar Drottinn hefir þóknun á breytni einhvers manns, þá sættir hann og óvini hans við hann.

⁸ Betra er lítið með réttu en miklar tekjur með röngu.

⁹ Hjarta mannsins upphugsar veg hans, en Drottinn stýrir gangi hans.

¹⁰ Goðsvar er á vörum konungsins, í dómi mun munni hans ekki skeika.

¹¹ Rétt vog og reisla koma frá Drottni, lóðin á vogarskálunum eru hans verk.

¹² Að fremja ranglæti er konungum andstyggð, því að hásætið staðfestist fyrir réttlæti.

¹³ Réttlátar varir eru yndi konunga, og þeir elska þann, er talar hreinskilni.

¹⁴ Konungsreiði er sem sendiboði dauðans, en vitur maður sefar hana.

¹⁵ Í mildilegu augnaráði konungs er líf, og hylli hans er sem vorregns-ský.

¹⁶ Hversu miklu betra er að afla sér visku en gulls og ákjósanlegra að afla sér hygginda en silfurs.

¹⁷ Braut hreinskilinna er að forðast illt, að varðveita sálu sína er að gæta breytni sinnar.

¹⁸ Drambsemi er undanfari tortímingar, og oflæti veit á fall.

¹⁹ Betra er að vera lítillátur með auðmjúkum en að skipta herfangi með dramblátum.

²⁰ Sá sem gefur gætur að orðinu, hreppir hamingju, og sæll er sá, sem treystir Drottni.

²¹ Sá sem er vitur í hjarta, verður hygginn kallaður, og sætleiki varanna eykur fræðslu.

²² Lífslind er hyggnin þeim, sem hana á, en ögun afglapanna er þeirra eigin flónska.

²³ Hjarta spekingsins gjörir munn hans hygginn og eykur fræðsluna á vörum hans.

²⁴ Vingjarnleg orð eru hunangsseimur, sæt fyrir sálina, lækning fyrir beinin.

²⁵ Margur vegurinn virðist greiðfær, en endar þó á helslóðum.

²⁶ Hungur erfiðismannsins erfiðar með honum, því að munnur hans rekur á eftir honum.

²⁷ Varmennið grefur óheillagröf, og á vörum hans er sem brennandi eldur.

²⁸ Vélráður maður kveikir illdeilur, og rógberinn veldur vinaskilnaði.

²⁹ Ofbeldismaðurinn ginnir náunga sinn og leiðir hann á vondan veg.

³⁰ Sá sem lokar augunum, upphugsar vélræði, sá sem kreistir saman varirnar, er albúinn til ills.

³¹ Gráar hærur eru heiðurskóróna, á vegi réttlætis öðlast menn hana.

³² Sá sem seinn er til reiði, er betri en kappi, og sá sem stjórnar geði sínu, er meiri en sá sem vinnur borgir.

³³ Í skikkjufellingum eru teningarnir hristir, en Drottinn ræður, hvað upp kemur.

17 Betri er þurr brauðbiti með ró en fullt hús af fórnarkjöti með deilum.

² Hygginn þræll verður drottnari yfir spilltum syni, og hann tekur erfðahlut með bræðrunum.

³ Deiglan er fyrir silfrið og bræðsluofninn fyrir gullið, en Drottinn prófar hjörtun.

⁴ Illmennið gefur gaum að fláræðis-vörum, lygin hlýðir á glæpa-tungu.

⁵ Sá sem gjörir gys að fátækum, óvirðir þann er skóp hann, og sá sem gleðst yfir ógæfu, sleppur ekki óhegndur.

⁶ Barnabörnin eru kóróna öldunganna, og feðurnir eru heiður barnanna.

⁷ Ekki hæfa heimskum manni stóryrði, hve miklu síður göfgum manni lygavarir.

⁸ Mútan er gimsteinn í augum þess er hana fær, hvert sem maður snýr sér með hana, kemur hann sínu fram.

⁹ Sá sem breiðir yfir bresti, eflir kærleika, en sá sem ýfir upp sök, veldur vinaskilnaði.

¹⁰ Ávítur fá meira á hygginn mann en hundrað högg á heimskingja.

¹¹ Uppreisnarmaðurinn hyggur á illt eitt, en grimmur sendiboði mun sendur verða móti honum.

¹² Betra er fyrir mann að mæta birnu, sem rænd er húnum sínum, heldur en heimskingja í flónsku hans.

¹³ Sá sem launar gott með illu, frá hans húsi víkur ógæfan eigi.

¹⁴ Þegar deila byrjar, er sem tekin sé úr stífla, lát því af þrætunni, áður en rifrildi hefst.

¹⁵ Sá sem sekan sýknar, og sá sem saklausan sakfellir, þeir eru báðir Drottni andstyggð.

¹⁶ Hvað stoða peningar í hendi heimskingjans til þess að kaupa speki, þar sem vitið er ekkert?

¹⁷ Vinur elskar ætíð og í nauðum er hann sem bróðir.

¹⁸ Óvitur maður er sá, er til handsala gengur, sá sem gengur í ábyrgð fyrir náunga sinn.

¹⁹ Sá elskar yfirsjón, sem þrætu elskar, sá sem háar gjörir dyr sínar, sækist eftir hruni.

²⁰ Rangsnúið hjarta öðlast enga gæfu, og sá sem hefir fláráða tungu, hrapar í ógæfu.

²¹ Sá sem getur af sér heimskingja, honum verður það til mæðu, og faðir glópsins fagnar ekki.

²² Glatt hjarta veitir góða heilsubót, en dapurt geð skrælir beinin.

²³ Hinn óguðlegi þiggur mútur á laun til þess að beygja leiðir réttvísinnar.

²⁴ Hygginn maður hefir viskuna fyrir framan sig, en augu heimskingjans eru úti á heimsenda.

²⁵ Heimskur sonur er föður sínum til sorgar og þeirri til angurs, er ól hann.

²⁶ Það eitt að sekta saklausan er ekki gott, en að berja tignarmenni tekur þó út yfir.

²⁷ Fámálugur maður er hygginn, og geðrór maður er skynsamur.

²⁸ Afglapinn getur jafnvel álitist vitur, ef hann þegir, hygginn, ef hann lokar vörunum.

18 Sérlyndur maður fer að sínum munum, hann illskast við öllu, sem hyggilegt er.

² Heimskinginn hefir engar mætur á hyggindum, heldur á því að gjöra kunnar hugsanir sínar.

³ Þar sem hinn óguðlegi kemur, þar kemur og fyrirlitning, og með smáninni kemur skömm.

⁴ Djúp vötn eru orð af manns munni, lind viskunnar er sem rennandi lækur.

⁵ Það er ekki rétt að draga taum hins óguðlega, að halla rétti hins saklausa í dómi.

⁶ Varir heimskingjans valda deilum, og munnur hans kallar á högg.

⁷ Munnur heimskingjans verður honum að tjóni, og varir hans eru snara fyrir líf hans.

⁸ Orð rógberans eru eins og sælgæti, og þau læsa sig inn í innstu fylgsni hjartans.

⁹ Sá sem tómlátur er í verki sínu, er skilgetinn bróðir eyðsluseggsins.

¹⁰ Nafn Drottins er sterkur turn, þangað hleypur hinn réttláti og er þar óhultur.

¹¹ Auður ríks manns er honum öflugt vígi og ókleifur múrveggur í sjálfs hans ímyndun.

¹² Ofmetnaður hjartans er undanfari falls, en auðmýkt er undanfari virðingar.

¹³ Svari einhver áður en hann heyrir, þá er honum það flónska og skömm.

¹⁴ Hugrekki mannsins heldur honum uppi í sjúkdómi hans, en dapurt geð, hver fær borið það?

¹⁵ Hjarta hins hyggna aflar sér þekkingar, og eyra hinna vitru leitar þekkingar.

¹⁶ Gjöf sem maður gefur, rýmir til fyrir honum og leiðir hann fram fyrir stórmenni.

¹⁷ Hinn fyrri sýnist hafa á réttu að standa í þrætumáli sínu, en síðan kemur mótpartur hans og rannsakar röksemdir hans.

¹⁸ Hlutkestið gjörir enda á deilum og sker úr milli sterkra.

¹⁹ Erfiðara er að ávinna svikinn bróður en að vinna rammbyggða borg, og deilur slíkra manna eru sem slagbrandar fyrir hallardyrum.

²⁰ Kviður mannsins mettast af ávexti munns hans, af gróðri varanna mettast hann.

²¹ Dauði og líf eru á tungunnar valdi, og sá sem hefir taum á henni, mun eta ávöxt hennar.

²² Sá sem eignast konu, eignast gersemi, og hlýtur náðargjöf af Drottni.

²³ Hinn fátæki mælir bljúgum bænarorðum, en hinn ríki svarar með hörku.

²⁴ Að vera allra vinur er til tjóns, en til er ástvinur, sem er tryggari en bróðir.

6 Sem samverkamenn hans áminnum vér yður einnig, að þér látið ekki náð Guðs, sem þér hafið þegið, verða til einskis.

² Hann segir: Á hagkvæmri tíð bænheyrði ég þig, og á hjálpræðis degi hjálpaði ég þér. Nú er hagkvæm tíð, nú er hjálpræðis dagur.

³ Í engu viljum vér vera neinum til ásteytingar, til þess að þjónustan verði ekki fyrir lasti.

⁴ Á allan hátt sýnum vér, að vér erum þjónar Guðs, með miklu þolgæði í þrengingum, í nauðum, í angist,

⁵ undir höggum, í fangelsi, í upphlaupum, í erfiði, í vökum, í föstum,

⁶ með grandvarleik, með þekkingu, með langlyndi, með góðvild, með heilögum anda, með falslausum kærleika,

⁷ með sannleiksorði, með krafti Guðs, með vopnum réttlætisins til sóknar og varnar,

⁸ í heiðri og vanheiðri, í lasti og lofi. Vér erum álitnir afvegaleiðendur, en erum sannorðir,

⁹ óþekktir, en þó alþekktir, komnir í dauðann og samt lifum vér, tyftaðir og þó ekki deyddir,

¹⁰ hryggir, en þó ávallt glaðir, fátækir, en auðgum þó marga, öreigar, en eigum þó allt.

¹¹ Frjálslega tölum vér við yður, Korintumenn. Rúmt er um yður í hjarta voru.

¹² Ekki er þröngt um yður hjá oss, en í hjörtum yðar er þröngt.

¹³ En svo að sama komi á móti, _ ég tala eins og við börn mín _, þá látið þér líka verða rúmgott hjá yður.

¹⁴ Gangið ekki undir ósamkynja ok með vantrúuðum. Hvað er sameiginlegt með réttlæti og ranglæti? Hvaða samfélag hefur ljós við myrkur?

¹⁵ Hver er samhljóðan Krists við Belíar? Hver hlutdeild er trúuðum með vantrúuðum?

¹⁶ Hvernig má sætta musteri Guðs við skurðgoð? Vér erum musteri lifanda Guðs, eins og Guð hefur sagt: Ég mun búa hjá þeim og ganga um meðal þeirra, og ég mun vera Guð þeirra, og þeir munu vera lýður minn.

¹⁷ Þess vegna segir Drottinn: Farið burt frá þeim, og skiljið yður frá þeim. Snertið ekki neitt óhreint, og ég mun taka yður að mér

¹⁸ og ég mun vera yður faðir, og þér munuð vera mér synir og dætur, segir Drottinn alvaldur.