Matteusarguðspjall 22-23

Icelandic Bible

22 Þá tók Jesús enn að tala við þá í dæmisögum og mælti:

² "Líkt er um himnaríki og konung einn, sem gjörði brúðkaup sonar síns.

³ Hann sendi þjóna sína að kalla til brúðkaupsins þá, sem boðnir voru, en þeir vildu ekki koma.

⁴ Aftur sendi hann aðra þjóna og mælti: ,Segið þeim, sem boðnir voru: Veislu mína hef ég búið, uxum mínum og alifé er slátrað, og allt er tilbúið, komið í brúðkaupið.`

⁵ En þeir skeyttu því ekki. Einn fór á akur sinn, annar til kaupskapar síns,

⁶ en hinir tóku þjóna hans, misþyrmdu þeim og drápu.

⁷ Konungur reiddist, sendi út her sinn og lét tortíma morðingjum þessum og brenna borg þeirra.

⁸ Síðan segir hann við þjóna sína: ,Brúðkaupsveislan er tilbúin, en hinir boðnu voru ekki verðugir.

⁹ Farið því út á vegamót, og bjóðið í brúðkaupið hverjum þeim sem þér finnið.`

¹⁰ Þjónarnir fóru út á vegina og söfnuðu öllum, sem þeir fundu, vondum og góðum, svo að brúðkaupssalurinn varð alskipaður gestum.

¹¹ Konungur gekk þá inn að sjá gestina og leit þar mann, sem var ekki búinn brúðkaupsklæðum.

¹² Hann segir við hann: ,Vinur, hvernig ert þú hér kominn og ert ekki í brúðkaupsklæðum?` Maðurinn gat engu svarað.

¹³ Konungur sagði þá við þjóna sína: ,Bindið hann á höndum og fótum og varpið honum í ystu myrkur. Þar verður grátur og gnístran tanna.`

¹⁴ Því að margir eru kallaðir, en fáir útvaldir."

¹⁵ Þá gengu farísearnir burt og tóku saman ráð sín, hvernig þeir gætu flækt hann í orðum.

¹⁶ Þeir senda til hans lærisveina sína ásamt Heródesarsinnum, og þeir segja: "Meistari, vér vitum, að þú ert sannorður og kennir Guðs veg í sannleika, þú hirðir ekki um álit neins, enda gjörir þú þér engan mannamun.

¹⁷ Seg oss því, hvað þér líst? Leyfist að gjalda keisaranum skatt eða ekki?"

¹⁸ Jesús þekkti illsku þeirra og sagði: "Hví freistið þér mín, hræsnarar?

¹⁹ Sýnið mér peninginn, sem goldinn er í skatt." Þeir fengu honum denar.

²⁰ Hann spyr: "Hvers mynd og yfirskrift er þetta?"

²¹ Þeir svara: "Keisarans." Hann segir: "Gjaldið þá keisaranum það, sem keisarans er, og Guði það, sem Guðs er."

²² Þegar þeir heyrðu þetta, undruðust þeir, og þeir yfirgáfu hann og gengu burt.

²³ Sama dag komu til hans saddúkear, en þeir neita því, að upprisa sé til, og sögðu við hann:

²⁴ "Meistari, Móse segir: ,Deyi maður barnlaus, þá skal bróðir hans ganga að eiga konu bróður síns og vekja honum niðja.`

²⁵ Hér voru með oss sjö bræður. Sá fyrsti kvæntist og dó. Hann átti engan niðja og eftirlét því bróður sínum konuna.

²⁶ Eins varð um næsta og þriðja og þá alla sjö.

²⁷ Síðast allra dó konan.

²⁸ Kona hvers þeirra sjö verður hún í upprisunni? Allir höfðu þeir átt hana."

²⁹ En Jesús svaraði þeim: "Þér villist, því að þér þekkið ekki ritningarnar né mátt Guðs.

³⁰ Í upprisunni kvænast menn hvorki né giftast. Þeir eru sem englar á himni.

³¹ En um upprisu dauðra hafið þér ekki lesið það sem Guð segir við yður:

³² ,Ég er Guð Abrahams, Guð Ísaks og Guð Jakobs.` Ekki er hann Guð dauðra, heldur lifenda."

³³ En mannfjöldinn hlýddi á og undraðist mjög kenningu hans.

³⁴ Þegar farísear heyrðu, að hann hafði gjört saddúkea orðlausa, komu þeir saman.

³⁵ Og einn þeirra, sem var lögvitringur, vildi freista hans og spurði:

³⁶ "Meistari, hvert er hið æðsta boðorð í lögmálinu?"

³⁷ Hann svaraði honum: ",Elska skalt þú Drottin, Guð þinn, af öllu hjarta þínu, allri sálu þinni og öllum huga þínum.`

³⁸ Þetta er hið æðsta og fremsta boðorð.

³⁹ Annað er þessu líkt: ,Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig.`

⁴⁰ Á þessum tveimur boðorðum hvílir allt lögmálið og spámennirnir."

⁴¹ Meðan farísearnir voru saman komnir, spurði Jesús þá:

⁴² "Hvað virðist yður um Krist? Hvers son er hann?" Þeir svara: "Davíðs."

⁴³ Hann segir: "Hvernig getur þá Davíð, innblásinn andanum, kallað hann drottin? Hann segir:

⁴⁴ Drottinn sagði við minn drottin: Set þig mér til hægri handar, þangað til ég gjöri óvini þína að fótskör þinni.

⁴⁵ Fyrst Davíð kallar hann drottin, hvernig getur hann þá verið sonur hans?"

⁴⁶ Enginn gat svarað honum einu orði, og frá þeim degi þorði enginn að spyrja hann neins framar.

23 Þá talaði Jesús til mannfjöldans og lærisveina sinna:

² "Á stóli Móse sitja fræðimenn og farísear.

³ Því skuluð þér gjöra og halda allt, sem þeir segja yður, en eftir breytni þeirra skuluð þér ekki fara, því þeir breyta ekki sem þeir bjóða.

⁴ Þeir binda þungar byrðar og leggja mönnum á herðar, en sjálfir vilja þeir ekki snerta þær einum fingri.

⁵ Öll sín verk gjöra þeir til að sýnast fyrir mönnum, þeir breikka minnisborða sína og stækka skúfana.

⁶ Ljúft er þeim að skipa hefðarsæti í veislum og æðsta bekk í samkundum,

⁷ láta heilsa sér á torgum og kallast meistarar af mönnum.

⁸ En þér skuluð ekki láta kalla yður meistara, því einn er yðar meistari og þér allir bræður.

⁹ Þér skuluð ekki kalla neinn föður yðar á jörðu, því einn er faðir yðar, sá sem er á himnum.

¹⁰ Þér skuluð ekki heldur láta kalla yður leiðtoga, því einn er leiðtogi yðar, Kristur.

¹¹ Sá mesti meðal yðar sé þjónn yðar.

¹² Hver sem upp hefur sjálfan sig, mun auðmýktur verða, en sá sem auðmýkir sjálfan sig, mun upp hafinn verða.

¹³ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér læsið himnaríki fyrir mönnum. Sjálfir gangið þér ekki þar inn, og þeim, sem inn vilja ganga, leyfið þér eigi inn að komast. [

¹⁴ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér etið upp heimili ekkna og flytjið langar bænir að yfirskini. Þér munuð fá því þyngri dóm.]

¹⁵ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér farið um láð og lög til að snúa einum til yðar trúar, og þegar það tekst, gjörið þér hann hálfu verra vítisbarn en þér sjálfir eruð.

¹⁶ Vei yður, blindir leiðtogar! Þér segið: ,Ef einhver sver við musterið, þá er það ógilt, en sverji menn við gullið í musterinu, þá er það gildur eiður.`

¹⁷ Blindu heimskingjar, hvort er meira gullið eða musterið, sem helgar gullið?

¹⁸ Þér segið: ,Ef einhver sver við altarið, þá er það ógilt, en sverji menn við fórnina, sem á því er, þá er það gildur eiður.`

¹⁹ Blindu menn, hvort er meira fórnin eða altarið, sem helgar fórnina?

²⁰ Sá sem sver við altarið, sver við það og allt, sem á því er.

²¹ Sá sem sver við musterið, sver við það og við þann, sem í því býr.

²² Og sá sem sver við himininn, sver við hásæti Guðs og við þann, sem í því situr.

²³ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér gjaldið tíund af myntu, anís og kúmeni, en hirðið ekki um það, sem mikilvægast er í lögmálinu, réttlæti, miskunn og trúfesti. Þetta ber að gjöra og hitt eigi ógjört að láta.

²⁴ Blindu leiðtogar, þér síið mýfluguna, en svelgið úlfaldann!

²⁵ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér hreinsið bikarinn og diskinn utan, en innan eru þeir fullir yfirgangs og óhófs.

²⁶ Blindi farísei, hreinsaðu fyrst bikarinn innan, að hann verði líka hreinn að utan.

²⁷ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér líkist hvítum kölkuðum gröfum, sem sýnast fagrar utan, en innan eru fullar af dauðra manna beinum og alls kyns óþverra.

²⁸ Þannig eruð þér, sýnist hið ytra réttlátir í augum manna, en eruð hið innra fullir hræsni og ranglætis.

²⁹ Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér hlaðið upp grafir spámannanna og skreytið leiði hinna réttlátu

³⁰ og segið: Ef vér hefðum lifað á dögum feðra vorra, hefðum vér ekki átt hlut með þeim í lífláti spámannanna.

³¹ Þannig vitnið þér sjálfir um yður, að þér eruð synir þeirra, sem myrtu spámennina.

³² Nú skuluð þér fylla mæli feðra yðar.

³³ Höggormar og nöðru kyn, hvernig fáið þér umflúið helvítisdóm?

³⁴ Þess vegna sendi ég til yðar spámenn, spekinga og fræðimenn. Suma þeirra munuð þér lífláta og krossfesta, aðra húðstrýkja í samkundum yðar og ofsækja borg úr borg.

³⁵ Þannig kemur yfir yður allt saklaust blóð, sem úthellt hefur verið á jörðinni, frá blóði Abels hins réttláta til blóðs Sakaría Barakíasonar, sem þér drápuð milli musterisins og altarisins.

³⁶ Sannlega segi ég yður: Allt mun þetta koma yfir þessa kynslóð.

³⁷ Jerúsalem, Jerúsalem! Þú sem líflætur spámennina og grýtir þá, sem sendir eru til þín! Hversu oft vildi ég safna börnum þínum, eins og hænan safnar ungum sínum undir vængi sér, og þér vilduð eigi.

³⁸ Hús yðar verður í eyði látið.

³⁹ Ég segi yður: Héðan af munuð þér eigi sjá mig, fyrr en þér segið: ,Blessaður sé sá sem kemur, í nafni Drottins."`